6 тамыз. Жылнама

Kazinform оқырман назарына 6 тамызға арналған атаулы күндер мен есте қалар оқиғалар күнтізбесін ұсынады.

АТАУЛЫ КҮНДЕР

Бүкіләлемдік ядролық қаруға тыйым салу күні

1945 жылы Жапонияның Хиросима қаласын америкалық ұшақтар бомбалады. Адамзат тарихында алғаш рет атом бомбасы осылайша қолданылды. Таңертеңгі сағат 8:15–те американдық B-29 Enola Gay ұшағынан Хиросимаға «Бала» кодты атом бомбасы тасталды. 600 метр биіктікте болған жарылыс салдарынан қаланың көп бөлігі қирап, 140 мыңнан астам тұрғын қаза тапты немесе хабар-ошарсыз кетті.

Бейбітшілік үшін әлем дәрігерлерінің халықаралық күні

Қайғылы мемориалдық даталардың бірі Хиросиманы ядролық бомбалаудың бір жылдығында атап өтіледі. Оған «Дүниежүзілік дәрігерлер ядролық соғыстың алдын алу үшін» медициналық қызметкерлердің халықаралық қозғалысы бастамашы болды.

Бейбітшілік үшін халықаралық дәрігерлер күнінің басты мақсаты — атом бомбасының жойқын зардаптары мен келешекте қайғылы оқиғаның қайталануын болдырмаудың маңыздылығын қалың жұртшылыққа еске салу.

ЕСТЕ ҚАЛАР ОҚИҒАЛАР

1956 жылы КОКП Орталық Комитеті мен КСРО Министрлер Кеңесінің «Мақта өндірісін арттыру үшін Өзбек КСР мен Қазақ КСР-де Аштық даланың тың жерлерін суландыру және игеру туралы» қаулысы қабылданды.

1969 жылы Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен «Неке және отбасы туралы» кодекс бекітілді.

1999 жылы «Мемлекеттік қызмет туралы» және «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» Заңдар шықты. Сол күні баспасөзде «Қазақстан Республикасының Патент заңы» және «Жер асты және ашық жұмыстарда, еңбек жағдайлары ерекше зиянды және аса ауыр жұмыстарда істейтін адамдарға берілетін мемлекеттік арнайы жеңілдіктер туралы» Заңдары жарияланды.

2003 жылы Жамбыл облысының Қаратау қаласында фосфор өнеркәсібінің кеншілеріне арналған ескерткіштің салтанатты ашылуы болды. Бірінші геологиялық барлау экспедициясы 1937 жылы Қаратау алабындағы фосфорит кен орындарының көлемін, сапасын және сипатын анықтап, 1941 жылы оларды өнеркәсіптік игеру басталды. Алдымен мұнда Шұлақтау ауылы құрылып, тау-кен-химия комбинаты салынды, инфрақұрылым дамып, халық саны өсті. Содан 1963 жылы ауылға қала мәртебесін беру туралы шешім қабылданды.

2004 жылы Ұлы Отан соғысына қатысушы Бекболат Хазыровтың «Есте қалар» атты жаңа кітабы жарық көрді. Кітап авторы оны Ленинград майданында 314-атқыштар дивизиясының құрамында соғысқан жерлестеріне арнаған. Бұл павлодарлық отбасыларда мұқият сақталған майдангерлердің хаттарындағы соғыс туралы әңгімелер, құжаттар мен фотосуреттер. Кітапта 1941 жылы қыркүйекте Свир өзеніндегі шайқаста хабарсыз кеткен 379 павлодарлықтың есімдері аталып, олардың тағдыры мен өмірінің соңғы күндері туралы айтылады. «Есте сақтау» — Б.Хазыровтың Ұлы Отан соғысына қатысушыларға арналған павлодарлықтарға арналған үшінші кітабы.

2012 жылы Лондонда өткен ХХХ жазғы Олимпиада ойындарында үш қарғып секіруден әйелдер арасындағы жеңіл атлетикадан қазақстандық спортшы Ольга Рыпакова тамаша өнер көрсетті. Лондондағы күрделі ауа райы жағдайына қарамастан, біздің спортшымыз 14,98 метрге секіру жасап, қарсыластары үшін қол жетпестей сенімді жеңіске жетті.

2014 жылы археолог, тарих ғылымдарының докторы Зейнолла Самашевтың жетекшілігімен қазақстандық ғалымдар Алтайда жүргізілген археологиялық қазба жұмыстары кезінде көне жауынгердің жерлеуін тапты. Археолог жауынгер шамамен 7 ғасырда өмір сүрген деп болжайды. Жауынгердің жанынан ғалымдар осы тарихи дәуірге жататын қару-жарақтарды да тапты: дулыға, қоршау, жебе, қылыш, дойбы, сондай-ақ аттың сүйектері мен әбзелдері. Бірақ басты жаңалық қобызға ұқсас музыкалық аспаптың табылуы болды.

2014 жылы Қазақстан Республикасының Сингапурдағы және Аустралиядағы Елшісі Ерлан Баударбек-Қожатаев пен Аустралия Парламенті Өкілдер Палатасының Спикері Бронвин Бишоп Аустралияның Виктория штатының Мельбурн қаласында Қазақстанның Құрметті консулдығын ресми түрде ашты.

2018 жылы Тарбағатай тауындағы Елеке сазының орталық қорғанынан ерте сақ дәуіріне — біздің дәуірімізге дейінгі 7-8 ғасырларға жататын бірегей олжалар табылды.

Шығыс Қазақстанда олар шалбары мен етігі алтын моншақтармен кестеленген 17-18 жас шамасындағы алтын әшекейлі жас жігіттің мумиясын тапты, жас жігіттің мойнында бір келі «алтын гривен» сақталған. жазулар (гривна — бұл тұтас алтыннан жасалған ерлердің мойын оюы, қазіргі заманғы әскери погондардың аналогы). Сонымен қатар, жас жігіттің қасында алтын қанжар мен алтын шыбын болды.

Шамамен 2800 жыл бойы топырақта жатқан үйіндіден табылған жас жігіттің қаңқа қаңқасының ерекшеліктері иық сүйегіндегі саңылаулар болып табылады, бұл марқұмның денесін сақтау үшін мумияланғанын көрсетеді.

2018 жылы шахматтан Қазақстан ерлер мен әйелдер құрамасы Азия ұлттар кубогынан 12 медальмен оралды. Иранның Хамадан қаласында өткен жарыста біздің спортшылар 2 алтын, 2 күміс және 8 қола медаль жеңіп алды. Ринат Жұмабаев пен Гүлісхан Нахбаева 2 алтын жүлде әкелді.

2021 жылы отандық денсаулық сақтау саласындағы ерекше қызметтерді мойындау және есте сақтау мақсатында Республикалық денсаулық сақтауды дамыту орталығы Салидат Қайырбекова атындағы денсаулық сақтауды дамытудың ұлттық ғылыми орталығы болып өзгертілді.

С.Қайырбекова — Қазақстан Республикасының тұңғыш әйел денсаулық сақтау министрі, Қазақстан Республикасының мемлекет және қоғам қайраткері, денсаулық сақтау саласының қайраткері, медицина ғылымының докторы, саналы ғұмырын халыққа қызмет етуге және халыққа қызмет етуге арнаған. отандық денсаулық сақтау саласында орасан зор жұмыстар атқарды.

2021 жылы Түрікменбашы қаласында Орталық Азия мемлекеттері басшыларының Консультативтік кездесуі өтті, оған Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түрікменстан және Өзбекстан президенттері қатысты.

Достық, өзара құрмет пен сенім, конструктивизм және өзара түсіністік жағдайында өткен келіссөздердің қорытындысы бойынша мемлекет басшылары Бірлескен мәлімдеме қабылдады, онда аймақ мемлекеттерінің белсенді ынтымақтастығын жалғастыруға дайын екендіктері айтылды. Орталық Азиядағы ядролық қарудан азат аймақ туралы шартты жүзеге асыруда және ядролық қарусыздану және таратпау мәселесінде күш-жігерді біріктіру мақсатында басқа ядролық қарусыз аймақтармен өзара іс-қимылды жандандыру қажеттігін атап өтті.

2023 жылы қазақстандық аралас жекпе-жектің жанкүйерлерін UFC октагонындағы жарқын және дебюттік жеңісімен Асу Алмабаев қуантты. «Зульфикардың» артықшылығы басым болды: ол Осборнға 52 дәл соққы берді, оның қарсыласы тек 8 дәл соққымен ерекшеленді.

2024 жылы Астанада Бейбарыс Сұлтан көшесінде «Бүркітші» жаңа қабырға суреті пайда болды. Ол 2024 жылы қыркүйекте өткен 5-ші Дүниежүзілік көшпенділер ойындарына арналған.

2024 жылы бокстан Қазақстан құрамасының көшбасшысы Назым Қызайбай 2024 жылы Парижде өткен Олимпиаданың қола жүлдегері атанды. Қазақстандық спортшы 50 келі салмақта жартылай финалға шығып, Олимпиаданы қола медальмен аяқтады.