БҚО-да салықтық қылмыстар көбейіп отыр

ОРАЛ. 28 сәуір. ҚазАқпарат /Елжан Ералы/ - Қылмыстық істер кодексінде қызмет бабын асыра пайдаланғаны үшін мүлкін тәркі­леуге қоса, сегіз жылға бас бостан­дығынан айыру қарастырылғанымен,

аталмыш заңға қайшы әрекет қоғамға қауіпті және кең таралған қылмыс түрі болып отыр.

Батыс Қазақстан облысы бойынша экономикалық және сыбайлас жемқорлықпен күрес департаменті (ЭСЖҚД) бас­тығының орынбасары Александр Те­рен­тьевтің мәлім еткеніндей, 2011 жылдың басынан бері осындай фактілер бойынша 13 қылмыстық іс қозғалған. Соның бірі - Орал қаласы жер қатынастары бөлімінің лауазымды тұлғасына қатысты тергелу сатысындағы қылмыстық іс. Бұл тұлға жеке тұрғын үй құрылысын салу үшін жер телімдерін беру жөніндегі ресми құжаттарға көпе-көрінеу жалған мәліметтер енгізген. Осының салдарынан мелекет меншігінен жалпы құны 50 млн. теңгені құрайтын 30 жер телімі шығарылған.

Облыс аудандарының бірінің жұ­мыс­пен қамту және әлеуметтік бағдар­ла­малар бөлімінің лауа­зымды тұлға­ла­рына қатысты қылмыстық іс тергелуде. Олар «Жол картасы» мемлекеттік бағдарла­масын жүзеге асырып, әлеуметтік жұмыс орындарын көбейтіп жатқандай жалған жағымды пікір қалыптастыру мақса­тында 35 жұмыссызды әлеуметтік жұмыс орындарына жұмысқа орналастыруға қызмет көрсету жөнінде бірнеше ЖШС-мен жал­ған келісімшарт­тар жасайды. Сөйтіп, мем­лекетке 2,3 млн. теңге шығын келтірген.

Жедел-іздестіру іс-шараларын өткізу барысында шартты түрде мерзімінен бұрын боса­тылған азамат­тан бола­шақта жасайтын қамқор­лығы үшін 20 мың теңге пара алу үстінде Орал қалалық ІІБ-ның учаскелік инспекторы ұсталған. Қазір қылмыстық іс тергелуде.

Қаржы полициясы «көлеңкелі эконо­микаға» қарсы күресті әлсі­реткен емес. Оның салмақ­ты үлесін салықтық қыл­мыстар құрайды. Мұндай қылмыс­тардың негізгі бөлігі салық­тық декларацияға жалған мәлімет­терді енгізу арқылы іске асады. Департамент биылғы үш ай ішінде осындай фактілер бойынша 31 қылмыстық іс қозғады. «Өткен жылғы сәйкес мерзімде 21 салықтық қылмыс қозғалды. Бұл қылмысқа қарсы күрес күшейгенімен биыл қылмыс санының өсе түсуі алаңдатып отыр, - деді ЭСЖҚД-ның биыл­ғы үш ай ішіндегі жұмысын қорытындылауға арналған бас­пасөз мәслихатында Александр Терентьев. - Мысалға, «Синеклик» ЖШС-ның директоры декларацияларға та­бысы жөнінде бұрмаланған мәліметтерді енгізу арқылы 548,4 млн. теңгеден астам салық төлемін төлеуден жалтарған. Оған қатысты іс департаментте тергелуде».

Азаматша Б. Орал қаласы аумағында бақандай бес жалған кәсіпорын құрған. Жалған есеп айырысу фактілерін жасыру мақсатымен банкрот болған және басқа да жалған кәсіп­орындардың шығын бөлігі бо­йынша жалған бухгалтерлік құжаттарды дайындап, табыс туралы бұрмаланған мәлімет­тер енгізілген декларацияларды салық органдарына тапсырған және бірнеше мәрте 500 млн. теңгеден астам салықты мемлекет бюджетіне төлеуден жал­тарған.

Басқосуда айтылғанындай, де­парта­менттің жедел-қызмет жұ­мысы мемлекет қазынасына салық төлеуден және басқа да міндетті төлемдерді төлеуден жалтарып, ақша қаражаттарын заңсыз қолма-қол ақшаға айнал­­дыруға маманданған жал­ған кәсіпорындардың қыз­меті мемлекетке аса ірі мөлшер­де шығын келтіретінін көрсеткен. Биылғы есепті мерзімде жал­ған кәсіпкерлік қызметпен айна­лысудың алты фактісі анық­­талды. К. деген азамат кә­сіп­керлік қызметпен айналысу­ды мақсат тұтпай, салық тө­леу­ден жалтару және мүліктік пайда табу мақсатында бірнеше жалған кәсіпорын құрып, оларды жалған тұлғалардың атына әділет органдары мен салық органында тіркеген. Нәтижесінде мемлекетке 407 млн. теңгеден астам шығын келтірген.