Н. Назарбаевтың стратегиялық жоспары Өзбекстан Президентін тәнті етті

АСТАНА. ҚазАқпарат - Кеше Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанға ресми сапармен келген Өзбекстан Президенті Ислам Каримовпен кездесті. Жоғары деңгейдегі өткен кездесуде қос мемлекеттің басшылары дәстүрлі достық көңіл күйде екі ел қатынастарының басты мәселелерін, саяси, сауда-экономикалық, су-энергетикалық, көлік және мәдени-гуманитарлық салалардағы өзара ынтымақтастықты одан әрі кеңейту жайын қарады. Сонымен бірге Орталық Азиядағы және өңірлік, халықаралық ахуалды талқыға салды.

«Көршің тату болса көңілің тоқ болар», демекші кеңқолтық қазақ елі ежелден жақын көрші елдермен бейбіт, тату болу саясатын ұстанған. Соның ішінде «қазақ қырғыз бір туған», деп Қырғызстанды, «өзбек өз ағамыз», деп Өзбек елін туыс, бауыр тартады. Ең әуелі Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан мен Өзбекстанның тарихи және мәдени тұрғыдан жақын елдер екеніне тоқталып өтті.

- Көрші болғандықтан, біз тәуелсіздік жағдайында қарым-қатынасымызды дұрыс құра білдік. Қазақстан Өзбекстанның барлық бастамаларын қолдайды. Біз екі елдің достығын нығайтуға, сау­даны ұлғайтуға, өзара қарым-қатынастарды ішкі және сыртқы қауіп­сіздік мәселелері мен өзге де бағыттар бойынша дамытуға ниет­тіміз. Біздің елдеріміз қазір осы келіс­сөздерді жіті бақылап отыр, өйт­кені, бүкіл өңірдегі тұрақты­лық пен даму Қазақстан мен Өз­бек­станның ұстанымдарына, өзара жұ­мысына байланысты, - деді Қазақстан басшысы.

Өзбекстан Президенті өз кезегінде екі елдің ауыр сынақтарда бірге екендігін айтты.

- Бүгінде әлемдегі жағдай қарқынды өзгеріп жатыр. Мұндай жағдайда әрбір ел өзіне таяныш іздейді, жоспарларын нақтылайды және таяу көршілеріне арқа сүйейді. Қазақстан - біз үшін ең жақын ел, ауыр сынақтар мен қуанышты күндері ылғи да бізбен бірге болған жақын халық. Біз әрдайым бір-бірімізге көмекке келдік. Өркендеу жолына сенімді қадам басып бара жатқан Қазақ халқына зор құрметімді білдіргім келеді. Бізге «сағатымызды теңестіріп», алдағы перспективаларды анықтау үшін жиі кездесіп отыру қажет, - деді И. Каримов.

Кеңейтілген құрамдағы келіс­сөзден кейін Мемлекет басшыларының бірлескен мәлімдемесінде Н.Назарбаев халықаралық күн тәртібіндегі негізгі тұстар қарас­тырылғанын айтты. Біз Украи­надағы, Ауғанстандағы, Сирия мен Ирактағы жағдайды талқыладық. Қазақстан мен Өзбекстан бірін бірі халықаралық аренада бұдан әрі де қолдауға ниетті. Бірлескен, соның ішінде, БҰҰ, ЕҚЫҰ, ТМД, ШЫҰ, АӨСШК, ИЫҰ және басқа да құрылымдар аясындағы бірлескен жобаларды жүзеге асыруға белсене қатысатын боламыз. Халықаралық терроризм мен діни экстремизмге қарсы бірлесіп қарсы тұруымыз да маңызды болып қала береді, - деді Қазақстан Президенті.

Өзбекстан Президентінің бұл сапары екі Мемлекет басшыларының былтырғы жылы Ташкентте өткен кездесуінің заңды жалғасы. «Өз­бек­стан Қазақстанның белсенді сырт­қы саяси ұстанымы мен Нұр­сұл­тан Назарбаевтың өңірлік және ха­лықаралық қауіпсіздікті ны­ғай­туға, елдің халықаралық арена­­дағы беделі мен рөлін көте­руге бағытталған бастамаларын қолдай­тынын айтты. Біз бүгінгі келіс­сөз­дерде ұзақ мерзімді стра­тегия­лық және ұлттық басым­дық­тарымыздың ұқсастығы мен мызғымастығына деген сенімді атап көрсеттік, алдымызда тұр­ған ауқымды мақсаттар мен міндеттерді келісіп, бірлесіп шешуге деген саяси ерік-жігер мен екіжақты ұстанымды растадық. Біз Өзбекстанда тарихи қалыптасқан және өмірмен дәлелденген дос­тық және көршілік қарым-қаты­настарды жоғары бағалаймыз. Халықтарымыздың түп-тамыры, тілі мен дәстүрлері, ортақ мүдделері бізді бұрыннан байланыстырып келеді. Бүгіндегі әлемдегі күрделі ахуал мен өзекті мәселелерді ескере отырып, тереңде жатқан байланыс­тарымызды ұмытпай, ортақ құндылықтардың дамуы мен жандануын назарда ұстауымыз қажет», - деді И.Каримов.

Қазақстан Президенті Н.Назарбаев Орталық Азия өңіріндегі, төңіректегі жағдай­ларды ескере отырып, бірқа­тар мәселе бойынша келіссөз жүргізілгенін жеткізді. «Біздің өңір­дегі ахуал мен айналамызда болып жатқан оқиғалардың дамуына қатысты байыпты, ашық әрі сенімді пікір алмасу болды. Біздің қадамдарымыз көптеген аспектілер бойынша сәйкес келетіндігі қуантатынын атап өткен жөн. Бұл - өңірдегі су мәселесіне де қатысты. Осынау аса маңызды саладағы ынты­мақтастық тек өзара сенім негі­зінде ғана мүмкін болмақ. Сон­дай-ақ, транспаренттілікті және өңірдің бірде-бір елін қалыс қалдырмастан, мүдделерін ескеру­ді қамтамасыз ету қажет», - деді Қазақстан Президенті.

Қазақстан басшысы, сонымен қатар, сауда-экономикалық ын­ты­мақтастықтың перспективаларын өзара сауданың орнықты өсімі байқатып отырғанына назар аударды. «Тауар айналымының ұдайы өсімі осының жарқын айғағы болып табылады. 2005 жылдан 2013 жылға дейін ол 4 есеге өсіп, 2 миллиард доллардан асты. Ал 9 айда 1,5 миллиард доллардан асып үлгерді. Мұндай қарқын екі мемлекет экономикаларының ор­нық­ты өсімі мен жалпы өңірдегі ынты­мақ­тастықтың нығаюына байланысты. Біздің тапсырмамызбен құрылған Іскерлік кеңестің бірінші отырысын өткізу де маңызды болып отыр», - деді бұл орайда Н.Назарбаев.

Брифинг барысында Өзбекстан Президенті Әмудария мен Сыр­дария өзендерінің жоғарғы сағасына жаңа гид­ротехникалық нысан салуға қатысты ортақ ұстанымды мем­лекет басшылары растағанын айтты. Оның айтуынша, Сырдария мен Әмударияға гидротехникалық құ­рылыстар салу БҰҰ-ның халықаралық құқықтары мен нормаларының жалпы танылған нормаларына сәйкес жүзеге асырылуы тиіс, өзеннің төменгі сағасында орналасқан елдермен келісілуі тиіс. «Бүгін біз Сырдария мен Әмудария өзендерінің бастау алар тұсына жаңа гидротехникалық құрылыстар салуға қатысты ортақ ұстанымымызды қуаттадық», деді ол бұл турасында.

И.Каримов Қазақстан тара­пының Аралды құт­қару халықаралық қорына Өзбекстанның төра­ғалығына қолдау білдіргені үшін алғысын білдіріп, «Арал теңізі бассейніндегі елдерге көмек көрсету бағдарламасын» жүзеге асыру аясында бірлескен күш-жігер жұмсауға дайын екендігін айтты. Өзбекстан Президенті, сонымен қатар, тараптардың мәдени-гуманитарлық ынтымақтастықты әрі қарай дамытуға уағдаласқанын, бұл халықтарды жақындастырудың маңызды факторы болып табылатынын атап өтті.

Сонымен, Қазақстан мен Өзбек­стан Президенттері келіссөздерінің қорытындысы бойынша бірқа­тар құжаттарға, атап айтқанда, «1997 жылғы 2 маусымдағы Өнер­кә­сіптік меншіктерді қорғау саласындағы ынтымақтастық туралы үкі­мет­­аралық келісімге өзгеріс­тер енгі­зу туралы» хаттамаға және «Қазақ­­стан Республикасы Сыртқы істер министрлігі мен Өзбекстан Республикасы Сыртқы істер ми­нис­трлігі арасындағы 2015-2016 жылдарға арналған ынтымақтастық бағдар­ламасына» қол қойылды.

Өзбекстан президентінің ресми сапары «Тұңғыш Президент күні» мерекесі қарсаңында өткендгін айта кету керек. Осы орайда көрші ел басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың саяси көрегендігіне, стратегиялық жоспарларына тәнті екендігін жеткізді. «Көптеген адамдар, жылдар өте келе, ақыл кіріп, кемеңгерге айналады. Ал Сізге, Нұрсұлтан Әбішұлы, бала кезден даналық дарыған десем, жаңылмаспын. Мен көреген көзқарастарыңызды, істе­ріңізді қайта-қайта мойындауға мәжбүрмін» деді Ислам Кәрімов.

«Досы көпті жау алмайды», дейді халқымыз. Екі елдің достық туы мәңгі желбірей берсін!