6 мамыр. Тұлғалар туған күн
Бүгін, 6 мамыр күні тұлғалардан кімдер дүниеге келген? Kazinform оқырмандарына есімдер күнтізбесін ұсынады.
ЕСІМДЕР
88 жыл бұрын (1936) - композитор, жазушы, публицист, музыкатанушы, Қазақстан мен Қырғызстанның еңбек сіңірген мәдениет қайраткері Илья ЖАҚАНОВ дүниеге келді.
Жамбыл облысында туған. 1959 жылы Қазақ мемлекеттік университетінің (қазіргі әл-Фараби атындағы ҚазҰУ) филология факультетін бітірген.
Еңбек жолы: 1959-1963 жылдары «Қазақстан пионерлері» (қазіргі «Ұлан») газетінде әдебиет және мәдениет бөлімінің меңгерушісі, 1963-1984 жылдары Қазақстан Телерадио хабарларын тарату мемлекеттік комитетінде редактор және бас редактор.
«Қайта оралған ән» және «Қош бол, вальс» атты алғашқы кітаптары оған үлкен атақ әкелді. Қазақтың ұлы қобызшысы, күйші Ықылас туралы роман алғаш рет қырғыз тілінде «Кертологоо», кейін қазақ тілінде «Ықылас» деген атпен жарық көрді. Қазақ мәдениетінің қайраткерлері туралы «Бірінші концерт», «Екі жирен», «Махаббат уәлі», «Аққулар қонған айдап көл», сондай-ақ «Қарабура» деректі жинақтары жарық көрді.
200-ге жуық әннің авторы, оның ішінде әйгілі «Әселім әні», «Еділ мен Жайық» және т.б. «Қызыл орамалды терегім» халықаралық сыйлығымен және Қырғыз Республикасының «Данакер» орденімен марапатталды.
Қырғыз жазушысы Т.Қасымбековтің «Сынған қылыш» дилогиясын қазақ тіліне аударған. Қазақ композиторлары М.Төлебаев, Л.Хамиди, С.Мұхамеджанов, Қ.Мусин, Б.Байқадамов туралы шығармалар жазған. Оның «Шоқан және музыка», «Жамбыл және музыка», «Сәкен және музыка» деректі фильмдері бар.
61 жыл бұрын (1963) журналист, жүргізуші, сценарист, продюсер, медиа менеджер Ерлан Халижанұлы БЕКХОЖИН дүниеге келді.
Шымкент қаласында туған. С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетін бітірген, 2000 жылы Орталық Азия университетін журналист мамандығы бойынша аяқтаған.
Еңбек жолы: 1985-1992 жылдары Қазақ радиосының «Күн панорамасы» ақпараттық бағдарламасының жүргізушісі, 1992-1994 жылдары комментатор, Қазақ телевизиясының ақпараттық бағдарламалары бас редакторының орынбасары, 1994-1996 жылдары «Хабар» агенттігінің ақпараттық бағдарламаларының жүргізушісі, 1996-1997 жылдары «Хабар» агенттігінің «Жеті күн» ақпараттық бағдарламасының авторы және жүргізушісі, 1997-1998 жылдары ОРТ-дағы «Мир» МТРК «Бірге» бағдарламасының жүргізушісі, 1998-2003 жылдары Қазақстан Республикасындағы «Мир» МТРК директоры, 2003-2009 жылдары «Литер-Медиа» ЖШС бас директоры, «Литер» және «Айқын» газеттері редакциялық алқасының төрағасы, 2009-2019 жылдары Қазақстан Республикасы Президентінің Телерадиокешенінің бас директоры, 2019-2022 жылдары Бас редакторлар клубының президенті; «Хабар» Агенттігі» АҚ басқарма төрағасы, 2024 жылы Хабар арнасындағы «Ұлттық мүдде» бағдарламасының авторы.
«Құрмет» орденімен, «Жылдың үздік журналисі» номинациясы бойынша «Алтын жұлдыз» сыйлығының лауреаты, Журналистер одағы сыйлықтарының лауреаты, Қазақстан Республикасы Президентінің БАҚ саласындағы сыйлығының иегері.
47 жыл бұрын (1977) «Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ басқарма төрағасының орынбасары Сәуле Асқарқызы ЕГЕУБАЕВА дүниеге келді.
Алматыдағы Қазақ мемлекеттік басқару академиясын бітірген, халықаралық экономист, Оснабрюк жоғары мектебі (Германия), халықаралық экономика, Қазақстан Республикасы Ғылым Академиясының Экономика институтының аспиранты.
Еңбек жолы: 1999-2003 жылдары ҚР Ұлттық Банкі ішкі аудит бөлімінің жетекші маманы, ішкі аудит басқармасының бас маманы, 2003-2004 жылдары «Қазақстанның тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ банк өнімдерін дамыту басқармасы бастығының орынбасары, банк өнімдерін дамыту басқармасының бастығы, 2007 жылы «Қазақстанның тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ басқарушы директоры, 2007-2014 жылдары «Қазақстанның тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ басқарма төрағасының орынбасары, 2007-2014 жылдары «Қазақстанның тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ басқарма төрағасының орынбасары, 2014-2017 жылдары «Қазақстанның даму банкі» АҚ басқарушы директоры.
2017 жылдың ақпан айынан бастап қазіргі қызметінде.
АФК қоғамдық «Үздік қаржыгер», «Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 25 жыл» медальдарымен марапатталған.
73 жыл бұрын (1951-2020) - классикалық (грек-рим) күрестен Олимпиада чемпионы атанған тұңғыш этникалық қазақ, КСРО-ның еңбек сіңірген спорт шебері, Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген жаттықтырушысы Жақсылық Әмірәліұлы ҮШКЕМПІРОВ дүниеге келді.
Жамбыл облысында туған. Мектеп қабырғасында-ақ ұлттық қазақа күресімен айналысты. Мектепті бітіргеннен кейін Семей зоологиялық институтына оқуға түседі. Онда болашақ Олимпиада чемпионы кездейсоқ еркін күреспен айналысады. Жақсылыққа шаңғы тебуден сынақ тапсыру керек болды, онсыз сессияға қатысуға рұқсат етілмеді және ол ешқашан шаңғы тепкен емес. Мұғалім басқа оқушымен жекпе-жекте Жақсылық жеңсе, зачет қоюға келісті.
Осы оқиғадан кейін ол еркін күреспен айналысып, екі жылдан кейін (1971 жылы) Қазақ КСР біріншілігін жеңіп алды. Сол жылы ол басқа жаттықтырушыға ауысып, классикалық күреспен айналысып, осы сала бойынша Қазақ КСР біріншілігін тағы да жеңіп алды. Бір жылдан кейін КСРО чемпионатында бесінші орын алса, 1973 жылы ел біріншілігінде қола жүлдегер атанды. Осыдан кейін қазақ балуаны КСРО олимпиадалық құрамасына алынды.
1980 жылы Мәскеуде өткен жазғы Олимпиада ойындарында өнер көрсетті. Балуан 48 келіге дейінгі салмақта сынға түсті. Төрт жекпе-жектен кейін ол Кеңес Одағы үшін жеңіске жетіп, Олимпиада чемпионы атағын алды. 1984 жылы «Қайрат» ДСО республикалық күрес мектебінің директоры; 1991 жылы - Қытай ұлттық құрамасының жаттықтырушысы, ал 1993 жылы спорт саласында кәсіпкерлік және қоғамдық жұмыстарды бастады; 2004 жылдан Қазақстан Республикасы Спорт комитеті төрағасының кеңесшісі, 2008 жылдан ҚР Туризм және спорт министрінің күрес түрлері бойынша кеңесшісі.
Жақсылық Үшкемпіровтың спорттық жетістіктерінің ішінде әлем чемпионы атағы (1981), әлем чемпионатындағы екінші орын (1982), Еуропа чемпионатындағы екінші орын (1980), КСРО чемпионатындағы екінші орын және КСРО халықтарының спартакиадасындағы бірінші орын алғаны бар.
