16 шілде. Жылнама

Фото: Kazinform/ Midjourney

Kazinform оқырман назарына 16 шілдеге арналған атаулы күндер мен есте қалар оқиғалар күнтізбесін ұсынады.

АТАУЛЫ КҮНДЕР

1996 жылы Қазақстан Республикасы Халықаралық валюта қоры Жарғысының VIII бабына қосылды, онда қатысушы елдердің қордың келісімінсіз халықаралық операциялар бойынша төлемдер мен аударымдарға шектеулер енгізбеу жөніндегі міндеттемелері бар. Сондай-ақ Қазақстанға кемсітушілік тудыратын валюталық қатынастардан бас тарту талап етіледі.

1999 жылы Боливияның астанасы Ла-Паста Біріккен Ұлттар Ұйымының Білім, ғылым және мәдениет жөніндегі ұйымының (ЮНЕСКО) Бас хатшысы Федерико Майор Астанаға медаль мен «Қалалар Бейбітшілік». Содан бері Астана «Бейбітшілік қаласы» атағын алды.

2001 жылы Еуразия ұлттық университетінің кітапханасы негізінде еліміздің жазба рухани-тарихи мұрасын сақтау, сирек кездесетін кітаптарды жинақтау, жүйелеу, кеңінен пайдалану мақсаты болып табылатын «Отырар кітапханасы» ғылыми орталығы ұйымдастырылды. және Қазақстан тарихнамасының қолжазбалары, кітапхананың ғылыми базасын дамыту және кеңейту, мәдени және ғылыми мұраны насихаттау.

2005 жылы Ақтөбе қаласындағы Абай атындағы саябақта «Темір қазық» символдық белгінің ашылуы болды. Белгі Ақтөбенің негізгі бағыттарын, географиялық деректерін, орналасқан жерін және әлемнің ірі қалаларынан қашықтығын көрсетеді.

«Темір қазық» қай заманда да қазақ даласында жүрген керуендерге жол көрсетуші болған ақ жұлдызды бейнелейді.

2011 жылы Астана уақыты бойынша сағат 05:16–да Байқоңыр ғарыш айлағынан Қазақстан Республикасының аумағында үздіксіз спутниктік байланыс, телерадио хабарларын таратуға арналған KazSat-2 қазақстандық байланыс және хабар тарату спутнигі сәтті ұшырылды. Ғарыш аппаратының массасы 1330 кг. Спутниктің белсенді қызмет ету мерзімі 12,5 жыл деп белгіленген.

Ғарыш кемесі геостационарлық орбитаға шығыс бойлық 86,5 градус орбиталық позицияда орналастырылады.

2012 жылы Павлодар ауданы, Арбиген ауылынан 12 шақырым жердегі Шалдай тоғайында рухани ағартушы, дін қайраткері Ғабдылуахит Хазіреттің (1853-1926) кесенесі ашылды.

Ғабдылуахит хазіреттің адамдарды емдейтін, болашақты болжайтын ерекше қабілеттері болған. Өмірінің соңғы жылдарында Арбиген ауылының Келдіқыз деген жерінде 1992 жылдан бері өз есімімен аталатын мешіт салды. 1964 жылы зиярат орнына айналған скрипт орнына туыстары кірпіштен құрылыс орнатқан.

2014 жылы Павлодарда қазақ тіліндегі роман мен драманың негізін салушы Жүсіпбек Аймауытовтың (1889-1930) жерленген жері туралы белгілі болды.

Облыс әкімдігінің сауалына Ресей Федерациясы ФСБ Орталық мұрағатынан жауап келді. Онда 1930 жылы 4 сәуірде БКП алқасы Ж.Аймауытовты 1930 жылы 21 сәуірде ату жазасына кескені айтылады. Ж.Аймауытов Ваганковский зиратының аумағында (Мәскеу қ.) жалпы бейітте жерленген деуге негіз бар.

2014 жылы Алматыдағы «Шымбұлақ» тау-шаңғы курортында Қазақстандағы тұңғыш кәсіпқой велосипед жолы ашылды.

Ол барлық әлемдік стандарттарды ескере отырып жасалған. Жаңа жолдың ұзындығы 2700 метр, құлауы 600 метр. Бүкіл маршрут бойынша жасанды кедергілер мен секірулер бар, ал экстремалды жүргізуді ұнататындар үшін өткір бұрылыстар да бар. «Шымбұлақ» тау шаңғысы курортында жаңа маршруттың пайда болуымен тау шаңғысы бойынша жоғары деңгейдегі жарыстар өткізуге болады.

2016 жылы Тайландта «Amazing Thailand Film Challenge» IV халықаралық кинофестивалі өтіп, оған қазақстандық кинематографистер де қатысты.

Байқау шарты бойынша қатысушылар 4 күннен аз уақыт ішінде қысқаметражды фильм түсіріп, оны бір күнде монтаждауы керек еді. Фильмнің ұзақтығы 5 минут, ал фильмнің тілі тай немесе ағылшын тілінде болуы керек. Егер басқа тіл пайдаланылса, онда субтитрлер болуы керек.

2017 жылы 51 елдің өкілдері қатысқан жүзуден Германияның ашық чемпионатында атыраулық паралимпиадашы Ержан Сәлімгереев 100 метрге баттерфляй әдісімен және 50 метрге еркін жүзуден екі алтын медаль жеңіп алды.

2020 жылы «Нью-Йорк Таймс» газеті Ақсу қаласының бұрынғы теміржолшысы Иманбек Зейкенов туралы мақала жазып, оның «Роза» әнінің ремиксі әлемдік хитке айналды.

2021 жылы Қазақстан АҚШ-тың Халықаралық діни бостандық жөніндегі комиссиясы жетекшілік ететін және АҚШ Конгресі тең төрағалық ететін Діни еркіндік жөніндегі халықаралық саммитке қатысты.

Саммит барысында Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің Дін істері комитеті мен АҚШ-тың «Love Your Neibor Community» үкіметтік емес ұйымы арасында өзара түсіністік туралы меморандумға қол қойылды, бұл өкілдер арасындағы диалогты жақсартуға мүмкіндік береді. дiни бiрлестiктер мен мемлекеттiң дiни бостандықтарын жүзеге асыру және адамның негiзгi құқықтарын құрметтеу туралы.

2023 жылы Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі алғашқы медициналық көмек қобдишасының құрамын жаңартты. Жаңа құрам Түркия, Германия, АҚШ, Оңтүстік Корея және басқа елдердің халықаралық тәжірибесін талдауды ескере отырып әзірленді.

Алғашқы медициналық көмек көрсету қобдишасына мыналар кіреді: дәке таңғыштары (стерильді және стерильді емес), серпімді таңғыштар, таңғыш қап, медициналық жабысқақ сылақ, ұшты металл қайшылар, өкпені жасанды желдетуге арналған қалта маскасы, таңу үшін орамал таңғышы, құтқару көрпе, лезде мұз пакеті, ысқырық, фонарь, қобдиша, блокнот, қарындаш, дымқыл майлықтар (антисептикалық), қолғаптар, жгут және зардап шеккен адамға алғашқы медициналық көмек көрсету үшін пайдаланылатын құралдар.