ЕО визасыз режимнен бас тарту механизмін жаңартты: Израиль тізімде бірінші болуы мүмкін

АСТАНА. KAZINFORM — Еуропалық Одақтың (ЕО) қысқа мерзімді визасыз сапарларға арналған ережелеріне өзгерістер енгізіліп жатыр, енді бұл тетік адам құқықтарының бұзылуын да ескереді. Бұл өзгерістер ең алдымен Израиль азаматтарына әсер етуі мүмкін. Бұл туралы Euronews Еуропарламенттегі дереккөздерге сілтеме жасап хабарлады.

ЕО Парламенті мен Еуропалық Кеңес келісімге келген жаңа ереже бойынша, адам құқықтарының немесе халықаралық құқықтың бұзылуы – визасыз режимді уақытша тоқтатуға жеткілікті себеп болып табылады.

Израильдің жағдайы неге ерекше?

Болжам бойынша, Израиль – жаңа тәртіпке алғаш ілінетін елдердің бірі. Бұған себеп – Газа секторындағы соғыс кезінде жасалған әскери қылмыстар мен адамзатқа қарсы әрекеттер туралы БҰҰ-ның айыптаулары.

Сербия да адам құқықтарына байланысты айыптауларға байланысты осы тізімге енуі мүмкін.

Қазіргі визасыз режим

Қазір Израиль, Австралия, Бразилия, Жапония, Ұлыбритания, Украина және Балқан елдері сияқты 61 мемлекеттің азаматтары ЕО мен Шенген аймағына 180 күн ішінде 90 күнге дейін визасыз бара алады.

Жаңа өзгерістер не береді?

Реформа аясында:

• Визасыз режимді тоқтату процесін бастау жеңілдетіледі;

• БҰҰ Жарғысын бұзу, халықаралық құқықты немесе сот шешімдерін елемеу – жаңа негіз ретінде енгізілді;

• Тіпті мемлекеттер арасындағы шағымдар бойынша да бұл механизм іске қосылуы мүмкін.

Қалай іске асады?

• ЕО Комиссиясы визасыз режимді тоқтату туралы бір жылға бұйрық бере алады;

• Бұл шешімді ЕО мемлекеттері ғана мақұлдайды немесе бөгет қоя алады;

• Қажет болған жағдайда, бұл үдерісті ұзарта алады;

• Парламент заңдық күшке ие болмаса да, ұсыныс жасай алады.

Миграциялық бақылау құралы ретінде

Сонымен қатар, заң жобасында визасыз режимді тоқтату үшін көші-қон мәселелері де негіз болуы мүмкін:

• Шенген аймағында сол ел азаматтарының заңсыз болуы 30%-ға артса, бұл негіз ретінде қабылданады (бұрын 50% болатын);

• Немесе сол елден босқын мәртебесіне өтініш берушілер саны күрт көбейсе, және олардың қабылдану деңгейі төмен болса.

Аяғында не болуы мүмкін?

Израиль азаматтары Еуропаға сапар алдында виза рәсімдеуге мәжбүр болуы мүмкін. Бұл ұсынысты бастамашы болу құқығы ЕО елдерінің кез келгеніне беріледі, ал Парламент тарапынан бұл тек ұсыныс күйінде қалуы мүмкін. Босқын мәртебесін беру көрсеткіші 4%-дан 20%-ға дейін көтеріледі.

Бұл шешім тетікті іске қосуға мүмкіндік беретін елдердің санын кеңейтіп, процесті жеңілдетеді.

Нақтысында, бұл өзгерістердің басты мақсаты — визасыз режиммен кіре алатын елдерді Еуропалық Одаққа келетін мигранттар санын азайтуға ынталандыру.

— Бұл реформаны Польша төрағалық ететін Еуропалық Кеңес табанды түрде қолдады, себебі мүше елдер бұл бағытта үлкен амбиция танытты. Сондықтан біз бүгін келісімге келе алдық», — деді заң жобасының Еуропарламенттегі баяндамашысы Матьяж Немец.

Келісімнің заңды күшіне енуі

Сейсенбіде қол жеткізілген келісім Еуропарламент пен Еуропалық Кеңес тарапынан ресми түрде мақұлданғаннан кейін ғана ЕО заңы ретінде күшіне енеді.

Еске сала кетейік, бұған дейін Франция мен Испания ресейліктер үшін виза талаптарын қатаңдатқанын жазған едік.