Ertis музейінде тұңғыш академиктің таңғажайып коллекциясы сақтаулы тұр
Қазақтан шыққан тұңғыш академик ғалым, минерология ғылымдарының докторы, профессор Қаныш Сәтбаевтің геологиялық бай коллекциясы Павлодардағы Ertis музейінде сақталып тұр. Коллекциядағы түрлі кен жыныстарының саны шамамен 100-ге жуықтайды, деп хабарлайды Kazinform.
Жер бетіндегі пайдалы қазбалардың үлгілерінен тұратын бай коллекцияны 2019 жылы музей ашылған уақытта Торайғыров университеті сыйға тартқан.
«Ertis» музейінің басшысы Гүлжайнат Әлиеваның айтуынша, мұнда еліміздің түпкір-түпкірінен қазып алынған түрлі металдар мен пайдалы қазбалардың, минералдардың, химиялық элементтердің үлгілері бар.
Коллекциядағы түрлі кен жыныстарының саны шамамен 100-ге жуықтайды.
«Кезінде академиктің қызы Мейіз Сәтбаева әкесінің жолын қуып, өмірін геология ғылымына арнағаны мәлім. Мейіз Қанышқызы геология-минералогия ғылымдарының докторы атанды. Қазақстандағы кен түзуші минералдардың химиялық табиғаты мен мыс кеніштерінің ерекшеліктерін зерттеумен шұғылданып, әкесінің Жезқазған кен орнын ашу жөніндегі ғылыми-зерттеу жұмысын жалғастырған. Құрамы ренийге бай кен түзуші минералдардың құрылымдық-морфологиялық ерекшеліктері туралы докторлық диссертация қорғады. Жазған ғылыми еңбектері мыс-құмтас кен орындарын зерттеуге септігін тигізген. Бұл коллекцияны одан әрі байытуға Мейіз Қанышқызының да еңбегі зор. Кейін оны әкесінің туған жері — Ертіс — Баян өңіріне тарту еткен екен» дейді музей басшысы.
Коллекция қатарында метаморфты тау жыныстары бар. Олар магмалық және шөгінді жыныстарға жоғары температура мен қысым әсер еткенде түзіледі.
Қазақстанда сульфаттар — күкірт қышқылының тұздары да кең тараған. Бұл кәдімгі гипс алынатын элемент.
Теңіз суынан тұндыру жолымен түзілетін гипс құрылыс пен медицинада материал, ал ауыл шаруашылығында тыңайтқыш ретінде қолданылатыны мәлім.
Пайдалы қазбалар қатарында фосфаттар, малахиттар, мусковит, нефелин, кальцит, темірлі гнейс, мәрмәр, галит, доломит, флюорит, хризакола бар.
Коллекциядан тасқа айналған ағаш үлгісін де байқадық.
Тақтатастардың (сланец), гнейстердің, кварциттердің, өзге де минералдардың түр-түрі геология ғылымының аса қызықты сала екенін аңғартқандай.
Биыл әйгілі ғұлама ғалымның туғанына 125 жыл толып отыр.
Дара тұлғаның мерейтойы туралы Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Егемен Қазақстан» газетіне берген сұхбатында да атап өткен.
Елімізде Қ.Сәтбаевтың 125 жылдық мерейтойын дайындау және өткізу жөніндегі Жалпыреспубликалық жоспар бекітілді.