Қазақстан қоқыс жоюдың әбден ескірген әдісін қолданады

Қазақстанда жыл сайын 4,5 млн тоннадан астам қатты тұрмыстық қалдықтар жиналады. Бұл жөнінде ҚР Премьер-Министрі Әлихан Смайылов Үкімет отырысын өткізді, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі.

«Әлемнің көптеген елдері қалдықтарды қайта өңдеп, утилизация жасауда. Тиісті инфрақұрылым жасалып, халықтың қалдықтармен жұмыс істеу мәдениеті қалыптасқан. Бұл Еуропа елдеріне қалдықтарды өңдеу көрсеткішін 50%-ке жеткізуге мүмкіндік берді. Бүгінде Швеция тұрмыстық қалдықтардың 99%-ін қайта өңдеп, пайдаға жаратып отыр. Ал біз әлі күнге дейін қоқысты жоюдың жинақтау немесе көму сияқты әбден ескірген әдісін қолданып келеміз», - деді Әлихан Смайылов Үкімет отырысында.

Премьер-Министрдің айтуынша, жыл сайын Қазақстанда 4,5 млн тоннадан астам қатты тұрмыстық қалдықтар пайда болады. Мыңдаған стихиялық қоқыс полигондарын жою үшін әкімдіктер қомақты бюджет қаражатын бөледі. Қалдықтарды заңсыз тасымалдау және жинақтау фактілерін анықтауға арналған рейдтік іс-шаралар жүргізіледі. Заң талаптарын бұзғаны үшін салынатын айыппұл мөлшері де ұлғайтылды.

«Алайда, атқарылып жатқан шаралар жеткіліксіз. Қалдықтарды басқару саласындағы қазіргі ахуал өте күрделі күйінде қалып отыр. Осы күнге дейін заманауи қоқыс өңдеу зауыттары іске қосылған жоқ. Өкінішке қарай, бізде қалдықтармен жұмыс істеу мәдениеті қалыптаспады. Көп жағдайда қоқысты көшеге тастай салу әдетке айналған. Қоқыс үйінділеріне қатысты ауылдардағы жағдай бұдан да күрделі. 2022 жылғы ғарыштық мониторинг нәтижелері бойынша елде 5,6 мыңнан астам стихиялық қоқыс үйінділері анықталды. Биылғы наурыздан қыркүйекке дейінгі аралықта 5,5 мың рұқсат етілмеген қоқыс орны табылды», - деді Үкімет басшысы.

Бұл ретте Премьер-Министр әкімшілік айыппұлдар жағдайды жақсартпайтынын, полигонға қоқыс тастағаннан көрі айыппұл төлеу арзанырақ екенін айтты.

«Бұл әдісті өзгертіп, қалдықтарды өңдеу мен кәдеге жаратудың нақты жүйесін құру қажет. Жергілікті атқарушы органдар тиісті ақпараттық жұмыс жүргізбейді. Мысалы, құрылыс қалдықтары полигондары жөнінде көп адам біле бермейді. Қалдықтарды бөлек жинауды, одан әрі сұрыптауды, қайта өңдеуді және кәдеге жаратуды белсенді енгізу қажет. Сарапшылардың пікірінше, Қазақстанда қалдықтарға арналған полигон ұйымдастырудағы басты проблема – тарифтер, талаптар мен нормалар болып отыр. Оларды икемді ету керек», - деді Ә.Смайылов.

Бұған дейін Экология және табиғи ресурстар министрі Ерлан Нысанбаев Қазақстанның қай өңірінде қоқыс үйіндісі көп екенін баяндаған еді.