Өңдеу өнеркәсібіне салынған инвестицияның көлемі ұлғаяды

Фото: Нұрболат Қаржаубай

АСТАНА. KAZINFORM — Биылғы қаңтар-қыркүйек айларында өңдеуші сектордың негізгі капиталына салынған инвестиция көлемі 34,3%-ға өсті. Жұмыс істеп тұрған өндірістерді жаңғыртуға, жаңа өндіріс орындарын құруға, еңбек өнімділігін арттыруға және қазақстандық өнімнің экспорттық мүмкіндіктерін кеңейтуге тікелей әсер ететін өнеркәсіптік инфрақұрылыммен қамтамасыз етуге басты назар аударылады. Бұл туралы Үкімет мәлім етті. 

Инвестиция тарту үшін өнеркәсіптік жобаларды жүзеге асыру үшін қолайлы жағдайды қамтамасыз ететін арнайы экономикалық және индустриялық аймақтар белсенді түрде дамып келеді.

2025 жылы Ақтөбе және Қызылорда облыстарында жаңа арнайы экономикалық аймақ іске қосылды (барлығы 16 АЭА, 61 индустриялық аймақ, 34 шағын өнеркәсіптік аймақ). Бүгінгі таңда АЭА аумағында 532 жоба жүзеге асырылды, оның ішінде 85-і шетелдіктердің қатысуымен, тағы 449 жоба іске асырылу сатысында, оның 42-сі – шетелдік қатысумен. АЭА-ға тікелей шетелдік инвестиция көлемі шамамен 925,3 млрд теңгені (2 млрд АҚШ доллары) құрады.

2025 жылғы қаңтар-қыркүйек аралығында өңдеуші секторда жалпы құны 3,1 трлн теңгеден астам (6,2 млрд АҚШ доллары) инвестициялар туралы 5 келісім жасалды. Ферроқорытпа өндірісі, жолаушылар вагондары, цемент сияқты және басқа да бағыттарды қамтитын тағы 4 келісім қарастырылып отыр.

Қолданыстағы өндірістердің жүктемесін қамтамасыз ету және бұрын Қазақстанда өндірілмеген өнім шығаруды ынталандыру мақсатында ұзақмерзімді жеткізу шарттарының тетіктері белсенді түрде енгізіліп жатыр. Мұндай офтейк-келісімшарттар инвесторлар үшін тәуекелдерді айтарлықтай төмендетеді және өнімнің кепілді өткізілуін қамтамасыз етеді. 2024 жылдың қорытындысы бойынша 1 трлн теңгеден астам сомаға ұзақмерзімді 898 шарт пен офтейк-келісімшарт жасалды. Биылғы қаңтар-шілде айларында 1,179 трлн теңгеге 1 035 шарт жасалды, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 1,7 есе артық.

Басым салаларда 190 жобаны іске қосу

Еліміздегі индустриялық дамуды жеделдету мақсатында жалпы құны 1,5 трлн теңге болатын 190 жобаны іске қосу жоспарланған. Бұл жобалар металлургия, машина жасау, мұнай-газ химиясы және тамақ өнеркәсібі салаларында 22,6 мың жаңа жұмыс орнын құруды қамтамасыз етеді.

Аталған жобалар жоғары технологиялық өндірістерді құруға, шикізатты терең өңдеу деңгейін арттыруға, жаңа жұмыс орындарын ашуға және өңдеуші салалардың экспорттық әлеуетін нығайтуға бағытталған.

Бүгінгі таңда жалпы инвестиция көлемі 838,1 млрд теңгені құрайтын 115 жоба іске қосылып, 13 384 жұмыс орны құрылды. Сондай-ақ осы жылдың соңына дейін жалпы инвестиция көлемі 691,1 млрд теңгені құрайтын 75 жобаны іске қосу жоспарланып отыр. Оның аясында 9,2 мың жаңа жұмыс орны ашылады.

Негізгі жобалардың арасында мынадай жобалар бар:

1. «Казполиграф» ЖШС – Қостанай облысында терең локализацияланған автокөліктің жетекші көпір арқалыған өндіру жобасы, инвестиция сомасы – 78,2 млрд теңге, 100 жұмыс орны құрылмақ. Жылына 46 мың қалып құю өнімін шығару жоспарланған.

2. «КазТурбоРемонт» сервис орталығы – Атырау облысында локомотивтердің тірек арқалықтарын өндіруге арналған дәнекерлеу цехының құрылысы, инвестиция сомасы – 4 млрд теңге, 80 жұмыс орны ашылады. Жылына 1 000 дана өнім шығару жоспарланған.

3. «Новоишимский мелькомбинат» ЖШС, Солтүстік Қазақстан облысында аралас жем өндірісіне арналған зауыттың құрылысы. Инвестиция сомасы – 1,5 млрд теңге, 35 жұмыс орны құрылады. Жылына 750 мың тонна шығару жоспарланып отыр.

Барлық жобалар толық қуатында іске қосылған жағдайда олардың жалпы өндіріс көлемі шамамен 2,3 трлн теңгені құрайды, оның ішінде 0,8 трлн теңгеге өнім экспортқа шығарылып, 1,5 трлн теңге көлемінде импортты алмастыру қамтамасыз етіледі.

Сонымен қатар ауылдық жерлерде 5,7 мың тұрақты жұмыс орнын және моноқалаларда 1,8 мың жұмыс орнын құру жоспарланған.

Елді индустрияландыру өндірілетін өнімнің аясын кеңейтуге мүмкіндік берді. Соңғы 3 жылда полипропилен, ферросилиций, ыстық брикеттелген темір, арнайы кокс, тұрмыстық техника, автомобиль шиналары және жүк көліктеріне арналған компоненттерді құю өндірісі сәтті іске қосылды. Тыңайтқыштардың жаңа түрлерін («ҚазАзот», «ҚазФосфат»), құрылыс материалдарын (керамикалық плитка, жылу оқшаулағыш материалдар, энергия үнемдейтін әйнек), мұнай-газ жабдықтарын (Caspi Oil Capital), дәрілік заттарды шығару жолға қойылды.

Айта кетейік, Үкімет өнеркәсіп саласында жоғары деңгейлі қайта өңдеуге ерекше назар аударып отыр.