Швейцариядағы Грис мұздығы үрейлі жылдамдықпен еріп барады
АСТАНА. KAZINFORM — Швейцарияның ұзындығы 5,4 шақырым болатын Грис мұздығы, ғылыми зерттеулердің басты нысаны саналады. Алайда қазіргі уақытта бұл мұздық үрейлі жылдамдықпен шегініп, еріп барады, өйткені климаттың өзгеруі ел аумағында бұрын-соңды болмаған мұздық еру процесін жеделдетіп отыр. Бұл туралы Reuters агенттігіне сілтеме жасап AZƏRTAC жазды.
Швейцариядағы мұздықтарды бақылау қызметінің директоры Маттиас Хусс:
– Бұл – өліп бара жатқан мұздық, – деп мәлімдеді.
Оның айтуынша, тек соңғы бір жылдың ішінде мұздың қалыңдығы алты метрге қысқарған.
2000 жылдан 2023 жылға дейінгі аралықта Швейцарияның оңтүстігіндегі Вале кантонында орналасқан Грис мұздығының ұзындығы 800 метрге қысқарған. Ал 1880 жылмен салыстырғанда, ол қазір 3,2 шақырымға қысқарып отыр. Қазіргі таңда мұздың орташа қалыңдығы – 57 метр.
Мұздықтың еруі апатқа алып келді
Мұздықтардың жедел еруінің қайғылы салдары 2025 жылғы мамыр айында айқын көрінді – Вале кантонында орналасқан Блаттен ауылы мұздық көшкінінің салдарынан қирап қалды.
Маттиас Хусстың айтуынша, Грис мұздығының мұншалықты жылдам еруі:
2022 және 2023 жылдардағы құрғақшылықпен,
2025 жылдың ыстық жазымен түсіндіріледі.
Сәуір айының ортасында қардың көп түсуі уақытша жеңілдік бергенімен, бұл өте жылы жаздың кері әсерін толығымен жоя алған жоқ.
– Бізге жазғы аптап ыстықтың орнын толтыру үшін әлдеқайда көп қар керек болар еді. Бірақ 2025 жылдың жазы тағы да тым жылы болды, – деді Хусс.
Толық жойылу қаупі бар
Хусстың айтуынша:
Теңіз деңгейіне жақын орналасқан бөліктері келесі бес жыл ішінде толығымен еріп кетуі мүмкін;
Ал 3 мың метр биіктікте орналасқан бөліктерінің толық жойылуына 40–50 жыл қажет болады.
GLAMOS мәліметіне сүйенсек, 2016–2022 жылдар аралығында Швейцарияда шамамен 100 мұздық жойылып кеткен.
Жаңа баяндамаларға сәйкес, бұл — қатарынан үшінші жыл, әлемнің барлық мұздық аймақтарында мұз көлемі азайып жатқанын көрсетіп отыр.
Еске сала кетейік, бұған дейін 2050 жылға қарай Тәжікстан мұздықтарының 20%-ы жойылуы мүмкін екенін жазған едік.