Тамызда әлемдік мұнай өндіру көлемі тарихи максимумға жетті

Фото: Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы

АСТАНА. KAZINFORM — Тамызда әлемдік мұнай өндіру көлемі тарихи максимумға жетіп, тәулігіне 106,9 млн баррельді құраған. Халықаралық энергетикалық агенттік (IEA) әлемдік мұнай нарығында ұсыныстың өсуі сұраныс өсуінен айтарлықтай асып түскені туралы ескертті. Бұл туралы Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы.

Валюта нарығы

Ұлттық валюта қатарынан төртінші сессияда әлсіреп барады. Осылайша, USDKZT жұбы бойынша курс долларына 539,08 теңгеге дейін өсті (+0,84 теңге). Сонымен қатар, валюталық нарық қатысушыларының белсенділігі айтарлықтай артты – сауда көлемі алдыңғы күндегі 212,1 млн доллармен салыстырғанда 294,2 млн долларды құрады. Мұндай динамика факторлар жиынтығымен түсіндірілген болуы мүмкін: жергілікті валюталық нарықтағы жағдай және қолайсыз сыртқы фон (мұнай бағасының төмендеуі мен АҚШ доллары индексінің валюталық сауда кезінде өсуі). Бәлкім, жергілікті нарық қатысушылары ағымдағы курсты импорттық келісімшарттарды төлеу, сондай-ақ сыртқы міндеттемелерді өтеу және қызмет көрсету аясында шетел валютасын сатып алу үшін пайдаланған болуы мүмкін.

Ақша нарығы

Қатаң MRT нормативтері күшіне енгеннен кейін жүйедегі өтімділік профицитінің айтарлықтай ауытқулары аясында ақша нарығының индикативті мөлшерлемелері төмендеп отыр. TONIA мөлшерлемесі 16,41%-дан 16,33%-ға түзетілді, SWAP-1D табыстылығы – 11,16%-дан 11,14%-ға дейін. Жалпы сауда көлемі күрт төмендеп, 494,9 млрд теңгені құрады (-131,1 млрд). Сонымен қатар, Ұлттық банктің депозиттік аукционына сұраныс 936,0 млрд теңгеге дейін өсті (+97 млрд) және жылдық 16,5% мөлшерлеме бойынша 100% қанағаттандырылды. Ашық позиция нарық алдындағы берешек деңгейінде 5,3 трлн теңгеге дейін ұлғайды.

Қор нарығы

KASE индексі 0,4%-ға өсіп, әлемдік индекстердің өсуі аясында 7 132 пункт деңгейіне жетті. Индекс қозғалысы шоғырланған болды: ең үлкен оң үлес БЦК (+1,5%), KEGOC (+1,1%), Air Astana (+0,9%) және ҚазТрансОйл (+0,9%) акцияларымен қамтамасыз етілді. Дегенмен, индекс өсімі Kaspi қағаздарының (-1,1%) құлдырауымен теңестірілді. Корпоративтік жаңалықтар арасында Moody’s рейтинг агенттігінің БЦК депозиттер рейтингін «Ba1»-ден «Baa3»-ке дейін арттырғанын атап өткен жөн, бұл активтердің сапасының жақсаруы, табыстылық пен банк төлем қабілеттілігінің өсуімен байланысты. Сондай-ақ KEGOC қағаздарының өсуі аналитиктердің дивидендтер төлемін күтудегі инвестициялық ұсынымдарын арттыруымен байланысты болды. Айта кетейік, бұл мәселе компания акционерлерінің жалпы жиналысында (20 қазан) қаралатын болады.

Мұнай

Бейсенбі күні мұнай бағасы 1,7%-ға төмендеп, барреліне 66,4 долларды құрады. Нарыққа қысым АҚШ тарапынан сұраныстың әлсіреуі мүмкін деген алаңдаушылықтар мен әлемдік нарықтағы ұсыныс артықшылығы белгілері тарапынан түсті, бұл Таяу Шығыстағы қақтығыстар мен Украинадағы соғысқа байланысты жеткізілімдегі үзіліс тәуекелдерінен басым түсті. Халықаралық энергетикалық агенттік (IEA) деректеріне сәйкес, тамыз айында әлемдік өндіріс тарихи максимумға – тәулігіне 106,9 млн баррельге жетті. Агенттік мұнай нарығында бұрын болжанғаннан да үлкен профицит қалыптасып жатқанын ескертті, себебі ұсыныстың өсуі сұраныс динамикасынан едәуір асып түскен. 

Жаңартылған болжамға сәйкес, мұнай өндіру 2025 жылы тәулігіне 2,7 млн баррельге, ал 2026 жылы – 2,1 млн баррельге ұлғаяды. Бұрын 2025 және 2026 жылдарға тиісінше 2,5 млн және 1,9 млн баррель өсім болжанған. Болжамды түзету OПЕК+ ұйымының өндіру көлемін арттыру жөніндегі соңғы шешімімен, сондай-ақ альянсқа кірмейтін елдер тарапынан ұсыныстың өсуінің жалғасуымен байланысты. OПЕК құрамына кірмейтін елдерден ұсыныс өсуінің болжамы да жоғары қарай қайта қаралды – 2025 жылы тәулігіне 1,4 млн баррельге дейін, бұл АҚШ, Бразилия, Канада және Гайанадағы өндірістің ұлғаюымен байланысты. 2026 жылы өсімнің шамамен 1 млн баррель деңгейінде сақталуы күтіледі.

Тәуекелді активтер

Бейсенбі күні АҚШ-та инфляция бойынша соңғы деректердің жариялануынан кейін және келесі аптада ФРЖ отырысы қарсаңында қор нарықтары тарихи максимумдарын жаңартты. Бұл деректер мөлшерлеменің төмендеуі іс жүзінде сөзсіз болатынына үмітті күшейтті. Еңбек статистикасы бюросының (BLS) мәліметтері бойынша, тұтыну бағалары тамызда жылдық есепте 2,9%-ға өсті (шілде – 2,7%), бұл аналитиктердің болжамына сәйкес келді. ФРЖ мақсатты деңгейі – 2% болғанына қарамастан, инвесторлар реттеуші орган еңбек нарығы әлсіреп тұрған жағдайда мөлшерлемені төмендетеді деп сенеді. Қосымша сигнал – жұмыссыздық бойынша алғашқы өтініштердің саны 2021 жылдан бергі ең жоғарғы көрсеткішке – 263 мыңға дейін өсті. Жаз айларында кадрларды іріктеу айтарлықтай қысқарды, дегенмен, ағымдағы жылы жаппай жұмыстан босатулар байқалмайды. Алайда жұмыссыздық бойынша жәрдемақы алуға өтініштер саны шілде ортасынан бастап тұрақты өсу тенденциясын көрсетіп отыр.

Қорғаныс активтері

Қауіпсіз активтердің динамикасы инвесторлардың ФРЖ мөлшерлемесі бойынша күтулерді қайта бағалауын көрсетеді:

АҚШ-тың қазынашылық облигацияларының табыстылығы мен доллар төмендеген кезде,

ақша-несие саясатының жұмсаруы туралы сенімнің артуы аясында алтыннан түскен кіріс тіркеліп отыр.

  • Алтын бағасы – трой унциясы үшін 3 669 доллар (-0,4%)

  • 10 жылдық АҚШ мемлекеттік облигацияларының табыстылығы – 4,03%-дан 4,01%-ға төмендеді

  • АҚШ доллар индексі – -0,3% түзетумен 97,5 пункт деңгейінде орнықты

Ал бүгінгі Астана мен Алматыдағы айырбас пунктерінде доллар, еуро және рубльдің сатып алу және сату бойынша орташа бағамын мына сілтемеден оқыңыз.