14 шілде. Жылнама
Kazinform оқырман назарына 14 шілдеге арналған атаулы күндер мен есте қалар оқиғалар күнтізбесін ұсынады.
АТАУЛЫ КҮНДЕР
Қазақстанда балық шаруашылығы қызметкерлері күні
2017 жылы ресми түрде бекітілген. «Қазақстан Республикасындағы мерекелер туралы» 2001 жылғы 13 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі Балық шаруашылығы қызметкерлерінің күнін атап өту туралы шешім қабылдады.
Бұл мерекеде балық шаруашылығы қызметкерлерінен, кәсіпқой өзен және теңіз балық аулаушылардан, спорттық балықшылардан, жазғы-қысқы балық аулау әуесқойларынан құттықтаулар қабылданады.
Нотариус күні
Қазақстан Республикасында нотариустың мәртебесін арттыру мақсатында «Кәсіби мерекелердің тізбесін бекіту туралы» Премьер-Министрдің орынбасары — Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 29 маусымдағы № 258 бұйрығына сәйкес, 14 шілдеде жыл сайын аталып өтетін кәсіби мереке — Нотариус күні болып бекітілді. 1997 жылдың дәл осы күні «Нотариат туралы» Заңға қол қойылды.
Қазақстан Республикасындағы нотариат — білікті заң көмегін көрсету, нотариаттық іс-әрекеттер жасау арқылы жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды қамтамасыз ететін заңды мекеме. Ол құрылған кезден бастап қазіргі уақытқа дейін мемлекетіміздің маңызды институттарының бірі болып қала береді. Күн өткен сайын нотариаттық мекеме жаңғыртылуда, нотариаттық кеңсенің табысты дамуының кепілі нотариаттық қоғамдастық мүшелерінің жоғары кәсібилігі мен жауапкершілігі болып саналады.
ЕСТЕ ҚАЛАР ОҚИҒАЛАР
1997 жылы «Қазатомөнеркәсіп» Ұлттық атом компаниясы құрылды, ол Қазақстан Республикасының уранды, сирек металдарды, атом электр станцияларына арналған ядролық отынды импорттау және экспорттау жөніндегі ұлттық операторы болып табылады. Компанияның жалғыз акционері «Самұрық-Қазына» АҚ болып табылады. 2009 жылдан бері Қазақстан табиғи уран өндіруден әлемде көшбасшы болып келеді. Қазақстандық уран концентраты бейбіт атом энергиясы қажеттілігінің 40%-дан астамын қамтамасыз етеді және атом электр станциялары жұмыс істейтін әлемнің барлық елдеріне жеткізіледі.
2005 жылы Алматыда Орталық Азиядағы адам құқықтары жөніндегі мұсылмандар комитетінің бас кеңсесі ашылды, оның мақсаты — ұлттық, діни және саяси көзқарастарына қарамастан азаматтардың құқықтарын қорғау.
2006 жылы Қазақстан мен Черногория арасында дипломатиялық қарым-қатынас орнатылды.
Черногория — Балқан түбегінің батыс бөлігінде орналасқан шағын мемлекет. Ол Адриатика теңізімен жуылады және батысында Хорватиямен, солтүстік-батысында Босния және Герцеговинамен, солтүстігінде Сербиямен, шығысында Албаниямен шектеседі. Ауданы — 13 812 км². Астанасы — Подгорица. Валюта — еуро. Тілі — Черногория, халықтың 60% серб тілін пайдаланады. Черногория президенті — тікелей сайлау арқылы бес жыл мерзімге сайланатын мемлекет басшысы.
2009 жылы Қарағанды маңында, Нұра өзенінің орта ағысы аймағында Қарағанды мемлекеттік университетінің археологтарының экспедициясы болды. Евнея Букетова сақ дәуіріндегі заттарды ашқан. Самарқанд пен Тегіжол ауылдарының аралығындағы Темірқаш жолында жүргізілген қазба жұмыстары нәтижесінде темір қыстырғыш, белбеулерге арналған таратқыш сақина, жебенің ұшы және жауынгердің тоғасы табылды. Археологтардың айтуынша, бұл нысандардың жасы екі мың жылдан асқан.
2009 жылы Қазақстан құрамасы 50-ші халықаралық математикалық олимпиадаға қатысу үшін Бремен қаласына (Германия) келді.
Математикалық олимпиаданың халықаралық ұйымдастыру комитетінің қорытынды отырысында 95 мемлекет өкілдерінің бірауыздан қабылдаған шешімімен Қазақстан 2010 жылы 51-ші халықаралық математикалық олимпиаданы ұйымдастырушы ел болып таңдалды.
2011 жылы Қазақстанда ақын, журналист, драматург және композитор Қасым Аманжоловтың туғанына 100 жыл толуына арналған «Есте қаларлық, мерейтойлық даталар» сериясының пошталық маркасы айналымға енгізілді.
Марка офсеттік әдіспен төрт түсті, тарақ перфорациясымен басылған. Марка өлшемі — 33×27,5 мм, таралымы — 30 мың дана. Суретші — Николай Соколов.
2014 жылы Қазақстан Жастар саясаты жөніндегі бірінші жаһандық форумға қатысу үшін Бакуге (Әзербайжан) шақырылды.
Бұл форумның негізгі мақсаты — жастар саясатын дайындауға қатысты халықаралық деңгейде ортақ түсіністік пен нұсқауларды қалыптастыру мақсатында жастар саясаты саласындағы жаһандық жағдайға шолу жасау, жастармен жұмыс жасау бағдарламаларының шынайылығын бағалау болды.
2014 жылы алты жасар алматылық қыз Австрияда өткен таланттар шоуында халық билерін орындап, Қазақстанның даңқын асқақтатты. Софи Манасян алтын мүсінше мен арнайы «Алтын үміт» сыйлығын алды. Кішкентай алматылық «Даңқ минутының» австриялық баламасымен қазылар алқасы мен жұртшылықтың жүрегін жаулап алды. Фестиваль ұйымдастырушылары оған ашылу салтанатында өнер көрсетуді сеніп тапсырды.
2016 жылы қазақ балетінің өсіп келе жатқан жұлдызы, «Астана Опера» театрының жетекші солисі Бақтияр Адамжан Ыстамбұлда (Түркия) өткен V халықаралық балет өнері байқауының Гран-приін жеңіп алды. Байқауға қатысу үшін Қазақстан, Ресей, Австралия, Бразилия, Болгария, Жапония, Канада, Оңтүстік Африка, Оңтүстік Корея және басқа да көптеген елдердің балет әртістері жиналды.
2019 жылы Шығыс Қазақстан облысында бірегей гибридті операция бөлмесі ашылды.
Семей қалалық жедел жәрдем ауруханасы базасындағы хирургиялық араласуларға арналған жоғары технологиялық кешен республикадағы осындай бірегей кешен болды.
2023 жылы Беларусьтің Витебск қаласында өткен «Славян базары» байқауының Гран-приін қазақстандық 12 жастағы әнші Шерхан Арыстан жеңіп алды. Жас әнші қазылар алқасының ең жоғары бағасын алды — бірінші және екінші күндері әрқайсысы 70 ұпай. Шерхан Арыстан қазылар алқасын күшті вокалымен тәнті етті.
