15 маусым. Тұлғалар туған күн

АСТАНА. KAZINFORM — Бүгін, 15 маусым күні тұлғалардан кімдер дүниеге келген? Kazinform оқырмандарына есімдер күнтізбесін ұсынады. 

15 маусым. Тұлғалар туған күн
Фото: Kazinform

ЕСІМДЕР

72 жыл бұрын (1953) Қазақстан Республикасының мемлекет және саясат қайраткері, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің құрметті қызметкері, генерал-майор Ержан Бекбауұлы ИСАҚҰЛОВ дүниеге келді.

Ержан Бекбауұлы ИСАҚҰЛОВ
Фото: egemen.kz

Оңтүстік Қазақстан облысында туған. 1974 жылы В. И. Ленин атындағы Қазақ политехникалық институтын инженер-металлург мамандығы бойынша, 1978 жылы Минск қаласындағы КСРО Мемлекеттік Қауіпсіздік Комитетінің Жоғары курстарын бітірген.

Еңбек жолы: 1974-1975 жылдары Бестөбе байыту фабрикасының шебері, «Қазалтын» комбинаты «Юбилейный» кенішінің ТББ бастығы, 1976-1977 жылдары Шымкент қорғасын зауытының аппаратшысы, 1978-1989 жылдары Шымкент облысы бойынша Мемлекеттік Қауіпсіздік Комитеті басқармасының жедел уәкілі, аға жедел уәкілі, бөлімше бастығы, 1989-1991 жылдары Гурьев облысы бойынша МҚК басқарма бөлімшесі бастығының орынбасары, 1994-1995 жылдары Шымкент қорғасын-мырыш комбинатының Оңтүстік қазақстан облысы бойынша ҰҚК басқармасы бастығының орынбасары, 1995-1997 жылдары ҰҚК Ақмола облысы бойынша басқармасының бастығы, 1997-1999 жылдары ҰҚК Ақмола (Астана) қаласы және Ақмола облысы бойынша департаментінің бастығы, 1999-2001 жылдары ҰҚК Астана қаласы бойынша департаментінің бастығы қызметін атқарған. 2001-2007 жылдары ҚР Ұлттық қауіпсіздік комитеті төрағасының орынбасары, 2007 жылы ҚР ҰҚК Атырау облысы бойынша департаментінің бастығы, 2007-2011 жылдары IV сайланған ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты, Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің мүшесі қызметінде болды.

2-дәрежелі «Даңқ» орденімен (2005); 17 медальмен марапатталған.

48 жыл бұрын (1977) Маңғыстау облысы әкімінің орынбасары Тілеген Ақанұлы ӘБІШЕВ дүниеге келді.

Тілеген Ақанұлы ӘБІШЕВ
Фото: Gov.kz

Шығыс Қазақстан облысында туған. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетін тележурналистика мамандығы бойынша бітірген. Іскерлік басқару магистрі.

Әр жылдары «Астана», «Хабар 24», «Atameken Business Channel» телеарналарында бағдарлама жүргізушісі, «Аграрлық несие корпорациясы» АҚ, «Нұрсұлтан Назарбаев халықаралық әуежайы» АҚ баспасөз қызметінің жетекшісі қызметтерін атқарған. «ҚР Президентінің Телерадиокешені» КеАҚ киноөндіріс қызметін басқарды. «ҚР Президентінің телерадиокешені» КеАҚ Бас директорының орынбасары лауазымын атқарған.

2024 жылдың маусым айынан бастап қазіргі қызметінде.

«Қазақстан конституциясына 25 жыл» және «ҚР Ақпарат саласының үздігі» мерекелік медальдарымен марапатталған.

43 жыл бұрын (1982) Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Бас басқарманың бастығы Талғат Баянұлы ӘБІЛМӘЖІНОВ дүниеге келді.

Талғат Баянұлы ӘБІЛМӘЖІНОВ
Фото: Gov.kz

Солтүстік Қазақстан облысында туған.

Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды ​​мемлекеттік университетін (2003); Қазтұтынуодағы Қарағанды ​​экономикалық университетін бітірген (2006).

Еңбек жолы: Қарағанды ​​қалалық ІІБ Орталық полиция басқармасының анықтау бөлімінің тергеушісі (2003-2004); Қарағанды ​​облысы ІІД Қазыбекби ауданының ІІБ тергеу бөлімінің тергеушісі (2004-2007); Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Бас басқармасының аға инспекторы, ерекше тапсырмалар жөніндегі аға инспекторы, ерекше маңызды істер жөніндегі бас инспекторы (2007-2012); Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Бас басқармасының Үйлестіру департаменті ұйымдастыру-талдау жұмыстары департаменті бастығының орынбасары (2012-2014); Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Бас басқармасының Ұйымдастыру-талдау жұмысы басқармасының бастығы (2014-2017); Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Аппарат басшысының орынбасары (2017-2020).

2020 жылдың ақпан айынан бері қазіргі қызметінде.

34 жыл бұрын (1991) Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты Нартай Аралбайұлы СӘРСЕНҒАЛИЕВ дүниеге келді.

Нартай Аралбайұлы СӘРСЕНҒАЛИЕВ
Фото: parlam.kz

Әл-Фараби атындағы қазақ ұлттық университетін журналистика мамандығы бойынша бітірген.

Еңбек жолы: 2010 жылы «Алматы» телеарнасының тілшісі, 2010-2014 жылдары «КТК» телеарнасы Ақпараттық бағдарламалар дирекциясының жетекші тілшісі, 2013-2014 жылдары «Ел арна» телеарнасының «Бәрі де мүмкін» ток-шоуының редактор-жүргізушісі, 2014 жылы «Qazaqstan» телеарнасының шетел азаматтарының қатысуымен «Сәлем Қазақстан» бағдарламасының жүргізушісі, 2014-2015 жылдары «Ұлттық өнім» бағдарламасының жүргізушісі, «Qazaqstan» телеарнасында экономика жаңалықтарының жүргізушісі, 2015 жылы Алматы қаласындағы Оқушылар сарайы директорының бірінші орынбасары, 2015-2016 жылдары «Алматы» телеарнасының қазақ бөлімінің бас редакторы, «Алматы апталығы», «Өткір тіл» бағдарламаларының жүргізушісі, 2017 жылы «Qazaqstan» телеарнасындағы «Мәселе», «Шаңырақ», «Ашық алаң» бағдарламаларының жүргізушісі, 2022 жылы «1001 тун» бағдарламасының жүргізушісі болып қызмет атқарды.

Қазіргі лауазымын 2023 жылдың наурыз айынан бастап атқарып келеді.

2021 жылы «Шапағат» медалімен марапатталған.

98 жыл бұрын (1927-2015) дирижер, домбырашы, КСРО халық әртісі (1985) Шамғон Сағаддинұлы ҚАЖЫҒАЛИЕВ дүниеге келген.

Шамғон Сағаддинұлы ҚАЖЫҒАЛИЕВ
Фото: discogs.com

Ұялықұм ауылында (Батыс Қазақстан облысы, Жанғала (Жаңақала) ауданы) туған.

Жаңақазандағы С. Киров атындағы Қамысты-Самар мектебінде оқыған. Кішкентай домбырашы Шамғон он жасында облыстық олимпиаданың, жиырма жасында республикалық домбырашылар байқауының жеңімпазы атанды.

Алматыдағы Құрманғазы атындағы қазақ консерваториясының халық аспаптар факультетінде домбыра класы бойынша Қазақ КСР халық әртісі Қ.Жантілеуовтен білім алған, И.Лесманнан скрипка класын және А.Жұбанов пен доцент Л.Шаргородскийден дирижерлық сыныбын оқыды. 1964 жылы Ленинград консерваториясының опера және симфониялық дирижерлік факультетін бітірген.

1952 жылдан бастап Құрманғазы атындағы қазақ мемлекеттік халық аспаптар оркестрінің негізін қалаушы А.Жұбановтың орнына оркестрдің көркемдік жетекшісі және бас дирижері болып тағайындалды.

1953 жылы Бухарестте өткен IV Бүкіләлемдік жастар мен студенттер фестивалінде оркестр алтын медальға ие болды. Дирижер әрі ұйымдастырушы Ш.Қажғалиевтің кәсіби шеберлігі алтын қорға енген ұлттық музыка классиктерін, Құрманғазы мен Дәулеткерейден бастап Дина Нұрпейісова мен Сүгірге дейінгі халық композиторларының күйлерін тереңірек зерделеу арқылы оркестр репертуарын айтарлықтай жақсартуға мүмкіндік берді. Ұжымда Дина Нұрпейісовадан Майра Мұхамедқызына дейін Қазақстанның бүкіл музыкалық және халықтық элитасы қалыптасты.

Оның жетекшілігімен оркестр М.Глинка, Л.Бетховен, В.Моцарт, Г.Берлиоз, П.Чайковский, С. Рахманинов, С. Прокофьев, А.Хачатурян, Д. Шостакович, А.Жұбанов, М.Төлебаев, Ғ.Жұбанова, С. Мұхамеджанованың шығармаларын орындады.

Сонымен бірге фольклортанушы Болат Сарыбаевтың көмегімен оркестрге көбісі жоғалып кеткен немесе ұмыт болған нағыз халық аспаптарын жинады. Әуесқойлар оркестрде сәтті қолданылған қазақтың 9 музыкалық аспабын тауып, қалпына келтірді.

Оқу репертуарының ондаған әдістемелік бағдарламалары мен оқу құралдары жасалды. Ол халық аспаптар оркестріне қазақ, орыс, шетел композиторларының 200-ден астам шығармасын өңдеп, Ахмет Жұбановтың шығармашылық мұрасынан 20 күйдің партитурасын жазды.

Оркестр көптеген халықаралық және республикалық форумдардың, фестивальдердің, байқаулардың, онкүндіктердің, мерекелердің, стендтердің, конференциялардың қатысушысы болды. Ол тек өз республикасында және бүкіл КСРО-да, кейінірек ТМД елдерінде ғана емес, сонымен қатар шетелде — Польшада, Румынияда, Венгрияда, Чехословакияда, Германияда, Францияда, Швецияда, Финляндияда, Данияда, Португалияда, Италияда, Үндістанда, Ауғанстанда, Қытайда және т. б. өнер көрсетті.

1968-1971 жылдары Қазақ КСР Мемлекеттік симфониялық оркестрінің жетекшісі болды. 1971 жылдан бастап қайтадан Құрманғазы атындағы қазақ мемлекеттік халық аспаптар оркестрінің жетекшісі қызметін атқарды.

1970 жылдан Құрманғазы атындағы қазақ мемлекеттік консерваториясында оқытушылық қызметпен айналысты (1980 жылдан — профессор).

1992 жылдан Тәттімбет атындағы Қарағанды ​​академиялық халық аспаптар оркестрінің көркемдік жетекшісі. Жарты ғасырлық өнер тәжірибесін өзіне сеніп тапсырылған ұжымның кәсіби мәдениеті мен орындаушылық шеберлігін арттыруға жұмсады. Сонымен Республиканың музыкалық тәжірибесінде алғаш рет концерттік қойылымда халық оркестрінің сүйемелдеуімен «Абай» және «Қыз Жібек» опералары пайда болды.

Марапаттары мен атақтары: Қазақ КСР халық әртісі (1967), КСРО халық әртісі (1985), Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығы (1982), Еңбек Қызыл Ту ордені (1959), Халықтар достығы ордендері (1959). 1981 ж.), «Құрмет белгісі», «Парасат» (1997 ж.), «Отан» (2007 ж.), Орал қаласының Құрметті азаматы. 

Соңғы жаңалықтар