17 мамыр. Жылнама
Kazinform оқырман назарына 17 мамырға арналған атаулы күндер мен есте қалар оқиғалар күнтізбесін ұсынады.
АТАУЛЫ КҮНДЕР
Дүниежүзілік электр байланысы және ақпараттық қоғам күні
Бұл күн 1865 жылғы 17 мамырда алғашқы Халықаралық телеграф келісіміне қол қою жөніндегі келіссөздердің сәтті аяқталуына, сондай-ақ 1932 жылдан кейін Халықаралық электр байланысы одағына айналған Халықаралық телеграф одағының құрылуына орай таңдалды.
Дүниежүзілік гипертонияға қарсы күрес күні
Жыл сайын Дүниежүзілік гипертонияға қарсы күрес лигасының бастамасымен атап өтіледі. Оның басты міндеті — жүрек-қан тамыр жүйесінің кең таралған ауруларының бірі туралы ақпарат таратуға ықпал ету. Ол алғаш рет 2005 жылдың 14 мамырында болған еді, ал 2006 жылдан бастап 17 мамырда атап өтеді.
ЕСТЕ ҚАЛАР ОҚИҒАЛАР
1936 жылы Мәскеуде алғаш рет қазақ мәдениеті мен өнерінің онкүндігі өтті. Онкүндікті ұйымдастыру бойынша арнайы комиссия құрылып, оның құрамына Жұбанов, Тоғжанов, Қадырбаев, Байбосынов, ағарту халық комиссары Темірбек Жүргенов кірді, ал төрағасы Рафальский болды.
1992 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің Түркияда Қазақстанның елшілігін ашу туралы Жарлығы шықты.
1992 жылы Қазақстан Республикасының делегациясы Америкаға алғаш рет ресми сапармен барып, соның барысында Қазақстанның Ядролық қаруды таратпау туралы келісімге қосылу міндеттемелеріне қол қойды. 19 мамырда АҚШ және Қазақстан президенттерінің алғашқы кездесуі өтті.
2007 жылы Алматыда БҰҰ-ның Азия және Тынық мұхиты өңіріне арналған Экономикалық және әлеуметтік комиссиясының құрылғанына 60 жыл толуына орай шығарылған естелік пошта маркасын салтанатты таныстыру рәсімі өтті. Қазақстан пошта әкімшілігі шығарған көркем маркада ұлттық өрнектер мен ЭСКАТО-ның 60 жылдығын білдіретін арнайы белгі басылған. Бірлік номиналы 25 теңгені құрайтын бұл марканың жалпы таралымы 50 мың дана.
2010 жылы Астанада балалар мен жастар үшін «150» нөміріндегі тәулік бойы жұмыс істейтін тегін ұлттық сенім телефон желісі жұмыс істей бастады.
2011 жылы мемлекеттілікті дамыту мен қалыптастыруға және Қазақстан Республикасының егемендігін нығайтуға зор үлес қосқан Қазақстан Республикасының азаматтары мен шетелдік азаматтарды көтермелеу мақсатында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының тәуелсіздігінің 20 жылдық мерейтойын атап өту мақсатында «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 20 жыл» мерейтойлық медалі тағайындалды.
2012 жылы елордадағы Сәкен Сейфуллин атындағы мұражай жаңа экспонатпен толықты. Халық композиторы Ақан серінің кесесі жұрт назарына ұсынылды. Ол сол кезге дейін дәрігер Абай Байгенжиннің жеке мұрағатында сақталған. ХХ ғасырдың басында шығарылған фарфор бұйымы осы күнге дейін жақсы сақталған.
2013 жылы «Ғарыш-Экология» ғылыми-зерттеу орталығының ғалымдары ғарыш зымырандарын ұшырылғаннан кейін қоршаған орта объектілерінде зымыран отынының уытты компоненттерін анықтаудың бірегей әдісін жасап, патенттеді. Оны жасауға мүмкіндік берген ғылыми-зерттеу базасы зымырандарды ұшыру мониторингі тікелей жүргізілетін Байқоңыр мен Жезқазғандағы зертханаларды, сондай-ақ мобильді жылжымалы зертханаларды қамтиды.
2017 жылы қазақстандық әнші Димаш Құдайберген Париждегі «Global Gift Foundation» қайырымдылық кешкі асына қатысты. Париждегі қайырымдылық кешіне Димашты Голливуд жұлдызы, америкалық актриса Ева Лонгория шақырған.
2019 жылы Астана қаласында Дүниежүзілік сауда орталығының капсуласын салу рәсімі өтті, оның мақсаты — жұмыс орындарын құру, сауда және инвестиция тарту үшін жаңа мүмкіндіктер жасау.
2019 жылы Халықаралық Түркі академиясы Түркиядағы Мұстафа Кемал Ататүрік бастаған ұлт-азаттық күрестің 100 жылдығына арнап ауқымды шара өткізді. Шара барысында Ататүріктің «Жолдау» атты кітабының қазақша нұсқасының тұсаукесері өтті. Мұстафа Кемал Ататүріктің «Жолдау» деген шығармасы — Османлы мемлекетінің ыдырауы, Ататүріктің басшылығымен жүргізілген түрік халқының ұлт-азаттық күресі және Түркия Республикасының жарияланып, қалыптасуына қатысты мәліметтерге аса бай еңбек. Ол сондай-ақ Ататүріктің тәуелсіздік жолындағы күрес философиясынан да мол мағлұмат береді. «Жолдау» алғаш Түркияда 1927 жылы біреуі негізгі мәтін, екіншісі құжаттар ретінде араб әріптерімен екі кітап болып басып шығарылған болатын
2021 жылы Астана қаласында Шабал Бейсекова атындағы көше бойында Қазақстан Республикасы Президенті Телерадиокешенінің аллеясы пайда болды.
Қазақстан Республикасы Президентінің Телерадиокешені қызметкерлері жаңа аллея салу бастамасын табиғат байлығын молайтуға жеке үлес қосу, қоршаған ортаға құрметпен қарау ниетімен байланыстырады.
2021 жылы Төтенше жағдайлар министрлігінің Көкшетау техникалық институтына Мәлік Ғабдуллин атындағы Азаматтық қорғау академиясы мәртебесі берілді.
Оқу орнының тарихы 1973 жылы Қазақ КСР Ішкі істер министрлігі Әскерилендірілген өрт сөндіру басқармасының оқу отряды Алматыдан Көкшетауға көшірілген кезден басталады. Содан кейін ол өрт сөндіру бөлімінің кіші және орта басшы құрамын даярлау және қайта даярлау мектебіне, кейінірек Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Алматы өрт-техникалық училищесінің Көкшетау филиалына айналдырылды. 1999 жылы Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар жөніндегі агенттігінің Көкшетау техникалық институты болып аталды.
2022 жылы 72 жастағы Ұлытау облысының ақсақалы Сәрсенбай Қотырашов осы жылдың қараша айына дейін бүкіл Қазақстанды жаяу аралап өтуге бел буды. Ол жалпы 8000 км жүруі керек. Жаяу марафонның мақсаты — еліміздің басқа өңірлерінің тұрғындарын Ұлытау ауданының тарихымен және киелі жерлерімен таныстыру, қазақстандық халық қолөнершілерінің тізімін жасау қымыз мерекесін танымал ету.
2022 жылы қазақстандық фильм LA Asian Pacific Film Festival — Grand Jury Award for Best Narrative Feature фестивалінің бас жүлдесін жеңіп алды.
«Штурм» ресейлік «LOOKFILM» (Борис Хлебников) және «FORESTFILM» компанияларының қолдауымен Short Brothers компаниясы «Қазақфильм» киностудиясымен, Cinerental және әйгілі Nomad Stunts каскадерлік тобымен бірлесіп түсірген өнім.
2023 жылы ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қытайға мемлекеттік сапары барысында ҚХР Төрағасы Си Цзиньпинмен келіссөз жүргізді. Мемлекет басшысы Си Цзиньпинге шақырғаны және жылы қарсы алғаны үшін алғысын білдіріп, оны Қытай Төрағасы қызметіне қайта сайлануымен шын жүректен құттықтады. Мемлекеттік сапар барысында Қасым-Жомарт Тоқаев пен Си Цзиньпин Бірлескен мәлімдемеге қол қойды.
2024 жылы Президенттік орталық мұражайында Ашық есік күні өтті. Қонақтарға еліміздің мәдени-саяси мұрасымен, ұлттық тарихтың қаһармандық беттерімен таныстыруға бағытталған арнайы бағдарлама дайындалды. Болашақ әскери қызметшілер мұражай сабақтары мен тақырыптық экскурсияларға қатысты.
