6 қараша. Тұлғалар туған күн
Бүгін, 6 қараша күні тұлғалардан кімдер дүниеге келген? Kazinform оқырмандарына есімдер күнтізбесін ұсынады.
ЕСІМДЕР
61 жыл бұрын (1963) Қазақстан Республикасының мемлекет қайраткері Оңдасын Сейілұлы ОРАЗАЛИН дүниеге келді.
Ақтөбеде туған. 1985 жылы Ақтөбе педагогикалық институтын, 1991 жылы С. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетін бітірген.
Еңбек жолы: 1985-1988 жылдары Ақтөбе педагогикалық институтының оқытушысы, 1988-1990 жылдары Ақтөбе педагогикалық институтының комсомол комитетінің хатшысы, 1990-1993 жылдары жарнамалық ақпараттық-коммерциялық агенттіктің бөлім бастығы, 1993-1999 жылдары «Банк «Рика» ААҚ басқарма төрағасы болып еңбек етті. 1999-2000 жылдары «Облтрансгаз» ЖАҚ, «Ақтөбегаз» ЖАҚ басқарма төрағасы, 2000-2003 жылдары Ақтөбе облысының Мұғалжар ауданының әкімі, 2003-2004 жылдары Ақтөбе облыстық сыртқы экономикалық байланыстар және инвестициялар басқармасының бастығы, 2004-2005 жылдары Ақтөбе облысы ішкі саясат департаментінің директоры қызметтерін атқарды. 2005-2006 жылдары Ақтөбе облысы әкімінің орынбасары, 2006-2007 жылдары ҚР Президенті Әкімшілігі мемлекеттік бақылау және ұйымдастыру жұмыстары бөлімінің мемлекеттік инспекторы, 2007-2008 жылдары ҚР Президенті Әкімшілігі мемлекеттік бақылау және ұйымдастыру жұмыстары бөлімі меңгерушісінің орынбасары болды. 2008 жылдың наурызы мен қазаны аралығында ҚР Президенті Әкімшілігі мемлекеттік бақылау және кадрлық-ұйымдастыру жұмысы бөлімі меңгерушісінің орынбасары, 2008-2014 жылдары ҚР Президенті Әкімшілігі мемлекеттік бақылау және аумақтық-ұйымдастыру жұмысы бөлімі меңгерушісінің орынбасары, 2014-2017 жылдары ҚР Президенті Әкімшілігі мемлекеттік бақылау және аумақтық-ұйымдастыру жұмысы бөлімінің меңгерушісі, 2017-2019 жылдары ҚР Президентінің Әкімшілігі Басшысының орынбасары, 2019-2022 жылдары Ақтөбе облысының әкімі болды.
«Құрмет» орденімен (2008) және медальдармен марапатталған.
57 жыл бұрын (1967) Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметі директорының орынбасары Төлеужан Сабырұлы ЖҮНІСОВ дүниеге келді.
Жамбыл облысында туған. 1990 жылы М. Фрунзе атындағы Омбы жоғары жалпыәскери командалық училищесін, 2000 жылы ҚР ІІМ Қарағанды заң институтын бітірді.
Еңбек жолы: КСРО Қарулы күштері мотоатқыштар взводының командирі, Қазақстан Республикасы ІІМ және МТК органдары жедел-тергеу бөлімшелерінің қызметкері, 4, 5 департамент, инспекция, Алматы қаласы бойынша ҰҚКД, ҰҚК және ҰҚК Шекара қызметінің кадрлар департаменті жедел және басқарушы құрамының қызметкері болған.
Қазіргі қызметін 2020 жылдың сәуір айынан бері атқарып келеді.
«Құрмет» орденімен, медальдармен марапатталған.
50 жыл бұрын (1974) қазақстандық дипломат, экономика ғылымдарының докторы Сергей Нұртайұлы НҰРТАЕВ дүниеге келді.
Алматы қаласында туған. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетін бітірген.
Еңбек жолы: ҚР Сыртқы істер министрлігінің Алматы қаласындағы өкілдігінің үшінші хатшысы, 2002-2004 жылдары ҚР Ұлыбританиядағы Елшілігінің үшінші хатшысы, 2004-2007 жылдары ҚР Санкт-Петербург қаласындағы Бас консулы болып қызмет атқарған. 2007-2009 жылдары ҚР Грекия Республикасындағы істері бойынша уақытша сенімді өкілі, 2009-2015 жылдары ҚР Грекия Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі, 2015-2021 жылдары ҚР Италия Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі болды. 2017-2021 жылдары ҚР Мальтадағы, Сан-Маринодағы Төтенше және Өкілетті Елшісі қызметін қоса атқарушы болып еңбек етті. 2021-2024 жылдары Қазақстан Республикасының Швеция Корольдігіндегі Төтенше және Өкілетті Елшісі, Қазақстан Республикасының Дания Корольдігіндегі Төтенше және Өкілетті Елшісі қызметін қоса атқарушы қызметінде болды.
«Астананың 10 жылдығы» (2008) медалімен, ҚР Президентінің Алғыс хатымен (2010) марапатталған.
50 жыл бұрын (1974) Қазақстан Республикасы Жоғарғы сотының судьясы Нұржан Өтепбайұлы ЖОЛДАСБЕКОВ дүниеге келді.
Түркістан облысында дүниеге келген. 1997 жылы Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университетін «заңгер» мамандығы бойынша тәмамдаған.
Еңбек жолын 1991 жылы бұрынғы Шымкент облысы Киров аудандық әлеуметтік қамсыздандыру бөлімінің әлеуметтік жұмысшысы ретінде бастаған. 1992-1993 жылдары Шымкент облысы «Жидек» шаруа қожалығының жұмысшысы, 1997-1999 жылдары СҚО Әділет басқармасының бас маманы, жетекші маманы, 1999-2000 жылдары ҚР Әділет министрлігі Сот үкімдерінің орындалуы комитетінің Ұйымдастыру-талдау жұмыстары бөлімінің бастығы, 2000-2001 жылдары ҚР Әділет министрлігі Сот үкімдерінің орындалуы комитетінің Атқарылу өндірісі мен приставтар жұмысын қамтамасыз ету басқармасының бас маманы болған. 2001 жылы ҚР Жоғарғы сотында бөлім бастығы, 2001-2004 жылдары ҚР Президент Әкімшілігі мемлекеттік-құқықтық бөлімінің бас эксперті, консультант, 2004-2012 жылдары Астана қалалық №2 Сарыарқа аудандық сотының судьясы, төрағасы болып қызмет еткен. 2012-2015 жылдары Павлодар облыстық сотының қылмыстық істер бойынша апелляциялық сот алқасының төрағасы қызметін атқарған.
Қазіргі қызметінде – 2015 жылдың желтоқсанынан.
96 жыл бұрын (1928-1978) – археолог, тарих ғылымдарының кандидаты Хасан Алпысбайұылы АЛПЫСБАЕВ дүниеге келген.
Павлодар облысы Баянауыл ауданының № 14 ауылында, көшпелі шаруаның ұлы Мүспіров Алпысбайдың отбасында дүниеге келді. Төрт жасында ата-анасы қайтыс болып, жетім қалды. 1935-1943 жылдары Қаскелен балалар үйінде тәрбиеленіп, осында сегізжылдық мектепті бітірді. 1943-1945 жылдары Алматы қаласындағы №12 Қазақ интернатында оқыды. 1945-1950 жылдары Орта Азия Мемлекеттік университетінің тарих факультетінде білім алды.
Университетте археологиялық мамандықты игеріп, археология бөлімінде аға зертханашы болып жұмыс істеді. Студент кезінде А.П. Окладников пен М.Е. Массонның жетекшілігімен жыл сайын далалық археологиялық экспедицияларға қатысып, Джебел үңгірлері, Дам-Дам-Чашма, Ниса және Анау сияқты ескерткіштерде жұмыс істеді.
Университетті бітіргеннен кейін Оңтүстік Түркменстан археологиялық кешенді экспедициясында, Қырғыз археологиялық-этнографиялық экспедициясында және кейін Солтүстік Қазақстан мен Іле археологиялық экспедицияларында жұмыс істеді. 1954 жылы Қазақстан Ғылым академиясының Тарих, археология және этнография институтының аспирантурасына "археология" мамандығы бойынша қабылданды және сол үш жыл мерзімге Ленинград қаласындағы Археологиия институтының Ленинградтық бөлімшесіне жіберіледі. Ғылыми жетекшісі болып тас дәуірі бойынша үлкен маман П.И. Борисковский бекітіледі.
1958 жылы Х.А. Алпысбаев "Костенки II кешенінің соңғы палеолиттік тұрағы" тақырыбы бойынша тарих ғылымдарының кандидаты дәрежесін алу үшін диссертация қорғады. Аспирантураны бітіргеннен кейін ҚазССР ҒА Ш. Уәлиханов атындағы Тарих, археология және этнография институтына ғылыми қызметкер болып жұмысқа орналасты. Ол сол жерде өмірінің соңына дейін қызмет етті.
1957-1960 жылдары Каратау палеолиттік тобына жетекшілік етті және алғаш рет Оңтүстік Қазақстан (Каратау жотасы) аумағында Бөріқазған және Тәңірқазған тас өңдеу шеберханаларын ашып, зерттеді. Бұл ескерткіштер әлемдік деңгейде танылды. Х.Алпысбаев алғаш рет Қазақстан аумағының ең ежелгі адамды қоныстандыру орталықтарының бірі болуы мүмкін деген болжам жасады.
Кейінірек ол көптеген тас дәуірі ескерткіштерін ашты, олардың нәтижелері көптеген жарияланымдарда көрініс тапты. Геолог Н.Н. Костенкомен бірге жүргізілген жұмыстары бірнеше палеолиттік объектілердің ашылуына мүмкіндік берді. Х.Алпысбаевтың зерттеу жұмыстарының ерекшелігі кешенді тәсілді қолдану болды, бұл оның көптеген мақалаларында көрініс тапты.
Х.Алпысбаевтың негізгі нәтижелері Мовиус ұсынған төменгі палеолит дәуіріндегі екі локалды аймақтың болуы туралы гипотезасына қарсы тұрады. Бір аймаққа Индостан, Алдыңғы Азия, Африка, Оңтүстік және Батыс Еуропа жатса, екінші аймаққа солтүстік-батыс Үндістан, Қытай, Ява кірді. Алайда, Оңтүстік Қазақстанда табылған артефактілер негізінде Х.А. Алпысбаев "Екі жақты және бір жақты кескіш құралдардың бірге табылуы Азияның төменгі палеолиттік мәдениеті және Азияның төменгі палеолит дәуіріндегі даму жолдарының ерекше екендігі туралы пікірлермен келіспеуге мүмкіндік береді" деп жазды. Оңтүстік Қазақстан материалдарының Азия мен Африкадағы еңбек құралдарымен ұқсастығы Х.Алпысбаевқа төменгі палеолиттік мәдениеттердің дамуының біртұтас жолы болғанын болжауға мүмкіндік берді.
Х.Алпысбаевтың ашқан жаңалықтардың бірі – Карасу көп қабатты палеолиттік тұрағы, кейін ол Ш.Уәлиханов атындағы тұрақ деп аталды. Бұл тұрақтың маңыздылығы бүгінгі күнге дейін жоғалған жоқ, керісінше, Қазақстанның ежелгі тарихын зерттеу, төрттік антропоген қалдықтарының стратиграфиясын анықтау және Қазақстанның антропоген фаунасының тарихын қалпына келтіру кезінде тағы да үлкен мәнге ие болды.
Х.Алпысбаевтың көптеген зерттеулерінің қорытындылары оның қазасынан кейін шыққан "Оңтүстік Қазақстанның төменгі палеолиттік ескерткіштері" атты монографиясында көрініс тапты. Бұл оның докторлық диссертациясы еді.
