«Адам аспанда қорқынышын жеңеді»: парашютші Балжан Мұсатаевамен сұхбат
АСТАНА. KAZINFORM – Ефрейтор Балжан Мұсатаева — 44013 әскери бөлімінің взвод командирі. 10 жыл ішінде әр түрлі парашют жүйесімен шамамен 120 рет биіктен төменге құлдилаған. Тәжірибелі маманмен сұхбаттасудың сәті түскен еді.
– Сізді Қазақстанның Десанттық-шабуылдау әскерлерінің қатарына қосылуға не шабыттандырды?
– Бұл қызмет мені бала кезімнен қызықтырды. Менің тәтем әскери зейнеткер. Оның өмірлік тәжірибесі мені Қарулы Күштер қатарынан табылуға қанаттандырды. Әскердің ішкі тәртібі, әскери киім қызықтырды. Мектеп қабырғасында мен волейболдан ұлттық құрамада ойнадым, таэквондомен айналыстым, яғни, үнемі спортпен шұғылдандым. Мұның бәрі мені әскери салаға алып келді. Әскери қызметті 2013 жылы Қонаев қаласындағы 35-ші десанттық-шабуылдау бригадасында бастадым. Ант қабылдағаннан кейін барлық десантшылар алғашқы десанттық дайындықтан өтіп, алғашқы секірулерін жасайды. Бірінші секіруден кейін маған қатты әсер еткені сонша, мен бүкіл өмірімді парашютпен секірумен байланыстыруды шештім. Кәсіби түрде парашютпен айналыса бастағанда жақындарым мен үшін уайымдап, тіпті қорқатын. Бірақ қазір еті үйренген.
– Секірмес бұрын нені білу керек?
– Әр секіруге десантшы теориялық, физикалық және психикалық тұрғыдан дайындалуы керек. Парашют жүйесінің тактикалық және техникалық сипаттамаларын білу өте маңызды. Мысалы, «Қанат» сияқты арнайы мақсаттағы спорттық парашютті пайдалану үшін физикалық күш қажет, өйткені оның салмағы көп. Бізде әйелдер үнемі дайындалу үшін жаттығады. Секіруден қорқу көптеген адамда болады. Бұл қалыпты сезім, бірақ біз тапсырмаға назар аударуға тырысамыз.
Әр спорт түрінің өзіндік ерекшеліктері мен қиындықтары бар. Бізде жарақат алу қаупі жоғары, бірақ әр секіруге қатты дайындалып жатырмыз. Алдымен біз белгілі бір парашют жүйесінің материалдық бөлігін зерттейміз және әуе-десанттық кешеннің тренажерларында өтетін секіру алдындағы дайындықтан өтеміз. Мұның бәрі жарақаттану ықтималдығын төмендетеді. Айтпақшы, менің бүкіл қызметімде бірде-бір жарақат болған жоқ. Өз тәжірибеме сүйене отырып, әрбір жаңа секіру бұрын жіберілген қателіктерді анықтауға және оларды жоюға көмектеседі деп айта аламын. Осылайша сіз өзіңіздің дағдыларыңыз бен қабілеттеріңізді жетілдіре аласыз.
– Қай әскери қызметші парашютпен секіруге міндетті?
– Парашютпен секіру амфибиялық әскерлерде қызмет ететіндердің бәріне міндетті. Десе де, жыныс, жас ерекшелігі бойынша нормалар бар. Мысалы, ер адамдарда жылына 6 рет, ал әйелдер 2 рет секіреді. Бұл ретте, бізде «Қанат» үлгісіндегі арнайы мақсаттағы парашюттерден секіретін әскери қызметшілердің арнайы бөлімшелері бар. Тәжірибелі парашютшілер арнайы парашют командаларының құрамынан табылып, әртүрлі жарыстарға қатысады.
Бізде Десанттық-шабуылдау әскерлерінің 5 әйелден тұратын командасы бар. Біз Ми-17 тікұшағынан 2 000 метр биіктіктен, сондай-ақ «Д-1-5У» парашют жүйесімен С-295 әскери-көлік авиациясының ұшағынан 3 000 метр биіктікке дейін секіреміз.
– Сіз өзіңізді экстремалды спортты немесе жылдамдықты жақсы көретін адам деп санайсыз ба?
– Мен өзімді экстремалды әуесқой деп санай алмаймын. Керісінше, жаңашылдықты ұнатамын. Мысалы, тауларда «эндуро» мотоциклімен жүргенді жаным қалайды. Ол агрессивті жолсыз жүру стилін және пейзаждарды тамашалауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ атқа мінгенді жақсы көремін.
– Парашютпен секіру адамдарды өзгертеді деп ойлайсыз ба?
– Менің ойымша, парашютпен секіру адамдарды жақсы жаққа қарай өзгертеді. Аспанда адам жайлылық аймағынан шығып, өзін және қорқыныш сезімін жеңеді. Парашютпен секіру қиын жағдайларда тез шешім қабылдау қабілетін дамытады, бұл күнделікті өмірде де көмектеседі.
– Әңгімеңізге рақмет!
