Алматы не Өскеменде тұрғым келеді — Neo Nomad визасының алғашқы иесімен сұхбат
АЛМАТЫ. KAZINFORM — Заманауи көшпенділерге арналған қазақстандық Neo Nomad визасының алғашқы иегері ұлыбританиялық Сертач Йенер Kazinform тілшісі сұхбаттасты.
— Сертач мырза, өзіңіз туралы айтып өтсеңіз? Neo Nomad визасы туралы қайдан білдіңіз?
— Соңғы 35 жылда көп мемлекеттерде тұрып көрдім. Оның ішінде Сингапур мен Ұлыбританиядан бастап БАӘ, Түркия және басқа да елдер бар. Өзім энергетика саласында жұмыс істеймін. Бүгінгі дейін энергия өндірісі, мұнай-химия, мұнай, газ, мұнай өңдеу зауыттарында қызмет атқарып, өмір бойы энергетикалық жобаларды қаржыландыру, әзірлеу және басқарумен айналысып келемін.
Ал Neo Nomad визасына келсек, оның алғашқы иегері болғаныма қуаныштымын және менің жолым болды деп ойлаймын. Жалпы бұл виза туралы Біріккен Араб Әмірліктеріндегі қазақстандық дипломаттардан естідім. Олар адамдармен өте жақсы байланыс орнатады. Бұл дәл мен іздеген мүмкіндік еді. Сондықтан естіген сәтте бірден құжат жинап, оны тапсырып, виза алдым.
— Neo Nomad визасын алуыңызға не себеп болды? Неліктен Қазақстанға келіп өмір сүргіңіз келеді?
— Бірінші рет Қазақстанға 2000 жылы, яғни 25 жыл бұрын келдім. Алғашқы сапарымнан-ақ бұл елге ғашық болдым. Әлемнің 100-ден астам еліне саяхаттап, 10-нан астам мемлекетте тұрып көрдім. Оның ішінде Қазақстан мен үшін ең қолайлы мекен болды. Бұл — жүзі жылы, ашық-жарқын адамдар тұратын үлкен мемлекет. Мұнда тұрғындар екі тілде еркін сөйлейді. Көптеген мәдениет тоғысқан жер. Қазақ тілі — менің сүйікті тілім, өмірімді осында өткізу үшін қазақ тілін жақсы білем деген ойдамын. Ал орыс тілінде сөйлейтін адамдармен орысша сөйлесе аламын. Сондай-ақ мұнда бір ғасырдан астам уақыт өмір сүріп жатқан түріктер де бар. Сондықтан Қазақстан мен үшін өз үйімдей жақын. Одан бөлек сұлу табиғат, саябақтар, климат, қала өмірі секілді себептер көп. Сол үшін мен бұл мүмкіндікті тез пайдаландым.
— Қазақстанға көшіп келуді қашанға жоспарлап отырсыз? Еліміздің қай қаласында тұрғыңыз келеді?
— Қазақстанда жиі боламын, визаның аты айтып тұрғандай nomad, яғни көшпендімін. Менің әртүрлі елдерде үйім бар, оның бірі — Біріккен Араб Әмірліктерінің Абу-Даби қаласында, тағы бірі — Түркияда және біреуі — Ұлыбританияда. Қазір Қазақстанның қай қаласына қоныс тепкенім дұрыс боларын ойланып жүрмін. Алматы — ойымдағы қалалардың бірі, өмір сүруге керемет шаһар. Келесі қала — Өскемен. Ол Алтай өлкесіндегі теңдесі жоқ табиғаты бар мекен деуге болады. Әзірге осы екі қаланың бірі деп отырмын. Астана да жақсы қала, жиі барып тұрамын. Бірақ елдің айтуынша, елорданың қысы өте суық. Дегенмен, осы 3 қаладан басқа Қазақстанның басқа да өңірлерінде уақыт өткізгім келеді. Әсіресе, Шымкент пен Түркістанды айтуға болады. Жақын уақытта Түркістан қаласына ерекше мәртебе берілді, бұл мен үшін де өте маңызды жаңалық. Себебі Түркістан — бүкіл түркі әлемінің әрі Орта Азияның астанасы. Сондықтан бұл қалада біраз боламын. Жалпы көшпенді болудың бір артықшылығы, міндетті түрде бір жерді таңдаудың қажеті жоқ, әрі қарай да саяхаттап жүруге болады.
— Қазақстанда тұрып, осы жерде жұмыс істейтініңізді білгенде жұмыс беруші компанияның пікірі қандай болды?
— Қазақстан туралы жаңалықтар өзге мемлекеттерде жақсы қабылданады, өйткені бұл елдің ешкіммен қақтығысы жоқ. Қазақстанның нағыз күші — дипломатия мен достық қарым-қатынаста. Мұнда сауатты адамдар өмір сүреді. Сондықтан мұндай жаңалықтарды жұмыс берушілер, компаниялар және қарапайым адамдар өте жақсы қабылдайды. Бұрын әуе рейстерінің аз болуына, интернеттің жылдамдығына байланысты кейбіреулерде қорқыныш болуы мүмкін еді. Бірақ қазір инфрақұрылым дамып, бұл мәселелер шешіліп жатқанын көріп жүрміз. Ал Астана қазірдің өзінде көптеген салалар бойынша әлем орталығына айналды. Астана мен Алматыдан шығатын рейстердің де саны артып келеді.
— Виза алу қаншалықты жеңіл болды? Әлі де жетілдіруді қажет ететін тұстары бар ма?
— Виза алу процесінде жетілдіруді қажет ететін көп тұсы бар деп айта алмаймын. Өйткені қазірдің өзінде бәрі қарапайым әрі түсінікті. Бірақ бір мәселе — әртүрлі елден келген өтініш берушілер әртүрлі құжаттарды ұсынып, Қазақстан Үкіметінің талаптарын түрлі тәсілдермен қанағаттандыруға тырысады. Сондықтан министрлікке әр нәрсеге бүге-шігесіне дейін қағида жазудың қажеті жоқ. Оның орнына елшіліктегі қазақстандық дипломаттарға сену керек. Мен көрген қазақстандық дипломаттар өте. Олар толықтай Үкімет бекіткен ережені ұстанады. Бірақ бір елдің құжаттары екінші елдің құжаттарынан өзгеше болғандықтан қажет болған жағдайда икемділік көрсетеді. Менің ойымша, жалпы Қазақстан өтінім беруді өте жақсы оңтайландырған.
Тағы бір айтарым визаның мерзімі аяқталуына байланысты. Neo Nomad визасы 1 жылға беріледі және кейін оған қайта тапсыруға болады. Бірақ визаның уақыты біткен кезде, мысалы екі жылдан кейін оның иесі елден кетуі керек. Яғни, әрі қарай азаматтық алуға мүмкіндік қарастырылмаған. Сондықтан Қазақстан Үкіметі бұл мәселені қарастырып, виза арқылы азаматтық алуға жол ашса, өте жақсы болар еді. Себебі мен еш ойланбастан Қазақстан азаматтығын алар едім.
Еске салайық, былтыр ұлыбританиялық энергетик алғашқы болып Neo Nomad визасын алғанын жазғанбыз.
Өткен күндері тағы бес шетелдік азамат Neo Nomad визасының иегері атанды.
