Алматыда адамдардың өмірін қиған жол апаты мегаполистердегі проблемаларды көрсетті - сенатор
ҚР Парламенті Сенатының депутаты Бибігүл Жексенбай мегаполистердегі проблемаларды жүйелі түрде шешуді ұсынды. Бұл ретте ол Үкімет басшысы Әлихан Смайыловтың атына депутаттық сауал жолдады, деп хабарлайды Kazinform.
«Елімізде жыл сайын жол апатынан екі мыңға жуық қазақстандық ажал құшып отыр. Оның ішінде кейінгі бес жылда 1,1 мыңнан аса жасөспірім қайтыс болған. 2023 жылдың 10 айында 11 618 жол-көлік оқиғасы тіркелген. Өткен жұмада Алматы қаласында үш адам өмірін қиған жол-көлік оқиғасы еліміздің мегаполистеріндегі шешілмей келе жатқан бірқатар өткір мәселені көрсетті. Қоғамдық көліктерде қауіпсіздік мәселесі қарастырылмаған, аялдамалардың көбісі көлік жолына тым жақын орналасқан. Еңбек ресурстарын дамыту орталығынының мәліметі бойынша 2030 жылға қарай халық саны Астанада – 33 пайызға, яғни 1,7 млн адамға дейін, Алматыда – 20 пайызға (2 млн 466 мың адамға дейін), Шымкентте – 32 пайызға (1,5 млн-ға дейін) өседі. Бұл ел халқының төрттен біріне жуығы осы мегаполистерде шоғырланады деген сөз», - деді Б. Жексенбай Сенаттың жалпы отырысында.
Оның айтуынша, қазірдің өзінде аталмыш қалалардағы халықтың едәуір бөлігі шет аймақтарда, жеке сектормен қосылған аудандарда тұрады. Мұнда мектептер мен балабақшаларда орын тапшылығы жоғары. Адамдар балаларын мектепке жеткізу үшін біраз жерге жеке көлікпен баруға мәжбүр. Сондықтан бұл қалалардағы өзге мәселелермен қатар, қоғамдық көлік тапшылығы мен жол кептелістері үлкен проблемаға айналды.
«Ұлттық статистика бюросының мәліметі бойынша 2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша Қазақстанда тіркелген көлік саны 5 млн 216,1 мың. Оның ішінде 88% жеңіл автомобиль, 9,9% жүк көлігі және тек 2,1 пайызы автобус. Жеңіл автокөліктер саны күн сайын еселеп көбейіп жатыр. Мамандардың есебіне қарағанда кез-келген елде кептелістен зардап шегетіндер – көлік жүргізушілері. Олар жылына жол кептелістеріне 360 сағат немесе 45 жұмыс күніне дейін құртады екен. Онымен қоса, кептелісте жиі, әрі ұзақ тұру жанармай шығыны ғана емес, бөлінетін улы газдан өкпе ауруларының туындауына әкеліп соғады. Қазақстандық автокөліктердің 82,1 пайызы бензинмен жүреді. Сондықтан мегаполистердегі қазіргі жол кептелістері қатардағы жергілікті мәселелер деңгейінен шығып кетті», - деді депутат.
Бұл ретте сенатор бірқатар ұсынысын жариялады:
— Халқы жылдам өсіп жатқан қалалардың орталықтары мен шеткері аймақтары бойынша үйлестіру және сауда-қызмет, демалыс орындарын біркелкі орналастыруды қатаң бақылау
— Қала қозғалысын басқарудың бірыңғай орталықтан автоматты басқару және «ақылды» бағдаршамдар жүйесін енгізу
— Маршруттардың, қоғамдық көлік бөлімшелерінің санын көбейту, оларға арнайы жолақтарды бөлу және қоғамдық көлік сапасы мен қауіпсіздігін күшейту
— Автопарктердің көмегімен қызмет көрсетудің жоғары деңгейлі стандарттарын белгілеу
— Транзиттік ағынды қаланың ішкі көлік ағынынан ажырату үшін жолдарды жеке деңгейде салу
— Көлік кептелісі проблемаларын шешуде жол қозғалысын реттеу жөніндегі жергілікті уәкілетті органның рөлі және жеке компаниялардың жауапкершілігін күшейту.
