Ауған соғысына Батыс Қазақстаннан 1021 жауынгер қатысты

Аталмыш соғысқа Батыс Қазақстан облысынан 1021 адам қатысып, соның 27-сі елге мырыш табытпен оралды.
Ауған соғысының ардагері, 1995-2005 жылдары осы интернационалист-жауынгерлердің облыстық ұйымына жетекшілік еткен, қазір облыстық халық шығармашылығы орталығының директоры қызметін атқаратын бірнеше медальдің және «Құрмет» орденінің иегері Беркінғали Ғабделовтің айтуынша, 1979 жылдан 1989 жылға дейін, он жылға дейін созылған соғыс ешқашан ұмытылмайды. Майдан даласында ерлікпен қаза тапқандар, өзі сияқты жараланып қайтқандар өз алдына, тіпті із-түзсіз кеткендер қаншама. Айталық, кеңес әскері қатарына Шыңғырлау ауданынан шақырылған 1959 жылы туған Хамбал Ахнафұлы Гамбаров (ұлты татар) 1980 жылғы 27 мамырда Балх провинциясының аумағында болған ұрыста хабарсыз кетті. Оның тағдыры әлі күнге дейін беймәлім. Негізі Хамбалдың туған жері күні кешеге дейін Торғай облысының орталығы болған Арқалық қаласы.
Кезінде өздері ауған соғысына қатысқан генералдар Руслан Аушев (Ингушетияның бұрынғы президенті) пен Борис Громов (Мәскеу облысының бұрынғы губернаторы) Ауғанстанда хабарсыз кеткен кеңес жауынгерлерін іздестірумен әлі күнге күдер үзбей айналысып келеді. Осындай қажырлы қам-қарекеттің нәтижесінде 2012 жылы тұтқынға түсіп атылған екі қазақстандық боздақтың тағдыры мәлім болды. Былтырға дейін хабарсыз кеткендердің санатында болған көкшетаулық Алексей Зуев пен түркістандық Әбділхакім Ергешовтің зираттары табылып, олардың сүйегі туған жердің қойнына берілді. Ауғанстаннан жеткізілген сүйектер қатардағы жауынгер А.Зуев пен кіші сержант Ә.Ергешовтің қаңқалары екендігі Ресей Федерациясының Қорғаныс министрлігіне қарасты сот-медициналық зертханасында молекулярлық-генетикалық зерттеу арқылы дәлелденді.
-Біз ірілі-ұсақты біраз ұрыстарға қатыстық. Кейін Кеңес Одағының Батыры атанған лейтенант Александр Иванович Стовба біздің взводтың, яғни 40-шы армияға қарасты 66-шы дербес мотоатқыштар бригадасының мотоатқыштар взводының командирі болды. Ол - Фрунзе атындағы Киев жалпыкомандалық әскери училищесінің түлегі. Әскери жоғары оқу орнын тәмамдағаннан кейін жарты жылдан соң, дәлірек айтқанда, 1980 жылдың қаңтарынан бастап Александр Иванович әскери қызметін 40-шы армияның құрамында Ауғанстан Демократиялық Республикасында жалғастырды. 1980 жылғы наурыз айының отызында кешкі бестің шамасында Шоран (Чуран) шаһарынан 7 шақырымдай жердегі Серан қышлағының маңында біздің взвод кезекті ұрысқа кірді. Осы шайқас барысында дұшпандар бізді өзіміздің ротаның негізгі күшінен бөліп тастады. Сөйтіп, біздің взвод қоршауда қалып, дұшпандар бірден айқын басымдыққа ие болды. Аяғынан жараланған взвод командирі жаяу әскердің ұрыс көлігінен (БМП) пулеметті ала шығып, тірі қалғанымызға атыса отырып, кері шегінуге бұйырды. Өзі бұйрық бойынша шегінген біздің жауынгерлердің жолын бөгемек болған дұшпандарға пулеметтен оқ жаудырып, олардың біразын жер жастандырыпүлгерді. Осы ұрыста мен тіземнен жараландым. Аяғын басып жүруден қалған мені жауған оқтың астынан шымкенттік досым Марат пен жергілікті пұштын тайпасының өкілі Шеренді алып шықты. Күші басым жау сол жолы дегеніне жетті. Есіл ер, біздің ержүрек командиріміз лейтенант Стовба сол ұрыста мерт болды. Ол Украинаның Днепропетровск облысына қарасты өзі туып-өскен Днепродзержинск қаласының маңында жерленді. Қаза тапқаннан кейін жанқиярлық ерлігі үшін лейтенант Александр Стовбаға Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Ол өлең жазады екен.Қойын дәптеріндегі өлеңдерінің астына «А. И. Ст» қол қойып жүріпті. Сол себепті бертін келе, біздің командиріміз «Аист» атанып кетті. Бүгіндері интернационалист-жауынгерлер А.Стовбаның біраз өлеңіне әуен шығарып, сол әндерді гитарамен айтып жүр. А.Дмитриенко деген украин ақынының А.Стовбаға арналған «Аист» деген поэмасы бар. Жалынды жырлары үшін Александр Ивановичке өзі өмірден өткеннен кейін бүкілодақтық Ленин комсомолы және КСРО Қорғаныс министрлігінің сыйлығы беріліп, ол КСРО Жазушылар одағының мүшелігіне қабылданды. Командиріміз оққа ұшқан жаңағы шайқаста біздің бригададан 26 адам жараланып, 6 адам қаза тапты. Сол ұрыста менің досым, пулеметші Николай Гудима да мерт болды. Ал мен алған жарақаттың кесірінен сапқа қайтып тұра алмадым. Әуелі Қабылдың, кейін Ташкент госпиталында емделіп, күн ілгері елге оралуға мәжбүр болдым, деп еске алады Беркінғали Ғабделұлы.