Былтыр бюджет кірістері бойынша түсімдер неге төмендеді

АСТАНА. KAZINFORM – Былтыр республикалық бюджеттің кірістері жылдық жоспардан 97,2 пайызға орындалды. Бұл туралы Мәжілістің жалпы отырысында 2024 жылғы республикалық бюджеттің атқарылуы туралы Үкімет есебін талқылау кезінде ҚР Қаржы министрі Мәди Такиев айтты.

— Республикалық бюджеттің кірістері жылдық жоспардан 97,2 пайызға орындалып, бюджетке 19,6 трлн теңге түсті. Оның ішінде, республикалық бюджеттің меншікті кірістері (трансферттерді есепке алмағанда) 13,5 трлн теңгені құрады, — деді М. Такиев.

Жоспар 608,6 млрд теңгеге орындалмады. Кірістер бойынша түсімдердің төмендеуіне келесі факторлар әсер етті:

— біріншіден, әлемдік геосаяси жағдайға байланысты кейбір өндіріс көлемінің қысқаруы мен логистикалық шығындардың өсуіне байланысты 188 ірі кәсіпорын бойынша түсімдер 1,4 трлн теңгеге азайды;

— екіншіден, бюджет есебінен 1 трлн 216 млрд теңге сомасында қосылған құн салығын рекордты мөлшерде қайтару орын алды, бұл 2023 жылмен салыстырғанда 3 есе көп.

— үшіншіден, есепті жылы негізгі экспорттық металдар бағасының құбылмалығы сақталды. Мысалы, мырыш бағасы 22%-ға, алюминий 8%-ға төмендеді;

— төртіншіден, үшінші елдерден келетін импорт көлемі 2 млрд АҚШ долларына азайды.

— Сонымен қатар, 2024 жылы экономикадағы көлеңкелі айналымды қысқарту, оның ішінде фискалдық әкімшілендіруді цифрландыру жұмыстары жалғасты, осы арқылы бюджетке қосымша 1 трлн 280 млрд теңге түсті. 2023 жылмен салыстырғанда 349 млрд теңгеге немесе 37% көбейді. Мысалы, шамамен 377 млрд теңге тексеру актілері бойынша салықтар қоса есептеліп, камералдық бақылау қорытындысы бойынша бюджетке 262 млрд теңге өндіріп алынды, — деді министр.

Бұған дейін Қаржы министрі 2024 жылы әлеуметтік міндеттемелерді Үкімет толықтай орындағанын мәлім етті.