Бірнеше гүл өсіретін ферма ашуды армандаймын – атырауық Әсемгүл Сапарова
АТЫРАУ. KAZINFORM – Атырау қаласында тұратын ерлі-зайыпты Нұржігіт Рахымжанов пен Әсемгүл Сапарова қызғалдақ өсіруді отбасылық бизнеске айналдырды. Олар бұл кәсіпті 4 жыл бұрын бастаған. Қазір 6 адамды жұмыспен қамтып отыр.
– Әсемгүл, қызғалдақты өсіру идеясы неден туындады?
– Күйеуім жыл сайын 8 наурызда анасына, жеңгелеріне, қарындастарына гүл сыйлайды. Гүл сатып алу үшін дүкендерді жиі аралаймыз ғой. Сол кезде әсіресе қызғалдаққа сұраныстың жоғары екенін байқадық. Бізде сатылатын гүлдің дені, оның ішінде қызғалдақ та Голландиядан әкелінетін білдік. Ол «Шетелден тасымалданып жатқан қызғалдақты өзіміз неге өсірмейміз?» деп идеясын ұсынды. Бірақ оны іске асыру оңай болған жоқ. Қызғалдақты өсірудің қандай тәсілі бар? Оны қалай күту қажет? Міне, осындай сауалдарға жауап іздедік.
– Қызғалдақты қайда өсіресіздер? Ең көп қызғалдақ қай жылы шықты?
– Біз қызғалдақты өсіруді 4 жыл бұрын бастаған едік. Өзіміздің көлік гаражымыз бар еді. Соған қызғалдықтың тұқымын ектік. Әрине, бастапқыда қобалжығанымыз рас. Өйткені бұрын гүл өсіріп көрмегендіктен, алаңдаушылығымыз басым болды. Бірақ сол жылы 5 мың қызғалдақ алдық. Бұл – біздің алғашқы тәжірибеміз. Алғашқы нәтижеге қол жеткізген соң осы істі отбасылық бизнеске айналдыруды көздедік.
Қазір қызғалдақты жылыжайда өсіреміз. Биыл 29 мыңнан астам қызғалдақ өсірдік. Мұны гүл бизнесіндегі жетістігіміз деуге болады.
– Гүл өсіру үшін қандай талаптар сақталуы керек?
– Шынымды айтсам, гүл өсіру оңай емес. Бұл – үлкен тәуекелді талап ететін кәсіп. Шығыны да көп болуы мүмкін. Сол себептен, шығынға батпау үшін бірнеше талапты қатаң сақтаған жөн. Біріншіден, қызғалдақтың түптерін 5-9°C төмен температурада сақтаймыз. Содан кейін 16-18°C аралығындағы жылы температураға ауыстырамыз.
Екіншіден, сабағы шіріп кетпеуіне мән береміз. Бұл үшін топырақтағы ылғалды ұдайы қадағалап отырамыз. Топырақтың құнарлысын таңдаймыз.
Үшіншіден, жарық ұдайы түсіп тұруы қажет. Қыс айларында қосымша жарықтандыру технологиясын қолданамыз.
– Бұдан басқа қолға алған кәсіп түрі бар ма?
– Тек қызғадақ өсірумен шектелгіміз келмеді. Сөйтіп, 2022 Махамбет ауданының Жалғансай ауылдық округінде 1 гектарға 17 мың түп құлпынай еккен едік. Бұл – құлпынайдың суыққа да, ыстыққа да төзімді түрі.
Алдымен құлпынайды өсіру әдісін зерттедік. Голландияның, Италияның мамандарымен сөйлесіп, тұқым түрлерінің сапасын салыстырдық. Қазір италиялық «Клэйр» және калифорниялық «Альбион» деп аталатын құлпынайды өсіреміз. Құлпынайдың бұл түрлері әрі көлемді, әрі дәмді, біздің өңірдің ауа райына төзімділігімен ерекшеленеді. «Клэйр» жемісті көктемде береді. Ал «Альбионнан» ерте көктемнен қарашаға дейін өнім алуға болады.
Биыл 5 тонна құлпынай алуымыз керек. Бұған қоса 2 мыңға жуық құлпынай алатын болармыз.
– Алда іске асыруды көздеген қандай жоспарыңыз бар?
– Қызғалдақ өсіруден айтарлықтай тәжірибе жинадық. Енді бірнеше гүл өсіретін ферма ашқымыз келеді. Осы ойымыз іске асса, түймедақ, гладиолус, снапдрагон, лизиантус, гиацинт, нарцисс секілді гүлдерді өсіруді жоспарлап отырмыз. Бұл – біздің отбасылық арманымыз. Осындай әдемі гүлдерді өсіріп, атыраулықтарға тек көктемде ғана емес, жылдың төрт мезгілінде ұсынуды ойластырып жүрміз.
Еске сала кетелік, бұған дейін Президентпен кездескен атыраулық Бахытгүл Санқыбаева қарапайым жұмысшыларға қолдауды сезінгенін айтқан еді.
