Бурабай табиғи паркі аумағында жабайы жануарларға санақ жүргізіліп жатыр
КӨКШЕТАУ. KAZINFORM – «Бурабай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі аумағындағы жабайы аң мен құстардың популяциясын анықтау бойынша санақ жүргізіліп жатыр.
«Бурабай» МҰТП баспасөз қызметінің мәліметінше, парк аумағындағы жабайы жануарларды есепке алу оларды басқару мен қорғаудың маңызды аспектісі болып табылады.
«Есепке алудың негізгі аспектілерінің бірі-жануарларды табиғи ортада жүйелі түрде бақылау. Жыл сайын «Бурабай» МҰТП қорықшылары мен инспекторлары жануарлар мен құстардың санын, көші-қонын және мінез-құлқын тіркей отырып, тұрақты бақылаулар жүргізеді. Олар деректерді жинау үшін іздерді, дыбыстарды және басқа табиғи көрсеткіштерді пайдаланады. Жұмыста біз фототұзақтардың суреттерін де қолданамыз. Камералар өздігінен іске қосылады және жыл бойы жұмыс істейді. Фототұзақтар ағаштарға, тастарға, жануарлардың жолына орнатылады. Тіркелген деректердің көмегімен аңның түрі, күні және орны анықталады. Фототұзақтарды қолдану осы учаскеде жануарлар түрлерінің болуын (немесе болмауын) анықтауға мүмкіндік береді»,- дейді аңшы инженер Юрий Зелинский.
Жануарларды есепке алу олардың ұлттық парк аумағы (мекендеу орындары мен аумағы) бойынша таралуы, санын анықтауға мүмкіндік береді.
«Жануарлардың түрін есепке алу абсолютті санның есебіне және салыстырмалы санның есебіне бөлінеді. Яғни, есепке алу арқылы белгілі бір аумақтағы жануарлардың белгілі бір түрінің нақты саны және динамикасы анықталады», - дейді Юрий Зелинский.
Сүтқоректілердің 48 түрінің ішінен орман сусары ҚР Қызыл кітабына енгізілген ұлттық парк фаунасының жалғыз өкілі болып табылады. Орман сусары (Martes martes Linnaeus, 1758) - сусары тұқымдасына жататын сүтқоректілердің бір түрі (Mustelidae). Жануарлардың сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген түрлеріне жатады.
«Орман сусарын есепке алу ормандағы қар тығыздалған кезде жүзеге асырылады. Ақпан айының соңы – наурыздың бірінші жартысында бұл жануарлар інінен шығып, белсенділік танытады. 2023 жылы 73 орман сусары есепке алынды, – деп қосты Юрий Зелинский.
Айтуынша, құстардың екі түрі бойынша есеп жүргізіледі, бұл бүркіт және ақ құйрықты бүркіт. Ұлттық парк бойынша жойылып кету қаупі төнген түрлердің орнитофаунасы есептік деректерге сәйкес ұя салатын учаскелерді тіркеу әдісімен маршруттық есепке алу, ағымдағы есепке алу негізінде жүргізіледі.
Бүркіт (Aquila chrysaetos Linnaeus, 1758) – бүркіт тұқымдасының ең ірі өкілі ҚР Қызыл кітабына енгізілген. Ұлттық парк аумағында есептік деректер бойынша 2023 жылы 35, 2021 және 2022 жылы 21 бүркіт тіркелді. Осыдан ақ құстың бұл түрінің саны артып келе жатқанын байқауға болады.
Жабайы жануарларды есепке алу биоалуантүрлілікті сақтауда және экожүйелерді басқаруда шешуші рөл атқарады. Бұл процесс популяция динамикасын бақылауға, жануарлар мен олардың тіршілік ету ортасына төнетін қауіптерді анықтауға және тиімді қорғау шараларын әзірлеуге мүмкіндік береді.
Айта кетсек, бұдан бұрын Бурабай хайуанаттар бағында 30 түрлі жануар мен құс мекен ететін жазған едік.
