ДСҰ мен Дүниежүзілік метеорологиялық ұйым жұмысшыларды ыстықтан қорғау бойынша баяндама жариялады
АСТАНА.KAZINFORM — Жоғары температураның теріс салдарымен әлем халқының шамамен жартысы бетпе-бет келуде. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы мен Дүниежүзілік метеорологиялық ұйым жұмысшылар денсаулығына төтенше ыстықтың өсіп келе жатқан қаупіне арналған бірлескен баяндама мен нұсқаулықты жариялады, деп хабарлайды БҰҰ жаңалықтары.
ДМҰ деректеріне сәйкес, 2024 жыл тарихтағы ең ыстық жыл болды. Күндізгі температураның 40, тіпті 50 градус Цельсийден асуы барған сайын жиілеп барады. Бұл бүкіл әлем бойынша жұмысшыларды өсіп келе жатқан жылу жүктемесінен қорғау үшін шұғыл шаралар қабылдау қажеттігін көрсетеді.
Климаттың өзгеруі аномальді ыстық кезеңдерінің жиілігі мен қарқындылығын арттыруда, ал температураның көтерілу салдарын қауіпті жағдайларда үнемі жұмыс істейтін көптеген адамдар қазірдің өзінде сезініп отыр.
Әсіресе ауыл шаруашылығы, құрылыс және балық шаруашылығы сияқты салалардағы ауыр дене еңбегі туралы сөз болып отыр. Ыстық толқындарының көбеюі балалар, қарттар және аз қамтылғандар сияқты осал топтар арасында ауру-сырқаудың артуына да әкелуде, әсіресе дамушы елдерде.
Бұл тек медициналық талап емес, экономикалық қажеттілік
— Жылу стрессі қазірдің өзінде миллиардтаған жұмысшылардың денсаулығы мен экономикалық әл-ауқатына зиян тигізіп отыр, әсіресе ең осал топтар арасында. Жаңа нұсқаулықта адамдардың өмірін қорғауға көмектесетін ғылыми негізделген практикалық шешімдер ұсынылады... жаһандық жылыну дәуірінде теріс факторларға қарсы тұру үшін, — деді ДСҰ халық денсаулығын нығайту, алдын алу және ауруларды бақылау жөніндегі бас директордың көмекшісі Джереми Фаррар.
Жаңа баяндама мен «Климаттың өзгеруі және өндірістегі жылу стрессі» атты техникалық нұсқаулық соңғы елу жылда алынған ғылыми зерттеулер мен дәлелдерге сүйеніп дайындалған. Барлық деректер температураның көтерілуі денсаулыққа және еңбек өнімділігіне аса кері әсер ететінін айқын көрсетіп отыр.
— Жұмыс орнындағы жылу стрессі жаһандық қоғамдық мәселеге айналды. Жақында Еуропадағы аномальді ыстықтың мысалы бұл проблема тек экваторға жақын елдер үшін емес екенін дәлелдеді. Жұмысшыларды жылу жүктемесінен қорғау — тек медициналық талап қана емес, сонымен бірге экономикалық қажеттілік, — деп атап өтті ДМҰ Бас хатшысының орынбасары Ко Барретт.
Негізгі қорытындылар
Өте ыстық күндердің жиілігі мен қарқындылығы күрт артты, бұл ашық ауада да, ғимарат ішінде де жұмыс істейтіндерге қосымша қауіп төндіруде. Әрбір 20 градустан жоғары әр градусқа еңбек өнімділігі 2–3 пайызға төмендейді. Жылудың адам ағзасына қауіпті салдарына күн өту, сусыздану, бүйрек функциясының бұзылуы және жүйке жүйесінің ауытқулары жатады — мұның бәрі халық денсаулығына және экономикалық қауіпсіздікке қатер төндіреді.
Нұсқаулықта мемлекеттік органдарға, жұмыс берушілерге және денсаулық сақтау мекемелеріне жұмысшыларды төтенше ыстықтың қауіптерінен қорғау үшін нақты алгоритм ұсынылған. Әсіресе, арнайы іс-қимыл жоспарларын әзірлеу, халықты хабардар ету схемаларын жасау, жергілікті ауа райы жағдайларын, әртүрлі кәсіптердің ерекшеліктерін және қауіпті өндірістік факторларды ескеру ұсынылады.
Сонымен қатар, орта және егде жастағы қызметкерлерге, созылмалы аурулары бар адамдарға және физикалық төзімділігі төмен азаматтарға ерекше көңіл бөлу қажеттігі атап өтілген.
ДСҰ мен ДМҰ баяндамасы Халықаралық еңбек ұйымы (ХЕҰ) жақында жариялаған құжаттарды толықтырады. Оған сәйкес, жыл сайын өндірістегі шамадан тыс ыстықпен 2,4 миллиардқа жуық жұмысшы бетпе-бет келеді, ал соның салдарынан болатын өндірістік жарақаттар саны жылына 22,85 миллионнан асады.
Климаттық дағдарыстың үдеуі жағдайында бұл нұсқаулық елдерге халықтың өмірі мен әл-ауқатын, сондай-ақ ұлттық экономиканы төтенше ыстықтың өсіп келе жатқан қаупінен қорғау үшін тиімді шаралар қабылдауға көмектесетін маңызды құралға айналмақ.
