Елдеріміздің достығын Қазақстанда тұратын және елге көшкен немістер қолдайды — Анке Релингер
АСТАНА. KAZINFORM — Германия Бундесратының Президенті Анке Релингер Kazinform агенттігі тілшісіне берген эксклюзив сұхбатында экономикалық ынтымақтастықты тереңдету, Орталық Азиядағы реформалар мен «жасыл» энергетиканы дамытуды қолдауға бағытталған екіжақты қарым-қатынастың жаңа кезеңінің басталуы нені білдіретінін айтты.
— Таяу жылдары Қазақстан мен Германия ынтымақтастығын дамыту үшін қандай басымдықтарды атап өтер едіңіз?
— Қазақстан — Германияның Орталық Азиядағы басты серіктесі. Елдерімізді ынтымақтастықтың ұзақ жылғы ынтымақтастығы байланыстырады. Алайда, Германия Бундестраты Президентінің Қазақстанға соңғы сапарынан бері 22 жыл өтіп кетті. Елдеріміз арасындағы қарым-қатынасты нығайтуға септігімді тигізеріме қуаныштымын.
Қазақстан мен Германия арасындағы достық байланысты көп жағдайда Қазақстанда тұрып жатқан 200 мыңнан астам этникалық неміс және Қазақстаннан Германияға қоныс аударған 800 мыңнан астам неміс қолдап отыр. Біз мәдени алыс-беріс, неміс тілін ілгерілету, Алматыдағы неміс-қазақ университеті мен елдегі неміс серіктестік мектептері сынды мекемелердің жұмысы арқылы ынтымақтастықты дамытуға ұмтыламыз. Мұнан бөлек, Қазақстанмен экономикалық қарым-қатынасты кеңейту де қатты қызықтырады.
— Орталық Азия — геосаяси және экономикалық маңызы артып келе жатқан өңір. Германия өзінің сыртқы саясатында бұл өңірге қандай рөл береді?
— Германияның федералды жер мүддесін білдіретін Бундесрат Президенті ретінде Қазақстанды өңірдегі басты серіктес санаймын. Қазақстан өңірдегі тұрақтылық пен саяси сенімділікті қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады. Мұнан бөлек, ол — Орталық Азияның экономикалық дамуының қозғаушы күші және де Германия энергетикалық қауіпсіздік пен сутегі, сонымен қатар өнеркәсіп пен тау-кен өндіру секторы сынды салаларда ынтымақтастыққа дайын.
Германия үшін тұрақты саяси және экономикалық қарым-қатынас, ең алдымен Еуропа үшін маңызды саналатын заң үстемдігі мен іргелі құндылықтарды құрметтеуге негізделеді. Қазақстан өлім жазасын жою, Конституциялық сот құру және жемқорлықпен күрес бойынша шаралар сынды реформаларды жүзеге асыруда оң ілгерілеушілікті паш етіп отыр.
— Қазақстан «жасыл» энергетиканы белсенді дамытып келеді. Неміс бизнесі үшін сутегі мен жаңаратын энергия көздері салаларындағы елдің әлеуеті қаншалықты тартымды?
— Сутегі мен жаңаратын энергия көздері — болашағы бар бағыттар және де климатты қорғауда өте маңызды болуымен қатар экономикалық тұрғыда тиімді де. Қазақстан мен Еуропа саладағы ынтымақтастықты тереңдетуде, әсіресе еуропалық энергетикалық саясаттың қазіргі трансформациясы жағдайында айтарлықтай әлеуетке ие деп санаймын.
Әсіресе, сутегі саласында «Hyrasia One» сияқты жобалар Қазақстанның климаттық бейтарап энергетикалық болашағы үшін стратегиялық маңыздылығын көрсетеді. Қазақстанның географиялық орналасуы мен Германияның технологиялық мүмкіндіктеріне негізделген серіктестік халықаралық деңгейде тұрақты энергиямен жабдықтаудың жаңа бағдарларын қалыптастыруға қабілетті. Неміс компанияларының осы әлеуетке деген зор қызығушылығын Қазақстанға осы сапарымда ертіп келген бизнесмендер делегациясы да растайды. Біз сондай-ақ бизнес өкілдерімен және Орталық Азия сыртқы сауда палатасы сияқты ұйымдармен келіссөздер жүргізіп жатырмыз.
— ЕО-ның Орталық Азия бойынша жаңа стратегиясын ескере отырып, Еуропа мен өңір арасындағы көлік және энергетикалық өзара байланысты нығайту әлеуетіне қандай баға берер едіңіз?
— ЕО Орталық Азия бойынша жаңа стратегия қабылдады және біз Еуропа мен өңір арасындағы көлік пен энергетикалық өзара байланысты нығайту мүмкіндіктерін зор қызығушылықпен бақылап отырмыз.
Өзінің географиялық жағдайы мен Еуропаның энергетикалық қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі рөлінің арқасында Қазақстан осы әлеуетті іске асырудағы негізгі әріптес саналады. Энергетикалық өзара әрекеттесу осы тұрғыда басым бағытты білдіреді. Біз бірлесіп дамытқымыз келетін сутегі жобалары — мұндай байланыстардың іс жүзінде қалай жүзеге асырылатындығының айқын мысалы.
Энергетикалық сектордан басқа, сауда-экономикалық өзара іс-қимылды нығайту мақсатында көлік инфрақұрылымын дамытудың маңызы артып келеді.
Менің сапарым диалогті нығайтуға және өзара іс-қимылдың жаңа кезеңін ынталандыруға бағытталған. Шындығында, көптеген неміс компаниясы Қазақстанды, әсіресе әлемдегі геосаяси өзгерістер жағдайында тұрақты және сенімді алаң деп санайды. Мұндағы басты мәселе — сенімді шарттарды талап ететін инвестициялық қауіпсіздік: құқықтық тұрақтылық, билік тарапынан қолдау және жауапкершілікті нақты бөлу.
Бұған дейін Мемлекет басшысы Германия Бундесратының Президенті Анке Релингермен кездескенін жазған едік.
