13:00, 11 Маусым 2016 | GMT +5

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарт

АСТАНА. ҚазАқпарат - Қазақстан Республикасының, Ресей Федерациясының және Беларусь Республикасының басшылары Астанада 2014 жылдың 29 мамырында Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа қол қойды және соған сәйкес мәлімдеме жасаған еді.

Бөлісу:

Нұрсұлтан Назарбаев үш елдің халқын шартқа қол қойылуымен құттықтап, мемлекеттеріміз экономикалық әлеуетін халықтың өсіп-өркендеуі үшін біріктіріп отырғанын атап өтті. Ол бұның экономикалық одақ екенін және мүше-мемлекеттердің тәуелсіздігі мен саяси егемендігіне қатысы болмайтынын атап өтті. Қазақстан Президенті Еуразиялық экономикалық одақ құру туралы тарихи актіге Астанада қол қойылуының символдық мәні бар екеніне назар аударды.
- Астана Еуразияның дәл жүрек тұсында орналасқан. Бұл - қазіргі заманның ең жас елордасы. Мұнда Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының съездері, ЕҚЫҰ, Шанхай ынтымақтастық ұйымы, Ислам ынтымақтастығы ұйымы және өзге де халықаралық ұйымдардың саммиттері өтті. Біз ЭКСПО-2017 халықаралық көрмесін өткізуге дайындалудамыз. Қазақстан еуразиялық интеграция идеясының ілгерілеуіне тарихи үлес қосты. Нақ осында ғасыр басында Еуразиялық экономикалық қоғамдастық құрылды, біздің интеграциялық үдерісіміздің барысы мен қарқынын айқындаған бірқатар маңызды шешімдер қабылданды, - деді Нұрсұлтан Назарбаев.
Осыған байланысты Мемлекет басшысы Еуразиялық экономикалық одақтың бесігі Астана болуының заңдылық екенін атап өтті.
- Бұл Қазақстан, Беларусь және Ресей халықтарының достығының, тату көршілестігінің, өзара қолдауының ұлы жылнамасының жалғасы болатынына менің еш шүбәм жоқ. Бізді ХХI ғасырда еуразиялық интеграция әлеуетін бірлесіп жүзеге асыру міндеті күтіп тұр, - деді Қазақстан Президенті.
Нұрсұлтан Назарбаев Еуразиялық экономикалық одақ құру туралы бастаманы өзінің алғаш М.В.Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінде жиырма жыл бұрын жария еткенін еске салды.
- Тек уақыт қана түбегейлі көз жеткізу қасиетіне ие. Жаңа еуразияшылдықтың екі онжылдық тарихының тәжірибесі осыны дәлелдейді. Еуразиялық интеграция идеясы Ресей және Беларусь Президенттерінен қолдау тапты. Дәл сондықтан да біз бүгінгі күнге - Шартқа қол қоюға жеттік, - деді Мемлекет басшысы.
Нұрсұлтан Назарбаев экономикалық интеграцияның іс жүзіне асуы қазірдің өзінде оң нәтижелер бергенін айтты.
- Тек соңғы бес жылда Қазақстанның Кеден одағына қатысушы елдермен арадағы тауар айналымы 88%-ға өсіп, 24 млрд долларлық мөлшерге жетті. Еуразиялық интеграция жөніндегі серіктес мемлекеттерге біздің экспортымыз 63%-ға ұлғайып, 6 млрд доллар болды. Бұл абстрактілі сандар ғана емес. Олардың артында жүздеген нақты кәсіпорындар мен компаниялар, қазақстандық, беларусьтік және ресейлік серіктестермен арадағы өзара іс-қимылдың жаңа желілері тұр. Бұл - мыңдаған жаңа жұмыс орындары, тұрақтылық және өзіне жаңа өткізу нарықтарын ашқан Қазақстан бизнесінің табыстылығының өсуі, - деді Қазақстан Президенті.
Мемлекет басшысы Армения мен Қырғызстанның да шартқа қосылу жөнінде нақты қадамдар жасап жатқанына назар аударды. Ол еуразиялық интеграцияны тереңдету осы үдеріске қатысушылардың барлығының мүддесі үшін жүзеге асырылатынына тоқталып өтті.
- Басты мақсаттың бірі - экономикаларымызды бірлесе жаңғырту және бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін елдердің әрқайсысының мүмкіндіктерін біріктіру. Бізге өзге интеграциялық бірлестіктердің, ең алдымен Еуроодақтың тәжірибесін ескеру маңызды. Әңгіме қатысушы елдің бірде-бірінің деиндустриализация үдерісіне ұрынып қалмауы, ұлттық экономикада өнеркәсіптің дәстүрлі салаларының, ауыл шаруашылығының құлдырауын болдырмау туралы болып отыр. Еуропа экономикасындағы рецессияның беретін сабағы осында, - деді Қазақстан Президенті.
Нұрсұлтан Назарбаев интеграция, әлемдік тәжірибе көрсеткендей, экономиканың дамуына қажетті ұзақмерзімді тұрақты жағдайды және азаматтардың бақуатты өмірі үшін жаңа мүмкіндіктерді білдіретінін атап өтті.
- Еуразиялық экономикалық одақты біз жаһандық байланыстармен етене жымдасқан, Еуропа мен дамып келе жатқан Азия ареалдары арасындағы берік көпір түріндегі ашық экономикалық қоғамдастық ретінде көреміз. Еуразиялық интеграцияны дамыта отырып, біз заңды кезеңдер - еркін сауда аймағы, Кеден одағы, Бірыңғай экономикалық кеңістік арқылы батыл ілгерілеп келеміз, - деді Мемлекет басшысы.
Қазақстан Президенті ЕАЭО туралы шартқа қол қою арқылы жер шарының ең ірі тұтынушылық нарықтарының бірі, энергия ресурстарының ірі экспорттаушысы болып саналатын интеграциялық бірлестіктің құрылуы заңдық тұрғыдан ресімделгенін айтты. Мемлекеттердің тәуелсіздігіне кепілдік беретін негізгі ресурстар бұл бірлестіктің өзінде жеткілікті.
- Осылайша бүгін ХХІ ғасырдың жаңа геоэкономикалық ақиқаты дүниеге келді. Ол үлкен қиындықпен құрылды. Ашығын айтайын: біз Еуразиялық экономикалық одаққа көп қиындықпен жеттік. Алдымызда жаһандық тұрақсыздық жағдайындағы қалыптасу мен дамудың күрделі кезеңі тұр. Интеграция бізге өздігінен керемет өмірге кепілдік бермейді. Жаңа сын-қатерлер мен жаңа міндеттер болады. Біз оларды бірігіп шешуге және баршамыздың күш-жігерімізбен дағдарысты еңсеруге дайын болуға тиіспіз, - деді Қазақстан Президенті.

Нұрсұлтан Назарбаев Еуразия кеңістігінде халықтардың тату көршілігінің түбегейлі жаңа үлгісі қалыптасып жатқанын, оған жоғары сенім, берік достық және мемлекеттеріміздің өзара қолдауы негіз болып отырғанын атап айтты.
- Еуразиялық экономикалық одақ - бұл ең алдымен біздің елдеріміздің миллиондаған азаматтары үшін жаңа мүмкіндіктер көзі. Қатысушы елдерде шағын және орта кәсіпкерлікті дамытуға қолайлы шарттар жасалуда. Еңбек ресурстары нарығы бірігуде, бұл кәсіби деңгейді көтеру мен еңбек өнімділігін арттырудың маңызды факторы саналады. Азаматтар үшін Еуразиялық экономикалық одақтың әрбір мемлекетінде білім беру қызметі мен әлеуметтік инфрақұрылымдарына тең қолжетімділік жағдайлары жасалуда. Ішкі кедергілерді жою қазірдің өзінде мәдени-гуманитарлық байланыстарымызды күшейтуге, туризмнің өсуіне жақсы ықпал етті. Осы пайданың барлығын азаматтарымыз айқын ұғынып отыр. Бұл еуразиялық ықпалдастық үдерісіне кең ауқымды халықтық қолдау болуда, - деді Мемлекет басшысы.
Қазақстан Президенті үш елдің жастарына да сөз арнады.
- Еуразиялық экономикалық одақ сіздер үшін құрылуда. Ол сіздерге қатысушы елдің кез келгенінде сапалы білім және кәсіби машықты игеруде артықшылық береді. Бүгінгі оқиға біздің елдеріміздің болашағы үшін, бірінші кезекте жаңа ұрпақ үшін жаңа мүмкіндіктер көзін ашады, - деді Нұрсұлтан Назарбаев.
Мемлекет басшысы қатысушы-мемлекеттердің орталық ведомстволары мен үкіметтері жетекшілерінің, Еуразиялық экономикалық комиссия мүшелерінің, сарапшылардың еуразиялық экономикалық ықпалдастық үдерістерін жүзеге асырудағы айрықша үлесін атап өтті. Ол ортақ жұмыстың нәтижесі тарихи құжатқа қол қою болғанын айтты.
- Еуразиялық экономикалық одақ - біздің елдеріміздің мәңгілік достығының, өзара іс-қимылы мен тату көршілігінің берік жаңа механизмі. 29 мамыр біздің елдеріміздің естелік күнтізбелеріне Еуразиялық ықпалдастық күні ретінде енуге лайықты деп санаймын. Біздің елдеріміздің халқын, осы рәсімнің барлық қатысушылары мен қонақтарын Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа қол қойылуымен тағы да құттықтаймын, - деді Мемлекет басшысы.
Өз сөзінде Ресей Федерациясының Президенті В.Путин қол қойылған шарт экономиканы дамытып, үш ел азаматтарының әл-ауқатын көтеру үшін үлкен мүмкіндіктер ашатынын атап айтты.
- Ресей, Беларусь және Қазақстан өзара іс-қимылдың мүлде жаңа деңгейіне өтеді: тауарлар, қызметтер, капиталдар мен жұмыс күші еркін қозғалатын ортақ кеңістік құрады. «Үштік» мемлекеттері экономиканың энергетика, өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы және көлік секілді негізгі салаларында келісілген саясат жүргізетін болады. Іс жүзінде біз 170 миллионнан астам халқы бар ТМД кеңістігінде өндірістік, ғылыми және технологиялық әлеуеті зор, табиғи ресурстары орасан мол, ірі әрі бірыңғай нарық құрамыз, - деді В.Путин.
Ресей Президенті әлемдік экономикада толыққанды халықаралық құқықтық субьектілікке ие және Дүниежүзілік сауда ұйымының қағидалары негізінде әрекет ететін жаңа экономикалық ұйым пайда болып отырғанын айтты. Ол сауда құрылымын жетілдіру, жоғары технологиялық тауарлар үлесінің артуы, елдеріміздің әлемдік экономикадағы бәсекеге қабілеттілігінің нығаюын қоса қамтитын ықпалдастық үдерістердің өзара тиімділігі қазірдің өзінде іс жүзінде дәлелденіп жатқанына назар аударды.
Беларусь Республикасының Президенті А.Лукашенко Армения мен Қырғызстанның еуразиялық ықпалдастық үдерісіне қосылуын атап өтті.
- Өз кезегінде Беларусь елі келіссөздер барысында қол жеткізілген уағдаластықтарды толық жүзеге асыру жолында жүйелі әрі міндетті түрде ілгерілеуге дайын. Шартқа қол қою - осымен бітті деген сөз емес, ол біздің дұрыс қадам жасағанымызды бүкіл әлемге дәлелдеуге тиіс болатын салиқалы үдерістің бастауы. Сонымен бірге Еуразиялық экономикалық одақты құру жөніндегі іс-қимылдардың қатысушы-мемлекеттердің өзара саудасына айтарлықтай ықпал ететін мәселелерді шешумен байланысты болғаны жөн, - деді А.Лукашенко.
Соңында мемлекет басшылары үш елдің жұртшылық өкілдерімен бейресми әңгіме өткізді.
***
Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартта халықаралық ұйымдарға тән базалық аспектілер, мемлекеттердің егеменді теңдігі, аумақтық тұтастығы, сондай-ақ Одақтың мүше-мемлекеттерінің саяси құрылымының ерекшелігін құрметтеу қағидаттары көрініс тапқан.
Бұған қоса, шарт Қазақстан, Ресей және Беларусь азаматтарының әл-ауқаты мен тұрмыс сапасын арттыру мәселелерін шешуге бағытталған және тауарлардың, қызметтердің, капитал мен жұмыс күшінің еркін қозғалысын, үйлестірілген экономикалық саясат жүргізуді қарастырады.
Жалпы алғанда, келешектегі интеграциялық тиімділік 2030 жылға қарай ІЖӨ-нің жиынтық өсімі 900 миллиард доллар көлемінде болатындығымен бағаланып отыр. Еуразиялық экономикалық одақ теңдік, негізділік, жүйелілік, прагматизм және өзара тиімділік қағидаттары негізінде құрылады.

«ҚазАқпарат» осы тарихи құжаттың толық мәтінін таратады.

***

еуразиялық экономикалық интеграцияны одан әрі дамыту Тараптардың ұлттық мүдделеріне сай келетіндігіне сенім білдіре отырып, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің экономикасын ныгайтуға және олардың үйлесімді дамуы мен жақындасуын қамтамасыз етуге, сондай-ақ іскерлік белсенділіктің орнықты өсуіне, теңдестірілген сауда мен адал бәсекелестікке кепілдік беруге деген үмтылысымен ілгерілей отырып, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің алдында тұрған, жаһандық экономика шеңберінде орнықты экономикалық даму, ұлттық экономикаларды жан-жақты жаңғырту.

Бұдан әрі Тараптар деп аталатын Беларусь Республикасы, Қазақстан Республикасы және Ресей Федерациясы, 2011 жылғы 18 қарашадағы Еуразиялық экономикалық интеграция туралы декларацияны негізге ала отырып, мемлекеттердің егемендік теңдігі қағидатын, адам және азаматтың конституциялық құқықтары мен бостандықтарының үстемдігі қагидатын сөзсіз сақтау қажеттігін басшылыққа ала отырып, өз халықтарының арасында олардың тарихын, мәдеииеті мен дәстүрлерін қүрметтеу арқылы ниеттестікті нығайтуға және ынтымақтастықты тереңдетуге тілек білдіре отырып, еуразиялық экономикалық интеграцияны одан әрі дамыту Тараптардың ұлттық мүдделеріне сай келетіндігіне сенім білдіре отырып, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің экономикасын ныгайтуға және олардың үйлесімді дамуы мен жақындасуын қамтамасыз етуге, сондай-ақ іскерлік белсенділіктің орнықты өсуіне, теңдестірілген сауда мен адал бәсекелестікке кепілдік беруге деген үмтылысымен ілгерілей отырып, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің алдында тұрған, жаһандық экономика шеңберінде орнықты экономикалық даму, ұлттық экономикаларды жан-жақты жаңғырту

ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОДАҚ ТУРАЛЫ ШАРТ

және олардың бәсекеге қабілеттілігін күшейту жөніндегі ортақ міндеттерді шешуге бағытталған бірлескен іс-қимылдар жолымен экономикалық өрлеуді қамтамасыз ете отырып, басқа елдермен, сондай-ақ халықаралық интеграциялық бірлестіктермен және халықаралық ұйымдармен экономикалық өзара тиімді және тең құқылы ынтымақтастықты одан әрі нығайтуға деген ұмтылысты растай отырып, Дүниежүзілік сауда үйымының нормаларын, қағидалары мен қағидаттарын назарға ала отырып, Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының мақсаттары мен қағидаттарына, сондай-ақ халықаралық құқықтың жалпыға бірдей танылған басқа да қағидаттары мен нормаларына өздерінің шынайы берілгендігін растай отырып, төмендегілер туралы уағдаласты:

БІРІНІШ БӨЛІК ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОДАҚТЫ ҚҰРУ

I бөлім

ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап

1Еуразиялық экономикалық одақты құру. Құқық субъектілігі

1. Тараптар осы Шартпен Еуразиялық экономикалық одақты (бұдан әрі - Одақ, ЕАЭО) құрады, оның шеңберінде тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің, капитал мен жұмыс күшінің еркін қозғалысы, осы Шартпен және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттармен айқындалган экономика салаларында үйлестірілген, келісілген немесе бірыңғай саясат жүргізу қамтамасыз етіледі.

2. Одақ халықаралық құқық субъектілігіне ие, өңірлік экономикалық интеграцияның халықаралық ұйымы болып табылады.

2-бап

Анықтамалар

Осы Шарттың мақсаттары үшін мыналарды білдіретін ұғымдар пайдаланылады:

«заңнамаларды үйлестіру» - мүше мемлекеттердің жекелеген салаларда үқсас (салыстырмалы) нормативтік құқықтық реттеуді белгілеуге бағытталған заңнамаларын жақындастыру;

«мүше мемлекеттер» - Одақтың мүшелері және осы Шарттың Тараптары болып табылатын мемлекеттер;

«лауазымды адамдар» - мүше мемлекеттердің Еуразиялық экономикалық комиссия департаменттерінің директорлары және Комиссия департаменттері директорларының орынбасарлары, сондай- ақ Одақ Соты Хатшылығының басшысы, Одақ Соты Хатшылығы басшысының орынбасарлары және Одақ Соты судьяларының кеңесшілері лауазымдарына тағайындалған азаматтары;

«бірыңғай экономикалық кеңістік» - мүше мемлекеттердің аумақтарынан тұратын кеңістік, онда экономиканы реттеудің нарықтық қағидаттарға және үйлестірілген немесе біріздендірілген құқықтық нормаларды қолдануға негізделген үқсас (салыстырмалы) және біртектес тетіктері жүмыс істейді, бірыңғай инфрақүрылым болады;

«бірыңғай саясат» - мүше мемлекеттер оздері айқындаған, осы Шартта көзделген салаларда жүзеге асыратын, мүше мемлекеттердің біріздендірілген құқықтық реттеуді, оның ішінде Одақ органдарының өз өкілеттіктері шеңберіндегі шешімдері негізінде қолдануын көздейтін саясат;

«Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттар» - мүше мемлекеттер арасында Одақтың жұмыс істеуі мен дамуына байланысты мәселелер бойынша жасасылатын халықаралық шарттар;

«Одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттары» - үшінші мемлекеттермен, олардың интеграциялық бірлестіктерімен және халықаралық үйымдармен жасасылатын халықаралық шарттар;

«ортақ (бірыңғай) нарық» - Одақ шеңберінде тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің, капиталдың және жүмыс күшінің қозғалыс еркіндігі қамтамасыз етілетін экономикалық қатынастар жиынтыгы;

«өкім» - Одақ органдары қабылдайтын, ұйымдастырушылық- өкімдік сипаты бар акт;

«шешім» - Одақ органдары қабылдайтын, нормативтік- қүқықтық сипаттағы ережелерді қамтитын акт;

«үйлестірілген саясат» - мүше мемлекеттердің ынтымақтастығын Одақ органдары шеңберінде мақұлданған, Одақтың осы Шартта көзделген мақсаттарына қол жеткізуі үшін қажетті ортақ көзқарастар негізінде жүзеге асыруды көздейтін саясат;

«келісілген саясат» - мүше мемлекеттер әртүрлі салаларда жүзеге асыратын, Одақтың осы Шартта көзделген мақсаттарына қол жеткізу үшін қажет болатындай дәрежеде қүқықтық реттеуді, оның ішінде Одақ органдарынын шешімдері негізінде реттеуді үйлестіруді көздейтін саясат;

«қызметкерлер» - өздерімен жасалған еңбек шарттары (келісімшарттар) негізінде Одақ органдарында жүмыс істейтін және лауазымды адамдар болып табылмайтын мүше мемлекеттердің азаматтары;

«кеден одағы» - өзінің шегіндегі өзара саудада кедендік баждар (баламалы қолданылатын өзге де баждар, салықтар мен алымдар),

тарифтік емес реттеу шаралары, арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шаралары қолданылмайтын, Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифі және үшінші елдермен тауарлардың сыртқы саудасын реттеудің бірыңғай шаралары қолданыста болатын бірыңғай кедендік аумақты көздейтін, мүше мемлекеттердің сауда-экономикалық интеграциясы нысаны;

«үшінші тарап» - Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекет, халықаралық ұйым немесе халықаралық интеграциялық бірлестік;

«заңнаманы біріздендіру» - осы Шартта айқындалған жекелеген салалардағы құқықтық реттеудің бірдей тетіктерін белгілеуге бағытталған мүше мемлекеттердің заңнамасын жақындастыру.

Осы Шартта пайдаланылатын өзге де ұғымдар осы Шарттың тиісті бөлімдерінде және оған қосымшаларда келтірілген мағыналарында түсініледі.

II бөлім

ОДАҚТЫҢ НЕГІЗГІ ҚАҒИДАТТАРЫ, МАҚСАТТАРЫ, ҚҰЗЫРЕТІ ЖӘНЕ ҚҰКТЫҒЫ

3-бап

Одақтың жүмыс істеуінің негізғі қағидаттары

Одақ өзінің қызметін осы Шартқа сәйкес оған мүше мемлекеттер берген қүзыреті шегінде

мүше мемлекеттердщ егемендік теңдігі мен олардың аумақтық тұтастығы қағидаттарын қоса алғанда, халықаралық құқықтың жалпыға бірдей танылған қағидаттарын құрметтеу;

мүше мемлекеттердің саяси қүрылымының ерекшеліктерін қүрметтеу;

Тараптардың өзара тиімді ынтымақтастығын, тең қүқылығын және үлттық мүдделерінің ескерілуін қамтамасыз ету;

нарықтық экономика және адал бәсекелестік қағидаттарын сақтау;

өтпелі кезеңдер аяқталғаннан кейін кеден одағының алып тастауларсыз және шектеулерсіз жүмыс істеуі қағидаттары негізінде

жүзеге асырады.

Мүше мемлекеттер Одақтың өз функцияларын орындауы үшін қолайлы жағдай жасайды және Одақ мақсаттарына қол жеткізуге

қауіп төндіре алатын шаралардан қалыс қалады.

4-бап

Одақтың негізгі мақсаттары Одақтың негізгі мақсаттары:

мүше мемлекеттер халқының өмір сүру деңгейін арттыру мүддесіне орай олардың экономикаларының тұрақты дамуы үшін жағдай жасау;

Одақ шеңберінде тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің, капиталдың және еңбек ресурстарының бірыңғай нарығын

қалыптастыруға ұмтылу;

жаһандық экономика жағдайында үлттық экономикаларды жан- жақты жаңғырту, кооперациялау және олардың бәсекеге

қабілеттілігін арттыру болып табылады.

5-бап

Құзырет

1. Одаққа осы Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда белгіленген шектер мен көлемдерде құзырет беріледі.

2. Мүше мемлекеттер осы Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда белгіленген шектер мен көлемдерде үйлестірілген немесе келісілген саясатты жүзеге асырады.

3. Мүше мемлекеттер экономиканың өзге салаларында Одақтың негізгі қағидаттары мен мақсаттарына сәйкес үйлестірілген немесе келісілген саясатты жүзеге асыруға ұмытылады.

Бұл үшін Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің шешімімен тиісті бағыттар бойынша көмекші органдар (Тараптардың мемлекеттік органдары басшыларының кеңестері, жүмыс топтары, арнайы комиссиялар) қүрылуы және (немесе) Еуразиялық экономикалық комиссияға тиісті салаларда Тараптардың өзара іс- қимылын үйлестіру жөнінде тапсырмалар берілуі мүмкін.

6-бап Одақтың құқығы

1. Одақтың құқығы:

осы Шарттан;

Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттардан;

Одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарынан;

Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің, Еуразиялық үкіметаралық кеңестің және Еуразиялық экономикалық комиссияның осы Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда көзделген өз өкілеттіктері шеңберінде қабылданған шешімдері мен өкімдерінен қүралады.

Мүше мемлекеттер Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің және Еуразиялық * үкіметаралық кеңестің шешімдерін өз үлттық заңнамасында көзделген тәртіппен орындауға тиіс.

2. Одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттары Одақтың негізгі мақсаттарына, қағидаттарына және жүмыс істеу қағидаларына қайшы келмеуге тиіс.

3. Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттар мен осы Шарт арасында қайшылықтар туындаған жағдайда, осы Шарт басым болады.

Одақ органдарының шешімдері мен өкімдері осы Шартқа және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға қайшы келмеуге тиіс.

4. Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің, Еуразиялық үкіметаралық кеңестің және Еуразиялық экономикалық комиссияның шешімдері арасында қайшылықтар туындаған жағдайда:

Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің шешімдері Еуразиялық үкіметаралык кеңестің және Еуразиялық экономикалық комиссияның шешімдерінен басым болады;

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің шешімдері Еуразиялық экономикалық комиссияның шешімдерінен басым болады.

7-бап

Одақтың халықаралық қызметі

1. Одақтың өз қүзыреті шеңберінде Одақ алдында тұрған міндеттерді шешуге бағытталған халықаралық қызметті жүзеге

асыруға қүқығы бар. Одақтың осындай қызмет шеңберінде

мемлекеттермен, халықаралық ұйымдармен және халықаралық

интеграциялық бірлестіктермен халықаралық ынтымақтастықты

жүзеге асыруға және олармен дербес өзі не мүше мемлекеттермен бірлесіп өзінің құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша халықаралық шарттар жасасуға қүқығы бар.

Одақтың халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру тэртібі Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің шешімімен белгіленеді. Одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттар жасасу мэселелері Одақ шеңберінде халықаралық шартпен айқындалады.

2. Одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарының жобалары бойынша келіссөздер жүргізу, сондай-ақ оларға қол қою мүше мемлекеттер тиісті мемлекетішілік рәсімдерді орындағаннан кейін Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің шешімі негізінде жүзеге асырылады.

Одақтың үшінші тараппен халықаралық шартының Одақтың өзі үшін міндетті екеніне келісім білдіруі, халықаралық шартты тоқтатуы, тоқтата түруы немесе одан шығуы туралы шешімді Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес барлық мүше мемлекеттер қажетті мемлекетішілік рәсімдерді орындағаннан кейін қабылдайды.

III бөлім

ОДАҚТЫҢ ОРГАНДАРЫ

8-бап Одақтың органдары

1. Одақтың органдары:

Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес (бүдан әрі - Жоғары кеңес);

Еуразиялық үкіметаралық кеңес (бүдан әрі - Үкіметаралық кеңес);

Еуразиялық экономикалық комиссия (бүдан әрі - Комиссия, ЕЭК);

Еуразиялық экономикалық одақтың соты (бұдан әрі - Одақ Соты) болып табылады.

2. Одақтың органдары осы Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда өздеріне берілген өкілеттіктер шегінде жұмыс істейді.

3. Одақтың органдары осы Шарттың 3-бабында көрсетілген қагидаттар негізінде жұмыс істейді.

4. Жогары кеңесте, Үкіметаралық кеңесте және Комиссия Кеңесінде төрагалық етуді ротациялық негізде орыс әліпбиі тәртібімен бір мүше мемлекет күнтізбелік бір жыл бойы ұзарту қүқығынсыз жүзеге асырады.

5. Мүше мемлекеттер аумақтарында Одақ органдарының болу шарттары Одақ және болатын мемлекет арасындағы жеке халықаралық шарттарда айқындалады.

9-бап

Одақтың түрақты жұмыс істейтін органдарының қүрылымдық бөлімшелерінде лауазымдарға орналасу

1. Одақтың түрақты жүмыс істейтін органдарының құрылымдық бөлімшелерінде лауазымдарга орналасуга мүше мемлекеттердің тиісті бейіндік білімі және жұмыс тәжірибесі бар азаматтарының қүқыгы бар.

2. Бір сол мемлекеттің азаматтары Комиссия департаментінің лауазымды адамдары бола алмайды. Көрсетілген лауазымдарга

орналасуға кандидаттарды іріктеуді ЕЭК-тің конкурстық комиссиясы Тараптардан теңдей өкілдік етілу қағидатын ескере отырып жүргізеді. Көрсетілген лауазымдарға орналасу конкурсына қатысу үшін кандидаттарды тиісті Тараптан Комиссия Кеңесінің мүшесі ұсынады.

3. Комиссия департаменттеріндегі басқа лауазымдарға орналасуға кандидаттарды іріктеуді ЕЭК Тараптардың Комиссияны қаржыландыруға қатысу үлесін ескере отырып, конкурстық негізде жүзеге асырады.

4. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген лауазымдарға орналасуға кандидаттарды іріктеу жөніндегі ЕЭК-тің конкурстық комиссиясының қүрамына, Комиссия Алқасының Төрағасын қоспағанда, Комиссия Алқасының барлық мүшелері кіреді.

ЕЭК-тің конкурстық комиссиясы өз шешімдерін үсыным түрінде көпшілік дауыспен қабылдайды және' оларды Комиссия Алқасының Төрағасына бекітуге үсынады. Егер Комиссия Алқасының Төрағасы нақты кандидатқа қатысты ЕЭК-тің конкурстық комиссиясының ұсынымына қайшы келетін шешім қабылдаса, Комиссия Алқасының Төрағасы мэселені түбегейлі шешім қабылдауы үшін Комиссия Кеңесінің қарауына шығарады.

ЕЭК-тің конкурстық комиссиясы туралы ережені (конкурсты откізу қағидасын қоса алғанда), оның құрамын, сондай-ақ Комиссия департаменттері директорлары және директорларының орынбасарлары лауазымдарына орналасуға кандидаттардың біліктілік талаптарын Комиссия Кеңесі бекітеді.

5. Одақ Сотының Аппаратындағы лауазымдарға кандидаттарды

іріктеу және тағайындау тэртібі Одақ Соты қызметін реттейтін құжаттарға сәйкес жүргізіледі.

1. Жоғары кеңес Одақтың жоғары органы болып табылады.

2. Жоғары кеңестің құрамына мүше мемлекеттердің басшылары

10-бап Жоғары кеңес

11-бап

Жоғары кеңестің жүмыс тәртібі

1. Жоғары кеңестің отырыстары жылына кемінде 1 рет өткізіледі.

Одақ қызметінің кейінге қалдыруға болмайтын мәселелерін шешу үшін кез келген мүше мемлекеттің немесе Жоғары кеңес Төрағасының бастамасы бойынша Жоғары кеңестің кезектен тыс отырысы шақырылуы мүмкін.

2. Жоғары кеңестің отырыстары Жоғары кеңес Төрағасының басшылығымен өткізіледі.

Жоғары кеңестің Төрағасы:

Жоғары кеңестің отырыстарын жүргізеді;

Жоғары кеңестің жүмысын үйымдастырады;

Жоғары кеңестің қарауына ұсынылатын мэселелерді дайындауға жалпы басшылықты жүзеге асырады.

Жогары кеңес Төрағасының өкілеттігі мерзімінен бұрын тоқтатылған жағдайда, төрағалық етуші мүше мемлекеттен Жоғары кеңеске жаңадан болған мүше қалған мерзім ішінде Жоғары кеңес Төрағасының өкілеттігін жүзеге асырады.

3. Жоғары кеңес Төрағасының шақыруы бойынша Жоғары кеңестің отырыстарына Комиссия Кеңесінің мүшелері, Комиссия Алқасының Төрағасы және өзге де шақырылған адамдар қатысуы мүмкін.

Жоғары кеңес отырыстарының қатысушылар тізімін және форматын Жоғары кеңес Төрағасы Жоғары кеңес мүшелерімен келісе отырып айқындайды.

Жоғары кеңес отырыстарының күн тәртібін мүше мемлекеттердің үсыныстары негізінде Комиссия қалыптастырады.

Жоғары кеңес отырыстарына бүқаралық ақпарат құралдарының аккредиттелген өкілдерінің қатысуы туралы мәселені Жоғары кеңес Торағасы шешеді.

4. Жоғары кеңес отырыстарын өткізуді ұйымдастыру тәртібін Жоғары кеңес бекітеді.

5. Жоғары кеңес отырыстарын дайындау мен өткізуді үйымдастырушылық, ақпараттық және материалдық-техникалық жағынан қамтамасыз етуді қабылдаушы мүше мемлекеттің жәрдеміне сүйене отырып Комиссия жүзеге асырады. Жоғары кеңес отырыстарын өткізуді қаржылық жагынан қамтамасыз ету Одақ бюджеті қаражатының есебінен жүзеге асырылады.

12-бап

Жогары кеңестің өкілеттіктері

1. Жогары кеңес Одақ қызметінің қагидаттық мәселелерін қарайды, интеграцияны дамыту стратегиясын, багыттары мен перспективаларын айқындайды және Одақтың мақсаттарын іске асыруға багытталган шешімдер қабылдайды.

2. Жогары кеңес мынадай негізгі өкілеттіктерді жүзеге асырады:

1) Одақты қалыптастыру және дамыту стратегиясын, багыттары мен перспективаларын айқьіндайды және Одақтың мақсаттарын іске асыруга багытталган шешімдер қабылдайды;

2) Комиссия Алқасының қүрамын бекітеді, Комиссия Алқасының мүшелері арасында міндеттерді бөледі және олардың өкілеттіктерін тоқтатады;

3) Комиссия Алқасының Төрагасын тагайындайды және оның өкілеттіктерін мерзімінен бүрын тоқтату туралы шешім қабылдайды;

4) мүше мемлекеттердің үсынуы бойынша Одақ Сотының судьяларын тагайындайды;

5) Еуразиялық экономикалық комиссия жұмысының регламентін бекітеді;

6) Одақтың бюджетін, Еуразиялық экономикалық одақ бюджеті туралы ережені және Одақ бюджетінің атқарылуы туралы есепті бекітеді;

7) мүше мемлекеттердің Одақ бюджетіне үлестік жарналарының мөлшерін (шкаласын) айқындайды;

8) Үкіметаралық кеңес немесе 16-баптың 7-тармағының ережелерін ескере отырып, Комиссия қабылдаған шешімдердің күшін жоюға немесе оларды өзгертуге қатысты мәселелерді мүше мемлекеттің үсынысы бойынша қарайды;

9) Үкіметаралық кеңестің немесе Комиссияның ұсынысы бойынша, шешім қабылдау кезінде консенсусқа қол жеткізілмеген мәселелерді қарайды;

10) Одақ Сотына сауалдармен жүгінеді;

11) Одақ Соты судьяларының, Одақ Сотының лауазымды адамдарының және Аппараты қызметкерлерінің, сондай-ақ олардың отбасы мүшелерінің табыстары, мүлкі және мүліктік сипаттағы міндеттемелері туралы мәліметтердің анықтығы мен толықтығын тексеру тэртібін бекітеді;

12) Одаққа жаңа мүшелерді қабылдау және Одақтағы мүшелікті тоқтату тэртібін айқындайды;

13) байқаушы мәртебесін немесе Одаққа кіруге кандидат мемлекет мәртебесін беру туралы немесе оның күшін жою туралы шешім қабылдайды;

14) Еуразиялық экономикалық одақтың халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру тэртібін бекітеді;

15) Одақтың атынан үшінші тараппен келіссөздер туралы, оның ішінде онымен Одақтың халықаралық шарттарын жасасу және келіссөз жүргізу қүқығын беру туралы, сондай-ақ Одақтың өзі үшін үшінші тараппен халықаралық шарттың міндетті екеніне келісім білдіруі, халықаралық шартты тоқтатуы, тоқтата түруы туралы немесе одан шығуы туралы шешім қабылдайды;

16) Одақ органдарының жалпы штат санын, Одақ органдарындағы мүше мемлекеттер азаматтарының арасынан мүше мемлекеттердің үсынуы бойынша конкурстық негізде жіберілетін лауазымды адамдардың өкілдік ету параметрлерін бекітеді;

17) Комиссия Алқасы мүшелерінің, Одақ Соты судьяларының,

Одақ органдары лауазымды адамдарының және қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеу тэртібін бекітеді;

18) Еуразиялық экономикалық одақ органдарындағы сыртқы аудит (бақылау) туралы ережені бекітеді;

19) Одақ органдарында жүргізілген сыртқы аудиттің (бақылаудың) нәтижелерін қарайды;

20) Одақтың рэмізін бекітеді;

21) Үкіметаралық кеңеске және Комиссияга тапсырмалар береді;

22) тиісті багыттар бойынша көмекші органдар қүру туралы шешімдер қабылдайды;

23) осы Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

13-бап

Жоғары кеңестің шешімдері және өкімдері

1. Жогарғы Кеңес шешімдер және өкімдер қабылдайды.

2. Жоғары кеңестің шешімдері және өкімдері консенсуспен қабылданады.

Жоғары кеңестің Одақтағы мүше мемлекеттің мүшелігін тоқтатуға байланысты шешімдері «Одақтағы өзінің мүшелігін тоқтату ниеті туралы хабарлаған мүше мемлекеттің дауысын алып тастай отырып, консенсус» қағидаты бойынша қабылданады.

14- бап Үкіметаралық кеңес

Үкіметаралық кеңес Одақтың мүше мемлекеттер үкіметтерінің басшыларынан түратын органы болып табылады.

15- бап

Үкіметаралық кеңес жүмысының тэртібі

1. Үкіметаралық кеңестің отырысы қажет болуына қарай, бірақ кемінде жылына 2 рет өткізіледі.

Одақ қызметінің кейінге қалдыруға болмайтын мәселелерін шешу үшін кез келген мүше мемлекеттің немесе Үкіметаралық кеңес

Төрағасының бастамасы бойынша Үкіметарапық кеңестің кезектен

тыс отырыстары шақырылуы мүмкін.

2. Үкіметаралық кеңестің отырыстары Үкіметаралық кеңес

Төрағасының басшылығымен өткізіледі.

Үкіметаралық кеңестің Төрагасы:

Үкіметаралық кеңестің отырысын жүргізеді;

Үкіметаралық кеңестің жүмысын үйымдастырады;

Үкіметаралық кеңестің қарауына үсынылатын мэселелерді дайындауға жалпы басшылықты жүзеге асырады.

Үкіметаралық кеңес Төрағасының өкілеттігі мерзімінен бүрын тоқтатылған жағдайда төрағалық етуші мүше мемлекеттен Үкіметаралық кеңеске жаңадан болған мүше қалған мерзім ішінде Үкіметаралық кеңес Төрагасының окілеттіктерін жүзеге асырады.

3. Үкіметаралық кеңес Төрағасының шақыруы бойынша Үкіметаралық кеңестің отырыстарына Комиссия Кеңесінің мүшелері, Комиссия Алқасының Төрағасы және өзге де шақырылған адамдар қатысуы мүмкін.

Үкіметаралық кеңес отырыстарының қатысушылар тізімін және форматын Үкіметаралық кеңес Төрағасы Үкіметаралық кеңестің мүшелерімен келісе отырып айқындайды.

Үкіметаралық кеңес отырыстарының күн тэртібін мүше мемлекеттердің ұсыныстары негізінде Комиссия қалыптастырады.

Үкіметаралық кеңес отырыстарына бүқаралық ақпарат қүралдарының аккредиттелген өкілдерінің қатысуы туралы мәселені Үкіметаралық кеңес Төрағасы шешеді.

4. Үкіметаралық кеңес отырыстарын өткізуді үйымдастыру тәртібін Үкіметаралық кеңес бекітеді.

5. Үкіметаралық кеңес отырыстарын дайындау мен өткізуді үйымдастырушылық, ақпараттық және материалдық-техникалық жағынан қамтамасыз етуді қабылдаушы мүше мемлекеттің жәрдеміне сүйене отырып Комиссия жүзеге асырады. Үкіметаралық кеңес отырыстарын откізуді қаржылық жагынан қамтамасыз ету Одақ бюджеті қаражатының есебінен жүзеге асырылады.

16-бап

Үкіметаралық кеңестің өкілеттіктері

Үкіметаралық кеңес мынадай негізгі өкілеттіктерді жүзеге асырады:

1) осы Шартты, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарды және Жоғары кеңестің шешімдерін іске асыруды және олардың орындалуын бақылауды қамтамасыз етеді;

2) Комиссия Кеңесінде шешім қабылдау кезінде консенсусқа қол жеткізілмеген мәселелерді Комиссия Кеңесінің ұсынысы бойынша қарайды;

3) Комиссияға тапсырмалар береді;

4) Жоғары кеңеске Комиссия Кеңесі мүшелерінің және Алқасы мүшелерінің кандидатураларын үсынады;

5) Одақ бюджетінің жобасын, Еуразиялық экономикалық одақ бюджеті туралы ережені және Одақ бюджетінің атқарылуы туралы есепті мақұлдайды;

6) Еуразиялық экономикалық одақ органдарының қаржы- шаруашылық қызметіне ревизия жүргізу туралы ережені, Одақ органдарының қаржы-шаруашылық қызметіне жүргізілетін ревизиялардың стандарттары мен әдіснамасын бекітеді, Одақ органдарының қаржы-шаруашылық қызметіне ревизия жүргізу туралы шешімдер қабылдайды және оларды жүргізу мерзімдерін айқындайды;

7) Комиссия қабылдаған шешімдердің күшін жоюға немесе оларды өзгертуге қатысты мәселелерді мүше мемлекеттің үсынысы бойынша қарайды не келісуге қол жеткізілмеген жағдайда, оларды Жогары кеңестің қарауына енгізеді;

8) Комиссия Кеңесі немесе Алқасы шешімдерінің қолданысын тоқтата тұру туралы шешім қабылдайды;

9) Комиссия Алқасы мүшелерінің, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің, сондай-ақ олардың отбасы мүшелерінің табыстары, мүлкі және мүліктік сипаттағы міндеттемелері туралы мәліметтердің анықтығы мен толықтығын тексеру тәртібін бекітеді;

10) осы Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда көзделген озге өкілеттіктерді жүзеге асырады.

17- бап

Үкіметаралық кеңестің шешімдері және өкімдері

1. Үкіметаралық кеңес шешімдер және өкімдер қабылдайды.

2. Үкіметаралық кеңестің шешімдері және өкімдері консенсуспен қабылданады.

18- бап

Комиссия

1. Комиссия Одақтың тұрақты жүмыс істейтін реттеуші органы болып табылады. Комиссия Кеңестен және Алқадан тұрады.

2. Комиссия шешімдер, өкімдер және ұсынымдар қабылдайды.

Комиссия Кеңесінің шешімдері, өкімдері және ұсынымдары

консенсуспен қабылданады.

Комиссия Алқасының шешімдері, өкімдері және ұсыньшдары айқын басым көпшілік дауыспен немесе консенсуспен қабылданады.

Жоғары кеңес эсер ететін мәселелер тізбесін айқындайды, олар бойынша Комиссия Алқасының шешімдері консенсуспен қабылданады.

Бұл ретте айқын басым көпшілік дауыс Комиссия Алқасы мүшелерінің жалпы санының үштен екісінің дауысын қүрайды.

3. Комиссияның мәртебесі, міндеттері, қүрамы, функциялары, өкілеттіктері мен жүмыс тәртібі осы Шартқа № 1 қосымшага сәйкес айқындалады.

4. Комиссияның болатын орны Мәскеу қаласы, Ресей Федерациясы болып табылады.

19- бап

Одақ Соты

1. Одақ Соты Одақтың тұрақты жұмыс істейтін сот органы болып табылады.

2. Одақ Сотының мәртебесін, құрамын, құзыретін, жұмыс істеу және қалыптастырылу тэртібін осы Шартқа № 2 қосымшага сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың Сот Статуты айқындайды.

3. Одақ Сотының болатын орны Минск қаласы, Беларусь Республикасы болып табылады.

IV бөлім

ОДАҚ БЮДЖЕТІ

20- бап

1. Одақ органдарының қызметін қаржыландыру Еуразиялық экономикалық одақ бюджеті туралы ережеде айқындалған тәртіппен қалыптастырылатын Одақ бюджетінің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Кезекті қаржы жылына арналған Одақ бюджеті мүше мемлекеттердің үлестік жарналары есебінен ресейлік рубльмен қалыптастырылады. Мүше мемлекеттердің Одақ бюджетіне үлестік жарналарының мөлшерін (шкаласын) Жоғары кеңес белгілейді.

Одақ бюджетінің кірістері мен шығыстары теңдестірілген болуға тиіс. Қаржы жылы 1 қаңтарда басталып, 31 желтоқсанда аяқталады.

2. Одақ бюджетін және Еуразиялық экономикалық одақ бюджеті туралы ережені Жоғары кеңес бекітеді.

Одақ бюджетіне және Еуразиялық экономикалық одақ бюджеті туралы ережеге өзгерістер енгізуді Жоғары кеңес жүзеге асырады.

21-бап

Одақ органдарының қаржы-шаруашылық қызметіне ревизия жүргізу

Одақ бюджетінің атқарылуын бақылауды жүзеғе асыру үшін Одақ органдарының қаржы-шаруашылық қызметіне кем дегенде 2 жылда бір рет ревизия жүргізіледі.

Кез келген мүше мемлекеттің бастамасы бойынша Одақ органдарының қаржы-шаруашылық қызметінің жекелеген мәселелері бойынша тексеру жүргізілуі мүмкін.

Одақ органдарының қаржы-шаруашылық қызметіне ревизияны мүше мемлекеттердің мемлекеттік қаржылық бақылау органдарының өкілдерінен түратын ревизорлар тобы жүзеге асырады.

Одақ органдарының қаржы-шаруашылық қызметіне жүргізілген ревизиялардың нәтижелері белгіленген тэртіппен Үкіметаралық кеңестің қарауына енгізіледі.

22-бап Сыртқы аудит (бақылау)

Одақтың бюджетінің қаражатын қалыптастыру, басқару және оған билік ету тиімділігін, Одақтың мүлкі мен басқа да активтерін пайдалану тиімділігін айқындау мақсатында сыртқы аудит (бақылау) жүргізіледі. Сыртқы аудитті (бақылауды) мүше мемлекеттердің жоғары тұрған мемлекеттік қаржылық бақылау органдарының өкілдерінен қүралған инспекторлар тобы жүзеге асырады. Сыртқы аудиттің (бақылаудың) стандарттары мен әдіснамасын мүше мемлекеттердің жоғары түрған мемлекеттік қаржылық бақылау органдары бірлесіп айқындайды.

Одақтың органдарында жүргізілген сыртқы аудиттің (бақылаудың) нәтижелері белгіленген тәртіппен Жоғары кеңестің қарауына енгізіледі.

ЕКІНШІ БӨЛІК КЕДЕН ОДАҒЫ

V бөлім

АҚПАРАТТЫҚ ӨЗАРА ІС-ҚИМЫЛ ЖӘНЕ СТАТИСТРІКА

23-бап

Одақ шеңберіндегі ақпараттық өзара іс-қимыл

1. Одақтың жүмыс істеуіне қатысы бар барлық салаларда интеграциялық процестерді ақпараттық жағынан қамтамасыз ету мақсатында Одақ шеңберінде ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен трансшекаралық сенім кеңістігін пайдалана отырып, ақпараттық өзара іс-қимылды қамтамасыз етуге бағытталған іс-шаралар әзірленіп, іске асырылады.

2. Одақ шеңберіндегі ортақ процестерді іске асыру кезінде ақпараттық өзара іс-қимыл уәкілетті органдардың аумақтық жағынан бөлінген мемлекеттік ақпараттық ресурстары мен ақпараттық жүйелерінің, сондай-ақ Комиссияның ақпараттық ресурстары мен ақпараттық жүйелерінің интеграциясын қамтамасыз ететін, Одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесін пайдалана отырып, жүзеге асырылады.

3. Мемлекеттік ақпараттық ресурстар мен ақпараттық жүйелердің тиімді өзара іс-қимылын және олардың үйлестірілуін

қамтамасыз ету үшін мүше мемлекеттер ақпараттандыру және ақпараттық технологиялар саласында келісілген саясат жүргізеді.

4. Бағдарламалық-техникалық қүралдар мен ақпараттық технологияларды пайдалану кезінде мүше мемлекеттер өзара іс- қимыл процесінде пайдаланылатын немесе алынған зияткерлік меншікті қорғауды қамтамасыз етеді.

5. Ақпараттық өзара іс-қимылдың және Одақ шеңберінде оны жүзеге асыруды үйлестірудің негізін қалайтын қағидаттары, сондай- ақ интеграцияланған ақпараттық жүйені құру және дамыту тэртібі осы Шартқа № 3 қосымшаға сэйкес айқындалады.

24-бап

Одақтың ресми статистикалық ақпараты

1. Одақтың тиімді жұмыс істеуі және дамуы мақсаттарында Одақтың ресми статистикалық ақпараты қалыптастырылады.

2. Одақтың ресми статистикалық ақпаратын қалыптастыру:

1) кәсіби тэуелсіздік;

2) ғылыми негізділік және салыстырымдылық;

3) толықтық және анықтық;

4) өзектілік және уақтылылық;

5) ашықтық және жалпыға бірдей қолжетімділік;

6) шығындардың тиімділігі;

7) статистикалық қүпиялылық қағидаттарына сзйкес жүзеге асырылады.

3. Одақтың ресми статистикалық ақпаратын қалыптастыру және тарату тәртібі осы Шартқа № 4 қосымшаға сәйкес айқындалады.

VI бөлім

КЕДЕН ОДАҒЫНЫҢ ЖҮМЫС ІСТЕУІ

25-бап

Кеден одағының жұмыс істеу қағидаттары

1. Мүше мемлекеттердің кеден одағы шеңберінде:

1) тауарлардың ішкі нарығы жұмыс істейді;

2) Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифі және үшінші тараптармен тауарлардың сыртқы саудасын реттеудің өзге де бірыңғай шаралары қолданылады;

3) үшінші тараптармен қатынастарда тауарлар саудасының бірыңғай режимі қолданылады;

4) бірыңғай кедендік реттеу жүзеге асырылады;

5) осы Шартта көзделген жағдайларды қоспағанда, мүше мемлекеттердің аумақтары арасында тауарларды кедендік декларациялау және мемлекеттік бақылау (көліктік, санитариялық, ветеринариялық-санитариялық, карантиндік фитосанитариялық) қолданбастан, еркін өткізу жүзеге асырылады.

2. Осы Шарттың мақсаттары үшін мыналарды білдіретін үғымдар пайдаланылады:

«кедендік экелу бажы» - тауарларды Одақтың кедендік аумағына әкелуге байланысты мүше мемлекеттердің кеден органдары алатын міндетті төлем;

«Еуразиялық экономикалық одақтың Сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай тауар номенклатурасы» (ЕАЭО СЭҚ ТН) - Дүниежүзілік кеден ұйымының Тауарлары сипаттамасы мен кодталуының үйлестірілген жүйесіне және Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының Сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай тауар номенклатурасына негізделген Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы;

«Еуразиялық экономикалық одақтың бірыңғай кедендік тарифі» (ЕАЭО БКТ) - Еуразиялық экономикалық одақтың сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай Тауар номенклатурасына сәйкес жүйеленген, үшінші елдерден Одақтың кедендік аумағына әкелінетін (экелінген) тауарларға қолданылатын кедендік баждар мөлшерлемелерінің жиынтығы;

«тарифтік преференция» - Одақпен бірге еркін сауда аймағын қүратын елдерден шығарылатын тауарларға қатысты кедендік әкелу баждарын төлеуден босату немесе кедендік экелу баждарының мөлшерлемелерін азайту не дамушы елдерден - Одақтың бірыңғай тарифтік преференциялары жүйесін пайдаланушылардан және (немесе) неғүрлым төмен дамыған елдерден - Одақтыц бірыңғай тарифтік преференциялары жүйесін пайдаланушылардан шығарылатын тауарларға қатысты кедендік әкелу баждарының мөлшерлемелерін азайту.

26-бап

Кедендік әкелу баждарын (баламалы қолданылатын өзге де баждарды, салықтар мен алымдарды) есепке жатқызу және белу

Төленген (алынған) кедендік экелу баждары мүше мемлекеттер бюджеттері арасында есепке жатқызылуға және бөлінуге жатады.

Кедендік экелу баждарының сомасын есепке жатқызу және бөлу, оларды мүше мемлекеттер бюджеттерінің кірісіне аудару осы Шартқа № 5 қосымшаға сэйкес тәртіппен жүзеге асырылады.

27-бап

Еркін (арнайы, ерекше) экономикалық аймақтар мен еркін қоймаларды қүру және олардың жұмыс істеуі

Мүше мемлекеттердің элеуметтік-экономикалық дамуына жәрдемдесу, инвестициялар тарту, жаңа технологияларға негізделген өндірістер қүру және оларды дамыту, көлік инфрақүрылымын, туризмді және санаториялық-курорттық саланы дамыту мақсаттарында, сондай-ақ өзге де мақсаттарда мүше мемлекеттердің аумақтарында еркін (арнайы, ерекше) экономикалық аймақтар мен еркін қоймалар қүрылып, жүмыс істейді.

Еркін (арнайы, ерекше) экономикалық аймақтар мен еркін қоймаларды құру және олардың жүмыс істеу жағдайлары Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттармен айқындалады.

3. Өзара тауарлар саудасындагы ішкі нарықтың жүмыс істеуі шеңберінде мүше мемлекеттер, осы Шартта көзделген жағдайларды қоспағанда, кедендік әкелу және әкету баждарын (баламалы қолданылатын өзге де баждарды, салықтар мен алымдарды), тарифтік емес реттеу шараларын, арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолданбайды.

1. Одақ осы Шарттың ережелеріне сәйкес ішкі нарықтың жүмыс істеуін қамтамасыз ету жөнінде шаралар қолданады.

2. Ішкі нарық экономикалық кеңістікті қамтиды, онда осы Шарттың ережелеріне сәйкес тауарлардың, тұлғалардың, көрсетілетін қызметтер мен капиталдың еркін қозгалысы қамтамасыз етіледі.

29-бап

1. Мүше мемлекеттер өзара тауарлар саудасында шектеулер қолдануға (мүндай шаралар ақталмаған кемсітушілік қүралы немесе

сауданы жасырын шектеу болып табылмайтын жағдайларда), егер мүндай шектеулер:

1) адамның өмірі мен денсаулығын сақтау;

2) қоғамдық моральды және қүқықтық тэртіпті қорғау;

Тауарлардың ішкі нарығының жүмыс істеу тэртібінен ерекшеліктер

3) қоршағаы ортаны қорғау;

4) жануарлар мен өсімдіктерді, мәдени құндылықтарды қорғау;

5) халықаралық міндеттемелерді орындау;

6) елдің қорганысын және мүше мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажет болған жагдайда, құқылы.

2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген негіздер бойынша ішкі нарықта осы Шарттың XI бөлімінде айқындалған тәртіппен санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шаралар да енгізілуі мүмкін.

3. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген негіздер бойынша тауарлардың жекелеген санаттарының айналымы шектелуі мүмкін.

Одақтың кедендік аумағында мүндай тауарлардың қозғалысы немесе айналымы тәртібі осы Шартқа, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сәйкес айқындалады.

VII болім

ДӘРІЛІК ЗАТТАР МЕН МЕДИЦИНАЛЫҚ БҰЙЫМДАРДЫҢ

АЙНАЛЫМЫН РЕТТЕУ

30-бап

Дәрілік заттардың ортақ нарығын қалыптастыру

1. Мүше мемлекеттер Одақ шеңберінде тиісті фармацевтикалық практика стандарттарына сэйкес келетін дәрілік заттардың ортақ нарығын құрады, ол мынадай:

1) дәрілік заттар айналымы саласында мүше мемлекеттер заңнамасының талаптарын үйлестіру және біріздендіру;

2) Одақтың аумағында айналымда болатын дәрілік заттардың сапасына, тиімділігі мен қауіпсіздігіне қойылатын міндетті талаптардың бірлігін қамтамасыз ету;

3) дәрілік заттардың айналымы саласында бірыңғай қағидаларды қабылдау;

4) дәрілік заттардың сапасын, тиімділігі мен қауіпсіздігін бағалау кезінде бірдей немесе салыстырымды зерттеу және бақылау әдістерін әзірлеу және қолдану;

5) дәрілік заттардың айналымы саласындағы бақылау (қадағалау) саласында мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру;

6) мүше мемлекеттердің тиісті уәкілетті органдарының дәрілік заттардың айналымы саласында рүқсат беру және бақылау-қадағалау функцияларын іске асыруы қағидаттарына негізделеді.

2. Одақ шеңберінде дәрілік заттардың ортақ нарығының жүмыс істеуі осы Шарттың 100-бабының ережелері ескеріле отырып, Одақ шеңберіндегі халықаралық шартқа сәйкес жүзеге асырылады.

Медициналық бұйымдардың (медициналық мақсаттағы бұйымдар

мен медициналық техниканың) ортақ нарығын қалыптастыру

1. Мүше мемлекеттер Одақ шеңберінде медициналық

бүйымдардың (медициналық мақсаттағы бүйымдар мен медициналық техниканың) ортақ нарығын қүрады, ол мынадай:

1) медициналық бүйымдардың (медициналық мақсаттағы

бұйымдар мен медициналық техниканың) айналымы саласында мүше мемлекеттер заңнамасының талаптарын үйлестіру;

2) Одақтың аумағында айналымда болатын медициналық бүйымдардың (медициналық мақсаттағы бүйымдар мен медициналық техниканың) тиімділігі мен қауіпсіздігіне қойылатын міндетті талаптардың бірлігін қамтамасыз ету;

3) медициналық бүйымдардың (медициналық мақсаттағы

бұйымдар мен медициналық техниканың) айналымы саласында бірыңғай қағидаларды қабылдау;

4) медициналық бүйымдардың (медициналық мақсаттағы

бүйымдар мен медициналық техниканың) сапасын қамтамасыз ету жүйесін қүруға бірыңғай тәсілдерді айқындау;

5) медициналық бүйымдардың (медициналық мақсаттағы

бүйымдар мен медициналық техниканың) айналымы саласындағы бақылау (қадағалау) саласында мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру қағидаттарына негізделеді.

2. Одақ шеңберінде медициналық бұйымдардың (медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканың) ортақ нарығының жұмыс істеуі осы Шарттың 100-бабының ережелері ескеріле отырып, Одақ шеңберіндегі халықаралық шартқа сәйкес жүзеге асырылады.

VIII бөлім

КЕДЕНДІК РЕТТЕУ

32-бап Одақтагы кедендік реттеу

Одақта Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексіне сәйкес және Одақтың құқығын құрайтын, кедендік құқық қатынастарын реттейтін халықаралық шарттарға және актілерге сәйкес, сондай-ақ осы ІПарттың ережелеріне сэйкес бірыңғай кедендік реттеу жүзеге асырылады.

IX бөлім

СЫРТҚЫ САУДА САЯСАТЫ

1. Сыртқы сауда саясаты туралы жалпы ережелер

33-бап

Одақтың сыртқы сауда саясатының мақсаттары мен қағидаттары

1. Одақтың сыртқы сауда саясаты мүше мемлекеттердің орнықты экономикалық дамуына, экономикаларды әртараптандыруға, инновациялық дамуға, сауда мен инвестициялардың көлемін арттыруға және құрылымын жақсартуға, интеграциялық процестерді жеделдетуге, сондай-ақ Одақты жаһандық экономика шеңберінде тиімді және бәсекеге қабілетті ұйым ретінде одан әрі дамытуға жәрдемдесуге бағытталады.

2. Одақтың сыртқы сауда саясатын жүзеге асырудың негізгі қағидаттары:

мүше мемлекеттердің сыртқы сауда қызметіне қатысушылары үшін Одақтың мақсаттарына тиімділікпен қол жеткізуді қамтамасыз етуге қажеттіден гөрі оншалықты ауыртпалықты болып табылмайтын Одақтың сыртқы сауда саясатын жүзеге асыру шаралары мен тетіктерін қолдану;

Одақтың сыртқы сауда саясатын жүзеге асыру шаралары мен тетіктерін әзірлеудегі, қабылдау мен қолданудағы жариялылық;

Одақтың сыртқы сауда саясатын жүзеге асыру шаралары мен тетіктерін қолданудың негізділігі және объективтілігі;

мүше мемлекеттердің сыртқы сауда қызметіне қатысушыларының қүқықтары мен заңды мүдделерін, сондай-ақ тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді шығарушылар мен тұтынушылардың қүқықтары мен заңды мүдделерін қорғау;

сыртқы сауда қызметіне қатысушылардың қүқықтарын сақтау болып табылады.

3. Сыртқы сауда саясаты Одақтың өз бетінше не Одақтың органдары мүше мемлекеттер үшін міндетті шешімдер қабылдайтын салаларда мүше мемлекеттермен бірлесіп, үшінші тараппен халықаралық шарттар жасасу, халықаралық үйымдарға қатысу не сыртқы сауда саясатының шаралары мен тетіктерін дербес қолдануы арқылы іске асырылады.

Одақ озі жасасатын халықаралық шарттар бойынша міндеттемелердің орындалуы үшін жауаптылықта болады және осы шарттар бойынша оз қүқықтарын іске асырады.

34-бап

Барынша қолайлылық режимі

Барынша қолайлылық режимін қолдану Одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарында, сондай-ақ мүше мемлекеттердің үшінші тараппен халықаралық шарттарында козделген жағдайларда және шарттарда, тауарлардың сыртқы саудасына қатысты 1994 жылғы Тарифтер мен сауда бойынша бас келісімнің (ТСБК 1994) ұғымындағы барынша қолайлылық режимі қолданылады.

35- бап

Еркін сауда режимі

Үшінші тараппен саудада ТСБК 1994 ұгымындағы тауарлардың еркін саудасы режимі Одақтың осындай үшінші тараппен халықаралық шарты негізінде, осы Шарттың 102-бабының ережелері ескеріле отырып белгіленеді.

Одақтың үшінші тараппен еркін сауда режимін белгілейтін халықаралық шарты сыртқы сауда қызметімен байланысты өзге де ережелерді қамтуы мүмкін.

36- бап

Дамушы елдерден және (немесе) неғүрлым томен дамыған елдерден шығарылатын тауарларға қатысты тарифтік преференциялар

1. Осы Шартқа сәйкес Одақ дамушы және неғұрлым төмен дамыған елдердің экономикалық дамуына жәрдемдесу мақсатында дамушы елдерден - Одақтың бірыңғай тарифтік преференциялары жүйесін пайдаланушылардан және (немесе) неғұрлым төмен дамыған елдерден - Одақтың бірыңғай тарифтік преференциялары жүйесін пайдаланушылардан шығарылатын тауарларға қатысты тарифтік преференциялар бере алады.

2. Одақтың кедендік аумағына әкелінетін, дамушы елдерден - Одақтың бірыңғай тарифтік преференциялары жүйесін пайдаланушылардан шығарылатын преференциялы тауарларға қатысты Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифі кедендік әкелу баждары мөлшерлемелерінің 75 пайызы мөлшерінде кедендік әкелу баждарының мөлшерлемелері қолданылады.

3. Одақтың кедендік аумағына әкелінетін, неғұрлым төмен дамыған елдерден - Одақтың бірыңғай тарифтік преференциялары жүйесін пайдаланушылардан шығарылатын преференциялы тауарларға қатысты Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифі кедендік экелу баждарының нөлдік мөлшерлемелері қолданылады.

37-бап

Тауарлардың шығарылуын айқындау қағидалары

1. Одақтың кедендік аумағында Одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарлардың шығарылуын айқындаудың бірыңғай қағидалары қолданылады.

2. Кедендік-тарифтік реттеу шараларын қолдану (тарифтік преференциялар беру мақсаттарын қоспағанда), тарифтік емес реттеу және ішкі нарықты қорғау шараларын қолдану, тауарлардың шығарылу таңбалануына қойылатын талаптарды белгілеу, мемлекеттік (муниципалдық) сатып алуларды жүзеге асыру, тауарлардың сыртқы саудасы статистикасын жүрпзу мақсаттары үшін Комиссия белгілейтін, Одақтың кедендік аумағына экелінетін тауарлардың шығарылуын айқындау қағидалары (тауарлардың шыгарылуын айқындаудың преференциялы емес қагидалары) қолданылады.

3. Дамушы елдерден немесе неғүрлым төмен дамыған елдерден

Одақтың бірыңғай тарифтік преференциялары жүйесін

пайдаланушылардан Одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарларға қатысты тарифтік преференциялар беру мақсаттары үшін Комиссия белгілейтін, дамушы елдерден және неғүрлым томен дамыған елдерден тауарлардың шығарылуын айқындау қағидалары қолданылады.

4. Өздерінің Одақпен сауда-экономикалық қатынастарында еркін сауда режимі қолданылатын мемлекеттерден Одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарларға қатысты тарифтік преференциялар беру мақсаттары үшін Одақтың үшінші тараппен еркін сауда режимін қолдануды көздейтін тиісті халықаралық шартында белгіленген тауарлардың шығарылуын айқындау қағидалары қолданылады.

5. Егер Одақтың үшінші тараппен еркін сауда режимін қолдануды көздейтін халықаралық шартында тауарлардың шығарылуын айқындау қағидалары белгіленбеген немесе олар мұндай шарт күшіне енген кезге дейін қабылданбаған жағдайда, осы елден шығарылған, Одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарларға қатысты тауарлардың шығарылуын айқындаудың тиісті қағидалары

қабылданған кезге дейін осы баптың 2-тармағында көзделген тауарлардың шығарылуын айқындау қағидалары қолданылады.

6. Тауарлардың шығарылуын айқындау (растау) саласында үшінші тараптың бірнеше бұзушылық жасау фактілері болған кезде Комиссия мүше мемлекеттердің кеден қызметтерінің нақты елден әкелінетін тауарлардың шығарылуын айқындаудың (растаудың) дүрыстығына мониторинг жүргізуі туралы шешім қабылдауы мүмкін. Тауарлардың шығарылуын айқындау (растау) саласында үшінші тараптың жүйелі түрде бүзушылықтар жасауы анықталған жағдайда, Комиссия мүше мемлекеттер кеден қызметтерінің тауарлардың шығарылуын растайтын қүжаттарды қабылдауын тоқтата түруы туралы шешім қабылдай алады. Осы тармақтың ережелері әкелінетін тауарлардың шығарылуын бақылауға және оның нәтижелері бойынша шаралар қабылдауға қатысты мүше мемлекеттердің өкілеттіктерін шектемейді.

38-бап

Көрсетілетін қызметтермен сыртқы сауда

Мүше мемлекеттер үшінші тараптармен көрсетілетін қызметтер саудасы саласын үйлестіруді жүзеге асырады.

Үйлестіруді жүзеге асыру Одақтың осы саладағы үлттықтан жогары құзыреті барын білдірмейді.

39- бап

Үшінші тараптармен саудадағы шектеу шараларын жою

Комиссия үшінші тараптардың нарығына қол жеткізу кезінде жәрдем көрсетеді, үшінші тараптың мүше мемлекеттерге қатысты шектеу шараларына мониторинг жүргізеді және үшінші тарап Одаққа қатысты қандай да бір шара қолданган немесе Одақ пен үшінші тараптың арасында сауда дауы туындаған жағдайда, мүше мемлекеттермен бірлесіп тиісті үшінші тараппен консультациялар жүргізеді.

40- бап

Үшінші тарапқа қатысты жауап шаралары

1. Егер Одақтың үшінші тараппен және (немесе) мүше мемлекеттердің үшінші тараптармен халықаралық шартына сәйкес жауап шараларын қолдану мүмкіндігі көзделген жағдайда, Комиссия Одақтың кедендік аумағында жауап шараларын енгізу, оның ішінде кедендік әкелу баждары мөлшерлемелерінің деңгейін арттыру, сандық шектеулер енгізу, преференциялар беруді уақытша тоқтата түру немесе Комиссияның қүзыреті шеңберінде тиісті мемлекетпен сыртқы сауда нэтижелеріне эсер ететін өзге де шараларды қабылдау арқылы енгізу туралы шешім қабылдайды.

2. Мүше мемлекеттердің үшінші тараптармен 2015 жылғы 1 қаңтарға дейін жасасылған халықаралық шарттарында көзделген

жағдайларда, мүше мемлекеттер жауап шаралары ретінде Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифімен салыстырганда кедендік экелу баждарының жогарылатылған мөлшерлемелерін біржақты тәртіппен қолдануға, сондай-ақ мұндай жауап шараларын әкімшілендіру тетіктері осы Шарттың ережелерін бұзбау шартымен тарифтік преференциялар беруді біржақты тәртіппен тоқтата тұруға құқылы.

41-бап

Экспортты дамыту жөніндегі шаралар

Одақ халықаралық шарттарга, Дүниежүзілік сауда ұйымының нормалары мен қағидаларына сәйкес мүше мемлекеттер тауарларының үшінші тараптар нарығына экспортын дамыту жөніндегі бірлескен шараларды қолдана алады.

Бірлескен шаралар, атап айтқанда, экспортты сақтандыру мен кредиттеуді, халықаралық лизингті, «Еуразиялық экономикалық одақтың тауары» деген ұғымды ілгерілетуді және Одақ тауарларын бірыңғай таңбалауды енгізуді, шетелдегі көрмелік-жәрмеңкелік және экспозициялық қызметті, жарнамалық және имидждік шараларды қамтиды.

2. Кедендік-тарифтік реттеу және тарифтік емес реттеу

42-бап

Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифі

1. Одақтың кедендік аумағында Комиссия бекіткен және Одақтың сауда саясатының құралдары болып табылатын Еуразиялық экономикалық одақтың сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай Тауар номенклатурасы және Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифі қолданылады.

2. Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифін қолданудың негізгі мақсаттары:

1) Одақтың дүниежүзілік экономикаға тиімді интеграциялануы үшін жағдайларды қамтамасыз ету;

2) Одақтың кедендік аумағына тауарлар әкелудің тауарлық қүрылымын үтымды ету;

3) Одақтың кедендік аумағында тауарлар әкету мен экетудің үтымды арақатынасын сақтау;

4) Одақта тауарлар шығару және түтыну қүрылымындағы прогрессивті өзгерістср үшін жағдай жасау;

5) Одақ экономикасының салаларын қолдау болып табылады.

3. Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінде кедендік әкелу баждары мөлшерлемелерінің мынадай:

1) салық салынатын тауарларға кеден құнының пайыздарында белгіленетін адвалорлық;

2) салық салынатын тауарлардың зат түріндегі физикалық сипаттамасына (саны, массасы, көлемі немесе өзге де сипаттамалары) қарай белгіленетін өзіндік ерекшелікті;

3) осы тармақтың 1 және 2) тармақшаларында көрсетілген екі түрді үштастыратын қүрамдастырылған түрлері қолданылады.

4. Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінің кедендік әкелу баждарының мөлшерлемелері біртүтас болып табылады және осы Шарттың 35, 36 және 43-баптарында көзделген жағдайларды қоспағанда, Одақтың кедендік шекарасы арқылы тауарларды өткізетін тұлғаларға, мәмілелердің түрлеріне және өзге де мэн-жайларға қарай өзгертілуге жатпайды.

5. Одақтың кедендік аумағына тауарлар әкелуді жедел реттеу үшін қажет кезінде маусымдық кедендік баждар белгіленуі мүмкін, олардың қолданыс мерзімі жылына 6 айдан аспайды және олар Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінде көзделген кедендік экелу баждарының орнына қолданылады.

6. Одаққа қосылган мемлекет, мұндай мемлекеттің Одаққа қосылуы туралы халықаралық шарт негізінде Комиссия бекіткен тауарлар мен мөлшерлемелер тізбесіне сэйкес Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінің мөлшерлемелерінен ерекшеленетін кедендік әкелу баждарының мөлшерлемелерін қолдануға қүқылы.

Одаққа қосылған мемлекет өздеріне қатысты Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифімен салыстырғанда кедендік әкелу баждарының неғұрлым төмен мөлшерлемелері қолданылатын тауарлардың өз аумағының шегінде ғана пайдаланылуын қамтамасыз етуге және мұндай тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінің мөлшерлемелері бойынша есептелген кедендік әкелу баждарының сомасы мен тауарларды экелу кезінде төленген кедендік әкелу баждары сомасының айырмасы мөлшерінде кедендік экелу баждарын төлеместен, басқа мүше мемлекеттерге экетуге жол бермеу жөнінде шаралар қолдануға міндетті.

43-бап

Тарифтік жеңілдіктер

1. Одақтың кедендік аумағына экелінетін (экелінген) тауарларға қатысты кедендік экелу баждарын төлеуден босату немесе кедендік экелу баждарының мөлшерлемелерін азайту түрінде тарифтік жеңілдіктер қолданылуы мүмкін.

2. Тарифтік жеңілдіктер дара сипатта болмайды және тауарлардың шығарылған еліне қарамастан қолданылады.

3. Тарифтік жеңілдіктерді беру осы Шартқа № 6 қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

44-бап

Тарифтік квоталар

1. Егер үқсас тауарлар Одақтың кедендік аумағында шығарылса (өндірілсе, әсірілсе), үшінші елдерден шығарылатын және Одақтың кедендік аумағына экелінетін ауыл шаруашылық тауарларының жекелеген түрлеріне қатысты тарифтік квоталарды белгілеуге жол беріледі.

2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген, Одақтың кедендік аумағына тарифтік квотаның белгіленген көлемі шегінде әкелінетін тауарларға Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінің кедендік экелу баждарының тиіеті мөлшерлемелері қолданылады.

3. Үшінші елдерден шығарылатын және Одақтың кедендік аумағына әкелінетін ауыл шаруашылық тауарларының жекелеген түрлеріне қатысты тарифтік квоталарды белгілеу және тарифтік квоталардың көлемдерін бөлу осы Шартқа № 6 қосымшада көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

Комиссияның кедендік-тарифтік реттеу мэселелері жөніндегі өкілеттіктері

1. Комиссия:

Еуразиялық экономикалық одақтың сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай Тауарлық номенклатурасы мен Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифін жүргізуді жүзеге асырады;

маусымдық баждарды қоса алғанда, кедендік әкелу баждарының мөлшерлемелерін белгілейді;

тарифтік жеңілдіктерді беру жағдайлары мен шарттарын белгілейді;

тарифтік жеңілдіктерді қолдану тэртібін айқындайды;

Одақтың бірыңғай тарифтік преференциялары жүйесін қолданудың шарттары мен тәртібін айқындайды, оның ішінде:

дамушы елдердің - Одақтың бірыңгай тарифтік преференциялары жүйесін пайдаланушылардың тізбесін;

негүрлым томен дамыған елдердің - Одақтың бірыңғай тарифтік преференциялары жүйесін пайдаланушылардың тізбесін;

Одақтың аумағына экелу кезінде тарифтік преференциялар берілетін, дамушы елдерден немесе неғүрлым томен дамыған елдерден шығарылатын тауарлардың тізбесін бекітеді;

тарифтік квоталарды белгілейді, мүше мемлекеттер арасында тарифтік квота көлемін бөледі, сыртқы сауда қызметіне

қатысушылардың арасында тарифтік квота көлемін бөлу әдістері мен тәртібін айқындайды, ал қажет болған кезде үшінші елдер арасында тарифтік квота көлемін бөледі не оган сәйкес мүше мемлекеттер сыртқы сауда қызметіне қатысушылар арасында тарифтік квота көлемін бөлудің әдісі мен тәртібін айқындайтын актіні қабылдайды, ал қажет болған кезде үшінші елдер арасында тарифтік квота көлемін бөледі.

2. Өздеріне қатысты кедендік экелу бажының мөлшерлемелерін озгерту туралы шешімді Комиссия Кеңесі қабылдайтын зәру тауарлардың тізбесін Жогары кеңес бекітеді.

46-бап

Тарифтік емес реттеу шаралары

1. Одақ үшінші елдермен саудада тарифтік емес реттеудің мынадай бірыңғай шараларын қолданады:

1) тауарларды әкелуге және (немесе) әкетуге тыйым салу;

2) тауарларды әкелуге және (немесе) әкетуге сандық шектеулер

қою;

3) тауарлардың экспортына және (немесе) импортына айрықша құқық;

4) тауарлардың экспортын және (немесе) импортын автоматты түрде лицензиялау (бақылау);

5) тауарларды әкелуге және (немесе) әкетуге рұқсат ету тэртібі.

2. Тарифтік емес реттеу шаралары осы Шартқа № 7 қосымшаға сәйкес тәртіппен жариялылық және кемсітпеушілік қағидаттарының негізінде енгізіледі және қолданылады.

47- бап

Тарифтік емес реттеу шараларын біржақты тәртіппен енгізу

Мүше мемлекеттер үшінші елдермен саудада осы Шартқа № 7 қосымшада көзделген тәртіппен тарифтік емес реттеу шараларын біржақты тәртіппен енгізуі және қолдануы мүмкін.

3. Ішкі нарықты қоргау шаралары

48- бап

Ішкі нарықты қоргау шараларын енгізу туралы жалпы ережелер

1. Одақта тауар өндірушілердің экономикалық мүдделерін қорғау үшін үшінші елдерден шығарылатын және Одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарларға қатысты арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шаралары түрінде, сондай-ақ осы Шарттың 50- бабында көзделген жағдайларда өзге де шаралар түрінде ішкі нарықты қорғау шаралары енгізілуі мүмкін.

2. Арнайы қорғау, демпингке қарсы немесе өтемақы шараларын қолдану туралы, арнайы қорғау, демпингке қарсы немесе өтемақы

шараларын өзгерту туралы не олардың күшін жою туралы не шараны қолданбау туралы шешімді Комиссия қабылдайды.

3. Арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану осы Шартқа № 8 қосымшаға сэйкес шарттарда және тәртіппен жүзеге асырылады.

4. Комиссия тергеп-тексеру жүргізуге жауапты ретінде айқындаған орган (бұдан әрі - тергеп-тексеру жүргізуші орган) осы Шартқа № 8 қосымшага сэйкес жүргізетін тергеп-тексеру тауардың импорты кезінде арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе өтемақы шараларын қолданудың алдында жүргізіледі.

5. Арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы баждарын есепке жатқызу және болу осы Шартқа № 8 қосымшаға сэйкес жүзеге асырылады.

49-бап

Арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану қағидаттары

1. Арнайы қорғау шарасы тауарға, егер тергеп-тексеру жүргізуші орган жүргізген тергеп-тексерудің нэтижелері бойынша осы тауардың Одақтың кедендік аумағына импорты мүше мемлекеттердің экономикасы салаларына елеулі залал келтіретіндей немесе осындай залал келтіру қаупін төндіретіндей үдемелі молшерде (мүше мемлекеттерде осыған үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды өндірудің жалпы көлеміне абсолютті немесе салыстырмалы

көрсеткіштерде) және жағдайларда жүзеге асырылып жатқаны анықталған жагдайда қолданылуы мүмкін.

2. Демпингке қарсы шара демпингтік импорт нысанасы болып табылатын тауарга, егер тергеп-тексеру жүргізуші орган жүргізген тергеп-тексерудің нэтижелері бойынша осындай тауардың Одақтың кедендік аумагына импорты мүше мемлекеттердің экономикасы саласына материалдық залал келтіріп отырғаны, осындай залал келтіру қаупін төндіретіні немесе мүше мемлекеттердің экономикасы саласын қүруды елеулі түрде баяулататыны анықталган жагдайда қолданылуы мүмкін.

3. Өтемақы шарасы өндірілуі, экспортталуы немесе тасымалдануы кезінде экспорттаушы үшінші елдің өзіндік ерекшелікті субсидиясы пайдаланылган, импортталган тауарга, егер тергеп-тексеру жүргізуші орган жүргізген тергеп-тексерудің нәтижелері бойынша осындай тауардың Одақтың кедендік аумагына импорты мүше мемлекеттердің экономикасы саласына материалдық залал келтіріп отырганы, осындай залал келтіру қаупін төндіретіні немесе мүше мемлекеттердің экономикасы саласын қүруды елеулі түрде баяулататыны анықталган жагдайда қолданылуы мүмкін.

4. Ішкі нарықты қоргау шараларын қолдану мақсаттарында мүше мемлекеттер экономикасының саласы деп мүше мемлекеттерде осыган үқсас тауарды (демпингке қарсы немесе өтемақылық тергеп- тексеру мақсаттары үшін) не осыган үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды (арнайы қоргау тергеп-тексеруі мақсаттары үшін) ондірушілердің барлыгы не, олардың ішінде тиісінше, осыган ұқсас

тауардың не осыған ұқсас немесе тікелей бәсекелес тауардың мүше мемлекеттердегі жалпы өндірілу көлеміндегі үлесі елеулі, бірақ 25 пайыздан кем емес бөлікті өндірушілер түсініледі.

50-бап

Ішкі нарықты қорғаудың өзге де шаралары

Үшінші тарап импортының мүше мемлекеттер өндірушілеріне теріс ықпалын болдырмау мақсатында Одақтың осы үшінші тараппен еркін сауда режимін белгілеу туралы халықаралық шартында арнайы қорғау, демпингке қарсы немесе өтемақы шараларынан ерекшеленетін, оның ішінде ауыл шаруашылық тауарларының импортына қатысты ішкі нарықты қорғау шараларын екіжақты негізде қолдану қүқығы көзделуі мүмкін.

Осындай шараларды қолдану туралы шешімді Комиссия қабылдайды.

X бөлім

ТЕХНИКА ЛЫҚ РЕТТЕУ

51-бап

Техникалық реттеудің жалпы қағидаттары

1. Одақ шеңберінде техникалық реттеу мынадай:

1) өнімге немесе өнім мен өнімге қойылатын талаптарға байланысты жобалау (іздестіруді қоса алғанда), өндіру, құрылыс, монтаждау, ретке келтіру, пайдалану, сақтау, тасымалдау, іске асыру және кәдеге жарату процестеріне қойылатын міндетті талаптарды белгілеу;

2) Одақ шеңберінде өзіне қатысты міндетті талаптар белгіленетін өнімнің бірыңғай тізбесіне (бүдан әрі - бірыңғай тізбе) енгізілген өнімдерге қойылатын, Одақтың техникалық регламенттеріндегі бірыңғай міндетті талаптарды немесе мүше мемлекеттердің заңнамасындағы үлттық міндетті талаптарды белгілеу;

3) мүше мемлекеттерде Одақтың техникалық регламенттерін алып тастауларсыз қолдану және орындау;

4) Одақ шеңберінде техникалық реттеудің мүше мемлекеттердің экономикалық даму деңгейіне және ғылыми-техникалық даму деңгейіне сәйкестігі;

5) мүше мемлекеттердің аккредиттеу жөніндегі органдарының, мүше мемлекеттердің сәйкестікті растау жөніндегі органдарының

және мүше мемлекеттердің қадағалау (бақылау) жөніндегі органдарының дайындаушылардан, сатушылардан,

орындаушылардан және сатып алушылардан, оның ішінде түтынушылардан тәуелсіздігі;

6) сәйкестікті міндетті бағалау рэсімдерін жүргізу кезінде зерттеулер (сынақтар) және өлшемдер қағидалары мен әдістерінің бірлігі;

7) мэмілелердің түрлеріне және (немесе) ерекшеліктеріне қарамастан, Одақтың техникалық регламенттерінің талаптарын қолданудың біртүтастығы;

8) сәйкестікті бағалауды жүзеге асыру кезінде бәсекелестікті шектеуге жол бермеушілік;

9) мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру негізінде Одақтың техникалық регламенттері талаптарының сақталуын мемлекеттік бақылауды (қадағалауды) жүзеге асыру;

10) стандарттарды қолданудың еріктілігі;

11) мемлекетаралық стандарттарды әзірлеу және қолдану;

12) мемлекетаралық стандарттарды халықаралық және өңірлік стандарттармен үйлестіру;

13) сәйкестікке міндетті бағалау жүргізу қағидалары мен рэсімдерінің біртүтастығы;

14) өнімге қойылатын міндетті талаптарды, сәйкестікке міндетті бағалау жүргізудің қағидалары мен рәсімдерін бүзғаны үшін жауапкершілік белгілеу бөлігінде мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіруді қамтамасыз ету;

15) Одақ шеңберінде өлшемдердің біртұтастығын қамтамасыз ету саласында келісілген саясат жүргізу;

16) кәсіпкерлік қызметті жүргізу үшін артық кедергілерді

17) жаңа талаптар мен құжаттарға кезең-кезеңмен өту мақсатында өтпелі ережелер белгілеу қағидаттарына сэйкес жүзеге

2. Осы бөлімнің ережелері санитариялық, ветеринариялық-

санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды белғілеуге және қабылдауға қолданылмайды.

3. Одақ шеңберіндегі техникалық реттеудің тэртібі, қағидалары мен рәсімдері осы Шартқа № 9 қосымшаға сэйкес белгіленеді.

4. Одақ шеңберінде өлшемдердің біртұтастығын қамтамасыз ету саласындағы келісілген саясат осы Шартқа № 10 қосымшаға сэйкес жүргізіледі.

52-бап

Одақтың техникалық регламенттері және стандарттар

1. Одақ шеңберінде адам өмірін және (немесе) денсаулығын, мүлікті, қоршаған ортаны. жануарлардың тіршілігін және (немесе) денсаулығын, өсімдіктерді қорғау, түтынушыларды шатастыратын әрекеттердің алдын алу мақсатында, сондай-ақ энергетикалық тиімділік пен ресурс үнемдеуді қамтамасыз ету мақсатында Одақтың техникалық регламенттері қабылданады.

Одақтың техникалық регламенттерін өзге мақсаттарда қабылдауға жол берілмейді.

Одақтың техникалық регламенттерін эзірлеу және қабылдау тэртібін, сондай-ақ оларға өзгерістер енгізу және олардың күшін жою тәртібін Комиссия айқындайды.

Одақтың техникалық регламенттері немесе ұлттық міндетті талаптар Комиссия бекітетін бірыңғай тізбеге енгізілген өнімге қатысты гана қолданылады.

Бірыңғай тізбені қалыптастыру және жүргізу тэртібін Комиссия бекітеді.

Мүше мемлекеттер өз заңнамасында бірыңгай тізбеге енгізілмеген өнімге қатысты міндетті талаптар белгілеуге жол бермейді.

2. Одақтың техникалық регламенттері Одақ аумағында тікелей қолданылады.

Одақ қабылдаған техникалық регламенті қолданысқа енгізудің тэртібі және өтпелі ережелер Одақтың техникалық регламентінде және (немесе) Комиссияның актісінде айқындалады.

3. Одақтың техникалық регламентінің талаптарын орындау және Одақтың техникалық регламентінің талаптарына сәйкестікті бағалау үшін ерікті түрде халықаралық, өңірлік (мемлекетаралық) стандарттар, ал олар болмаған жағдайда (өңірлік (мемлекетаралық) стандарттар қабылданғанға дейін) - мүше мемлекеттердің үлттық (мемлекеттік) стандарттары қолданылуы мүмкін.

53-бап

Өнімнің айналысы және Одақтың техі

регламенттерінің қолданысы

1. Одақтың аумағында айналысқа шығарылатын өнім қауіпсіз болуға тиіс.

Өзіне қойылатын талаптар Одақтың техникалық регламенттерінде белгіленбеген өнімнің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мен оның айналысының қағидалары мен тэртібі Одақ шеңберіндегі халықаралық шартпен айқындалады.

2. Өзіне қатысты Одақтың техникалық регламенті (Одақтың техникалық регламенттері) күшіне енген өнім Одақтың техникалық регламентінде (Одақтың техникалық регламенттерінде) белгіленген сәйкестікті бағалаудың қажетті рәсімдерінен өткен жағдайда Одақтың аумағында айналысқа шығарылады.

Мүше мемлекеттер Одақтың техникалық регламентінің (Одақтың техникалық регламенттерінің) талаптарына сэйкес келетін өнімнің өз аумағындағы айналысын осындай өнімге Одақтың

техникалық регламентінде (Одақтың техникалық регламенттерінде) қамтылған талаптарға қатысты қосымша талаптар қоймай және қосымша сәйкестікті бағалау рәсімдерін өткізбей қамтамасыз етеді.

Осы тармақтың екінші абзацының ережелері санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды қабылдауға қолданылмайды.

3. Одақтың техникалық регламенті күшіне енген күннен бастап мүше мемлекеттер аумақтарында мүше мемлекеттердің заңнамасында немесе Комиссияның актілерінде белгіленген, өнімге немесе өнім мен өнімге қойылатын талаптарға байланысты жобалау (іздестіруді қоса алғанда), шығару, қүрылыс, монтаждау, ретке келтіру, пайдалану, сақтау, тасымалдау, іске асыру және кәдеге жарату процестеріне қойылатын тиісті міндетті талаптар өтпелі ережелерде анықталган бөлікте ғана қолданылады және Одақтың техникалық регламентінде және (немесе) Комиссияның актісінде айқындалған өтпелі ережелердің қолданысы аяқталған күннен бастап өнімді айналысқа шығару, техникалық реттеу объектілерінің сәйкестігін бағалау, Одақтың техникалық регламенттері талаптарының сақталуын мемлекеттік бақылау (қадағалау) үшін қолданылмайды.

Осы тармақтың бірінші абзацының ережелері санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды қабылдауға қолданылмайды.

Одақтың техникалық регламенттері күшіне енген күнге дейін Комиссия актілерінде белгіленген, онімге немесе өнім мен өнімге қойылатын талаптарға байланысты жобалау (іздестіруді қоса алғанда), шығару, қүрылыс, монтаждау, ретке келтіру, пайдалану, сақтау, тасымалдау, іске асыру және кәдеге жарату процестеріне қойылатын міндетті талаптар Одақтың техникалық регламенттеріне енгізіледі.

4. Одақтың техникалық регламенттері талаптарының сақталуын мемлекеттік бақылау (қадағалау) мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленген тэртіппен жүргізіледі.

Одақтың техникалық регламенттері талаптарының сақталуын мемлекеттік бақылау (қадағалау) саласында мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру қағидаттары мен тәсілдері Одақ шеңберіндегі халықаралық шартта айқындалады.

5. Одақтың техникалық регламенттері талаптарының сақталмағаны үшін, сондай-ақ өнімнің Одақтың техникалық регламенттерінің талаптарына сэйкестігін бағалауды жүргізу рәсімдерін бүзғаны үшін жауапкершілік мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес белгіленеді.

54-бап

Аккредиттеу

1. Одақ шеңберінде аккредиттеу мынадай:

1) аккредиттеу саласындағы қағидалар мен тэсілдерді халықаралық стандарттармен үйлестіру;

2) аккредиттеудің еріктілігіи, аккредиттеу рәсімдері, қағидалары мен нэтижелері туралы ақпараттың ашықтығын және қолжетімділігін қамтамасыз ету;

3) мүше мемлекеттердің аккредиттеу жөніндегі органдарының объективтілігін, бейтараптығы мен қүзыреттілігін қамтамасыз ету;

4) аккредиттеуге өтінім берушілер үшін аккредиттеуге және аккредиттеу кезінде алынған ақпараттың құпиялылығын қамтамасыз етуге қатысты тең жағдайларды қамтамасыз ету;

5) мүше мемлекеттердің сәйкестікті бағалау жөніндегі аккредиттелген органдарының (оның ішінде сертификаттау жөніндегі органдардың, сынақ зертханаларының (орталықтарының)) қызметін бақылауды жүзеге асыруды қоспағанда, мүше мемлекеттің бір органының аккредиттеу жөніндегі өкілеттіктерді мемлекеттік бақылау (қадағалау) жөніндегі өкІлеттіктермен қоса атқаруына жол бермеу;

6) мүше мемлекеттің бір органының аккредиттеу және сәйкестікті бағалау жөніндегі өкілеттіктерді қоса атқаруына жол бермеу қағидаттарына сэйкес жүзеге асырылады.

2. Сәйкестікті бағалау жөніндегі органдарды аккредиттеуді мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес оеы қызметті жүзеге асыруға уәкілеттік берілген, мүше мемлекеттердің аккредиттеу жөніндегі органдары жүргізеді.

3. Бір мүше мемлекеттің аккредиттеу жөніндегі органы басқа мүше мемлекеттердің аккредиттеу жөніндегі органдарымен бәсекелеспеуге тиіе.

Мүше мемлекеттердің аккредиттеу жөніндегі органдарының бәсекелестігіне жол бермеу үшін бір мүше мемлекеттің сэйкестікті бағалау жөніндегі органы аккредиттеу мақсатында аумағында аккредиттеу жөніндегі орган заңды түлға ретінде тіркелген сол мүше мемлекеттің осы органына өтініш жасайды.

Егер бір мүше мемлекеттің аккредиттеу жөніндегі органына басқа мүше мемлекеттің аумагында заңды түлға ретінде тіркелген сәйкестікті багалау жөніндегі орган аккредиттеу мақсатында өтініш жасаған жагдайда, осы аккредиттеу жөніндегі орган бүл туралы аумагында сәйкестікті багалау жоніндегі орган тіркелген сол мүше мемлекеттің аккредиттеу жөніндегі органына хабарлайды. Көрсетілген жагдайда, егер аумагында сэйкестікті багалау жөніндегі осы орган тіркелген мүше мемлекеттің аккредиттеу жөніндегі органы талап етілетін салада аккредиттеуді жүзеге асырмайтын болса, мүше мемлекеттердің аккредиттеу жөніндегі органдарының аккредиттеу жүргізуіне жол беріледі. Бүл ретте аумагында сәйкестікті багалау жөніндегі орган тіркелген мүше мемлекеттің аккредиттеу жөніндегі органының байқаушы ретінде болуга құқыгы бар.

4. Мүше мемлекеттердің аккредиттеу жөніндегі органдары қолданылатын рәсімдердің тең мэнділігіне қол жеткізу мақсатында өзара салыстырмалы багалауды жүзеге асырады.

Мүше мемлекеттердің сәйкестікті багалау жөніндегі органдарын аккредиттеу жөніндегі жүмыс нәтижелерін тану осы Шартқа № 11 қосымшага сәйкес жүзеге асырылады.

55- бап

Үшінші елдермен өзара саудада техникалық кедергілерді жою

Үшінші елдермен өзара саудада техникалық кедергілерді жоюдың тэртібі мен шарттары Одақ шеңберіндегі халықаралық шартта айқындалады.

XI бөлім

САНИТАРИЯЛЫҚ, ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ- САНИТАРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ КАРАНТИНДІК ФИТОСАНИТАРИЯЛЫҚ ШАРАЛАР

56- бап

Санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды қолданудың жалпы қағидаттары

1. Санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шаралар ғылыми негіздемесі бар қағидаттар негізінде және бұл адам өмірі мен денсаулығын, жануарлар мен өсімдіктерді қорғау ушін қажет болатын дәрежеде ғана қолданылады.

Тиісті ғылыми негіздеменің негізінде тиісті халықаралық және өңірлік стандарттар, нұсқамалар және (немесе) ұсынымдар базасындағы шараларға карағанда санитариялық, ветеринариялық- санитариялық немесе карантиндік фитосанитариялық қорғаудың неғұрлым жоғары деңгейін қамтамасыз ететін санитариялық,

ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шаралар енгізілген жағдайларды қоспағанда, Одақ шеңберінде қолданылатын санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шаралар халықаралық және өңірлік стандарттарға, нұсқамаларға және (немесе) ұсынымдарға негізделеді.

2. Одақ шеңберінде халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығын, сондай-ақ ветеринариялық-санитариялық, карантиндік фитосанитариялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды қолдану саласында келісілген саясат жүргізіледі.

3. Келісілген саясат мүше мемлекеттердің санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды қолдану саласындағы халықаралық шарттарды және Комиссияның актілерін бірлесіп эзірлеуі, қабылдауы және іске асыруы арқылы жүзеге асырылады.

4. Әрбір мүше мемлекеттің уақытша санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды әзірлеуге және енгізуге қүқығы бар.

Уақытша санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды енгізу кезінде мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының өзара іс-қимыл жасасу тэртібін Комиссия бекітеді.

5. Жануарларды және жануарлардан алынатын өнімді сәйкестендіруді, тіркеуді және бақылауды жүргізу кезінде келісілген тәсілдер Комиссияның актілеріне сәйкес қолданылады.

6. Санитариялық, ветеринариялық-санитариялық, карантиндік фитосанитариялық шараларды қолдану және мүше мемлекеттердің санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шаралар саласындағы уэкілетті органдарының өзара іс-қимыл жасасуы осы Шартқа № 12 қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

57-бап

Санитариялық шараларды қолдану

1. Санитариялық шаралар адамдарға, көлік қүралдарына, сондай-ақ Комиссия актілеріне сәйкес мемлекеттік санитариялық- эпидемиологиялық қадағалауға (бақылауға) жататын өнімдердің (тауарлардың) бірыңғай тізбесіне енгізілғен, санитариялық- эпидемиологиялық қадағалаудағы (бақылаудағы) өнімдерге (тауарларға) қатысты қолданылады.

2. Мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалауға (бақылауға) жататын өнімдерге (тауарларға) бірыңғай санитариялық- эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар мен рәсімдер белгіленеді.

Өздеріне қатысты Одақтың техникалық регламенттері эзірленетін өнімдерге (тауарларға) қойылатын бірыңғай

санитариялық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар Комиссияның актілеріне сәйкес Одақтың техникалық регламенттеріне енгізіледі.

3. Бірыңғай санитариялық-эпидемиологиялық және гигиенальтқ талаптар мен рэсімдерді әзірлеу, бекіту, өзгерту және қолдану тэртібін Комиссия бекітеді.

4. Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығын қамтамасыз ету мақсатында халықтың санитариялық- эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті органдар мүше мемлекеттердің заңнамасына және Комиссияның актілеріне сэйкес мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалауды (бақылауды) жүзеге асырады.

Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті органдар мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау (бақылау) шеңберінде Одақтың техникалық регламенттері талаптарының сақталуын мемлекеттік қадағалауды (бақылауды) жүзеге асыруы мүмкін.

58-бап

Ветеринариялық-санитариялық шараларды қолдану

1. Ветеринариялық-санитариялық шаралар Комиссия бекітетін ветеринариялық бақылауға (қадағалауға) жататын тауарлардың бірыңғай тізбесіне енгізілген, Одақтың кедендік аумағына әкелінетін және Одақтың кедендік аумағында орын ауыстыратын тауарларға (оның ішінде жеке пайдалануға арналған тауарларға) қатысты, сондай-ақ ветеринариялық бақылауға (қадағалауға) жататын объектілерге қатысты қолданылады.

2. Ветеринариялық бақылауға (қадағалауға) жататын тауарларға және объектілерге Комиссия бекітетін бірыңғай ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) талаптар қолданылады.

3. Жануарлардың ж_уқпалы ауруларын, оның ішінде адам мен жануарларға ортақ ауруларды қоздырғыштардың және бірыңғай ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) талаптарға сэйкес келмейтін тауарлардың әкелінуін және таралуын болдырмау мақсатында, жеке пайдалануға арналған тауарларды қоса алғанда, ветеринариялық бақылаудағы (қадағалаудағы) тауарларға, сондай-ақ Комиссияның актілеріне сәйкес ветеринариялық бақылауға (қадағалауға) жататын объектілерге ветеринариялық бақылау (қадағалау) жузеге асырылады.

Жануарлардың аса қауіпті, карантиндік және зооноздық аурулары ошақтарын профилактикалау, диагностикалау, оқшаулау және жою кезінде мүше мемлекеттердің өзара іс-қимылы Комиссия белгіленген тэртіппен жүзеге асырылады.

4. Ветеринария саласындағы уэкілетті органдар ветеринариялық бақылаудағы (қадағалаудағы) тауарларды Одақтың кедендік

шекарасы арқылы мүше мемлекеттердің мемлекеттік шекараларындағы өткізу пункттерінен не мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес ветеринариялық бақылау (қадағалау) қүралдарымен жабдықталған және жарақталған, мүше мемлекеттердің заңнамасында айқындалған өзге де жерлерден өткізу кезінде ветеринариялық бақылауды (қадағалауды) жүзеге асырады.

5. Ветеринариялық бақылаудағы (қадағалаудағы) тауарлардың эрбір партиясы Одақтың кедендік аумағына Комиссия бекітетін бірыңғай ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) талаптарға сәйкес және корсетілген тауарлар аумағына әкелінетін мүше мемлекеттің ветеринария саласындағы органы берген рүқсаты және (немесе) корсетілген тауарды жонелтуші елдің қүзыретті органы берген ветеринариялық сертификаты болған кезде әкелінеді.

6. Ветеринариялық бақылаудағы (қадағалаудағы) тауарлар бір мүше мемлекеттің аумағынан басқа мүше мемлекеттің аумағына бірыңғай ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) талаптарға сәйкес тасымалданады. Егер Комиссия озгеше белгілемеген болса, корсетілген тауарларда ветеринариялық сертификаты бірге болады.

Мүше мемлекеттер Комиссия бекітетін бірыңғай нысандар бойынша ветеринария саласындағы уэкілетті орган беретін ветеринариялық сертификаттарды озара мойындайды.

7. Ветеринариялық бақылаудағы (қадағалаудағы) тауарлардың қауіпсіздігін қамтамасыз етудің негізгі қағидаты оларды үшінші елдерде шығару, қайта өңдеу, тасымалдау және (немесе) сақтау кезінде шетелдік ресми қадағалау жүйесінің аудитін жүргізу болып табылады.

Ветеринария саласындағы уэкілетті органдар ветеринариялық бақылауға (қадағалауға) жататын объектілерге Комиссияның

актілеріне сэйкес қадағалау мен тексерудің (инспекциялаудың)

шетелдік ресми жүйесінің аудитін жүргізеді.

8. Мүше мемлекеттер тиісті халықаралық үйымдардан, мүше

мемлекеттерден, сондай-ақ үшінші елдерден үшінші елдердің немесе

мүше мемлекеттердің аумақтарында эпизоотиялық ахуалдың

нашарлауы туралы ресми ақпарат алған жағдаида, олардың уақытша

ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) талаптар мен шараларды эзірлеуге және енгізуге қүқығы бар.

Көрсетілген ақпарат болған жағдайда, бірақ ғылыми тұрғыда жеткілікті негіздеу болмаған немесе оны қажетті мерзім ішінде үсыну мүмкін болмаған кезде мүше мемлекеттер кідіріссіз ветеринариялық- санитариялық шараларды қолдана алады.

59-бап

Карантиндік фитосанитариялық шаралар

1. Карантиндік фитосанитариялық шаралар Одақтың кедендік шекарасында және Одақтың кедендік аумағында карантиндік фитосанитариялық бақылауға (қадағалауға) жататын карантинге жатқызылған өнімдердің (карантинге жатқызылған жүктердің, карантинге жатқызылған материалдардың, карантинге жатқызылған тауарлардың) тізбесіне (бүдан әрі - карантинге жатқызылған өнім тізбесі) енгізілген өнімге, Одақтың карантиндік объектілерінің, сондай-ақ карантинге жатқызылған объектілердің бірыңғай тізбесіне енгізілген карантиндік объектілерге қатысты қолданылады.

2. Одақтың кедендік аумағында және Одақтың кедендік шекарасында карантиндік фитосанитариялық бақылау (қадағалау) карантинге жатқызылған өнімнің тізбесіне енгізілген өнімге, Одақтың карантиндік объектілерінің, сондай-ақ карантинге жатқызылған объектілердің бірыңғай тізбесіне енгізілген карантиндік объектілерге қатысты жүзеге асырылады.

3. Карантинге жатқызылған өнімнің тізбесін, Одақтың карантиндік объектілерінің бірыңғай тізбесін және бірыңғай карантиндік фитосанитариялық талаптарды Комиссия бекітеді.

XII бөлім

ТҮТЫНУШЫЛАРДЫҢ ҚҮҚЫҚТАРЫН ҚОРҒАУ

60-бап

Тұтынушылардың құқықтарын қорғау кепілдігі

1. Мүше мемлекеттердің тұтынушылардың қүқықтарын қоргау туралы заңнамасында, сондай-ақ осы Шартта түтынушылардың қүқықтарына және олардың қорғалуына кепілдік беріледі.

2. Мүше мемлекеттердің азаматтары, сондай-ақ олардың аумақтарында түратын өзге де адамдар басқа мүше мемлекеттердің аумақтарында түтынушылардың қүқықтарын қорғау саласында осы басқа мүше мемлекеттердің азаматтары секілді құқықтық қорғауды пайдаланады және олардың осы басқа мүше мемлекеттердің азаматтарына жасалғандай жағдайларда түтынушылардың

құқықтарын қорғау жөніндегі мемлекеттік және қоғамдық ұйымдарға, басқа да ұйымдарға, сондай-ақ соттарға жүгінуге және (немесе) өзге де процестік әрекеттерді жүзеге асыруға қүқығы бар.

61-бап

Тұтынушылардың қүқықтарын қорғау саласындағы саясат

1. Мүше мемлекеттер түтынушылардың қүқықтарын қорғау саласында мүше мемлекеттердің азаматтары үшін олардың

мүдделерін шаруашылық жүргізуші субъектілердің жосықсыз әрекетінен қорғау бойынша тең жағдайлар қалыптастыруға

бағытталған келісілген саясат жүргізеді.

2. Түтынушылардың қүқықтарын қорғау саласында келісілген саясат жүргізу осы Шартпен және осы Шартқа № 13 қосымшаға сәйкес қағидаттар негізінде түтынушылардың қүқықтарын қорғау туралы мүше мемлекеттердің заңнамасымен қамтамасыз етіледі.

ҮШІНШІ БӨЛІК

БІРЫҢҒАЙ ЭКОНОМИКАЛЫҚ КЕҢІСТІК

XIII бөлім МАКРОЭКОНОМИКАЛЫҚ САЯСАТ

62-бап

Келісілген макроэкономикалық саясаттың негізгі бағыттары

1. Одақ шеңберінде мүше мемлекеттер экономикаларының теңгерімді дамуына қол жеткізу мақсатында мүше мемлекеттердің бірлескен әрекеттерін эзірлеуді және іске асыруды көздейтін келісілген макроэкономикапық саясат жүргізіледі.

2. Мүше мемлекеттердің келісілген макроэкономикалық саясатты жүргізуін үйлестіруді осы Шартқа № 14 қосымшаға сәйкес Комиссия жүзеге асырады.

3. Мүше мемлекеттер жүргізетін келісілген макроэкономикалық саясаттың негізгі бағыттарына:

1) Одақтың интеграциялық элеуетін және әрбір мүше мемлекеттің бәсекелестік артықшылықтарын пайдалана отырып, мүше мемлсксттер экономикаларының орнықты дамуын қамтамасыз ету;

2) мүше мемлекеттер экономикаларының жұмыс істеуінің бірыңғай қағидаттарын қалыптастыру және олардың тиімді өзара іс- қимылын қамтамасыз ету;

3) макроэкономикалық тұрақтылықты қамтамасыз етуді қоса алғанда, мүше мемлекеттер экономикаларының ішкі орнықтылығын, сондай-ақ сыртқы әсерге қатысты орнықтылықты арттыру үшін жағдайлар жасау;

4) мүше мемлекеттердің әлеуметтік-экономикалық дамуын болжау үшін ортақ қағидаттар мен бағдарларды әзірлеу кіреді.

4. Келісілген макроэкономикалық саясаттың негізгі бағыттарын іске асыру осы Шартқа № 14 қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

63-бап

Экономикалық дамудың орнықтылығын айқындайтын негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер

Мүше мемлекеттер экономикалық саясатты экономикалық дамудың орнықтылығын айқындайтын макроэкономикалық көрсеткіштердің мынадай:

мемлекеттік басқару секторының шоғырландырылған бюджетінің жылдық тапшылығы - жалпы ішкі өнімнің 3 пайызынан аспайтын;

мемлекеттік басқару секторының борышы - жалпы ішкі өнімнің 50 пайызынан аспайтын;

жылдық мәндегі (алдыңғы жылғы желтоқсан айына шаққанда желтоқсан айында, пайызбен) инфляция деңгейі (тұтыну бағаларының индексі) - осы көрсеткіш ең төмен мәнге ие мүше мемлекеттегі инфляция деңгейінің 5 пайыздық пунктінен аспайтын сандық мәндері шеңберінде қалыптастырады.

XIV бөлім ВАЛЮТАЛЫҚ САЯСАТ

64-бап

Келісілген валюталық саясаттың мақсаттары мен қағидаттары

1. Мүше мемлекеттер экономикалық интеграцияны тереңдету, валюта-қаржы саласындағы ынтымақтастықты дамыту, мүше мемлекеттер аумағында тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің және капиталдың еркін қозғалысын қамтамасыз ету, мүше мемлекеттердің үлттық валюталарының сыртқы сауда операцияларындағы және инвестициялық операциялардағы рөлін арттыру, сондай-ақ көрсетілген валюталардың өзара айырбасталуын қамтамасыз ету мақсатында мынадай:

1) валюталық саясатты қалыптастыру мен жүргізуге арналған тәсілдерді интеграциялық ынтымақтастықтың қалыптасқан макроэкономикалық қажеттіліктеріне сәйкес келетіндей көлемде үйлестіру мен жақындастыруды кезең-кезеңмен жүзеге асыру;

2) валюта саласындағы интеграциялық процестерді дамыту, валюталық саясатты үйлестіру және келісу үшін үлттық және мемлекетаралық деңгейлерде қажетті үйымдастырушылық-қүқықтық жағдайлар жасау;

3) валюта саласында интеграциялық процестерді дамытуға теріс эсер етуі мүмкін әрекеттерді қолданбау, ал оларды қолдануға мэжбүр болған жағдайда - осындай әрекеттердің салдарын барынша азайту;

4) эрбір мүше мемлекеттің ішкі валюта нарығында, сондай-ақ халықаралық валюта нарықтарында мүше мемлекеттердің үлттық валюталарына деген сенімді арттыруға бағытталған экономикалық саясатты жүргізу қағидаттарының негізінде келісілген валюталық саясатты әзірлейді және жүргізеді.

2. Мүше мемлекеттер келісілген валюталық саясатты жүргізу мақсатында осы Шартқа № 15 қосымшаға сэйкес шараларды іске асырады.

3. Бағамдық саясатты үйлестіруді қүрамына мүше мемлекеттердің үлттық (орталық) банктерінің басшылары кіретін және қызметінің тэртібі Одақ шеңберіндегі халықаралық шартта айқындалатын жеке орган жүзеге асырады.

4. Мүше мемлекеттердің валюталық құқықтық қатынастарды реттеуге және ырықтандыру шараларын қабылдауға қатысты келісілген тәсілдері Одақ шеңберіндегі халықаралық шартта айқындалады.

XV бөлім

КӨРСЕТІЛЕТІН ҚЫЗМЕТТЕР САУДАСЫ, ИНВЕСТИЦИЯЛАР ҚҮРУ, ҚЫЗМЕТІ ЖӘНЕ ИНВЕСТИЦИЯЛАРДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ

65-бап

Реттеу мақсаты мен нысанасы, қолданылу саласы

1. Осы бөлімнің мақсаты осы бөлімнің және осы Шартқа № 16 қосымшаның талаптарына сэйкес Одақ шеңберінде көрсетілетін қызметтер саудасы, инвестициялар қүру, қызметі және инвестицияларды жүзеге асыру еркіндігін қамтамасыз ету болып табылады.

Мүше мемлекеттерде көрсетілетін қызметтер саудасын, инвестициялар құруды, қызметін және инвестицияларды жүзеге асыруды реттеудің қүқықтық негіздері осы Шартқа № 16 қосымшада айқындалады.

2. Осы бөлімнің ережелері мүше мемлекеттердің көрсетілетін қызметтерді беруді және алуды, инвестициялар қүруды, қызметін және инвестицияларды жүзеге асыруды қозғайтын шараларына қолданылады.

Осы бөлімнің ережелері:

осы Шарттың XXII бөлімінде реттелетін мемлекеттік (муниципалдық) сатып алуға;

мемлекеттік билік функцияларын орындау үшін көрсетілетін қызметтер беруге және жүзеге асырылатын қызметтерге қо лд аны л майд ы.

3. Осы Шарттың XVI, XIX, XX және XXI бөлімдерінде қамтылатын көрсетілетін қызметтер тиісінше осы бөлімдердің ережелерімен реттеледі. Осы бөлімнің ережелері көрсетілген бөлімдерге қайшы келмейтін бөлігінде қолданылады.

4. Электр байланысының көрсетілетін қызметтерімен саудаға байланысты туындайтын құқықтық қатынастардың ерекшеліктері Электр байланысының көрсетілетін қызметтерімен сауда тэртібіне (осы Шарттың № 16 қосымшасына № 1 қосымша) сәйкес

айқындалады.

5. Жеке түлгалардың келу, кету, болу және еңбек қызметі ерекшеліктері осы бөлімге қайшы келмейтін бөлігінде осы Шарттың XXVI бөлімінде реттеледі.

6. Осы бөлімдегі ешнәрее:

1) кез келген мүше мемлекетке ол ашылуын өз қауіпсіздігінің маңызды мүдделеріне қайшы келеді деп қарастыратын қандай да бір ақпаратты оның беруі жөніндегі талап;

2) кез келген мүше мемлекеттің өз қауіпсіздігінің маңызды мүдделерін қорғау үшін қажет деп есептейтін кез келген, оның ішінде:

әскери мекемені жабдықтау мақсатында тікелей немесе жанама түрде жүзеге асырылатын көрсетілетін қызметтерді беруге қатысты;

жарылатын немесе термоядролық материалдарға немесе олар алынған материалдарға жататын;

соғыс уақытында немесе басқа да төтенше мән-жайларда халықаралық қатынастарда қабылданған әрекеттерді заңнамалық акт қабылдау арқылы қолдануына кедергі;

3) кез келген мүше мемлекеттің халықаралық қауіпсіздік пен бейбітшілікті сақтау мақсатында Біріккен Ұлттар Үйымының Жарғысына сэйкес өз міндеттемелерін орындау үшін кез келген эрекеттерді қолдануына кедергі ретінде түсіндірілмеуге тиіс.

7. Осы бөлімнің ережелері мүше мемлекеттің:

1) қоғамдық моральды қорғау немесе қоғамдық тэртіпті үстап түру үшін қажетті шараларды қабылдауына немесе қолдануына кедергі келтірмейді. Қоғамның негізгі мүдделерінің біріне қатысты шынайы және жеткілікті түрде елеулі қауіп-қатер қалыптасқан жағдайда, қоғамдық тэртіп пайымдаулары бойынша ерекшелік қолданылуы мүмкін;

2) адамдардың өмірін немесе денсаулығын, жануарларды немесе өсімдіктерді қорғау үшін қажетті;

3) мыналарға:

жаңылысуға ұшырататын және жосықсыз практиканы немесе азаматтық-құқықтық шарттардың сақталмау салдарын болдырмауға;

жеке сипаттағы мәліметтерді өңдеу және тарату кезінде жекелеген тұлғалардың жеке өміріне араласудан қорғауға және жеке өмірі мен шоттары туралы мәліметтердің қүпиялылығын қорғауға;

қауіпсіздікке қатысы бар шараларды қоса алғанда, осы бөлімнің ережелеріне қайшы келмейтін, мүше мемлекеттердің заңнамасын сақтау үшін қажетті;

4) іс жүзінде үсынылатын режимдегі айырмашылық көрсетілетін қызметтер саудасына, инвестициялар құруға және қызметіне қатысты эділ немесе тиімді тікелей салықтар салуды және оларды басқа мүше мемлекеттің немесе үшінші мемлекеттердің тұлғаларынан алуды қамтамасыз етуге талпынумен байланысты болған жағдайда, осы Шартқа № 16 қосымшаның 21 және 24-тармақтарымен үйлеспейтін шараларды қабылдауына немесе қолдануына кедергі келтірмейді және мұндай шаралар мүше мемлекеттердің халықаралық шарттарының ережелеріне қайшы келмеуге тиіс;

5) режимге қатысты айырмашылық тиісті мүше мемлекет қатысушысы болып табылатын салық салу мәселелері бойынша, оның ішінде қосарланған салық салуды болдырмау туралы келісімнің нәтижесі болып табылған жағдайда, осы Шартқа № 16 қосымшаның 27 және 29-тармақтарымен үйлеспейтін шараларды қабылдауына немесе қолдануына кедергі келтірмейді.

8. Осы баптың 7-тармағында көзделген шараларды қолдану мүше мемлекеттер арасында жөнсіз немесе ақталмаған кемсітушілікке немесе көрсетілетін қызметтер саудасында, инвестициялар қүруда, қызметінде және инвестицияларды жүзеге асыруда жасырын шектеулерге әкеп соқпауға тиіс.

9. Егер мүше мемлекет үшінші мемлекетке қатысты көрсетілетін қызметтер саудасына, инвестициялар қүруға, қызметіне және

инвестицияларды жүзеге асыруға қатысты шектеулерді немесе тыйымдарды сақтаса, осы бөлімдегі ешнәрсе мұндай мүше мемлекетті басқа мүше мемлекеттің тұлғаларына, егер мүндай түлга көрсетілген үшінші мемлекеттің тұлғасына тиесілі болса немесе оның бақылауында болса, ал осы бөлімнің ережелерін қолдану көрсетілген тыйымдар мен шектеулерді айналып өтуге немесе бұзуға әкеп соғатын болса, осы бөлімнің ережелерін қолдануға міндеттейтіндей болып түсіндірілмеуге тиіс.

10. Мүше мемлекет өзі осы бөлімге сэйкес қабылдайтын өз міндеттемелерін басқа мүше мемлекеттің түлғасына, егер басқа мүше мемлекеттің түлғасы осы басқа мүше мемлекеттің аумағында елеулі іскерлік операцияларды жүзеге асырмайтындығы және оның бірінші мүше мемлекеттің түлғасына немесе үшіншІ мемлекет тұлғасына тиесілі екені немесе оның бақылауында екені дэлелденетін болса, көрсетілетін қызметтер саудасына, инвестициялар қүруға, қызметіне және инвестицияларды жүзеге асыруға қатысты қолдана алмайды.

66-бап

Көрсетілетін қызметтер саудасын, инвестициялар қүруды, қызметін және инвестицияларды жүзеге асыруды ырықтандыру

1. Мүше мемлекеттер басқа мүше мемлекеттер түлғаларыныц көрсетілетін қызметтер саудасына, инвестициялар құруына және қызметіне қатысты, осы Шарт күшіне енген күні қолданыста болған режиммен салыстырғанда жаңа кемсітушілік шараларын енгізбейді.

2. Көрсетілетін қызметтер саудасы, инвестициялар құру, қызметі және инвестицияларды жүзеге асыру еркіндігін қамтамасыз ету мақсатында мүше мемлекеттер көрсетілетін қызметтердің өзара саудасы, инвестициялар құру, қызметі және инвестицияларды жүзеге асыру жағдайларын кезец-кезецмен ырықтандыруды жүргізеді.

3. Мүше мемлекеттер осы Шартқа № 16 қосымшаныц 38 - 43- тармақтарында көзделген көрсетілетін қызметтердіц бірыңғай нарығын құруға және оның барынша көп қызметтер секторында жүмыс істеуін қамтамасыз етуге үмтылады.

67-бап

Көрсетілетін қызметтер саудасын, инвестициялар қүруды, қызметін және инвестицияларды жүзеге асыруды ырықтандыру қағидаттары

1. КөрсетілетІн қызметтер саудасын, инвестициялар қүруды, қызметін және инвестицияларды жүзеге асыруды ырықтандыру мүше мемлекеттердіц зацнамаларын үйлестіру және мүше мемлекеттердің қүзыретті органдарыныц өзара экімшілік ынтымақтастығын ұйымдастыру арқылы, халықаралық қағидаттар мен стандарттарды ескере отырып, жүзеге асырылады.

2. Көрсетілетін қызметтер саудасын, инвестициялар қүруды, қызметін және инвестицияларды жүзеге асыруды ырықтандыру процесінде мүше мемлекеттер мынадай:

1) ішкі реттеуді оңтайландыру - шамадан тыс ішкі реттеуді, оның ішінде көрсетілетін қызметтерді берушілер, алушылар, инвестициялар құруды немесе қызметін жүзеге асыратын тұлғалар және инвесторлар үшін рұқсат беру талаптары мен рәсімдерін көрсетілетін қызметтердің нақты секторларын реттеудің озық

халықаралық практикасын ескере отырып, ала ол болмаган жағдайда

мүше мемлекеттердің неғүрлым прогрессивті модельдерін таңдау

және қолдану арқылы кезең-кезеңмен оңайлату және (немесе) жою;

2) пропорционалдық - корсетілетін қызметтер нарығының, инвестициялар қүрудыц, қызметінің немесе инвестицияларды жүзеге асырудың тиімді жұмыс істеуі үшін мүше мемлекеттер зацнамасын үйлестіру мен озара әкімшілік ынтымақтастық децгейлерінің қажетті және жеткілікті болуы;

3) озара тиімділік - корсетілетін қызметтер саудасын, инвестициялар қүруды, қызметін және инвестицияларды жүзеге асыруды әрбір мүше мемлекет үшін корсетілетін қызметтер секторларыныц және қызмет түрлерініц зэрулігін ескере отырып, пайда мен міндеттемелерді эділ болу негізінде ырықтандыру;

4) дэйектілік - корсетілетін қызметтер саудасына, инвестициялар қүруға, қызметіне немесе инвестицияларды жүзеге асыруға қатысты кез келген шараларды қабылдау, оныц ішінде:

корсетілетін қызметтер секторларыныц және қызмет түрлерінің ешқайсысында өзара қол жеткізу жагдайларын осы Шартқа қол қою күніне қолданыста болған жағдайлармен және осы Шартта бекітілген жағдайлармен салыстырганда нашарлатуға жол берілмейтінін;

осы Шартқа № 16 қосымшаның 2-тармағының 4-абзацында және 15 - 17, 23, 26, 28, 31, 33 және 35-тармақтарында көрсетілген, Жоғары кеңес бекітетін шектеулердің, алып тастаулардың, қосымша талаптар мен жағдайлардың жеке ұлттық тізбелерінде көзделген шектеулердің, алып тастаулардың, қосымша талаптар мен жағдайлардың кезең-кезеңмен қысқартылуын негізге ала отырып, мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру және экімшілік ынтымақтастық;

5) экономикалық орындылық - осы Шартқа № 16 қосымшаның 38 - 43-тармақтарында көзделген көрсетілетін қызметтердің бірыңғай нарығын қалыптастыру шеңберінде Одақтың ішкі нарығында шығарылатын және өткізілетін тауарлардың өзіндік қүнына, бәсекеге қабілеттілігіне және (немесе) көлеміне неғүрлым жоғары деңгейде эсер ететін көрсетілетін қызметтер секторларына қатысты көрсетілетін қызметтер саудасына басым тәртіппен ырықтандыру жүргізу қағидаттарын басшылыққа алады.

68-бап

Әкімшілік ынтымақтастық

1. Мүше мемлекеттер осы бөлімде реттелетін мэселелер бойынша қүзыретті органдар арасында тиімді ынтымақтастықты қамтамасыз етуде бір-біріне жәрдемдеседі.

Мүше мемлекеттердің құзыретті органдары ынтымақтастықтың тиімділігін қамтамасыз ету үшін, оның ішінде ақпарат алмасу үшін келісімдер жасасады.

2. Әкімшілік ынтымақтастық:

1) мүше мемлекеттердің қүзыретті органдары арасында көрсетілетін қызмет секторлары бойынша түтастай да, нарыққа нақты қатысушыларға қатысты да жедел ақпарат алмасуды;

2) көрсетілетін қызметтерді берушілердің түтынушылардың, нарықтың адал субъектілерінің қүқықтары мен заңды мүдделерін, сондай-ақ қоғамдық (мемлекеттік) мүдделерді бүзуының алдын алу тетігін жасауды қамтиды.

3. Мүше мемлекеттің қүзыретті органдары жасалган келісімдер шеңберінде басқа мүше мемлекеттердің қүзыретті органдарынан олардың қүзыреті саласына жататын және осы бөлімде көзделген талаптарды тиімді іске асыру үшін қажетті ақпаратты, оның ішінде:

1) бірінші мүше мемлекеттің аумагында көрсетілетін қызметтерді қүруды жүзеге асырган немесе беретін осы басқа мүше мемлекеттердің түлгалары туралы және атап айтқанда, олардың аумагында осындай түлгалардың шын мэнінде қүрылганын растайтын және қүзыретті органдардың мәліметтері бойынша бүл түлгалар кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратынын растайтын мәліметтер туралы;

2) қүзыретті органдар берген рүқсаттар және жүзеге асырылуы үшін рүқсат берілген қызмет түрлері туралы;

3) құзыретті органдар осы тұлғаға қатысты қабылдаған және оның құзыреттілігін немесе іскерлік беделін тікелей қозғайтын, тұлғаның дәрменсіздігін (банкроттығын) тану туралы экімшілік шаралар, қылмыстық-құқықтық санкциялар немесе шешімдер туралы ақпаратты сұрата алады. Бір мүше мемлекеттің құзыретті органдары тиісті ақпаратты, оның ішінде бірінші мүше мемлекеттің аумағында көрсетілетін қызметтерді қүруды жүзеге асырған немесе беретін тұлғаларды жауаптылыққа тарту негіздері туралы ақпаратты оны сұратқан басқа мүше мемлекеттің құзыретті органдарына үсынуға тиіс.

4. Мүше мемлекеттер қүзыретті органдарының (оның ішінде қызметті бақылауды және қадағалауды жүзеге асыратын) әкімшілік ынтымақтастығы:

1) басқа мүше мемлекеттің көрсетілетін қызметтерді берушісі осы көрсетілетін қызметтерді берген кезде бір мүше мемлекеттің көрсетілетін қызметтерді алушыларының құқықтарын қорғаудың тиімді жүйесін жасау;

2) көрсетілетін қызметтерді берушілер мен алушылардың салық және өзге міндеттемелерін орындауы;

3) жосықсыз іскерлік практиканың жолын кесу;

4) мүше мемлекеттердің көрсетілетін қызметтер көлемі туралы статистикалық деректерінің анықтылығын қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылады.

5. Егер мүше мемлекетке кез келген көрсетілетін қызметтерді берушілердің, инвестициялар қүруды немесе қызметін жүзеге асыратын тұлғалардың не инвесторлардың осы мүше мемлекеттің аумағындагы немесе басқа мүше мемлекеттердің аумагындағы адамдардың, жануарлардың, өсімдіктердің денсаулығына немесе қауіпсіздігіне немесе қоршаған ортаға нұқсан келтіре алатын әрекеттері туралы белгілі болса, бірінші мүше мемлекет бүл туралы ең қысқа мерзімдерде барлық мүше мемлекеттерге және Комиссияга хабарлайды.

6. Комиссия осы бөлімде реттелетін мэселелер бойынша Одақтың ақпараттық жүйелерін қүруға жәрдемдеседі және олардың жүмыс істеу процесіне қатысады.

7. Мүше мемлекеттер осы бапта көзделген міндеттемелерді басқа мүше мемлекеттердің орындамау жағдайлары туралы Комиссияга хабарлай алады.

69-бап

Транспаренттілік

1. Әрбір мүше мемлекет осы бөлімде реттелетін мэселелер бойынша оз заңнамасының ашықтығы мен қолжетімділігін қамтамасыз етеді.

Осы мақсаттарда мүше мемлекеттің осы бөлімде реттелетін мәселелерді қозгайтын немесе қозғай алатын барлық нормативтік қүқықтық актілері өзінің құқықтары және (немесе) міндеттемелері осындай нормативтік құқықтық актілерде қозғалуы мүмкін кез келген түлға олармен таныса алатындай ресми дереккөзде, ал мүмкіндігіне

қарай, «Интернет» ақпараттық-телекоммуникациялық желісінің (бүдан әрі - Интернет желісі) тиісті сайтында да жариялануға тиіс.

2. Мүше мемлекеттің осы баптың 1-тармағында көрсетілген нормативтік құқықтық актілері өздерінің құқықтары және (немесе) міндеттемелері осы нормативтік құқықтық актілерде қозғалуы мүмкін түлғалардың құқықтық айқындылығын және негізделген сенімдерін қамтамасыз ететін мерзімде, бірақ қандай жағдайда да олар күшіне енген (қолданысқа енгізілген) күнге дейін жариялануға тиіс.

3. Мүше мемлекеттер осы баптың 1-тармағында көрсетілген нормативтік қүқықтық актілер жобаларының алдын ала жариялануын қамтамасыз етеді.

Мүше мемлекеттер нормативтік қүқықтық актінің жобасын әзірлеуге жауапты мемлекеттік органдардың Интернет желісіндегі ресми сайттарында немесе арнайы құрылған сайттарда нормативтік қүқықтық актілердің жобаларын, түлғалардың олар бойынша ескертпелер мен ұсыныстарды жіберу тэртібі туралы ақпаратты, сондай-ақ нормативтік қүқықтық актінің жобасына қоғамдық талқылау жүргізілетін мерзім туралы мәліметтерді барлық мүдделі түлғаларға өздерінің ескертпелері мен ұсыныстарын жіберу мүмкіндігін беру мақсатында орналастырады.

Көрсетілген нормативтік қүқықтық актілердің жобалары, әдетте, оларды қабылдау күніне дейін күнтізбелік 30 күн бүрын жарияланады. Мүндай алдын ала жариялау жедел ден қоюды талап ететін айрықша жағдайларда, сондай-ақ нормативтік қүқықтық актілердің жобаларын алдын ала жариялау олардың орындалуына кедерп келтіруі мүмкін болғанда немесе қоғамдық мүдделерге өзгеше түрде қайшы келген жағдайларда ғана талап етілмейді.

Мүше мемлекеттердің құзыретті органдары қоғамдық талқылау шеңберінде алған ескертпелер және (немесе) ұсыныстар нормативтік құқықтық актілердің жобаларын пысықтау кезінде мүмкіндігінше ескеріледі.

4. Осы баптың 1 -тармағында көрсетілген нормативтік қүқықтық актілерді (олардың жобаларын) жариялау оларды қабылдау және қолдану мақсаттарын түсіндірумен қатар жүргізілуге тиіс.

5. Мүше мемлекеттер кез келген түлғаның осы баптың 1-тармағында көрсетілген, қолданыстағы және (немесе) қабылдау жоспарланатын нормативтік қүқықтық актілер туралы жазбаша немесе электрондық сүрау салуына жауап қайтаруды қамтамасыз ететін тетік жасайды.

6. Мүше мемлекеттер басқа мүше мемлекеттер түлгаларының осы бөлімде реттелетін мәселелер бойынша өтініштерін өз заңнамасына сәйкес, өз түлгалары үшін белгіленген тәртіппен қарауды қамтамасыз етеді.

XVI бөлім КДРЖЫ НАРЫҚТАРЫН РЕТТЕУ

70-бап

Қаржы нарықтарын реттеу мақсаттары мен қағидаттары

1. Мүше мемлекеттер Одақ шеңберінде қаржы нарықтарын келісілген реттеуді:

1) Одақ шеңберінде ортақ қаржы нарығын құру және мүше мемлекеттердің қаржы нарықтарына кемсітпеушілікпен қол жеткізуді қамтамасыз ету мақсатында мүше мемлекеттердің экономикалық интеграциясын тереңдету;

2) көрсетілетін қаржылық қызметтерді тұтынушылардың қүқықтары мен заңды мүдделерінің кепілді және тиімді қорғалуын қамтамасыз ету;

3) банк және сақтандыру секторларындағы, сондай-ақ бағалы қағаздар нарығында көрсетілетін қызметтер секторындағы бір мүше мемлекеттің уәкілетті органдары берген лицензиялардың басқа мүше мемлекеттер аумақтарында өзара мойындалуы үшін жағдай жасау;

4) халықаралық стандарттарға сэйкес мүше мемлекеттердің қаржы нарықтарындағы тәуекелдерді реттеу тәсілдерін айқындау;

5) банк қызметіне, сақтандыру қызметіне және бағалы қағаздар нарығындағы қызметке қойылатын талаптарды (пруденциалдық талаптарды) айқындау;

6) қаржы нарығына қатысушылардың қызметін қадағалауды жүзеге асыру тәртібін айқындау;

7) қаржы нарығына қатысушылар қызметінің транспаренттілігін қамтамасыз ету мақсаттары мен қағидаттарына сәйкес жүзеге асырады.

2. Қаржы нарығында капиталдың еркін қозғалысын қамтамасыз ету үшін жағдай жасау мақсатында мүше мемлекеттер ынтымақтастықтың мынадай негізгі нысандарын, оның ішінде:

1) мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары арасында банк қызметін, сақтандыру қызметін және бағалы қағаздар нарығындағы қызметті реттеу және дамыту, Одақ шеңберіндегі халықаралық шартқа сәйкес бақылау және қадағалау мәселелері бойынша ақпарат, оның ішінде қүпия ақпарат алмасуды;

2) қаржы нарықтарында туындайтын ағымдағы және ықтимал проблемаларды талқылау жөніндегі және оларды шешу бойынша ұсыныстар әзірлеу жөніндегі келісілген іс-шаралар жүргізуді;

3) банк қызметін, сақтандыру қызметін және бағалы қағаздар нарығындағы қызметті реттеу мәселелері бойынша мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының өзара консультациялар жүргізуін қолданады.

3. Осы баптың 1-тармағында баяндалған мақсаттарға қол жеткізу үшін мүше мемлекеттер Одақ шеңберіндегі халықаралық шартқа сәйкес және осы Шартқа № 17 қосымша мен осы Шарттың 103-бабын ескере отырып, қаржы нарығы саласындағы өз заңнамасын үйлестіруді жүзеге асырады. ft

XVII БӨЛІМ САЛЫҚТАР ЖӘНЕ САЛЫҚ САЛУ

71-бап

Мүше мемлекеттердің салық салу саласындағы өзара іс-қимыл қағидаттары

1. Бір мүше мемлекеттің аумағынан басқа мүше мемлекеттің аумағына әкелінетін тауарларға жанама салықтар салынады.

2. Мүше мемлекеттер өзара саудадағы салықтарды, өзге де алымдар мен төлемдерді аумағында басқа мүше мемлекеттердің тауарларын өткізу жүзеге асырылатын мүше мемлекетте салық салу оның аумағында шығарылатын осыған үқсас тауарларға қатысты дәл сондай мэн-жайлар болған кезде осы мүше мемлекет қолданатын салық салуға қарағанда қолайсыз болмайтындай етіп алады.

3. Мүше мемлекеттер өзара саудаға эсер ететін салықтарға қатысты заңнаманы ұлттық деңгейде немесе Одақ деңгейінде бәсекелестік талаптарын бүзбайтындай және тауарлардың, жүмыстардың және көрсетілетін қызметтердің еркін орын ауыстыруына кедергі келтірмейтіндей етіп үйлестіруді, оған қоса:

1) акцизделетін неғүрлым зәру тауарлар бойынша акциздер мөлшерлемелерін үйлестіруді (жақындастыруды);

2) өзара саудада қосылған қүн салығын алу жүйесін одан әрі жетілдіруді (оның ішінде ақпараттық технологияларды қолдана

отырып жетілдіруді) жүзеге асыру бағыттарын, сондай-ақ нысандары мен тэртібін айқындайды.

72-бап

Мүше мемлекеттерде жанама салықтарды алу қағидаттары

1. Өзара тауарлар саудасында жанама салықтарды алу тауарлар экспорты кезінде қосылған қүн салығының нөлдік мөлшерлемесін қолдануды және (немесе) акциздер төлеуден босатуды, сондай-ақ импорт кезінде оларға жанама салық салуды көздейтін, межелі ел қағидаты бойынша жүзеге асырылады.

Тауарлардың экспорты мен импорты кезінде жанама салықтарды алу және олардың төленуін бақылау тетігі осы Шартқа № 18 қосымшаға сэйкес тәртіппен жүзеге асырылады.

2. Жүмыстарды орындау, қызметтер корсету кезінде жанама салықтарды алу аумағы жүмыстарды, көрсетілетін қызметтерді өткізу орны деп танылатын мүше мемлекетте жүзеге асырылады.

Жұмыстарды орындау, қызметтер корсету кезінде жанама салықтарды алу осы Шартқа № 18 қосымшада көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

3. Мүше-мемлекеттердің салық органдары арасындағы жанама салықтардың төлену толықтығын қамтамасыз ету үшін қажетті ақпарат алмасу жеке халықаралық ведомствоаралық шартқа сэйкес жүзеге асырылады, оның ішінде шартта ақпарат алмасу тәртібі, тауарларды экелу және жанама салықтар төлеу туралы өтініш нысаны, оны толтыру қағидалары және алмасу форматына қойылатын талаптар белгіленеді.

4. Бір мүше мемлекеттің аумағына басқа мүше мемлекеттің аумағынан тауарлар импорты кезінде аумағына тауарлар импортталатын мүше мемлекеттің заңнамасында акциздік маркалармен (есепке алу-бақылау маркаларымен, белгілерімен) таңбалауға жататын тауарлар бөлігінде өзгеше белгіленбесе, жанама салықтарды осы мүше мемлекеттің салық органдары алады.

5. Мүше мемлекеттің аумағына тауарлар импорты кезінде өзара саудадағы жанама салықтар мөлшерлемелері осы мүше мемлекеттің аумағында осыған үқсас тауарлар өткізілген кезде оларға салынатын жанама салықтар мөлшерлемелерінен аспауға тиіс.

6. Мүше мемлекеттің аумағына:

1) осы мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес оның аумағына әкелу кезінде салық салуға жатпайтын (салық салудан босатылатын) тауарлардың;

2) мүше мемлекеттің аумағына жеке түлғалар кәсіпкерлік қызмет мақсатында әкелмейтін тауарлардың;

3) бір мүше мемлекеттің аумағына басқа мүше мемлекеттің аумағынан импорты оларды бір заңды түлғаның шегінде беруге байланысты жүзеге асырылатын тауарлардың (мүше мемлекеттің заңнамасында осындай тауарларды экелу (әкету) туралы салық органдарына хабарлау бойынша міндеттеме белгіленуі мүмкін) импорты кезінде жанама салықтар алынбайды.

73-бап

Жеке тұлғалардың табыстарына салық салу

Егер бір мүше мемлекет басқа мүше мемлекеттің салық резидентінің (түрақты болу орны бар түлғалар) бірінші айтылған мүше мемлекетте жүзеге асырылатын жалдау бойынша жұмыспен байланысты табысына өзінің заңнамасына және халықаралық шарттардың ережелеріне сэйкес салық салуға қүқылы болса, мүндай табысқа бірінші мүше мемлекетте жалдау бойынша бірінші жүмыс

күнінен бастап осы бірінші мүше мемлекеттің жеке түлғаларының - салық резиденттерінің (тұрақты болу орны бар тұлғалардың) осындай табыстары үшін көзделген салық молшерлемелері бойынша салық салынады.

Осы баптың ережелері мүше мемлекеттер азаматтарының жалдау бойынша жұмыспен байланысты алатын табыстарына салық салуға қолданылады.

XVIII БӨЛІМ БӘСЕКЕЛЕСТІКТІҢ ЖАЛПЫ ҚАҒИДАТТАРЫ МЕН ҚАҒИДАЛАРЫ

74-бап

Жалпы ережелер

1. Осы бөлімнің нысанасы мүше мемлекеттер аумақтарындагы бәсекелестікке қарсы эрекеттерді, екі және одан да көп мүше мемлекеттердір* аумақтарындағы трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестікке теріс эсер ететін эрекеттерді анықтауды және олардың жолын кесуді қамтамасыз ететін бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидаларын белгілеу болып табылады.

2. Осы бөлімнің ережелері мүше мемлекеттердің аумақтарындағы бәсекелестік (монополияға қарсы) саясатын іске асырумен байланысты қатынастарға және екі және одан көп мүше мемлекеттердің аумақтарындағы трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестікке теріс эсер ететін немесе эсер етуі мүмкін мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілері (нарық субъектілері) қатысқан қатынастарға қолданылады. Комиссияның қүзыретіы айқындау мақсатында нарықты трансшекаралық нарыққа жатқызу критерий! Жоғары Кеңес шешімімен белгіленеді.

3. Мүше мемлекеттер өзінің заңнамасында қосымша тыйым салуды, сондай-ақ осы Шарттың 75 және 76-баптарында көзделген

тыйым салуларға қатысты қосымша талаптар мен шектеулерді белгілеуге құқылы.

4. Мүше мемлекеттер, егер үшінші елдердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінін (нарық субъектілерінің) әрекеттері мүше мемлекеттердің тауар нарықтарындагы бәсекелестік жагдайына теріс эсер етуі мүмкін болса, мүндай әрекеттерге қатысты келісілген бәсекелестік (монополияға қарсы) саясатын жүргізеді.

5. Осы бөлімде ешнәрсе кез келген мүше мемлекетке ел қорғанысының маңызды мүдделерін немесе мемлекет қауіпсіздігін қорғау үшін қажет деп санаған кез келген шараны қолдануга кедергі ретінде түсіндірілмеуге тиіс.

6. Осы бөлімнің ережелері осы Шартта көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, табиги монополиялар субъектілеріне қолданылады.

7. Осы бөлімнің ережелерін іске асыру осы Шартқа № 19 қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

75-бап

Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары

1. Мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілеріне (нарық субъектілеріне) мүше мемлекеттердің өз бәсекелестік (монополияға қарсы) заңнамасының нормаларын қолдануы осындай шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) үйымдық-қүқықтық нысанына және тіркелу орнына қарамастан, бірдей жағдайларда және тең шамада жүзеге асырылады.

2. Мүше мемлекеттер өз заңнамасында оның ішінде мыналарға:

1) мемлекеттік билік органдары, жергілікті өзін-өзі басқару органдары, олардың функцияларын жүзеге асыратын өзге де органдар немесе ұйымдар арасындағы немесе олардың және шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) арасындағы келісімдерге, егер мүндай келісімдер осы Шартта және (немесе) мүше мемлекеттердің басқа да халықаралық шарттарында көзделген жағдайларды қоспағанда, бәсекелестікке жол бермеуге, оны шектеуге немесе жоюға әкеп согатын немесе экеп соғуы мүмкін болса;

2) мүше мемлекеттердің заңнамасында көзделген жағдайларды қоспағанда және осы Шартта және (немесе) мүше мемлекеттердің басқа да халықаралық шарттарында көзделген ерекшеліктерді ескере отырып, мемлекеттік немесе муниципалдық преференцияларды беруге тыйым салуды белгілейді.

3. Мүше мемлекеттер осы баптың 2-тармагының 1) тармақшасында көзделген эрекеттердің (эрекетсіздіктің) алдын алу, оларды анықтау және жолын кесу жөнінде тиімді іс-шараларды қолданады.

4. Мүше мемлекеттер өз заңнамасына сэйкес әрбір мүше мемлекеттің аумақтарында бәсекелестікті қоргау және дамыту үшін қажетті болатындай шамада экономикалық шогырландыруды тиімді бақылауды қамтамасыз етеді.

5. Әрбір мүше мемлекет өзінің қүзыретіне бәсекелестік (монополияга қарсы) саясатын іске асыру және (немесе) жүргізу кіретін мемлекеттік билік органының (бүдан әрі - мүше

мемлекеттердің уәкілетті органы) болуын қамтамасыз етеді, бұл, бұдан өзге, мұндай органға бәсекелестікке қарсы әрекеттерге тыйым салудың және жосықсыз бәсекеге тыйым салудың сақталуын, экономикалық шогырландыруды бақылау жөніндегі окілеттіктерді, сондай-ақ бәсекелестік (монополияға қарсы) заңнаманы бұзушылықтардың алдын алу және анықтау, көрсетілген бұзушылықтарды тоқтату жөніндегі шараларды қолдану және осындай бұзушылықтар үшін жауапкершілікке тарту бойынша шараларды қолдану жөніндегі өкілеттіктерді беруді білдіреді.

6. Мүше мемлекеттер шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне) және билік органдарының лауазымды адамдарына қатысты бәсекелестікке қарсы әрекеттер жасаганы үшін өз заңнамасында тиімділік, молшерлестік, қамтамасыз етілу, бүлтартпау және айқындылық қагидаттарына сүйене отырып, айыппүл санкцияларын белгілейді және олардың қолданылуын бақылауды қамтамасыз етеді. Бүл ретте мүше мемлекеттер айыппүл санкциялары қолданылган жагдайда барынша жоғары айыппүл санкциялары бәсекелестік үшін аса үлкен қауіп төндіретін (бәсекелестікті шектейтін келісімдер, мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің (нарық субъектілерінің) үстем жағдайын теріс пайдалану) бұзушылықтарға белгіленуі тиіс екендігін мойындайды, бұл ретте қүқық бүзушылық жасалган нарықта құқық бүзушының тауарды өткізуден түскен сомасына немесе қүқық бүзушының тауар сатып алу шығыстары сомасына қарай есептелетін айыппүл санкциялары дүрысырақ болады.

7. Мүше мемлекеттер өздері жүргізетін бәсекелестік (монополияға қарсы) саясаттың ақпараттық ашықтығын өз заңнамасына сәйкес, оның ішінде мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарының қызметі туралы мәліметтерді бүқаралық ақпарат қүралдарында және Интернет желісінде орналастыру арқылы қамтамасыз етеді.

8. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары өз мемлекетінің заңнамасына және осы Шартқа сәйкес, ақпарат беру, консультациялар жүргізу туралы хабарламалар, сүрау салу жіберу, басқа мүше мемлекеттің мүдделерін қозғайтын тергеп-тексерулер (істерді қарау) туралы хабардар ету, бір мүше мемлекеттің уәкілетті органының сұрау салуы бойынша тергеп-тексерулер жүргізу (істерді қарау) және оның нәтижелері туралы хабардар ету арқылы өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

76-бап

Бәсекелестіктің жалпы қағидалары

1. Нәтижесі бәсекелестікке жол бермеу, оны шектеу, жою және (немесе) басқа тұлғалардың мүдделеріне қысым жасау, оның ішінде мынадай іс-әрекеттер (әрекетсіздік):

1) тауардың монополиялық жогары немесе монополиялық төмен бағасын белгілеу, үстап түру;

2) егер алып қою нәтижесі тауар бағасын көтеру болып табылса, тауарды айналыстан алып қою;

3) келісімшарт жасаушы агентке ол үшін тиімеіз немесе шарттың нысанасына жатпайтын экономикалық немесе технологиялық негізсіз шарт талаптарын күштеп таңу;

4) егер тауарга сұраныс болса немесе оның рентабельді өндірісіне мүмкіндік болган кезде оны беруге тапсырыстар орналастырыл са,--сондай-ақ, егер тауар өндірісінің мұндай қысқартылуы немесе мүндай тоқтатылуы осы Шартта және (немесе) мүше мемлекеттердің басқа халықаралық шарттарында тікелей көзделмесе, тауар өндірісін экономикалық немесе технологиялық негізсіз қысқарту немесе тоқтату;

5) осы Шартта және (немесе) мүше мемлекеттердің басқа халықаралық шарттарында көзделген ерекшеліктерді ескере отырып, тиісті тауарды өндіру немесе беру мүмкіндігі болган жагдайда жекелеген сатып алушылармен (тапсырыс берушілермен) шарт жасасудан экономикалық немесе техникалық негізсіз бас тарту не жал тару;

6) осы Шартта және (немесе) мүше мемлекеттердің басқа халықаралық шарттарында көзделген ерекшеліктерді ескере отырып, бір сол тауарга әртүрлі бағаларды (тарифтерді) экономикалық, технологиялық немесе өзге де түрде негізсіз белгілеу, кемсітушілік жағдайлар жасау;

7) басқа шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) тауар нарыгына кіруіне немесе тауар нарыгынан шыгуына кедергілер жасау болып табылган немесе болып табылуы

мүмкін үстем жағдайға ие шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) әрекетіне (әрекетсіздігіне) тыйым салынады.

2. Жосықсыз бәсекеге, оның ішінде:

1) шаруашылық жүргізуші субъектіге (нарық субъектісіне) залал келтіруі не оның іскерлік беделіне нүқсан келтіруі мүмкін жалған, нақты емес немесе бүрмаланған мәліметтер таратуға;

2) тауардың сипатына, өндірілу тәсілі мен орнына, тұтынушылық қасиеттеріне, сапасы мен санына қатысты немесе оны өндірушілерге қатысты жаңылыстыруға;

3) шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) өздері өндіретін немесе өткізетін тауарларын басқа шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) өндіретін немесе өткізетін тауарлармен орынсыз салыстыруға жол берілмейді.

3. Мүше мемлекеттердің бір тауар нарығында жүмыс істейтін, бәсекелес шаруашылық жүргізуші субъектілері (нарық субъектілері) арасындағы:

1) бағаларды (тарифтерді), жеңілдіктерді, үстемеақыларды (қосымша ақыларды) үстеме бағаларды белгілеуге немесе үстап түруға;

2) сауда-саттықтарда бағаларды көтеруге, төмендетуге немесе үстап түруға;

3) тауар нарығын аумақтьтқ қағидат, тауарларды сату немесе сатып алу көлемі, өткізілетін тауарлар ассортименті не сатушылардың немесе сатып алушылардың (тапсырыс берушілердің) қүрамы бойынша бөлуге;

103

4) тауарлар өндірісін қысқартуға немесе тоқтатуға;

берушілермен) шарттар жасасудан бас тартуға әкеп соғатын немесе әкеп соғуы мүмкін келісімдерге тыйым салынады.

5) белгілі бір сатушылармен не сатып алушылармен (тапсырыс

4. Шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) арасында, осы Шартқа № 19 қосымшада белгіленген жол беру критерийлеріне сэйкес жол беріледі деп танылатын «сатылы» келісімдерді қоспағанда, егер:

1) сатушы сатып алушы үшін тауарды қайта сатудың мейлінше жоғары бағасын белгілейтін жағдайды қоспағанда, мүндай келісімдер тауарды қайта сату бағасын белгілеуге әкеп соқса немесе экеп соғуы мүмкін болса;

2) мұндай келісімдерде сатып алушының сатушыға бәсекелес болып табылатын шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) тауарын сатпау міндеттемесі көзделсе, «сатылы» келісімдерге тыйым салынады. Мүндай тыйым салу сатып алушының тауарларды тауар белгісімен не сатушыны немесе өндірушіні дараландырудың өзге қүралымен сатуды үйымдастыруы туралы келісімдерге қолданылмайды.

5. Егер мұндай келісімдер бәсекелестікті шектеуге экеп соғады немесе экеп соғуы мүмкін деп белгіленсе, осы Шартқа № 19 қосымшада белгіленген жол беру критерийлеріне сәйкес жол беріледі деп танылатын «сатылы» келісімдерді қоспағанда, шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) арасындағы өзге келісімдерге тыйым салынады.

104

6. Мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің (нарық субъектілерінің) экономикалық қызметін жеке түлғалардың, коммерциялық үйымдардың және коммерциялық емес үйымдардың үйлестіруді жүзеге асыруына, егер мүндай үйлестіру осы баптың 3 және 4-тармақтарында көрсетілген, осы Шартқа № 19 қосымшада белгіленген жол беру критерийлеріне сәйкес жол берілген деп танылуы мүмкін емес салдарлардың кез келгеніне экеп еоқса немесе әкеп соғуы мүмкін болса, тыйым салынады. Мүше мемлекеттер өз заңнамасында, егер экономикалық қызметті үйлестіру осы баптың 5-тармағында көрсетілген, осы Шартқа № 19 қосымшада белгіленген жол беру критерийлеріне сэйкес жол берілген деп танылуы мүмкін емес салдарларға әкеп соқса немесе әкеп соғуы мүмкін болса, мүндай үйлестіруге тыйым салуды белгілеуге құқылы.

7. Мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің (нарық субъектілерінің), сондай-ақ мүше мемлекеттердің кэсіпкерлік қызметті жүзеге асырмайтын жеке түлғалары мен коммерциялық емес ұйымдарының осы бөлімде белгіленген бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бүзуының жолын кесуді, егер мүндай бүзушылықтар, қаржы нарықтарын қоспағанда, екі және одан да көп мүше мемлекет аумағындағы трансшекаралық нарықтағы бәсекеге теріс эсер ететін болса немесе эсер етуі мүмкін болса, Комиссия осы Шартқа № 19 қосымшада көзделген тәртіппен жүзеге асырады.

105

77-бап

Бағаны мемлекеттік реттеу

Бағаны мемлекеттік реттеуді енгізу, сондай-ақ мүше мемлекеттердің оны енгізу туралы шешімдеріне дауласу тэртібі осы Шартқа № 19 қосымшада айқындалады.

XIX БӨЛІМ

ТАБИҒИ МОНОПОЛИЯЛАР

78-бап

Табиғи монополиялар салалары мен субъектілері

1. Мүше мемлекеттер табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеу кезінде осы Шартқа № 20 қосымшада көзделген нормалар мен ережелерді басшылыққа алады.

2. Осы бөлімнің ережелері мүше мемлекеттердің табиғи монополиялар субъектілері, табиғи монополиялар салаларындағы түтынушылары, атқарушы билік органдары және жергілікті өзін-өзі басқару органдары қатысатын, мүше мемлекеттер арасындағы саудаға эсер ететін және осы Шартқа № 20 қосымшаға № 1 қосымшада көрсетілген қатынастарға қолданылады.

3. Табиғи монополиялардың нақты салаларындағы құқықтық қатынастар осы Шарттың XX және XXI бөлімдерінде көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, осы бөлімде айқындалады.

4. Мүше мемлекеттерде табиғи монополиялар салаларына осы Шартқа № 20 қосымшаға № 2 қосымшада көрсетілген табиғи монополиялар салалары да жатады.

Осы Шартқа № 20 қосымшаға № 2 қосымшада көрсетілген табиғи монополиялар салаларына қатысты мүше мемлекеттер заңнамасының талаптары қолданылады.

5. Табиғи монополиялар салаларына жатқызылған табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтер тізбесі мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленеді.

6. Мүнге мемлекеттер осы Шартқа № 20 қосымшаға № 1 және 2 қосымшаларда көрсетілген табиғи монополиялар салаларын қысқарту және осы Шарттың XX және XXI бөлімдерінде өтпелі кезеңді ықтимал айқындау арқылы оларды үйлестіруге үмтылады.

7. Мүше мемлекеттерде табиғи монополиялар салаларын кеңейту:

егер мүше мемлекет басқа мүше мемлекетте табиғи монополия саласы болып табылатын және осы Шартқа № 20 қосымшаға № 1 немесе 2 қосымшада келтірілген саланы табиғи монополиялар саласына жатқызуға ниетті болған жағдайда, мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес;

егер мүше мемлекет осы Шартқа № 20 қосымшаға № 1 немесе 2 қосымшада көрсетілмеген табиғи монополиялардың өзге саласын табиғи монополиялар саласына жатқызуға ниетті болған жағдайда, осы мүше мемлекет Комиссияға тиісінше өтініш жасағаннан кейін Комиссияның шешімі бойынша жүзеге асырылады.

107

8. Осы бөлім мүше мемлекеттер арасындағы қолданыстағы екіжақты халықаралық шарттармен реттелген қатынастарға қолданылмайды. Мүше мемлекеттер арасында жаңадан жасалатын екіжақты халықаралық шарттар осы бөлімге қайшы келмеуге тиіс.

9. Осы Шарттың XVIII бөлімінің ережелері осы бөлімде козделген ерекшеліктер ескеріле отырып, табиғи монополиялар субъектілеріне қолданылады.

XX БӨЛІМ ЭНЕРГЕТИКА

79-бап

Мүше мемлекеттердің энергетика саласындагы өзара іс-қимылы

1. Мүше мемлекеттердің отын-энергетика кешендерінің элеуетін тиімді пайдалану, сондай-ақ үлттық экономикаларды энергетикалық ресурстардың негізгі түрлерімен (электр энергиясы, газ, мүнай және мүнай өнімдері) қамтамасыз ету мақсатында мүше мемлекеттер энергетика саласында үзақ мерзімді өзара тиімді ынтымақтастықты дамытады, үйлестірілген энергетика саясатын жүргізеді, энергетикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етуді ескере отырып, осы Шарттың 81, 83 және 84-баптарында көзделген халықаралық

шарттарга сэйкес:

1) энергетикалық ресурстарга нарықтық бага белгілеуді

108

қамтамасыз ету;

2) энергетикалық ресурстардың ортақ нарықтарындағы бәсекелестікті дамытуды қамтамасыз ету;

3) энергетикалық ресурстар, тиісті жабдық, технологиялар және олармен байланысты көрсетілетін қызметтер саудасына техникалық, экімшілік және өзге де тосқауылдардың болмауы;

4) энергетикалық ресурстардың ортақ нарықтарының көлік инфрақүрылымын дамытуды қамтамасыз ету;

5) энергетикалық ресурстардың ортақ нарықтарында мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілері үшін кемсітпеушілік жағдайларды қамтамасыз ету;

6) мүше мемлекеттердің энергетикалық кешеніне инвестициялар тарту үшін қолайлы жағдайлар жасау;

7) энергетикалық ресурстардың ортақ нарықтарының технологиялық және коммерциялық инфрақүрылымы жұмыс істеуінің үлттық нормалары мен қағидаларын үйлестіру қағидаттарын негізге ала отырып, энергетикалық ресурстардың ортақ нарықтарын кезең- кезеңмен қалыптастыруды жүзеге асырады.

2. Мүше мемлекеттердің электр энергетикасы, газ, мүнай және мүнай өнімдері салаларындағы осы бөлімде реттелмеген өз қызметін жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектілерінің қатынастарына мүше мемлекеттердің заңнамасы қолданылады.

3. Мүше мемлекеттердің электр энергетикасы, газ, мүнай және мұнай өнімдері салаларындағы шаруашылық жүргізуші субъектілерінің қызметіне қатысты осы Шарттың XVIII бөлімінің

109

ережелері осы Шарттың осы бөлімінде және XIX бөлімінде көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып қолданылады.

80-бап

Газдың, мұнайдың және мұнай өнімдерінің индикативті (болжамды) балансы

1. Жиынтық энергетикалық элеуетті тиімді пайдалану және энергетикалық ресурстарды мемлекетаралық жеткізіп беруді оңтайландыру мақсатында мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары:

Одақ газының индикативті (болжамды) балансын;

Одақ мұнайыныц индикативті (болжамды) балансын;

Одақтың мұнай өнімдерінің индикативті (болжамды) балансын әзірлейді және келіседі.

2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген баланстарды эзірлеу Комиссияның қатысуымен және осы Шарттың 104-бабының 1-тармағында козделген мерзімде эзірленетін және мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарымен келісілетін газдың, мүнайдың және мұнай өнімдерінің индикативті (болжамды) баланстарын қалыптастыру әдіснамасына сэйкес жүзеге асырылады.

Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығын қалыптастыру

1. Мүше мемлекеттер осы Шарттың 104-бабының 2 және 3-тармақтарында көзделген өтпелі ережелерді ескере отырып, қатар жұмыс істейтін электр энергетикасы жүйелері негізінде Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығын кезең-кезеңмен қалыптастыруды жүзеге асырады.

2. Мүше мемлекеттер Одақтың Жоғары кеңес бекітетін ортақ электр энергетикасы нарығын қалыптастыру тұжырымдамасы мен бағдарламасын әзірлейді.

3. Мүше мемлекеттер Одақ шеңберінде Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығын қалыптастырудың бекітілген түжырымдамасы мен бағдарламасы ережелеріне негізделген ортақ электр энергетикалық нарығын қалыптастыру туралы халықаралық шарт жасасады.

82-бап

Электр энергетикасы саласындағы табиғи монополиялар субъектілерінің көрсететін қызметтеріне қол жеткізуді

қамтамасыз ету

1. Мүше мемлекеттер электр энергетикасы саласындағы табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтерін осы Шартқа № 21 қосымшаға сай бірыңғай қағидаттар мен қағидаларға сәйкес

муше мемлекеттердің электр энергиясына (қуатына) деген ішкі қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін басым пайдаланған жағдайда, осы қызметтер көрсетуге кедергісіз қол жеткізуді қолда бар техникалық мүмкіндіктер шегінде қамтамасыз етеді.

2. Осы Шартқа № 21 қосымшада баяндалған баға белгілеуді және тариф саясатын қоса алғанда, электр энергетикасы саласындағы табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу қағидаттары мен қағидалары, Беларусь Республикасына, Қазақстан Республикасына және Ресей Федерациясына қатысты қолданылады. Одаққа жаңа мүшелер қосылған жағдайда көрсетілген қосымшаға тиісті өзгерістер енгізіледі.

83-бап

Одақтың ортақ газ нарығын қалыптастыру және газ тасымалдау саласындағы табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету

1. Мүше мемлекеттер осы Шарттың 104-бабының 4 және 5- тармақтарында көзделген ережелерді ескере отырып, № 22 қосымшаға сәйкес Одақтың ортақ газ нарығын кезең-кезеңмен қалыптастыруды жүзеге асырады.

2. Мүше мемлекеттер Жоғары кеңес бекітетін Одақтың ортақ газ нарығын қалыптастырудың тұжырымдамасы мен бағдарламасын әзірлейді.

112

3. Мүше мемлекеттер Одақ шеңберінде Одақтың ортақ газ нарығын қалыптастырудың бекітілген тұжырымдамасы мен бағдарламасының ережелеріне негізделетін ортақ газ нарығын қалыптастыру туралы халықаралық шарт жасасады.

4. Мүше мемлекеттер Одақтың келісілген индикативті (болжамды) газ балансын ескере отырып, қолда бар техникалық мүмкіндіктер, газ тасымалдау жүйелерінің бос қуаттары шегінде және шаруашылық жүргізуші субъектілердің азаматтық-қүқықтық шарттарының негізінде басқа мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің газды тасымалдау үшін мүше мемлекеттер аумақтарында орналасқан газ тасымалдау жүйелеріне кедергісіз қол жеткізуін осы Шартқа № 22 қосымшаға сәйкес бірыңғай қағидаттар, шарттар және қағидалар негізінде қамтамасыз етеді.

84-бап

Одақтың мүнай және мүнай өнімдерінің ортақ нарықтарын қалыптастыру және мүнай мен мүнай өнімдерін тасымалдау саласындағы табиғи монополия субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету

1. Мүше мемлекеттер осы Шарттың 104-бабының 6 және 7- тармақтарында көзделген өтпелі ережелерді ескере отырып, осы Шартқа № 23 қосымшаға сэйкес Одақтың мүнай және мүнай өнімдерінің ортақ нарықтарын кезең-кезеңмен қалыптастыруды жүзеге асырады.

2. Мүше мемлекеттер Жоғарғы кеңес бекітетін Одақтың мүнай және мұнай өнімдерінің ортақ нарықтарын қалыптастыру тұжырымдамасы мен бағдарламасын эзірлейді.

3. Мүше мемлекеттер Одақ шеңберінде Одақтың мұнай және мүнай өнімдерінің ортақ нарықтарын қалыптастырудың бекітілген түжырымдамасы мен бағдарламасының ережелеріне негізделетін мүнай және мүнай өнімдерінің ортақ нарықтарын қалыптастыру туралы халықаралық шарт жасасады.

4. Мүше мемлекеттер Одақ мүнайының келісілген индикативті (болжамды) балансын, Одақтың мүнай өнімдерінің келісілген индикативті (болжамды) балансын ескере отырып, қолда бар техникалық мүмкіндіктер шегінде және шаруашылық жүргізетін субъектілердің азаматтық-құқықтық шарттарының негізінде басқа мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізу субъектілерінің мүше мемлекеттер аумағында орналасқан мүнай мен мүнай өнімдерін тасымалдау жүйелеріне кедергісіз қол жеткізуін Осы Шартқа № 23 қосымшада көзделген бірыңғай қағидаттар, шарттар мен қағидалар негізінде қамтамасыз етеді.

85-бап

Комиссияның энергетика саласындағы өкілеттігі

Комиссия энергетика саласында осы бөлімнің орындалуына мониторингті жүзеге асырады.

XXI БӨЛІМ КӨЛІК

86-бап

Үйлестірілген (келісілген) көлік саясаты

1. Одақта экономикалық интеграцияны қамтамасыз етуге, бәсекелестік, ашықтық, қауіпсіздік, сенімділік, қолжетімділік және экологиялық қағидаттарында бірыңғай көлік кеңістігін жүйелі және кезең-кезеңмен қалыптастыруға бағытталған үйлестірілген (келісілген) көлік саясаты жүзеге асырылады.

2. Үйлестірілген (келісілген) көлік саясатының міндеттері:

1) көлік қызметтерінің ортақ нарығын қүру;

2) көлік саласындағы ортақ басымдықтарды және үздік практикалардың іске асырылуын қамтамасыз ету бойынша келісілген шаралар қабылдау;

3) мүше мемлекеттердің көлік жүйелерін әлемдік көлік жүйесіне интеграциялау;

4) мүше мемлекеттердің транзиттік элеуетін тиімді пайдалану;

5) көлік қызметтерінің сапасын арттыру;

6) көліктегі қауіпсіздікті қамтамасыз ету;

7) көліктің қоршаган ортаға және адам денсаулыгына зиянды әсерін төмендету;

8) қолайлы инвестициялық климатты қалыптастыру болып табылады.

115

3. Үйлестірілген (келісілген) көлік саясатының негізгі басымдықтары:

1) біріңғай көлік кеңістігін қалыптастыру;

2) еуразиялық көлік дәліздерін қүру және дамыту;

3) Одақ шеңберінде транзиттік элеуетті іске асыру және дамыту;

4) көлік инфрақұрылымының дамуын үйлестіру;

5) тасымалдау процестерін оңтайландыруды қамтамасыз ететін логистикалық орталықтар мен көлік ұйымдарын қүру;

6) мүше мемлекеттердің кадрлық элеуетін тарту және пайдалану;

7) көлік саласындагы ғылым мен инновацияларды дамыту

болып табылады.

4. Үйлестірілген (келісілген) көлік саясатын мүше мемлекеттер қалыптастырады.

5. Үйлестірілген (келісілген) көлік саясатының негізгі бағыттары мен іске асыру кезеңдерін Жоғары кеңес айқындайды.

6. Комиссия мүше мемлекеттердің үйлестірілген (келісілген)

көлік саясатын іске асыруына мониторинги жүзеге асырады.

87-бап Қолданылу аясы

1. Осы бөлімінің ережелері осы Шарттың XVIII және XIX бөлімдерінің ережелерін және осы Шартқа № 24 қосымшада көзделген ерекшеліктерді ескере отырып, автомобиль, әуе, су және

теміржол көлігіне қолданылады.

2. Мүше мемлекеттер мүше мемлекеттер арасындағы көлік қызметтерін кезең-кезеңімен ырықтандыруға ұмтылады.

Ырықтандырудың тәртібі, шарттары және кезеңділігі осы Шартқа № 21 қосымшада көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда айқындалады.

3. Көліктегі қауіпсіздікке (көлік қауіпсіздігіне және көлікті пайдалану қауіпсіздігіне) қойылатын талаптар мүше мемлекеттердің заңнамаларында және халықаралық шарттарда айқындалады.

XXII БӨЛІМ

МЕМЛЕКЕТТІК (МУНИЦИПАЛДЫҚ) САТЫП АЛУ

88-бап

Мемлекеттік (муниципалдық) сатып алу саласындағы реттеудің

мақсаттары мен қагидаттары

1. Мүше мемлекеттер мемлекеттік (муниципалдық) сатып алу (бүдан әрі - сатып алу) саласында реттеудің мынадай мақсаттары мен қағидаттарын айқындайды:

сатып алу саласындағы қатынастарды мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасымен және мүше мемлекеттердің халықаралық шарттарымен реттеу;

мүше мемлекеттерде сатып алу үшін пайдаланылатын қаражаттың оңтайлы және тиімді жүмсалуын қамтамасыз ету;

117

мүше мемлекеттерге сатып алу саласында үлттық режим ұсыну;

үшінші елдерге сатып алу саласында мүше мемлекеттерге үсынылатынға қараганда неғүрлым қолайлы режим үсынуга жол бермеу;

сатып алудың ақпараттық ашықтыгы мен айқындылыгын қамтамасыз ету;

бір мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес дайындалған электрондық цифрлық қолтаңбаны басқа мүше мемлекеттің өзара тануы арқылы электрондық форматта жүргізілетін сатып алуга қатысуга мүше мемлекеттердің әлеуетті өнім берушілері мен өнім берушілерінің кедергісіз қол жеткізуін қамтамасыз ету;

мүше мемлекеттің сатып алу саласында уәкілетті реттеуші және бақылаушы билік органдарының болуын қамтамасыз ету (осы функцияларды бір органның орындауына жол беріледі);

мүше мемлекеттердің сатып алу туралы заңнамасын бүзганы үшін жауапкершілік белгілеу;

сатып алу саласында бәсекелестікті дамыту, сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа және басқа да теріс пайдаланушылықтарга қарсы іс- қимыл жасау.

2. Осы Шарттың күші мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес олар туралы мәліметтер мемлекеттік сырды (мемлекеттік қүпияларды) қүрайтын сатып алуларга қолданылмайды.

3. Мүше мемлекеттерде сатып алу осы Шартқа № 25 қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

118

4. Осы бөлімнің күші осы тармақтың екінші - төртінші абзацтарының ерекшеліктері ескеріле отырып, мүше мемлекеттердің үлттық (орталық) банктері жүзеге асыратын сатып алуға қолданылмайды.

Мүше мемлекеттердің үлттық (орталық) банктері өздерінің сатып алуды жүзеге асырүдың ішкі қағидаларына (бүдан әрі - сатып алу туралы ережеге) сэйкес экімшілік-шаруашылық мүқтаждарды қамтамасыз ету, қүрылыс және күрделі жөндеу жүмыстарын орындау үшін сатып алуды жүзеге асырады. Сатып алу туралы ереже осы бапта жазылған мақсаттарға және қағидаттарға қайшы келмеуге, оның ішінде мүше мемлекеттердің әлеуетті өнім берушілеріне тең қолжетімділікті қамтамасыз етуге тиіс. Айрықша жагдайларда үлттық (орталық) банктің жоғары органының шешімімен көрсетілген қағидаттардан ерекшеліктер белгіленуі мүмкін.

Сатып алу туралы ереже сатып алуға қойылатын талаптарды, оның ішінде сатып алу рәсімдерін дайындау және жүргізу тэртібін (сатып алу тәсілдерін қоса алғанда) және оларды қолдану шарттарын, шарттарды (келісімшарттарды) жасасу тэртібін қамтуға тиіс.

Бүл ретте сатып алу туралы ереже және мүше мемлекеттердің ұлттық (орталық) банктері жоспарлап отырған және жүзеге асырған сатып алу туралы ақпарат сатып алу туралы ережеде айқындалған тәртіппен мүше мемлекеттердің ұлттық (орталық) банктерінің Интернет желісіндегі ресми сайттарында орналастырылады.

XXIII БӨЛІМ

119

ЗИЯТКЕРЛІК МЕНШІК

89-бап Жалпы ережелер

1. Мүше мемлекеттер зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды сақтау және қорғау саласындагы ынтымақтастықты жүзеге асырады және оларға қүқықтардың өз аумагында сақталуы мен қоргалуын халықаралық құқық нормаларына, Одақтың құқығын қүрайтын халықаралық шарттар мен актілерге және мүше

мемлекеттердің заңнамасына сэйкес қамтамасыз етеді.

Мүше мемлекеттердің ынтымақтастығы мынадай негізгі міндеттерді шешу үшін жүзеге асырылады:

мүше мемлекеттердің зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды сақтау және қорғау саласындағы заңнамасын үйлестіру;

мүше мемлекеттердің зияткерлік меншік объектілеріне қүқық иеленушілерінің мүдделерін қорғау.

2. Мүше мемлекеттердің ынтымақтастығы мынадай негізгі бағыттар бойынша жүзеге асырылады:

1) ғылыми және инновациялық дамуды қолдау;

2) зияткерлік меншік объектілерін коммерцияландыру және пайдалану тетіктерін жетілдіру;

3) мүше мемлекеттердің авторлық қүқықты және сабақтас қүқықтарды иеленушілері үшін қолайлы жағдайлар үсыну;

120

4) Еуразиялық экономикалық одақтың тауар белгілері мен қызмет көрсету белгілерін және Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлар шығарылған жерлерінің атауларын тіркеу жүйесін енгізу;

5) зияткерлік меншік объектілеріне құқықтарды қорғауды, оның ішінде Интернет желісінде қорғауды қамтамасыз ету;

6) зияткерлік меншік объектілеріне құқықтарды тиімді кедендік қорғауды, оның ішінде мүше мемлекеттердің зияткерлік меншік объектілерінің бірыңғай кеден тізілімін жүргізу арқылы қамтамасыз ету;

7) контрафактілік өнімдердің айналымын болдырмауға және оның жолын кесуге бағытталған үйлестірілген шараларды жүзеге асыру.

3. Зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды тиімді сақтауды және қорғауды қамтамасыз ету мақсатында Комиссия үйымдастыратын мүше мемлекеттердің консультациялары өткізіледі.

Консультациялар нәтижесінде мүше мемлекеттердің ынтымақтастығы барысында анықталған проблемалық мәселелерді шешу бойынша үсыныстар әзірленеді.

90-бап

Зияткерлік меншік объектілерінің қүқықтық режимі

1. Бір мүше мемлекеттің түлғаларына басқа мүше мемлекеттің аумағында зияткерлік меншік объектілерінің қүқықтық режиміне қатысты ғана үлттық режим үсынылады. Мүше мемлекеттің

121

заңнамасында ұлттық режимнен хат-хабар жазысу үшін мекенжайды көрсету мен өкілді тағайындауды қоса алғанда, сот және экімшілік рәсімдерге қатысты ерекшеліктер көзделуі мүмкін.

2. Мүше мемлекеттер өз заңнамасында зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды сақтау мен қорғаудың мүше мемлекеттерге қолданылатын халықаралық құқықтық актілерде, сондай-ақ Одақтың қүқығын қүрайтын халықаралық шарттар мен актілерде көзделгеннен гөрі жоғары деңгейін қамтамасыз ететін нормаларды көздеуі мүмкін.

3. Мүше мемлекеттер зияткерлік меншік объектілеріне құқықтарды сақтау және қорғау саласындағы қызметті мынадай негізгі халықаралық шарттардың нормаларына сэйкес жүзеге асырады:

1886 жылғы 9 қыркүйектегі Әдеби және көркем туындыларды қорғау жөніндегі Берн конвенциясы (1971 жылғы редакциядағы);

1977 жылғы 28 сәуірдегі патенттік рэсім мақсаттары үшін микроағзаларды депозиттеуді халықаралық тану туралы Будапешт шарты;

1996 жылғы 20 желтоқсандағы Авторлық құқық жөніндегі Дүниежүзілік зияткерлік меншік ұйымының шарты;

1996 жылғы 20 желтоқсандағы Орындаулар мен фонограммалар жөніндегі Дүниежүзілік зияткерлік меншік үйымының шарты;

2000 жылғы 1 маусымдағы Патенттік қүқық туралы шарт;

1970 жылғы 19 маусымдағы Патенттік кооперация жөніндегі

шарт;

1971 жылғы 29 қазандағы Фонограммаларды заңсыз пайдаланудан фонограмма шығарушылардың мүдделерін қорғау туралы Конвенция;

1891 жылғы 14 сәуірдегі Таңбаларды халықаралық тіркеу туралы Мадрид келісімі және 1989 жылғы 28 маусымдағы Таңбаларды халықаралық тіркеу туралы Мадрид келісімінің Хаттамасы;

1961 жылғы 26 қазандағы Орындаушылардың, фонограмма шығарушылардың және хабар тарату ұйымдарының құқықтарын қорғау туралы халықаралық конвенция;

1883 жылғы 20 наурыздағы Өнеркәсіптік меншікті қорғау жөніндегі Париж конвенциясы;

2006 жылғы 27 наурыздағы Тауар таңбалары жөніндегі заңдар туралы Сингапур шарты.

Көрсетілген халықаралық шарттардың қатысушысы болып табылмайтын мүше мемлекеттер осы шарттарға қосылу жөніндегі міндеттемені өз мойнына алады.

4. Зияткерлік меншік объектілерінің жекелеген түрлеріне қатысты қүқықтық режимнің ерекшеліктерін айқындауды қоса алғанда, зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды сақтау және қорғау саласындағы қатынастарды реттеу осы Шартқа № 26 қосымшаға сэйкес жүзеге асырылады.

91-бап Құқық қолдану

1. Мүше мемлекеттер зияткерлік меншік объектілеріне құқықтарды тиімді қорғауды қамтамасыз ету бойынша құқық қолдану шараларын жүзеге асырады.

2. Мүше мемлекеттер зияткерлік меншік объектілеріне құқықтарды қорғау бойынша, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексіне, сондай-ақ кедендік қүқықтық қатынастарды реттейтін, Одақтың құқығын қүрайтын халықаралық шарттар мен актілерге сәйкес әрекеттерді жүзеге асырады.

3. Зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды қорғау саласында өкілеттіктер берілген мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары мүше мемлекеттердің аумақтарында зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды бүзудың алдын алу, оны анықтау және оның жолын кесу бойынша әрекеттерді үйлестіру мақсатында ынтымақтастықты және өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

XXIV БӨЛІМ ӨНЕРКӘСІП

92-бап

Өнеркәсіптік саясат және ынтымақтастық

1. Мүше мемлекеттер ұлттық өнеркәсіптік саясатты өздері дербес әзірлейді, қалыптастырады және іске асырады, оның ішінде өнеркәсіпті дамытудың ұлттық бағдарламаларын және өнеркәсіптік саясаттың өзге де шараларын қабылдайды, сондай-ақ осы Шартың 93- бабына қайшы келмейтін өнеркәсіптік субсидиялар ұсыну тэсілдерін, нысандарын және бағыттарын айқындайды.

Одақ шеңберіндегі өнеркәсіптік саясатты мүше мемлекеттер Үкіметаралық кеңес бекітетін өнеркәсіптік ынтымақтастықтың негізгі бағыттары бойынша қалыптастырады және оны Комиссияның консультациялық қолдау көрсетуіне немесе үйлестіруіне сүйеніп жүзеге асырады.

2. Одақ шеңберіндегі өнеркэсіптік саясатты мүше мемлекеттер:

1) мүше мемлекеттердің тең қүқылығы және үлттық мүдделерін есепке any;

2) өзара тиімділік;

3) адал бәсекелестік;

4) кемсітпеушілік;

5) транспаренттілік қағидаттары негізінде жүзеге асырады.

125

3. Одақ шеңберінде өнеркәсіптік саясатты жүзеге асыру мақсаттары өнеркэсіптік дамуды жеделдету және оның орнықтылығын арттыру, мүше мемлекеттердің өнеркэсіптік кешендерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру, инновациялық белсенділікті жогарылатуға, өнеркэсіп саласында, оның ішінде мүше мемлекеттердің өнеркәсіптік тауарларының қозғалысы жолындагы кедергілерді жоюга бағытталган тиімді ынтымақтастықты жүзеге асыру болып табылады.

4. Мүше мемлекеттер Одақ шеңберіндегі өнеркәсіптік саясатты жүзеге асыру мақсаттарына қол жеткізу үшін:

1) өнеркәсіпті дамыту жоспарлары туралы өзара хабар беруді жүзеге асыруы;

2) мүше мемлекеттердің үлттық өнеркәсіп саясатын әзірлеп, жүзеге асыруға жауап беретін уәкілетті органдары өкілдерінің түрақты кездесулерін (консультацияларын), оның ішінде Комиссия алаңындағы тұрақты кездесулерін (консультацияларын) өткізуі;

3) өнеркәсіптік ынтымақтастық үшін экономикалық қызметтің басым түрлерін дамытудың бірлескен багдарламаларын әзірлеуі және іске асыруы;

4) зэру тауарлардың тізбесін әзірлеуі және келісуі;

5) бірлескен жобаларды, оның ішінде мүше мемлекеттердің өнеркәсіптік ынтымақтастығының тиімділігін арттыру және өнеркәсіптік кооперациясын тереңдету үшін қажетті инфрақұрылымды дамыту жоніндегі жобаларды іске асыруы;

126

6) өнеркәсіптік ынтымақтастық мақсаттары үшін технологиялық және ақпараттық ресурстарды дамытуы;

7) жоғары технологиялы өндірістерді ынталандыру мақсатында бірлескен ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жүмыстарды жүргізуі;

8) кедергілерді жоюға және өзара тиімді ынтымақтастықты дамытуға бағытталған өзге де шараларды іске асыруы мүмкін.

5. Қажет болған жағдайда Үкіметаралық кеңестің шешімі бойынша осы баптың 4-тармағында көрсетілген шараларды іске асырудың тиісті тэртібі әзірленеді.

6. Мүше мемлекеттер Үкіметаралық Кеңес бекітетін және оның ішінде өнеркәсіптік ынтымақтастық үшін экономикалық қызметтің басым түрлері мен зәру тауарларды қамтитын Одақ шеңберіндегі Өнеркәсіптік ынтымақтастықтың негізгі бағыттарын (бүдан әрі - Негізгі бағыттар) әзірлейді.

Комиссия жыл сайын Негізгі бағыттардың іске асырылу нәтижелеріне мониторинг және талдау жүргізеді және қажет болған кезде мүше мемлекеттермен келісім бойынша Негізгі бағыттарды нақтылау жөнінде ұсыныстар дайындайды.

7. Сауда, кедендік-тарифтік, бәсекелестік, мемлекеттік сатып алу саласындағы, техникалық реттеу, кэсіпкерлік қызметті дамыту, көлік және инфрақүрылым және басқа да салалардағы саясаттарды әзірлеу және іске асыру кезінде мүше мемлекеттердің өнеркәсіпті дамыту мүдделері есепке алынады.

127

8. Мүше мемлекеттер зэру тауарларға қатысты өнеркәсіптік саясат шараларын қабылдау алдында ұстанымдарды өзара есепке алу үшін консультациялар жүргізеді.

Мүше мемлекеттер зэру тауарлардың бекітілген тізбесі бойынша үлттық өнеркәсіптік саясатты іске асырудың жоспарланған бағыттары туралы алдын ала өзара хабар беруді қамтамасыз етеді.

Мүше мемлекеттер Комиссиямен бірлесіп көрсетілген консультациялар жүргізудің және (немесе) өзара хабар берудің тәртібін әзірлейді, оны Комиссия Кеңесі бекітеді.

9. Одақ шеңберінде өнеркәсіптік ынтымақтастықты іске асыру үшін мүше мемлекеттер Комиссияның консультациялық қолдау көрсетуіне және үйлестіруіне сүйене отырып, мынадай қүралдарды әзірлеп, қолдана алады:

1) жоғары технологиялы, инновациялық және бәсекеге қабілетті онім жасау мақсатында өзара тиімді өнеркәсіптік кооперацияны ынталандыру;

2) мүше мемлекеттер өзара тиімді негізде қатысатын бірлескен бағдарламалар мен жобалар;

3) бірлескен технологиялық платформалар мен өнеркәсіптік кластерлер;

4) онеркәсіптік ынтымақтастықты дамытуға жәрдемдесетін өзге де қүралдар.

10. Осы бапты іске асыру үшін мүше мемлекеттер Комиссияның қатысуымен қосымша қүжаттар мен тетіктер әзірлей алады.

11. Комиссия осы Шартқа № 27 қосымшаға сэйкес, осы Шартта айқындалған өкілеттіктер шегінде өнеркәсіптік ынтымақтастықтың негізгі бағыттары бойынша мүше мемлекеттерге консультациялық қолдау көрсетеді және олардың қызметін үйлестіреді.

Осы баптың мақсаттары үшін осы Шартқа № 27 қосымшаға сәйкес үғымдар пайдаланылады.

93-бап.

Өнеркәсіптік субсидиялар

1. Мүше мемлекеттер экономикаларының түрақты және тиімді дамуы үшін жағдайларды, сондай-ақ мүше мемлекеттер арасындағы өзара сауда мен адал бәсекелестіктің дамуына ықпал ететін жағдайларды қамтамасыз ету мақсатында мүше мемлекеттердің аумақтарында онеркэсіптік тауарларға қатысты, оның ішінде осы Шартқа № 28 қосымшаға сэйкес онеркэсіп тауарларын өндірумен, өткізумен және түтынумен тікелей байланысты көрсетілетін қызметтерді ұсынған немесе алған кезде субсидиялар берудің бірыңғай қағидалары қолданылады.

2. Мүше мемлекеттердің осы баптың және осы Шартқа № 28 қосымшаның ережелерінен туындайтын міндеттемелері мүше мемлекеттердің үшінші елдермен қүқықтық қатынастарына қо лд аны л майд ы.

3. Осы баптың мақсаттары үшін субсидия ретінде мыналар түсініледі:

а) мүше мемлекеттің субсидиялаушы органы (немесе мүше мемлекет уәкілеттік берген қүрылым) көрсететін қаржылай көмек, оның нәтижесінде артықшылықтар жасалады (қамтамасыз етіледі) және ол:

ақша қаражатын тікелей аудару (мысалы, қайтарылмайтын несиелер, кредиттер түрінде) немесе жарғылық капиталдагы үлесті сатып алу немесе оны үлғайту немесе мүндай қаражатты аудару жөніндегі міндеттемелер (мысалы, кредиттер бойынша кепілдіктер);

мүше мемлекеттің кірісіне түсуге тиіс болған төлемдерді өндіріп алудан толықтай немесе ішінара бас тарту (мысалы, салық жеңілдіктері, борышты есептен шыгару) арқылы жүзеге асырылады. Бүл ретте экспортталатын өнеркәсіп тауарын ішкі түтынуға арналған үқсас тауардан алынатын баждар мен салықтардан босату не мүндай баждар мен салықтарды азайту не іс жүзінде есепке жазылган сомадан аспайтын мөлшерде мүндай баждар мен салықтарды қайтару субсидия ретінде қарастырылмайды;

тауарларды немесе көрсетілетін қызметтерді (ортақ инфрақүрылымды қолдауга және дамытуга арналған өнеркәсіп тауарларын немесе көрсетілетін қызметтерді қоспағанда) үсыну; өнеркэсіп тауарларын сатып алу арқылы жүзеге асырылады;

б) нәтижесінде артықшылық үсынылатын, кез келген мүше мемлекеттің аумагынан өнеркәсіп тауарын әкелудің қысқартылуына немесе кез келген мүше мемлекеттің аумагына өнеркэсіп тауарын әкетудің үлғайтылуына эсер ететін (тікелей немесе жанама) кірістерді немесе бағаларды қолдаудың басқа да кез келген нысаны.

130

Субсидия түрлері осы Шартқа № 28 қосымшада көзделген.

4. Субсидиялаушы орган өзіне жүктелген, субсидияны беруге қатысты бір немесе бірнеше функцияны кез келген басқа үйымга орындауға тапсыруы немесе бүйыруы мүмкін. Мүндай ұйымның әрекеттері суосидиялаушы органның әрекеттері ретінде қарастырылады.

Мүше мемлекет басшысының субсидиялар беруге багытталган актілері субсидиялаушы органның әрекеттері ретінде қарастырылады.

5. Мүше мемлекеттің аумагында берілетін субсидиялардың осы баитың және осы Шартқа № 28 қосымшаның ережелеріне сәйкестігін талдау мақсатындагы тергеп-тексеру осы Шартқа № 28 қосымшада көзделген тэртіпке сәйкес жүргізіледі.

6. Комиссия осы баптың және осы Шартқа № 28 қосымшаның ережелерінің іске асырылуын бақылауды қамтамасыз етеді және оган мынадай:

1) мүше мемлекеттер заңнамасына мониторинги жүзеге асыру және оның субсидияларды беруге қатысты осы Шарттың ережелеріне сәйкестігі түргысынан салыстырмалы-қүқықтық талдау жүргізу, сондай-ақ мүше мемлекеттердің осы баптың және осы Шартқа № 28 қосымшаның ережелерін сақтауы туралы жыл сайынғы есептерді дайындау;

2) субсидияларды беру саласында мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру мен біріздендіру мәселелері бойынша мүше мемлекеттердің консультацияларын ұйымдастыруға жәрдемдесу;

3) беруге жоспарланып жатқан және берілген өзіндік ерекшелікті субсидияларды ерікті келісу рәсімінің қорытындылары бойынша мүше мемлекеттер орындауға міндетті, осы Шартқа № 28 қосымшаның ережелерінде көзделген шешімдерді қабылдау, оның ішінде:

осы Шартқа № 28 қосымшаның 7-тармағында көзделген, Одақ шеңберіндегі халықаралық шартта айқындалған критерийлердің негізінде осы Шартқа № 28 қосымшаның 6-тармағына сэйкес өзіндік ерекшелікті субсидияларды беруге болатыны немесе болмайтыны туралы шешім қабылдау;

осы Шартқа № 28 қосымшаның 7-тармағында көзделген, Одақ шеңберіндегі халықаралық шартта айқындалған жағдайларда өзіндік ерекшелікті субсидияларды беру фактілері бойынша талқылау жүргізу және оларға қатысты міндетті шешімдер қабылдау;

осы баптың және осы Шартқа № 28 қосымшаның ережелерін іске асыруға қатысты мәселелер бойынша келіспеушіліктерді шешу және оларды қолдану жөнінде түсіндірмелер беру;

4) осы Шартқа № 28 қосымшаның 7-тармағында көзделген, Одақ шеңберіндегі халықаралық шартта белгіленетін тәртіппен және жағдайларда берілетін субсидиялар туралы сүрау салулар жіберу және ақпарат алу өкілеттіктері беріледі.

Осы тармақтың 3) және 4) тармақшаларын қолдану осы Шарттың 105-бабының 1-тармағында козделген өтпелі ережелер ескеріле отырып жүзеге асырылады.

132

7. Осы баптың және осы Шартқа № 28 қосымшаның ережелеріне қатысты даулар, бірінші кезекте, келіссөздер мен консультациялар жүргізу арқылы шешіледі. Егер дау оған бастамашы болған мүше мемлекет жауапкер - мүше мемлекетке жіберген, келіссөздер мен консультациялар жүргізу туралы ресми жазбаша өтініш берілген күннен бастап күнтізбелік 60 күннің ішінде келіссөздер мен консультациялар арқылы реттелмесе, талап қоюшы - мүше мемлекеттің Одақ Сотына жүгінуге қүқығы бар.

Егер Одақ Сотының шешімдері белгіленген уақыт кезеңі ішінде орындалмаса немесе егер Одақ Соты жауапкер - мүше мемлекет хабарлаған шаралар осы баптың және осы Шартқа № 28 қосымшаның ережелеріне сэйкес келмейді деп шешсе, талап қоюшы - мүше мемлекет мөлшерлес жауап шараларын қолдануға қүқылы.

8. Осы Шартқа № 28 қосымшаны бүза отырып берілген өзіндік ерекшелікті субсидияға мүше мемлекеттер дау айта алатын мерзім өзіндік ерекшелікті субсидия берілген күннен бастап 5 жылды қүрайды.

XXV БӨЛІМ АГРОӨНЕРКӘСІПТІК КЕШЕН

94-бап

Келісілген (үйлестірілген) агроөнеркәсіптік саясаттың мақсаттары мен міндеттері

1. Әрбір мүше мемлекет және жалпы Одақ халқының мүддесінде агроөнеркәсіптік кешенді және ауылдық жерлерді дамытуды, сондай-ақ Одақ шеңберіндегі экономикалық интеграцияны қамтамасыз ету мақсатында келісілген (үйлестірілген) агроөнеркәсіптік саясат жүргізіледі, ол, оның ішінде осы Шартта және Одақ шеңберіндегі агроөнеркәсіптік кешен саласындағы басқа да халықаралық шарттарда көзделген реттеу тетіктерін қолдануды, тізбесі мүше мемлекеттердің үсыныстары негізінде қалыптастырылып, Комиссия Кеңесі бекітетін зәру ауылшаруашылық тауарларының әрқайсысы бойынша өндірісті дамыту жоспарларын (бағдарламаларын) мүше мемлекеттердің бір-біріне және Комиссияға өзара үсынуын көздейді.

2. Келісілген (үйлестірілген) агроөнеркэсіптік саясаттың негізгі мақсаты бәсекеге қабілетті ауылшаруашылық өнімдері мен азық-түлік өндірісінің көлемін оңтайландыру, ортақ аграрлық нарық қажеттіліктерін қанағаттандыру, сондай-ақ ауыл шаруашылығы өнімі мен азық-түлік экспортын үлғайту үшін мүше мемлекеттердің ресурстық элеуетін тиімді іске асыру болып табылады.

134

3. Келісілген (үйлестірілген) агроөнеркэсіптік саясатты іске асыру мынадай міндеттердің шешілуін қамтамасыз етеді:

1) ауылшаруашылығы өнімі мен азық-түлік өндірісін және нарығын теңгерімді түрде дамыту;

2) мүше мемлекеттердің субъектілері арасында эділ бәсекелестікті, оның ішінде ортақ аграрлық нарыққа бірдей қол жеткізу жағдайларын қамтамасыз ету;

3) ауылшаруашылығы өнімі мен азық-түліктің айналысына байланысты талаптарды біріздендіру;

4) ішкі және сыртқы нарықтарда мүше мемлекеттер өндірушілерінің мүдделерін қорғау.

95-бап

Келісілген (үйлестірілген) агроөнеркәсіптік саясаттың негізгі бағыттары және ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау шаралары

1. Келісілген (үйлестірілген) агроөнеркәсіптік саясат

міндеттерін шешу мынадай негізгі бағыттар:

1) агроөнеркәсіптік кешендегі болжау;

2) ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау;

3) ортақ аграрлық нарықты реттеу;

4) өнім өндірісі мен айналысы саласындағы бірыңғай талаптар;

5) ауылшаруашылығы өнімі мен азық-түліктің экспортын дамыту;

135

6) агроөнеркәсіптік кешенді ғылыми және инновациялық дамыту;

7) агроөнеркәсіптік кешенді интеграцияланған ақпараттық қамтамасыз ету бойынша мемлекетаралық өзара іс-қимыл тетіктерін пайдалануды көздейді.

2. Келісілген (үйлестірілген) агроөнеркәсіптік саясат шараларын іске асыру үшін мүше мемлекеттер өкілдерінің Комиссия үйымдастыратын түрақты консультациялары, оның ішінде зәру ауылшаруашылық тауарлары бойынша консультациялар жылына кемінде бір рет өткізіледі. Консультациялардың нэтижелері бойынша осы баптың 1-тармағында айқындалған негізгі бағыттар шеңберінде келісілген (үйлестірілген) агроөнеркәсіптік саясатты іске асыру бойынша үсынымдар әзірленеді.

3. Келісілген (үйлестірілген) агроонеркәсіптік саясатты жүргізу кезінде мүше мемлекеттер ауыл шаруашылығы саласының өндірістік, экономикалық қана емес, саланың әлеуметтік маңыздылығына, мүше мемлекеттердің өңірлері мен аумақтары арасындағы құрылымдық және табиғи-климаттық озгешеліктерге негізделген ауыл шаруашылығы саласындағы қызметтің ерекше сипатын ескереді.

4. Интеграциялық өзара іс-қимылдың басқа да салаларында, оның ішінде ауылшаруашылығы өнімі мен азық-түлікке қатысты санитариялық, фитосанитариялық және ветеринариялық

(ветеринариялық-санитариялық) шараларды қамтамасыз ету саласында саясатты іске асыру келісілген (үйлестірілген)

136

агроөнеркэсіптік саясаттың мақсаттарын, міндеттері мен бағыттарын ескере отырып жүзеге асырылады.

5. Одақ шеңберінде ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау осы Шартқа № 29 қосымшаға сай тәсілдерге сәйкес жүзеге асырылады.

6. Осы бап пен осы Шартқа № 29 қосымшаға қатысты даулар бірінші кезекте Комиссияның қатысуымен келіссөздер және консультациялар жүргізу арқылы шешіледі. Егер дау оған бастамашылық еткен мүше мемлекеттің жауапкер ретінде эрекет ететін мүше мемлекетке келіссөздер мен консультациялар жүргізу туралы ресми жазбаша өтініш жіберген күнінен бастап күнтізбелік 60 күн ішінде келіссөздер мен консультациялар арқылы реттелмесе, онда талап қоюшы - мүше мемлекет Одақтың Сотына жүгінуге қүқылы. Талап қоюшы болып табылатын мүше мемлекет келіссөздер мен консультациялар жүргізу туралы ресми жазбаша өтініш жіберген кезде, осындай өтініш жіберген күннен бастап күнтізбелік 10 күн ішінде Комиссияны бүл жөнінде хабардар етеді.

7. Келісілген (үйлестірілген) агроөнеркэсіптік саясатты іске асыру үшін Комиссия:

1) берілген өкілеттіктер шецберінде мүше мемлекеттермен бірлесіп келісілген (үйлестірілген) агроөнеркәсіптік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлеуді, үйлестіру мен іске асыруды;

2) мүше мемлекеттер агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың, ауыл шаруашылығы өніміне және азық-түлікке қатысты сүраныс пен

137

ұсыныстардың бірлескен болжамдарын дайындаған кезде қызметті үйлестіруді;

3) мүше мемлекеттердің агроөнеркэсіптік кешенді және оның жекелеген салаларын дамыту багдарламаларын өзара үсынуын үйлестіруді;

4) мүше мемлекеттердің агроөнеркэсіптік кешендері дамуының, мүше мемлекеттердің агроөнеркэсіптік кешендерді мемлекеттік реттеу шараларын, оның ішінде ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау шараларын қолдануының мониторингін;

5) мүше мемлекеттермен келісілген номенклатура бойынша өндірілетін өнімнің бәсекеге қабілеттілігіне баға мониторингі мен талдауды;

6) мүше мемлекеттердің агроөнеркәсіптік кешен еаласындағы заңнамаларын, оның ішінде ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау саласындағы заңнамаларын үйлестіру мәселелері бойынша, ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау саласындағы міндеттемелерді сақтауға байланысты дауларды шешу мәселелері бойынша конеультациялар мен келіссөздер үйымдастыруға жэрдемдесуді;

7) мүше мемлекеттердің ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау саласындағы заңнамасына мониторингті және оның Одақ шеңберіндегі міндеттемелерғе сэйкеетігі түрғысынан салыстырмалы- қүқықтық талдау жүргізуді;

8) мемлекеттік қолдау тиімділігін арттыру жөніндегі ұсынымдарды қоса алғанда, мүше мемлекеттерде агроөнеркэсіптік кешен және ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау саласындағы

138

мемлекеттік саясатқа шолулар дайындауды және оларды мүше мемлекеттерге ұсынуды;

9) ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау көлемдерін есептеумен байланысты мэселелер бойынша мүше мемлекеттерге жәрдем көрсетуді;

10) агроөнеркәсіптік кешен саласындагы экспорттық әлеуетті дамытуға багытталған келісілген іс-қимылдарды жүзеге асыру бойынша үсынымдарды мүше мемлекеттермен бірлесіп дайындауды;

11) мүше мемлекеттердің агроөнеркәсіптік кешен саласында, оның ішінде мүше мемлекеттердің мемлекетаралық багдарламаларды іске асыруы шеңберінде бірлескен гылыми-инновациялық қызметті жүзеге асыру кезіндегі іс-қимылдарын үйлестіруді;

12) мүше мемлекеттердің Одақтың кедендік аумагы бойынша асыл түқымды өнімді әкелу, әкету және орнын ауыстыру шарттарына, асыл түқымды малдардың асыл түқымдық қүндылығын айқындау әдістемелеріне, сондай-ақ асыл түқымдық куәліктердің (сертификаттардың, паспорттардың) нысандарына қатысты біріздендірілген талаптарды әзірленуін және оларды іске асыруын үйлестіруді;

13) ауыл шаруашылығы осімдіктерінің сүрыптарын сынау мен тұқым шаруашылыгы, сондай-ақ мүше мемлекеттердің түқымдардың сүрыптық және отыргызылу сапаларын растайтын құжаттарды өзара мойындауы саласында біріздендірілген талаптардың әзірленуін және іске асырылуын үйлестіруді;

139

14) келісілген (үйлестірілген) агроөнеркәсіптік саясаттың негізгі бағыттары шеңберіндегі тең бәсекелестік жагдайларын қамтамасыз етуге жәрдем көрсетуді жүзеге асырады.

XXVI БӨЛІМ ЕҢБЕК КӨШІ-ҚОНЫ

96-бап

Мүше мемлекеттердің еңбек көші-қоны саласындағы ынтымақтастыгы

1. Мүше мемлекеттер Одақ шеңберіндегі еңбек көші-қонын реттеу саласындағы саясатты келісу бойынша, сондай-ақ мүше мемлекеттерде еңбек қызметін жүзеге асыруы үшін мүше мемлекеттер еңбекшілерін үйымдастырылган түрде іріктеуге және тартуға жәрдем корсету бойынша ынтымақтастықты жүзеге асырады.

2. Мүше мемлекеттердің еңбек көші-қоны саласындағы ынтымақтастығы мүше мемлекеттердің қүзыретіне тиісті мэселелер жататын мемлекеттік органдарының өзара іс-қимыл жасасуы жолымен жүзеге асырылады.

3. Мүше мемлекеттердің Одақ шеңберіндегі еңбек көші-қоны саласындағы ынтымақтастыгы мынадай нысандарда жүзеге асырылады:

1) еңбек көші-қоны саласындағы жалпы тэсілдер мен қағидаттарды келісу;

140

2) нормативтік құқықтық актілермен алмасу;

3) ақпарат алмасу;

4) анық емес акпараттың таралып кетуін болдырмауға бағытталған шараларды іске асыру;

5) тәжірибе алмасу, тағылымдамаларды, семинарлар мен оқу курстарын өткізу;

6) консультациялық органдар шеңберіндегі ынтымақтастық.

4. Мүше мемлекеттердің келісімі бойынша көші-қон саласындағы ынтымақтастықтың өзге де нысандары белгіленуі мүмкін.

5. Осы бөлімде пайдаланылатын үғымдар мыналарды білдіреді:

«келу мемлекеті» - аумағына басқа мүше мемлекеттің азаматы

баратын мүше мемлекет;

«тұрақты тұратын мемлекет» - мүше мемлекеттің еңбекшісі азаматы болып табылатын мүше мемлекет;

«жүмысқа орналасу мемлекеті» - аумағында еңбек қызметі жүзеге асырылатын мүше мемлекет;

«білім туралы қүжаттар» - білім туралы мемлекеттік үлгідегі қүжаттар, сондай-ақ білім туралы мемлекеттік қүжаттар деңгейінде танылатын білім туралы қүжаттар;

«жүмыстарға (көрсетілетін қызметтерге) тапсырыс беруші» - жүмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасында көзделген тәртіппен және жағдайларда мүше мемлекеттің еңбекшісіне онымен жасалған азаматтық-қүқықтық шарт негізінде жүмыс беретін заңды немесе жеке тұлға;

141

«көші-қон картасы (карточкасы)» - басқа мүше мемлекеттің

аумағына келетін мүше мемлекеттің азаматы туралы мәліметтерді

қамтитын және оның келетін мемлекеттің аумағында уақытша

болуын есепке алу және бақылау үшін пайдаланылатын қүжат;

«жұмыс беруші» - жұмысқа орналасу мемлекетінің

заңнамасында көзделген тэртіппен және жағдаиларда, көшіп-қонушы

еңбекшіге онымен жасалған еңбек шартының негізінде жүмыс беретін

заңды немесе жеке тұлга;

«әлеуметтік қамсыздандыру (әлеуметтік сақтандыру)» - еңбекке

уақытша жарамсыздыгы жағдайы мен ана болуына байланысты

міндетті сақтандыру, өндірістегі жазатайым оқиғалар мен кәсіптік .

аурулардан міндетті сақтандыру және міндетті медициналық сақтандыру;

«еңбек қызметі» - жүмысқа орналасу мемлекетінің аумағында осы мемлекеттің заңнамасына сэйкес жүзеге асырылатын, еңбек шартының негізіндегі қызмет немесе азаматтық-құқықтық шарт негізінде жұмыстарды орындау (қызметтер көрсету) жөніндегі қызмет;

«мүше мемлекеттің еңбекшісі» - мүше мемлекеттің азаматы болып табылатын, озі азаматы болып табылмайтын және тұрақты түрмайтын басқа мүше мемлекеттің аумағында заңды түрде жүрген және заңды негізде еңбек кызметін жүзеге асыратын адам;

«отбасы мүшесі» - мүше мемлекеттің еңбекшісімен некеде түратын адам, сондай-ақ оның асырауындағы балалары мен жүмысқа

орналасу мемлекетішң заңнамасына сэйкес отбасының мүшелері деп танылатын басқа да адамдар.

97-бап

Мүше мемлекеттер еңбекшілерінің еңбек қызметі

1. Мүше мемлекеттің жүмыс берушілері және (немесе) жұмыстарға (көрсетілетін қызметтерге) тапсырыс берушілері мүше мемлекеттердің еңбекшілерін үлттық еңбек нарығын қорғау жөніндегі шектеулерді ескермей, еңбек қызметін жүзеге асыруға тартуға қүқылы. Бүл ретте мүше мемлекеттер еңбекшілерінің жүмысқа орналасу мемлекетінде еңбек қызметін жүзеге асыруға рүқсат алуы талап етілмейді.

2. Үлттық қауіпсіздікті (оның ішінде стратегиялық. маңызы бар экономика салаларындағы) және қоғамдық тэртіпті қамтамасыз ету мақсатында осы Шартта және мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленген шектеулерді қоспағанда, мүше мемлекеттер үлттық еңбек нарығын қорғау мақсатында, мүше мемлекеттердің еңбекшілері жүзеге асыратын еңбек қызметіне, олар айналысатын жүмыс түріне және болу аумағына қатысты шектеулерді белгілемейді және өздерінің заңнамасында белгіленген шектеулерді қолданбайды.

3. Мүше мемлекеттер еңбекшілерінің еңбек қызметін жүзеге асыруы мақсатында жумысқа орналасу мемлекетінде мүше мемлекеттердің білім беру үйымдары (білім беру мекемелері, білім беру саласындағы үйымдар) берген білім туралы қүжаттар жүмысқа

орналасу мемлекетінің заңнамасында белгіленген білім туралы

құжаттарды тану рәсімі өткізілмей танылады.

Басқа мүше мемлекетте педагогикалық, заңдық, медициналық немесе фармацевтикалық қызметпен айналысуға үміткер бір мүше мемлекеттің еңбекшілері жүмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасында белгіленген білім туралы қүжаттарды тану рәсімінен өтеді және тиісінше, жұмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасына

сәйкес педагогикалық, заңдық, медициналық немесе фармацевтикалық қызметке жіберілуі мүмкін.

Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары берген ғылыми дэрежелер мен ғылыми атақтар туралы қүжаттар жүмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасына сәйкес танылады.

Жүмыс берушілер (жүмыстарға (корсетілетін қызметтерге) тапсырыс берушілер) білім туралы қүжаттардың жұмысқа орналасу мемлекетінің тіліне нотариаттық аудармасын сұратуға, сондай-ақ, қажет болған жагдайда, мүше мемлекеттер еңбекшілерінің білім туралы қүжаттарын верификациялау мақсатында білім туралы қүжатты берген білім беру үйымдарына (білім беру мекемелеріне, білім беру саласындағы үйымдарға) сүрау салу, оның ішінде ақпараттық дерекқорға өтініш жасау арқылы жіберуге және тиісті жауаптар алуға қүқылы.

4. Мүше мемлекет еңбекшісінің еңбек қызметі осы Шарттың ережелері ескеріле отырып, жұмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасымен реттеледі. .

5. Мүше мемлекет еңбекшісінің және оның отбасы мүшелерінің жұмысқа орналасу мемлекетінің аумағында уақытша болу (тұру) мерзімі мүше мемлекет еңбекшісінің жұмыс берушімен және (немесе) жүмыстарға (көрсетілетін қызметтерге) тапсырыс берушімен жасасқан еңбек немесе азаматтық-қүқықтық шартының қолданылу мерзімімен белгіленеді.

6. Еңбек қызметін жүзеге асыру немесе жүмысқа орналасу мақсатында басқа мүше мемлекеттің аумағына келген мүше мемлекеттің азаматтары және олардың отбасы мүшелері келу күнінен бастап 30 тэулік ішінде тіркелу (есепке қою) міндетінен босатылады.

Мүше мемлекеттің азаматтары басқа мүше мемлекеттің аумағында келген күнінен бастап 30 тәуліктен астам уақыт болған жағдайда, егер тіркелу міндеті келу мемлекетінің заңнамасында белгіленсе, бүл азаматтар келу мемлекетінің заңнамасына сэйкес тіркелуге (есепке тұруға) міндетті.

7. Мүше мемлекеттің азаматтары басқа мүше мемлекеттің аумағына келген кезде, егер мүше мемлекеттердің жекелеген халықаралық шарттарында өзгеше көзделмесе, келу мемлекетінің заңнамасында көзделген жағдайларда, көші-қон карталарын (карточкаларын) пайдаланады.

8. Мүше мемлекеттің азаматтары мемлекеттік шекараны кесіп өткені туралы шекаралық бақылау органдарының белгІлерін қоюга жол беретін жарамды қүжаттардың біреуі бойынша басқа мүше мемлекеттің аумағына келген кезде, олардың болу мерзімі келген күнінен бастап 30 тәуліктен аспайтын жағдайда, егер келу

145

мемлекетінің заңнамасында осындай міндет белгіленсе, көші-қон картасын (карточкасын) пайдаланудан босатылады.

9. Жұмысқа орналасу мемлекетінің аумағына келген күнінен бастап 90 тэулік өткен соң еңбек шарты немесе азаматтық-құқықтық шарт мерзімінен бұрын бүзылған жагдайда, мүше мемлекеттің еңбекшісі жұмысқа орналасу мемлекеттің аумагынан шықпай, 15 күн ішінде жаңа еңбек шартын немесе азаматтық-құқықтық шарт жасасуға қүқылы.

98-бап

Мүше мемлекет еңбекшісінің қүқықтары мен міндеттері

1. Мүше мемлекет еңбекшілерінің осы Шартқа және жүмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасына сэйкес танылатын білім туралы қүжаттарда, ғылыми дәреже тағайындау және (немесе) ғылыми атақ беру туралы қүжаттарда көрсетілген мамандығы мен біліктілігіне сай кәсіби қызметпен айналысуына қүқығы бар.

2. Мүше мемлекеттің еңбекшісі мен оның отбасы мүшелері жүмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) озінің мүлкін иеленуге, пайдалануға және иелік етуге;

2) меншігін қорғауға;

3) ақшалай қаражатын кедергісіз аударуға қүқығын жүзеге асырады.

3. Мүше мемлекеттердің еңбекшілері мен олардың отбасы мүшелерін әлеуметтік қамсыздандыру (элеуметтік сақтандыру)

146

(зейнетақыдан басқа) жүмысқа орналасу мемлекетінің азаматтары сияқты шарттарда және тәртіппен жүзеге асырылады.

Мүше мемлекеттер еңбекшілерінің еңбек (сақтандыру) өтілі жүмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасына сэйкес, зейнетақымен қамсыздандыруды қоспағанда, элеуметтік қамсыздандыру (әлеуметтік сақтандыру) мақсаттары үшін жалпы еңбек (сақтандыру) өтіліне есептеледі.

Мүше мемлекеттердің еңбекшілерін және олардың отбасы мүшелерін зейнетақымен қамсыздандыру түру түратын мемлекетінің заңнамасымен, сондай-ақ мүше мемлекеттер арасындағы жеке халықаралық шартқа сэйкес реттеледі.

4. Мүше мемлекеттер еңбекшілері мен олардың отбасы мүшелерінің жедел медициналық көмек (шүғыл және кезек күттірмейтін нысандағы) пен озге де медициналық көмек any қүқығы № 30 қосымшаға сэйкес тәртіппен, сондай-ақ жұмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасымен және ол қатысушы болып табылатын халықаралық шарттармен реттеледі.

5. Мүше мемлекеттің еңбекшісі жүмысқа орналасу мемлекетінің азаматтарымен тең түрде кәсіптік одақтарға кіруге қүқылы.

6. Мүше мемлекеттің еңбекшісінің жүмысқа орналасу мемлекетінің мемлекеттік органдарынан (қүзыретіне тиісті мэселелер жататын) және жүмыс берушіден (жүмыстарға (көрсетілетін қызметтерге) тапсырыс берушіден) озінің болу тэртібіне, еңбек қызметін жүзеге асыру шарттарына, сондай-ақ жүмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасында көзделген құқықтар мен міндеттерге қатысты ақпарат алуға қүқығы бар.

7. Мүше мемлекет еңбекшісінің (оның ішінде бұрынғы) талап етуі бойынша жұмыс беруші (жұмыстарға (көрсетілетін қызметтерге) тапсырыс беруші) оған жұмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасында белгіленген мерзімде кэсібін (мамандығын, біліктілігі мен лауазымын), жұмыс істеген кезеңі мен жалақысының мөлшерін корсете отырып, анықтаманы (анықтамаларды) және (немесе) анықтаманың (анықтамалардың) куәландырылған көшірмесін өтеусіз негізде беруге міндетті.

8. Мүше мемлекет еңбекшісінің жүмысқа орналасу мемлекетінің аумағында озімен бірге түратын балаларының жүмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасына сәйкес мектепке дейінгі мекемелерге баруға, білім алуға қүқығы бар.

9. Мүше мемлекеттің еңбекшісі мен оның отбасы мүшелері жұмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасын сақтауға, жүмысқа орналасу мемлекеті халықтарының мәдениеті мен дәстүрін қүрметтеуге, жасаған қүқық бүзушылықтары үшін жұмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасына сәйкес жауапты болуға міндетті.

10. Мүше мемлекет еңбекшісінің жүмысқа орналасу мемлекетінің аумағындағы еңбек қызметін жүзеге асыру нәтижесінде алған табыстары осы Шарттың ережелері ескеріле отырып, халықаралық шарттарға және жұмысқа орналасу мемлекетінің заңнамасына сәйкес салық салынуға жатады.

148

ТӨРТІНШІ БӨЛІК ӨТПЕЛІЖӘНЕ ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

XXVII БӨЛІМ

ӨТПЕЛІ ЕРЕЖЕЛЕР

99-бап

Жалпы өтпелі ережелер

1. Осы Шарт күшіне енген күні қолданыста болған Кеден одағы мен Бірыңғай экономикалық кеңістіктің шарттық-қүқықтық базасын қалыптастыру шеңберінде жасалған мүше мемлекеттердің халықаралық шарттары Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттар ретінде Одақтың қүқығына кіреді және осы Шартқа қайшы келмейтін бөлігінде қолданылады.

2. Осы Шарт күшіне енген күні қолданыста болған, мемлекет басшылары деңгейіндегі Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің, үкімет басшылары деңгейіндегі Жоғары Еуразиялық экономикалық

кеңестің және Еуразиялық экономикалық комиссияның шешімдері өзінің заңдық күшін сақтайды және осы Шартқа қайшы келмейтін бөлігінде қолданылады.

3. Осы Шарт күшіне енген күннен бастап:

2011 жылғы 18 қазандағы Еуразиялық экономикалық комиссия туралы шартқа сэйкес әрекет еткен мемлекет басшылары деңгейіндегі Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің және үкімет басшылары

149

деңгейіндегі Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің функциялары мен өкілеттерін осы Шартқа сәйкес эрекет ететін тиісінше Жоғары кеңес пен Үкіметаралық кеңес жүзеге асырады;

2011 жылғы 18 қарашадағы Еуразиялық экономикалық комиссия туралы шартқа сәйкес құрылған Еуразиялық экономикалық комиссия өз қызметін осы Шартқа сәйкес жүзеге асырады;

осы Шарт күшіне енгенге дейін тағайындалған Комиссия

№ 1

Алқасының мүшелері өздері тағайындалған өкілеттік мерзімі аяқталғанға дейін оз функцияларын орындауды жалғастырады;

осы Шарт күшіне енгенге дейін өздерімен еңбек шарттары жасалған департамент директорлары мен директорларының орынбасарлары еңбек шарттарында көзделген мерзімдер аяқталғанға дейін өздеріне жүктелген міндеттерді орындауды жалғастырады;

Комиссияның қүрылымдық болімшелеріндегі бос лауазымдарға орналасу осы Шартта көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

4. Одақ шеңберінде осы Шартқа № 31 қосымшада көрсетілген халықаралық шарттар да қолданылады.

100-бап

VII бөлімге қатысты өтпелі ережелер

1. Одақ шеңберінде дәрілік заттардың ортақ нарығының жұмыс істеуі 2015 жылғы 1 қаңтардан кешіктірілмей мүше мемлекеттер жасасуға тиіс, дәрілік заттар айналысының бірыңғай қағидаттары мен

150

қағидаларын айқындайтын Одақ шеңберіндегі халықаралық шартқа сэйкес 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап жүзеге асырылады.

2. Медициналық бұйымдардың (медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканың) ортақ нарығының жұмыс істеуі 2015 жылғы 1 қаңтардан кешіктірілмей мүше мемлекеттер жасасуға тиіс, медициналық бұйымдар (медициналық мақсаттағы бүйымдар мен медициналық техниканың) айналысының бірыңғай қағидаттары мен қағидаларын айқындайтын Одақ шеңберіндегі халықаралық шартқа сэйкес 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап жүзеге асырылады.

101-бап

VIII бөлімге қатысты өтпелі ережелер

1. Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексі күшіне енгенге дейін Одақтағы кедендік реттеу, осы баптың ережелері ескеріле отырып, 2009 жылғы 27 қарашадағы Кеден одағының Кеден кодексі туралы шартқа және мүше мемлекеттердің Кеден одағы мен Бірыңғай экономикалық кеңістіктің шарттық-қүқықтық базасын қалыптастыру шеңберінде жасалған, кедендік қүқықтық қатынастарды реттейтін және осы Шарттың 99-бабына сәйкес Одақтың қүқығына кіретін өзге де халықаралық шарттарына сэйкес жүзеге асырылады.

151

2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген халықаралық шарттарды қолдану мақсаты үшін оларда пайдаланылатын ұғымдар ретінде мыналар түсіндіріледі:

«Кеден одағына мүше мемлекеттер» - осы Шартта айқындалған мағынадағы мүше мемлекеттер;

«Кеден одағының бірыңғай кедендік аумағы (Кеден одағының кедендік аумағы)» - Одақтың кедендік аумағы;

«Кеден одағының Сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай

тауар номенклатурасы (Сыртқы экономикалық қызметтщ тауар номенклатурасы)» - Еуразиялық экономикалық одақтың Сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай тауар номенклатурасы;

«Кеден одағының бірыңғай кедендік тарифі» - Еуразиялық экономикалық одақтың бірыңғай кедендік тарифі;

«Кеден одағы комиссиясы» - Еуразиялық экономикалық комиссия;

«Кеден одағына мүше мемлекеттердің халықаралық шарттары»

- Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттар, оның ішінде мүше

мемлекеттердің осы Шарттың 99-бабына сэйкес Одақ қүқығына •

кіретін халықаралық шарттары;

«Кеден одағының кедендік шекарасы (кедендік шекара)» - Еуразия экономикалық одақтың кедендік шекарасы;

«Кеден одағының тауары» - Еуразиялық экономикалық одақ тауары.

3. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген халықаралық шарттарды қолдану мақсаты үшін тыйым салулар мен шектеулерге

Одақтың кедендік шекарасы арқылы өтетін тауарларға қатысты қолданылатын тарифтік емес реттеу шаралары (оның ішінде жалпы ерекшеліктер, сыртқы қаржылық жагдайларды қорғау және төлемдік теңгерімнің тепе-теңдігін біржақты тәртіппен қамтамасыз ету негізге алынып енгізілетіндер), техникалық реттеу шаралары, экспорттық бақылау шаралары және эскери мақсаттагы өнімдерге қатысты шаралар, сондай-ақ санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шаралар мен радиациялық талаптар жатады.

Бұл ретте, тарифтік емес реттеу шараларына, оның ішінде жалпы ерекшеліктер, сыртқы қаржылық жағдайларды қоргау және төлемдік теңгерімнің тепе-теңдігін біржақты тэртіппен қамтамасыз ету негізге алынып енгізілетін шараларға осы Шарттың 46 және 47-баптарында айқындалған шаралар жатады.

Кеден одағы Кеден кодексінің 3-бабының 3 және 4-тармақтарын қоепағанда, оеы баптың 1-тармағында көреетілген халықаралық шарттардың тыйым салулар мен шектеулерді айқындауға және қолдануға (қолданбауға) қатысты ережелері қолданылмайды.

Одақтың кедендік шекарасы арқылы тауарларды, оның ішінде жеке қолдануға арналған тауарларды өткізу және (немесе) тауарларды кедендік рәсімдермен орналастыру кезінде тыйым салулар мен шектеулердің сақталуы Комиссия белгілеген немесе осы Шартқа сәйкес мүше мемлекеттердің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген немесе мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес белгіленген жағдайларда және тэртіппен, тыйым салулар мен

шектеулердің сақталғанын растайтын құжаттар және (немесе) мәліметтер ұсыну арқылы расталады.

Одақтың кедендік шекарасы арқылы тауарларды өткізу кезінде мемлекеттік бақылаудың (қадағалаудың) ветеринариялық- санитариялық, карантиндік фитосанитариялық, санитариялық- эпидемиологиялық, радиациялық және басқа да түрлері осы Шартқа сэйкес немесе Комиссияның оған сэйкес қабылданған актілеріне немесе мүше мемлекеттердің нормативтік қүқықтық актілеріне не мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес жүзеге асырылады және ресімделеді.

4. Кеден одағы Кеден кодексінің 51-бабы кеден одағының Сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай тауар номенклатурасын жүргізу бөлігінде осы Шарттың 45-бабының ережелері ескеріле отырып қолданылады.

5. Кеден одағы Кеден кодексінің 7-тарауы осы Шарттың 37- бабының ережелері ескеріле отырып қолданылады.

6. Кеден одағы Кеден кодексінің 70-бабының 2-тармағы қолданылмайды.

Арнайы, демпингке қарсы және өтемақы баждары осы Шарттың ережелеріне сэйкес белгіленеді және осы Шарттың 48 және 49- баптарының ережелерін, сондай-ақ томендегілерді ескере отырып, кедендік әкелу бажын алу үшін кеден одагының Кеден кодексінде козделген тэртіппен алынады.

Талаптары осы баптың 1-тармағында көрсетілген халықаралық шарттарға сэйкес арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы

154

шараларының қолданылуына байланысты шектеулердің сақталуын көздейтін арнайы, демпингке қарсы және өтемақы баждары кедендік рэсімдермен тауарларды орналастыру кезінде төленуге жатады.

Арнайы, демпингке қарсы және өтемақы баждарын есептеу, оеы

баждарды төлеу міндетінің туындауы және тоқтатылуы, оларды төлеу мерзімдері мен тэртібін айқындау осы Шартта белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып, кедендік экелу баждары үшін кеден одағының Кеден кодексінде көзделген тэртіппен жүзеге асырылады.

Үшінші елдерге қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану туралы хаттаманың (осы Шартқа № 8 қосымша) 104 және 169-тармақтарына сәйкес демпингке қарсы немесе өтемақы бажын қолдану кезінде демпингке қарсы, өтемақы баждары Комиссияның демпингке қарсы немесе өтемақы бажын қолдану туралы шешімі күшіне енген күннен бастап 30 жұмыс күнінен кешіктірілмей төленуге, сондай-ақ көрсетілген Хаттамага қосымшада айқындалган тәртіппен есепке жатқызылуга және бөлінуге жатады.

Арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын төлеу мерзімдерін кейінге қалдыру немесе мерзімін ұзарту нысанында өзгерту жүргізілмейді.

Арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждары белгіленген мерзімде төленбеген немесе толық төленбеген жагдайда оларды өндіріп any кеден органы өсімпұл есептей отырып кедендік баждарды, салықтарды өндіріп алуды жүзеге асыратын мүше мемлекеттің заңнамасында кедендік экелу баждары үшін көзделген

тәртіппен жүзеге асырылады. Бүл ретте өсімпұлдарды есептеу, төлеу, өндіріп алу және қайтару тэртібі кедендік әкелу баждарының төленбеуіне немесе толық төленбеуіне байланысты төленетін, өндіріп алынатын өсімпұл үшін белгіленген тәртіпке үқсас болады.

Осы тармақтың ережелері алдын ала арнайы, алдын ала демпингке қарсы, алдын ала өтемақы баждарын есептеуге, төлеуге және өндіріп алуға қолданылады.

7. Кеден одагы Кеден кодексінің 74-бабы тарифтік жеңілдіктер бөлігінде осы Шарттың 43-бабының ережелері ескеріле отырып қолданылады.

8. Кеден одағы Кеден кодексінің 77-бабы 2-тармағының екінші бөлігі қолданылмайды.

Кедендік әкету баждарын есептеу мақсаттары үшін, егер Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда және (немесе) мүше мемлекеттер арасындағы екіжақты халықаралық шарттарда өзгеше белгіленбесе, аумагында тауарлар кедендік рәсіммен орналастырылатын не аумагында тауарларды Одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу фактілері анықталған мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген мөлшерлемелер қолданылады.

102-бап

IX бөлімге қатысты өтпелі ережелер

1. Осы Шарттың 35-бабының ережелеріне қарамастан, мүше мемлекеттер осы мүше мемлекеттің үшінші тараппен 2015 жылгы 1

156

қаңтарға дейін жасалған халықаралық шарты немесе барлық мүше мемлекеттер қатысушылары болып табылатын халықаралық шарттар негізінде мұндай үшінші тараппен саудада біржақты тәртіппен преференциялар беруге қүқылы.

Мүше мемлекеттер өздерінің негізінде преференциялар берілетін шарттарды біріздендіруді жүзеге асырады.

2. Одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарларға қатысты, мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес қолданылатын арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қайта қарау арқылы қабылданатын арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шаралары Комиссияның тиісті шешімімен белгіленген көрсетілген шаралардың қолданылу мерзімі аяқталғанга дейін қолданылады және осы Шарттьщ IX бөлімінің ережелеріне және оған № 8 қосымшаға сэйкес қайта қарауға жатқызылуы мүмкін.

3. Осы Шарттың 36-бабының ережелерін іске асыру мақсаттары үшін Одақтың дамушы елдерден және (немесе) неғүрлым төмен дамыған елдерден шығарылатын тауарларға қатысты Одақтың бірыңғай тарифтік преференциялары жүйесін қолданудың шарттары мен тэртібін белгілейтін Комиссия шешімі күшіне енгенге дейін Кеден одағының тарифтік преференцияларының бірыңғай жүйесі туралы 2008 жылғы 12 желтоқсандағы хаттама қолданылады.

4. Осы Шарттың 37-бабының 2-тармағында көзделген тауарлардың шығарылған елін айқындау қағидаларын белгілейтін Комиссия шешімі күшіне енгенге дейін 2008 жылғы 25 қаңтардағы

Тауарлардың шығарылған елін айқындаудың бірыңғай ережесі туралы келісім қолданылады.

5. Осы Шарттың 37-бабының 3-тармағында көзделген тауарлардың шығарылған елін айқындау қағидаларын белгілейтін Комиссия шешімі күшіне енгенге дейін 2008 жылғы 12 желтоқсандагы Тауарлардың дамушы және томен дамыган елдерден шығарылғанын айқындау ережесі туралы келісім қолданылады.

103-бап

XVI бөлімге қатысты өтпелі ережелер

1. Осы Шарттың 70-бабының 1-тармағында айтылган мақсаттарға қол жеткізу үшін мүше мемлекеттер 2025 жылга қарай қаржы нарыгы саласындағы өз заңнамасын Одақ шеңберіндегі халықаралық шартқа және Қаржы қызметтері жөніндегі хаттамаға (осы Шартқа №17 қосымша) сәйкес үйлестіруді жүзеге асырады.

2. Мүше мемлекеттер қаржы нарықтары саласындагы заңнаманы үйлестіруді аяқтаганнан кейін қаржы нарығын реттеу жөніндегі үлттықтан жогары органның өкілеттіктері мен функциялары туралы шешім қабылдайды және оны 2025 жылы Алматы қаласында орналастыра отырып қүрады.

158

104-бап

XX бөліміые қатысты өтпелі ережелер

1. Одақтың жиынтық энергетикалық элеуетті тиімді пайдалануға және отын-энергетикалық ресурстарды мемлекетаралық жеткізуді оңтайландыруға ықпал ететін газдың, мұнайдың және мұнай өнімдерінің индикативті (болжамды) баланстарын әзірлеуді қамтамасыз ету мақсатында мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары 2015 жылғы 1 шілдеге дейін газдың, мұнайдың және мұнай өнімдерінің индикативті (болжамды) баланстарын қалыптастырудың эдіснамасын әзірлейді және бекітеді.

2. Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығын қалыптастыру мақсатында Жогары кеңес 2015 жылгы 1 шілдеге дейін - тұжырымдаманы, ал іс-шаралардың орындалу мерзімін 2018 жылғы 1 шілдеге дейін деп көздей отырып, Одақтың ортақ электр энергетикалық нарыгын қалыптастыру багдарламасын 2016 жылғы 1 шілдеге дейін бекітеді.

3. Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығын қалыптастыру багдарламасының іс-шараларын орындауды аяқтағаннан кейін мүше мемлекеттер Одақ шеңберінде Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығын қалыптастыру туралы, оның ішінде электр энергетикасы саласындағы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізудің бірыңғай қагидаларын қамтитын халықаралық шарт жасасады және оның 2019 жылғы 1 шілдеден кешіктірілмей күшіне енуін қамтамасыз етеді.

4. Одақтың ортақ газ нарыгын қалыптастыру мақсатында Жоғары кеңес 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін - тұжырымдаманы, ал іс- шаралардың орындалу мерзімін 2024 жылғы 1 қаңтарға дейін деп көздей отырып, Одақтың ортақ газ нарығын қалыптастыру бағдарламасын 2018 жылғы 1 қаңтарға дейін бекітеді.

5. Одақтың ортақ газ нарығын қалыптастыру бағдарламасының іс-шараларын орындау аяқталғаннан кейін мүше мемлекеттер Одақ шеңберінде Одақтың жалпы газ нарығын қалыптастыру туралы, оның ішінде мүше мемлекеттердің аумағында орналасқан газ тасымалдау жүйелеріне қол жеткізудің бірыңғай қагидаларын қамтитын халықаралық шарт жасасады жәғіе оның 2025 жылғы 1 қаңтардан кешіктірілмей күшіне енуін қамтамасыз етеді.

6. Мүнайдың және мүнай өнімдерінің ортақ нарықтарын қалыптастыру мақсатында Жоғары кеңес 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін - түжырымдаманы, ал бағдарлама іс-шараларының орындалу мерзімін 2024 жылғы 1 қаңтарға дейін деп көздей отырып, Одақтың мүнай және мұнай өнімдерінің ортақ нарықтарын қалыптастыру бағдарламасын 2018 жылғы 1 қаңтарға дейін бекітеді.

7. Одақтың мүнай және мұнай өнімдерінің ортақ нарықтарын қалыптастыру бағдарламасының іс-шараларын орындау аяқталғаннан кейін мүше мемлекеттер Одақтың мүнай және мұнай өнімдерінің ортақ нарықтарын қалыптастыру туралы, оның ішінде мүше мемлекеттердің аумақтарында орналасқан мүнай және мүнай өнімдерін тасымалдау жүйесіне қол жеткізудің бірыңгай қагидаларын

160

қамтитын халықаралық шарт жасасады және оның 2025 жылғы 1 қаңтардан кешіктірілмей күшіне енуін қамтамасыз етеді.

8. Баға белгілеу және тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, электр энергетикасы саласында табиғи монополиялар субьектілерінің

көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету туралы хаттама (осы Шартқа № 21 қосымша) осы баптың 3-тармагында

көзделген халықаралық шарт күшіне енгенге дейін қолданыста болады.

9. Бага белгілеу және тарифтік саясат негіздерін қоса алганда, газ тасымалдау жүйесі бойынша газ тасымалдау саласындагы табиги монополиялар субьектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу қагидалары туралы хаттама (осы Шартқа № 22 қосымша) осы баптың 5-тармагында көзделген халықаралық шарт күшіне енгенге дейін қолданыста болады.

10. Мүнай және мүнай өнімдерінің ортақ нарықтарын үйымдастыру, басқару, жүмыс істеу және дамыту туралы хаттама (осы Шартқа № 22 қосымша) осы баптың 7-тармагында көзделген халықаралық шарт күшіне енгенге дейін қолданыста болады.

105-бап

XXIV бөлімге қатысты өтпелі ережелер

1. Мүше мемлекеттер Өнеркәсіптік субсидиялар берудің бірыңгай қагидалары туралы хаттаманың (осы шартқа № 28 қосымша)

7-тармағында көзделген Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттың 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енуін қамтамасыз етеді.

Көрсетілген халықаралық шарт күшіне енген күнінен бастап осы Шарттың 93-бабының 6-тармағы 3) және 4) тармақшаларының және Өнеркәсіптік субсидиялар берудің бірыңғай қағидалары туралы хаттаманың (осы Шартқа № 28 қосымша) 6, 15, 20, 87 және 97- тармақтарының ережелері күшіне енеді.

2. Осы Шарттың 93-бабының және Өнеркәсіптік субсидиялар берудің бірыңғай қағидалары туралы хаттаманың (осы Шартқа № 28 қосымша) ережелері 2012 жылғы 1 қаңтарға дейін мүше мемлекеттер аумақтарында берілген субсидияларға қолданылмайды.

106-бап

XXV бөлімге қатысты өтпелі ережелер

1. Беларусь Республикасы үшін Ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау шаралары туралы хаттаманың (осы Шартқа № 29 қосымша) 8-тармағы бірінші абзацының ережесіне қатысты 2016 жылға дейінгі өтпелі кезең белгіленеді, ол кезеңде Беларусь Республикасы ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдаудың рұқсат етілген көлемін былайша:

2015 жылы - 12 пайыз;

2016 жылы -10 пайыз төмендетуге міндеттенеді.

2. Ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау шаралары туралы хаттаманың (осы Шартқа № 29 қосымша) 8-тармағының екінші абзацында көзделген, саудаға бұрмалаушы эсер ететін шаралардың рұқсат етілген деңгейін есептеу эдіснамасы 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін әзірленеді және бекітіледі.

3. Ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау шаралары туралы хаттаманың (осы Шартқа № 29 қосымша) 8-тармағының үшінші абзацында көзделген міндеттемелер Беларусь Республикасы үшін 2025 жылғы 1 қаңтардан кешіктірілмей күшіне енеді.

XXVIII БӨЛІМ ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

107-бап

Әлеуметтік кепілдіктер, артықшылықтар және иммунитеттер

Одаққа мүше мемлекеттердің әрқайсысының аумағында Комиссия Кеңесінің және Комиссия Алқасының мүшелері, Одақ Сотының судьялары, Комиссияның және Одақ Сотының лауазымды адамдары мен қызметкерлері өздеріне жүктелген өкілеттіктер мен лауазымдық (қызметтік) міндеттерді жүзеге асыру үшін қажетті әлеуметтік кепілдіктерді, артықшылықтар мен иммунитеттерді пайдаланады. Көрсетілген элеуметтік кепілдіктер, артықшылықтар мен иммунитеттер көлемі осы Шартқа № 32 қосымшаға сәйкес айқындалады.

108-бап Одаққа кіру

1. Одақ оның мақсаттары мен қағидаттарын бөлісетін кез келген мемлекеттің мүше мемлекеттермен келісілген шарттарда кіруі үшін ашық.

2. Одаққа кіруге кандидат мемлекет мәртебесін алу үшін мүдделі мемлекет Жогары кеңес Төрагасының атына тиісті өтініш жолдайды.

3. Мемлекетке Одаққа кіруге кандидат мемлекет мәртебесін беру туралы шешімді Жогары кеңес консенсуспен қабылдайды.

4. Жогары кеңестің шешімі негізінде кандидат мемлекеттің Одақ қүқыгынан туындайтын міндеттемелерді өзіне қабылдауга дайындыгы дәрежесін зерделеу, кандидат мемлекеттің Еуразиялық экономикалық одаққа кіруі жоніндегі іс-қимыл багдарламасының жобасын эзірлеу, сондай-ақ кандидат мемлекеттің қүқықтары мен міндеттерінің көлемі, сондай-ақ оның Одақ органдарының жұмысына қатысу форматы айқындалатын тиісті мемлекеттің Одаққа кіруі туралы халықаралық шарт жобасын әзірлеу үшін кандидат мемлекеттің, мүше мемлекеттердің және Одақ органдарының өкілдерінен жүмыс тобы (бүдан әрі - жүмыс тобы) құрылады.

5. Кандидат мемлекеттің Еуразиялық экономикалық одаққа кіруі жөніндегі іс-қимыл багдарламасын Жогары кеңес бекітеді.

6. Жүмыс тобы кандидат мемлекеттің Еуразиялық экономикалық одаққа кіру жөніндегі іс-қимыл багдарламасын

164

кандидат мемлекеттің орындау барысы туралы баяндаманы Жоғары кеңестің қарауына тұрақты негізде ұсынады. Одақтың құқыгынан туындайтын міндеттемелерді кандидат мемлекеттің толық көлемде орындағаны туралы жұмыс тобының тұжырымы негізінде Жогары кеңес кандидат мемлекетпен Одаққа кіру туралы халықаралық шартқа

қол қою туралы шешім қабылдайды. Көрсетілген халықаралық шарт ратификациялануға жатады.

109-бап

Байқаушы мемлекеттер

1. Кез келген мемлекет Жогары кеңес Төрағасына өзіне Одақ

жанындагы байқаушы мемлекет мәртебесін беру туралы өтініш

жасауға құқылы.

2. Жогары кеңес Одақ жанындагы байқаушы мемлекет мәртебесін беру не мұндай мәртебе беруден бас тарту туралы шешімді интеграцияны дамыту және осы Шарттың мақсаттарына қол жеткізу мүдделерін ескере отырып қабылдайды.

3. Одақ жанындағы байқаушы мемлекеттің уәкілетті өкілдері шақыру бойынша Одақ органдарының отырыстарына қатыса алады, Одақ органдары қабылдайтын құпия еипаттагы қркат болып табылмайтын құжаттарды ала алады.

4. Одақ жанындагы байқаушы мемлекет мәртебесі Одақ органдарында шешім қабылдауга қатыеуга құқық бермейді.

165

5. Одақ жанындағы байқаушы мемлекет мәртебесін алушы мемлекет Одақтың және мүше мемлекеттердің мүдделеріне, осы Шарттың объектісі мен мақсаттарына нүқсан келтіруі мүмкін кез келген іс-әрекеттен тартынуға міндетті.

110-бап

Одақ органдарының жұмыс тілі.

Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттар мен Комиссия шешімдерінің тілі

1. Одақ органдарының жүмыс тілі - орыс тілі.

2. Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттар және мүше мемлекеттер үшін міндетті сипаты бар Комиссия шешімдері орыс тілінде қабылданады, егер бүл мүше мемлекеттердің заңнамасында көзделсе, Комиссия айқындайтын тэртіппен кейіннен олардың мемлекеттік тіліне аударылады.

Мүше мемлекеттердің мемлекеттік тіліне аудару Одақ бюджетінде осы мақсаттарға көзделген қаражат есебінен жүзеге асырылады.

3. Келіспеушіліктер туындаған жағдайда осы баптың 2-тармағында көрсетілген халықаралық шарттар мен шешімдерді түсіндіру мақсаты үшін орыс тіліндегі мэтін пайдаланылады.

166

111-бап Қол жеткізу және жариялау

1. Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттар, үшінші тараппен халықаралық шарттар және Одақ органдарының шешімдері Үкіметаралық кеңее белгілеген тэртіппен Одақтың Интернет желісіндегі ресми сайтында ресми жариялануға жатады.

Одақтың Интернет желісіндегі ресми еайтында Одақ органының шешімі жарияланған күн осы шешімнің ресми жарияланған күні болып танылады.

2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген шешімнің ешқайсысы ол ресми жарияланғанға дейін күшіне енбейді.

3. Одақ органдарының шешімдері шешім қабылданган күнінен бастап күнтізбелік 3 күннен кешіктірілмей мүше мемлекеттерге жіберіледі.

4. Одақ органдары аталған шешім қабылдануы жоспарланып отырған күнге дейін кемінде күнтізбелік 30 күн бүрын шешім жобаларының Интернет желісіндегі Одақтың ресми сайтында алдын ала жариялануын қамтамасыз етеді. Одақ органдарының жедел ден қоюды талап ететін айрықша жағдайларда қабылданатын шешімдерінің жобалары өзге мерзімдерде жариялануы мүмкін.

Мүдделі түлғалар осы органға өз түсіндірмелері мен үсыныстарын бере алады.

167

Осындай түсіндірмелер мен ұсыныстарды жинау, талдау және есепке алу тәртібі Одақтың тиісті органының жұмыс регламентінде айқындалады.

5. Одақ органдарының таратылуы шектелген ақпаратты қамтитын шешімдері мен осындай шешімдерінің жобалары ресми жариялануға жатпайды.

6. Осы баптың ережелері - күшіне ену және жариялану тәртібін Еуразиялық экономикалық одақтың Сот Статуты айқындайтын (осы Шартқа № 2 қосымша) Одақ Сотының шешімдеріне қатысты қолданылмайды.

7. Осы баптың 4-тармағының ережелері осындай шешімдердің жобаларын алдын ала жариялау олардың орындалуына кедергі келтіруі мүмкін немесе қоғамдық мүдделерге өзгеше түрде қайшы келетін жағдайларда Одақ органдарының шешімдеріне қатысты қолданылмайды.

112-бап Дауларды шешу

Осы Шарттың ережелерін түсіндіруге және (немесе) қолдануға байланысты даулар консультациялар және келіссөздер арқылы шешіледі.

Даудың бір тарапы даудың екінші тарапына консультациялар және келіссөздер жүргізу туралы ресми жазбаша өтініш жіберген күннен бастап 3 ай ішінде келісімге қол жеткізілмеген жағдайда, егер

168

Еуразиялық экономикалық одақтың Сот Статуты (осы Шартқа № 2 қосымша) өзгеше мерзім көздемесе, егер дау тараптары оны шешудің өзге тетіктерін пайдалану туралы уағдаластыққа қол жеткізе алмаса, даудың кез келген тарапы дауды Одақ Сотының қарауына беруі мүмкін.

113- бап Шарттың күшіне енуі

Осы Шарт оның күшіне енуі үшін қажетті мемлекетшілік рәсімдерді мүше мемлекеттердің орындаганы туралы соңғы жазбаша хабарламаны депозитарий алган күннен бастап күшіне енеді.

Осы Шарттың күшіне енуіне байланысты, осы Шартқа № 33 қосымшага сэйкес Кеден одагын және Бірыңғай экономикалық кеңістікті қалыптастыру шеңберінде жасалган халықаралық шарттардың қолданысы тоқтатылады.

114- бап

Осы Шарттың өзге халықаралық шарттармен арақатынасы

1. Осы Шарт мүше мемлекеттердің осы Шарттың мақсаттары мен қагидаттарына қайшы келмейтін халықаралық шарттарды жасасуына кедергі келтірмейді.

2. Мүше мемлекеттер арасындагы, осы Шарттың немесе Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттардың ережелерімен салыстырганда

интеграцияның неғұрлым терең деңгейін көздейтін немесе олардың жеке және (немесе) заңды тұлғаларының пайдасына қосымша артықшылықтар беретін екіжақты халықаралық шарттар оларды жасасқан мемлекеттер арасындағы қатынастарда қолданылады және олар мен басқа мүше мемлекеттердің осы Шарт және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттар бойынша өз құқықтары мен міндеттемелерін орындауын қозғамайтын жағдайда жасалуы мүмкін.

115- бап Шартқа өзгерістер енгізу

Осы Шартқа жеке хаттамалармен ресімделетін және осы Шарттың ажырамас бөлігі болып табылатын өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.

116- бап

Шартты Біріккен Үлттар Үйымының Хатшылығында тіркеу

Осы Шарт Біріккен Ұлттар Үйымы Жарғысының 102-бабына сэйкес Біріккен Үлттар Үйымының Хатшылығында тіркелуге жатады.

117- бап Ескертпелер

Осы Шартқа ескертпелер жасауға жол берілмейді.

170

118-бап Шарттан шығу

1. Кез келген мүше мемлекет осы Шарттың депозитарийіне дипломатиялық арналар арқылы өзінің осы Шарттан шығу ниеті туралы жазбаша хабарлама жіберіп, осы Шарттан шығуға құқылы. Осы Шарттың бұл мемлекетке қатысты қолданысы осы Шарт депозитарийінің осындай хабарлама алған күнінен бастап 12 ай өткеннен кейін тоқтатылады.

2. Осы баптың 1-тармағына сәйкес осы Шарттан шығу ниеті туралы хабарлаған мүше мемлекет өзінің осы Шартқа қатысуына байланысты туындаған қаржылық міндеттемелерін реттеуге міндетті. Осы міндеттеме бүл мемлекеттің осы Шарттан шыққанына қарамастан, оны толық орындағанға дейін күшінде қалады.

3. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген хабарлама негізінде Жоғары кеңес мүше мемлекеттің осы Шартқа қатысуына байланысты туындаған міндеттемелерін реттеу процесін бастау туралы шешім қабылдайды.

4. Осы Шарттан шығу автоматты түрде Одақтағы мүшеліктің тоқтатылуына және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттардан шығуға әкеп соғады.

171

Астана қаласында 2014 жылғы 29 мамырда бір данада белорус, қазақ және орыс тілдерінде жасалды, әрі барлық мәтіндердің күші бірдей.

Келіспеушіліктер туындаған жағдайда осы Шартты түсіндіру мақсаттары үшін орыс тіліндегі мэтін пайдаланылады.

Осы Шарттың түпнұсқа данасы Еуразиялық экономикалық комиссияда сақталады, ол осы Шарттың депозитарийі бола отырып, эрбір Тарапқа оның куәландырылған көшірмесін жібереді.

Беларусь Республикасы үшін

Қазақстан Республикасы үшін

Ресей Федерациясы үшін

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 1 ҚОСЫМША

Еуразиялық экономикалық комиссия туралы

ЕРЕЖЕ

I. Жалпы ережелер

1. Комиссия Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бүдан әрі - Шарт) 18-бабының 1-тармағына сәйкес Одақтың тұрақты жұмыс істейтін реттеуші органы болып табылады.

Комиссияның негізгі міндеттері Одақтың жұмыс істеу және даму жағдайларын қамтамасыз ету, сондай-ақ Одақ шеңберінде экоңомикалық интеграция саласында ұсыныстар әзірлеу болып табылады.

2. Комиссия өз қызметін:

1) өзара пайданы, тең қүқықтылықты және мүше мемлекеттердің ұлттық мүдделерін есеп алуды қамтамасыз ету;

2) қабылданатын шешімдердің экономикалық негізділігі;

3) ашықтық, жариялылық және объективтілік қагидаттары негізінде жүзеге асырады.

3. Комиссия өз қызметін Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда көзделген өкілеттіктер шегінде мынадай:

1) кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу;

2) кедендік реттеу;

172

3) техникалық реттеу;

4) санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шаралар;

5) кедендік экелу баждарын есепке жатқьтзу және бөлу;

6) үшінші тараптарға қатысты сауда режимдерін белгілеу;

7) сыртқы және өзара сауда статистикасы;

8) макроэкономикалық саясат;

9) бәсекелестік саясат;

10) өнеркәсіптік және ауылшаруашылық субсидиялары;

11) энергетикалық саясат;

12) табиги монополиялар;

13) мемлекеттік және (немесе) муниципалдық сатып алу;

14) көрсетілетін қызметтердің өзара саудасы және инвестициялар;

15) көлік және тасымалдау;

16) валюта саясаты;

17) зияткерлік меншік;

18) еңбек көші-қоны;

19) қаржы нарықтары (банк саласы, сақтандыру саласы, валюта нарыты, бағалы қағаздар нарығы);

20) Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда айқындалған өзге де салаларда жүзеге асырады.

4. Комиссия өз өкілеттіктері шегінде Одақ құқығына кіретін халықаралық шарттарды іске асыруды қамтамасыз етеді.

5. Комиссия Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттардың, Жоғары кеңес пен Үкіметаралық кеңес шешімдерінің депозитарийі функцияларын орындайды.

6. Жоғары кеңес Комиссияға Комиссияның құзыретіне кіретін мәселелер бойынша халықаралық шарттарға қол қою қүқыгын бере алады.

7. Комиссия Одақтың тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету

мақсатында олар бойынша шешімдер қабылдау Комиссияның құзыретіне жататын жекелеген мэселелер бойынша консультациялар жүргізу үшін консультациялық органдар қүруға қүқылы.

8. Комиссия қарайтын мэселелер бойынша мүше мемлекеттердің позициясын сүратуға Комиссияның қүқығы бар. Позиция білдіру туралы сүрау салу мүше мемлекеттердің үкіметтеріне жіберіледі. Комиссияның мүше мемлекеттердің атқарушы билік органдарынан, заңды және жеке тұлғалардан Комиссияның өз өкілеттіктерін жүзеге асыру үшін қажетті ақпаратты сүратуға да құқығы бар. Қүпия ақпаратты қамтитын сүрау салуларды қоспағанда, Комиссияның заңды және жеке түлғалардың атына жіберген сұрау салуларының көшірмелері бір мезгілде мүше мемлекеттің уәкілетті атқарушы билік органына жолданады. Егер Шартта өзгеше белгіленбесе, Комиссияның атынан позицияны немесе ақпаратты беру туралы сұрау салуды Комиссия Алқасының Төрағасы немесе Комиссия Алқасының мүшесі жібереді.

Мүше мемлекеттердің атқарушы билік органдары сұратылып отырған ақпаратты мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес

мемлекеттік құпияга (мемлекеттік жасырымға) немесе таратылуы шектеулі мәліметтерге жатқызылған мәліметтерді қамтымайтын ақпарат болған жагдайда, оны Комиссия жұмысының Регламентінде белгіленген мерзімде беруді қамтамасыз етеді.

Мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес мемлекеттік қүпияга (мемлекеттік жасырымга) немесе таратылуы шектеулі мәліметтерге жатқызылган мәліметті қамтитын ақпаратты алмасу тәртібі Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда белгіленеді.

9. Комиссия Одақтың бюджетін жасауга және оның орындалуы туралы есепті дайындауга жауапты, Комиссияның бюджеттік сметасы қаражатына билік жүргізуші болып табылады.

10. Комиссия заңды түлга қүқыгын пайдаланады.

11. Комиссия - Комиссия Кеңесінен және Комиссия Алқасынан тұрады. Комиссия Кеңесі мен Комиссия Алқасы қызметінің тэртібі Жогары кеңес бекітетін Еуразия экономикалық комиссиясының жүмыс регламентімен (бүдан әрі - Регламент) реттеледі.

12. Комиссия Кеңесі қүрылымдық болімшелер (бүдан әрі - Комиссия департаменттері) қүруга қүқылы.

13. Комиссия өз өкілеттіктері шегінде нормативтік қүқықтық сипаты бар және мүше мемлекеттер үшін міндетті шешімдерді, ұйымдастырушылық-өкімдік сипаты бар окімдерді және міндетті емес сипаттагы үсынымдарды қабылдайды.

Комиссия шешімдері Одақ қүқыгына кіреді және мүше мемлекеттердің аумақтарында тікелей қолдануга жатады.

14. Комиссияның шешімдерін, өкімдері мен үсынымдарын Шарт пен Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда белгіленген өкілеттіктер шегінде және Шарт пен Регламентте көзделген тәртіппен Комиссия Кеңесі және Комиссия Алқасы қабылдайды.

Комиссия Кеңесі мен Комиссия Алқасының өкілеттіктері мен функцияларының аражігін ажырату Регламентпен айқындалады.

15. Комиссияның кэсіпкерлік қызметті жүргізу шарттарына эсер етуі мүмкін шешімдері осындай шешімдер жобаларының реттеуші әсерін бағалауды жүргізу нэтижелері ескеріле отырып қабылданады.

Комиссияның корсетілген шешімдері жобаларының реттеуші әсерін бағалау рэсімін жүргізу тәртібі Регламентпен айқындалады.

16. Егер Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда өзгеше көзделмеген жағдайда, Комиссия шешімдері ресми жарияланған күнінен бастап кемінде күнтізбелік 30 күн өткен соң күшіне енеді.

Осы Ереженің 18-тармағында көрсетілген Комиссия шешімдері, сондай-ақ жедел ден қоюды талап ететін ерекше жағдайларда қабылданатын Комиссия шешімдері күшіне енудің өзге мерзімін, бірақ ресми жарияланған күнінен бастап кемінде күнтізбелік 10 күн өткеннен кейінгі мерзімді көздеуі мүмкін.

Осы тармақтың екінші абзацында көрсетілген Комиссия шешімдерін қабылдау және оның күшіне ену тэртібі Регламентте белгіленеді.

Комиссияның таратылуы шектеулі мэліметтерді қамтитын шешімдері онда айқындалған мерзімде күшіне енеді.

17. Жеке және (немесе) заңды түлғалардың жағдайын нашарлататын Комиссия шешімдерінің кері күші болмайды.

Комиссияның өкімдері онда айқындалған мерзімде күшіне

18. Жеке және (немесе) заңды түлғалардың жағдайын жақсартатын Комиссия шешімдері, егер олар осыны тікелей көздесе, кері күшке ие бола алады.

19. Комиссияның шешімдерін жариялау және оған қол жеткізуді қамтамасыз ету Шарттың 111-бабында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

20. Комиссия шешімдерінің қабылдануы Шарттың 18-бабына және осы Ережеге сәйкес Комиссия Кеңесі мүшелерінің немесе Комиссия Алқасы мүшелерінің дауыс беруі арқылы жүзеге асырылады.

21. Комиссиядағы дауыстар мынадай түрде бөлінеді:

1) Комиссия Кеңесі мүшесінің бір дауысы Комиссия Кеңесінде бір дауыс болып табылады;

2) Комиссия Алқасы мүшесінің бір дауысы Комиссия Алқасында бір дауыс болып табылады.

II. Комиссия кеңесі

22. Комиссия Кеңесі Одақтағы интеграциялық процестерді жалпы реттеуді, сондай-ақ Комиссия қызметіне жалпы басшылық жасауды жүзеге асырады.

23. Комиссия Кеңесіне эрбір мүше мемлекеттен үкімет басшысының орынбасары болып табылатын және өз мемлекетінің заңнамасына сэйкес қажетті өкілеттіктер берілген бір-бір өкіл кіреді.

Мүше мемлекеттер Комиссия Кеңесіндегі өкілі туралы бірін- бірі, сондай-ақ Комиссия Алқасын Регламентте белгіленген тәртіппен хабардар етеді.

24. Комиссия Кеңесі мынадай функциялар мен окілеттіктерді жүзеге асырады:

1) Одақтың қызметін қүқықтық реттеуді жетілдіру жұмысын үйымдастырады;

2) Одақ шеңберіндегі интеграцияның негізгі бағыттарын Жоғары кеңестің бекітуіне енгізеді;

3) осы Ереженің 30-тармағында көзделген тәртіппен Комиссия Алқасы қабылдаған Комиссия шешімдерінің күшін жою немесе оларға өзгерістер енгізу туралы мэселені қарайды;

4) Одақ қүқығына кіретін халықаралық шарттардың орындалуына мониторинг және бақылау жүргізу нәтижелерін қарайды;

5) Үкіметаралық кеңестің қарауына реттеуші әсерді бағалау рәсімдерін жүргізу мониторингі туралы жыл сайынғы есепті енгізеді;

6) Комиссия Алқасы Төрағасының үсынуы бойынша Комиссия департаменттерінің тізбесін, олардың құрылымы мен штат санын, сондай-ақ оларды Комиссия Алқасы мүшелерінің арасында бөлуді бекітеді;

7) Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлеріне қойылатын біліктілік талаптарын бекітеді;

8) Еуразиялық экономикалық одақтағы Әлеуметтік кепілдіктер, артықшылықтар мен иммунитеттер туралы ережеде (Шартқа № 32 қосымша) көзделген негіздер бойынша Комиссия қызметкерлерінен артықшылықтар мен иммунитеттерді алу туралы шешім қабылдайды;

9) Одақ бюджетінің жобасын мақұлдайды;

10) Комиссия Алқасы мүшелерінің, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеу тәртібін мақұлдайды;

11) Комиссия департаменттерінің жалпы шекті штат санын мақұлдайды;

12) Одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесін қүру және дамыту жоніндегі жоспарын бекітеді;

13) Шартта көзделген Комиссия департаменттеріне мүше мемлекеттер азаматтарының жүмысқа орналасу қүқықтарының сақталуын қамтамасыз ету мақсатында Комиссия Кеңесі жанынан әдеп жөніндегі комиссияны қүрады және ол туралы ережені бекітеді;

14) Комиссия Алқасына тапсырмалар береді;

15) Шартқа, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға және Регламентке сәйкес озге де функциялар мен өкілеттіктерді жүзеге асырады.

25. Комиссия Кеңесі - Комиссия Кеңесінің немесе Комиссия Алқасының шешімін қабылдау алдында Комиссия Алқасының осы Ереженің 44-бабына сәйкес қүрылған консультациялық орган

шеңберінде консультациялар өткізуі міндетті болатын мәселелерді айқындауға құқылы.

26. Комиссия Кенесінің отырыстары Регламентке сәйкес

өткізіледі. Комиссия Кеңесінің кез келген мүшесі Комиссия Кеңесі отырысын откізуге бастамашы бола алады, сондай-ақ Комиссия Кеңесі отырыстарының күн тәртібіне ұсыныстар енгізе алады.

Егер Комиссия Кеңесінің отырысына Комиссия Кеңесінің

барлық мүшелері қатысса, ол қүқықты болып есептеледі.

27. Комиссия Кеңесінің отырыстарына Комиссия Алқасының Төрагасы, сондай-ақ Комиссия Кеңесінің шақыруы бойынша

Комиссия Алқасының мүшелері қатысады. Комиссия Кеңесінің

мүшелері Комиссия Кеңесінің отырыстарына мүше мемлекеттердің өкілдерін және өзге де адамдарды шақыра алады.

Комиссия Кеңесінің отырыстарына үшінші мемлекеттердің өкілдері Шартта айқындалатын тәртіппен және жағдайларда қатыса алады.

28. Комиссия Кеңесіне торағалық ету Шарттың 8-бабының 4-тармағына сэйкес жүзеге асырылады.

Комиссия Кеңесі Төрағасының өкілеттіктері мерзімінен бұрын тоқтатылған жағдайда, қалған мерзім ішінде Комиссия Кеңесі Төрағасының окілеттіктерін төрағалық етуші мүше мемлекеттен Комиссия Кеңесінің жаңа мүшесі жүзеге асырады.

Комиссия Кеңесінің Төрағасы:

Комиссия Кеңесі кезекті отырысының қарауына енгізілетін мэселелерді дайындауға жалпы басшылық жасауды жүзеге асырады;

күн тэртібін айқындайды;

Комиссия Кеңесінің отырыстарын ашады, жүргізеді және жабады.

29. Комиссия Кеңесі өз өкілеттіктері шегінде шешімдер, өкімдер және үсынымдар қабылдайды.

Комиссия Кеңесі шешімдерді, окімдерді және ұсынымдарды консенсуспен қабылдайды.

Егер консенсусқа қол жеткізілмесе, мэселе Комиссия Кеңесінің кез келген мүшесінің ұсынысы бойынша Жоғары кеңестің немесе Үкіметаралық кеңестің қарауына беріледі.

30. Мүше мемлекеттің немесе Комиссия Кеңесі мүшесінің Комиссия Алқасының шешімін жариялаған күннен бастап күнтізбелік 15 күн ішінде оның күшін жою немесе оған өзгеріс енгізу туралы ұсынысты Комиссия Алқасына енгізуге құқығы бар.

Комиссия Алқасының Торагасы көрсетілген үсынысты алган күні Комиссия Кеңесінің мүшелеріне тиісті шешім бойынша материалдарды жолдайды.

Комиссия Кеңесі осындай материалдар түскеннен кейін оларды қарайды және күнтізбелік 10 күн ішінде шешім қабылдайды.

Комиссия Алқасы шешімінің күшін жою немесе оған өзгерістер

енгізу туралы мәселені қарау нәтижелері бойынша Комиссия Кеңесі қабылдаган шешіммен келіспеген жагдайда не осы тармақтың үшінші абзацында көзделген мерзім өткен жагдайда, бірақ Комиссия Кеңесінің шешімі ресми жарияланган күннен бастап күнтізбелік 30 күннен кешіктірмей, мүше мемлекет Үкіметаралық кеңестің және

(немесе) Жогары кеңестің қарауына тиісті мәселені енгізу туралы ұсыныспен Комиссияга үкімет басшысы қол қойған хат жібере алады.

Мүше мемлекеттің үкімет басшысы Комиссияның осы Ереженің 16-тармагының екінші абзацында көрсетілген шешімдеріне қатысты мәселені Үкіметаралық кеңестің және (немесе) Жогары кеңестің қарауына енгізу туралы ұсыныспен олар күшіне енген күнге дейінгі кез келген сатыда Комиссияга жүгінуге қүқылы.

Комиссия Алқасының күшін жою немесе оган өзгерістер енгізу туралы үсыныс енгізілген шешімі осы тармаққа сәйкес күшіне енбейді және Үкіметаралық кеңестің және (немесе) Жогары кеңестің осы шешімге қатысты мәселені қарау және осындай қарау қорытындылары бойынша тиісті шешім қабылдауы үшін қажетті мерзімге тоқтатыла түрады.

III. Комиссия алқасы

31. Комиссия Алқасы Комиссияның атқарушы органы болып табылады.

Комиссия Алқасы Алқа мүшелерінен түрады, олардың біреуі Комиссия Алқасының Төрагасы болып табылады.

Комиссия Алқасы мүше мемлекеттердің тең өкілдігі қагидатын негізге ала отырып, мүше мемлекеттер өкілдерінен қалыптастырылады.

Комиссия Алқасының сандық қүрамын және Комиссия Алқасы мүшелері арасындагы міндеттерді бөлуді Жогары кеңес айқындайды.

Комиссия Алқасы Комиссия департаменттеріне басшылықты жүзеге асырады.

32. Комиссия Алқасының мүшесі өзі өкілдік ететін мүше мемлекеттің азаматы болуға тиіс.

Комиссия Алқасының мүшелері мынадай талаптарды қанағаттандыруға: лауазымдық міндеттеріне сэйкес кәсіби даярлығы (біліктілігі) болуға, сондай-ақ лауазымдық міндеттер бейіні бойынша еңбек өтілі 7 жылдан кем болмауға, оның ішінде мүше мемлекеттердің мемлекеттік органдарында кем дегенде 1 жыл басшылық лауазымда жұмыс істеуге тиіс.

33. Комиссия Алқасының мүшелерін Жоғары кеңес өкілеттіктерін үзарту мүмкіндігімен 4 жыл мерзімге тағайындайды.

Комиссия Алқасының Төрағасын Жоғары кеңес ротация негізінде мерзімін үзарту құқығынсыз 4 жыл мерзімге тағайындайды. Ротация мүше мемлекеттің атауы бойынша орыс әліпбиі тэртібіндегі кезектілікпен жүзеге асырылады.

34. Комиссия Алқасының мүшелері Комиссияда түрақты негізде жұмыс істейді. Комиссия Алқасының мүшелері өздерінің өкілеттіктерін жүзеге асыру кезінде мүше мемлекеттердің мемлекеттік органдары мен лауазымды адамдарынан тәуелсіз және мүше мемлекеттердің билік органдарына немесе ресми түлғаларына сүрау сала алмайды немесе олардан нүсқаулар ала алмайды.

Комиссия Алқасы мүшелерінің халықаралық қызмет мәселелері бойынша мүше мемлекеттермен өзара іс-қимыл жасау тетігі Жогары

кеңес бекітетін Еуразиялық экономикалық одақтың халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру тәртібіне сэйкес айқындалады.

35. Комиссия Алқасы мүшелерінің өз өкілеттіктері қолданысының барлық мерзімі ішінде оқытушылық, ғылыми немесе өзге де шығармашылық қызметті қоспағанда, Комиссия Алқасының жүмысын басқа жүмыспен қоса атқаруға немесе басқа да ақылы қызметпен айналысуға құқығы жоқ.

36. Комиссия Алқасының мүшелері:

1) коммерциялық үйымды басқару органының қызметіне ақылы негізде қатысуға;

2) кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға;

3) өкілеттіктерін жүзеге асыруға байланысты жеке және заңды түлғалардан сыйақылар (сыйлықтар, ақшалай сыйақылар, несиелер, көрсетілетін қызметтер, ойын-сауықтардың, демалыстың, көлік шығыстарының ақысын төлеуді және өзге де сыйақылар) алуға қүқылы емес. Хаттамалық іс-шараларға, қызметтік іссапарларға және басқа да ресми іс-шараларға байланысты Комиссия Алқасының мүшесі алған сыйлықтар (символдық сыйлықтарды қоспағанда) Комиссияның меншігі болып танылады және Комиссияға акт бойынша беріледі. Осындай сыйлықты берген Комиссия Алқасының мүшесі Комиссия Кеңесі бекіткен тәртіппен оны сатып ала алады;

4) жеке және заңды түлғалардың қаражаты есебінен лауазымдық міндеттерін атқаруға байланысты сапарларды жүзеге асыруға;

5) өкілеттіктерін жүзеге асыруға байланысты емес мақсаттарда материалдық-техникалық және өзге де қамтамасыз ету қүралдарын,

Комиссияның басқа да мүлкін пайдалануға, сондай-ақ оларды басқа адамдарға беруге;

6) өкілеттіктерін жүзеге асыруға байланысты емес мақсаттарда қүпия сипаттағы мәліметтерді немесе өкілеттіктерін жүзеге асыруға байланысты өзіне белгілі болған қызметтік ақпаратты жария етуге немесе пайдалануга;

7) Комиссия Алқасы мүшесінің өкілеттіктерін саяси партиялардың, басқа да қоғамдық бірлестіктердің, діни бірлестіктер мен өзге де үйымдардың мүдделерінде пайдалануға, сондай-ақ, Комиссия Алқасының мүшесі ретінде, егер бүл оның өкілеттігіне кірмейтін болса, көрсетілген бірлестіктер мен үйымдарға қатынасын жария білдіруге;

8) Комиссияда саяси партиялардың, басқа да қоғамдық бірлестіктердің (кәсіптік одақтарды, ардагерлер және өзге қоғамдық ерікті қызмет ету органдарын қоспағанда) және діни бірлестіктердің қүрылымдарын қүруға немесе көрсетілген қүрылымдарды қүруға ықпал етуге қүқылы емес.

37. Комиссия Алқасының мүшесі кіріс әкелетін бағалы қағаздарды және (немесе) акцияларды (үйымдардың жарғылық капиталдарына қатысу үлестерін) иеленген жағдайда, ақылға қонымды мерзімдерде өзіне тиесілі бағалы қағаздарды және (немесе) акцияларды (үйымдардың жарғылық капиталдарына қатысу үлестерін) сенімгерлікпен басқаруға беруге міндетті.

38. Осы Ереженің 35 - 37-тармақтарында белгіленген шектеулер Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлеріне де

' қолданылады.

39. Осы Ереженің 35 - 37-тармақтарында белгіленген шектеулерді кез келген бұзушылық Комиссия Алқасы мүшесінің өкілеттіктерін мерзімінен бүрын тоқтату, Комиссияның лауазымды адамымен, қызметкерімен еңбек шартын (келісімшартты) бұзу үшін негіз болып табылады.

40. Әрбір мүше мемлекет Жогары кеңеске Комиссия Алқасының мүшесі лауазымына кандидатураларды үсынады.

Комиссия Алқасының Төрагасын қоса алғанда, Комиссия Алқасының дербес қүрамын мүше мемлекеттердің үсынуы бойынша Жогары кеңес бекітеді.

Жогары кеңес Комиссия Алқасы мүшесінің кандидатурасын бекітпеген жагдайда, мүше мемлекет күнтізбелік 30 күн ішінде жаңа кандидатура үсынады.

41. Өзінің лауазымдық міндеттерін адал атқармаган жагдайларды немесе осы Ереженің 35 - 37-тармақтарында көрсетілген жагдайларды қоспағанда, мүше мемлекеттердің Комиссия Алқасының мүшесін кері шақырып алуга қүқыгы жоқ.

Комиссия Алқасы мүшесінің өкілеттіктерін мерзімінен бүрын

тоқтату (ерікті түрде отставкаға шыгу жагдайларын қоспағанда) мүше мемлекеттің үсынуы бойынша Жоғары кеңестің шешімі негізінде жүзеге асырылады

Комиссия Алқасы мүшесінің өкілеттіктері мерзімінен бұрын тоқтатылған жағдайда, Комиссия Алқасының жаңа мүшесі өкілеттігі тоқтатылған Комиссия Алқасының мүшесін ұсынған сол мүше мемлекеттің үсынуымен Комиссия Алқасының бүрынғы мүшесі өкілеттіктерінің қалган мерзіміне тагайындалады.

42. Комиссия Алқасы мүшелерінің арасындағы міндеттерді бөлуді, сондай-ақ Комиссия департаменттерінің жалпы шекті штат санын және Комиссия Алкасы мүшелерінің, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеу (оның ішінде

эзірлеуді және мүше мемлекеттер ұсынған ұсыныстарды жинақтауды (интеграцияның негізгі багыттарын әзірлеу мен іске асыруды қоса алғанда) жүзеге асырады;

2) шешімдер, окімдер және үсынымдар қабылдайды;

3) Жоғары кеңес пен Үкіметаралық кеңес қабылдаған шешімдер мен өкімдерді және Комиссия Кеңесі қабылдаған шешімдерді орындайды;

4) Одақ қүқығына кіретін халықаралық шарттардың және Комиссия шешімдерінің орындалуына мониторингті және бақылауды жүзеге асырады, сондай-ақ мүше мемлекеттерді оларды орындау қажеттілігі туралы хабардар етеді;

5) Комиссия Кеңесінің қарауы үшін атқарылған жүмыс туралы жыл сайын есеп береді;

6) Одақтың қалыптасуына, жүмыс істеуіне және дамуына қатысты мәселелер бойынша ұсынымдар эзірлейді;

7) мүше мемлекеттердің Комиссияға келіп түскен ұсыныстарына сараптамалық қорытындылар (жазбаша түрде) әзірлейді;

8) мүше мемлекеттерге дауларды Одақ Сотына жүгінгенге дейін Одақ шеңберінде реттеуге жәрдем көрсетеді;

9) Одақ Сотын қоса алғанда, сот сатыларында Комиссияның мүдделерін білдіруді қамтамасыз етеді;

10) өз өкілеттіктері шегінде мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарымен өзара іс-қимылын жүзеге асырады;

11) Комиссияға келіп түсетін сұрау салуларды қарайды;

12) Комиссия Алқасы Төрағасының үсынуы бойынша Алқа мүшелерінің, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің шетелдік іссапарларының кезекті жылға арналған жоспарын бекітеді;

13) Комиссия Алқасы Төрағасының үсынуы бойынша кезекті жылға арналған ғылыми-зерттеу жүмыстарының жоспарын консультациялық комитеттерде оны қарағаннан кейін бекітеді, Комиссия Кеңесін көрсетілген жоспар туралы хабар береді;

14) Одақ бюджетінің жобасын әзірлеуді және оның орындалуы туралы есеп жобаларын дайындауды жүзеге асырады, Комиссияның бюджеттік сметасын орындауды қамтамасыз етеді;

15) халықаралық шарттардың жобаларын және Комиссия Кеңесі қабылдайтын Комиссия шешімдерін, сондай-ақ Комиссияның өкілеттіктерін іске асыру үшін қажетті өзге де құжаттарды әзірлейді;

16) белгіленген тэртіппен реттеуші эсерін бағалау рәсімін жүргізеді және осы рэсімнің жүргізілу мониторингі туралы жыл сайынғы есепті дайындауды қамтамасыз етеді;

17) Комиссия Кеңесінің, Үкіметаралық кеңестің және Жоғары

кеңестщ, сондай-ақ Шарттың 5-бабының 3-тармағына сәйкес

қүрылатын көмекші орғандардың отырыстарын өткізуді қамтамасыз

етеді;

18) Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерінен артықшылықтар мен иммунитеттерді алу туралы ұсыныстарды Комиссия Кеңесіиің қарауына үсынады;

19) Комиссия Кеңесі бекітетін тәртіпиен Комиссия мүқтаждықтары үшін тауарларды беруге, жүмыстарды орындауға және қызметтерді корсетуге тапсырыстар орналастырады және шарттар жасасады;

20) Комиссия Кеңесі бекітетін таралуы шектеулі қүжаттармен (қүпия және қызметтік пайдалану үшін) жүмыс істеу тәртібінің сақталуын қамтамасыз етеді.

44. Комиссия Алқасы Комиссия Алқасының жанынан консультациялық органдар қүруға қүқылы, олардың қызметі мен жүмыс тэртібі Комиссия Алқасы бекітетін тиісті ережелерде айқындалады. Бүл ретте, Комиссия Кеңесі айқындаған мәселелерді

қарау үшін Комиссия алқасы міндетті түрде тиісті консультациялық орган қүрады.

45. Комиссия Алқасының жанындагы консультациялық органдардың қүрамына мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарының уәкілетті өкілдері кіреді.

Мүше мемлекеттердің ұсынысы бойынша Комиссия Алқасының жанындагы консультациялық органдардың қүрамына бизнес- қоғамдастықтың, ғылыми және қоғамдық үйымдардың өкілдері, өзге де тәуелсіз сарапшылар кіреді.

46. Комиссия Алқасының жанындагы консультациялық органдар өз өкілеттіктері шегінде өздерінің қүзыретіне жатқызылган мәселелер бойынша Комиссия үшін ұсынымдар даярлауды жүзеге асырады. Консультациялық органдардың отырыстарында консультациялық органдардың мүшелері ұсынган үсыныстар мүше мемлекеттердің түпкілікті позициясы ретінде қаралмайды.

47. Комиссия Алқасының жанындагы консультациялық органдардың қызметін ұйымдастырушылық-техникалық қамтамасыз етуді Комиссия жүзеге асырады.

Мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарының уэкілетті өкілдерінің Комиссия Алқасының жанындагы консультациялық органдардың жұмысына қатысуына байланысты шыгыстарын жіберуші мүше мемлекеттер көтереді. Бизнес- қоғамдастық, гылыми және қогамдық үйымдар өкілдерінің, өзге де тэуелсіз сарапшылардың Комиссия Алқасының жанындагы

48. Комиссия Алқасы өз өкілеттіктері шегіиде шешімдер,

Комиссия Алқасы қабылдаған Комиссияның шешімдеріне, өкімдері мен ұсынымдарына Комиссия Алқасының Төрағасы қол

Комиссия Алқасының мүшелері Комиссия Алқасының отырысына ауыстыру құкығынсыз жеке оздері қатысады. Комиссия Алқасы мүшесінің Комиссия Алқасының отырысына қатысуы объективті түрде мүмкін болмайтын жағдайда, ол Регламентте белгіленген тәртіппен оз позициясын жазбаша түрде баяндауға немесе сенімхат бойынша және Комиссия Алқасы Төрағасының келісімімен, қаралатын мәселе қүзыретіне кіретін Комиссия департаментінің директорына оз позициясын білдіру қүқығын табыстауға қүқылы. Бұл ретте, дауыс беру кезінде Комиссия департаменті директорының дауыс беру құқығы болмайды.

Алқа отырыстарына мүше мемлекеттен бір-бір өкіл қатыса алады.

Комиссия Алқасы мүшелерінің ең болмағанда біреуінің өтінуі бойынша Комиссия Алқасы Төрағасының шешімі негізінде кезектен тыс отырыстар өткізілуі мүмкін. Комиссия Алқасының

50. Комиссия Алқасы отырыстары күн тэртібі жобасының әрбір мәселесі бойынша қүжаттар мен материалдар жиынтығы Регламентке сәйкес, бірақ Комиссия Алқасы отырысы болатын күнге дейін күнтізбелік 30 күннен кешіктірілмей мүше мемлекеттерге міндетті түрде жіберіледі.

отырыстарын өткізу тәртібі мен дауыс беру рәсімі Регламентте белгіленеді.

51. Комиссия Алқасының Төрағасы:

1) Комиссия Алқасының қызметін ұйымдастырады және өзіне жүктелген функцияларды орындауға жауапты болады;

2) кезекті кезеңге арналған Комиссия Алқасы мен Комиссия Кеңесі отырыстары жоспарының және Комиссия Алқасы, Комиссия Кеңесі отырыстары күн тәртіптерінің жобаларын, сондай-ақ Жоғары кеңес пен Үкіметаралық кеңес отырыстары күн тэртіптерінің жобаларын белгіленген тәртіппен қалыптастырады, олар Комиссия Кеңесінің отырысында бекітілуге жатады және қажетті материалдар қоса беріле отырып, тиісті отырыс өткізілетін күнге дейін күнтізбелік 20 күннен кешіктірілмей мүше мемлекеттерге жіберіледі.

3) Комиссия Кеңесіне, Үкіметаралық кеңеске және Жоғары кеңеске шешімін талап ететін мәселелер туралы және оларды Комиссия Алқасының отырысында қарау нәтижелері бойынша тиісті үсыныстармен өзге де қүжаттар туралы баяндайды;

4) Комиссия департаменттерінің жұмыс тэртібін белгілейді, сондай-ақ Комиссия департаменттерінің жүргізу аясына кіретін мәселелерді айқындайды;

5) Комиссия Алқасының, Комиссия Кеңесінің, Үкіметаралық кеңестің және Жоғары кеңестің отырыстарын дайындау жөніндегі жүмысты ұйымдастырады;

6) Комиссия Алқасының отырыстарын жүргізеді;

7) Комиссия Кеңесінің отырыстарына қатысады;

8) Комиссия Кеңесінде Комиссия Алқасының атынан өкілдік

етеді;

9) Комиссия Кеңесінің қарауына Комиссия Алқасы мүшелерімен келісу бойынша Комиссия департаменттерін Комиссияның Алқа мүшелеріне бекіту жонінде үсыныстар береді;

10) бүқаралық ақпарат қүралдарының өкілдерімен өзара іс- қимыл тэртібін, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің көпшілік алдында сөз сөйлеу және қызметтік ақпаратты беру қағидаларын айқындайды;

11) Комиссия атынан Одақ бюджетінің әкімшісі болады, Комиссияның бюджеттік сметасы қаражатына билік жүргізуші болып табылады, Комиссияның материалдық қаражатына билік етеді, азаматтық-қүқықтық шарттар жасасады және сотта сөз сөйлейді;

12) конкурс нэтижелері бойынша Комиссия департаменттері директорларын және олардың орынбасарларын тағайындайды және олармен келісімшарттар жасасады;

13) конкурс нәтижелері бойынша Комиссия атынан Комиссия қызметкерлерімен еңбек шарттарын (келісімшарттар) жасасады;

14) Комиссия департаменттері туралы ережені бекітеді;

15) Комиссия Алқасы мүшелерінің арасынан Комиссия Алқасы Төрағасының міндетін уақытша атқарушыны тағайындайды;

16) Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлеріне қатысты жалдаушы өкілінің өкілеттіктерін жүзеге асырады, лауазымдық регламенттерді (нүсқаулықтарды) бекітеді, демалыс графиктерін бекітеді, демалыстар береді және іссапарға жіберу туралы шешімдер қабылдайды;

17) осы Ереженің 35 - 37-тармақтарында корсетілген негіздер бойынша Комиссия Алқасы мүшесін кері шақырту туралы мүше мемлекеттердің өтініштерінде баяндалған фактілер бойынша

тексерулер жүргізуді Комиссия Кеңесі бекітетін тәртіппен

қамтамасыз етеді;

18) Комиссия Алқасы мен Комиссия департаменттерінің қызметін Регламентке сэйкес қамтамасыз ету үшін қажетті өзге де функцияларды атқарады.

52. Комиссия Алқасының мүшесі міндеттерді бөлуге сәйкес:

1) өзінің қүзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша

ұсыныстар дайындауды жүзеге асырады;

2) өзінің құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша Комиссия Алқасы мен Комиссия Кеңесінің отырыстарында баяндайды;

3) Комиссияның жетекшілік ететін департаменттерінің қызметін үйлестіреді және бақылайды;

4) өзінің құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша Комиссия Алқасы шешімдерінің, өкімдері мен үсынымдарының жобаларын эзірлейді;

5) өзінің құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша Одақ құқығына кіретін халықаралық шарттарды мүше мемлекеттердің орындауына мониторингті жүзеге асырады;

6) өзінің қүзыретіне жатқызылган мәселелер бойынша мүше мемлекеттердің Комиссия шешімдерін орындауына мониторингті жүзеге асырады;

7) өзінің қүзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша Комиссияға түскен мүше мемлекеттердің ұсыныстарына сараптамалық қорытындылардың (жазбаша түрде) жобаларын әзірлейді;

8) Комиссия Алқасының өкілеттіктері шегінде озінің қүзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарымен озара іс-қимылды жүзеге асырады (оның ішінде мүше мемлекеттердің билік органдарынан, заңды және жеке түлғалардан өз өкілеттіктерін жүзеге асыру үшін қажетті ақпаратты сүратады);

9) Комиссия Кеңесі қабылдайтын халықаралық шарттардың, Комиссия шешімдерінің, өкімдерінің және үсынымдарының жобаларын, сондай-ақ өзінің қүзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша Комиссияның өкілеттіктерін іске асыру үшін қажетті өзге де қүжаттарды әзірлеуді қамтамасыз етеді.

10) Комиссияның жетекшілік ететін департаменттерінің реттеуші әсерді бағалау рәсімін жүргізуге белгіленген тэртіппен қатысуын қамтамасыз етеді;

11) өзінің құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша Комиссия Алқасының жанынан консультациялық органдар құру туралы ұсынысты Комиссия Алқасының қарауына енгізеді.

53. Комиссия Алқасының мүшелеріне артықшылықтар мен иммунитеттер, әлеуметтік кепілдіктер беруге байланысты мәселелер, сондай-ақ еңбек қатынастары және міндетті мемлекеттік элеуметтік және зейнетақымен қамсыздандыруға байланысты мәселелер Еуразиялық экономикалық одақтағы Әлеуметтік кепілдіктер, артықшылықтар мен иммунитеттер туралы ережеге (Шартқа № 32 қосымша) сэйкес реттеледі.

IV. Комиссия департаменттері

54. Комиссия департаменттері Комиссия Кеңесінің және Комиссия Алқасының қызметін қамтамасыз етуді жүзеге асырады.

Комиссия департаменттерінің қүрамына лауазымды адамдар мен қызметкерлер кіреді.

Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерін жүмысқа қабылдау Шарттың 9-бабына сэйкес жүзеге асырылады.

Комиссия департаменттерінің директорлары мен олардың орынбасарларын конкурстық комиссияның үсынымы негізінде Комиссия Алқасының Төрағасы 4 жыл мерзімге тағайындайды.

Комиссия департаменттерінің директорлары мен олардың орынбасарлары мынадай талаптарды қанағаттандыруға:

мүше мемлекеттердің бірінің азаматтығына ие болуға;

лауазымдық міндеттеріне сәйкес келетін кәсіби даярлығы (біліктілігі) және бейіні бойынша кем дегенде 5 жыл жұмыс өтілі болуға тиіс.

Комиссия департаменттері - Комиссия Кеңесі бекітетін атқаратын лауазымына қойылатын тиісті біліктілік талаптарына сай келетін, мүше мемлекеттердің азаматтары арасынан конкурстық негізде қызметкерлерден жасақталады.

Комиссия қызметкерлері жүмысқа Комиссия Алқасының Төрағасымен жасалатын еңбек шарттары (келісімшарттар) негізінде қабылданады.

Еңбек шартын (келісімшарт) жасасу, оны ұзарту тәртібі мен оны бұзу негіздерін Комиссия Кеңесі бекітеді.

Кандидаттарға конкурсты өткізу тәртібінде корсетілетін қосымша талаптар қойылуы мүмкін.

Комиссия қызметкерлері Комиссия Кеңесі бекітетін тәртіпте аттестаттаудан өтеді.

55. Комиссия департаменттері мынадай функцияларды іске асырады:

1) Комиссия Алқасы мүшелерінің қарауы үшін Одақтың жүмыс істеу мәселелері бойынша материалдар, шешімдер, өкімдер мен үсынымдар жобаларын (оның ішінде халықаралық шарттарды жасасу және оларға өзгерістер енгізу туралы ұсыныстар) дайындауды жүзеге асырады;

2) Комиссия Алқасы мүшелерінің қарауына нәтижелерін үсыну мақсатында, мүше мемлекеттердің Одақ қүқығына кіретін

халықаралық шарттарды, Комиссия Алқасының, Комиссия Кеңесінің, Үкіметаралық кеңестің және Жоғары кеңестің шешімдері мен окімдерін орындауына мониторинги жүзеге асырады;

3) Комиссия Алқасы мүшелерінің қарауы үшін Одақ қүқығымен реттелетін салаларда мүше мемлекеттердің заңнамасына мониторинг және талдау нәтижелері бойынша үсыныстар дайындауды жүзеге асырады;

4) Одақтың жүмыс істеуі үшін қажетті халықаралық шарттардың жобалары мен өзге де қүжаттарды дайындауды жүзеге асырады;

5) мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарымен өзара іс-қимыл жасайды;

6) Одақ бюджетінің жобаларын лоне оның атқарылуы туралы есеп дайындауды жүзеге асырады, Комиссияның бюджеттік сметасының жобасын әзірлейді және оның орындалуын қамтамасыз етеді;

7) Комиссияның Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттардың депозитарийі функциясын орындауын қамтамасыз етеді;

8) белгіленген тэртіппен реттеуші эсерді бағалау рәсімін жүргізуге қатысады және осы рәсімнің жүргізілуіне мониторингті жүзеге асырады;

9) Одақ құқығына кіретін халықаралық шарттарда, Жоғары кеңестің, Үкіметаралық кеңестің және Комиссия шешімдерінде айқындалған (оның ішінде, Одақ органдарының жүмысын үйымдастыруға және Комиссия қызметін ақпараттық-техникалық

қамтамасыз етуге бағытталған) өзге де функцияларды жүзеге асырады.

56. Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлері халықаралық қызметшілер болып табылады.

Өздерінің қызметтік міндеттерін атқару кезінде Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлері мүше мемлекеттердің мемлекеттік органдары мен лауазымды адамдарынан тәуелсіз және мүше мемлекеттердің билік органдарына немесе лауазымды адамдарына сүрау сала алмайды немесе олардан нүсқаулар ала алмайды.

Әрбір мүше мемлекет Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің мәртебесін құрметтеуге және олар қызметтік міндеттерін атқарған кезде оларга ықпал жасамауга міндеттенеді.

Комиссияда жүмыс істеген кезеңде Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің өздерінің лауазымдық және қызметтік міндеттерінің бүкіл мерзімі ішінде оқытушылық, ғылыми немесе өзге шығармашылық қызметті қоспаганда, Комиссиядагы жүмысты басқа жүмыспен қоса атқаруга немесе басқа да ақы төленетін қызметпен айналысуга қүқыгы жоқ.

57. Комиссия Алқасының мүшелері, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлері Комиссия Кеңесі айқындайтын тэртіппен және мерзімде жыл сайын өз кірістері, мүлкі және мүліктік сипаттагы міндеттемелері туралы, сондай-ақ өз отбасы мүшелерінің (жүбайының (зайыбының) және кәмелетке толмаган балаларының)

кірютері, мүлкі және мүліктік сипаттағы міндеттемелері туралы мэліметтерді Комиссияға ұсынады.

58. Комиссия Алқасы мүшелерінің, сондай-ақ Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің осы Ережеге сэйкес үсынатын кірістері, мүлкі және мүліктік сипаттағы міндеттемелері туралы мәліметтер қүпия сипаттағы мәліметтер болып табылады.

59. Осы Ереженің 57 және 58-тармақтарында көрсетілген мэліметтердің жария етілуіне кінәлі адамдар мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес жауаптылықта болады.

60. Осы Ереженің 57 және 58-тармақтарында көрсетілген мэліметтердің анықтығы мен толықтығын тексеру Үкіметаралық кеңес бекітетін тәртіппен жүзеге асырылады.

61. Комиссия Алқасының мүшелері, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлері Комиссия Алқасы мүшесінің, Комиссияның лауазымды адамының немесе қызметкерінің жеке мүдделілігі болуынан туындауы мүмкін мүдделер қақтығысын реттеу немесе болғызбау шараларын қабылдауға міндетті.

62. Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлеріне артықшылықтар мен иммунитеттер, әлеуметтік кепілдіктер беруге байланысты мәселелер, сондай-ақ еңбек қатынастарына және міндетті мемлекеттік элеуметтік және зейнетақымен қамсыздандыруга байланысты мэселелер Еуразиялық экономикалық одақтағы Әлеуметтік кепілдіктер, артықшылықтар мен иммунитеттер туралы ережеге (Шартқа № 32 қосымша) сэйкес реттеледі.

1. Еуразиялық экономикалық одақ соты (бұдан әрі - Сот) Еуразиялық экономикалық одақтың (бұдан әрі - Одақ) сот органы болып табылады, ол Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарт (бүдан әрі - Шарт) пен осы Статутқа сэйкес құрылады және тұрақты

I ТАРАУ. Жалпы ережелер. Соттың қүқықтық мәртебесі

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 2 ҚОСЫМША

СТАТУТЫ

Еуразиялық экономикалық одақ сотының

негізде жүмыс істейді.

2. Сот қызметінің мақсаты - осы Статуттың ережелеріне сэйкес, мүше мемлекеттер мен Одақ органдарының Шартты, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарды, Одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарын және Одақ органдарының шешімдерін

қоспаганда, Одақ органдары үгынылады.

3. Сот заңды тұлға қүқықтарын пайдаланады.

4. Сот оз қүжаттамасын жүргізеді, өз атауы жазылған мөрі мен бланкілері болады, өзінің ресми интернет-сайтын және ресми бюллетенін құрады.

біркелкі қолдануын қамтамасыз ету болып табылады.

Осы Статуттың мақсаттары үшін Одақ органдары ретінде Сотты

5. Сот қызметін қаржыландыру туралы ұсыныстарды Сот әзірлейді және Одақ бюджеті туралы ережеге сәйкес өзінің қызметін қамтамасыз етуге бөлінген қаражатқа иелік етеді.

6. Сот судьяларының, лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеу шарттарын Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес айқындайды.

II ТАРАУ. Сот құрамы

7. Сот қүрамына эрбір мүше мемлекеттен екі судьядан кіреді.

8. Судьяның өкілеттік мерзімі - тоғыз жыл.

9. Судьялар жоғары моральдық қасиетке ие болуы, халықаралық және мемлекетішілік қүқық саласында біліктілігі жоғары мамандар болуы, сондай-ақ, әдетте, мүше мемлекеттердің жогары сот органдары судьяларына қойылатын талаптарға сай келуі тиіс.

10. Судьяларды мүше мемлекеттердің үсынуы бойынша Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес лауазымға тағайындайды. Лауазымға кіріскен кезде Судья ант қабылдайды.

11. Судьяларды Жогары Еуразиялық экономикалық кеңес лауазымнан босатады.

12. Судьяның окілеттігі мынадай негіздер бойынша тоқтатылуы мүмкін:

1) Сот қызметінің тоқтатылуы;

2) судьяның өкілеттік мерзімінің аяқталуы;

3) судьяның басқа жұмысқа ауысуына байланысты немесе өзге де себептермен өз өкілеттіктерін тоқтату туралы жазбаша өтініші;

4) денсаулық жағдайы бойынша немесе өзге де дәлелді себептермен судья өкілеттігін жүзеге асыруға қабілетсіздігі;

5) судья лауазымына сай келмейтін қызметпен айналысуы;

6) судьяны ұсынған мемлекеттің Одаққа мүше болуды тоқтатуы;

7) судьяны үсынган мүше мемлекеттің азаматтығын судьяның жоғалтуы;

8) судьяның судья жоғары мәртебесімен үйлеспейтін елеулі

теріс қылық жасауы;

9) судьяға қатысты соттың айыптау үкімінің не оған

медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы сот

шешімінің заңды күшіне енуі;

10) судьяның әрекетке қабілеттілігін шектеу туралы не оны

әрекетке қабілетсіз деп тану туралы сот шешімінің заңды күшіне енуі;

11) судьяның қайтыс болуы немесе оны қайтыс болды деп жариялау не хабар-ошарсыз кетті деп тану туралы сот шешімінің заңды күшіне енуі.

13. Осы Статуттың 12-тармағында көзделген негіздер бойынша судьяның өкілеттіктерін тоқтату туралы бастамамен судьяны ұсынған

№ I

мүше мемлекет, Сот немесе судьяның өзі эрекет етуі мүмкін.

Судьяның өкілеттіпн тоқтату туралы бастаманы енгізу

мэселелері Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес бекітетін Еуразиялық экономикалық одақ Сотының Регламентінде (бүдан әрі - Регламент) айқындалады.

14. Сот қызметіне Сот Төрағасы басшылық жасайды. Сот Төрағасының орынбасары болады.

Сот Төрағасы Сот қызметіне уақытша қатыса алмаған жағдайда оның міндетін Сот Төрағасының орынбасары атқарады.

15. Сот Төрағасы мен оның орынбасарын лауазымға Регламентке сэйкес Сот судьялары Сот құрамынан сайлайды және оны Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес бекітеді.

Сот Торағасы мен оның орынбасары сол бір мүше мемлекеттің азаматтары бола алмайды.

Өкілеттіктері тоқтатылған кезде Сот Төрағасы немесе оның орынбасары осының алдындағы Сот Төрағасы мен тиісінше оның орынбасарын ұсынған емес, өзге мүше мемлекеттер үсынған судьялар арасынан сайланады.

16. Сот Төрағасы мен оның орынбасары өз өкілеттіктерін үш жыл ішінде жүзеге асырады.

17. Сот төрағасы:

1) Сот және судьялар қызметін ұйымдастыру тэртібін бекітеді;

2) Сот қызметін ұйымдастырады;

3) өкілеттіктері шегінде мүше мемлекеттің уэкілетті органдарымен, шетелдік және халықаралық сот органдарымен Соттың өзара іс-қимылын қамтамасыз етеді;

4) осы Статутта белгіленген тәртіппен Сот қызметкерлері мен лауазымды адамдарын лауазымға тағайындайды және лауазымнан босатады;

5) бұқаралық ақпарат құралдарына Сот қызметі туралы мәліметтер беруді ұйымдастырады;

6) осы Статут шегінде өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

18. Судьялар мемлекеттік немесе мемлекетаралық органдардың және ұйымдардың, коммерциялық құрылымдардың, саяси партиялардың және қозғалыстардың, сондай-ақ аумақтардың, ұлттардың, ұлыстардың, әлеуметтік және діни топтардың және жекелеген адамдардың мүдделерін білдіре алмайды.

Судьялар ғылыми, шығармашылық және оқытушылық қызметтен басқа, табыс табуға байланысты кез келген қызметпен айналысуга құқылы емес.

19. Судья даудың бір тарапының окілі, сенім білдірілген өкілі немесе адвокаты, үлттық немесе халықаралық соттың, тергеу комиссиясының мүшесі ретінде немесе қандай да бір өзге ретте бүрын қатысқан қандай да бір істі шешуге қатыса алмайды.

20. Судьялар сот төрелігін жүзеге асыру кезінде тең және бірдей мәртебеге не. Сот Торагасы мен оның орынбасары басқа судьялармен салыстырганда кез келген құқыққа сыйымсыз артықшылықтарды алуға багытталған әрекет жасауга қүқылы емес.

21. Судья өз өкілеттігін орындау кезінде де, қызметтен тыс қатынастарда да мүдделер қақтыгысына, сондай-ақ сот билігінің беделіне, судьяның қадір-қаснетіне нүқсан келтіруі немесе оның объективтілігіне, әділдігіне, бейтараптығына күмән келтіруі мүмкін кез келген нәрсеге жол бермеуі тиіс.

III БӨЛІМ. Сот Аппараты.

Лауазымды адамдар мен қызметкерлер мәртебесі

22. Сот қызметін Сот Аппараты қамтамасыз етеді.

23. Сот Аппаратының құрылымына судьялар хатшылығы мен Сот Хатшылығы кіреді.

24. Судьялар Хатшылығы еудьяның кеңесшісі мен судьяның кемекшісінен тұрады.

25. Сот қызметін құқықтық, ұйымдастырушылық, материалдық- техникалық және өзге де қамтамасыз етуді Сот Хатшылығы жүзеге асырады.

26. Сот Хатшылыгының құрылымы мен санын Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес бекітеді.

27. Сот Хатшылығын Сот Хатшылығының басшысы басқарады. Сот Хатшылығы басшысының екі орынбасары болады. Сот Хатшылығының басшысы мен оның орынбасарлары Соттың лауазымды адамдары болып табылады, олар осы Статутқа және Шартқа сэйкес лауазымға тағайындалады және лауазымнан босатылады. Сот Хатшылығының басшысы және оньщ орынбасарлары сол бір мүше мемлекеттің азаматтары бола алмайды.

28. Еңбек қатынастары Шартпен, Одақ шеңберінде қолданылатын халықаралық шарттармен және Сот болатын мемлекеттің заңнамасымен реттеледі.

29. Судья кеңесшісі тиісті судьяның үсынысы бойынша Сот Төрағасы лауазымға тағайындайтын және лауазымнан босататын Соттың лауазымды адамы болып табылады.

30. Судья кеңесшісі судья қызметін ақпараттық-талдамалық қамтамасыз етуді жүзеге асырады.

31. Судья кеңесшісі жогары моральдық қасиетке ие болуға, халықаралық құқық және (немесе) сыртқы экономикалық қызмет саласында тэжірибелі маман болуы тиіс.

32. Судья комекшісі тиісті судьяның ұсынысы бойынша Сот Төрағасы лауазымға тағайындайтын және лауазымнан босататын Соттың қызметкері болып табылады.

33. Судья көмекшісі судья қызметін ұйымдастырушылық қамтамасыз етуді жүзеге асырады.

34. Сот Хатшылығы басшысының және оның орынбасарларының лауазымына кандидаттарды іріктеу мүше мемлекеттердің бірдей ұсынылуы қағидатын ескере отырып, конкурстық негізде Соттың конкурстық комиссиясы жүргізеді.

Көрсетілген лауазымдарға орналасуға арналған конкурсқа қатысатын кандидатураларды мүше мемлекеттер үсынады.

35. Сот Хатшылығы мүше мемлекеттің Одақ бюджетіне үлестік қатысуын ескере отырып, мүше мемлекеттер азаматтары арасынан конкурстық негізде қалыптастырылады.

Сот Хатшылығының қызметкерлері олармен жасалатын еңбек шарттары (келісімшарттар) негізінде жұмысқа қабылданады.

36. Сот Хатшылығы лауазымдарына орналасуға кандидаттарды іріктеу жөніндегі Соттың конкурстық комиссиясының құрамына Сот Төрағасын қоспағанда, Соттың барлық судьялары кіреді.

Конкурстық комиссияның мүшелері конкурстық комиссияның төрағасын сайлайды.

Конкурстық комиссия өз шешімдерін көпшілік дауыспен ұсынымдар түрінде қабылдайды және тағайындау үшін оны Сот Төрағасына үсынады.

37. Сот Хатшылығында бос лауазымдарға орналасуға арналған конкурсты өткізу тэртібін Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес айқындайтын конкурс өткізудің негізгі қағидаларына сәйкес, Сот айқындайды және оны Сот Төрағасы бекітеді

38. Сот Хатшылығының техникалық персоналын Сот Хатшылығының басшысы олармен жасалатын еңбек шарттары (келісімшарттар) негізінде жүмысқа қабылдайды.

IV ТАРАУ. Сот қүзыреті

39. Сот:

1) мүше мемлекеттің:

Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттың немесе оның жекелеген ережелерінің Шартқа сәйкестігі туралы;

басқа мүше мемлекеттің (басқа мүше мемлекеттердің) Шартты, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарды және (немесе) Одақ органдарының шешімдерін, сондай-ақ көрсетІлген халықаралық шарттардың және (немесе) шешімдердің жекелеген ережелерін сақтауы туралы;

Комиссия шешімінің немесе оның жекелеген ережелерінің Шартқа, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга және (немесе) Одақ органдарының шешімдеріне сәйкестігі туралы;

Комиссияның эрекетіне (әрекетсіздігіне) дау айту туралы өтініші бойынша;

2) шаруашылық жургізуші субъектінің:

егер Комиссия шешімі немесе оның жекелеген ережелері Шартпен және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттармен берілген шаруашылық жүргізуші субъектілердің құқықтары мен заңды мүдделерінің бүзылуына экеп соқса, кэсіпкерлік және өзге де экономикалық қызмет саласындагы шаруашылық жүргізуші субъектінің қүқықтары мен заңды мүдделерін тікелей қозғайтын мүндай шешімдердің немесе оның жекелеген ережелерінің Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шартқа сәйкестігі туралы;

егер Комиссияның эрекеті (эрекетсіздігі) Шартпен және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттармен берілген шаруашылық жүргізуші субъектілердің қүқықтары мен заңды мүдделерінің бүзылуына әкеп соқса, кэсіпкерлік және өзге де экономикалық қызмет саласындагы шаруашылық жүргізуші субъектінің қүқықтары мен заңды мүдделерін тікелей қозгайтын мүндай әрекеттерге (әрекетсіздікке) дау айту туралы өтініші бойынша Шартты, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарды және

(немесе) Одақ органдарының шешімдерін іске асыру мэселелері бойынша туындайтын дауларды қарастырады.

Осы Статуттың мақсаттары үшін шаруашылық жүргізуші субъект деп мүше мемлекеттің немесе үшінші мемлекеттің заңнамасына сәйкес тіркелген заңды түлға не мүше мемлекеттің немесе үшінші мемлекеттің заңнамасына сэйкес дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке тұлға түсініледі.

40. Мүше мемлекеттер Шартта, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда, Одақтың үшінші тараптармен халықаралық шарттарында немесе мүше мемлекеттер арасындағы өзге де халықаралық шарттарда Соттың шешуі тікелей көзделген өзге де дауларды Соттың құзыретіне жатқызуы мүмкін.

41. Соттың дауды шешу бойынша қүзыретінің бар-жоғы туралы мәселені Сот шешеді. Сот өзінің дауды қарау қүзыретіне ие ме екенін айқындар кезде Шартты, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарды және (немесе) Одақтың үшінші тараптармен халықаралық шарттарын басшылыққа алады.

42. Одақ органдарына Шартта және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда көзделгеннен бөлек қосымша құзыреттер беру Соттың құзыретіне кірмейді.

43. Шартта тікелей көзделген жағдайларды қоспағанда, өтініш беруші консультациялар, келіссөздер немесе Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда көзделген озге де тәсілдер арқылы сотқа дейінгі тәртіппен мэселені реттеу үшін мүше

мемлекетке немесе Комиссияға алдын ала жүгінбей тұрып, дау Соттың қарауына қабылданбайды.

44. Егер мүше мемлекет немесе Комиссия оларга өтініш берушінің өтініші келіп түскен күннен бастап 3 ай ішінде мәселені сотқа дейінгі тәртіппен реттеу бойынша шаралар қабылдамаса, дауды қарау туралы өтініш Сотқа жолдануы мүмкін.

45. Дау тараптарының озара келісуі бойынша дау осы Статуттың 44-тармағында көрсетілген мерзім өткенге дейін Соттың қарауына берілуі мүмкін.

46. Сот мүше мемлекеттің немесе Одақ органының өтініші бойынша Шарттың, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттардың ережелеріне және Одақ органдарының шешімдеріне, сондай-ақ Одақ органдарының және Соттың қызметкерлері мен лауазымды адамдарының өтініші бойынша еңбектік қүқықтық қатынастарға байланысты Шарттың, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттардың ережелеріне және Одақ органдарының шешімдеріне түсініктеме беруді (бүдан әрі - түсініктеме беру) жүзеге асырады.

47. Соттың түсініктеме беруді жүзеге асыруы консультациялық қорытынды беруін білдіреді және мүше мемлекеттерді халықаралық шарттарды бірлесіп түсіндіру қүқыгынан айырмайды.

48. Егер бұл халықаралық шартта козделсе, Сот Одақтың үшінші тараппен халықаралық шартының ережелеріне түсініктеме беруді жүзеге асырады.

49. Сотқа мүше мемлекеттің атынан дауды қарау туралы өтінішпен немесе түсініктеме беру туралы отінішпен жүгінуді

тізбесін эрбір мүше мемлекет айқындайтын және дипломатиялық арналар арқылы Сотқа жіберілетін мүше мемлекеттің уэкілетті органдары мен үйымдары жүзеге асырады.

50. Сот торелігін жүзеге асыру кезінде сот:

1) халықаралық қүқықтың жалпы танылган қағидаттары мен нормаларын;

2) Шартты, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарды және қатысушысы дау тарапы мемлекеті болып табылатын өзге де халықаралық шарттарды;

3) Одақ органының шешімдері мен өкімдерін;

4) қүқықтық норма ретінде танылган жалпыға ортақ практиканың дәлелі ретінде халықаралық дәстүрді қолданады.

51. Шарттың, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттардың және Одақтың үшінші тараптармен халықаралық шарттарының дауларды шешуге, түсініктеме беруге және түсіндіруге қатысты ережелері осы Статутқа қайшы келмейтін бөлігінде қолданылады.

V ТАРАУ. Сот ісін жүргізу

1-бөлім

Дауларды шешу туралы істер бойынша сот ісін жүргізу

52. Сотта дауларды шешу туралы істі қарау тэртібі Регламентте айқындалады.

53. Сот мынадай қагидаттардың негізінде сот ісін жүргізуді жүзеге асырады:

Сот ісін жүргізу қағидаттарын іске асыру тәртібі Регламентте айқындалады.

54. Сотқа Одақ шеңберіндегі қандай да бір халықаралық шартқа және (немесе) Комиссия шешіміне қатысты өтініштің түсуі, Шартта

алғанда, дау тараптарының, өтініш иесінің, олардың окілдерінің, сарапшылардың қатысуымен жүзеге асырылады.

58. Іске қатысушы адамдар Регламентке сэйкес процестік құқықтарды пайдаланады және оларға процестік міндеттер жүктеледі.

59. Істі Соттың қарауы бойынша процеске мамандандырылған топтар сарапшыларының қатысуына байланысты, барлық айтылғандарға немесе жазылғандарға қатысты экімшілік, азаматтық және қылмыстық юрисдикциядан оларға иммунитет беріледі. Регламентте айқындалған, таралуы шектеулі ақпаратты пайдалану және қорғау тэртібін бүзған жағдайда, осы адамдар иммунитетін жоғалтады.

60. Егер мүше мемлекет немесе Комиссия дау бойынша шешім олардың мүдделерін қозғауы мүмкін деп есептесе, бүл мүше мемлекет немесе Комиссия даудың мүдделі қатысушысы ретінде іске қатысуға рүқсат беру туралы өтінішхатпен жүгіне алады.

61. Сот залалдарды өтеу туралы талаптарды немесе мүліктік сипаттағы өзге де талаптарды қараусыз қалдырады.

62. Шаруашылық жүргізуші субъектінің Сотқа берген өтінішіне баж салынады.

63. Баж шаруашылық жүргізуші субъекті Сотқа өтініш бергенге дейін төленеді.

64. Сот шаруашылық жүргізуші субъектінің өтінішінде көрсетілген талаптарын қанағаттандырған жағдайда, бажды қайтару жүзеғе асырылады.

65. Төлемнің мөлшері, валютасы, бажды есепке жатқызу, пайдалану және қайтару тэртібін Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес айқындайды.

66. Істі қарау барысында даудың әрбір тарапы өздерінің сот шығындарын дербес көтереді.

67. Істі қараудың кез келген сатысында дау тараптары бейбіт келісім жасасу, өтініш иесінің өз талаптарынан бас тартуы немесе өтінішін қайтарып алуы арқылы дауды реттеуі мүмкін.

2- бөлім

Түсініктеме беру туралы істер бойынша сот ісін жүргізу

68. Түсініктеме беру туралы істерді қарау тәртібі Регламентте айқынд алады.

69. Сот түсініктеме беру туралы істер бойынша сот ісін жүргізуді судьялардың тәуелсіздігі және алқалылық қагидаттары негізінде жүзеге асырады.

3- бөлім Сот қүрамы

70. Сот істерді Соттың Үлкен алқасының, Сот Алқасының және Соттың Аппеляциялық палатасының құрамында қарайды.

71. Осы Статуттың 39-тармағының 1) тармақшасында көзделген жағдайларда, Сот дауларды шешу туралы істерді Соттың Үлкен алқасының отырыстарында қарайды.

72. Үлкен алқа Регламентте көзделген рәсімдік мэселелерді

қараиды.

73. Сот түсініктеме беру туралы істерді Соттың Үлкен

алқасының отырыстарында қараиды.

74. Соттың Үлкен алқасының қүрамына Соттың барлық

судьялары кіреді.

75. Соттың Үлкен алқасының сот отырысы оған Соттың барлық судьялары қатысқан жағдайға құқықты деп есептеледі.

76. Сот осы Статуттың 39-тармағының 2) тармақшасында көзделген жағдайларда, Сот Алқасының құрамымен отырыс өткізеді.

77. Сот Алқасының құрамына әрбір мүше мемлекеттен орыс әліпбиінің бірінші әрпінен бастап судьяның тегі бойынша кезекпен бір судьядан енгізіледі.

78. Сот Алқасының сот отырысы, оған әрбір мүше мемлекеттен бір судья қатысқан жағдайда қүқықты деп есептеледі.

79. Сот Алқасының шешімдеріне шағымдану туралы өтініштерді қараған кезде, Сот Соттың Аппеляциялық палатасының қүрамымен отырыс өткізеді.

80. Соттың Апелляциялық палатасының құрамына, ол бойынша Сот Алқасының шешімі шағымдалып жатқан істі қарауға қатыспаған мүше мемлекеттерден Сот судьялары кіреді.

81. Соттың Апелляциялық палатасының сот отырысы, оған әрбір мүше мемлекеттен бір судья қатысқан жағдайда құқықты деп есептеледі.

VI ТАРАУ. Мамандандырылған топтар

82. Нысанасы өнеркәсіптік субсидияларды, ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау шараларын ұсыну, арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану мәселелері болып табылатын нақты дау қаралған кезде мамандандырылған топ құрылады.

83. Мамандандырылған топ даудың тиісті түрі бойынша эрбір мүше мемлекет үсынған тізімнен бір-бірден үш сарапшыдан түрады.

84. Мамандандырылған топтың қүрамын Сот бекітеді.

85. Іс қаралғаннан кейін мамандандырылған топ таратылады.

86. Мүше мемлекеттер Шарт күшіне енгеннен кейін күнтізбелік

60 күннен кешіктірмей осы Статуттың 82-тармағында

көрсетілген даулардың әрбір түрі бойынша мамандандырылған топтардың мүшелері ретінде әрекет етуге эзір және қабілетті, кемінде үш сарапшыдан тұратын тізімдерді Сотқа жібереді.

Мүше мемлекеттер сарапшылардың тізімдерін түрақты негізде, бірақ жылына бір реттен сиретпей жаңартып отырады.

87. Осы Статуттың 82-тармағында көрсетілген даулардың нысанасын қүрайтын мәселелер бойынша арнайы білімі мен

тәжірибесі бар жоғары білікті мамандар болып табылатын жеке тұлғалар сарапшылар ретінде әрекет етеді.

88. Сарапшылар өзіне тән жеке қасиетпен әрекет етеді, тэуелсіз жүмыс істейді, сондай-ақ дау тарапының біреуімен де байланысы болмайды және олардан қандай да бір нұсқаулықтар ала алмайды.

89. Сарапшы мүдделер қақтығысы болған жағдайда, мамандандырылған топтың мүшесі ретінде әрекет ете алмайды.

90. Мамандандырылған топ істің нақты мэн-жайларын объективті бағалауды қамтитын қорытындыны әзірлейді және оны Регламентте белгіленген мерзімдерде Сотқа үсынады.

91. Осы Статуттың 92-тармағының үшінші абзацында көзделген жағдайды қоспағанда, мамандандырылған топтың қорытындысы үсынымдық сипатқа ие және Сот осы Статуттың

104 - 110-тармақтарында көзделген шешімдердің бірі шығарылған кезде оны бағалайды.

92. Нысанасы өнеркэсіптік субсидияларды немесе ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау шараларын үсыну мәселелері болып табылатын дау бойынша дайындалған мамандандырылған топтың қорытындысы бұзушылықтың бар екендігі не жоқ екендігі,

сондай-ақ бүзушылық болған жағдайда тиісті өтемақы шараларын қолдану туралы түжырымды қамтуы тиіс.

Мамандандырылған топтың бүзушылықтың бар екендігі не жоқ екендігі туралы түжырымы болігінде мамандандырылған топтың қорытындысы үсынымдық сипатқа ие және Сот осы Статуттың 104 - 110-тармақтарында көзделген шешімдердің бірі шығарылған кезде оны багалайды.

Тиісті өтемақы шараларын қолдану туралы тұжырым бөлігінде мамандандырылған топтың қорытындысы Сот үшін шешім шығарган кезде міндетті болып табылады.

93. Мамандандырылған топты қалыптастыру мен оның қызметінің тэртібі Регламентте айқындалады.

94. Мамандандырылған топтар сарапшылары көрсететін қызметтерге ақы төлеу тэртібін Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес айқындайды.

VII ТАРАУ. Сот актілері

95. Регламентте белгіленген мерзімдерде Сот қызметінің рәсімдік мәселелері бойынша Сот:

1) іс жүргізуге берілген өтінішті қабылдау не қабылдаудан бас тарту туралы;

2) іс бойынша іс жүргізуді тоқтата тұру немесе қайта бастау туралы;

3) іс бойынша іс жүргізуді тоқтату туралы қаулыларды қоса алганда, қаулылар қабылдайды.

96. Өтініш түскен күннен бастап 90 күннен кешіктірілмейтін мерзімде Сот дауды қарау нәтижелері бойынша шешім шығарады, ал түсініктеме беру туралы өтініш бойынша консультациялық қорытынды үсынады.

97. Шешім шығару мерзімі Регламентте көзделген жагдайларда ұзартылуы мүмкін.

98. Түсініктеме беру туралы өтініш бойынша консультациялық қорытынды үсынымдық сипатқа ие.

99. Осы Статуттың 39-тармагының 1) тармақшасында көзделген дауларды қарау нәтижелері бойынша Сот дау тараптарының орындауы үшін міндетті болып табылатын шешім шығарады.

100. Осы Статуттың 39-тармағының 2) тармақшасында көзделген дауларды қарау нәтижелері бойынша Сот Комиссияның орындауы үшін міндетті болып табылатын шешім шығарады.

101. Сот шешімі өтініште көрсетілген мәселелер шеңберінен шыға алмайды.

102. Сот шешімі Одақтың қолданыстағы қүқық нормаларын, мүше мемлекеттердің заңнамасын өзгертпейді және (немесе) күшін жоймайды және жаңаларын жасамайды.

103. Осы Статуттың 111 - 113-тармақтарының ережелеріне нұқсан келтірмей, дау тараптары Сот шешімін орындау нысаны мен тәсілін оз бетінше айқындайды.

104. Мүше мемлекеттің Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттың немесе оның жекелеген ережелерінің Шартқа сәйкестігі туралы отініш бойынша істі қарау нәтижелері бойынша Соттың Үлкен алқасы мынадай шешімдердің бірін:

1) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттың немесе оның жекелеген ережелерінің Шартқа сәйкес келмейтіндігі туралы;

2) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттың немесе оның жекелеген ережелерінің Шартқа сэйкес келетіндігі туралы шешім шығарады.

105. Мүше мемлекеттің басқа мүше мемлекеттің (басқа мүше мемлекеттердің) Шартты, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарды және (немесе) Одақ органдарының шешімдерін, сондай-ақ көрсетілген халықаралық шарттардың және (немесе) шешімдердің жекелеген ережелерін сақтауы туралы өтініші жөнінде істі қарау нәтижелері бойынша Соттың Үлкен алқасы мынадай шешімдердің бірін:

1) мүше мемлекеттің (мүше мемлекеттердің) Шартты, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарды және (немесе) Одақ органдарының шешімдерін, сондай-ақ көрсетілген халықаралық шарттардың және (немесе) шешімдердің жекелеген ережелерін сақтау фактісін анықтау туралы;

2) мүше мемлекеттің (мүше мемлекеттердің) Шартты, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарды және (немесе) Одақ органдарының шешімдерін, сондай-ақ көрсетілген халықаралық шарттардың және (немесе) шешімдердің жекелеген ережелерін сақтамау фактісін анықтау туралы шешім шыгарады.

106. Мүше мемлекеттің Комиссия шешімінің немесе оның жекелеген ережелерінің Шартқа, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга және (немесе) Одақ органдарының шешімдеріне сэйкестігі туралы өтініші жонінде істі қарау нәтижелері бойынша Соттың Үлкен алқасы мынадай шешімдердің бірін:

1) Комиссия шешімінің немесе оның жекелеген ережелерінің Шартқа, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга және (немесе) Одақ органдарының шешімдеріне сәйкес келмейтіндігі туралы;

2) Комиссия шешімінің немесе оның жекелеген ережелерінің Шартқа, Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга және (немесе) Одақ органдарының шешімдеріне сәйкес келетіндігі туралы шешім шыгарады.

107. Мүше мемлекеттің Комиссияның әрекетіне (әрекетсіздігіне) дау айту жоніндегі отініш бойынша істі қарау нәтижелері бойынша Соттың Үлкен алқасы мынадай шешімдердің бірін:

1) дау айтылып отырған эрекеттің (әрекетсіздіктің) Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга сэйкес келмейді деп тану туралы;

2) дау айтылып отырган әрекеттің (әрекетсіздіктің) Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга сэйкес келеді деп тану туралы шешім шыгарады.

108. Шаруашылық жүргізуші субъектінің Комиссия шешімінің немесе оның кэсіпкерлік және озге де экономикалық қызмет саласында шаруашылық жүргізуші субъектінің құқықтары мен заңды мүдделерін тікелей қозгайтын жекелеген ережелерінің Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга сәйкестігі туралы отініші бойынша істі қарау нәтижелері бойынша, егер мұндай шешім немесе оның жекелеген ережелері Шартпен және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттармен берілген шаруашылық

жүргізуші субъектінің құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуына экеп соқса, Сот Алқасы мынадай шешімдердің бірін:

1) Комиссия шешімін немесе оның жекелеген ережелерін Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сэйкес келеді деп тану туралы;

2) Комиссия шешімін немесе оның жекелеген ережелерін Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сэйкес келмейді деп тану туралы шешім шыгарады.

109. Шаруашылық жүргізуші субъектінің Комиссияның әрекетіне (әрекетсіздігіне) дау айту жөніндегі өтініші бойынша істі қарау нәтижелері бойынша Сот Алқасы мынадай шешімдердің бірін:

1) Комиссияның дау айтылып отырған әрекетін (эрекетсіздігін) Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга сэйкес келмейді және кэсіпкерлік пен өзге де экономикалық қызмет саласында шаруашылық жүргізуші субъектінің қүқықтары мен заңды мүдделерін бұзады деп тану туралы;

2) Комиссияның дау айтылып отырған әрекеті (эрекетсіздігі) Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга сэйкес келеді және кэсіпкерлік пен өзге де экономикалық қызмет саласында шаруашылық жүргізуші субъектінің қүқықтары мен заңды мүдделерін бүзбайды деп тану туралы шешім шыгарады.

110. Шаруашылық жүргізуші субъектінің Сот Алқасының шешіміне шагымдану туралы өтініші жөнінде істі қарау нәтижелері бойынша Соттың Апелляциялық палатасы мынадай шешімдердің бірін:

1) Сот Алқасының шешімін өзгеріссіз қалдыру, ал шағымдану туралы өтінішті қанағаттандырмай қалдыру туралы;

2) Сот Алқасы шешімінің күшін толығымен немесе ішінара жою не өзгерту туралы, осы Статуттың 108 және 109-тармақтарына сәйкес іс бойынша жаңа шешім шығару туралы шешім шыгарады.

111. Сот Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сәйкес келмейді деп таныған Комиссия шешімінің немесе оның жекелеген ережелерінің қолданылуы Соттың тиісті шешімі күшіне енгеннен кейін Комиссия Соттың осы шешімін орындағанға дейін жалғасады.

Сот Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сәйкес келмейді деи таныған Комиссия шешімін немесе оның жекелеген ережелерін ақылға қонымды мерзімде, бірақ Сот шешімі күшіне енген күннен бастап күнтізбелік 60 күннен аспайтын мерзімде, егер Сот шешімінде өзге мерзім белгіленбеген болса, Комиссия Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сәйкес келтіреді.

Сот оз шешімінде Шарттың және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттардың ережелерін ескере отырып, Комиссия шешімін Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сәйкес келтіру үшін озге мерзім белгілей алады.

112. Дау тарапының негізделген отінішхаты болган кезде Сот Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сәйкес келмейді деп таныған Комиссия шешімінің немесе оның жекелеген ережелерінің қолданысы - Соттың мүндай шешімі күшіне

енген күннен бастап Соттың шешімі бойынша тоқтатыла тұруы мүмкін.

113. Комиссия ақылға қонымды мерзімде, бірақ Сот шешімі күшіне енген күннен бастап күнтізбелік 60 күннен аспайтын мерзімде, егер Сот шешімінде өзге мерзім белгіленбесе, Сот Комиссияның дау айтылып отырған әрекеті (әрекетсіздігі) Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга сэйкес келмейді және Комиссияның мүндай эрекеті (әрекетсіздігі) Шартта және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда козделген шаруашылық жүргізуші субъектілердің қүқықтары мен заңды мүдделерін бүзган деп белгілеген, күшіне енген Сот шешімін орындауга міндетті.

114. Сот шешімі орындалмаган жагдайда, мүше мемлекет оны орындауга байланысты қажетті шаралар қабылдау мақсатында Жогары Еуразиялық экономикалық кеңеске жүгінуге қүқылы.

115. Комиссия Сот шешімін орындамаган жагдайда шаруашылық жүргізуші субъект оны орындау жөніндегі шаралар қабылдау туралы өтінішхатпен Сотқа жүгінуге құқылы.

Сот шаруашылық жүргізуші субъектінің өтінішхаты бойынша ол келіп түскен бастап күнтізбелік 15 күн ішінде Жогары Еуразиялық экономикалық кеңеске осы мәселе бойынша шешім қабылдауы үшін жүгінеді.

116. Сот актілері Соттың ресми бюллетенінде және Соттың ресми интернет-сайтында жариялауга жатады.

117. Сот шешіміне іс бойынша тараптардың негізделген отінішхаты бойынша оның мэні мен мазмұнын өзгертпей, Соттың өзі ғана түсініктеме бере алады.

VIII ТАРАУ. Қорытынды ережелер

118. Судьялар, Соттың лауазымды адамдары, қызметкерлері, іске қатысушы адамдар, мамандандырылған топтардың сарапшылары істі қарау процесінде алған ақпаратты, осындай ақпаратты ұсынган адамның жазбаша келісімінсіз жария етпейді және үшінші түлғаларға бермейді.

119. Таралуы шектеулі ақпаратты пайдалану және қорғау тэртібі Регламентте айқындалады.

120. Сот жыл сайын Жогары Еуразиялық экономикалық кеңеске өз қызметі туралы есеп береді.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 3 ҚОСЫМША

Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық өзара іс-қимыл туралы ХАТТАМА

1. Осы Хаттама ақпараттық өзара іс-қимылдың негіз қалаушы қағидаттарын айқындау және оның Одақ шеңберінде жүзеге асырылуын үйлестіру, сондай-ақ интеграцияланған ақпараттық жүйе қүру және дамыту тәртібін айқындау мақсатында Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бүдан әрі - Шарт) 23-бабына сәйкес эзірленді.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үгымдар мыналарды білдіреді:

«электрондық құжаттың қағаз көшірмесі» - мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленген тәртіппен куәландырылған қағаз жеткізгіштегі электрондық қүжаттың көшірмесі;

«сенім білдірілген үшінші тарап» - мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес электрондық қүжатқа қол қойған түлғаға қатысты тіркелген уақытта электрондық қүжаттарға электрондық цифрлық қолтаңбаны (электрондық қолтаңбаны) тексеру қызметін жүзеге асыру қүқығы берілген үйым;

«мүше мемлекеттің ұлттық сегментіне тапсырыс беруші» - мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес айқындалатын, мүше мемлекеттің ұлттық сегментін қүру, дамыту және пайдалану жөніндегі жүмыстардың тапсырыс берушісі мен ұйымдастырушысының функцияларын орындайтын мүше мемлекеттің мемлекеттік органы;

«ақпаратты қоргау» - ақпараттық өзара іс-қимыл жасайтын субъектілері үшін қолданылмайтын тэуекелдерді болгызбау және барынша азайту мақсатында, ақпараттың және оны өңдеу қүралдарының құпиялылыгын, түтастыгын және қолжетімділігін айқындау, қол жеткізу және қолдау жөніндегі құқықтық, үйымдастырушылық және техникалық шаралар кешенін қабылдау және іске асыру;

«Одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесі» - мүше мемлекеттердің үлттық сегменттерімен және Комиссияның интеграциялық сегментімен біріктірілген, уэкілетті органдардың аумақтық бөлінген мемлекеттік ақпараттық ресурстары мен ақпараттық жүйелерінің, Комиссияның ақпараттық ресурстары мен ақпараттық жүйелерінің үйымдастырылған жиынтығы;

«ақпараттық жүйе» - ақпараттық ресурстардың өңделуін қамтамасыз ететін ақпараттық технологиялар мен техникалық қүралдар жиынтығы;

«ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» - ақпараттық технологиялар мен телекоммуникациялық процестерді іске асыру эдістері мен қүралдарының жиынтығы;

«ақпараттық технологиялар» - ақпаратты іздестіру, жинау, жинақтау, жүйелендіру, сақтау, нақтылау, өңдеу, беру, тарату және қүрту (жою) процестері, әдістері, сондай-ақ осындай процестер мен эдістерді жүзеге асыру тәсілдері;

«ақпараттық ресурс» - ақпараттық жүйелерде қамтылған қүжатталған ақпараттың реттелген жиынтығы (дерекқор, ақпараттың басқа да ауқымдары);

«сыныптауыш» - сыныптау объектілері атауларының жүйелендірілген, қүрылымдалған және кодталған тізбесі;

«мүше мемлекеттің үлттық сегменті», «Комиссияның интеграциялық сегменті» - Одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесі шеңберінде уэкілетті органдардың ақпараттық жүйелері мен Комиссияның ақпараттық жүйелерінің ақпараттық өзара іс-қимылын қамтамасыз ететін ақпараттық жүйелер;

«нормативтік-анықтамалық ақпарат» - уэкілетті органдар арасында ақпарат алмасуды жүзеге асыру кезінде пайдаланылатын анықтамалықтар және сыныптауыштар жиынтығы;

«электронды түрде ақпаратты қүжаттаудың жалпы инфрақүрылымы» - Одақтың шеңберінде пайдаланылатын электрондық қүжаттарға заңды күш беру мақсатында іске асырылатын ақпараттық-технологиялық және үйымдық-қүқықтық іс- шаралардың, қағидалар мен шешімдердің жиынтығы;

«ортақ ақпараттық ресурс» - орталықтандырылған жүргізу арқылы не мүше мемлекеттердің ақпараттық өзара іс-қимылы негізінде қалыптасатын Комиссияның ақпараттық ресурсы;

«Одақ шеңберіндегі жалпы процесс» - мүше мемлекеттердің біреуінің аумағында басталып, екінші мүше мемлекеттің аумагында аяқталатын (өзгертілетін), халықаралық шарттармен және Одақтың құқыгын қүрайтын актілермен және мүше мемлекеттердің заңнамасымен регламенттелген (белгіленген) операциялар мен рәсімдер;

«анықтамалық» - өзінің мазмүны немесе мэні бойынша біртекті ақпараттың жүйелендірілген, қүрылымдалған және кодталган тізбесі;

«электрондық өзара іс-қимыл жасайтын субъектілер» - электрондық қүжаттарды, сондай-ақ электронды түрдегі ақпаратты құрастыру, жіберу, беру, алу, сақтау және пайдалану процесінде туындайтын қатынастар шеңберінде өзара іс-қимыл жасайтын мемлекеттік органдар, жеке немесе заңды түлгалар;

«трансшекаралық сенім кеңістігі» - уэкілетті органдар арасындағы мемлекетаралық деректер және электрондық құжаттар алмасу кезінде сенімділікті қамтамасыз ету мақсатында мүше мемлекеттермен келісілген қүқықтық, үйымдастырушылық және техникалық шарттар жиынтыгы;

«ақпаратты сыныптау мен кодтаудың біріздендірілген жүйесі» - анықтамалықтардың, нормативтік-анықтамалық ақпарат

сыныптауыштарының, сондай-ақ оларды әзірлеу, жүргізу және қолдану тэртібі мен әдіснамасының жиынтығы;

«уэкілетті орган» - жекелеген салаларда мемлекеттік саясатты іске асыру өкілеттіліктері берІлген мүше мемлекеттің мемлекеттік органы немесе ол айқындаған үйым;

«есепке алу жүиесі» - электрондық өзара іс-қимыл жасаитын

субъектілердің құқық белгілейтін құжаттарынан алынатын ақпаратты

қамтитын ақпараттық жүйе және оны пайдалану арқылы заңдық

маңызы бар электрондық қүжаттар жасалады немесе беріледі;

«электрондық өзара іс-қимыл нысаны» - ақпараттық-

коммуникациялық технологияларды қолдануға негізделген ақпараттық өзара іс-қимыл тәсілі;

«қүжаттың электрондық түрі» - электрондық есептеу машиналарын пайдалану арқылы адамның қабылдауы үшін, сондай- ақ форматы пен қүрылымына қойылатын белгіленген талаптарды сақтай отырып, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып беру және оңдеу үшін жарамды түрде үсынылган ақпараттар, мәліметтер, деректер;

«электрондық қүжат» - электрондық цифрлық қолтаңбамен (электрондық қолтаңба) куэландырылған және электронды түрде ақпаратты қүжаттаудың жалпы инфрақүрылымы талаптарына сай келетін электронды түрдегі құжат.

3. Сыртқы және өзара сауданың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің функционалдық мүмкіндіктерін кеңейту негізінде Одақтың интеграцияланган ақпараттық жүйесін (бүдан әрі - интеграцияланган жүйе) қүру, оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту жүмыстары жүргізіледі, ол мынадай мәселелер бойынша ақпараттық қолдауды:

1) кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеуді;

2) кедендік реттеуді;

3) техникалық реттеуді, санитариялық, ветеринариялық- санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шаралар қолдануды;

4) кедендік экелу баждарын есепке жатқызу мен бөлуді;

5) демпингке қарсы және өтемақы баждарын есепке жатқызу мен бөлуді;

6) статистиканы;

7) бәсекелестік саясатты;

8) энергетикалық саясатты;

9) валюталық саясатты;

10) зияткерлік меншікті;

11) қаржы нарықтарын (банк саласын, сақтандыру саласын, валюта нарығын, багалы қағаздар нарығын);

12) Одақ органдарының қызметін қамтамасыз етуді;

13) макроэкономикалық саясатты;

14) өнеркәсіптік және агроөнеркәсіптік саясатты;

15) дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар айналысын;

16) Одақтың өкілеттіліктері шегінде (интеграцияланған жүйенің дамуына қарай оның қамту саласына қосылатын) өзге де мәселелерді қамтамасыз етеді.

4. Интеграцияланған жүйені қалыптастырудың негізгі міндеттері:

1) біріздендірілген сыныптау және кодтау жүйесі негізінде Одақтың бірыңғай нормативтік-анықтамалық ақпарат жүйесін қүру және жүргізу;

2) Одақ шеңберінде мемлекетаралық деректер мен электрондық құжаттар алмасудың интеграцияланған ақпараттық құрылымын қүру;

3) мүше мемлекеттер үшін ортақ ақпараттық ресурстар қүру;

4) ортақ ақпараттық ресурстардың қалыптастырылуын қамтамасыз ету, мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті органдарды ақпараттық қамтамасыз ету, сондай-ақ Одақ шеңберінде жалпы процестерді іске асыру үшін Шарт ережелері негізінде ақпараттық өзара іс-қимылды қамтамасыз ету;

5) халықаралық шарттар мен Одақ қүқығын қүрайтын актілердің және халықаралық шарттар мен Одақ қүқыгын құрайтын актілер жобаларының мәтіндеріне, сондай-ақ ортақ ақпараттық ресурстар мен мүше мемлекеттердің ақпараттық ресурстарына қолжетімділікті қамтамасыз ету;

6) ақпаратты электронды түрде қүжаттаудың жалпы инфрақүрылымын құру және оның жүмыс істеуін қамтамасыз ету болып табылады.

5. Интеграцияланған жүйе шеңберінде ортақ ақпараттық ресурстар қалыптастырылады, олар:

1) мүше мемлекеттердің заңнамалық және өзге де нормативтік қүқықтық актілерін, халықаралық шарттарды және Одақтың қүқыгын қүрайтын актілерді;

2) дерекқорды орталықтандырылган жүргізу арқылы не мүше мемлекеттердің ақпараттық өзара іс-қимылы негізінде қалыптасатын нормативтік-анықтамалық ақпаратты;

3) мүше мемлекеттер мен Комиссияның ақпараттық өзара іс- қимылы негізінде қалыптасатын тізілімдерді;

4) ресми статистикалық ақпаратты;

5) мүше мемлекеттердің ақпараттық-әдістемелік, ғылыми, техникалық және өзге де анықтамалық-талдамалық материалдарын;

6) интеграцияланған жүйенің дамуына қарай ортақ ақпараттық ресурстар қүрамына кіретін өзге де ақпаратты қамтиды.

6. Мүше мемлекеттер интеграцияланған жүйені қалыптастыру кезінде мынадай қағидаттар негізге алынады:

1) мүдделердің ортақтыгы және өзара пайда;

2) деректердің жалпы моделі негізінде интеграцияланған жүйе үшін ақпарат дайындаудың бірыңғай әдіснамалық тэсілдерін қолдану;

3) ақпараттың қолжетімділігі, анықтығы және толықтығы;

4) ақпараттың уақтылы берілуі;

5) заманауи ақпараттық технологиялар деңгейіне сәйкес келу;

6) мүше мемлекеттердің ақпараттық жүйелерімен интеграциялау;

7) интеграцияланған жүйеде қамтылған ақпараттық ресурстарға мүше мемлекеттердің тең колжетімділігін қамтамасыз ету;

8) үсынылған ақпаратты, оны үсынған мүше мемлекетке залал келтірмей, мэлімделген мақсаттарда ғана пайдалану;

9) ақпаратты мэлімделген мақсаттарға сэйкес пайдалану талабының сақталуын ескере отырып, пайдаланушылардың барлық санаттары үшін интеграцияланған жүйенің ашық болуы;

10) интеграцияланған жүйені пайдалана отырып, уэкілетті органдар, уәкілетті органдар мен Комиссия арасында ақпарат алмасуды өтеусіз негізде жүзеге асыру.

7. Шартқа және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга сэйкес нормативтік-анықтамалық ақпарат қүрамына кіретін анықтамалықтар мен сыныптауыштардың қүрамын және мазмүнын уәкілетті оргаидармен келісу бойынша Комиссия айқындайды.

8. Интеграцияланган жүйені қалыптастыру кезінде мүше мемлекеттер халықаралық стандарттар мен үсынымдарды басшылыққа алады.

9. Ортақ ақпараттық ресурстарды қалыптастыру, Одақ шеңберінде жалпы процестердің іске асырылуын қамтамасыз ету және интеграцияланган жүйе қүралдарын пайдалана отырып, мемлекеттік бақылаудың эр түрлерін тиімді жүзеге асыру мақсатында уәкілетті органдар, уәкілетті органдар мен Комиссия арасында, сондай-ақ Комиссия мен интеграциялық бірлестіктер, халықаралық үйымдар арасында өзара іс-қимылдың электрондық нысаны қамтамасыз етіледі. Одақ шеңберіндегі жалпы процестер тізбесін, Одақ шеңберінде жалпы процестерді іске асыру технологиясын, өзара іс-қимыл процесінде хабарламалар (сүрау салулар) жіберу және алу тәртібі мен регламентін, электронды түрдегі қүжаттарга (электрондық қүжаттарга) қойылатын талаптарды Шартта белгіленген тэртіппен Комиссия айқындайды.

10. Өзара іс-қимыл процесінде электрондық нысанда ұсынылатын ақпарат тізбесі Шартта немесе Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда айқындалады.

11. Уәкілетті органдарға мәліметтер ұсыну бойынша шаруашылық жүргізуші субъектілер мен жеке тұлғаларға тең жағдай жасау, уәкілетті органдар, шаруашылық жүргізуші субъектілер мен жеке түлғалар арасындағы өзара іс-қимылдың электрондық нысандарын келісілген түрде дамыту мақсатында Комиссия өзара іс- қимылдың көрсетілген түрлері үшін - электронды түрдегі қүжаттарға (электрондық қүжаттарға), өзара іс-қимыл процесінде хабарламалар (сүрау салулар) жіберу және алу тэртібіне қойылатын Одақ шеңберіндегі бірыңғай, біріздендірілген талаптарды айқындауға не оларды қолдануды үсынуға құқылы.

12. Электрондық қүжаттарды пайдалана отырып, электрондық нысандағы озара іс-қимыл кезінде, сондай-ақ оларды ақпараттық жүйелерде оңдеу барысында мынадай қағидаттар сақталады:

1) егер мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес қүжаттың қағаз жеткізгіште ресімделуі талап етілетін болса, онда Комиссия Кеңесі бекітетін қүжаттау қағидалары мен талаптары бойынша ресімделген электрондық қүжат осы қағидалар мен талаптарға сэйкес келеді деп есептеледі;

2) Комиссия Кеңесі бекітетін қүжаттау қағидалары мен талаптары бойынша ресімделген электрондық қүжат қолтаңбамен не қолтаңба және мөрмен куэландырылған қағаз жеткізгіштеғі осыған үқсас құжатпен заңдық күші бойынша тең деп танылады;

3) электрондық құжат нысанында жасалды деген негізбен ғана қүжат заңдық күшінен айырыла алмайды;

4) электрондық қүжаттардан мэліметтер алған кезде, оның ішінде оларды ақпараттық жүйелерде өңдеу мақсатымен форматтары мен қүрылымдарын қайта жасау кезінде олардың электрондық қүжаттарда көрсетілген үқсас мэліметтермен бірдейлігі қамтамасыз етіледі;

5) халықаралық шарттарда және Одақ қүқығын қүрайтын актілерде не мүше мемлекеттердің заңнамасында көзделген жағдайларда, есепке алу жүйесін пайдалана отырып, электрондық қүжаттардың қағаз көшірмелерін қалыптастыру қамтамасыз етілуі мүмкін.

13. Трансшекаралық сенім кеңістігін дамытуды мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жасау кезінде заңдық күші бар электрондық қүжаттар мен сервистерді пайдалану стратегиясы мен түжырымдамасына сәйкес Комиссия мен мүше мемлекеттер жүзеге асырады.

14. Электронды түрдегі ақпаратты қүжаттаудың жалпы

инфрақүрылымы мемлекеттік қүрамдастар мен интеграциялық қүрамдастан түрады.

15. Электронды түрдегі ақпаратты қүжаттаудың жалпы

инфрақүрылымының интеграциялық қүрамдасының операторы ретінде Комиссия әрекет етеді.

16. Электронды түрдегі ақпаратты құжаттаудың жалпы

инфрақұрылымының мемлекеттік қүрамдастарының операторлары

ретінде уәкшетті органдар немесе мүше мемлекеттщ заңнамасына сәйкес олар айқындаган ұйымдар әрекет етеді.

17. Электронды түрдегі ақпаратты қүжаттаудың жалпы инфрақүрылымының интеграциялық құрамдасы - келісілген стандарттар мен инфрақүрылымдық шешімдер негізінде трансшекаралық электрондық қүжат айналымын жүзеге асыруды қамтамасыз ететін трансшекаралық сенім кеңістігі элементтерінің жиынтыгын білдіреді.

18. Трансшекаралық сенім кеңістігін қүруга, дамытуға және оның жүмыс істеуіне қойылатын талаптарды уәкілетті органдармен озара іс-қимыл жасай отырып Комиссия әзірлейді және Комиссия бекітеді. Электронды түрдегі ақпаратты қүжаттаудың жалпы инфрақүрылымы құрамдастарының көрсетілген талаптарға сәйкестігін тексеруді мүше мемлекеттер мен Комиссияның өкілдерінен қүралатын комиссия жүзеге асырады. Комиссияны қалыптастыру және оны қызметін жүзеге асыру тэртібін қамтитын Комиссия туралы ережені Комиссия Кеңесі айқындайды.

19. Электрондық қүжаттарды қорғаудың әртүрлі тетіктерін пайдаланатын электрондық өзара іс-қимыл жасайтын субъектілер арасында электрондық қүжаттармен ақпарат алмасу электронды түрде ақпаратты қүжаттаудың жалпы инфрақүрылымының операторлары ұсынған сервистерді, оның ішінде сенім білдірілген үшінші тараптың сервистерін пайдалана отырып қамтамасыз етіледі.

20. Сенім білдірілген үшінші тараптың сервистерін мүше мемлекеттер мен Комиссия үсынады. Уәкілетті органдар немесе олар

айқындаған (аккредиттеген) ұйымдар мүше мемлекеттердің сенім білдірілген үшінші тарапы сервистерінің операторлары болып табылады. Комиссияның сенім білдірілген үшінші тарапы сервистерінің операторы Комиссия болып табылады. Мүше мемлекеттер электрондық өзара іс-қимыл жасайтын субъектілердің сенім білдірілген үшінші тараптардың көрсетілетін қызметтерін пайдалану қүқығын қамтамасыз етеді.

21. Сенім білдірілген үшінші тараптың негізгі міндеттері:

1) электрондық қүжаттарды және тіркелген уақытта ақпараттық өзара іс-қимыл жасайтын субъектілердің электрондық цифрлық қолтаңбаларын (электрондық қолтаңбаларын) заңдастыруды (толнүсқалыгын растауды) жүзеге асыру;

2) халықаралық (трансшекаралық) электрондық қүжаттар алмасуда сенім кепілдіктерін қамтамасыз ету;

3) мүше мемлекеттердің заңнамасына және Комиссия актілеріне сәйкес электрондық шыгыс және (немесе) кіріс қүжаттарда электрондық цифрлық қолтаңбаларды (электрондық қолтаңбаларды) қолданудың қүқыққа сыйымдылығын қамтамасыз ету болып табылады.

22. Есепке алу жүйесі шеңберінде ақпараттық ресурстарды жүргізу және пайдалану тэртібі мүше мемлекеттердің заңнамасымен айқындалады.

23. Электрондық қүжаттарды пайдалана отырып, электрондық нысандағы озара іс-қимылды қамтамасыз ету болігінде Комиссияның негізгі міндеттері:

1) Комиссияның интеграциялық сегментінде ақпаратты

қорғаудың мүше мемлекеттер үшін өзара қолайлы деңгейін қамтамасыз ету;

2) ақпараттық өзара іс-қимыл жасайтын субъектілердің қол жеткізу құралдарын қоса алғанда, есепке алу жүйелеріндегі ақпараттың қорғалуын және электронды түрдегі ақпаратты

құжаттаудың жалпы инфрақүрылымын қамтамасыз ету үшін

шешімдер эзірлеу;

3) мүше мемлекеттердің мемлекетаралық стандарттары, халықаралық стандарттар мен үсынымдар негізінде электронды түрде ақпаратты қүжаттаудың жалпы инфрақүрылымы қүрамдастарының қүрамын айқындау;

4) электронды түрде ақпаратты қүжаттаудың жалпы инфрақүрылымы . шеңберінде үлгілік ақпараттық-технологиялық шешімдер мен бағдарламалық-аппараттық кешендерді әзірлеу мен сынамалауды үйлестіру;

5) электронды түрде ақпаратты қүжаттау қағидаларын, электронды түрде ақпаратты қүжаттаудың жалпы

инфрақүрылымының жекелеген қүрамдастары мен қызметтерінің жүмыс регламенттерін, сондай-ақ оларды қолдану бойынша

электрондық өзара іс-қимыл жасайтын субъектілерге арналған үсынымдар әзірлеуді үйлестіру;

6) Одақ шеңберінде ақпараттық өзара іс-қимыл процесінде электрондық қүжаттарды пайдаланған кезде мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру, сондай-ақ есепке алу жүйелері арасындағы

ақпараттық өзара іс-қимыл интерфейстерін біріздендіру үшін үсынымдар дайындау;

7) трансшекаралық сенім кеңістігін қалыптастырудың жекелеген мәселелері бойынша мүше мемлекеттердің үшінші тараптармен өзара іс-қимылын үйлестіру болып табылады.

24. Мүше мемлекеттер заңнамасының талаптарына сәйкес, уәкілетті органдардың ақпараттық ресурстарында, ақпараттық жүйелерінде және ақпараттық-телекоммуникациялық желілерінде қамтылган ақпараттың қорғалуын мүше мемлекеттер қамтамасыз етеді.

25. Мүше мемлекеттер заңнамасымен мемлекеттік қүпияға (мемлекеттік жасырымға) немесе таралуы (қолжетімділігі) шектеулі мәліметтерге жатқызылған ақпаратпен алмасу мүше мемлекеттер заңнамасының оларды қорғау жөніндегі талаптары сақтала отырып жүзеге асырылады.

26. Мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес мемлекеттік қүпияға (мемлекеттік жасырымға) немесе таралуы (қолжетімділігі) шектеулі мэліметтерге жататын мәліметтерді қамтитын ақпаратпен алмасу тэртібі Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда белгіленеді.

27. Интеграцияланған жүйені қүруды Комиссия үйлестіреді, ол Комиссия әзірлейтін және Комиссия кеңесі бекітетін интеграцияланған жүйені дамыту стратегиясын ескере отырып, мүше мемлекеттердің үлттық сегменттеріне тапсырыс берушілермен өзара іс-қимыл барысында оның жүмыс істеуін және дамуын қамтамасыз етеді. Интеграцияланған жүйені құруды, оның жұмыс істеуі мен дамуын қамтамасыз ету жұмыстары уәкілетті органдармен өзара іс- қимыл барысында Комиссия эзірлейтін және Комиссия Кеңесі бекітетін жоспарлар (Комиссияның интеграциялық сегментін құру, оның жұмыс істеуі мен дамуыи қамтамасыз ету жұмыстарының мерзімдері мен құнын корсете отырыи) негізінде жүзеге асырылады.

28. Комиссияның интеграциялық сегменті, Комиссияның ақпараттық ресурстары мен ақпараттық жүйелері сияқты интеграцияланған жүйенің қүрауыштарына қатысты Комиссия меншік иесінің қүқықтарын жүзеге асырады және міндеттерін орындайды, сондай-ақ оларды жобалауды, әзірлеуді, енгізуді, жұмыстардың нәтижелерін қабылдауды және одан әрі сүйемелдеуді үйымдастырады.

29. Комиссия тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетін қызметтерге) тапсырыстарды (сатыи алуларды), тауарларға (жұмыстарға, корсетілетін қызметтерге) тапсырыстар (сатып алулар) жүзеге асырылған кезде берілген конкурстық үсыныстарды бағалауды және осы Хаттаманың

28-тармағында көрсетілген интеграцияланған жүйеиің қүрауыштарына қатысты мүліктік қүқықтарды иемденуді жүзеге асырады.

30. Интеграцияланған жүйе сегменттерін қүру, дамыту және олардың жүмыс істеуі кезінде қолданылатын үйымдастырушылық және техникалық шешімдердің біріздендірілуін қамтамасыз ету, ақпараттың тиісінше қорғалу деңгейін қолдау мақсаттары үшін

Комиссия техникалық, технологиялық, эдістемелік және ұйымдастыру құжаттарының жобаларын әзірлеуді үйлестіреді және оларды бекітеді.

31. Мүше мемлекет оны құру, жүмыс істеуі мен дамуын қамтамасыз ету қүқықтарын жүзеге асыратын және міндеттерін орындайтын мүше мемлекеттің үлттық сегментіне тапсырыс берушіні айқындайды.

32. Мүше мемлекеттер интеграцияланган жүйені тең пайдалану қүқыгына ие.

33. Осы Хаттаманың 28-тармағында көрсетілген интеграцияланган жүйенің қүрауыштарын құру, дамыту және жүмыс істеуін қамтамасыз ету жөніндегі жүмыстарды қаржыландыру осы Хаттаманың 27-тармагында көрсетілген жоспарларды іске асыру үшін қажетті көлемдерді негізге ала отырып - бүл ретте оларды құру және дамыту жүмыстарына қатысты, Одақ бюджетінің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

34. Уәкілетті органдардың мемлекеттік ақпараттық ресурстары мен ақпараттық жүйелерін, сондай-ақ мүше мемлекеттердің үлттық сегменттерін қүру, дамыту және олардың жүмыс істеуін қамтамасыз ету жөніндегі жүмыстарды қаржыландыру - уэкілетті органдар қызметін қамтамасыз етуге көзделген мүше мемлекеттердің бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 4 ҚОСЫМША

Еуразиялық экономикалық одақтың ресми статистикалық ақпаратын қалыптастыру және тарату тәртібі туралы

ХАТТАМА

1. Осы Хаттама Одақтың ресми статистикалық ақпаратын қалыптастыру және тарату тәртібін айқындау мақсатында Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 24-бабына сәйкес әзірленді.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын ұғымдар мыналарды білдіреді:

«мүше мемлекеттердің ресми статистикалық ақпараты» - ұлттық статистикалық жұмыстар бағдарламаларының шеңберінде және (немесе) мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес уәкілетті органдар қалыптастыратын статистикалық ақпарат;

«Одақтың ресми статистикалық ақпараты» - мүше мемлекеттердің ресми статистикалық ақпараты, халықаралық үйымдардың ресми статистикалық ақпараты және мүше мемлекеттердің заңнамасымен тыйым салынбаган көздерден алынатын өзге де ақпарат негізінде Комиссия қалыптастыратын статистикалық ақпарат;

«уәкілетті органдар» - мүше мемлекеттердің ресми статистикалық ақпаратын қалыптастыру функциялары жүктелген

ұлттық (орталық) банктерді қоса алғанда, мүше мемлекеттердің мемлекеттік органдары.

3. Мүше мемлекеттерді және Комиссияны озара саудада мүше мемлекеттер арасында өткізілетін тауарлар туралы ресми статистикалық ақпаратпен қамтамасыз ету мақсатында уәкілетті органдар басқа мүше мемлекеттермен тауарлармен өзара сауда статистикасын жүргізуді жүзеге асырады.

4. Комиссия бекіткен әдіснамаға сәйкес уэкілетті органдар тауарлармен озара сауда статистикасын жүргізуді жүзеге асырады.

5. Уәкілетті органдар статистикалық корсеткіштер тізбесіне сэйкес мүше мемлекеттердің ресми статистикалық ақпаратын Комиссияга үсынады.

6. Мүше мемлекеттердің статистикалық көрсеткіштерінің тізбесін, ресми статистикалық ақиаратты беру мерзімдері мен форматтарын уэкілетті органдармен келісу бойынша Комиссия бекітеді.

7. Комиссия уәкілетті органдардан статистикалық көрсеткіштер тізбесіне енгізілмеген мүше мемлекеттердің өзге да ресми статистикалық ақпаратын сүратуга қүқылы.

8. Уәкілетті органдар мүше мемлекеттердІң ресми статистикалық ақпаратын толық, анық және уақтылы Комиссияга ұсынуын қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдап, ресми статистикалық ақпаратты белгіленген мерзімдерде ұсынудың мүмкін еместігі туралы Комиссияга хабарлайды.

9. Осы Хаттаманың ережелері мүше мемлекеттердің

заңнамасына сәйкес, мемлекеттік құпияға (мемлекеттік жасырымға) немесе таратылуы (қолжетімділігі) шектеулі мэліметтерге

жатқьтзьтлған мүше мемлекеттердің ресми статистикалық

ақпараттарына қолданылмайды.

10. Комиссия Одактың ресми статистикалық ақпаратын жинауды, жинақтауды, жүйелендіруді, талдауды және таратуды, уэкілетті органдардың сүрау салулары бойынша көрсетілген ақпаратты үсынуды, сондай-ақ осы Хаттама шеңберінде статистика саласындағы уәкілетті органдардың ақпараттық және әдіснамалық өзара іс-қимыл жасауын үйлестіруді жүзеге асырады.

11. Мүше мемлекеттердің Комиссияға үсынатын ресми статистикалық ақпараты негізінде жасалатын Одақтың ресми статистикалық ақпаратын қалыптастыру эдіснамасын Комиссия әзірлейді және бекітеді.

12. Комиссия сыныптауыштар мен әдіснаманы қоса алғанда, уәкілетті органдардың бірыңғай, халықаралық деңгейде салыстырылатын стандарттарды қолданулары бойынша тиісті үсынымдар қабылдауы арқылы мүше мемлекеттердің ресми статистикалық ақпаратын салыстыруды қамтамасыз етуге бағытталған шараларды қабылдайды.

13. Одақтың ресми статистикалық ақпаратын таратуды - Комиссияның ресми басылымдарында жариялау және Интернет желісіндегі Одақтың ресми сайтына орналастыру арқылы, Комиссия бекітетін статистикалық жұмыстар бағдарламасына сэйкес Комиссия жүзеге асырады.

14. Комиссия уәкілетті органдармен бірлесіп, статистика саласындағы интеграциялық даму бағдарламаларын эзірлейді және бекітеді.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 5 ҚОСЫМША

Кедендік әкелу баждарының (баламалы қолданылатын өзге де баждар, салықтар мен алымдар) сомаларын есепке жатқызу және бөлу, оларды мүше мемлекеттер бюджеттерінің кірісіне аудару тәртібі туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 26-бабына сэйкес эзірленді және Одақтың кедендік аумағына экелінетін тауарларға қатысты оларды төлеу міндеті 2010 жылдың 1 қыркүйегінен бастап туындаған кедендік экелу баждарының сомаларын есепке жатқызу және мүше мемлекеттер арасында бөлу тэртібін айқындайды.

Осы Хаттама кедендік құқықтық қатынастарды реттейтін халықаралық шарттар мен Одақтың қүқығын қүрайтын актілерге сэйкес көзделген жагдайларда және тәртіппен кедендік экелу баждары сомаларының есебіне жазылған өсімпүлдар (пайыздар) сомаларына да қатысты қолданылады.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мыналарды білдіреді:

«уәкілетті органның бірыңғай шоты» - түсімдерді осы мүше мемлекеттің бюджеттеріне есепке жатқызу және олардың арасында

бөлу үшін уәкілетті орган үшін үлттық (орталық) банкте не үлттық (орталық) банкте корреспонденттік шоты бар уәкілетті органда ашылған шот;

«есепті күн» - кедендік әкелу баждарының сомаларын уәкілетті органның бірыңғай шотына есепке жатқызу жүзеге асырылатын мүше мемлекеттің жұмыс күні;

«мерзімін өткізіп алғаны үшін пайыз» - мүше мемлекеттің кедендік әкелу баждарын бөлуден түскен сомаларды аудару міндеттемелерін орындамауына, толық орындамауына және (немесе) уақтылы орындамауына әкеп соқтырган, осы Хаттаманың ережелерін бұзғаны үшін мүше мемлекеттің басқа мүше мемлекеттерге аударуға тиісті сомасы;

«шетел валютасындагы шот» - басқа мүше мемлекеттің кедендік экелу баждарын бөлуден түскен түсімдерді есепке жатқызуы үшін ұлттық (орталық) банкте басқа мүше мемлекеттің валютасымен бір мүше мемлекеттің уәкілетті органы үшін ашылган шот;

«агымдагы күн» - есеп беру күні кедендік экелу баждарының сомаларын болу бойынша операциялар жүзеге асырылатын мүше мемлекеттің есепті жүмыс күнінен кейінгі күн;

«уәкілетті орган» - мүше мемлекеттің бюджетін атқаруда кассалық қызмет корсетуді жүзеге асыратын осы мүше мемлекеттің мемлекеттік органы.

Осы Хаттамада пайдаланылатын өзге де ұгымдар Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартта және Еуразиялық экономикалық

одақтың Кеден кодексінде айқындалған мағыналарында қолданылады.

II. Кедендік әкелу баждарының сомаларын есепке жатқызу және мүше мемлекеттер арасында бөлу тәртібі

3. Кедендік әкелу баждарының сомалары кедендік қатынастарды реттейтін халықаралық шарттар мен Одақтың құқығын құрайтын актілерге сәйкес, оның ішінде кедендік әкелу баждарын өндіріп алу кезінде төлеуге жататын, сол мүше мемлекеттің уәкілетті органының бірыңғай шотына үлттық валютада есепке жатқызуға жатады.

Кедендік экелу баждарын уәкілетті органның бірыңғай шотына жекелеген есептік (төлем) құжаттарымен (нүсқаулықтармен) төлеушілер төлейді.

Салықтар мен алымдар, сондай-ақ мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкее төленуге жататын, уәкілетті органның бірыңғай шотына келіп түскен өзге де төлемдер (арнайы, демпингке қарсы және өтемақы баждарын қоспағанда) кедендік экелу баждарын төлеу есебіне жатқызылуы мүмкін.

Арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы баждарын есепке жатқызу және болу туралы ережеге сәйкес (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 8 қосымшаға қосымша), толеушілердің кедендік экелу баждарын төлеу бойынша берешегін

есебіне арнаы, демпингке қарсы және өтемақы баждары жатқызылуы мүмкін.

Кедендік экелу баждарын қайтару (есепке жатқызу), егер кедендік қүқықтық қатынастарды реттейтін халықаралық шарттар мен Одақтың құқыгын құрайтын актілерінде өзгеше белгіленбесе, осы Хаттаманың ережелері ескеріле отырып, мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

Кедендік төлемдерді, арнайы, демпингке қарсы және өтемақы баждарын, сондай-ақ өсімпұлдарды (пайыздарды) төлеу бойынша төлеушілердің берешектерін өтеу есебіне жатқызудан (бүдан әрі - берешекті өтеу есебіне жатқызу) басқа, кедендік әкелу баждарының сомалары өзге де төлемдерді төлеу есебіне жатқызылмайды.

4. Кедендік төлемдерді, арнайы, демпингке қарсы және отемақы баждарын, сондай-ақ өсімпұлдарды (пайыздарды) төлеу бойынша төлеушілердің берешектерін өтеу жағдайларын қоспағанда, сот актілерін орындау тәртібімен немесе қандай да бір өзге тәсілмен уәкілетті органның бірыңғай шотындагы ақша қаражаттарын өндіріп алуға болмайды.

5. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары мынадай түсімдерді:

уәкілетті органның бірыңгай шотындагы кедендік экелу баждарының (қайтарулардың, берешекті отеу есебіне жатқызулардың) түсімдері сомаларын;

басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындагы шотына аударылган болінген кедендік экелу баждарының сомаларын;

мүше мемлекеттің бюджетіне басқа мүше мемлекеттерден түскен кедендік әкелу баждарының сомаларын;

осы мүше мемлекеттің кедендік әкелу баждарының сомаларын бөлуден түскен кірістердің мүше мемлекеттің бюджетіне есепке жатқызылған сомаларын;

Осы Хаттамада белгіленген мерзімін өткізіп алғаны үшін пайыздардың мүше мемлекеттің бюджетіне түскен сомаларын;

басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындағы шоттарына аудару тоқтатыла тұрған, бөлінген кедендік экелу баждарының сомаларын жеке есепке алады.

Түсімдердің көрсетілген сомалары эрбір мүше мемлекеттің бюджетті атқару туралы есептілігінде жеке көрсетіледі.

6. Күнтізбелік жылдың соңғы жүмыс күнінде мүше мемлекеттің уәкілетті органының бірыңғай шотына түскен кедендік әкелу баждарының сомалары осы мүше мемлекеттің есепті жылы бюджеттің атқарылуы туралы есебінде корсетіледі.

Мүше мемлекеттің күнтізбелік жылдың соңғы жүмыс күні ішінде бөлінген кедендік экелу баждарының сомалары мүше мемлекеттің ағымдағы жылының екінші жүмыс күнінен кешіктірілмей, осы мүше мемлекеттің бюджетіне және басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындағы шоттарына аударылады, сондай-ақ есепті жылғы бюджетінің атқарылуы туралы есепте корсетіледі.

Басқа мүше мемлекеттердің күнтізбелік жылының соңғы жүмыс күні ішінде басқа мүше мемлекеттердің уәкілетті

органдарынан мүше мемлекеттің бюджетіне түскен кедендік экелу баждарын бөлуден түскен кірістер сомасы ағымдағы жылы бюджеттің атқарылуы туралы есепте көрсетіледі.

7. Кедендік әкелу баждарының сомаларын төлеушіге қайтару, оларды берешекті өтеу есебіне жатқызу есепті күні атқаруға ұлттық (орталық) банк қабылдамаған кедендік экелу баждарының қайтарылатын сомалары ескеріле отырып, уәкілетті органның бірыңғай шотына түскен, сондай-ақ есепті күні кедендік әкелу баждарын төлеу есебіне жатқызылған кедендік әкелу баждары сомаларының шегінде ағымдағы күні уэкілетті органның бірыңғай шотынан жүзеге асырылады.

Кедендік әкелу баждарының сомаларын төлеушіге қайтару, олардың берешекті отеу есебіне жатқызу - қайтару (есепке жатқызу) жүзеге асырылған күні уәкілетті органның бірыңғай шотына түскен (есепке жатқызылған) кедендік экелу баждарының сомалары шегінде есепті күні Қазақстан Республикасы уэкілетті органының бірыңғай шотынан жүзеге асырылады.

8. Қайтаруға және (немесе) берешекті өтеу есебіне жатқызуға жататын кедендік әкелу баждарының сомаларын айқындау мүше мемлекеттер арасында түскен кедендік экелу баждарының сомалары бөлінгенге дейін ағымдағы күні жүзеге асырылады.

9. Кедендік экелу баждарын қайтаруды және (немесе) берешекті өтеу есебіне жатқызуды жүзеге асыру үшін қаражат жеткіліксіз болған жағдайда, осы Хаттаманың 7-тармағына сэйкес,

мүше мемлекет көрсетілген қайтаруды (есепке жатқызуды) кейінгі

жұмыс күндері жүзеге асырады.

Төлеушіге кедендік экелу баждарын уақтылы қайтармағаны

үшін төленетін өсімпүлдар (пайыздар) төлеушіге осы мүттте

мемлекеттің бюджетінен төленеді және кедендік экелу баждарының

қүрамына кірмейді.

10. Уэкілетті органның бірыңғай шотына кедендік әкелу баждарының сомалары есепке жатқызылған есепті күннен кейінгі мүше мемлекеттің келесі жүмыс күнінде мүше мемлекеттің уэкілетті органы кедендік әкелу баждарының сомаларын мүше мемлекеттер арасында бөлуді жүзеге асырады.

Уәкілетті органның бірыңғай шотына кедендік әкелу баждарының сомалары есепке жатқызған есепті күні Қазақстан Республикасының уәкілетті органы кедендік әкелу баждарының сомаларын мүше мемлекеттер арасында бөлуді жүзеге асырады.

11. Мүше мемлекеттің уәкілетті органының бірыңғай шотынан осы мүше мемлекеттің бюджетіне, сондай-ақ басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындағы шоттарына аударуға жататын кедендік әкелу баждарының сомаларын есептеу мүше мемлекеттер арасында белуге жататын кедендік экелу баждарының жалпы сомасын пайыздармен белгіленетін болу нормативтеріне кобейту арқылы жүзеге асырылады.

Бүл ретте, мүше мемлекеттер арасында белуге жататын кедендік экелу баждарыньщ жалпы сомасы есепті күні үлттық (орталық) банк кедендік экелу баждарыньщ қайтарылатын сомаларын

аударуға арналган есептік (төлем) құжаттарды (нұсқаулықтарды) орындауға қабылдамаганын ескере отырып, есепті күні келіп түскен (уәкілетті орган есепке жатқызуды орындаған) кедендік әкелу баждарының сомаларынан агымдагы күні төлеушілерге қайтаруга және берешекті отеу есебіне жататын кедендік экелу баждарының сомаларын есептеп шегеру арқылы айқындалады.

Егер агымдагы күні орындалуга жататын кедендік әкелу бажының сомасын төлеушіге қайтаруга арналган есептік (толем) қүжатты (нүсқаулықты) үлттық (орталық) банк орындауга қабылдамаган жагдайда, бұл сома мүше мемлекеттің келесі жүмыс күнінде мүше мемлекеттер арасында белуге жатқызылады. Бүл ретте, басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындагы шоттарына аударылмаган кедендік экелу баждарының сомасы осы тармаққа сэйкес, бір күнге мерзімі өткен деп танылады.

12. Кедендік экелу баждарының сомаларын болу нормативтері эрбір мүше мемлекет үшін мынадай мол шерл ерде белгіленеді:

Беларусь Республикасы - 4,70%;

Қазақстан Республикасы - 7,33%;

Ресей Федерациясы - 87,97%.

13. Уәкілетті органның бірыңгай шотына есепке жазылған күннен кейінгі мүше мемлекеттің келесі жүмыс күнінде мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындагы шоттарына мүше мемлекеттерге кедендік экелу баждарының сомаларын аударуды жүзеге асырады.

Кедендік әкелу баждарының сомаларын аударуға арналған есептік (төлем) құжатты (нұсқаулықты) уэкілетті орган, күн сайын, жергілікті уақыт бойынша сагат 14-тен кешіктірмей, басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындагы шоттарына одан әрі аудару үшін үлттық (орталық) банкке жібереді. Көрсетілген есептік (төлем) қүжатта (нүсқаулықта) кедендік экелу баждарын бөлу жүзеге асырылатын күн және үлттық валютада мүше мемлекеттердің арасында бөлуге жататын сома көрсетіледі.

Егер көрсетілген есептік (толем) қүжат (нүсқаулық) агымдагы күні мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкіне жергілікті уақыт бойынша сагат 14-тен кешіктіріліп жіберілген жагдайда, тиісті толем бір күнге мерзімі откен деп танылады.

14. Мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарынан шетел валютасындагы шоттарга түскен кедендік экелу баждарының сомаларын мүше мемлекет бюджетінің кірісіне аудару тәртібі осы Хаттаманың III бөлімімен реттеледі.

15. Мүше мемлекеттердің бюджеттеріне бөлінген және аударылган кедендік экелу баждарының сомаларын есепке алуды мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары жүзеге асырады.

16. Мүше мемлекеттің уәкілетті органы кезекті күнтізбелік жыл басталганга дейін күнтізбелік 10 күннен кешіктірмей, басқа мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарын осы мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес белгіленген жүмыс емес күндер жөнінде хабардар етеді.

Осындай өзгерістер болатын мүше мемлекеттің уәкілетті органы жұмыс емес күндер өзгертілген жагдайда, басқа мүше мемлекеттің уәкілетті органдарын көрсетілген өзгерістер жөнінде олар күшіне енгенге дейін күнтізбелік 2 күннен кешіктірмей хабардар етеді.

17. Кедендік экелу баждарының сомасын аударуға жататын шетел валютасындагы шоттың деректемелері өзгерген жагдайда, мүше мемлекеттің уәкілетті органы көрсетілген өзгерістер күшіне енген күнге дейін, күнтізбелік 10 күннен кешіктірмей, шоттың нақтыланган деректемелерін басқа мүше мемлекеттер уэкілетті органдарының назарына жеткізеді.

Осы Хаттаманы іске асыру үшін қажетті өзге де деректер өзгерген жагдайда, уәкілетті орган көрсетілген озгерістер күшіне енген күнге дейін, күнтізбелік 3 күннен кешіктірмей, осындай өзгерістер туралы ақпаратты басқа мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының назарына жеткізеді.

18. Мүше мемлекеттер арасында бөлуге жататын кедендік әкелу баждарының сомалары болмаган жагдайда, мүше мемлекеттің уәкілетті органы осы Хаттамада белгіленген мерзімде, басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындагы шоттарына ақша қаражаттарын аударуга арналган есептік (төлем) қүжатты (нұсқаулықты) үлттық (орталық) банкке жіберу үшін басқа мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарына тиісті ақпаратты Одақтың интеграцияланган ақпараттық жүйесін пайдалана отырып, электронды түрде, ал көрсетілген жүйе қолданысқа енгізілген кезге дейін - осы ақпаратты қамтитын

құжаттың электрондық көшірмесін графикалық түрде электрондық байланыс арналары бойынша жібереді.

19. Мүше мемлекеттердің орталық кедендік органдары Комиссия бекітетін қағидаларга сэйкес, кедендік экелу баждарының есебін есепке жазу әдісі бойынша жүргізудің бірыңғай қагидаттарының қолданылуын қамтамасыз етеді.

20. Осы бөлімде белгіленген мерзімдерде қандай да бір мүше мемлекеттің шетел валютасындагы шотына ақша қаражаты аударылмаган немесе толық аударылмаган және белуге жататын кедендік әкелу баждары сомаларының жоқ екендігі туралы осы мүше мемлекеттің уэкілетті органынан ақпарат келіп түспеген жагдайда, шетел валютасындагы шотына ақша қаражаты түспеген мүше мемлекеттің уэкілетті органы мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарын және Комиссияны аударылмаган немесе толық аударылмаган ақша қаражаты туралы хабардар етеді.

21. Бөлінген кедендік әкелу баждарының сомаларын басқа мүше мемлекеттерге аудармаган мүше мемлекет кедендік әкелу бажын болуден түскен сома басқа мүше мемлекетке (мүше мемлекеттерге) аударылмаган күнді қоса алганда, осы мүше мемлекеттерге қалыптасқан берешегінің барлық сомасына мерзімін өткізіп алганы үшін эрбір мерзімі өткен күнтізбелік күн үшін 0,1 пайыз мөлшеріндегі мөлшерлеме бойынша пайыздар төлейді.

22. Мүше мемлекет көрсетілген сомалар нақты болган жагдайда, белуге жататын кедендік экелу баждары сомаларының жоқ екендігі туралы ақпарат жіберген жагдайда, сондай-ақ басқа мүше

мемлекеттердің шетел валютасындағы шоттарына уәкілетті органның бірыңғай шотынан ақша қаражаты толық аударылмаган кезде, осындай бұзушылыққа жол берген мүше мемлекет мүше мемлекеттің келесі жүмыс күнінен кешіктірмей, басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындағы шоттарына аударылмаган соманы негізге ала отырып, осы бөлімге сэйкес, басқа мүше мемлекеттердің бюджеттеріне есепке жатқызуга жататын кедендік әкелу баждарын бөлуден түскен сомаларды басқа мүше мемлекеттерге аударуга міндетті.

Бұл ретте, осындай бұзушылыққа жол берген мүше мемлекет осы тармаққа сэйкес мүше мемлекеттерге ақша қаражатын аудару жүзеге асырылган күнді коспаганда, бүзушылық орын алган күннен бастап уақыт кезеңі танылатын эрбір күнтізбелік мерзімі өткен күн үшін осы Хаттаманың 21-тармагында белгіленген мөлшерде мерзімін өткізіп алганы үшін пайыздар төлейді.

23. Қандай да бір мүше мемлекеттен ақша қаражаты түспеген (толық түспеген) және осы мүше мемлекеттің уэкілетті органынан мүше мемлекеттер арасында бөлуге жататын кедендік экелу баждарының сомалары жоқ екендігі туралы хабарлама болмаган кезде, шетел валютасындагы шотына ақша қаражаты түспеген мүше мемлекеттің уэкілетті органы мүше мемлекеттің үшінші жұмыс күні осындай келіп түспеу (толық түспеу) күнінен кейін бірінші мүше мемлекеттің шетел валютасындагы шотына өзінің бірыңгай шотынан кедендік экелу баждарының сомаларын аударуды тоқтата түруга қүқылы.

24. Мүше мемлекет кедендік экелу баждарының сомаларын

аударуды тоқтата тұру туралы шешім қабылдаған жагдайда, басқа

мүше мемлекеттің шетел валютасындағы шотына аударуға жататын ақша қаражатын аударуды тоқтата түру туралы шешімнің күші жойылғанға дейін бірінші мүше мемлекет бюджетінің кірісіне есепке жатқызуға жатады және осы мүше мемлекеттің бюджетінде жеке есепке алынады.

Басқа мүше мемлекеттің шетел валютасындағы шотына кедендік экелу баждарының сомаларын аударуды тоқтата түрған мүше мемлекеттің уәкілетті органы басқа мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарын және Комиссияны қабылдаған шешім жөнінде дереу хабардар етеді.

25. Кедендік экелу баждарының сомаларын аударуды тоқтату туралы шешім қабылдаған күннен кейінгі жұмыс күнінен кешіктірмей, Комиссия толық көлемде кедендік әкелу баждарының сомаларын болу тетігінің жүмыс істеуін тезірек қайта бастау мақсатында мүше мемлекеттердің атқарушы билік органдарымен консультациялар жүргізеді.

26. Егер осы Хаттаманың 25-тармағында көрсетілген консультациялардың нәтижелері бойынша кедендік экелу баждарының сомаларын бөлу тетігінің жұмыс істеуін қайта бастау туралы шешім қабылданбаған жагдайда, бүл мәселе Комиссияның қарауына шығарылады.

Комиссияның кедендік экелу баждары сомаларын бөлу тетігінің жұмыс істеуін қайта бастау туралы шешім қабылдауы

мүмкін болмаған жағдайда, бұл мәселе Үкіметаралық кеңестің қарауына шығарылады.

27. Кедендік әкелу баждарының сомаларын аударуды қайта бастау кезінде, осы Хаттаманың 24-тармағында көрсетілген сомалар осы Хаттамаға сэйкес, олар тағайындалған сол мүше мемлекеттердің шетел валютасындағы шоттарына, қабылданған шешім туралы хабарламаны алған күннен кейінгі мүше мемлекеттің жүмыс күнінен кешіктірмей аударуға жатады, бұл ретте көрсетілген сомаға мерзімін өткізіп алғаны үшін пайыздар есептелмейді.

28. Қандай да бір мүше мемлекет басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындағы шоттарына аудармаған бөлінген кедендік экелу баждарының сомалары, сондай-ақ осы Хаттаманың III бөлімінде көзделген ақша қаражатын АҚШ долларымен аудару бойынша міндеттемелерді мүше мемлекеттердің үлттық (орталық) банктері орындамаған сомалар мемлекеттік борышқа жатады.

III. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарынан шетел валютасындағы шоттарға түскен кедендік әкелу баждарының сомаларын мүше мемлекет бюджетінің кірісіне аудару тэртібі

29. Бір (бірінші) мүше мемлекеттің ұлттық (орталық) банкі басқа (екінші) мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкіне осы Хаттамаға сэйкес екінші мүше мемлекеттің уәкілетті органының шетел валютасындағы шотына аударылған, бірінші мүше мемлекеттің үлттық валютасының сомасына тең келетін ақша қаражатын АҚІІІ долларымен бірінші мүше мемлекеттің ұлттық валютасының

сомасына сатуға міндетті. Сатылатын АҚШ долларының сомасы бірінші мүше мемлекеттің екінші мүше мемлекеттің шетел валютасындағы шотына ұлттық валютада ақша қаражатын аударған күнінен кейінгі жүмыс күніне бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі белгілеген, бірінші мүше мемлекеттің ұлттық валютасының АҚШ долларына шаққандағы ресми бағамымен айқындалады.

Бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі екінші мүше мемлекеттің шетел валютасындағы шотына бірінші мүше мемлекеттің үлттық валютасының баламалы сомасын аударған күнінен кейінгі жүмыс күнінен кешіктірмей, ақша қаражатын АҚШ долларымен сату міндетін орындауы тиіс.

Бүл ретте, әрбір мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі, басқа мүше мемлекеттер арасындағы қатынастарда осыған үқсас қүқықтарды іске асыру мен міндеттерді орындауына қарамастан, ақша қаражатын АҚШ долларымен сату міндетін орындауы тиіс.

Екі мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банктері жеке шартта ақша қаражатын АҚШ долларымен аудару жоніндегі қарсы міндеттемелердің, оның ішінде осы тармақтың екінші абзацында белгіленген мерзімде орындапмаған міндеттемелердің және осы Хаттаманың 31-тармағына сәйкес өсімпүлдар төлеу жөніндегі міндеттемелердің орындалуы АҚШ долларымен есептегенде міндеттеменің шамаеы басқа үлттық (орталық) банктің АҚТІТ долларымен есептегендегі қареы міндеттеменің шамасынан аеып түсетін, ұлттық (орталық) банктің басқа үлттық (орталық) банкке

көрсетілген қарсы міндеттемелердің шамалары арасындағы айырмаға тең сомада АҚШ долларымен ақша қаражатын аударуы арқылы жүзеге асырылатынын белгілей алады.

Осы тармақта көрсетілген АҚШ долларындағы ақттталай міндеттемелер бойынша талаптарды қанағаттандыру мынадай кезеңділікпен жүзеге асырылады:

бірінші кезекте осы Хаттаманың 31-тармағына сәйкес өсімпұлдар төлеу туралы талаптар қанағаттандырылады;

екінші кезекте орындалу мерзімі басталған және мерзімі өтпеген болып табылатын міндеттемелер бойынша талаптар қанағаттанд ырыл ад ы;

үшінші кезекте осы тармақтың екінші абзацында белгіленген мерзімде орындалмаған міндеттемелер бойынша талаптар қанағаттанд ыры л ады.

Бірінші мүше мемлекет үлттық (орталық) банкінің ақша қаражатын екінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкіне АҚТІТ долларымен сату жонінде осы тармақта көрсетілген міндеттемесі бойынша бірінші мүше мемлекет бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкімен екінші мүше мемлекеттің алдында ортақ жауаптылықта болады.

30. Осы Хаттаманың 29-тармағында көрсетілген бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкінің ақша қаражатын екінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкіне АҚІІТ долларымен сату жөніндегі міндеттемесі орындалмаған немесе тиісінше орындалмаған жағдайда, бірінші мүше мемлекет пен екінші мүше мемлекет

арасында одан әрі өзара есеп айырысулар жүргізу мақсаттары үшін бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкіне қойылатын талаптар бірінші мүше мемлекеттің үлттық валютасымен екінші мүше мемлекеттің шетел валютасындағы шотына ақша қаражатын аударған күннен кейінгі келесі жұмыс күні бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі белгілеген АҚШ долларына шаққандағы ресми бағам бойынша тіркеледі.

31. Осы Хаттаманың 29-тармағында көрсетілген бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкінің ақша қаражатын екінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкіне АҚШ долларымен сату жөніндегі міндеттемесін орындамағаны не тиісінше орындамағаны үшін бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі не бірінші мүше мемлекет мөлшері мынадай формула бойынша есептелетін өсімпүлдар төлейді:

- бірінші мүше мемлекеттщ үлттық (орталық) банкінің екінші мүше мемлекеттің ұлттық (орталық) банкіне аударуға жататын сомасы (АҚШ долларымен);

міндеттемені орындамау не тиісінше орындамау

басталған күн үшін Британ банкирлері қауымдастығы

(British Bankers Association, BBA) белгілеген, АҚШ доллары үшін LIBOR бір күндік мөлшерлемесі (жылдық пайызбен);

Күндер - міндеттеме орындалмаған не тиісінше орындалмаған күннен (қоса алғанда) бастап міндеттеме тиісінше орындалған күнге дейінгі күнтізбелік күндер саны (міндеттеме тиісінше орындалған күн есептелмейді).

32. Осы Хаттаманың 29-тармағында көрсетілген міндеттемені бірінші мүше мемлекет орындамаған немесе тиісінше орындамаған жағдайда, өзіне қатысты міндеттемені орындамау немесе тиісінше орындамау орын алған екінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі орындалмаған немесе тиісінше орындалмаған міндеттеме бойынша талапты, осы Хаттаманың 31-тармағына сэйкес осімпүлдар төлеу туралы талапты қоса алғанда, бірінші мүше мемлекеттің және бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкінің келісімінсіз және алдын ала хабарлауынсыз екінші мүше мемлекетке отеусіз негізде беруге қүқылы.

33. Мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі басқа мүше мемлекеттің міндеттемелерді орындамағаны не тиісінше орындамағаны үшін, сондай-ақ басқа мүше мемлекеттің ұлттық (орталық) банкінің міндеттемелерді орындамағаны не тиісінше орындамағаны үшін үкіметтің не уәкілетті органның алдында жауапты болмайды.

34. Бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкінде, осы бөлімде көзделген есеп айырысуларды жүзеге асыруына байланысты туындаған шығындар мен залалдар, оның ішінде валюта

бағамдарының өзгеруі, басқа мүше мемлекеттер мен басқа мүше мемлекеттердің ұлттық (орталық) банктерінің міндеттемелерді орындамауы немесе тиісінше орындамауы салдарынан туындайтын шығындар мен залалдар басқа мүше мемлекеттердің өтеуіне жатпайды. Бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкіне көрсетілген шығындар мен залалдарды өтеу шарттары мен тәртібін бірінші мүше мемлекет белгілейді.

35. Осы бөлімнің мақсаттары үшін бір мезгілде осы екі мүше мемлекет үшін де және Америка Қүрама Штаттары үшін де жүмыс күні болып саналатын күн - екі мүше мемлекеттің арасындағы есеп айырысулар (оның ішінде екі мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банктерінің арасындағы есеп айырысулар) жүзеге асырылатын жүмыс күні деп түсініледі.

36. Осы Хаттамаға сэйкес есеп айырысуларды жүзеге асыру үшін бір (бірінші) мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкінің басқа (екінші) мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкінде ашқан корреспонденттік шотына, сондай-ақ осы корреспонденттік шоттағы ақша қаражатына екінші мүше мемлекеттің сот және де өзге де билік органдары тыйым салып, бүғаттап, осы корреспонденттік шоттағы ақша қаражатын пайдалануды болғызбайтын өзге де қамтамасыз ету, тыйым салу немесе шектеу шараларын қолдана алмайды.

37. Осы Хаттамаға сэйкес есеп айырысуларды жүзеге асыру үшін бір (бірінші) мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкінің басқа (екінші) мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкінде ашқан корреспонденттік шотындағы ақша қаражатын, егер корреспонденттік

шот шартының талаптарында өзгеше белгіленбесе, бірінші мүше мемлекеттің ұлттық (орталық) банкінің келісімінсіз есептен шығаруға жол берілмейді.

38. Егер осы Хаттаманың 29-тармағында көрсетілген, ақша қаражатын АҚШ долларымен сату міндеттемесін бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі күнтізбелік 30 күн ішінде толықтай немесе ішінара орындамаса, онда екінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі көрсетілген міндеттемені толық орындаған кезге дейін бірінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкінде ашылған екінші мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкінің корреспонденттік шотындағы осы Хаттамаға сәйкес есеп айырысуларды жүзеге асыруға арналған бірінші мүше мемлекеттің үлттық валютасындағы ақша қаражатын шектеусіз пайдалануға қүқылы.

39. Бір (бірінші) мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі қүқықтарды өтеусіз негізде іске асырады және осы Хаттаманы орындау үшін және оған сэйкес басқа (екінші) мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкімен жасалған шарттарда көзделген міндеттемелерді орындайды.

IV. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары арасындағы

ақпарат алмасу тэртібі

40. Мүше мемлекеттің уәкілетті органы күн сайын, жергілікті уақытпен ағымдағы күнгі сағат 16-дан кешіктірмей (Беларусь

Республикасы үшін - Минск қаласының уақытымен, Қазақстан Республикасы үшін - Астана қаласының уақытымен, Ресей Федерациясы үшін - Мәскеу қаласының уақытымен), басқа мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарына есепті күнгі мынадай ақпаратты жібсреді:

1) мүше мемлекеттің уәкілетті органының бірыңғай шотына есепке жазылған кедендік экелу баждарыньщ сомалары;

2) кедендік экелу баждарын толеу шотына есепке жатқызылған есепті күні уэкілетті орган атқарған сомалары;

3) есепті күні берешекті отеу есебіне жатқызылған кедендік экелу баждарыньщ сомалары және өз алдына бөлек ағымдағы күні берешекті өтеу есебіне жатқызылған кедендік экелу баждарыньщ сомалары;

4) есепті күні қайтарылған кедендік экелу баждарыньщ сомалары және өз алдына бөлек ағымдағы күні қайтаруға жататын кедендік экелу баждарыньщ сомалары;

5) есепті күні үлттық (орталық) банк атқаруға қабылдамаған кедендік экелу баждарыньщ қайтарылған сомалары;

6) мүше мемлекеттер арасында болуге жататын кедендік экелу баждарыньщ сомалары;

7) басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындағы шоттарына аударылған бөліиген ксдендік экелу баждарыньщ сомалары;

8) осы мүше мемлекеттің уәкілетті органының бірыңғай шотынан аударылған кедендік әкелу баждарын бөлуден түскен кірістердің мүше мемлекеттің бюджетіне түскен түсімдерінің сомасы;

9) уәкілеттік органның шетел валютасындағы шоттарына түскен кедендік экелу баждарын бөлуден түскен кірістердің мүше мемлекеттің бюджетіне түскен түсімдерінің сомалары;

10) басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындагы шоттарына аударылуы тоқтатыла түрған бөлінген кедендік экелу баждарының сомалары;

11) осы Хаттамада көзделген талаптардың орындалуы бұзылған кезде мерзімін өткізіп алғаны үшін басқа мүше мемлекеттерден мүше мемлекетке түскен пайыздардың сомасы.

41. Ай сайын, есепті айдан кейінгі айдың бесінші жүмыс күні мүше мемлекеттің уәкілетті органы осы Хаттаманың 40-тармағында белгіленген ақпаратты күнтізбелік жылдың басынан бері өсу қорытындысымен, Одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесін пайдалана отырып, электронды түрде, ал көрсетілген жүйе

қолданысқа енгізілген кезге дейін - осы ақпарат қамтылған құжаттарды электрондық графикалық көшірмелері түрінде

электрондық байланыс арналары бойынша басқа мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарына, сондай-ақ Комиссияға жібереді.

42. Осы Хаттаманың 40 және 41 -тармақтарында көзделген ақпаратты ұсыну ғіысаны уәкілетті органдармен келісіледі және оны Комиссия бекітеді.

43. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары осы Хаттаманың 40 және 41-тармақтарына сэйкес алынған деректердің жедел салыстырып тексерілуін жүзеге асырады.

Алшақтықтар анықталган жагдайда, хаттама ресімделеді және мүше мемлекеттер алшақтықтарды реттеу жөніндегі шараларды қабылдайды.

44. Бір мүше мемлекеттің уәкілетті органы басқа мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарына және Комиссияга жіберетін ақпаратына осы Хаттаманың 40 және 41-тармақтарына сэйкес осы уәкілетті органның басшысы немесе ол уэкілеттік берген адам қол

қояды.

V. Кедендік экелу баждарын толеуге байланысты ақпарат алмасу тэртібі

45. Мүше мемлекеттердің орталық кеден органдары біріне-бірі, сондай-ақ Комиссияга мемлекеттік қүпияны (мемлекеттік сырларды) қамтитын мәліметтерге жатпайтын, кедендік экелу баждарын төлеуге байланысты ақпаратты түрақты негізде электронды түрде үсынып отырады.

46. Кедендік экелу баждарын төлеуге байланысты ақпарат қолда бар мынадай дереккөздерден қалыптасады:

1) мүше мемлекеттердің кеден органдары ресімдеген тауарлар декларацияларының электрондық кошірмелерінің дерекқорлары;

2) егер кедендік кіріс ордерін кедендік әкелу баждарының төленгенін көрсету ушін мүше мемлекет қолданатын болса, мүше мемлекеттердің кеден органдары ресімдеген кедендік кіріс ордерлерінің электрондық көшірмелерінің дерекқорлары;

3) жеке есепшоттардың, тізілімдердің және Комиссия бекітетін қагидаларга сэйкес есепке жазу әдісі бойынша кедендік экелу баждарын есепке алуды жүргізудің бірыңғай қагидаттарына сэйкес мүше мемлекеттердің кеден органдары ресімдеген кедендік экелу баждарының мүше мемлекеттер бюджеттерінің кірістеріне іс жүзінде толенген лоне аударылган сомалары туралы мәліметтерді қамтитын басқа да қүжаттардың дерекқорлары.

47. Осы Хаттаманың 46-тармагында көрсетілген ақпарат тауарларды лсеке пайдалану үшін өткізетін жеке түлгалардың тауарларды әкелуі және кедендік толемдер төлегені туралы мәліметтерді қамтымайды.

48. Кедендік экелу баждарын толеумен байланысты ақпарат (өлшем бірлігі - АҚШ доллары, үлттық валютадағы сомаларды АҚТТТ долларымен қайта есептеу үшін мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі үлттық валютаның есепті айдағы АҚШ долларына қатысты орташа айлық бағамын қолданады) өтеусіз негізде орыс тілінде үсынылады (жекелеген позициялар бойынша латын әліпбиін пайдалануға жол жіберіледі) лоне есепті кезеңдегі мынадай мәліметтерді қамтиды:

1) кедендік әкелу баждарының есепті кезеңнің басы мен соңындағы ауыспалы қалдықтарының сомалары;

2) кедендік экелу баждарын төлеу (өндіріп алу) туралы

кедендік ресімделген қүжаттарда құжатпен көрсетілген кедендік экелу баждарыньщ сомалары;

3) берешекті өтеу есебіне жатқызылған кедендік экелу баждарыньщ сомалары;

4) толеушілерге қайтарылған кедендік экелу баждарыньщ сомалары;

5) кедендік экелу баждарын үсынылган кейінге қалдыру және боліп төлеу сомалары;

6) кедендік экелу баждарын толеуге байланысты басқа да мәліметтер.

49. Кедендік экелу баждарын толеуге байланысты ақпарат алмасудың технологиялық регламенттерін Комиссия әзірлейді және бекітеді.

Көрсетілген технологиялық регламенттерде осы Хаттаманың 48-тармағында корсетілген ақпараттың құрылымы мен форматы, оны алмасу тәртібі, мерзімдері мен тәсілдері айқындалады.

50. Мүше мемлекеттердің орталық кеден органдары арасында электронды түрде ақпарат алмасу, сондай-ақ оны Комиссияға ұсыну осы кеден органдары мен Комиссияның техникалық эзірлігі қамтамасыз етілгеннен кейін жүзеге асырылады, бүл жөнінде олар бір-бірін жазбаша түрде хабардар етеді. Одақтың интеграцияланган ақпараттық жүйесі қолданысқа енгізілгеннен кейін мүше мемлекеттердің орталық кеден органдары арасында ақпарат алмасу

және оны Комиссияга ұсыну корсетілген жүйені пайдалану арқылы электронды түрде жүзеге асырылады.

51. Кедендік экелу баждарын толеумен байланысты ақпарат алмасудың технологиялық регламенттері бекітілгенге дейін, мүше мемлекеттердің орталық кеден органдары есепті айдан кейінгі айдың соңгы күнінен кешіктірмей, біріне-бірі, сондай-ақ Комиссияга Комиссия бекітетін нысан бойынша осы Хаттаманық 48-тармағында корсетілген ақпаратты үсынады.

52. Мүше мемлекеттердің орталық кеден органдары, сондай-ақ Комиссия осы бөлімге сэйкес алынған ақпаратты қүқыққа сыйымсыз таралудан қоргау бойынша қажетті шаралар қабылдайды.

Мүше мемлекеттердің орталық кеден органдары көрсетілген ақпаратқа қол жеткізе алатын тұлгалар тобын шектеуді, сондай-ақ мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес оның қоргалуын қамтамасыз етеді.

Комиссия осы Хаттаманың 54-тармагын іске асыру мақсатында осы бөлімге сэйкес алынган ақпаратты пайдаланады.

VI. Мониторинг және бақылау

53. Беларусь Республикасының Мемлекеттік бақылау комитеті, Қазақстан Республикасының Реснубликалық бюджеттің '•тқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитеті, Ресей Федерациясының Есеп палатасы бірлескен бақылау іс-шаралары шеңберінде мүше

мемлекеттердің уәкілетті органдарының осы Хаттаманың ережелерін сақтауын жыл сайын тексереді.

54. Комиссия Үкіметаралық кеңеске кедендік әкелу баждарының сомаларын есепке жатқызу және болу туралы жьтл сайынғы есепті ұсынады.

55. Комиссияның шешімі бойынша мүше мемлекеттердің уэкілетті, кеден және өзге де мемлекеттік органдары қызметкерлерінен, сондай-ақ мүше мемлекеттердің келіп түскен кедендік экелу баждарының сомаларын есепке жатқызу және болу тэртібін сақтауын бақылау (аудит) үшін тартылған мамандардан тұратын арнайы комитет қүрылуы мүмкін.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 6 ҚОСЫМША

Бірыңғай кедендік-тарифтік реттеу туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың IX бөліміне сэйкес әзірленді және Одақтың кедендік аумағында кедендік-тарифтік реттеу шараларын қолдану қағидаттары мен тәртібін айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын ұғымдар мыналарды білдіреді:

«ұқсас тауар» - өзінің функционалдық мақсаты, қолданылуы, сапалық және техникалық сипаттамалары бойынша тарифтік квота шеңберінде Одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауармен толықтай сэйкес келетін тауар не (мұндай толықтай ұқсас тауар болмаса) тарифтік квота шеңберінде Одақтың кедендік аумагына әкелінетін тауардың сипаттамаларына жақын, оны тарифтік квота шеңберінде Одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауардың мақсатты тағайындалуына ұқсас функционалдық мақсаты бойынша пайдалануға мүмкіндік беретін сипаттамаларға ие және коммерциялық жағынан онымен алмастырылуы мүмкін тауар;

«үшінші елдердің маңызды өнім берушілері» - Одақтың кедендік аумағына тауар импортында 10 және одан көп пайыз үлесі бар тауар жеткізушілер;

«тарифтік квота көлемі» - тарифтік квота шеңберінде экелуге бөлінген заттай немесе құндық мэндегі тауар көлемі;

«алдағы кезең» - Одақтың кедендік аумағында тауарлардың түтынылу көлеміне және Одақтың кедендік аумағында үқсас тауарлар өндірісінің көлеміне талдау жүргізілетін кезең;

«импорттың нақты көлемі» - шектеулері жоқ жағдайдағы импорттың көлемі;

«ауылшаруашылық тауарлары» - ЕАЭО СЭҚ ТН-ның 1 - 24-топтарында сыныпталған тауарлар, сондай-ақ маннит,

D-глюцит (сорбит), эфир майлары, казеин, альбуминдер, желатин, декстриндер, түрлендірілген крахмалдар, сорбит, терілер, былғары, мамық-үлбір шикізаты, шитті жібек, жібек қалдықтары, жануарлар жүні, шитті мақта, мақта қалдықтары, түтілген мақта талшығы, шитті зығыр және аршылмаған кендір сияқты тауарлар;

«тарифтік квота» - белгілі бір кезең ішінде белгіленген көлем (заттай немесе қүндық мәніндегі) шегінде және осы көлемнен артық әкелінетін тауарларға катысты ЕАЭО БКА кедендік әкелу баждарының сараланған мөлшерлемелерін қолдануды көздейтін, үшінші елдерден шығарылатын ауылшаруашылық тауарларының жекелеген түрлерін Одақтың кедендік аумағына әкелуді реттеу шарасы.

3. Одақтың кедендік аумағына үшінші елдерден әкелінетін (әкелінген):

1) осы капиталды (қорды) қалыптастыру үшін қүрылтай құжаттарында белгіленген мерзімдер шегінде шетел қүрылтайшысының жарғылық (қалыптасушы) капиталдағы (қордағы) салымы ретіндегі тауарларға. Мүндай тауарларга қатысты тарифтік жеңілдіктер қолдану тэртібін Комиссия белгілейді;

2) гарыш кеңістігін зерттеу және пайдалану саласындағы халықаралық ынтымақтастық, сондай-ақ Комиссия бекітетін тізбеге сәйкес ғарыш аппараттарын үшыру бойынша қызметтер корсету шеңберінде экелінетін тауарларға;

3) мүше мемлекеттердің кемелерінің, сондай-ақ мүше мемлекеттердің заңды және (немесе) жеке түлғалары жалға алған (жалдаған) кемелерінің теңіз кәсіпшілігі өнімдеріне;

4) мүше мемлекеттердің валюталарына, үшінші елдердің валюталарына (нумизматтық мақсаттар үшін пайдаланылатыннан басқа), сондай-ақ мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес бағалы қағаздарға;

5) гуманитарлық көмек ретінде және (немесе) дүлей зілзалалардың, авариялар мен апаттардың салдарын жою мақсатында әкелінетін тауарларға;

6) үшінші елдер, халықаралық ұйымдар, үкіметтер желісі бойынша қайырымдылық мақсатында әкелінетін және (немесе) мүше

мемлекеттердің заңнамасына сәйкес өтеусіз көмек (жәрдем), оның ішінде техникапық көмек (жэрдем) көрсету ретінде танылатын, акцизделетін тауарлардан басқа (медициналық мақсаттарға арнайы арналған жеңіл автокөліктерді қоспағанда) тауарларға қатысты кедендік экелу бажын төлеуден босату түрінде тарифтік жеңілдіктер беріледі.

4. Одақтың кедендік аумағына үшінші елдерден әкелінетін (әкелінген) тауарларға қатысты тарифтік жеңілдіктер Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартта, Одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарында, Комиссия шешімдерінде белгілеген өзге де жағдайларда да берілуі мүмкін.

III. Тарифтік квоталарды қолдану шарттары мен тетігі

5. Үшінші елдерден шығарылатын және Одақтың кедендік аумағына әкелінетін ауылшаруашылық тауарларының жекелеген түрлеріне қатысты тарифтік квотаның көлемін Комиссия белгілейді және ол мүндай тауарды Одақтың кедендік аумағында түтыну көлемі мен үқсас тауарды Одақтың кедендік аумағында өндіру көлемі арасындағы айырмадан аспауға тиіс.

Бүл ретте, егер бір мүше мемлекет үшін үқсас тауардьт өндіру көлемі осындай тауарды түтыну көлеміне тең немесе одан асып кететін болса, онда мүндай айырма Одақтың кедендік аумағы үшін тарифтік квотаның көлемін есептеу кезінде назарға алынбауы мүмкін.

6. Егер Одақтың кедендік аумагында ұқсас тауарды өндіру көлемі осындай тауарды Одақтың кедендік аумагында тұтыну көлеміне тең немесе одан асып кететін болса, тарифтік квотаны белгілеуге жол берілмейді.

1) тарифтік квотаны (үшінші елдер арасында тарифтік квота көлемін болу туралы мәселенің қаралу нәтижелеріне қарамастан)

7. Тарифтік квотаны белгілеу туралы шешім қабылдаган кезде мынадай шарттар сақталуы тиіс:

белгілі бір мерзімге белгілеу;

2) барлық мүдделі үшінші елдерді оларга бөлінген тарифтік квотаның көлемі жонінде хабардар ету (тарифтік квота көлемін үшінші елдер арасында болу туралы шешім қабылданған жагдайда);

3) тарифтік квотаны белгілеу, оның қолданылу мерзімі мен көлемі, оның ішінде үшінші елдерге бөлінген тарифтік квотаның көлемі (тарифтік квота көлемін үшінші елдер арасында болу туралы шешім қабылданған жагдайда), сондай-ақ тарифтік квота көлемі шегінде әкелінетін тауарларга қатысты қолданылатын кедендік әкелу баждарының молшерлемелері туралы ақпаратты жариялау.

8. Мүше мемлекеттің сыртқы сауда қызметіне қатысушылар арасында тарифтік квотаның көлемін бөлу олардың тарифтік квота алуга қатысты тең қүқыгына және меншік нысанының, тіркеу орнының немесе нарықтагы жагдайының белгілері бойынша кемсітпеуге негізделеді.

9. Одақтың кедендік аумагы үшін тарифтік квотаның көлемін есептеу кезінде назарга алынган эрбір мүше мемлекеттегі түтыну

және өндіру көлемдері арасындағы айырма шегінде осы Хаттаманың 5 және 6-тармақтарына сәйкес мүше мемлекеттер арасында тарифтік квотаның көлемі бөлінеді.

Бұл ретте Дүниежүзілік сауда үйымының мүнтесі болып табылатын мүше мемлекет үшін тарифтік квотаның көлемі мүндай мүше мемлекеттің Дүниежүзілік сауда үйымының алдындағы міндеттемелерін негізге ала отырып, белгіленуі мүмкін.

10. Комиссия не Комиссия шешіміне сәйкес - мүше мемлекет үшінші елдердің барлық маңызды өнім берушілерімен консультациялар нэтижелері негізінде, егер Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда, Одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарында немесе Жоғары кеңес шешімдерінде өзгеше

белгіленбесе, үшінші елдер арасында тарифтік квота көлемін бөлуді жүзеге асырады.

Үшінші елдердің барлық маңызды онім берушілерімен консультациялар нэтижелері бойынша тарифтік квота көлемін бөлу мүмкін болмаған жағдайда, алдағы кезең ішінде осы мемлекеттерден тауарлар жеткізілу колемі ескеріле отырып, үшінші елдер арасында тарифтік квотаның көлемін болу туралы шешім қабылданады.

Алдағы кезең ретінде, эдетте, импорттың нақты көлемдерін көрсететін ақпарат қолжетімді болатын кез келген алдағы 3 жыл қабылданады.

Мүндай алдағы кезеңді таңдау мүмкін болмаған жагдайда, тарифтік квота көлемі импорттың нақты көлемін неғүрлым ықтимал бөлуді бағалау негізінде бөлінеді.

11. Тауар тарифтік квотаның қолданылу кезеңі ішінде жеткізілген кезде, кез келген үшінші елге оган бөлінген тарифтік квота көлемін толық пайдалануына кедергі болатын шарттар және (немесе) формальдылықтар белгіленбейді.

12. Тауарды жеткізуге мүдделі кез келген үшінші елдің өтініші бойынша Комиссия:

1) тарифтік квотаның бөлінген көлемін қайта бөлу қажеттігі;

2) таңдап алынған алдағы кезеңді өзгерту;

3) тарифтік квотаның бөлінген көлеміне немесе оны шектеусіз пайдалануға қатысты шарттардың, формальдылықтардың немесе біржақты тәртіппен белгіленген кез келген басқа да ережелердің күшін жою қажеттігіне қатысты мәселелер бойынша консультациялар жүргізеді.

13. Тарифтік квоталар белгіленуіне байланысты, Комиссия:

1) тауарды жеткізуге мүдделі үшінші елдің өтініші бойынша сыртқы сауда қызметіне қатысушылар арасында тарифтік квотаның көлемін, сондай-ақ лицензиялар берілген тарифтік квотаның көлемін бөлу әдісі мен тэртібіне қатысты ақпарат береді;

2) тарифтік квотаның бөлінген көлемі шеңберінде жеткізуге арналған тауардың жалпы саны немесе қүны, тарифтік квотаның қолданылу мерзімінің басталатын және аяқталатын күндері туралы және олардың кез келген өзгерістері туралы ақпаратты жариялайды.

14. Тарифтік квотаның көлемін үшінші елдер арасында бөлу жағдайларынан басқа, Комиссия лицензиялардың тауарды белгілі бір

үшінші елден импорттау үшін пайдаланылуын талап етуге құқылы емес.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 7 ҚОСЫМША

Үшінші елдерге қатысты тарифтік емес реттеу шаралары туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың IX бөліміне сәйкес әзірленді және үшінші елдерге қатысты Одақтың тарифтік емес реттеу шараларын қолдану тәртібі мен жағдайларын айқындайды.

Осы Хаттаманың күші техникалық реттеу, санитариялық, ветеринариялық және фитосанитариялық талаптарды, экспорттық бақылау және әскери-техникалық ынтымақтастық саласында шараларды қолдану мәселелеріне қатысты қатынастарға қолданылмайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мынаны білдіреді:

«автоматты түрде лицензиялау (қадағалау)» - тауарлардың жекелеген түрлерінің экспортының және (немесе) импортының серпінін мониторингілеу мақсатында белгіленетін уақытша шара;

«бас лицензия» - сыртқы сауда қызметіне қатысушыға лицензияда айқындалған санымен лицензияланатын жекелеген тауар

түрінің экспортына және (немесе) импортына құқық беретін лицензия;

«тыйым салу» - тауарлардың жекелеген түрлерін әкелуге және (немесе) әкетуге тыйым салатын шара;

«импорт» - тауарды кері әкету туралы міндеттемесіз үшінші елдерден Одақтың кедендік аумагына әкелу;

«айрықша лицензия» - сыртқы сауда қызметіне қатысушыга жекелеген тауар түрінің экспортына және (немесе) импортына айрықша қүқық беретін лицензия;

«айрықша құқық» - сыртқы сауда қызметіне қатысушыларға тауарлардыц жекелеген түрлерініц экспортын және (немесе) импортын жүзеге асыруга айрықша лицензияныц негізінде берілетін құқық;

«сандық шектеулер» - квоталар белгілеу жолымен енгізілетін тауарлардыц сыртқы саудасын сандық шектеу жөніндегі шаралар;

«лицензиялау» - лицензиялар және (немесе) рүқсаттар беру тәртібін белгілейтін экімшілік шаралар кешені;

«лицензия» - тауарлардыц экспортын және (немесе) импортын жүзеге асыру қүқыгына берілетін арнайы құжат;

«біржолгы лицензия» - нысанасы лицензияланатын тауар болып табылатын сыртқы сауда мэмілесі негізінде сыртқы сауда қызметіне қатысушыга берілетін және белгілі бір санымен осы тауардыц экспортына және (немесе) импортына қүқық беретін лицензия;

«рұқсат» - нысанасы өзіне қатысты автоматты түрде лицензиялау (қадағалау) белгіленген тауар болып табылатын сыртқы сауда мәмілесі негізінде сыртқы сауда қызметіне қатысушыға берілетін арнайы құжат;

«рұқсат құжаты» - Комиссия актісінде айқындалған жағдайларда сыртқы сауда қызметіне қатысушыға немесе жеке тұлғаға тауарларды әкелуге және (немесе) әкетуге құқық беретін құжат;

«уэкілетті орган» - лицензиялар және (немесе) рұқсаттар беру қүқығы берілген мүше мемлекеттің атқарушы билік органы;

«сыртқы сауда қызметіне қатысушылар» - мүше мемлекеттердің бірінде тіркелген және осы мемлекеттің заңнамасына сәйкес қүрылған заңды түлғалар болып табылмайтын заңды тұлғалар мен үйымдар, мүше мемлекеттердің бірінің аумағында түрақты немесе артықшылықты түрғылықты жері бар, осы мемлекеттің азаматтары болып табылатын не онда түрақты тұру қүқығына ие не осы мемлекеттің заңнамасына сәйкес дара кәсіпкерлер ретінде тіркелген жеке түлғалар;

«экспорт» - кері экелу туралы міндеттемесіз тауарды Одақтың кедендік аумағынан үшінші елдердің аумағына әкету.

II. Тарифтік емес реттеу шараларын енгізу және қолдану

3. Одақ аумағында үшінші елдермен жасалатын саудада бірыңғай тарифтік емес реттеу шаралары (бүдан әрі - шаралар) қолданылады.

4. Шараларды енгізу, қолдану, ұзарту және олардың күшін жою туралы шешімдерді Комиссия қабылдайды.

Өздеріне қатысты шараларды қолдану туралы шешім қабылданған тауарлар үшінші елдермен жасалатын саудада тарифтік емес реттеу шаралары қолданылатын бірыңғай тауарлар тізбесіне (бүдан әрі - бірыңғай тауарлар тізбесі) енгізіледі.

Өздеріне қатысты Комиссия арнайы қорғау шарасы ретінде тарифтік квота не импорттық квота белгілеу және лицензиялар беру туралы шешім қабылдаған тауарлар да бірыңғай тауарлар тізбесіне енгізіледі.

5. Шараларды енгізу немесе олардың күшін жою туралы ұсынысты мүше мемлекет, сол сияқты Комиссия да бере алады.

6. Комиссияның шараларды енгізу, қолдану, үзарту немесе олардың күшін жою туралы шешімі дайындалған кезде, Комиссия мүндай шешімді қабылдау экономикалық мүдделерін қозғауы мүмкін мүше мемлекеттердің сыртқы сауда қызметіие қатысушыларды Комиссияға осы мәселе бойынша ұсыныстар мен ескертулер беруге болатындығы жөнінде және консультациялар жүргізу туралы хабар

7. Комиссия консультациялар жүргізудщ тэсілі мен нысанын, сондай-ақ өз ұсыныстары мен ескертулерін берген мүдделі түлғалардың назарына консультациялар жүргізудің барысы мен нәтижелері туралы ақпараттың жеткізілу тәсілі мен нысанын айқындайды.

Консультациялардың жүргізілмеуі сыртқы сауда қызметін жүзеге асыру құқығын қозғайтын Комиссия шешімін жарамсыз деп тану үшін негіз бола алмайды.

8. Комиссия мынадай шарттардың кез келгені:

1) сыртқы сауда қызметін жүзеге асыру қүқығын қозғайтын Комиссия шешімінің жобасында көзделген шаралар туралы, ол күшіне енген күнге дейін белгілі болмауы тиіс, осыған байланысты консультациялар жүргізу осындай шешімде көзделген мақсаттарға қол жеткізбеуге әкеп соғады немесе әкеп соғуы мүмкін;

2) консультациялар жүргізу сыртқы сауда қызметін жүзеге асыру құқығын қозғайтын Комиссия шешімін қабылдауды кідіртуге алып келеді, бүл мүше мемлекеттердің мүдделеріне елеулі нүқсан келуіне әкеп соқтыруы мүмкін;

3) сыртқы сауда қызметін жүзеге асыру қүқығын қозғайтын Комиссия шешімініц жобасында айрықша қүқық беру көзделетін шарттар орын алған кезде консультацияларды жүргізбеу туралы шешім қабылдауы мүмкін.

9. Шараларды енгізу немесе олардыц күшін жою туралы ұсыныстарды енгізу тәртібін Комиссия айқындайды.

10. Комиссияның шараны енгізу туралы шешімі оларға орналастыру кезінде кеден органдары шаралардың сақталуын бақылайтын кедендік рәсімдерді, сондай-ақ шара енгізілетін тауарларды оларга орналастыруға жол берілмейтін кедендік рәсімдерді айқындауы мүмкін.

III. Тауарлар экспорты мен импортына тыйым салулар және олардың сандық шектеулері

11. Тауарлардың экспорты мен импорты, осы Хаттаманың 12-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, тыйым салулар мен сандық шектеулерді қолданбай жүзеге асырылады.

12. Айрықша жағдайларда мыналар:

1) Одақтың ішкі нарығы үшін айтарлықтай маңызды болып табылатын азық-түліктік немесе өзге де тауарлардың ішкі нарығында аса жетіспеушілікті болдырмау не азайту үшін экспортқа уақытша тыйым салулар немесе уақытша сандық шектеулер;

2) халықаралық саудада тауарларды сыныптау, сүрыптау және сату стандарттарын немесе қағидаларын қолданумен байланысты қажетті экспортқа және импортқа тыйым салулар немесе сандық шектеулер;

3) егер мыналар:

Одақ аумағынан шығарылатын үқсас тауар өндірісін немесе сатуды шектеу;

егер Одақта үқсас тауардың айтарлықтай өндірісі болмаса, импорттық тауармен тікелей алмастырыла алатын Одақ аумағынан шыгарылатын тауар өндірісін немесе сатуды шектеу;

Одақ аумагынан шыгарылатын ұқсас тауардың уақытша артық бөлігін тұтынушылардың кейбір топтарына тегін немесе нарықтық бағадан төмен бағамен осы артық бөлігін беру арқылы нарықтан алып тастау;

егер Одақта ұқсас тауардың айтарлықтай өндірісі болмаса, импорттық тауармен тікелей алмастырылуы мүмкін Одақ аумағынан шығарылатын тауардың уақытша артық бөлігін тұтынушылардың кейбір топтарына тегін немесе нарықтық бағадан томен бағамен осы артық бөлігін беру арқылы нарықтан алып тастау қажет болса, кез келген түрде оларды экелу кезінде су биологиялық ресурстардың импортын шектеулер белгіленуі мүмкін.

13. Комиссия Одақ аумағында сандық шектеулерді енгізген кезде, экспорттық және (немесе) импорттық квоталар қолданылады. Мыналарға:

экспорт кезінде - мүше мемлекеттердің аумағынан шығарылатын тауарларға ғана қатысты;

импорт кезінде - үшінші елдерден шыгарылатын тауарларға ғана қатысты сандық шектеулер қолданылады.

Егер тек мүндай сандық шектеулер барлық үшінші елдерден келетін импортқа немесе барлық үшінші елдерге шыгарылатын экспортқа қатысты қолданылмайтын болса, қандай да бір үшінші ел аумағынан тауарлардың импортына немесе қандай да бір ел

сандық шектеулер енгізілуі мүмкін тауарларға гана қатысты экспортқа тыйым салулар немесе сандық шектеулер енгізілуі мүмкін.

15. Осы Хаттаманың 12-тармағының 1) тармақшасына сэйкес Одақтың ішкі нарығы үшін айтарлықтай маңызды болып табылатын ауылшаруашылық тауарларының экспортына тыйым салу немесе сандық шектеу енгізілген кезде, Комиссия:

Одақ аумагынан осындай ауылшаруашылық тауарларын импорттайтын үшінші елдердің азық-түліктік қауіпсіздігі үшін тыйым салудың немесе сандық шектеудің салдарын ескереді;

экспортқа тыйым салуды немесе сандық шектеуді қолданудың сипаты мен үзақтығы жөнінде Дүниежүзілік сауда үйымының Ауыл шаруашылығы комитетіне алдын ала хабарлайды;

кез келген импорттаушы елдің өтініші бойынша қаралатын шарага қатысты мәселелер бойынша консультациялар үйымдастырады не барлық қажетті ақпаратты береді.

Осы тармақта экспортына қатысты тыйым салуды немесе сандық шектеуді енгізуді жоспарлаган мүше мемлекеттер аумагынан

шығарылатын ауылшаруашылық тауарының үлесі импортында кемінде 5 пайызды қүрайтын ел импорттаушы ел деп түсініледі.

16. Комиссия мүше мемлекеттер арасында экспорттық және (немесе) импорттық квоталардың көлемдерін бөледі және мүше мемлекеттердің сыртқы сауда қызметіне қатысушылар арасында экспорттық және (немесе) импорттық квоталардың үлестерін бөлу әдісін айқындайды, сондай-ақ қажет болған жағдайда, үшінші елдер арасында импорттық квота колемін бөледі.

Комиссия мүше мемлекеттер арасында экспорттық және (немесе) импорттық квоталардың көлемдерін бөлуді мүше мемлекеттердің үсыныстарын ескере отырып, сандық шектеулерді енгізу арқылы шешу болжанатын міндеттерге байланысты және мүше мемлекеттердің эрқайсысындағы тауарлар ондірісінің және (немесе) оларды түтыну колемдерін негізге ала отырып жүзеге асырады.

17. Комиссия экспорттық және (немесе) импорттық квоталарды қолдану туралы шешім қабылдаған кезде:

1) экспорттық және (немесе) импорттық квоталарды (олар үшінші елдер арасында бөлінетіне қарамастан) белгілі бір мерзімге белгілейді;

2) оларға бөлінген импорттық квота көлемі туралы (еғер импорттық квота үшінші елдер арасында болінетін болса) барлық мүдделі үшінші елдерге хабарлайды;

3) экспорттық және (немесе) импорттық квоталарды қолдану, олардың көлемдері және қолданылу мерзімдері туралы, сондай-ақ

үшінші елдер арасында импорттық квотаны бөлу туралы ақпаратты жариялайды.

18. Үшінші елдер арасында импорттық квоталарды бөлуді, әдетте, үшінші елдердің барлық маңызды өнім берушілерімен консультациялардың нәтижелері бойынша Комиссия жүзеге асырады.

Бүл ретте Одақ аумағында осы тауар импортында 5 және одан көп пайыз мөлшерде үлесі бар өнім берушілер үшінші елдерден маңызды өнім берушілер деп түсініледі.

19. Егер импорттық квоталарды болу үшінші елдерден барлық маңызды өнім берушілермен консультациялардың нәтижелері негізінде жүзеге асырылмайтын жагдайда, Комиссияның үшінші елдер арасында квоталарды болу туралы шешімі алдыңгы кезең ішінде осы елдерден тауар жеткізу көлемі ескеріле отырып қабылданады.

20. Тиісті тауарды жеткізу импорттық квотаның қолданылу кезеңінде жүргізілетін жагдайда, Комиссия кез келген үшінші елге оган бөлінген импорттық квотаны толық пайдалануга кедергі келтіруі мүмкін ешқандай шарттарды немесе формальдылықтарды белгілемейді.

21. Оган қатысты экспорттық және (немесе) импорттық квота енгізілетін тауарды жеткізу көлемін айқындау үшін алдыңғы кезеңді таңдауды Комиссия жүзеге асырады. Бүл ретте, эдетте, оларга қатысты экспорттың және (немесе) импорттың нақты кәлемдерін көрсететін ақпарат қолжетімді болатын алдыңғы кез келген 3 жыл осындай кезең деп қабылданады. Алдыңгы кезеңді таңдау мүмкіндігі болмаған жағдайда, экспорттық және (немесе) импорттық квоталар экспорттың және (немесе) импорттың нақты көлемдерінің неғұрлым ықтимал бөлінуін бағалау негізінде бөлінеді.

Осы тармақта экспорттың және (немесе) импорттың нақты көлемдері деп оларға шектеулер болмаған жағдайда, экспорттың және (немесе) импорттың көлемдері түсініледі.

22. Тауарды жеткізуге мүдделі кез келген үшінші елдің өтініші бойынша Комиссия осы елмен:

1) белгіленген импорттық квотаны қайта бөлу қажеттігіне;

2) таңдап алынған алдағы кезеңді өзгертуге;

3) импорттық квотаны бөлуге немесе оны шектеусіз пайдалануға қатысты шарттардың, формальдылықтардың немесе біржақты тәртіппен белгіленген кез келген басқа да ережелердің күшін жою қажеттігіне қатысты консультациялар жүргізеді

23. Сыртқы сауда қызметіне қатысушылар арасында экспорттық және (немесе) импорттық квоталар үлестерін бөлуді Комиссия айқындайтын әдіс негізінде мүше мемлекеттер жүзеге асырады және ол экспорттық және (немесе) импорттық квоталар үлестерін алуға қатысты сыртқы сауда қызметіне қатысушылардың тең қүқылы болуына және меншік нысанының, тіркелген жерінің немесе нарықтағы жағдайының белгілері бойынша кемсітпеушілікке негізделеді.

24. Импорттық квотаны үшінші елдер арасында болу жағдайларынан басқа, лицензияларды тиісті тауарды қандай да белгілі бір елге және (немесе) қандай да белгілі бір елден экспорттау

және (немесе) импорттау үшін пайдалану талабын қоюға жол берілмейді.

25. Экспорттық және (немесе) импорттық квоталардың қолданылуына байланысты, Комиссия:

1) тауардың жекелеген түрінің саудасына мүдделі үшінші елдің талабы бойынша экспорттық және (немесе) импорттық квоталарды болу тәртібіне, оларды сыртқы сауда қызметіне қатысушылар арасында болу тетігіне және лицензиялар берілген квоталар көлемдеріне қатьгсты ақпарат береді;

2) экспорты және (немесе) импорты болашақта белгілі бір уақыт ішінде рүқсат етілетін тауардың жалпы саны немесе қүны туралы, сондай-ақ экспорттық және (немесе) импорттық квоталарды қолданудың басталатын және аяқталатын күндері мен олардың кез келген өзгерістері туралы ақпаратты жариялайды.

IV. Айрықша қүқық

26. Сыртқы сауда қызметін жүзеге асыру айрықша қүқық беру жолымен шектелуі мүмкін.

27. Экспортына және (немесе) импортына айрықша қүқық берілетін тауарларды, сондай-ақ мүше мемлекеттердің осындай айрықша қүқық берілетін сыртқы сауда қызметіне қатысушыларды айқындау тэртібін Комиссия айқындайды.

Комиссия шешімі негізінде мүше мемлекеттер айрықша құқық берген сыртқы сауда қызметіне қатысушылар тізбесі Одақтың Интернет желісіндегі ресми сайтында жариялануға жатады.

28. Айрықша құқық беру арқылы сыртқы сауда қызметін жүзеге асыруға шектеу енгізу туралы шешімді мүше мемлекеттің ұсынысы бойынша Комиссия қабылдайды.

Айрықша қүқық енгізу қажеттігінің негіздемесінде қаржылық- экономикалық есептеулер және осы шараның қолданылу орындылығын растайтын өзге де қажетті ақпарат қамтылуға тиіс.

29. Комиссия актісі негізінде мүше мемлекеттер айрықша қүқық берген сыртқы сауда қызметіне қатысушылар кемсітпеушілік қағидатын негізге ала отырып және сатып алу немесе сату шарттарын қоса алганда, коммерциялық түсініктерді ғана басшылыққа ала отырып, тиісті тауарлардың экспорты және (немесе) импорты бойынша мәмілелер жасасады және үшінші елдердің үйымдарына осындай сатып алуларға немесе сатуларға қатысуға қатысты бәсекелесуге (кәдімгі іскерлік практикаға сәйкес) барабар мүмкіндік береді.

30. Оларға қатысты сыртқы сауда қызметіне қатысушыларға айрықша қүқық берілетін тауарлардың экспорты және (немесе) импорты уәкілетті орган беретін айрықша лицензиялар негізінде жүзеге асырылады.

V. Автоматты түрде лицензиялау (қадагалау)

31. Комиссия тауарлардың жекелеген түрлерінщ экспорты және (немесе) импорты серпінін мониторингілеу мақсатында автоматты түрде лицензиялауды (қадағалауды) енгізуге қүқылы.

32. Автоматты түрде лицензиялауды (қадагалауды) енгізу мүше мемлекеттің, сол сияқты Комиссияның бастамасы бойынша жүзеге асырылады.

Автоматты түрде лицензиялауды (қадагалауды) енгізу қажеттігінің негіздемесінде тауарлардың жекелеген түрлері экспортының және (немесе) импортының сандық көрсеткіштерін және олардың өзгерістерін өзге де тәсілдермен қадагалап отырудың мүмкін еместігі туралы ақпарат қамтылуга тиіс.

33. Оларға қатысты автоматты түрде лицензиялау (қадағалау) енгізілетін тауарлардың жекелеген түрлерінің тізбесін, сондай-ақ осындай автоматты түрде лицензиялау (қадагалау) мерзімдерін Комиссия белгілейді.

Оларга қатысты автоматты түрде лицензиялау (қадагалау) енгізілген тауарлар бірыңгай тауарлар тізбесіне енгізіледі.

34. Оларга қатысты автоматты түрде лицензиялау (қадагалау) енгізілген тауарлардыц экспорты және (немесе) импорты уәкілетті орган берген рұқсаттар болган кезде, Комиссия айқындайтын тэртіппен жүзеге асырылады.

35. Бірыңгай тауарлар тізбесіне енгізілген тауарлардыц экспортына және (немесе) импортына рұқсаттар беру осы қосымшага сэйкес ережелерге сай жүзеге асырылады.

VI. Рұқсат беру тәртібі

36. Тауарларды экелуге және (немесе) әкетуге рұқсат беру тәртібі лицензиялауды енгізу немесе сыртқы сауда қызметін реттеудің өзге де экімшілік шараларын қолдану арқылы іске асырылады.

37. Рұқсат беру тәртібін енгізу, қолдану және оның күшін жою туралы шешімді Комиссия қабылдайды.

VII. Жалпы айрықшалықтар

38. Тауарлардыц жекелеген түрлерін экелу және (немесе) әкету кезінде шаралар, оның ішінде осы Хаттаманың III және IV болімдерінде көрсетілгендерден ерекшеленетін негіздер бойынша, егер бүл шаралар:

1) қоғамдық моральды немесе қүқықтық тэртіпті сақтау үшін

қажет;

2) адамның өмірі мен денсаулығын, қоршаған ортаны, жануарлар мен өсімдіктерді қорғау үшін қажет;

3) алтын немесе күміс экспортына және (немесе) импортына қатысты;

4) мэдени қүндылықтар мен мэдени мұраны қорғау үшін қолданылатын;

5) орны толмайтын табиғи ресурстардың таусылуын болғызбау үшін қажет және орны толмайтын табиғи ресурстарды

пайдаланумен байланысты ішкі өндірісті немесе түтынуды шектеумен бір мезгілде жүргізілетін;

6) үкімет жүзеге асыратын тұрақтандыру жоспарының нәтижесінде әлемдік бағаға қарағанда, неғүрлым төмен деңгейде осындай тауарлардың ішкі бағасы тұрақталатын кезеңдер ішінде ішкі өңдеу өнеркәсібі мұндай тауарларының жеткілікті санымен қамтамасыз ету үшін мүше мемлекеттердің аумақтарынан шығарылатын тауарлар экспортын шектеумен байланысты;

7) тауарлардың жалпы немесе жергілікті тапшылығы жағдайында, оларды сатып алу немесе бөлу үшін қажет;

8) халықаралық міндеттемелерді орындау үшін қажет;

9) қорғаныс пен қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін қажет;

10) кедендік заңнаманы қолдануға, қоршаған ортаны қорғауға, зияткерлік меншікті қорғауға қатысты халықаралық міндеттемелерге қайшы келмейтін қүқықтық актілердің және өзге де қүқықтық актілердің сақталуын қамтамасыз ету үшін қажет болған жағдайларда енгізілуі мүмкін.

39. Осы Хаттаманың 38-тармағында көрсетілген шаралар Комиссия шешімі негізінде енгізіледі және үшінші елдердің еркін немесе негізделмеген кемсітушілік, сондай-ақ тауарлармен сыртқы сауданың жасырын шектеу қүралы бола алмайды.

40. Осы Хаттаманың 38-тармағында көзделген негіздер бойынша тауардың жекелеген түріне қатысты шараларды енгізу не олардың күшін жою мақсаттары үшін мүше мемлекет тауардың атауы, оның ЕАЭО СЭҚ ТН коды, үсынылатын шаралар сипаттамасы және олардың болжамды қолданылу мерзімі туралы мәліметтерді, сондай-ақ шараларды енгізу немесе олардың күшін жою қажеттігінің негіздемесін қамтитын құжаттарды Комиссияга ұсынады.

41. Егер Комиссия мүше мемлекеттің осы Хаттаманың 38-тармағында көзделген негіздер бойынша шараларды енгізу туралы ұсынысын қабылдамаған жагдайда, олардың енгізілуіне бастамашы болган мүше мемлекет осы Хаттаманың X бөліміне сәйкес біржақты тәртіппен осындай шараларды енгізе алады.

VIII. Сыртқы қаржылық жагдайды қоргау және төлемдік теңгерім тепе-теңдігін қамтамасыз ету

42. Тауарлардыц жекелеген түрлерінің импорты кезінде шаралар, оның ішінде осы Хаттаманың III және IV бөлімдерінде көрсетілгендерден ерекшеленетін негіздер бойынша, егер бүл сыртқы қаржылық жагдайды қорғау және төлемдік теңгерім тепе-теңдігін қамтамасыз ету үшін қажет болган жагдайда, енгізілуі мүмкін.

Мүндай шаралар, егер толем теңгерімінің күрделі жай-күйіне байланысты ғана өзге шаралар сыртқы есеп айырысулар жағдайының күрт нашарлауын тоқтата алмаса, енгізілуі мүмкін.

43. Егер импортталатын тауарларды жеткізгені үшін төлемдер осы Хаттаманың 44-тармағында айтылған мүше мемлекеттердің валюталық резервтері қалыптасатын валюталармен жүргізілсе ғана шаралар, оның ішінде осы Хаттаманың III және IV бөлімдерінде көрсетілгендерден ерекшеленетін негіздер бойынша енгізілетін шаралар қолданылуы мүмкін.

44. Импортқа қатысты шектеулер мүше мемлекеттердің валюталық резервтерінің сөзсіз айтарлықтай қысқару қауіпін болдырмау үшін немесе мүше мемлекеттердің валюталық резервтерінің орынды өсу қарқынын қалпына келтіру үшін қажет болатын маңызынан да неғүрлым маңызды болмауға тиіс.

45. Комиссия мүше мемлекеттің осы Хаттаманың 42-тармағында көрсетілген шараларды енгізу туралы ұсынысын қарайды.

46. Егер Комиссия мүше мемлекеттің шараларды енгізу туралы ұсынысын қабылдамаған жагдайда, онда мүше мемлекет осы Хаттаманың 42-тармагында көрсетілген шараларды енгізу туралы шешімді осы Хаттаманың X бөліміне сәйкес біржақты тәртіппен қабылдай алады.

IX. Тауарлардыц сыртқы саудасы саласындагы лицензиялау

47. Лицензиялау Комиссия белгілеген жағдайларда, тауарлардыц жекелеген түрлерініц экспорты және (немесе) импорты кезінде, егер осы тауарларга қатысты:

сандық шектеулер;

айрықша қүқық;

рүқсат беру тэртібі;

тарифтік квота;

арнаиы қорғау шарасы ретінде импорттық квота енгізілсе, қолданылады.

Лицензиялау уэкілетті органның сыртқы сауда қызметіне қатысушыға тауарлардың экспортына және (немесе) импортына лицензия беруі арқылы іске асырылады.

Бір мүше мемлекеттің уәкілетті органы берген лицензияларды барлық басқа мүше мемлекеттер мойындайды.

48. Бірыңғай тауарлар тізбесіне енгізілген тауарлардың экспортын және (немесе) импортын лицензиялау осы Хаттамаға қосымшада көзделген қағидаларга сэйкес жүзеге асырылады.

49. Уәкілетті органдар лицензиялардың мынадай түрлерін

береді:

біржолғы лицензия;

бас лицензия;

айрықша лицензия.

Бас және айрықша лицензиялар беру Комиссия айқындайтын жағдайларда жүзеге асырылады.

X. Шараларды біржақты тәртіппен қолдану

50. Осы Қосымшаныц VII және VIII бөлімдерінде көзделген негіздер бойынша айрықша жағдайларда, мүше мемлекеттер үшінші елдермен саудада біржақты тәртіппен уақытша шараларды, оныц ішінде осы Хаттаманыц III және IV бөлімдерінде көрсетілгендерден ерекшеленетін негіздер бойынша енгізуі мүмкін.

51. Уақытша шараны енгізетін мүше мемлекет алдын ала, бірақ ол енгізілген күнге дейін күнтізбелік 3 күннен кешіктірмей, Комиссияға бұл туралы хабарлайды және Одақтың кедендік аумағына осындай шара енгізу туралы үсыныс енгізеді.

52. Комиссия мүше мемлекеттің уақытша шара енгізу туралы ұсынысын қарайды және мүше мемлекеттің үсынысын қарау қорытындылары бойынша Одақтың кедендік аумағында осындай шара енгізу туралы шешім қабылдауы мүмкін.

53. Бүл жағдайда осындай шараның қолданылу мерзімін Комиссия белгілейді.

54. Егер Одақтың кедендік аумағына уақытша шара енгізу туралы шешім қабылданбаған жағдайда, Комиссия уақытша шараны енгізген мүше мемлекетке және мүше мемлекеттердің кеден органдарына уақытша шара оның енгізілген күнінен бастап 6 айдан аспайтын мерзімге қолданылатынын хабарлайды.

55. Мүше мемлекеттен уақытша шара енгізу туралы алынған хабарламаның негізінде Комиссия мүше мемлекеттердің кеден органдарына бір мүше мемлекеттің уақытша шараны енгізгені туралы:

1) мүше мемлекеттін; оған сәйкес уақытша шара енгізілетін нормативтік қүқықтық актісінің атауын;

2) тауардың және ЕАЭО СЭҚ ТН кодының атауын;

3) уақытша шара енгізілген күнді және оның қолданылу мерзімін корсете отырып дереу хабарлайды.

56. Осы Хаттаманың 55-тармағында көрсетілген ақпаратты алғаннан кейін мүше мемлекеттердің кеден органдары мыналарға:

тауарлары туралы мәліметтер осы ақпаратта қамтылған, уақытша шараны қолданған мүше мемлекеттің аумагынан шығарылатын тиісті тауарларды осы мүше мемлекеттің уәкілетті органы берген лицензиясыз әкетуге;

тауарлары туралы мәліметтер осы ақпаратта қамтылған, уақытша шараны қолданған мүше мемлекетке арналған тиісті тауарларды осы мүше мемлекеттің уәкілетті органы берген лицензиясыз әкелуге жол бермейді. Бүл ретте уақытша шараны қолданбайтын мүше мемлекеттер уақытша шараны қолданған мүше мемлекеттің аумағына тиісті тауарлардыц әкелінуіне жол бермеуге бағытталған қажетті күш-жігерін жүмсайды.

Үшінші елдерге қатысты тарифтік емес реттеу шаралары туралы хаттамага

қосымша

Тауарлардың экспортына және (немесе) импортына лицензиялар және рүқсаттар беру қағидалары

I. Жалпы ережелер

1. Осы Қағидалар оларға қатысты үшінші елдермен саудада тарифтік емес реттеу шаралары қолданылатын, бірыңғай тауарлар тізбесіне енгізілген тауарлардың экспортына және (немесе) импортына лицензиялар және рұқсаттар беру тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда Үшінші елдерге қатысты тарифтік емес реттеу шаралары туралы хаттамада (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 7 қосымша) айқындалган ұгымдар, сондай-ақ мынадай ұгымдар пайдаланылады:

«өтінім беруші» - лицензияны немесе рұқсатты ресімдеу мақсатында уәкілетті органга құжаттар ұсынатын сыртқы сауда қызметіне қатысушы;

«лицензияны орындау» - оларга қатысты берілген (ресімделген) лицензия негізінде кеден органдары шыгарган тауарларды іс жүзінде Одақтың кедендік аумагына экелу немесе Одақтың кедендік аумагынан әкету.

3. Лицензия мен лицензия телнүсқасын бергені (ресімдегені) үшін уәкілетті орган мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген тәртіппен және мөлшерде мемлекеттік баж (лицензиялық алым) алады.

4. Лицензиялар мен рүқсаттар оған қатысты лицензиялау немесе автоматты түрде лицензиялау (қадагалау) енгізілген ЕАЭО СЭҚ ТН бойынша сыныпталатын әрбір тауарга беріледі.

5. Лицензиялар мен рүқсаттарга қол қою қүқыгы берілген уэкілетті органдардың лауазымды адамдары қолтацбаларыныц үлгілері, сондай-ақ уәкілетті органдардың мөрлері бедерлерініц үлгілері мүше мемлекеттердіц кеден органдарына хабарлау үшін Комиссияга жіберіледі.

6. Лицензияны немесе рүқсатты ресімдеу үшін берілген құжаттар, сондай-ақ лицензияның орындалғанын растайтын қүжаттар лицензияның немесе рүқсаттыц қолданылу мерзімі аяқталган күннен бастап немесе лицензияныц қолданылуын тоқтату туралы немесе тоқтата тұру туралы шешім қабылданган күннен бастап 3 жыл ішінде уәкілетті органдарда сақталуга жатады.

Көрсетілген мерзім аяқталганнан кейін қүжаттар лицензия немесе рұқсат берілген мүше мемлекеттіц зацнамасында белгіленген тәртіппен жойылады.

7. Берілген лицензиялар мен рүқсаттардыц дерекқорын жүргізуді уэкілетті органдар жүзеге асырады және көрсетілген ақпаратты Комиссия белгілейтін тәртіппен және мерзімде

Комиссияга ұсынады. Комиссия мүше мемлекеттердің кеден органдарына берілген лицензиялар туралы деректерді ұсынады.

II. Лицензиялар беру тәртібі

8. Лицензия беруге арналган өтінішті ресімдеу және лицензияны ресімдеу Комиссия бекітетін, тауарлардыц жекелеген түрлерініц экспортына және (немесе) импортына лицензия беруге арналган өтінішті ресімдеу туралы және осындай лицензияны ресімдеу туралы нұсқаулыққа сэйкес жүзеге асырылады.

Лицензия Комиссия бекітетін тэртіппен, ал ол бекітілгенге дейін - мүше мемлекеттіц зацнамасына сэйкес айқындалатын

тәртіппен электрондық қүжат нысянында берілуі (ресімделуі) мүмкін.

Электрондық қүжат нысанындагы лицензияныц қүрылымы мен форматын Комиссия бекітеді, алар ол бекітілгенге дейін мүше мемлекеттің зацнамасына сэйкес айқындалады.

9. Біржолғы лицензияныц қолданылу кезеці, ол қолданыла бастаған күннен бастап 1 жылдан аспауы тиіс. Біржолғы лицензияныц қолданылу мерзімі сыртқы сауда келісімшартыныц (шартыныц) қолданылу мерзімімен немесе лицензияны беру үшін негіз болып табылатын қүжаттың қолданылу мерзімімен шектелуі мүмкін.

Оларга қатысты экспортына және (немесе) импортына сандық шектеулер немесе арнайы қорғау шарасы ретінде импорттық квота немесе тарифтік квоталар енгізілген тауарлар үшін лицензияныц қолданылу кезеці квота белгіленген күнтізбелік жылы аяқталады.

Бас лицензияныц қолданылу мерзімі, ол қолданыла бастаған күннен бастап 1 жылдан аспауы тиіс, ал оларға қатысты экспортына және (немесе) импортына сандық шектеулер немесе тарифтік квоталар енгізілген тауарлар үшін, егер Комиссия өзгеше белгілемесе, квота белгіленген күнтізбелік жылы аяқталады.

Айрықша лицензияныц қолданылу мерзімін эрбір нақты жағдайда Комиссия белгілейді.

10. Лицензияны ресімдеу үшін өтінім беруші немесе тиісті өкілеттіктерінің жазбаша растауына ие оныц окілі уәкілетті органға мынадай қүжаттар мен мәліметтерді береді:

1) тауарлардыц жекелеген түрлерініц экспортына және (немесе) импортына лицензия беруге арналған өтінішті ресімдеу туралы және осындай лицензияны ресімдеу туралы нұсқаулыққа сэйкес толтырылган және ресімделген лицензия беру туралы өтініш (бүдан әрі - отініш);

2) Комиссия бекітетін форматтағы, ал ол бекітілгенге дейін - мүше мемлекеттіц зацнамасына сэйкес айқындалатын тэртіппен отініштің электрондық кошірмесі;

3) сыртқы сауда шартыныц (келісімшартының) кошірмесі, қосымшалары және (немесе) оған толықтырулар (біржолғы лицензия үшін), ал сыртқы сауда шарты (келісімшарты) болмаған жағдайда - тараптардыц ниеттерін растайтын өзге де қүжаттың көшірмесі;

4) салық органында есепке қойылғаны туралы немесе мемлекеттік тіркелгені туралы қүжаттың көшірмесі (егер бұл мүше мемлекеттіц заңнамасында козделген болса, мәліметтер);

5) лицензияланатын қызмет түрін жүзеге асыруға берілген лицензияның көшірмесі немесе егер қызметтің мұндай түрі оган қатысты Одақтың кедендік аумағында лицензиялау енгізілген тауар айналымына байланысты болса, лицензияланатын қызмет түрін жүзеге асыруға берілген лицензияның болуы туралы мәліметтер (егер бүл мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген болса);

6) оның негізінде тиісті тауарға лицензиялау енгізілген Комиссия шешімімен егер олар айқындалған болса, өзге де қүжаттар (мәліметтер).

11. Қүжаттардың берілген көшірмелерініц әрбір парағы өтінім берушініц қолымен және мөрімен куэландырылуға тиіс не қүжаттардыц көшірмелері тігіліп, олардыц соцғы парақтары өтінім берушінің қолымен және мөрімен куэландырылуға тиіс.

Өтінім беруші үсынған қүжаттар уәкілетті органда тіркелуге жатады.

Өтініш пен қүжаттар (мәліметтер) мүше мемлекеттіц зацнамасында көзделген тәртіппен электрондық қүжат нысанында берілуі мүмкін. Егер мүше мемлекеттіц зацнамасында көзделген болса, қүжаттарды (мәліметтерді) өтінім берушінің электрондық цифрлық қолтаңбасымен куәландырылған сканерленген құжаттар түрінде ұсынуға рүқсат етіледі.

Өтінім беруші лицензия бергені (ресімдегені) үшін мүше мемлекеттің зацнамасында көзделген тэртіппен және мөлшерде алынатын мемлекеттік бажды (лицензиялық алымды) төлегенін растайтын қүжатты бергеннен кейін лицензия беріледі.

12. Комиссия шешімінде көзделген жағдайларда өтінім беруші

не уәкілетті орган өтінішті уәкілетті органға берілгенге дейін, егер бұл мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген болса, мүше мемлекет

айқындаган, мүше мемлекеттіц атқарушы билігініц тиісті органына келісуге жібереді.

13. Уэкілетті орган осы Қагидалардың 10-тармагында

көзделген қүжаттар негізінде, егер Комиссия шешімінде өзге мерзімдер белгіленбеген болса, қүжаттар берілген күннен бастап 15 жүмыс күні ішінде лицензия беруді немесе оны беруден бас тартуды жүзеге асырады.

14. Мыналар лицензия беруден бас тарту үшін негіз болып табылады:

1) өтінім беруші лицензия алу үшін үсынған қүжаттарда толық емес немесе дүрыс емес мәліметтердіц болуы;

2) осы Қағидалардыц 10 - 12-тармақтарында көзделген талаптардың сақталмауы;

3) лицензия беруге негіз болатын бір немесе бірнеше қүжаттар қолданысыныц тоқтатылуы немесе тоқтатыла түруы;

4) оны іске асыру үшін лицензия сүралатын шартты (келісімшартты) орындау салдары туындауы мүмкін мүше мемлекеттердің халықаралық міндеттемелерініц бүзылуы;

5) квотаныц, сондай-ақ тарифтік квотаның бітуі не олардың болмауы (квоталанатын тауарларга лицензия ресімделген жагдайда);

6) Комиссия актісінде көзделген өзге де негіздер.

15. Лицензия беруден бас тарту туралы шешім уэжделуге және

өтінім берушіге жазбаша нысанда не, егер бүл Комиссия шешімінде, ал көрсетілген шешім болмаған жагдайда - мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген болса, электрондық құжат нысанында ұсынылуга тиіс.

16. Уәкілетті орган өтінім берушіге берілетін лицензияныц түпнұсқасын ресімдейді. Өтінім беруші тауарлар кедендік декларацияланганга дейін лицензияныц түпнұсқасын тиісті кеден органына үсынады, ол лицензияны бақылауга қою кезінде кеден органыныц бақылауга қою туралы белгісі бар оның көшірмесін өтінім берушіге береді.

Егер уәкілетті орган лицензияны электрондық қүжат түрінде берген (ресімдеген) болса, онда отінім берушініц оз мемлекетінің кеден органына лицензияныц түпнұсқасын қагаз жеткізгіште беруі талап етілмейді.

Уәкілетті органдар мен кеден органдарыныц электрондық қүжат нысанында берілген лицензиялардыц орындалуын бақылау бойынша озара іс-қимылыныц тэртібі мүше мемлекеттердің заңнамасында айқындалады.

17. Берілген лицензияларга, оныц ішінде техникалық сипаттагы себептер бойынша өзгерістер енгізуге жол берілмейді.

18. Егер зацды түлга ретінде тіркелген отінім берушініц қүрылтай қүжаттарына өзгерістер енгізілсе (үйымдық-қүқықтық нысаныныц, атауыныц не оныц орналасқан жерініц өзгеруі) немесе жеке түлга болып табылатын өтінім берушініц паспорттық деректері өзгерсе, өтінім беруші отініш пен көрсетілген озгерістерді растайтын

құжаттарды қоса бере отырып, берілген лицензияның қолданылуын тоқтату және жаңа лицензия ресімдеу туралы өтінішпен жүгінуге міндетті.

19. Уәкілетті орган:

1) егер бұл мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген болса, өтінім берушінің жазбаша нысанда немесе электрондық құжат

нысанында берген өтініші;

2) заңды тұлға ретінде тіркелген өтінім берушінің құрылтай қүжаттарына өзгерістер енгізілген (үйымдық-қүқықтық нысанының, атауының не оның орналасқан жерінің өзгеруі) немесе жеке тұлга болып табылатын өтінім берушінің паспорттық деректері өзгерген;

3) лицензия алу мақсатында өтінім беруші үсынган қүжаттарда дұрыс емес мәліметтер анықталган;

4) олардың негізінде лицензия берілген бір немесе бірнеше қүжаттардыц қолданылуы тоқтатылған немесе тоқтатыла түрған;

5) оның негізінде лицензия берілген шартты (келісімшартты) орындау кезінде мүше мемлекеттіц халықаралық міндеттемелерін бүзылған;

6) егер қызметтің мүндай түрі оған қатысты лицензиялау енгізілген тауардың айналымына байланысты болса, қызметтіц лицензияланатын түрін жүзеге асыруға берілген лицензия қайтарып алынған;

7) белгіленген тәртіпті сақтаған кезде берілуі мүмкін емес лицензияны беруге алып келген, лицензияны беру кезінде жол берілген бүзушылықтар анықталған;

8) лицензияның иесі халықаралық нормативтік құқықтық актілерде немесе мүше мемлекеттің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген лицензия беру шарттарын сақтамаған;

9) соттың шешімі болған;

10) лицензияның иесі осы Қағидалардың 22-тармағын орындамаған жағдайларда, лицензияның қолданылуын тоқтату немесе тоқтата тұру туралы шешім қабылдауға құқылы.

20. Лицензияның қолданылуы уэкілетті орган тоқтата түру туралы шешім қабылдаған күннен бастап тоқтатыла тұрады.

Тоқтатыла түрған лицензияның қолданылуын уәкілетті орган оның қолданылуын тоқтата түруға әкелген себептерді жойғаннан кейін қайта қалпына келтіруі мүмкін. Бүл ретте лицензияның қолданылуын тоқтата тұру оны үзарту үшін негіз болып табылмайды.

Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру немесе тоқтату тэртібін Комиссия айқындайды.

21. Лицензия жоғалған жагдайда, уәкілетті орган өтінім берушінің жазбаша өтініші бойынша және мүше мемлекеттіц зацнамасында көзделген тәртіппен және мөлшерде мемлекеттік баж (лицензиялық алым) толенгеннен кейін түпнүсқаға үқсас ресімделген және «Телнүсқа» деген жазуы бар лицензияныц телнүсқасын береді.

Лицензияны жоғалтудыц себептері мен мән-жайлары түсіндірілетін өтініш еркін нысанда жасалады.

Лицензияныц телнұсқасын отініш берілген күннен бастап 5 жүмыс күні ішінде уәкілетті орган береді.

22. Бас және айрықша лицензиялардың иелері тоқсан сайын, есепті тоқсаннан кейінгі айдың 15-күніне дейін уәкілетті органға лицензияныц орындалу барысы туралы есепті ұсынуға міндетті.

Біржолғы лицензиялардыц иелері лицензияныц қолданылу мерзімі өткеннен кейін күнтізбелік 15 күн ішінде уәкілетті органга лицензияныц орындалуы туралы анықтама беруге міндетті.

23. Мүше мемлекеттіц тиісті кеден органы лицензияны бақылаудан алган кезде өтінім берушіге оныц жазбаша өтінішініц негізінде 5 жүмыс күні ішінде лицензияны орындау туралы анықтама береді.

Анықтама берудіц нысаны мен тэртібін Комиссия айқындайды.

24. Егер кеден органдарыныц мүндай ақпаратты үсынуы мүше мемлекеттіц зацнамасында козделген болса, кеден органдары электрондық нысанда лицензиялардыц орындалуы туралы ақпаратты тікелей уэкілетті органга береді.

Егер кеден органдары лицензиялардыц орындалуы туралы ақпаратты электрондық нысанда тікелей уәкілетті органга беретін болса, лицензиялардыц иелері лицензиялардыц орындалу барысы туралы есептерді және лицензиялардыц орындалуы туралы анықтамаларды уэкілетті органга бермейді.

III. Рүқсаттар беру тэртібі

25. Рұқсатты ресімдеу Комиссия бекітетін тауарлардыц жекелеген түрлерінің экспортына және (немесе) импортына рұқсатты ресімдеу туралы нұсқаулыққа сэйкес жүзеге асырылады.

Рұқсат Комиссия бекітетін тәртіппен, ал ол бекітілгенге дейін - мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес айқындалатын тэртіппен электрондық қүжат нысанында берілуі (ресімделуі) мүмкін.

Электрондық қүжат нысанындағы рұқсаттың құрылымы мен форматын Комиссия бекітеді, ал ол бекітілгенге дейін мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес айқындалады.

Бір мүше мемлекеттің уэкілетті органы берген рүқсаттарды барлық басқа мүше мемлекеттер мойындайды.

26. Рұқсаттарды беру мерзімі өтініш берілген күннен бастап 3 жүмыс күнінен аспауы тиіс.

Рұқсаттар сыртқы сауда қызметіне кез келген қатысушыларға уәкілетті органга берілетін:

жазбаша өтініштің;

қағаз жеткізгіштегі рүқсат жобасының;

Комиссия бекітетін форматта, ал ол бекітілгенге дейін мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес айқындалатын форматта рұқсат жобасының электрондық кошірмесі негізінде шектеусіз беріледі.

27. Рүқсаттың қолданылу мерзімі рүқсат берілген күнтізбелік жылмен шектеледі.

28. Уәкілетті орган сыртқы сауда қызметіне қатысушыға немесе оны алуға өкілеттіктерді жазбаша растауы бар оның өкіліне берілетін рүқсаттың түпнұсқасын ресімдейді.

Сыртқы сауда қызметіне қатысушы тауарлар кедендік декларацияланғанға дейін рұқсатты бақылауға қою кезінде сыртқы

сауда қызметіне қатысушыға бақылауға қою туралы кеден органының белгісі бар оның көшірмесін беретін тиісті кеден органына рұқсаттың түпнұсқасын береді.

Егер уэкілетті орган рұқсатты электрондық қүжат нысанында

берген (ресімдеген) болса, онда сыртқы сауда қызметіне

қатысушының өз мемлекетінің кеден органына рұқсаттың түпнұсқасын қағаз жеткізгіште беруі талап етілмейді.

Уәкілетті органдар мен кеден органдарының электрондық қүжат нысанында берілген рүқсаттардың орындалуын бақылау бойынша өзара іс-қимылының тэртібі мүше мемлекеттердің зацнамасында айқындалады.

29. Берілген рұқсаттар сыртқы сауда қызметіне басқа қатысушыларға қайта ресімдеуге жатпайды.

Берілген рүқсаттарға озгерістер енгізуге жол берілмейді.

30. Берілген рүқсат жоғалған жағдайда, уәкілетті орган 3 жүмыс күні ішінде сыртқы сауда қызметіне қатысушының жазбаша өтініші бойынша түпнүсқаға үқсас ресімделетін және «Телнұсқа» деген жазуы бар рүқсаттың телнұсқасын бере алады. Бүл ретте өтініште рүқсатты жоғалтудың себептері мен мэн-жайлары түсіндірілуге тиіс. Өтініш еркін нысанда жасалады.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 8 ҚОСЫМША

Үшінші елдерге қатысты арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бүдан әрі - Шарт) 48 және 49-баптарына сэйкес эзірленген және Одақтагы тауар өндірушілердің экономикалық мүдделерін қоргау мақсатында үшінші елдерге қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларының қолданылуын айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үгымдар мыналарды білдіреді:

«үқсас тауар» - тергеп-тексеру (қайта тергеп-тексеру) объектісі болып табылатын немесе болуы мүмкін тауарга толықтай сәйкес келетін тауар не мүндай тауар болмаган жагдайда - тергеп-тексеру (қайта тергеп-тексеру) объектісі болып табылатын немесе болуы мүмкін тауардың сипаттамасына жақын сипаттамаларьт бар басқа тауар;

«демпингке қарсы шара» - демпингке қарсы баж, оның ішінде алдын ала демпингке қарсы баж енгізу немесе экспорттаушы

қабылдаған ерікті баға міндеттемелерін мақұлдау арқылы Комиссия шешімі бойынша қолданылатын демпингтік импортқа қарсы іс-қимыл бойынша шара;

«демпингке қарсы баж» - демпингке қарсы шараны енгізу кезінде қолданылатын және мүше мемлекеттердің кеден органдары кедендік экелу бажына қарамастан алатын баж;

«демпингтік маржа» - тауардың экспорттық багасын шегерумен, осы тауардың қалыпты құнының оның экспорттық багасына пайызбен корсетілген қатынасы не тауардың қалыпты қүны мен оның экспорттық багасының арасындагы абсолюттік көрсеткіштермен көрсетілген айырмасы;

«импорттық квота» - тауардың санына және (немесе) құнына қатысты оның Одақтың кедендік аумагына импортын шектеу;

«отемақы шарасы» - өтемақы бажын (оның ішінде алдын ала отемақы бажын) енгізу не субсидиялаушы үшінші елдің уэкілетті органы немесе экспорттаушы қабылдаган ерікті міндеттемелерді мақұлдау арқылы Комиссияның шешімі бойынша қолданылатын, мүше мемлекеттердің экономика саласына экспорттаушы үшінші елдің езіндік ерекшелікті субсидия әсерін бейтараптандыру жөніндегі шара;

«әтемақы бажы» - өтемақы шарасын енгізу кезінде қолданылатын және мүше мемлекеттердің кеден органдары кедендік экелу бажына қарамастан алатын баж;

«мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал» - атап айтқанда, мүше мемлекеттерде үқсас тауар өндірісі көлемінің

және мүше мемлекеттер нарығында оны өткізу көлемінің қысқаруымен, мұндай тауар өндірісі рентабельділігінің төмендеуімен, сондай-ақ мүше мемлекеттер экономикасының осы саласындағы тауар қорларына, жүмыспен қамтуға, жалақының деңгейіне және мүше мемлекеттер экономикасының осы саласына инвеетициялардың деңгейіне теріс эсер етуден көрінуі мүмкін, мүше мемлекеттер экономикасы саласы ахуалының дәлелдемелермен расталған нашарлауы;

«тікелей бәсекелес тауар» - өзінің мақсаты, қолданылуы, сапалық және техникалық сипаттамалары бойынша, сондай-ақ тергеп-тексеру (қайта тергеп-тексеру) объектісі болып табылатын немесе болуы мүмкін тауарды түтыну процесінде сатып алушы оны ауыстыратындай немесе ауыстыруға дайын болатындай басқа да негізгі қасиеттері бойынша тергеп-тексеру (қайта тергеп-тексеру) объектісі болып табылатын немесе болуы мүмкін тауарга сай келетін тауар;

«сауданың эдеттегі барысы» - өндірістің орташа өлшемді шығасыларына және орташа өлшемді сауда, экімшілік және жалпы шығасыларға негізделе отырып айқындалатын үқсас тауардың орташа өлшемді озіндік қүнынан томен емес баға бойынша экспорттаушы үшінші елдің нарығында оны сатып алу-сату;

«толеушілер» - Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексіне сәйкес айқындалған тұлғалар;

«алдын ала демпингке қарсы баж» - оған қатысты тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру барысында

демпингтік импорттың болуы және осыған байланысты мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залалы, оның келтіретін қауіпі немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бәсеңдеуі туралы алдын ала қорытынды жасаған тауардың Одақтың кедендік аумағына импорты кезінде қолданылатын баж;

«алдын ала өтемақы бажы» - оған қатысты тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру барысында субсидияланатын импорттың болуы және осыған байланысты мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залалы, оның келтіретін қауіпі немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын құрудың айтарлықтай бәсеңдеуі туралы алдын ала қорытынды жасаған тауардың Одақтың кедендік аумағына импорты кезінде қолданылатын баж;

«алдын ала арнайы баж» - оған қатысты тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру барысында мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залал келтірген немесе келтіру қауіпін төндірген үдемелі импорттың болуы туралы алдын ала қорытынды жасаған тауардың Одақтың кедендік аумагына импорты кезінде қолданылатын баж;

«байланысты түлғалар» - төменде келтірілген бір немесе бірнеше критерийлерге сай келетін тұлғалар:

«алдыңғы кезең» - қажетті статистикалық деректері бар тергеп-тексеру жүргізу туралы өтініш берілген күннің тікелей алдындағы күнтізбелік 3 жыл;

осы тұлғалардың әрқайсысы басқа түлғаның қатысуымен құрылған ұйымыың қызметкері немесе басшысы болып табылады;

тұлғалар іскер әріптестер болып табылады, яғни шарттық қатынастармен байланысты болады, пайда алу мақсатында әрекет етеді және бірлескен қызметті жүзеге асыруға байланысты шығыстар мен залалдарды бірлесіп көтереді;

тұлғалар бір ұйымның жүмыс берушілері және жұмыскерлері болып табылады;

қандай да бір тұлға дауыс беретін акциялардың 5 және одан да көп пайызын немесе екі тұлғаның үлестерін тікелей немесе жанама түрде иеленеді, бақылайды немесе олардың номиналды ұстаушысы болып табылады;

тұлғалардың біреуі екінші тұлғаны тікелей немесе жанама түрде бақы лайды;

екі түлғаны да үшінші түлға тікелей немесе жанама түрде бақылайды;

екі түлға бірлесіп үшінші түлғаны тікелей немесе жанама түрде бақы лайды;

тұлғалар неке қатынастарында, туыстық немесе бала асыраушы немесе асырап алынған, сондай-ақ қамқоршы және қамқорлықтағы қатынастарда болады.

Бүл ретте мынадай іс-қимылдардың біреуін немесе бірнешеуін жасау:

оның атқарушы органының функцияларын жүзеге асыру;

заңды түлғаның кэсшкерлік қызметін жүргізу шарттарын айқындау құқығын алу;

заңды түлғаның жарғылық (қалыптасу) капиталын (қорын) құрайтын акцияларға (үлестерге) тиесілі дауыстардың жалпы санының 5 пайызынан астамына билік ету арқылы заңды түлға қабылдайтын шешімдерді заңды немесе жеке түлғаның айқындау мүмкіндігі тікелей бақылау деп түсініледі.

Жеке немесе заңды түлға арқылы не арасында тікелей бақылау бар бірнеше заңды түлғалар арқылы заңды түлға қабылдайтын шешімдерді заңды немесе жеке түлғаның айқындау мүмкіндігі жанама бақылау деп түсініледі;

«мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залал» - мүше мемлекеттер экономика саласының өндірістік, сауда және қаржы жағдайының айтарлықтай нашарлауынан көрінетін және әдетте, алдыңғы кезең ішінде айқындалатын мүше мемлекеттерде үқсас немесе тікелей бәсекелесуші тауар өндірісімен байланысты ахуалдың дәлелдемелермен расталған жалпы нашарлауы;

«арнайы қорғау шарасы» - импорттық квотаны, арнайы квотаны немесе арнайы бажды, оның ішінде алдын ала арнайы бажды енгізу арқылы Комиссияның шешімі бойынша қолданылатын Одақтың кедендік аумағына үдемелі импортты шектеу жөніндегі шара;

«арнайы квота» - оның шеңберінде Одақтың кедендік аумағына тауар арнайы бажды төлеусіз, ал осы көлемнен артық арнайы баж төлемімен жеткізілетін Одақтың кедендік аумағына тауар импортының белгілі бір колемін белгілеу;

«арнайы баж» - арнайы қорғау шарасын енгізген кезде қолданылатын және мүше мемлекеттердің кеден органдары кедендік экелу бажына қарамастан алатын баж;

«субсидияланатын импорт» - өндірілуі, экспортталуы немесе тасымалдануы кезінде экспорттаушы үшінші елдің өзіндік ерекшелікті субсидиясы пайдаланылған тауардың Одақтың кедендік аумағына импорты;

«үшінші елдер» - Шарт қатысушылары болып табылмайтын елдер және (немесе) елдердің бірлестіктері, сондай-ақ Комиссия бекітетін элем елдерінің сыныптауышына енгізілген аумақтар;

«субсидиялаушы орган» - экспорттаушы үшінші елдің мемлекеттік органы не жергілікті өзін-өзі басқару органы не тиісті мемлекеттік органның не жергілікті өзін-өзі басқару органының тапсырмасы бойынша әрекет ететін немесе құқықтық актіге сэйкес немесе нақты мән-жайларға орай тиісті мемлекеттік орган не жергілікті озін-озі басқару органы уэкілеттік берген түлга;

«мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал келтіру қаупі» - мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал келтірудің дэлелдемелермен расталган шарасыздыгы;

«мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залал келтіру қаупі» - мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залал келтірудің дэлелдемелермен расталган шарасыздыгы;

«экспорттық бага» - Одақтың кедендік аумағына тауардың импорты кезінде толенген немесе толенуге тиіс бага.

II. Тергеп-тексеру

1. Тергеп-тексеру жүргізу мақсаттары

3. Тауардың импорты кезінде арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын енгізу алдында:

Одақтың кедендік аумагына өскен импорттың және осыган байланысты мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залалдың немесе оны келтіру қаупінің болуын;

Одақтың кедендік аумагына демпингтік немесе субсидияланатын импорттың болуын және осыган байланысты мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залалдың немесе оны келтіру немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын құрудың айтарлықтай бәсеңдеуі қаупінің болуын анықтау мақсатында тергеп-тексеру жүргізіледі.

2. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган

4. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган өзіне халықаралық шарттарда және Одақтың құқығын қүрайтын актілерде берілетін өкілеттіктер шеңберінде әрекет етеді.

5. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру нәтижелері бойынша Комиссияга арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану мерзімін қолданудың немесе ұзартудың не арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қайта қараудың немесе күшін жоюдың орындылыгы туралы ұсынысы бар, Комиссияның тиісті шешімінің жобасы қоса берілген баяндаманы ұсынады.

6. Арыайы қорғау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қайта қарау қайта тергеп-тексерудің қорытындылары бойынша оны өзгертуді, күшін жоюды немесе ырықтандыруды көздейді.

7. Осы Хаттаманың 15 - 22, 78 - 89, 143 - 153-тармақтарында көзделген жагдайларда, тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру аяқталғанға дейін Комиссияға алдын ала арнайы, алдын ала демпингке қарсы немесе алдын ала өтемақы бажын енгізу мен қолданудың орындылыгы туралы ұсынысы бар, Комиссияның тиісті шешімінің жобасы қоса берілген баяндаманы ұсынады.

8. Тергеп-тексерулер жүргізетін органга дэлелдемелер мен мәліметтер үсыну, сондай-ақ тергеп-тексерулер жүргізетін органмен хат алмасу орыс тілінде жүзеге асырылады, ал шетел тілінде жасалган қүжаттардың түпнүсқалары орыс тіліндегі аудармасымен (осындай аудармасы куәландырылып) қоса берілуге тиіс.

III. Арнайы қорғау шаралары

1. Арнайы қоргау шарасын қолданудың жалпы қагидаттары

9. Арнайы қоргау шарасы тауардың шыгарылатын еліне қарамастан:

1) әрқайсысының үлесіне Одақтың кедендік аумагына осы тауар импортының жалпы көлемінің көп дегенде 3 пайызынан келетін

дамушы немесе аз дамыған үшінші елдерден шығарылатын осы тауар импортының жиынтық улесі Одақтың кедендік аумағына осы тауар импортының жалпы көлемінің 9 пайызынан аспайтын жагдайда, дамушы немесе аз дамыган елден шыгарылатын осы тауар импортының үлесі Одақтың кедендік аумагына осы тауар импортының жалпы көлемінің 3 пайызынан аспайынша, Одақтың тарифтік преференциялар жүйесін пайдаланатын, дамушы немесе аз дамыган үшінші елден шыгарылатын тауарды;

2) 2011 жылгы 18 қазандагы Еркін сауда аймагы туралы шарттың Тарапы болып табылатын, осы Шарттың 8-бабында белгіленген талаптарды орындаган кезде Тәуелсіз Мемлекеттер Достастыгына қатысушы мемлекеттен шыгатын тауарды қоспаганда, экспорттаушы үшінші елден Одақтың кедендік аумагына импортталатын тауарга қатысты қолданылады.

10. Комиссия дамушы немесе аз дамыган үшінші елден шыгарылатын және осы Хаттаманьщ 9-тармагына сэйкес арнайы қоргау шараларының қолданылуынан алынып тасталган тауарга, егер осы Хаттаманьщ 31, 33 немесе 34-тармақтарына сэйкес тергеп-тексерулер жүргізетін орган жүргізген қайта тергеп-тексеру нэтижесінде, осындай дамушы немесе аз дамыган үшінші елден тауар импортының үлесі осы Хаттаманьщ 9-тармагында белгіленген көрсеткіштерден асып түсетіні анықталган болса, арнайы қоргау шарасын тарату туралы шешім қабылдайды.

11. Комиссия осы Хаттаманьщ 9-тармагына сэйкес арнайы қоргау шарасының қолданылуынан алынып тасталган, 2011 жылгы

18 қазандағы Еркін сауда аймағы турады шарттьщ тарапы болып табылатын Тәуелсіз Мемлекеттер Достастыгына қатысушы мемлекеттен шыгарылатын тауарга, егер осы Хаттаманьщ 31, 33 немесе 34-тармақтарына сэйкес тергеп-тексерулер жүргізетін орган жүргізген қайта тергеп-тексеру нәтижесінде, осы Шарттьщ 8-тармагында белгіленген талаптарды одан әрі орындамайтыны анықталган болса, арнайы қоргау шарасын тарату туралы шешім қабылдайды.

2. Өскен импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залалды немесе осындай залал келу қаупін анықтау

12. Одақтың кедендік аумагына өскен импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залалды немесе осындай залалдың келу қаупін анықтау мақсатында тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру барысында сандық көрсеткіштерде көрсетілуі мүмкін және мүше мемлекеттер экономика саласының экономикалық жагдайына, оның ішінде:

1) тергеп-тексеру объектісі болыгі табылатын тауар импортының мүше мемлекеттерде үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды өндірудің нсмесе түтынудың жалпы көлеміне қатысты абсолюттік корсеткіштердегі және салыстырмалы көрсеткіштердегі өсу қарқыны мен көлеміне;

2) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар импортыньщ мүше мемлекеттер нарыгындагы осы тауардың және ұқсас немесе тікелей бәсекелес тауардың жалпы сатылу көлеміндегі үлесіне;

3) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын импорттық тауарга мүше мемлекеттерде өндірілетін үқсас немесе тікелей бәсекелес тауар багалары деңгейімен салыстыргандагы багалар деңгейіне;

4) мүше мемлекеттерде өндірілетін ұқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды мүше мемлекеттер нарыгында сату көлемінің өзгеруіне;

5) мүше мемлекеттердің экономика саласындагы үқсас немесе тікелей бәсекелес тауар өндірісі көлемінің, өнімділігінің, өндірістік қуаттар жүктемесінің, пайда мен зиян мөлшерлерінің, сондай-ақ жұмыспен қамту деңгейінің өзгертуіне эсер ететін объективті факторларды багалайды.

13. Өскен импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залал немесе оны келтіру қаупі іске қатысты және тергеп-тексерулер жүргізетін органның иелігінде бар барлық дэлелдемелер мен мэліметтерді талдау нэтижелерінің негізінде анықталуга тиіс.

14. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган үдемелі импорттан басқа, сол кезеңде мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залал келтіретін немесе оны келтіру қаупі туындайтын басқа белгілі факторларды талдайды. Аталган залал мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілетін елеулі залалга немесе Одақтың

кедендік аумағына үдемелі импорт салдарынан оган келтіретін қаупіне жатқызылмауға тиіс.

3. Алдын ала арнайы бажды енгізу

15. Арнайы қорғау шарасын қолдануды кешіктіру мүше мемлекеттердің экономика саласына кейіннен жойылуы қиын болатын залал келтіруге әкеп соғуы мүмкін күрделі жағдайларда, Комиссия тиісті тергеп-тексеру аяқталғанға дейін, тергеп-тексеруді жүргізетін органның алдын ала қорытындысының негізінде оған сәйкес тексеру объектісі болып табылатын тауардың үдемелі импорты мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залал келтіргенінің немесе келтіру қаупін төндіргенінің айқын дәлелдемелері болғанда күнтізбелік 200 күннен аспайтын мерзімге алдын ала арнайы баж енгізу туралы шешім қабылдауы мүмкін. Тергеп-тексеруді жүргізетін органның түпкілікті қорытындысын алу мақсатында тергеп-тексеру жалғасуға тиіс.

16. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган экспорттаушы үшінші елдің уәкілетті органын, сондай-ақ басқа да оған белгілі мүдделі түлғаларды алдын ала арнайы бажды енгізу мүмкіндігі туралы жазбаша нысанда хабардар етеді.

17. Экспорттаушы үшінші елдің уәкілетті органының алдын ала арнайы бажды енгізу мәселесі бойынша консультациялар өткізу туралы сүрау салуы бойынша мүндай консультациялар Комиссия

алдын ала арнайы бажды енгізу туралы шешімді қабылдағаннан кейін басталуға тиіс.

18. Тергеп-тексеру нәтижелері бойынша арнайы қорғау шарасын енгізу үшін негіздер жоқ екені анықталған не осы Хаттаманың 272-тармағына сәйкес арнайы қорғау шарасын қолданбау туралы шешім қабылданған жагдайда, алдын ала арнайы баж сомалары осы Хаттамаға қосымшаға сәйкес тәртіппен толеушіге қайтаруға жатады.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттердің кеден органдарын арнайы қорғау шарасын енгізу үшін негіздер жоқ екені туралы не Комиссияның арнайы қорғау шарасын қолданбау туралы шешім қабылдағаны туралы уақтылы хабардар етеді.

19. Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша арнайы қорғау шарасын (оның ішінде импорттық немесе арнайы квотаны енгізу арқылы) қолдану туралы шешім қабылданса, алдын ала арнайы баждың қолданылу мерзімі арнайы қорғау шарасы қолданылуының жалпы мерзіміне есептеледі, ал тергеп-тексеру нәтижелері бойынша қабылданған арнайы қорғау шарасын қолдану туралы шешім күшіне енген күннен бастап алдын ала арнайы баж сомалары осы Хаттамаға қосымшада көзделген тәртіппен осы Хаттаманың 20 және 21-тармақтарының ережелерін есепке ала отырып, есепке жатқызуға және белуге жатады.

20. Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша алдын ала арнайы баж мөлшерлемесіне қарағанда арнайы баждың барынша томен мөлшерлемесін енгізу орынды деп танылса, арнайы баждьщ белгіленген мөлшерлемесі бойынша есептелген арнайы баж сомасына

сэйкес келетін алдын ала арнайы баж сомалары осы Хаттамаға қосымшада көзделген тәртіппен есепке жатқызуға және бөлуге жатады.

Арнайы баждың белгіленген мөлшерлемесі бойынша есептелген арнайы баж сомасынан асатын алдын ала арнайы баж сомалары осы Хаттамаға қосымшада көзделген тәртіппен төлеушіге қайтаруға жатады.

21. Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша алдын ала арнайы баж мөлшерлемесіне қарағанда арнайы баждың барынша жоғары мөлшерлемесін енгізу орынды деп танылса, арнайы баж бен алдын ала арнайы баж сомалары арасындагы айырма алынбайды.

22. Алдын ала арнайы бажды енгізу туралы шешім, эдетте, тергеп-тексеру басталған күннен бастап 6 айдан кешіктірмей қабылданады.

4. Арнайы қорғау шарасын қолдану

23. Арнайы қорғау шарасы Комиссияның шешімі бойынша мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залалды немесе оны келтіру қаупін болғызбау немесе жою үшін, сондай-ақ өзгермелі экономикалық жағдайларға мүше мемлекеттердің экономика саласын бейімдеу процесін жеңілдету үшін қажетті мөлшерде және мерзім ішінде қолданылады.

24. Егер арнайы қорғау шарасы импорттық квотаны белгілеу арқылы қолданылса, мұндай импорттық квотаның мөлшері мүше

мемлекеттердің экономика саласына елеулі залалды немесе оны келтіру қаупін жою үшін импорттық квотаның аз мөлшерін белгілеу қажеттілігі жағдайларын қоспаганда, алдыңғы кезеңде тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар импортының (сандық немесе құндық мәнінде) орташа жылдық көлемінен томен болмауға тиіс.

25. Одақтың кедендік аумағына тергегі-тексеру объектісі болып табылатын тауарды жеткізуді жүзеге асыруға мүдделі экспорттаушы

үшінші елдер арасындағы импорттық квотаны бөлу кезінде олардың

арасында импорттық квотаны бөлу мәселесі бойынша консультациялар жүргізу үшін мүмкіндік беріледі.

26. Егер осы Хаттаманьщ 25-тармағында көзделген консультацияларды жүргізу мүмкін болмайтын немесе оларды жүргізу барысында мүндай бөлу туралы уағдаластыққа қол жеткізілмеген жағдайда, импорттық квота сандық немесе құндық мәніндегі осындай тауар импортының жалпы көлемі негізінде алдыңғы кезең ішінде осы экспорттаушы үшінші елдерден осы тауардың импорты кезінде қалыптасқан пропорцияда тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды Одақтың кедендік аумағына экспорттауға мүдделілігі бар экспорттаушы үшінші елдердің арасында бөлінеді.

Бүл ретте осы тауардың саудасы барысына ықпал етуі мүмкін немесе ықпал ете алатын кез келген ерекше факторлар есепке алынады. и

27. Егер жекелеген экспорттаушы үшінші елдерден тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар импортыныц

пайыздық қатынастағы өоуі тексеру жүргізу туралы өтінішті беру күнінің алдындағы 3 жыл үшін осындай тауар импортының жалпы осуіне қатысты пропорционалды емес үлғайған жағдайда, Комиссия осындай экспорттаушы үшінші елдерден Одақтың кедендік аумағына осы тауардың импорты өсуінің абсолюттік және салыстырмалы көрсеткіштерін есепке ала отырып, мүндай экспорттаушы үшінші елдер арасындағы импорттық квотаны боле алады.

Осы тармақтың ережелері тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залалдың болуын анықтаган жағдайда ғана қолданылады.

28. Импорттық квота нысанындағы арнайы қорғау шарасын қолдану тэртібі Комиссия шешімімен белгіленеді. Егер мүндай шешім импортты лицензиялауды көздейтін жагдайда, лицензиялар осы Шарттың 46-бабында белгіленген тәртіппен беріледі.

29. Егер арнайы қоргау шарасы арнайы квотаны белгілеу арқылы қолданылган жагдайда, мүндай квотаның мөлшерін айқындау, бөлу және қолдану осы Хаттаманың 24 - 28-тармақтарында импорттық квота үшін көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

5. Арнайы қорғау шарасының қолданылу мерзімі және оны қайта қарау

30. Арнайы қорғау шарасының қолданылу мерзімі осы Хаттаманың 31-тармағына сэйкес осындай шараның қолданылу мерзімін үзарту жағдайын қоспағанда, 4 жылдан аспауға тиіс.

31. Осы Хаттаманың 30-тармағында көрсетілген арнайы қорғау шарасының қолданылу мерзімі, егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган жүргізген қайта тергеп-тексеру нәтижелері бойынша мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залалды немесе оны келтіру қаупін жою үшін арнайы қорғау шарасын қолдану мерзімі үзартылуы қажет және мүше мемлекеттердің тиісті экономика саласының өзгермелі экономикалық жагдайларга осы саланың бейімделуіне ықпал ететін шаралар қолдануы туралы дәлелдемелер бар екенін анықтаса, Комиссияның шешімі бойынша үзартылуы мүмкін.

32. Комиссияның арнайы қоргау шарасының қолданылу мерзімін үзарту туралы шешімді қабылдауы кезінде мүндай шара шешімді қабылдау күніне қолданылатын арнайы қоргау шарасына қараганда негүрлым шектелген болмауга тиіс.

33. Егер арнайы қоргау шарасының қолданылу мерзімі 1 жылдан асқан жагдайда, Комиссия оның қолданылу мерзімі ішіндегі тең уақыт аралыгымен осындай арнайы қоргау шарасын біртіндеп жеңілдетеді.

Егер арнайы қоргау шарасының қолданылу мерзімі 3 жылдан асқан жагдайда, мүндай шараның қолданылу мерзімінің жартысы аяқталганнан кейін кешіктірмей тергеп-тексерулер жүргізетін орган нәтижесінде арнайы қоргау шарасы сақталуы, жеңілдетілуі немесе жойылуы мүмкін қайта тергеп-тексеруді жүргізеді.

Осы тармақтың мақсаттары үшін арнайы қорғау шарасын жеңілдету деп импорттык квотаның немесе арнайы квотаның көлемін ұлғайту не арнайы баждың мөлшерлемесін төмендету түсініледі.

34. Осы Хаттаманың 33-тармағында көрсетілген қайта тергеп-тексеруден басқа, тергеп-тексерулер жүргізетін органның бастамасы бойынша немесе мүдделі түлғаның отініші бойынша:

1) озгерген мән-жайларға, оның ішінде арнайы қорғау шарасының объектісі болып табылатын тауарды нақтылауға байланысты, егер мұндай тауар осы арнайы қорғау шарасын қолдану барысында Одақта ондіріле алмайды деп болжауға негіздер болса, арнайы қорғау шарасын озгертудің, ырықтандырудың немесе күшін жоюдың орындылығын айқындау;

2) Одақтың кедендік аумағына тауар импортының жалпы колемінде дамушы немесе аз дамыған үшінші елдердің үлесін белгілеу;

3) 2011 жылғы 18 қазандағы Еркін сауда аймағы туралы шарт тарапы болып табылатын Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекет үшін көрсетілген Шарттың 8-бабында айқындалған критерийлердің орындалу фактісін анықтау мақсаттарында қайта тергеп-тексеру жүргізілуі мүмкін.

35. Осы Хаттаманыц 34-тармағының 1) тармақшасында корсетілген мақсаттарда қайта тергеп-тексеру жүргізу туралы отінішті, егер арнайы қорғау шарасын енгізгеннен кейін кемінде 1 жыл отсе, тергеп-тексерулер жүргізетін орган қабылдауы мүмкін.

36. Тиісті айырмашылықтарды есепке ала отырып қайта тергеп-тексерулер жүргізу кезінде тергеп-тексеру жүргізуге жататын ережелер қолданылады.

37. Алдын ала арнайы баждың қолданылу мерзімі мен арнайы қорғау шарасының қолданылуы үзартылатын мерзімді қоса алғанда, арнайы қоргау шарасы қолданысының жалпы мерзімі 8 жылдан аспауга тиіс.

38. Арнайы қоргау шарасы бүрынгы арнайы қоргау шарасының қолданылу мерзіміне тең мерзім ішінде оган бүрын арнайы қоргау шарасы қолданылган тауарга қайта қолданылмайды. Бүл ретте арнайы қоргау шарасы қолданылмайтын мерзім 2 жылдан кем болмайды.

39. Осы Хаттаманьщ 38-тармағында белгіленген ережелерге қарамастан, қолданылу мерзімі күнтізбелік 180 күннен аспайтын күнді қүрайтын арнайы қоргау шарасы, егер алдыңгы арнайы қорғау шарасын енгізген күннен бастап кемінде 1 жыл өтсе және арнайы қоргау шарасы жаңа арнайы қорғау шарасын енгізген күннің алдындагы 5 жыл ішінде 2 реттен астам мүндай тауарға қолданылмаса, сол тауарга қайта қолданылуы мүмкін.

IV. Демпингке қарсы шаралар

1. Демпингке қарсы шараны қолданудың жалпы қагидаттары

40. Тауар, егер осындай тауардың экспорттық багасы оның қалыпты құнынан томен болса, демпингтік импорттың нысанасы болып табылады.

41. Демпингтік импорттың болуын айқындау мақсатында мәліметтер талданатын тергеп-тексеру кезеңін тергеп-тексерулер жүргізетін орган белгілейді. Бұл ретте мұндай кезең, эдетте, статистикалық деректері бар, тергеп-тексеру жүргізу туралы өтініш берілген күннің алдындагы 12 айга тең мерзімге белгіленеді, бірақ кез келген жагдайда бүл кезең 6 айдан кем болмауға тиіс.

2. Демпингтік маржаны айқындау

42. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мыналарды:

1) тауардың орташа өлшемді қалыпты құнын тауардың орташа өлшемді экспорттық багасымен;

2) жеке мәмілелер бойынша тауардың қалыпты қүнын жеке мәмілелер бойынша тауардың экспорттық багаларымен;

3) сатып алушыларға, өңірлерге немесе тауарды жеткізу

кезеңіне байланысты тауардың бағасында елеулі айырмашылықтар болган жагдайда тауардың орташа өлшемді қалыпты қүнын тауардың

жеке мәмілелер бойынша экспорттық бағаларымеы салыстыру негізінде демпингтік маржаны айқындайды.

43. Тауардың экспорттық бағасын оның қалыпты құнымен салыстыру сауда операциясының сол сатысында және бір уақытта мүмкіндігі бойынша орын алған тауарды сату жағдайларына қатысты жүзеге асырылады.

44. Тауардың экспорттық бағасын оның қалыпты қүнымен салыстыру кезінде бағаның салыстырмалылығына эсер ететін айырмашылықтарды, оның ішінде жеткізулердің, салық салудың жағдайлары мен сипаттамаларының, сауда операциялары кезеңдерінің, сандық көрсеткіштердің, физикалық сипаттамалардың айырмашылықтарын, сондай-ақ оларға қатысты бағалардың салыстырмалылығына олардың эсер етуіне дэлелдеімелер берілетін басқа кез келген айырмашылықтарды есепке ала отырып, оларды түзету жүзеге асырылады.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган аталған айырмашылықтар ескерілген түзетулер бір-бірін қайталамайтындығына және тауардың қалыпты қүнымен экспорттық бағаны салыстыру нәтижесін осылайша бұрмаламайтындығына көз жеткізеді. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган тауардың экспорттық бағасын оның қалыпты құнымен тиісінше салыстыруды қамтамасыз ету үшін қажетті ақпаратты мүдделі түлғалардан сүратуға қүқылы.

45. Егер экспорттаушы үшінші елдің нарығындағы сауданың әдеттегі барысында үқсас тауарды сатып алу-сату мәмілелері болмаған не сауданың әдеттегі барысы кезінде үқсас тауарды сату

көлемінің төмен болуына байланысты немесе экспорттаушы үшінші елдің нарығындағы ерекше жағдайға байланысты экспорттаушы үшінші елдің нарығындағы сату кезінде тауардың экспоргтық бағасын үқсас тауардың бағасымен тиісінше салыстыру жүрғізу мүмкін болмаған жағдайда, тауардың экспорттық бағасы экспорттаушы үшінші елден өзге үшінші елге импортталатын үқсас тауардың салыстырмалы бағасымен (үқсас тауардың бағасы репрезентативті болып табылған жағдайда) немесе қажетті әкімшілік, сауда және жалпы шығындарды және пайданы есепке ала отырып, оның шығу еліндегі тауар өндірісінің шығындарымен сал ыстыры лады.

46. Егер тауар оның шығу елі болып табылмайтын үшінші елден Одақтың кедендік аумағына импортталған жағдайда, осындай тауардың экспорттық бағасы үшінші елдің нарығындағы үқсас тауардың салыстырмалы бағасымен салыстырылады.

Тауардың экспорттық бағасы, егер осы тауар Одақтың кедендік аумағына экспортталып, үшінші ел арқылы қайта жіберілсе ғана немесе оны өндіру осы үшінші елде жүзеге асырылмаса не онда үқсас тауардың салыстырмалы бағасы жоқ болса, оның шығу елінде үқсас тауардың салыстырмалы бағасымен салыстырылуы мүмкін.

47. Егер тауардыц экспорттық бағасын оның қальшты құнымен салыстыру кезінде олардың шамасын бір валютадан екіншісіне қайта есептеу талап етілсе, мүндай қайта есептеу валютаның тауарды сату күніндегі ресми бағамын пайдалана отырып жүргізіледі.

Егер шетел валютасын сату тауарды тиісті экспорттық жеткізумен тікелей байланысты болган және мерзімінде жүзеге асырылган жагдайда, мерзімде валютаны сату кезінде қолданылатын валюта багамы пайдаланылады.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган валюта бағамдарының ауытқуын ескермейді және тергеп-тексеру барысында экспорттаушыларға тергеп-тексеру кезеңінде валюта бағамдарының түрақты өзгерістерін есепке ала отырып, олардың экспорттық бағаларын түзету үшін кемінде күнтізбелік 60 күннен береді.

48. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган, әдетте, жеке демпингтік маржаны айқындауға мүмкіндік беретін қажетті мәліметтерді берген тауардың эрбір белгілі экспорттаушысы және (немесе) өндірушісі үшін жеке демпингтік маржаны айқындайды.

49. Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган тауарды экспорттаушылардың, өндірушілердің немесе импорттаушылардың жалпы санының, тауардың әртүрлілігі немесе қандай да бір басқа себеп бойынша тауарды әрбір белгілі экспорттаушы және (немесе) өндіруші үшін жеке демпингтік маржаны айқындаудың қолайсыздығы туралы қорытындыға келген жагдайда, ол мүдделі түлғалардың қолайлы санына сүйене отырып, жеке демпингтік маржаны айқындау шектеуін пайдалануы не статистикалық репрезентативтік болып табылатын және тергеп-тексеру барысын бүзбай зерттелуі мүмкін, тергеп-тексерулер жүргізетін органның иелігіндегі бар ақпарат бойынша әрбір экспорттаушы үшінглі елден тауарды таңдауға қатысты демпингтік маржаны айқындауы мүмкін.

Жеке демпингтік маржаны айқындауды шектеу мақсатында мүдделі тұлғаларды іріктеуді тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды тиісті шетелдік экспорттаушылардың, өндірушілердің және импорттаушылардың консультациялары негізінде және олардың келісімімен тергеп-тексерулер жүргізетін орган жүзеге асырады.

Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган осы тармаққа сэйкес шектеуді пайдаланса, ол шетелдік экспорттаушылар және (немесе) шетелдік ондірушілер санының тым коптігінен жеке қарау тергеп-тексерулер жүргізетін органның тиісті тергеп-тексеру жүргізу мерзімін бүзуга әкелуі мүмкін жагдайларды қоспаганда, бастапқыда таңдалмаган, бірақ жеке демпингтік маржаны айқындауга мүмкіндік беретін қажетті мэліметтерді қараудың белгіленген мерзімінде оларды үсынган эрбір шетелдік экспорттаушыга немесе шетелдік өндірушіге қатысты жеке демпингтік маржаны айқындайды.

Осындай шетелдік экспорттаушылардың және (немесе) шетелдік ондірушілердің ерікті түрде үсынган жауаптарын тергеп-тексерулер жүргізетін орган қайтармауга тиіс.

50. Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган осы Хаттаманың 49-тармагына сэйкес жеке демпингтік маржаны айқындауды шектеуді пайдаланса, жеке демпингтік маржаны айқындау үшін таңдалмаган, бірақ таңдауга қатысуга өз еркін білдірген және тергеп-тексеру барысында осы үшін қажетті құжаттарды белгіленген мерзімге үсынган, демпингтік импорттың нысанасы болып табылатын тауарды шетелдік экспорттаушыларга немесе шетелдік ондірушілерге қатысты

есептелген демпингтік маржаның мөлшері жеке демпингтік маржаны айқындау ушін таңдалған демпингтік импорт мэні болып табылатын тауарды шетелдік экспорттаушыларға немесе шетелдік өндірушілерге қатысты айқыидалған орташа өлшемді демпингтік маржаның мөлшерінен аспауға тиіс.

51. Егер тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды экспорттаушылар немесе өндірушілер тергеп-тексерулер жүргізетін органга сұратылган ақпаратты талап ету түрінде және белгіленген мерзімде бермесе немесе олар берген ақпарат тексеруге келмейтін не шындыққа сэйкес келмейтін жагдайда, тергеп-тексерулер жүргізетін орган озінің иелігіндегі қолда бар басқа ақпараттың негізінде демпингтік маржаны айқындай алады.

52. Жеке демпингтік маржаны айқындауга мүмкіндік беретін қажетті мәліметтерді берген тауардың эрбір белгілі экспорттаушысы және (немесе) өндірушісі үшін жеке демпингтік маржаны айқындаудан басқа, тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру барысында айқындалган анагүрлым жогары демпингтік маржаның негізінде тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың барлық басқа экспорттаушылары және (немесе)

өндірушілері үшін бірыңгай демпингтік маржаны айқындай алады.

3. Тауардың қалыпты қүнын айқындау

53. Тауардың қалыпты қүнын тергеп-тексерулер жүргізетін

орган экспорттаушы үшінші елдің ішкі нарыгында осындай үшінші

елдің резиденті болып табылатын өндірушілермен және экспорттаушылармен байланысты тұлгалар болып табылмайтын сатушыларға тергеп-тексеру кезеңінде сату кезінде, сауданың эдеттегі барысында экспорттаушы үшінші елдің кедендік аумагында пайдалану үшін үқсас тауар багаларының негізінде айқындайды.

Қалыпты қүнды айқындау мақсатында экспорттаушы үшінші елдің ішкі нарыгында осындай үшінші елдің резиденті болып табылатын өндірушілермен және экспорттаушылармен байланысты түлғалар болып табылатын сатып алушыларга сату кезінде, егер аталган байланыс шетелдік өндірушінің және (немесе) экспорттаушыньщ бага саясатына эсер етпейтіні анықталган жагдайда, ұқсас тауардың багалары есепке алынуы мүмкін.

54. Экспорттаушы үшінші елдің ішкі нарыгындагы сауданың эдеттегі барысында үқсас тауарды сатудың көлемі, егер бұл көлем экспорттаушы үшінші елден Одақтың кедендік аумагына тауар экспорты жалпы көлемінің кемінде 5 пайызын құраса, тауардың қалыпты қүнын айқындау үшін жеткілікті колем ретінде қаралады.

Сауданың әдеттегі барысында үқсас тауарды сатудың элдеқайда төмен көлемі, егер мүндай колем сауданың әдеттегі барысында тауардың экспорттық багасын үқсас тауардың багасымен тиісінше салыстыруды қамтамасыз ету үшін жеткілікті деген дэлелдемелер болса, тауардың қалыпты қүнын айқындау үшін қолайлы деп саналады.

55. Осы Хаттаманың 53-тармагына сәйкес тауардың қалыпты құнын айқындау кезінде сатып алушыларга экспорттаушы үшінші

елдің ішкі нарығында сатуы кезіыдегі тауардың бағасы тергеп-тексеру кезеңі ішінде сатып алушыларға сатылған ұқсас тауардың орташа өлшемді бағасы немесе оны осы кезең шеңберінде сатып алушыларға әрбір жеке сату бойынша тауар бағасы болып табылады.

56. Әкімшілік, сауда және жалпы шыгындарды есепке ала отырып, ұқсас тауар бірлігін өндірудің өзіндік құнынан томен багалар бойынша экспорттаушы үшінші елдің ішкі нарығында немесе экспорттаушы үшінші елден өзге үшінші елге үқсас тауарды сату, егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган мұндай сату осы кезеңде барлық шыгындарды өтеуді қамтамасыз етпейтін елеулі колемде және багалар бойынша тергеп-тексеру кезеңінде жүзеге асырылатынын анықтаса гана, тауардың қалыпты құнын айқындау кезінде ескерілмеуі мүмкін.

57. Егер ұқсас тауарды сату кезінде экімшілік, сауда және жалпы шыгындарды есепке ала отырып, ұқсас тауар бірлігін өндірудің өзіндік қүнынан томен осындай тауардың багасы, тергеп-тексеру кезеңінде әкімшілік, сауда және жалпы шыгындарды есепке ала отырып, тауар бірлігінің орташа өлшемді өзіндік қүнынан асып кеткен жагдайда, мұндай бага тергеп-тексеру кезеңі ішіндегі барлық шыгындарды отеуді қамтамасыз ету ретінде қаралады.

58. Әкімшілік, сауда және жалпы шыгындарды есепке ала отырып, ұқсас тауар бірлігін өндірудің өзіндік қүнынан томен бага бойынша үқсас тауарды сату, егер тауардың қалыпты құнын айқындау кезінде ескерілетін мәмілелер бойынша үқсас тауардың орташа өлшемді багасы әкімшілік, сауда және жалпы шыгындарды

есепке ала отырып, ұқсас тауардың бірлігін өндірудің орташа өлшемді өзіндік құнынан томен немесе бағалар бойынша сату көлемі осындай өзіндік құнынан томен жагдайда, тауардың қалыпты құнын айқындау кезінде сскерілетін мәмілелер бойынша сату көлемінің кемінде 20 пайызын құрайды.

59. Әкімшілік, сауда және жалпы шыгындарды есепке ала отырып, ұқсас тауар бірлігін өндірудің өзіндік құны мұндай деректердің экспорттаушы үшінші елдегі бухгалтерлік есеп пен есептіліктің жалпы қабылданган қагидаттары мен қагидаларына сәйкес келуі және тауарды өндіруге және сатуга байланысты шыгындарды толық көрсету шартымен тауарды экспорттаушы немесе өндіруші берген деректер негізінде есептеледі.

60. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган шыгындарды мүндай бөлу әдетте, атап айтқанда, амортизацияның тиісті кезеңін, өндірісті дамытуга капитал салуга және басқа да шыгындарды жабуга аударымдар белгілеуге қатысты осындай тауарды экспорттаушыга немесе өндірушіге қолданылуы шартымен, тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды экспорттаушы немесе өндіруші берген деректерді қоса алганда, өндіріс шыгындарын экімшілік, сауда және жалпы шыгындарды болу дүрыстыгының оның иелігіғщегі барлық дәлелдемелерін есепке алады.

61. Өндіріс шыгындары, әкімшілік, сауда және жалпы шыгындар өндірісті дамытуга байланысты біржолгы шыгыстарды немесе өндірісті үйымдастыру кезеңінде жүзеге асырылатын операциялар тергеп-тексеру кезіндегі шыгындарга эсер ететін

мән-жайларды есепке ала отырып түзетіледі. Мұндай түзетулер өндірісті үйымдастыру кезеңінің аяғындағы, ал егер өндірісті ұйымдастыру кезеңі тергеп-тексеру кезеңінен асып кеткен болса, тергеп-тексеру жүргізу кезеңіне келетін өндірісті үйымдастырудың барынша кеш кезеңі үшіы шығындарды корсетуге тиіс.

62. Әкімшілік, сауда және жалпы шығындардың жиынтық сандық корсеткіштері және экономиканың осы саласына тән пайда демпингтік импорттың нысанасы болып табылатын тауарды экспорттаушы немесе ондіруші беретін сауданың эдеттегі барысында үқсас тауарды ондіру және сату туралы нақты деректердің негізінде айқындалады. Егер мүндай жиынтық сандық корсеткіштерді көрсетілген жолмен айқындауға болмайтын болса, олар мыналардың:

1) экспорттаушы үшінші елдің ішкі нарығында тауардың сол санатын өндіруге және сатуға байланысты тергегі-тексеру объектісі болып табылатын тауарды экспорттаушы немесе өндіруші алган және жүмсаған нақты сомалар;

2) осындай тауарды басқа да экспорттаушы немесе ондіруші экспорттаушы үшінші елдің ішкі нарыгында ұқсас тауарды ондіруге және сатуға байланысты алған және жүмсаған орташа өлшемді нақты сомалар;

3) осындай жолмен айқындалған пайда сомасы экспорттаушы үшінші елдің ішкі нарығындағы сол санаттагы тауарды сату кезінде, әдетте, басқа да экспорттаушылар немесе өндірушілер алатын пайдадан аспайтын жагдай кезіндегі озге эдіс негізінде айқындалуы мүмкін.

63. Демпингтік импорт ішкі нарықтағы бағаларды мемлекет тікелей реттейтін немесе сыртқы сауданың мемлекеттік монополиясы бар экспорттаушы үшінші елден болган жагдайда, тауардың қалыпты құны баганың немесе тиісті үшінші елде есептелген үқсас тауар қүнына (көрсетілген экспорттаушы үшінші елмен тергеп-тексеру мақсатында салыстырылатын) не мүндай үшінші елден экспортқа жеткізу кезіндегі үқсас тауар багасының негізінде айқындалуы мүмкін.

Егер осы тармаққа сэйкес тауардың қалыпты қүнын айқындау мүмкін болмаган жагдайда, тауардың қалыпты қүны Одақтың кедендік аумагындагы үқсас тауарга төленген немесе төленуге жататын және пайданы есепке ала отырып түзетілген баганың негізінде айқындалуы мүмкін.

4. Тауардың экспорттық багасын айқындау

64. Тауардың экспорттық багасы тергеп-тексеру кезеңінде оны сату туралы деректердің негізінде айқындалады.

65. Демпингтік импорттың нысанасы болып табылатын тауардың экспорттық багасы туралы деректер жоқ болган кезде не тергеп-тексерулер жүргізетін органның осындай тауардың экспорттық багасы туралы мәліметтердің дұрыстыгына негізді күмэні пайда болып, осының салдарынан тауарды экспорттаушы мен импорттаушы байланысты түлгалар болып табылатын (оның ішінде олардың әрқайсысының үшінші түлгамен байланысына орай) не

осындай тауардың экспорттық бағасына қатысты уагдаласу нысанында шектеулі іскерлік практика болган кезде, оның экспорттық бағасы, егер импортталушы тауар тәуелсіз сатып алушыға қайта сатылмаса немесе Одақтың кедендік аумағына импортталған түрінде қайта сатылмаса, тергеп-тексерулер жүргізетін орган қандай да бір әдіспен айқындайтын импортталушы тауар бірінші рет тәуелсіз сатып алушыға сатылатын баға негізінде есептелуі мүмкін. Бүл ретте тауардың экспорттық бағасын оның қалыпты құнымен салыстыру мақсатында тауардың импорты мен қайта сату арасындагы кезеңде төленген шыгыстар (оның ішінде кедендік баждар мен салықтар), сондай-ақ пайда да есепке алынады.

5. Демпингтік импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды анықтау

66. Осы бөлімнің мақсаттары үшін мүше мемлекеттердің экономика саласына залал деп мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал, оны келтіру қаупі немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бәсеңдеуі түсініледі.

67. Демпингтік импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына залал демпингтік импорт көлемін және мүше мемлекеттер нарығындагы үқсас тауар бағаларына және мүше мемлекеттерден үқсас тауар өндірушілерге осындай импорттың эсерін талдау нэтижелері негізінде анықталады.

68. Демпингтік импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына залалдың болуын айқындау мақсатында мәліметтер талданатын тергеп-тексеру кезеңін тергеп-тексерулер жүргізетін орган белгілейді.

69. Демпингтік импорт колемін талдау кезінде тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру объектісі болып табылатын (абсолюттік көрсеткіштерде не мүше мемлекеттердегі ұқсас тауарды өндіруге немесе түтынуға қатысты) тауардың демпингтік импортының едәуір үлгаюы болганын не болмаганын айқындайды.

70. Мүше мемлекеттер нарығындағы үқсас тауардың бағасына демпингтік импорттың эсер етуін талдау кезінде тергеп-тексерулер жүргізетін орган:

1) демпингтік импорттың нысанасы болып табылатын тауар багалары мүше мемлекеттер нарығындағы үқсас тауар бағаларынан айтарлықтай томен болғанын не болмаганын;

2) демпингтік импорт мүше мемлекеттер нарығында ұқсас тауар бағасының айтарлықтай төмендеуіне алып келгенін не келмегенін;

3) демпингтік импорт осындай импорт болмаған жагдайда орын алатын, мүше мемлекеттер нарығында үқсас тауар бағаларының айтарлықтай осуіне кедергі келтіргенін не келтірмегенін анықтайды.

71. Егер бір мезгілде жүргізілген тергеп-тексерудің нысанасы бір экспорттаушы үшінші елден коп Одақтың кедендік аумағына тауардың импорты болып табылатын жагдайда, тергеп-тексерулер жүргізетін орган мұғідай импорттың жиынтық эсер етуін, егер:

1) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар импортына қатысты айқындалған демпингтік маржа әрбір экспорттаушы үшінші елден ең аз рұқсат етілетін демпингтік маржадан асса, ал әрбір экспорттаушы үшінші елден осы тауар импортының көлемі осы Хаттаманың 223-тармагының ережелерін есепке ала отырып, елеусіз болып табылмайтыны;

2) тауар импортының жиынтық эсер етуін багалау импорттық тауарлар арасындагы бәсекелестік шарттарын және мүше мемлекеттерде ондірілген импорттық тауар мен үқсас тауар арасындагы бәсекелестік шарттарын есепке ала отырып, мүмкін болып табылатыны анықталган жагдайда багалауы мүмкін.

72. Мүше мемлекеттердің экономика саласына демпингтік импорттың эсер етуін талдау мүше мемлекеттер экономика саласының жай-күйіне қатысы бар барлық экономикалық ф актор ларды:

оган бүрын орын алган демпингтік немесе субсидияланган импорттың эсер етуінен кейін мүше мемлекеттер экономика саласының экономикалық жагдайын қалпына келтіру дәрежесін;

болган немесе болашақта болуы мүмкін өндірістің қысқаруын, тауардың сатылуын, оның мүше мемлекеттер нарыгындагы үлесін, пайдасын, өнімділігін, тартылган инвестициялардан немесе өндірістік қуаттарды пайдаланудан түсетін кірістерді;

мүше мемлекеттер нарыгындагы тауар багаларына эсер ететін фактор ларды;

демпингтік маржаның мөлшерін;

болған немесе болашақта болуы мүмкін тауар өндірісінің өсу қарқынына, тауар қорына, жұмыспен қамту деңгейіне, жалақыға, инвестициялар тарту мүмкіндігіне және қаржылық жағдайға жағымсыз эсерді қоса алғанда багалаудан түрады.

Бүл ретте бір де бір фактор демпингтік импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды анықтау үшін шешуші мәнге ие бола алмайды.

73. Мүше мемлекеттердің экономика саласындағы демпингтік импорт пен залал арасындағы себеп-салдарлық байланыстың болуы туралы қорытынды тергеп-тексерулер жүргізетін органның иелігінде де бар іске қатысты барлық дәлелдемелер мен мәліметтердің талдауына негізделуге тиіс.

74. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингтік импорттан басқа, оныц салдарынан сол кезеңде мүше мемлекеттердің экономика саласына залал келтіретін басқа белгілі факторларды да талдайды.

Іске қатысты ретінде қаралуы мүмкін факторлар, атап айтқанда, демпингтік бағалар бойынша сатылмаған импортталатын тауардың көлемі мен бағасын, тұтыну құрылымындағы сұраныстың қысқаруын немесе озгерісті, шектеулі сауда практикасын, технологиялық жетістіктерді, сондай-ақ, мүше мемлекеттер экономика саласының экспорттық көрсеткіштері мен өнімділігіп қамтиды.

Мүше мемлекеттер экономика саласының осы факторларының салдарынан келтірілген залал Одақтың кедендік аумағына демпингтік импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залалға жатқызылмауға тиіс.

75. Мүше мемлекеттердің экономика саласына демпингтік импорттың эсер етуі, егер қолда бар деректер өндірістік процесс, оны өндірушілердің ұқсас тауарды сатуы және пайда сияқты осындай критерийлер негізінде ұқсас тауарды ондіруді бөліп көрсетуге мүмкіндік берсе, мүше мемлекеттердегі үқсас тауарды өндіруге қатысты бағаланады.

Егер қолда бар деректер үқсас тауар өндірісін бөліп көрсетуге мүмкіндік бермеген жагдайда, мүше мемлекеттердің экономика саласына демпингтік импорттың эсер етуі өзіне үқсас тауарды қамтитын және олар туралы қажетті деректер бар тауарлардыц негүрлым шагын тобын немесе номенклатурасын шыгаруга қатысты багаланады.

76. Демпингтік импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал келтіру қаупін анықтаган кезде тергеп-тексерулер жүргізетін орган қолда бар барлық факторларды, оның ішінде:

1) мүндай импорттың бүдан әрі үлгаюының нақты мүмкіндігі туралы куэландыратын демпингтік импорттың осу қарқынын;

2) демпингтік импорттың нысанасы болып табылатын тауарды экспорттаушыда жеткілікті экспорттық мүмкіндіктердің немесе басқа экспорттық нарықтардың осы тауардың кез келген қосымша экспортын қабылдау мүмкіндігін есепке ала отырып, осы тауардың демпингтік импортын үлгайтудың нақты мүмкіндігі туралы куэландыратын оларды үлгайтудың анық бүлтартгіаушылыгының болуын;

3) егер мұндай бага деңгейі мүше мемлекеттер нарыгында үқсас тауар багасының төмендеуіне немесе оны ұстап тұруга және тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарга сүраныстың одан әрі өсуіне алып келуі мүмкін болса, тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар багасының деңгейін;

4) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар қорының экспорттаушыда болуын есепке алады.

77. Мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал келтіру қаупінің болуы туралы шешім, егер осы Хаттаманьщ 76-тармагында көрсетілген факторларды талдау нәтижелері бойынша тергеп-тексеру барысында тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингтік импортты жалгастырудың бүлтартпастыгы және мұндай импортқа демпингке қарсы шараны қабылдамаган жагдайда мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал келтіргені туралы қорытындыга келген жагдайда қабылданады.

6. Алдын ала демпингке қарсы бажды енгізу

78. Егер тергеп-тексеру аяқталғанға дейін тергеп-тексерулер жүргізетін орган алган ақпарат демпингтік импорттың және осыган байланысты мүше мемлекеттердің экономика саласына залалдьщ болуы туралы куэландырса, Комиссия осы Хаттаманьщ 7-тармагында көрсетілген баяндама негізінде тергеп-тексеру жүргізілген кезеңде демпингтік импорт келтірген мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды болгызбау мақсатында алдын ала демпингке қарсы

бажды енгізу арқылы демпингке қарсы шараны қолдану туралы шешім қабылдайды.

79. Алдын ала демпингке қарсы баж тергеп-тексеру басталган күннен бастап күнтізбелік 60 күннен бұрын енгізілмейді.

80. Алдын ала демпингке қарсы баждың мөлшерлемесі мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды жою үшін жеткілікті, бірақ алдын ала есептелген демпингтік маржаның мөлшерінен жогары болмауға тиіс.

81. Егер алдын ала демпингтік баждың мөлшерлемесі алдын ала есептелген демпингтік маржаның мөлшеріне тең болган жагдайда, алдын ала демпингке қарсы баждың қолданылу мерзімі, егер бүл мерзім, үлесі тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың демпингтік импорты колемінде үлкен бөлігін қүраган экспорттаушылардың отініші негізінде 6 айга дейін ұзартылатын жагдайды қоспаганда, 4 айдан аспауға тиіс.

82. Егер алдын ала демпингке қарсы баж мөлшерлемесі алдын ала есептелген демпингтік маржадан аз болган жагдайда, алдын ала демпингке қарсы баждың қолданылу мерзімі, егер бүл мерзім, үлесі тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың демпингтік импорты колемінде үлкен бөлігін қүраган экспорттаушылардың өтініші негізінде 9 айга дейін үзартылатын жагдайды қоспаганда, 6 айдан аспауга тиіс.

83. Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру нәтижелері бойынша демпингке қарсы шараны енгізу үшін негіздер жоқ деп анықтаса не осы Хаттаманың 272-тармағына сәйкес

демпингке қарсы шараны қолданбау туралы шешім қабылдаса, алдын ала демпингке қарсы баж сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тэртіппен төлеушіге қайтарылуга жатады.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттердің кеден органдарын демпингке қарсы шараны енгізу үшін негіздердің жоқ екені туралы не Комиссияның демпингке қарсы шара қолданбау туралы шешім қабылданғаны туралы уақтылы хабардар етеді.

84. Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал келтіру немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын құрудың айтарлықтай бәсеңдеуі қаупінің болуы негізінде демпингке қарсы шара қолдану туралы шешім қабылданса, алдын ала демпингке қарсы баждың сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен төлеушіге қайтарылуға жатады.

85. Егер тексеру нәтижелері бойынша мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залалдың болуы немесе оны келтіру қаупінің болуы негізінде алдын ала демпингке қарсы шара қолдану туралы шешім қабылданса (алдын ала демпингке қарсы бажды енгізбеу мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залалдың болуын айқындауга алып келуі жагдайында), алдын ала демпингке қарсы баж сомалары демпингке қарсы бажды қолдану туралы шешім күшіне енген күннен бастап осы Хаттаманың 86 және 87-тармақтарының ережелерін есепке ала отырып, осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен есепке жатқызуга және белуге жатады.

86. Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша алдын ала демпингке қарсы баж мөлшерлемесіне қараганда демпингке қарсы баждың барынша томен мөлшерлемесін енгізу орынды деп танылса, алдын ала демпингке қарсы баждың белгіленген мөлшерлемесі бойынша есептелген демпингке қарсы баж сомасына сэйкес келетін алдын ала демпингке қарсы баж сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тэртіппен есепке жатқызуга және белуге жатады.

Демпингке қарсы баждың белгіленген мөлшерлемесі бойынша есептелген демпингке қарсы баж сомасынан асатын алдын ала демпингке қарсы баж сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен төлеушіге қайтарылуга жатады.

87. Егер тергеп-тексеру нэтижелері бойынша алдын ала демпингке қарсы баж мөлшерлемесіне қараганда демпингке қарсы баждың негұрлым жогары мөлшерлемесін енгізу орынды деп танылса, демпингке қарсы баж бен алдын ала демпингке қарсы баж сомалары арасындагы айырма алынбайды.

88. Алдын ала демпингке қарсы баж тергеп-тексеруді бір мезгілде жалгастырган жагдайда қолданылады.

89. Алдын ала демпингке қарсы бажды енгізу туралы шешім, эдетте, тергеп-тексеру басталган күннен бастап 7 айдан кешіктірмей қабылданады.

7. Тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар экспорттаушысының бага міндеттемелерін қабылдауы

90. Тергеп-тексеруді тергеп-тексерулер жүргізетін орган тексеру объектісі болып табылатын тауарды экспорттаушыдан осы тауарга багаларды қайта қарау немесе Одақтың кедендік аумагына оның қалыпты құнынан томен багалар бойынша экспорттауды тоқтату туралы жазбаша нысанда баға міндеттемелерін алган кезде (мүше мемлекеттерде экспорттаушымен байланысты адамдар болган кезде бүл адамдардың осы міндеттемелерді қолдайтыны туралы өтініші де қажет), егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган көрсетілген міндеттемелерді қабылдау демпингтік импортпен келтірілген залалды жояды деген қорытындыга келсе және Комиссия оларды мақұлдау туралы шешім қабылдаса, тоқтатуы немесе тоқтата тұруы мүмкін.

Тауар бағасының деңгейі осы міндеттемелерге сәйкес демпингтік маржаны жою үшін бүл қажетті деңгейге қараганда жогары болмауға тиіс.

Тауар бағасының көтерілуі, егер мүндай көтерілу мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды жою үшін жеткілікті болып табылса, демпингтік маржадан аз болмауы мүмкін.

91. Комиссия баға міндеттемелерін мақұлдау туралы шешімді тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингтік импорттың және осыған негізделген мүше мемлекеттердің экономика саласына

залалдың болуы туралы алдын ала қорытындыға келмегенге дейін қабылдамайды.

92. Комиссия баға міндеттемелерін мақұлдау туралы шешімді, егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды нақты немесе элеуетті экспорттаушылар санының коп болуына байланысты немесе озге де себептер бойынша оларды мақұлдаудың қолайсыздығы туралы қорытындыга келмейінше қабылдамайды.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүмкіндігінше экспорттаушыларга олардың баға міндеттемелерін мақүлдау қолайсыз деп танылган себептерді хабарлайды және оларга осыган байланысты өз түсініктемелерін беру мүмкіндігін үсынады.

93. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган бага міндеттемелерін қабылдаган эрбір экспорттаушыға оны мүдделі тұлғаларға ұсыну мүмкіндігі болу үшін олардың қүпия емес нұсқасын беру туралы сүрау жібереді.

94. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган экспорттаушыларга бага міндеттемелерін қабылдауды ұсына алады, бірақ оларды қабылдауды талап ете алмайды.

95. Комиссия баға міндеттемелерін мақүлдау туралы шешім қабылдаған жагдайда, демпингке қарсы тергеп-тексеру тауар экспорттаушының өтініші бойынша немесе тергеп-тексерулер жүргізетін органның шешімі бойынша жалғастырылуы мүмкін.

Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингтік импорттың немесе оған негізделген

мүше мемлекеттердің экономика саласына залалдың жоқ екені туралы қорытындыға келсе, егер көрсетілген қорытынды айтарлықтай дәрежеде осындай міндеттемелердің болуының нэтижесі болып табылатын жағдайды қоспағанда, баға міндеттемелерін қабылдаған экспорттаушы осындай міндеттемелерден автоматты түрде босатылады. Егер жасалған қорытынды айтарлықтай дәрежеде баға міндеттемелерінің болуының нәтижесі болып табылатын жағдайда, Комиссия осындай міндеттемелер қажетті уақыт кезеңінің ішінде күшінде қалуға тиіс екені туралы шешім қабылдауы мүмкін.

96. Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингтік импорттың болуы және оған негізделген мүше мемлекеттердің экономика саласына залалдың болғаны туралы қорытындыга келсе, экспорттаушы қабылдаған бага міндеттемелері олардың шарттарына және осы Хаттаманьщ ережелеріне сәйкес эрекет етуді жалғастырады.

97. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган экспорттаушыдан Комиссия мақүлдаган баға міндеттемелерін, олардың орындалуына қатысты мәліметтерді, сондай-ақ осындай мәліметтерді тексеруге келісімді сүрауға құқылы.

Сүрау салынатын мәліметтерді тергеп-тексерулер жүргізетін орган белгілеген мерзімде бермеу, сондай-ақ осы мәліметтерді тексеруге келіспеу экспорттаушының қабылданған баға міндеттемелерін бұзғаны болып есептеледі.

98. Экспорттаушы баға міндеттемелерін бүзған немесе кері қайтарып алған жагдайда, Комиссия алдын ала демпингке қарсы

бажды (егер тергеп-тексеру әлі аяқталмаса) немесе демпингке қарсы бажды (егер түпкілікті нәтижелері оны енгізу үшін негіз бар екені туралы куәландырса) енгізу арқылы демпингке қарсы шараны қолдану туралы шешім қабылдауы мүмкін.

Экспорттаушы қабылданган бага міндеттемелерін бүзған жагдайда, оган осындай бұзушылыққа байланысты түсініктеме беруге мүмкіндік беріледі.

99. Комиссияның баға міндеттемелерін мақүлдау туралы актісінде алдын ала демпингке қарсы баж мөлшерлемесі немесе осы Хаттаманың 98-тармағына сәйкес енгізілуі мүмкін демгшнгке қарсы баж айқындалуға тиіс.

8. Демпингке қарсы бажды енгізу және қолдану

100. Демпингке қарсы баж (баға міндеттемелері осы Хаттаманың 90 - 99-тармақтарына сәйкес Комиссия мақұлдаған экспорттаушылар жеткізетін тауарды қоспағанда) барлық экспорттаушылар жеткізетін және мүше мемлекеттердің экономика саласына залал келтіретін демпингтік импорттың нысанасы болып табылатын тауарга қатысты қолданылады.

101. Демпингке қарсы баждың мөлшері мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды жою үшін жеткілікті болуга тиіс, бірақ есептелген демпингтік маржа мөлшерінен жогары болмауга тиіс.

Егер мұндай мөлшер мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды жою үшін жеткілікті болып табылса, Комиссия есептелген демпингтік маржаның молшеріне қараганда аз молшерде демпингке қарсы бажды енгізу туралы шешім қабылдауы мүмкін.

102. Комиссия жеке демпингтік маржа есептелген демпингтік импорттың нысанасы болып табылатын тауардың әрбір экспорттаушысы немесе ондірушісі жеткізетін тауарга қатысты демпингке қарсы баж мөлшерлемесінің жеке мөлшерін белгілейді.

103. Осы Хаттаманың 102-тармағында корсетілген демпингке қарсы баж молшерлемесінің жеке молшерінен басқа, Комиссия тергеп-тексеру барысында есептелген анагүрлым жоғарғы демпингтік маржа негізінде жеке демпингтік маржа есептелмеген экспорттаушы үшінші елден тауардың басқа барлық экспорттаушылары немесе ондірушілері жеткізетін тауарга демпингке қарсы баждың бірыңғай мөлшерлемесін белгілейді.

104. Демпингке қарсы баж, егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша осы тауарға қатысты төмендегілер анықталған болса, алдын ала демпингке қарсы баж енгізілген күнге дейін күнтізбелік 90 күннен ерте емес, орналастыру шарты демпингке қарсы баждарды төлеу болып табылатын кедендік рәсімдерге орналастырылған тауарларға қатысты қолданылуы мүмкін:

1) бұрын залал келтірген демпингтік импорттың болуы немесе импорттаушы экспорттаушының тауарды оның қалыпты құнынан томен бағамен жеткізгенін және тауардың мұндай импорты мүше

мемлекеттердің экономика саласына залал келтіруі мүмкін екенін білсе немесе білуге тиіс болса;

2) мүше мемлекеттердің экономика саласына залалдың салыстырмалы қысқа уакыт кезеңі ішінде елеулі өскен демпингтік импортпен келтірілгенін, оның ұзақтығы мен көлемін, сондай-ақ басқа мэн-жайларды (оның ішінде импортталатын тауардың қоймалық қорларының жылдам өсуі) есепке ала отырып, демпингке қарсы бажды енгізуден қалпына келтіру тиімділігін осы тауардың импорттаушыларына тергеп-тексеру аяқталганга дейін түсініктемелер беру мүмкіндігі берілген жагдайда айтарлықтай азайтуы мүмкін.

105. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру

басталган күннен кейін Шартта көзделген ресми көздерде осы

Хаттаманьщ 104-тармагына сэйкес тексеру объектісі болып табылатын тауарга қатысты демпингке қарсы бажды қолдану мүмкіндігі туралы ескертуі бар хабарлама жариялайды.

Мұндай хабарламаны жариялау туралы шешімді тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттер экономика саласының осы Хаттаманьщ '104-тармагында көрсетілген талаптар

орындалуының жеткілікті дәлелдемелерін қамтитын сүрау салу бойынша немесе тергеп-тексерулер жүргізетін органның қолында осындай дәлелдемелер болган кезде оз бастамасы бойынша

қабылдайды.

Демпингке қарсы баж осы тармақта корсетілген хабарлама ресми жарияланган күнге дейін орналастыру шарты демпингке қарсы

баждарды төлеу болып табылатын кедендік рәсімдерге орналастырылған тауарларға қатысты қолданыла алмайды.

106. Мүше мемлекеттердің зацнамасында осы Хаттаманың 104-тармағына сәйкес мудделі тұлгаларға демпингке қарсы баждың қолданылу мүмкіндігі туралы хабарлаудың қосымша тәсілдері белгіленуі мүмкін.

9. Демпингке қарсы шараның қолданылу мерзімі және оны қайта қарау

107. Демпингке қарсы шара демпингтік импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды жою үшін қажетті молшерде және мерзім ішінде Комиссияның шешімі бойынша қолданылады.

108. Демпингке қарсы шараның қолданылу мерзімі осындай шараны қолдану басталған күннен немесе өзгермелі мэн-жайларға байланысты және бір мезгілде демпингтік импорттың талдауына қатысты және мүше мемлекеттердің экономика саласына келген залалға байланысты немесе демпингке қарсы іс-қимыл мерзімінің өтуіне байланысты откізілген қайта тергеп-тексеру аяқталған күннен бастап 5 жылдан аспауға тиіс.

109. Демпингтік шараның қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты қайта тергеп-тексеру осы Хаттаманың 186 - 198-тармақтарының ережелеріне сэйкес берілген жазбаша

нысандағы өтініштің негізінде не тергеп-тексерулер жүргізетін органның өз бастамасы бойынша жүргізіледі.

Демпингке қарсы шараның қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты қайта тергеп-тексеру өтініптте демпингтік импортты жаңарту не жалгастыру және демпингке қарсы шараның қолданысын тоқтату кезінде мүше мемлекеттердің экономика саласына залал келтіру мүмкіндігі туралы мәліметтер болган кезде жүргізіледі.

Демпингке қарсы шараның қолданылу мерзімінің аяқталуына

байланысты қайта тергеп-тексеру жүргізу туралы өтініш демпингке қарсы шараның қолданылу мерзімі аяқталганга дейін 6 айдан кешіктірмей беріледі.

Қайта тергеп-тексеру демпингке қарсы шараның қолданылу

мерзімі аяқталғанға дейін басталуға тиіс және ол басталған күннен бастап 12 ай ішінде аяқталуға тиіс.

Осы тармаққа сэйкес жүргізілетін қайта тергеп-тексеру аяқталғанға дейін демпингке қарсы шараны қолдану Комиссияның шешімі бойынша үзартылады. Алдын ала демпингке қарсы баждарды алу үшін белгіленген тәртіппен тиісті демпингке қарсы шараны қолдану үзартылатын мерзім ішінде қолданылу мерзімі қайта тергеп-тексеру жүргізуге байланысты үзартылатын, демпингке қарсы шараны қолдануға байланысты белгіленген демпингке қарсы баж мөлшерлемелері бойынша демпингке қарсы баждар төленеді.

байланысты тергеп-тексерулер жүргізетін орган қайта тергеп-тексеру нәтижелері бойынша демпингке қарсы шараларды қолдануға

Егер демпингке қарсы шараны қолдану мерзімінің аяқталуына

негіздердің жоқ екенін анықтаса не осы Хаттаманың 272-тармағына сәйкес демпингке қарсы шара қолданбау туралы шешім қабылдаса, демпингке қарсы шараны қолдану ұзартылған мерзім ішінде алдын ала демпингке қарсы баждарды алу үшін белгіленген тәртіппен алынатын демпингке қарсы баж сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен төлеушіге қайтаруға жатады.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттердің кеден органдарын демпингке қарсы шараларды қолдану негіздерінің жоқ екені туралы не Комиссияның демпингке қарсы шараны қолданбау туралы шешім қабылдаганы туралы уақтылы хабардар етеді.

Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингке қарсы шараның қолданылу мерзімінің өтуіне байланысты қайта тергеп-тексеру жүргізуінің нәтижелері бойынша мүше мемлекеттердің экономика саласына демпингтік импортты қалпына келтіру не жалғастыру және залал келтіру мүмкіндігін анықтаган болса, Комиссия демпингке қарсы шараның қолданылуын үзартады. Демпингке қарсы шараны үзарту туралы Комиссия шешімі күшіне енген күннен бастап алдын ала демпингке қарсы баждарды алу үшін белгіленген тәртіппен алынатын демпингке қарсы баждар сомалары демпингке қарсы шараны қолдану ұзартылған мерзімнің ішінде осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен есепке жатқызуга және белуге жатады.

110. Мүдделі түлғаның өтініші бойынша, егер демпингке қарсы шараны енгізгеннен кейін кемінде 1 жыл өткен жагдайда немесе тергеп-тексерулер жүргізетін органның бастамасы бойынша

демпингке қарсы шараны қолдануды жалгастырудың орындылығын айқындау және (немесе) өзгерген мән-жайларға байланысты оны қайта қарау (оның ішінде демпингке қарсы баж мөлшерлемесінің дербес мөлшерін қайта қарау) мақсатында қайта тергеп-тексеру жүргізілуі мүмкін.

Қайта тергеп-тексеруді жүргізу туралы өтінішті беру мақсатына байланысты мұндай өтініш өзгерген мән-жайларга байланысты:

демпингке қарсы шараны қолдануды жалгастыру демпингтік импортқа қарсы іс-қимыл және демпингтік импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залалды жою үшін талап етілмейтін;

демпингке қарсы шараның қолданыстағы мөлшері демпингтік импортқа қарсы іс-қимыл және демпингтік импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залалды жою үшін жеткілікті мөлшерден асатын;

қолданыстагы демпингке қарсы шара демпингтік импортқа қарсы іс-қимыл және демпингтік импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залалды жою үшін жеткіліксіз деген дәлелдемелерді қамтуға тиіс.

Осы тармаққа сэйкес жүргізілетін қайта тергеп-тексеру басталгағі күнінен бастап 12 ай ішінде аяқталуға тиіс.

111. Қайта тергеп-тексеру тергеп-тексеру жүргізу кезеңінде демпингтік импорт нысанасы болып табылатын тауарды жеткізуді жүзеге асырмаган экспорттаушы немесе өндіруші үшін жеке демпингтік маржаны белгілеу мақсатында да жүргізілуі мүмкін.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мұндай қайта тергеп-тексеруді аталган экспорттаушы немесе өндіруші оны жүргізу туралы, экспорттаушы немесе тауар өндіруші демпингке қарсы шара қолданылатын экспорттаушы және өндірушімен байланысты еместігін және осы экспорттаушы немесе өндіруші тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды Одақтың кедендік аумагына жеткізуді жүзеге асыратындыгын немесе тоқтатылуы немесе кері қайтарылуы осы экспорттаушы немесе тауар өндіруші үшін едэуір шыгынга немесе айтарлықтай айыппүл санкцияларына әкеп соқтыратын Одақтың кедендік аумагында мүндай тауардың елеулі көлемін жеткізу туралы шарттық міндеттемелерге байланысты екенін дәлелдейтін дәлелдемелерін қамтитын өтініш берген жагдайда бастауы мүмкін.

Экспорттаушы немесе өндіруші үшін жеке демпингтік маржаны белгілеу мақсатында қайта тергеп-тексеру жүргізу кезеңінде Одақтың кедендік аумагына тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды жеткізуге қатысты демпингке қарсы бажды мүндай қайта тергеп-тексеру нәтижелері бойынша шешім қабылданғанға дейін осы экспорттаушы немесе өндіруші төлемейді. Бүл ретте қайта тергеп-тексеру жүргізу кезеңінде Одақтың кедендік аумагына әкелінген (кіргізілген) мұндай тауарга қатысты осы тармақта белгіленген ерекшеліктерді есепке ала отырып, кедендік экелу баждарын төлеуді қамтамасыз ету үшін демпингке қарсы бажды төлеуді Еуразия экономикалық одақтың Кеден кодексінде козделген тэртіппен қамтамасыз ету беріледі.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттердің кеден органдарын қайта тергеп-тексерудің басталатын күні туралы уақтылы хабардар етеді.

Демпингке қарсы бажды төлеуді қамтамасыз ету осы Хаттаманың 103-тармағына сәйкес белгіленген демпингке қарсы баждың бірыңгай мөлшерлемесі бойынша есептелген демпингке қарсы баж сомасының мөлшерінде ақшалай қаражатпен (ақшамен) беріледі.

Егер қайта тергеп-тексеру нәтижелері бойынша демпингке қарсы шараны қолдану туралы шешім қабылданган жагдайда, демпингке қарсы баж мүндай қайта тергеп-тексеру жүргізу кезеңі үшін толеуге жатады. Қамтамасыз ету сомасы қайта тергеп-тексеру нәтижелері бойынша қабылданган демпингке қарсы шара қолдану туралы шешім күшіне енген күннен бастап демпингке қарсы баждың белгіленген мөлшерлемесіне сүйене отырып айқындалган мөлшерде демпингке қарсы бажды төлеу есебінен есепке жазуға және осы тармақтың ережелерін есепке ала отырып, осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен есепке жатқызуга және белуге жатады.

Егер қайта тергеп-тексеру нәтижелері бойынша одан демпингке қарсы бажды төлеуді қамтамасыз ету мөлшері айқындалган мөлшерлемеге қараганда демпингке қарсы баждың барынша жогары мөлшерлемесін енгізу орынды деп танылса, қайта тергеп-тексеру нәтижелері бойынша белгіленген мөлшерлеме бойынша есептелген демпингке қарсы баж сомалары мен демпингке қарсы баждың бірыңгай мөлшерлемесі арасындагы айырма алынбайды.

Демпингке қарсы баждың белгіленген мөлшерлемесі бойынша есептелген демпингке қарсы баж сомасынан асатын қамтамасыз ету сомасы Еуразия экономикалық одагының Кеден кодексінде көзделген тәртіппен толеушіге қайтаруга жатады.

Осы тармақта көзделген қайта тергеп-тексеру мүмкіндігінше 12 айдан аспайтын қысқа мерзімде жүргізіледі.

112. Дәлелдемелерді үсыну мен демпингке қарсы тергеп-тексеру жүргізуге қатысты осы Хаттаманьщ VI болімінің ережелері тиісті айырмашылықтарды есепке ала отырып, осы Хаттаманьщ '107 - 113-тармақтарында козделген қайта тергеп-тексерулерге қатысты қолданылады.

113. Осы Хаттаманың 107 - 112-тармақтарының ережелері тиісті айырмашылықтарды есепке ала отырып, осы Хаттаманьщ 90 - 99-тармақтарына сэйкес экспорттаушы қабылдаган міндеттемелерге қатысты қолданылады.

10. Демпингке қарсы шараны айналып отуді анықтау

'114. Осы Хаттаманьщ мақсаттары үшін демпингке қарсы шараны айналып оту деп демпингке қарсы бажды төлеуді не экспорттаушы қабылдаган бага міндеттемелерін орындауды айналып өту үшін тауарды жеткізу тәсілін өзгерту түсініледі.

115. Демпингке қарсы шараны айналып етуді анықтау мақсатында қайта тергеп-тексеру мүдделі тұлғаның отініші негізінде

не тергеп-тексерулер жүргізетін органның жеке бастамасы бойынша жүргізіледі.

116. Осы Хаттаманың 115-тармагында көрсетілген өтініш мынадай дәлелдемелерді қамтуға тиіс:

1) демпингке қарсы шараны айналып өту;

2) демпингке қарсы шараның әрекетін оны айналып өту және осы фактордың мүше мемлекеттер нарығындағы ұқсас тауар өндірісінің колеміне және (немесе) оны сатуға және (немесе) оның багасына әсерінің салдарын бейтараптандыру;

3) демпингке қарсы шараны айналып өту нәтижесінде тауардың (осындай тауардың қүрамдас және (немесе) туынды бөліктерінің) демпингтік импортының болуы. Бұл ретте тауардың, оның қүрамдас және туынды бөліктерінің қалыпты құны ретінде салыстыру мақсатында нэтижелері бойынша Комиссия тиісті түзетулерді есепке ала отырып, демпингке қарсы шара енгізген тергеп-тексеру барысында айқындалған олардың қалыпты қүны қабылданады.

117. Демпингке қарсы шараны айналып өтуді анықтау мақсатында қайта тергеп-тексеру ол басталған күннен бастап 9 ай ішінде аяқталуға тиіс.

118. Осы Хаттаманың 115 - 120-тармақтарына сэйкес

жүргізілген қайта тергеп-тексеру кезеңінде Комиссия экспорттаушы үшінші елден Одақтың кедендік аумагынан импортталатын демпингтік импорттың нысанасы болып табылатын тауардың қүрамдас бөліктеріне және (немесе) туындыларына, сондай-ақ өзге экспорттаушы үшінші елден Одақтың кедендік аумагына

импортталатын демпингтік импорттың нысанасы болып табылған тауарға және (немесе) оның құрамдас бөліктеріне және (немесе) туындыларына алдын ала демпингке қарсы бажды алу үшін белгіленген тәртіппен алынатын демпингке қарсы бажды енгізуі мүмкін.

119. Егер осы Хаттаманың 115 - 120-тармақтарына сәйкес жүргізілген қайта тергеп-тексерудің нәтижелері бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингке қарсы шараны айналып өтуді анықтамаса, осы Хаттаманың '118-тармагына сәйкес және алдын ала демпингке қарсы баждарды алу үшін белгіленген тәртіппен төленген демпингке қарсы баж сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен төлеушіге қайтаруга жатады.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттердің кеден органдарын демпингке қарсы шараны айналып өту анықталмаганы туралы уақтылы хабардар етеді.

120. Демпингке қарсы шара осы Хаттаманың 115 - 120-тармақтарына сэйкес жүргізілген қайта тергеп-тексеру нәтижелері бойынша демпингке қарсы шараны айналып өту анықталган жагдайда, Комиссия демпингтік импорттың нысанасы болып табылган тауардың экспорттаушы үшінші елден Одақтың кедендік аумагына импортталатын қүрамдас бөліктерінс және (немесе) туындыларына, сондай-ақ демпингтік импорттың нысанасы болып табылган тауарга және (немесе) озге экспорттаушы үшінші елден Одақтың кедендік аумагына импортталатын оның қүрамдас бөліктеріне және (немесе) туындыларына қолданылуы мүмкін.

Комиссияның осы тармақта көрсетілген демпингке қарсы шараны енгізу туралы шешімі күшіне енген күннен бастап алдын ала демпингке қарсы баждарды алу үшін белгіленген тәртіппен толенген демпингке қарсы баждардың сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен есепке жатқызуга және белуге жатады.

V. Өтемақы шаралары

121. Мыналар:

1) субсидиялаушы орган жүзеге асыратын, субсидия алушыға қосымша артықшылықтар беретін және экспорттаушы үшінші елдің аумагы шегінде көрсетілетін, оның ішінде:

ақша қаражатын (оның ішінде дотация, қарыздар және акцияларды сатып алу түрінде) немесе осындай қаражатты (оның ішінде қарыздар бойынша кепілдеме түріндегі) аудару бойынша міндеттемелерді тікелей аудару;

экспортталатын тауарды ішкі тұтынуға арналган үқсас тауардан алынатын салықтардан немесе баждардан босату жагдайларын қоспаганда не осындай салықтарды немесе баждарды нақты төленген сомалардан аспайтын мөлшерде азайтуды немесе қайтаруды қоспаганда, экспорттаушы үшінші елдің кірісіне түсуге тиіс болатын (оның ішінде салықтық кредиттерді үсыну арқылы) қаражатты есептен шыгару не алып қоюдан толық немесе ішінара бас тарту;

жалпы инфрақүрылымды, яғни нақты өндірушімен және (немесе) экспорттаушымен байланысты емес инфрақұрылымды

қолдау мен дамытуға арналған тауарларды не көрсетілетін қызметтерді қоспағанда, тауарларды не көрсетілетін қызметтерді жеңілдікпен немесе өтеусіз үсыну;

тауарларды жеңілдікпен сатып алу нысанындағы;

2) субсидия алушыға қосымша артықшылықтар беретін, тікелей немесе жанама нәтижесі экспорттаушы ушінші елден тауар экспортын ұлғайту немесе осы үшінші елге ұқсас тауар импортын қысқарту болып табылатын кірістерді немесе бағаларды қолдаудың кез келген нысанындағы қаржылық жәрдемдесу субсидия деп түсініледі.

1. Экспорттаушы үшінші елдің субсидияларын өзіндік ерекшелікті субсидияға жатқызу қағидаттары

122. Егер субсидиялаушы орган немесе экспорттаушы үшінші елдің заңнамасы субсидияны пайдалануға тек жекелеген үйымдарды жіберетін болса, экспорттаушы үшінші елдің субсидиясы ерекше болып табылады.

123. Осы болімде жекелеген үйымдар деп нақты өндірушіні және (немесе) экспорттаушыны не экспорттаушы үшінші ел экономикасының нақты саласын не өндірушілер және (немесе) экспорттаушылар тобын (одағын, бірлестігін) не экспорттаушы үшінші елдің экономика салаларын білдіреді.

124. Егер осы субсидияны пайдалануға жіберілген жекелеген үйымдардың саны субсидиялаушы органның заңды иелігіндегі белгілі

бір географиялық өңірде орналасқан ұйымдармен шектелсе, субсидия ерекше болып табылады.

125. Егер экспорттаушы үшінші елдің заңнамасы немесе субсидиялаушы орган жалпы объективті критерийлерді не субсидияны алу құқыгын және оның мөлшерін (оның ішінде өнімдер өндірумен айналысатын жұмыскерлер санына немесе онімдер шыгару көлеміне қарай) айқындайтын шарттарды белгілесе және ол қатаң сақталса, субсидия ерекше болып табылмайды.

126. Кез келген жагдайда экспорттаушы үшінші елдің субсидиясы, егер мүндай субсидияны үсыну:

1) субсидияны гіайдалануга рүқсат берілген жекелеген ұйымдар санының шектелуімен;

2) жекелеген ұйымдардың субсидияны артықшылықпен пайдалануымен;

3) жекелеген ұйымдарға субсидияның тепе-тең емес үлкен сомасын үсынуымен;

4) субсидиялаушы органның жекелеген ұйымдарға субсидияны үсынудың жеңілдікті (преференциялық) тэсілін таңдап алуымен сүйемелденсе, өзіндік ерекшелікті субсидия болып табылады.

127. Экспорттаушы үшінші елдің кез келген субсидиясы, егер:

1) субсидия экспорттаушы үшінші елдің заңнамасына сэйкес не іс жүзінде жалғыз шарттың немесе бірнеше шарттың біреуі ретінде тауар экспортымен байланысты болса. Субсидия, егер оны экспорттаушы үшінші елдің заңнамасына сэйкес тауар экспортына байланысты болмайтын беру практикада тауардың болган немесе

болашақта мүмкін болатын экспортымен не экспорттық пайдамен байланысты болса, тауар экспортына іс жүзінде байланысты болып есептеледі. Экспорттаушы кәсіпорындарға субсидияны беру фактісінің өзі осы тармақтың ұғьтмында тауардың экспортына байланысты субсидияны беруді білдірмейді;

2) субсидия экспорттаушы үшінші елдің заңнамасына сэйкес не импортталатын тауарлардыц орнына экспорттаушы үшінші елде шығарылған тауарлар пайдаланыла отырып, іс жүзінде жалғыз шарттьщ немесе бірнеше шарттың біреуі ретінде байланысты болса, өзіндік ерекшелікті субсидия болып табылады.

128. Тергеп-тексерулер жүргізетін органныц экспорттаушы үшінші елдің субсидиясын өзіндік ерекшелікті субсидияға жатқызу туралы шешімі дәлелдемелерге негізделуге тиіс.

2. Өзіндік ерекшелікті субсидияның мөлшерін айқындау қагидаттары

'129. Өзіндік ерекшелікті субсидия молшері мүндай субсидия алушыға түсетін пайданың мөлшері негізінде айқындалады.

130. Өзіндік ерекшелікті субсидия алушыға түсетін пайданың мөлшері мынадай қагидаттар негізінде айқындалады:

1) субсидиялаушы органныц үйымның капиталына қатысуы, егер мүндай қатысу экспорттаушы үшінші елдің аумағындағы қалыпты инвестициялық практикаға (тәуекел капиталын ұсынуды қоса алғанда) жауап бермейтін қатысу ретінде багалануы мүмкін болмаса, пайданы беру ретінде қарастырылмайды;

2) субсидиялайтын орган берген кредит, егер кредит алушы ұйым мемлекеттік кредит үшін төлейтін сома мен осы ұйым экспорттаушы үшінші елдің кредиттік нарыгында алуы мүмкін салыстырмалы коммерциялық кредит үшін төлейтін соманыц арасында айырма жоқ болса, пайданы беру ретінде қаралмайды. Бұлай болмаган жагдайда, осы сомалардың арасындагы айырма пайда болып саналады;

3) субсидиялаушы органның кредитті кепілдендіруі, егер кепілдікті алушы үйым субсидиялаушы орган кепілдендірген кредит үшін төлейтін сома мен осы үйым коммерциялық кредит үшін мемлекеттік кепілдіксіз толеуі мүмкін соманың арасында айырма жоқ болса, пайданы беру ретінде қаралмайды. Бүлай болмаган жагдайда, комиссиялық айырмада осы сомалардың арасындагы түзетуі бар айырма пайда болып саналады;

4) субсидиялаушы органньщ тауарларды немесе көрсетілетін қызметтерді жеткізуі не тауарларды сатып алуы, егер тек тауарларды немесе көрсетілетін қызметтерді баламалы сыйақыдан кем жеткізсе не сатып алу кемінде баламалы сыйақыдан асырып жүзеге асырылмаса, пайда беру ретінде қаралмайды. Сыйақының баламалылыгы осындай тауарлар мен қызметтерді экспорттаушы үшінші елдің нарыгында сатып алудьщ және сатудың баганы, сапаны, қолжетімділікті, отімділікті, тасымалдауды және тауарды сатып алудьщ немесе сатудың басқа да шарттарын қоса алганда, сол кездегі нарықтық жағдайларға сүйене отырыгі айқындалады.

131. Осы бөлімнің мақсаттары үшін мүше мемлекеттердің экономика саласына залал деп мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал, оны келтіру қаупі немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бәсеңдеуі түсіндіріледі.

3. Субсидияланатын импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды анықтау

132. Субсидияланатын импорт салдарынан мүше

мемлекеттердің экономика саласына залал субсидияланатын импорттың колемін және осындай импорттың мүше мемлекеттер нарығында үқсас тауардың бағасы мен мүше мемлекеттердегі үқсас тауар өндірушілерге әсерін талдау нәтижелерінің негізінде анықталады.

133. Субсидияланатын импорт салдарынан мүше

мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залалды айқындау мақсатында мәліметтер талданатын тергеп-тексеру кезеңін тергеп-тексерулер жүргізетін орган белгілейді.

134. Субсидияланатын импорттың көлемін талдау кезінде тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың субсидияланатын импортының айтарлықтай ұлғаюы болғанын не болмағанын айқындайды (абсолютті көрсеткіштерде не өндіріске немесе мүше мемлекеттерде үқсас тауарды өндіруге немесе түтынуға қатысты).

135. Егер бір мезгілде жүргізілетін тергеп-тексерулердің нысанасы қандай да бір тауарды көп дегенде бір экспорттаушы ушінші елден Одақтың кедендік аумагына субсидияланатын импорт болып табылса, тергеп-тексерулер жүргізетін орган, егер:

1) осы тауарга әрбір экспорттаушы үшінші елдегі субсидияның молшері оның құнының 1 пайызынан астамын қүрайтыны, ал эрбір экспорттаушы үшінші елден субсидияланатын импорт көлемі осы Хаттаманьщ 228-тармагына сэйкес елеусіз болып табылмайтыны;

2) субсидияланатын импорттың нысанасы болып табылатын тауар импортының жиынтық эсер етуін багалау импорттық тауарлар арасындагы бәсекелестік шарттары мен импорттық тауар және мүше мемлекеттерде шыгарылган ұқсас тауар арасындагы бәсекелестік шарттарын есепке алганда мүмкін болып табылатыны анықталса, осындай импорттың жиынтықты эсерін багалай алады.

136. Мүше мемлекеттер нарыгындагы үқсас тауар багасына субсидияланатын импорттың эсерін талдау кезінде тергеп-тексерулер жүргізетін орган:

1) субсидияланатын импорттьщ нысанасы болып табылатын тауар багасы мүше мемлекеттер нарыгындагы ұқсас тауардың багасынан айтарлықтай томен болгандыгын;

2) субсидияланатын импорт мүше мемлекеттер нарыгында үқсас тауар багасының айтарлықтай төмендеуіне алып келгенін;

3) субсидияланатын импорт мұндай импорт болмаган жагдайда орын алатын мүше мемлекеттер нарыгында ұқсас тауардың багасының айтарлықтай осуіне кедергі келтіргенін анықтайды.

137. Субсидияланатын импорттың мүше мемлекеттердің экономика саласына келтіретін әсерін талдау мүше мемлекеттер экономика саласының жағдайына қатысы бар барлық экономикалық факторларды, оның ішінде:

1) болған немесе жақын арада болуы мүмкін өндірістің қысқартылуын, тауардың сатылуын, мүше мемлекеттер нарығындағы тауар үлесін, пайданы, енімділікті, тартылған инвестициялардан немесе ендірістік қуаттарды пайдаланудан түсетін кірістерді;

2) мүше мемлекеттер нарығындағы тауар бағасына эсер ететін факторларды;

3) болған немесе келешекте ақша ағыны қозғалысына, тауар қорына, жүмыспен қамту деңгейіне, жалақыға, ендірістің есу қарқынына және инвестицияларды тарту мүмкіндігіне теріс эсерін қоса алғанда, бағалаудан түрады.

138. Субсидияланатын импорттың мүше мемлекеттердің экономика саласына әсері, егер қолда бар деректер өндірістік процесс, тауарды оның өндірушілерінің сатуы мен пайдасы сияқты критерийлердің негізінде үқсас тауарларды ендіруді бөліп алуға мүмкіндік берсе, мүше мемлекеттерде үқсас тауарды шығаруға қатысты багаланады.

Егер қолда бар деректер үқсас тауарды өндіруді бөліп алуга мүмкіндік бермесе, субсидияланатын импорттың мүше мемлекеттердің экономика саласына ықпал етуі өзіне ұқсас тауар мен олар туралы қажетті деректерді қамтитын тауарлардыц негүрлым

шағын тобын немесе номенклатурасын шығаруға қатысты бағаланады.

139. Субсидияланатын импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал келтіру қаупін анықтау кезінде тергеп-тексерулер жүргізетін орган қолда бар барлық факторларды, оның ішінде мыналарды:

1) субсидияның сипатын, мөлшерін немесе субсидияларды және олардың саудага ықтимал әсерін;

2) мүндай импорттың одан әрі үлгаюының нақты мүмкіндігі туралы куэландыратын субсидияланатын импорттың өсу қарқынын;

3) субсидияланатын импорттың нысанасы болып табылатын тауар экспорттаушыда жеткілікті экспорттық мүмкіндіктердің немесе басқа экспорттық нарықтардың осы тауардың кез келген қосымша экспортын қабылдау қабілетін есепке ала отырып, осы тауардың субсидияланатын импорты ұлғаюының нақты мүмкіндігі туралы куэландыратын олардың үлғаюының айқын бұлтартпастығыньщ болуын;

4) егер мұндай бага деңгейі мүше мемлекеттер нарыгындагы үқсас тауар багасының өсімін төмендетуге немесе кідіртуге және субсидияланатын импорттың нысанасы болып табылатын тауарға сұраныстың бүдан әрі өсуіне алып келетін болса, субсидияланган импорттың нысанасы болып табылатын тауар бағасының деңгейін;

5) субсидияланатын импорттың нысанасы болып табылатын тауар экспорттаушыдағы қорды ескереді.

140. .Мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал келтіру қаупінің бар екені туралы шешім, егер осы Хаттаманың 139-тармағында корсетілген факторларды талдау нэтижелері бойынша тергеп-тексеру барысында тергеп-тексерулер жүргізетін орган субсидияланатын импортты жалғастырудың бүлтартпастыгы және мүндай импорттың өтемақы шараларын қолданбаған жагдайда, мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал келтіретіні туралы қорытындыға келген жагдайда қабылданады.

141. Субсидияланатын импорт пен мүше мемлекеттердің экономика саласына залал арасындағы себеп-салдарлық байланыстың болуы туралы қорытынды іске қатысы бар және тергеп-тексерулер жүргізетін органныц иелігіндегі барлық дэлелдемелер мен мәліметтерді талдауга негізделуге тиіс.

142. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган субсидияланатын импорттан басқа оныц салдарынан дэл сол кезеңде мүше мемлекеттердің экономика саласына залал келтірілетін басқа да белгілі факторларды талдайды.

Осы факторлардың салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залал Одақтың кедендік аумагына субсидияланатын импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залалға жатқызылмауға тиіс.

143. Егер тергеп-тексеру аяқталғанға дейін тергеп-тексерулер жүргізетін орган алган ақпарат субсидияланатын импорттың болуы және осы импортқа негізделген мүше мемлекеттердің экономика саласына залал туралы куэландырса, Комиссия осы Хаттаманың 7-тармагында көрсетілген баяндаманың негізінде тергеп-тексеру жүргізілген кезеңде субсидияланатын импорт келтірген мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды болгызбау мақсатында 4 айга дейінгі мерзімде алдын ала отемақы бажын енгізу арқылы өтемақы шарасын қолдану туралы шешім қабылдайды.

4. Алдын ала өтемақы бажын енгізу

144. Алдын ала өтемақы бажы тергеп-тексеру басталған күннен бастап күнтізбелік 60 күннен бүрын енгізілмеуге тиіс.

145. Алдын ала өтемақы бажы субсидияланатын және экспортталатын тауардың бірлігіне экспорттаушы үшінші елдің өзіндік ерекшелікті субсидиясының алдын ала есептелген шамасына тең молшерде енгізіледі.

146. Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган өтемақы шарасын енгізу үшін негіздер жоқ екенін анықтаса не осы Хаттаманың 272-тармагына сәйкес өтемақы шарасын қолданбау туралы шешім қабылдаса, алдын ала өтемақы бажының сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен толеушіге қайтарылуга жатады.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттердің кеден органдарын өтемақы шарасын енгізу үшін негіздер жоқ екені не Комиссняның өтемақы шарасын қолданбау туралы шешім қабылдағаны туралы уақтылы хабардар етеді.

147. Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залал келтіру немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын құрудың айтарлықтай бәсеңдеуі қаупінің болуы негізінде өтемақы шарасын қолдану туралы шешім қабылданса, алдын ала өтемақы бажының сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тэртіппен төлеушіге қайтарылуга жатады.

148. Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залалдың немесе оны келтіру қаупінің болуы негізінде (алдын ала өтемақы бажын енгізбеу мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залалдың болуын айқындауға алып келуі жағдайында) өтемақы шарасын қолдану туралы шешім қабылданса, алдын ала өтемақы бажының сомалары отемақы бажын қолдану туралы шешім күшіне енген күннен бастап осы Хаттаманьщ 149 және 150-тармақтарының ережелерін есепке ала отырып, осы Хаттамага қосымшада козделген тэртіппен есепке жатқызуға және болуге жатады.

149. Егер тергеп-тексеру нэтижелері бойынша алдын ала әтемақы бажының мөлшерлемесіне қарағанда отемақы бажының барынша томен молшерлемесін енгізу орынды деп танылса, әтемақы бажының белгіленген мөлшерлемесі бойынша есептелген өтемақы бажының сомасына сәйкес келетін алдын ала өтемақы бажының сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тэртіппен есепке жатқызуға және белуге жатады.

Өтемақы бажының белгіленген мөлшерлемесі бойынша есептелген өтемақы бажы сомасынан асатын алдын ала өтемақы бажының сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тэртіппен төлеушіге қайтарылуга жатады.

150. Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша алдын ала өтемақы бажы мөлшерлемесіне қараганда өтемақы бажының барынша жогары мөлшерлемесін енгізу орынды деп танылса, өтемақы бажы мен алдын ала өтемақы бажы сомалары арасындағы айырма алынбайды.

151. Алдын ала өтемақы бажы тергеп-тексеру бір уақытта жалғастырылған жағдайда қолданылады.

152. Алдын ала өтемақы бажы осы Хаттаманың '164 - 168-тармақтарына сәйкес қолданылады.

153. Алдын ала өтемақы бажын енгізу туралы шешім, әдетте, тергеп-тексеру басталған куннен бастап 7 айдан кешіктірмей қабылданады.

5. Субсидиялаушы үшінші елдің немесе тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды экспорттаушының ерікті міндеттемелерді қабылдауы

154. Комиссия тергеп-тексерулер жүргізетін органның мынадай ерікті міндеттемелердің бірін алганын мақүлдағаны туралы шешім қабылдаған кезде (жазбаша нысанда) тергеп-тексеру өтемақы бажын енгізбей-ақ тоқтатыла түруы немесе тоқтатылуы мүмкін:

экспорттаушы үшінші ел субсидиялауды жоюга немесе қысқартуға немесе субсидиялау салдарын жою мақсатында тиісті шаралар қабылдауға келіседі;

тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды экспорттаушы мүндай тауарга өзі белгілеген бағаны қайта қарауга келіседі (мүше мемлекеттердегі түлғалар экспорттаушымен байланысты болғанда, осы түлгалардың экспорттаушының бағаларды қайта қарауы туралы міндеттемелерін қолдауын қамтамасыз етеді), осылайша экспорттаушы қабылдаган міндеттемелерді талдау нәтижесінде тергеп-тексерулер жүргізетін орган осындай ерікті міндеттемелерді қабылдау мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды жояды деген қорытындыға келеді.

Тергегі-тексеру объектісі болып табылатын тауар бағасын арттыру, мүндай ерікті міндеттемелерге сэйкес экспорттаушы үшінші елдің субсидияланатын және экспортталатын тауар бірлігіне қатысты есептелген өзіндік ерекшелікті субсидия мөлшерінен аспауғатиіс.

Тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар багасын арттыру, егер мұндай арттыру мүше мемлекеттердің экономика саласына залалды жою үшін жеткілікті болып табылса, экспорттаушы үшінші елдің субсидияланатын және экспортталатын тауар бірлігіпе есептелген өзіндік ерекшелікті субсидия мөлшеріне қарағанда аз болуы мүмкін.

155. Комиссия ерікті міндеттемелерді мақүлдау туралы шешімді тергеп-тексерулер жүргізетін орган субсидияланатын импорт пен осыган байланысты мүше мемлекеттердің экономика саласына залалдың болуы туралы алдын ала қорытындыга келмегенге дейін қабылдамайды.

Комиссия тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды экспорттаушының ерікті міндеттемелерін мақүлдау туралы шешімді экспорттаушы үшінші елдің уэкілетті органының осы Хаттаманың 154-тармагының үшінші абзацында көрсетілген міндеттемелерді экспорттаушылардың қабылдауына келісімі алынганга дейін қабылдамайды.

156. Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды нақты немесе әлеуетті экспорттаушылар саныньщ коп болуына байланысты немесе өзге де себептер бойынша оларды мақұлдаудың қолайсыздығы туралы қорытындыга келсе, Комиссия ерікті міндеттемелерді мақүлдау туралы шешімді қабылдамайды.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүмкіндігінше экспорттаушыларга олардың ерікті міндеттемелерін мақүлдау

қолайсыз деп танылған себептерді хабарлайды және оларға осыған байланысты түсініктемелер беруге мүмкіндік береді.

157. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган экспорттаушының әрқайсысына және ерікті міндеттемелерді қабылдаган экспорттаушы үшінші елдің уәкілетті органына оны мүдделі түлгаларга беруге мүмкіндік алу үшін олардың қүпия емес болжамын үсыну туралы сүрау жібереді.

158. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган экспорттаушы үшінші елге немесе тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар экспорттаушысына ерікті міндеттемелерді қабылдауды үсына алады, бірақ оларды қабылдауды талап ете алмайды.

159. Комиссия ерікті міндеттемелерді мақүлдау туралы шешім қабылдаган жагдайда, өтемақылық тергеп-тексеру экспорттаушы

үшінші елдің өтініші бойынша немесе тергеп-тексерулер жүргізетін органның шешімі бойынша жалгастырылуы мүмкін.

Егер тергеп-тексеру нәтижелері бойынша тергеп-тексерулер

жүргізетін орган субсидияланатын импорттыц немесе оган негізделген мүше мемлекеттердің экономика саласына бүдан келген залалдың жоқ екені туралы қорытындыга келген жагдайда,

экспорттаушы үшінші ел немесе ерікті міндеттемелерді қабылдаган экспорттаушылар, аталган қорытынды айтарлықтай дэрежеде мұндай мән-жайлардыц болуының нэтижесі болып табылатын жагдайды қоспаганда, мүндай міндеттемелерден автоматты түрде босатылады. Егер жасалган қорытынды айтарлықтай дәрежеде ерікті міндеттемелердің болуының нәтижесі болып табылатын жагдайда,

Комиссия мұндай мән-жайлар қажетті уақыт кезеңі ішінде күшінде қалуға тиіс деген шешімді қабылдауы мүмкін.

160. Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру нәтижелері бойынша субсидияланатын импорттың немесе оган негізделген мүше мемлекеттердің экономика саласына бүдан келген залалдың бар екені туралы қорытындыга келген жагдайда, қабылданған ерікті міндеттемелер солардың шарттарына және осы Хаттаманың ережелеріне сәйкес қолданысын жалғастырады.

161. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган ерікті міндеттемелерін Комиссия мақүлдаған экспорттаушы үшінші елден немесе экспорттаушыдан олардың орындалуына қатысты мэліметтерді, сондай-ақ осы мэліметтерді тексеруге келісімін сүратуға қүқылы.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган белгілеген мерзімде сүратылған мәліметтерді үсынбау, сондай-ақ осы мәліметтерді тергеп-тексеруге келісім бермеу экспорттаушы үшінші елдің немесе экспорттаушының қабылданған ерікті міндеттемелерді бұзуы болып саналады.

162. Экспорттаушы үшінші ел немесе экспорттаушы ерікті міндеттемелерді бүзган не мүндай міндеттемелерді кері қайтарып алған жагдайда, Комиссия алдын ала өтемақы бажын (егер тергеп-тексеру әлі аяқталмаса) немесе өтемақы бажын (егер тергеп-тексерудің түпкілікті нэтижелері оны енгізу үшін негіздердің бар екенін куәландырса) енгізу арқылы өтемақы шарасын қолдану туралы шешім қабылдауы мүмкін.

Экспорттаушы үшінші елге немесе экспорттаушыга, олар қабылдаған ерікті міндеттемелерді бұзған жағдайда, осы бұзушылыққа байланысты өз түсініктемелерін беру мүмкіндігі беріледі.

163. Комиссияның ерікті міндеттемелерді мақүлдау туралы шешімінде алдын ала отемақы бажының немесе өтемақы бажының мөлшерлемесі белгіленуге тиіс, олар осы Хаттаманың 162-тармағына сэйкес енгізілуі мүмкін.

6. Өтемақы бажын енгізу және қолдану

164. Комиссия өтемақы бажын енгізу туралы шешімді, егер экспорттаушы үшінші ел өзіндік ерекшелікті субсидияны кері қайтарып алса, қабылдамайды.

165. Өтемақы бажын енгізу туралы шешім өзіндік ерекшелікті субсидияны беретін экспорттаушы үшінші елге консультациялар жүргізу ұсынылған, алайда бүл ел олардан бас тартқан немесе оларды жүргізу барысында өзара қолайлы шешімге қол жеткізілмеген соң қабылданады.

166. Өтемақы бажы барлық экспорттаушылар жеткізетін тауарға (ерікті міндеттемелерін Комиссия мақүлдаған экспорттаушылар жеткізетін тауарды қоспағанда) қатысты қолданылады және мүше мемлекеттердің экономика саласына залал келтіретін субсидияланатын импорттың нысанасы болып табылады.

Жекелеген экспорттаушылар жеткізетін тауарларға қатысты Комиссия өтемақы бажы мөлшерлемесінің дербес мөлшерін белгілеуі мүмкін.

167. Өтемақы бажының мөлшерлемесі субсидияланатын және экспортталатын тауар бірлігіне есептелген экспорттаушы үшінші елдің өзіндік ерекшелікті субсидиясының мөлшерінен аспауға тиіс.

Егер субсидиялар түрлі субсидиялау бағдарламаларына сәйкес берілетін жагдайда, олардың жиынтық мөлшері ескеріледі.

Өтемақы бажының мөлшерлемесі, егер мұндай мөлшерлеме мүше мемлекеттердің экономика саласына келтіретін залалды жою үшін жеткілікті болып табылса, экспорттаушы үшінші елдің өзіндік ерекшелікті субсидиясының молшерінен кем болуы мүмкін.

168. Өтемақы бажының мөлшерлемесін айқындаган кезде мүше мемлекеттердің отемақы бажын енгізу олардың экономикалық мүдделеріне эсер етуі мүмкін түтынушыларының тергеп-тексерулер жүргізетін органга жазбаша түрде келіп түскен пікірлері ескеріледі.

169. Өтемақы бажы, егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру нәтижелері бойынша осы тауарга қатысты бір уақытта төмендегілерді анықтаган болса, алдын ала өтемақы бажы енгізілген күнге дейін күнтізбелік 90 күн бүрын, орналастыру шарты өтемақы бажын төлеу болып табылатын кедендік рәсімдерге орналастырылган тауарларга қатысты қолданылуы мүмкін:

1) салыстырмалы қысқа уақыт ішінде едәуір өскен, оган қатысты өзіндік ерекшелікті субсидиялар толенетін немесе берілетін

тауар импортымен келтірілген, кейіннен жойылуы қиын болатын залал;

2) осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетілген импортталатын тауарға қатысты залалдың қайталануын болғызбау мақсатьтнда өтемақы бажын қолдану қажет.

170. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру басталған күннен кейін Шартта көзделген ресми көздерде осы Хаттаманың 169-тармағына сэйкес тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарга қатысты өтемақы бажын қолдану мүмкіндігі туралы ескертуі бар хабарлама жариялайды.

Мүндай хабарламаны жариялау туралы шешімді тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттер экономика саласының осы Хаттаманың 169-тармағында көрсетілген талаптар орындалуының жеткілікті дәлелдемелерін қамтитын сүрау салуы бойынша немесе тергеп-тексерулер жүргізетін органның иелігінде осындай дәлелдемелер болған кезде өз бастамасы бойынша қабылдайды.

Өтемақы бажы осы тармақта корсетілген хабарлама ресми жарияланған күнге дейін орналастыру шарты өтемақы бажын төлеу болып табылатын, кедендік рәсімдерге байланысты орналастырылған тауарларға қатысты қолданылмайды.

171. Мүше мемлекеттердің зацнамасында осы Хаттаманың 169-тармағына сэйкес мүдделі түлғаларға өтемақы бажының қолданылу мүмкіндігі туралы хабарлаудың қосымша тәсілдері белгіленуі мүмкін.

7. Өтемақы шарасының қолданылу мерзімі және оны қайта қарау

172. Өтемақы шарасы Комиссияның шешімі бойынша субсидияланатын импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтіретін залалды жою үшін қажетті мөлшер мен мерзім ішінде қолданылады.

173. Өтемақы шарасының қолданылу мерзімі мүндай шараны қолданған күннен бастап немесе өзгерген жағдайларға байланысты және бір мезгілде субсидияланатын импорттың талдауына және оған байланысты мүше мемлекеттердің экономика саласына келтіретін залалға қатысты болған немесе өтемақы шарасының қолданыста болу мерзімінің аяқталуына байланысты жүргізілген қайталап тергеп-тексеру аяқталған күннен бастап 5 жылдан аспауға тиіс.

174. Өтемақы шарасының қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты қайталап тергеп-тексеру осы Хаттаманың 186 - 198-тармақтарына сэйкес берілген (жазбаша нысандағы) өтініш негізінде не тергеп-тексеру жүргізіп жатқан органныц жеке бастамасы бойынша жүргізіледі.

Өтемақы шарасының қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты қайталап тергеп-тексеру өтініште өтемақы шарасының қолданылуы тоқтатылган жагдайда субсидияланатын импорттың қайта басталу не жалғасу және мүше мемлекеттердің экономика саласына залал келтіру мүмкіндігі туралы мәліметтер болғанда жүргізіледі.

Өтемақы шарасының қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты қайталап тергеп-тексеру жүргізу туралы өтініш өтемақы шарасының қолданылу мерзімі аяқталганга дейін 6 айдан кешіктірмей беріледі.

Қайталап тергеп-тексеру өтемақы шарасының қолданылу мерзімі аяқталганға дейін басталуы және ол басталган күннен бастап 12 ай ішінде аяқталуга тиіс.

Осы тармаққа сәйкес жүргізілетін қайталап тергеп-тексеру аяқталғанға дейін өтемақы шарасының қолданылуы Комиссия шешімі бойынша үзартылады. Тиісті отемақы шарасының қолданылуы үзартылатын мерзім ішінде алдын ала өтемақы бажын алып қою үшін белгіленген тәртіппен отемақы бажының мөлшерлемелері бойынша өтемақы шарасының қолданылуына байланысты белгіленген өтемақы баждары төленеді, бүл шараның қолданылу мерзімі қайталап тергеп-тексерудің жүргізілуіне байланысты үзартылады.

Егер отемақы шарасының қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты қайталап тергеп-тексеру нәтижелері бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган өтемақы шарасын қолдану үшін негіздемелер жоқ деп белгілеген немесе осы Хаттаманьщ 272-тармағына сэйкес өтемақы шарасын қолданбау туралы шешім қабылдаған жагдайда, өтемақы шарасын қолдану үзартылган мерзім ішінде алдын ала өтемақы баждарын алу үшін белгіленген тәртіппен алынатын отемақы бажының сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен төлеушіге қайтарылуға жатады.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттердің кеден органдарын өтемақы шарасын қолдану не Комиссия өтемақы шарасын қолданбау туралы шешім қабылдау үшін негіздер жоқ екені туралы уақтылы хабардар етеді.

Егер өтемақы шарасының қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты қайталап тергеп-тексеру нәтижелері бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган субсидияланатын импорт пен мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залалдың қайта басталу немесе жалгасу мүмкіндігін анықтаган жагдайда Комиссия өтемақы шарасының қолданысын үзартады. Комиссияның өтемақы шарасын үзарту туралы шешімі күшіне енген күннен бастап алдын ала өтемақы баждарын алу үшін белгіленген тэртіппен өтемақы шарасын қолдануга үзартылган мерзім ішінде өтемақы баждарының сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен есептеуге және болуге жатады.

175. Егер өтемақы шарасы енгізілгеннен кейін кемінде 1 жыл өткен жағдайда мүдделі түлганың өтініші бойынша немесе тергеп-тексерулер жүргізетін органныц бастамасы бойынша өтемақы шарасын қолданудың орындылыгын анықтау және (немесе) өзгерген жағдайларға байланысты оны қайта қарау (оның ішінде өтемақы бажы мөлшерлемесінің дербес мөлшерін қайта қарау) мақсатында қайталап тергеп-тексеру жүргізілуі мүмкін.

Өзгерген жагдайларга байланысты қайталап тергеп-тексеру жүргізу туралы өтінішті беру мақсатына қарай мүндай өтініште мыналар:

өтемақы шарасын қолдануды жалғастырудың субсидияланатын имиортқа қарсы іс-қимылы және субсидияланатын импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залалды жою үшін талап етілмейтіндігінің;

ввешш

өтемақы шарасының қазіргі мөлшерінің субсидияланатын импортқа қарсы іс-қимылы және субсидияланатын импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залалды жою үшін жеткілікті мөлшерден асып түсетіндігінің;

қазіргі отемақы шарасының субсидияланатын импортқа қарсы іс-қимылы және субсидияланатын импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген залалды жою үшін жеткіліксіздігінің дәлелдемелері болуға тиіс.

Өзгерген жағдайларға байланысты қайталап тергеп-тексеру ол басталған күннен бастап 12 ай ішінде аяқталуға тиіс.

176. Осы Хаттаманың VI бөлімінің дәлелдемелерді үсынуға және тергеп-тексеруді жүргізуге қатысты ережелері осы Хаттаманың '172 - 178-тармақтарында көзделген қайталап тергеп-тексеруге қатысты тиісті айырмашылықтарды есепке ала отырып қолданылады.

177. Осы Хаттаманың 172 - 178-тармақтарының ережелері осы Хаттаманың 154 - 163-тармақтарына сэйкес экспорттаушы үшінші ел немесе экспорттаушы қабылдаған міндеттемелерге қатысты тиісті айырмашылықтарды есепке ала отырып қолданылады.

178. Қайталап тергеп-тексеру оган қатысты өтемақы шарасы қолданылып отырған, бірақ ынтымақтасудан бас тартудан басқа, өзге себептер бойынша тергеп-тексеру жүргізілмеген экспорттаушы үшін

өтемақы бажының дербес мөлшерлемесінің мөлшерін белгілеу мақсатында жүргізілуі мүмкін. Мүндай қайталап тергеп-тексеруді аталған экспорттаушының өтіыіші бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган бастауы мүмкін.

8. Өтемақы шарасын айналып өтуді анықтау

179. Осы бөлімнің мақсаттары үшін өтемақы шарасын айналып өту деп өтемақы бажын төлеуден немесе қабылданган ерікті міндеттемелерді орындаудан жалтару үшін тауарды жеткізу тәсілін өзгерту түсініледі.

180. Өтемақы шарасын айналып өтуді анықтау мақсатында қайталап тергеп-тексеру мүдделі түлганың өтініші бойынша немесе тергеп-тексерулер жүргізетін органның жеке бастамасы бойынша басталуы мүмкін.

181. Осы Хаттаманың 180-тармағында көрсетілген өтініште:

1) өтемақы шарасын айналып отудің;

2) отемақы шарасының (оны айналып өтудің салдарынан) өндіріс көлеміне және (немесе) мүше мемлекеттер нарыгындагы үқсас тауардың сатылуына және (немесе) бағаларына әсерін бейтараптандырудың;

3) тауар (осындай тауардың қүрамдас бөліктерінің және (немесе) туындыларының) өндірушісінде және (немесе) экспорттаушысында озіндік ерекшелікті субсидияны беру пайдасы сақталатындығының дәлелдемелері болуға тиіс.

182. Осы Хаттаманың '179 - '185-тармақтарына сэйкес жүргізілетін қайталап тергеп-тексеру кезеңіне Комиссия алдын ала өтемақы бажын алу үшін белгіленген тэртіппен алынатын субсидияланатын импорттың нысанасы болган, экспорттайтын үшінші елден Одақтың кедендік аумагына импортталатын тауардың қүрамдас бөліктеріне және (немесе) туындыларына арналган, сондай-ақ өзге экспорттайтын үшінші елден кедендік аумагына импортталатын тауардың құрамдас бөліктеріне және (немесе) туындыларына арналган өтемақы бажын енгізуі мүмкін.

183. Егер осы Хаттаманың '179 - 185-тармақтарына сэйкес тергеп-тексерулер жүргізетін орган жүргізген қайталап тергеп-тексеру нәтижелері бойынша өтемақы шарасын айналып оту анықталмаган жагдайда, осы Хаттаманың 182-тармагына сэйкес алдын ала өтемақы баждарын алу үшін белгіленген тэртіппен төленген отемақы бажының сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тәртіппен төлеушіге қайтарылуга жатады.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүше мемлекеттердің кеден органдарын өтемақы шарасын айналып оту анықталмаганы туралы уақтылы хабардар етеді.

184. Осы Хаттаманың 179 - 185-тармақтарына сэйкес жүргізілген қайталап тергеп-тексеру нәтижелері бойынша өтемақьт шарасын айналып оту анықталган жагдайда, отемақы шарасы субсидияланатын импорттың нысанасы болган, экспорттайтын үшінші елден Одақтың кедендік аумагына импортталатын тауардың қүрамдас бөліктеріне және (немесе) туындыларына, сондай-ақ субсидияланатын импорттың нысанасы болтан, өзге экспорттайтын үшінші елден Одақтың кедендік аумағына импортталатын тауарга және (немесе) оның құрамдас бөліктеріне және (немесе) туындыларына қолданылуы мүмкін. Комиссияның осы тармақта аталган өтемақы шарасын енгізу туралы актісі күшіне енген кезден бастап алдын ала өтемақы баждарын алу үшін белгіленген тэртіппен төленген өтемақы шараларының сомалары осы Хаттамага қосымшада көзделген тэртіппен есептеуге және белуге жатады.

185. Өтемақы шарасын айналып өтуді анықтау мақсатындагы қайталап тергеп-тексеру ол басталган күннен бастап 9 ай ішінде аяқталуга тиіс.

VI. Тергеп-тексерулер жүргізу

I. Тергеп-тексерулер жүргізу үшін негіздер

186. Үдемелі импорттың болуын және содан туындаган мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген елеулі залалды немесе осындай залалды келтіру қаупін анықтау мақсатындагы, сондай-ақ демпингтік немесе субсидияланатын импортты және солардан туындаган мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген материалдық залалды, осындай залалды келтіру қаупін немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бэсеңдеуін анықтау мақсатындагы тергеп-тексеруді

жазбаша нысандағы өтініш негізінде не өз бастамаеы бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган жүргізеді.

187. Осы Хаттаманың 186-тармагында көрсетілген өтінішті:

1) муше мемлекеттерде ұқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды (арнайы қорғау шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) не ұқсас тауарды (демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) өндіруші немесе оның уэкілетті өкілі;

2) қатысушылары қатарына өндіру көлемінің айтарлықтай бөлігін, бірақ мүше мемлекеттерде үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды (арнайы қоргау шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) не үқсас тауарды (демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) өндірудің жалпы көлемінің кемінде 25 пайызын өндірушілер кіретін өндірушілер бірлестігі немесе осындай бірлестіктің уэкілетті өкілі береді.

188. Осы Хаттаманың 187-тармағында көрсетілген ондірушілер мен бірлестіктердің уәкілетті өкілдерінің түпнүсқалары өтінішгіен бірге тергеп-тексерулер жүргізетін органга үсынылатын қүжаттармен расталған тиісті түрде ресімделген окілеттіктері болуға тиіс.

189. Осы Хаттаманың 186-тармағында көрсетілген өтінішке мүше мемлекеттерде үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды не үқсас тауарды өндірушілер өтінішті қолдайтын дэлелдемелер қоса беріледі. Мыналар:

1) өтініш берушімен бірге үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды ондіру көлемінің айтарлықтай бөлігін, бірақ мүше мемлекеттерде үқсас немесе тікелей бәсекелес тауардың жалпы

in іг>пиіи.я

көлемінің кемінде 25 пайызын өндіретін басқа өндірушілердің өтінішке қосылу туралы құжаттары (арыайы қорғау шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде);

2) өтінішті қолдайтынын білдірген, мүше мемлекеттерде үқсас тауарды өндірушілердің (оның ішінде өтініш берушінің) өндіру үлесі өтінішке қатысты өз пікірін (қолдайтынын немесе келіспейтінін) білдірген, мүше мемлекеттерде үқсас тауарды өндірушілердің өндіру көлемінің 50 пайыздан астамын қүрайды деген шартпен өтінішке қолдау білдірген, мүше мемлекеттерде үқсас тауарларды өндірушілердің (оның ішінде өтініш берушінің) өндіру үлесі мүше мемлекеттерде үқсас тауарды өндіру көлемінің кемінде 25 пайызын қүрайтынын растайтын қүжаттар (демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) өтінішті жеткілікті түрде қолдау дэлелдемелері болып танылады.

190. Осы Хаттаманын 186-тармағында көрсетілген өтініш:

1) өтініш беруші туралы, өтініш берілген күннің алдындағы тікелей 3 жыл ішінде мүше мемлекеттер экономика саласының үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды (арнайы қорғау шарасын қолдану туралы отінішті берген кезде), үқсас тауарды (демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) сандық және қүндық мэндегі ондіру колемі туралы, сондай-ақ өтінішті қолдаған, мүше мемлекеттерде үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды (арнайы қорғау шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) не үқсас тауарды (демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдаиу туралы өтінішті берген кезде) ондірушілердің

сандық және қүндық мэндегі өндіру көлемі туралы және мүше мемлекеттерде ұқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды (арнайы қорғау шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) не ұқсас тауарды (демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) өндірудің жалпы көлеміндегі олардың үлесі туралы мэліметтерді;

2) ЕАЭО СЭҚ ТН кодын көрсете отырып, оган қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе отемақы шарасын енгізу үсынылатын Одақтың кедендік аумагына импортталатын тауардың сипаттамасын;

3) кедендік статистика деректері негізінде, осы тармақтың 2-тармақшасында корсетілген тауарды шыгарган немесе жонелткен экспорттаушы үшінші елдердің атауын;

4) экспорттаушы үшінші елдегі осы тармақтың 2-тармақшасында корсетілген тауардың белгілі өндірушілері және (немесе) экспорттаушылары туралы және мүше мемлекеттерде осы тауардың белгілі импорттаушылары және негізгі белгілі түтынушылары туралы мәліметтерді;

5) оган қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе отемақы шарасын енгізу үсынылатын тауардың Одақтың кедендік аумагына импорт колемінің откен кезеңдегі, сондай-ақ өтініш берілген күні репрезентативтік статистикалық деректер қолжетімді болатын кейінгі кезеңдегі озгеруі туралы мәліметтерді;

6) үқсас немесе тікелей бәсекелес тауардың (арнайы қоргау шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) не үқсас тауардың

(демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде) Одақтың кедендік аумагынан экспорт колемінің өткен кезеңдегі, сондай-ақ өтініш берілген күні репрезентативтік статистикалық деректер қолжетімді болатын кейінгі кезеңдегі өзгеруі туралы мәліметтерді қамтуга тиіс.

191. Осы Хаттаманьщ 190-тармагында көрсетілген мэліметтермен қатар, өтініште ұсынылатын шарага қарай өтініш беруші:

1) тауардың үдемелі импорты болуының дәлелдемелерін, тауардың үдемелі импорты салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залалдың немесе мұндай залалды келтіру қаупі болуының дәлелдемелерін, осындай шараның қолданыста болу мөлшерін және мерзімін корсете отырып, арнайы қоргау шарасын енгізу туралы ұсынысты және отініш беруші үсынып отырган арнайы қоргау шарасы қолданыста болатын мерзім ішінде мүше мемлекеттердің экономика саласын шетелдік бәсекелестік жагдайында жұмыс істеуге бейімдеу жоніндегі іс-шаралар жоспарын (арнайы қоргау шарасын қолдану туралы өтінішті берген кезде);

2) тауардың экспорттық багасы және қалыпты қүны туралы мэліметтерді, тауардың демпингтік импорты салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залалдың немесе осындай залалды келтіру қаупі немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бәсеңдеуі болуының дэлелдемелерін, сондай-ақ оның молшері мен қолданыста болу мерзімін корсете отырып, демпингке қарсы шараны енгізу туралы

ұсынысты (демпингке қарсы шараны қолдану туралы өтінішті берген кезде);

3) экспорттаушы үшінші елдің өзіндік ерекшелікті субсидиясының болуы және сипаттамасы туралы және егер мүмкін болса, оның молшері туралы мәліметтерді, тауардың субсидияланатын импорты салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залалдың немесе осындай залалды келтіру қаупі немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бәсеңдеуі болуының дэлелдемелерін, сондай-ақ оның молшері мен қолданыста болу мерзімін корсете отырып, отемақы шарасын енгізу туралы ұсынысты (отемақы шарасын қолдану туралы отінішті берген кезде) корсетеді.

192. Демпингтік импорт немесе субсидияланатын импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі залалдың немесе мүндай залалды келтіру қаупі болуының дәлелдемелері (арнайы қоргау шарасын қолдану туралы отінішті берген кезде) және мүше мемлекеттердің экономика саласына материалдық залалдың немесе осындай залалды келтіру қаупі немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бәсеңдеуі болуының дэлелдемелері (демпингке қарсы немесе отемақы шарасын қолдану туралы өтінітттті берген кезде) мүше мемлекеттер экономика саласының экономикалық жагдайын сипаттайтын объектавті факторларга негізделуге тиіс және откен кезеңдегі, сондай-ақ отініш берілген күні регірезентативтік статистикалық деректер (оның ішінде тауарды ондіру колемі және оны откізу колемі,

мүше мемлекеттер нарығындағы тауардың үлесі, тауарды өндірудің өзіндік қүны, тауардың бағасы, өндірістік қуаттар жүктемесінің дәрежесі, жүмыепен қамту, еңбек өнімділігі, пайда мөлшері, өндіріе рентабельділігі, мүше мемлекеттердің экономика саласына салған инвестициялар көлемі туралы деректер) қолжетімді болатын кейінгі кезеңдегі сандық және (немесе) қүндық көрсеткіштермен берілуге тиіс.

193. Өтініште берілген мәліметтер олар алынған дерек көздерге сілтемемен қоса берілуге тиіс.

194. Өтініште қамтылған көрсеткіштерді көрсеткен кезде салыстыру мақсатында бірыңғай ақшалай және сандық бірліктер пайдаланылуға тиіс.

195. Өтініште қамтылған мэліметтерді мүндай мәліметтерді берген өндірушілердің басшылары, сондай-ақ олардың. бухгалтерлік есеп пен бухгалтерлік есептілікті жүргізу үшін жауапты қызметкерлері осы өндірушілерге тікелей қатысты мәліметтер бөлігінде куэландыруға тиіс.

'196. Өтініш оның қүпия емес нүсқасын қоса бере отырып (егер өтініште қүпия ақпарат қамтылса), осы Хаттаманың 8-тармағына сэйкес тергеп-тексерулер жүргізетін органга үсынылады және өтініш осы органга түскен күні тіркелуге жатады.

197. Өтінішті тергеп-тексерулер жүргізетін орган тіркеген күн оны беру күні болып саналады.

198. Арнайы қорғау шарасын, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану туралы өтініш мынадай негіздер бойынша қабылданбайды:

өтінішті берген кезде осы Хаттаманың 189 - 191-тармақтарында көрсетілген материалдарды ұсынбау;

осы Хаттаманың 189 - 191-тармақтарында козделген, өтініш беруші үсынған материалдардың анық еместігі; өтініштің құпия емес нұсқасын ұсынбау.

Өтініштің өзге негіздер бойынша қабылданбауына жол берілмейді.

2. Тергеп-тексерудің басталуы және оны жүргізу

199. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеруді бастау туралы шешім қабылдаганга дейін осы Хаттаманың 187 - 196-тармақтарына сэйкес дайындалган демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану туралы өтініштің түскені туралы экспорттаушы үшінші елді жазбаша нысанда хабардар етеді.

200. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеруді бастау туралы шешім қабылдағанға дейін өтінішті тіркеген күннен бастап күнтізбелік 30 күн ішінде осы Хаттаманың 189 - 191-тармақтарына сэйкес осы өтініште қамтылған дэлелдемелер мен мэліметтердің жеткіліктілігі мен анықтыгын зерделейді. Мүндай мерзім тергеп-тексерулер жүргізетін органға қосымша мәліметтер алу қажет

болған жагдайда ұзартылуы мүмкін, бірақ күнтізбелік 60 күннен аспауға тиіс.

201. Өтініш беруші тергеп-тексеру басталганга дейін немесе оны жүргізу барысында өтінішті кері қайтарып ала алады.

Өтініш тергеп-тексеру басталганга дейін кері қайтарылып алынса, ол берілмеген болып саналады.

Егер өтініш тергеп-тексеруді жүргізу барысында кері қайтарылып алынса, тергеп-тексеру арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын енгізбестен тоқтатылады.

202. Тергеп-тексеруді бастау туралы шешім қабылдаганга дейін өтініште қамтылган мәліметтер жария етуге жатпайды.

203. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган осы Хаттаманьщ 200-тармагында көрсетілген мерзім аяқталганга дейін тергеп-тексеруді бастау немесе оны жүргізуден бас тарту туралы шешім қабылдайды.

204. Тергеп-тексеруді бастау туралы шешім қабылдаған кезде тергеп-тексерулер жүргізетін орган экспорттаушы үшінші елдің уәкілетті органын, сондай-ақ өзіне мәлім басқа мүдделі түлгаларды қабылданган шешім туралы жазбаша нысанда хабардар етеді және аталган шешім қабылданган күннен бастап 10 жұмыс күнінен аспайтын мерзімде тергеп-тексеруді бастау туралы хабарламаны ІІІартта көзделген ресми көздерде жариялауды қамтамасыз етеді.

205. Интернет желісіндегі Одақтың ресми сайтында тергеп-тексерудің басталганы туралы хабарламаны жариялау күні тергеп-тексеруді бастау күні болып танылады.

206. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган, оныц қарамагында үдемелі импорттың және содан туындаган мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген елеулі залалдың немесе мүндай залалды келтіру қаупі болуының не демпингтік немесе субсидияланатын импорттың және содан туындаган мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген елеулі залалдың, мүндай залалды келтіру қаупі немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бәсеңдеуі болуының дәлелдемелері болган жагдайда ғана тергеп-тексеруді бастау туралы шешімді (оның ішінде жеке бастамасы бойынша) қабылдауы мүмкін.

Қолда бар дәлелдемелер жеткіліксіз болган жагдайда, мүндай тергеп-тексеруді бастау мүмкін болмайды.

207. Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган өтінішті қарау нәтижелері бойынша осы Хаттаманың 190 - 191-тармақтарына сэйкес үсынылган мәліметтердің Одақтың кедендік аумагына тауардың үдемелі, демпингтік немесе субсидияланатын импортының және (немесе) содан туындаган мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген материалдық залалдың немесе материалдық залалды келтіру қаупінің немесе демпингтік немесе субсидияланатын импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бэсеңдеуінің немесе Одақтың кедендік аумагына үдемелі импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген елеулі залалдың немесе елеулі залал келтіру қаупінің болуын куэландырмайтыны анықталса, тергеп-тексеруді жүргізуден бас тарту туралы шешім қабылданады.

208. Тергеп-тексеру жүргізуден бас тарту туралы шешім қабылданған кезде тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүндай шешім қабылданган күннен бастап күнтізбелік 10 күннен аспайтын мерзімде жазбаша нысанда тергеп-тексеруді жүргізуден бас тарту себебі туралы өтініш берушіні хабардар етеді.

209. Мүдделі түлгалар тергеп-тексеруге қатысу туралы өз ниетін жазбаша нысанда және осы Хаттамада белгіленген мерзімде мэлімдеуге қүқылы. Олар тергеп-тексеруге қатысу ниеті туралы отінішті тергеп-тексерулер жүргізетін орган тіркеген күннен бастап тергеп-тексеруге қатысушылар болып танылады.

Өтініш беруші және өтінішке қолдау білдірген мүше мемлекеттердегі өндірушілер тергеп-тексеру басталған күннен бастап тергеп-тексеруге қатысушылар болып танылады.

210. Мүдделі түлгалар тергеп-тексеру барысын бүзбайтын мерзімде тергегі-тексеруді жүргізу үшін қажетті мәліметтерді (оның ішінде қүпия ақпаратты) мүндай мәліметтер алынган дерек көзді көрсете отырып үсынуга құқылы.

211. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүдделі тұлгадан тергеп-тексеру мақсатында қосымша мәлііметтер сүратуга қүқылы.

Сүрау салулар мүше мемлекеттердегі өзге үйымдарга да жіберілуі мүмкін.

Аталган сұрау салуларды тергеп-тексерулер жүргізетін органның басшысы (басшысының орынбасары) жібереді.

Сүрау салу мүдделі түлганың уәкілетті өкіліне тапсырылган кезден бастап не сүрау салу почта байланысы арқылы жөнелтілген

куннен бастап кунтізбелік 7 күн өткен соң мүдделі тұлға оны алған болып саналады.

Мудделі тұлғаның жауабы сүрау салу алынған күннен бастап күптізбелік 30 күннен кешіктірмей тергеп-тексерулер жүргізетін органға берілуге тиіс.

Егер жауап тергеп-тексерулер жүргізетін органға осы тармақтың бесінші абзацында көрсетілген мерзім аяқталған күннен бастап күнтізбелік 7 күннен кешіктірмей келіп түссе, тергеп-тексерулер жүргізетін орган жауапты алды деп саналады.

Корсетілген мерзім откен соң мүдделі түлға берген мәліметтерді тергеп-тексерулер жүргізетін орган назарына алмауы мүмкін.

Мүдделі түлғаның уэжді және жазбаша нысанда баяндалған отініші бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган жауапты беру мерзімін үзартуы мүмкін.

212. Егер мүдделі түлға тергеп-тексерулер жүргізетін органға қажетті ақгіаратты беруден бас тартса, оны белгіленген мерзімде үсынбаса немесе анық емес ақпаратты беріп, осылайша, тергеп-тексерудің жүргізілуін айтарлықтай қиындатса, мүндай мүдделі түлға ынтымақтаспайтын түлға болып танылады және тергеп-тексерулер жүргізетін орган алдын ала немесе түпкілікті қорытындыларды озіндегі қолда бар ақпарат негізінде жасай алады.

Тиісті мүдделі түлға тергеп-тексерулер жүргізетін органның сүрау салуында белгіленген ақпаратты үсыну критерийлерін толық орындау мүмкін еместігін немесе оның елеулі материалдық шығындармен байланысты екенін дэлелдей алады деген шартпен

тергеп-тексерулер жүргізетін орган сұратылган ақпараттың электронды түрде немесе тергеп-тексерулер жүргізетін органныц сүрау салуында белгілеген электронды форматта үсынылмауын ынтымақтасудан бас тарту ретінде багаламауга тиіс.

Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган осы тармақтың бірінші абзацында корсетілгендерден озгеше себептер бойынша мүдделі түлга үсынган ақпаратты ескермесе, аталган түлга мүндай шешімді қабылдау себептері мен негіздері туралы хабардар етілуге тиіс және осыган байланысты оган тергеп-тексерулер жүргізетін орган айқындайтын мерзімде өз түсініктемелерін беру мүмкіндігі берілуге тиіс.

Егер тауардың қалыпты қүнын анықтауды қоса алғанда, тергегі-тексерулер жүргізетін органныц алдын ала немесе түпкілікті қорытындысын дайындаган кезде (демпингке қарсы тергеп-тексеруді жүргізген кезде) осы тармақтың бірінші абзацының ережелері қолданылса және ақпарат (оның ішінде өтініш беруші үсынган ақпарат) пайдаланылса, онда мүндай қорытындыларды дайындаган кезде пайдаланылатын ақпарат мүндай тергеп-тексеруді жүргізу тергеп-тексеру барысын қиындатпайды және оны жүргізу мерзімдерінің бүзылуына әкеп соқпайды деген шартпен үшінші көздерден немесе мүдделі түлғалардан алынатын қолжетімді ақпаратты қолдана отырыгі тексерілуге тиіс.

213. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингке қарсы немесе өтемақылық тергеп-тексеруді бастау туралы шешім қабылданган күннен бастап барынша қысқа мерзімде экспорттаушы

үшінші елдщ уәкшетті органына және өзіне мәлім экспорттаушыларға өтініштің немесе (егер өтініште құпия ақпарат қамтылса) оның құпия емес нұсқасының көшірмелерін жібереді, сондай-ақ басқа мүдделі түлғаларга олардың сүрау салуы бойынша осындай көшірмелерді ұсынады.

Егер белгілі экспорттаушылардың саны коп болса, өтініштің немесе оның қүпия емес нүсқасының көшірмесі экспорттаушы үшінші елдің уэкілетті органына гана жіберіледі.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган арнайы қоргау тергеп-тексеруіне қатысушыларга олардың сүрау салуы бойынша өтініштің немесе егер өтініште қүпия ақпарат қамтылса, оның қүпия емес нұсқасының кошірмелерін береді.

Тергеп-тексеру барысьпіда тергеп-тексерулер жүргізетін орган құпия ақпаратты қоргау қажеттілігін есепке ала отырып, тергеп-тексеруге қатысушыларға олардың сүрау салуы бойынша кез келген мүдделі түлға тергеп-тексеру нысанасына жататын

дәлелдемелер ретінде жазбаша түрде берген мәліметтермен танысу мүмкіндігін береді.

Тергеп-тексеру барысында тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеруге қатысушыларга тергеп-тексеруге қатысы бар және өзі тергеп-тексеру барысында қолданатын, бірақ құпия ақпарат болып табылмайтын озге мэліметтермен танысу мүмкіндігін береді.

214. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүдделі түлгалардың сүрау салуы бойынша жүргізіліп жатқан тергеп-тексерудің нысанасы бойынша консультациялар жүргізеді.

215. Тергеп-тексеру барысында барлық мүдделі тұлгаларга өз мүдделерін қоргау мүмкіндігі беріледі. Осы мақсатта тергеп-тексерулер жүргізетін орган барлық мүдделі түлгаларга олардың сүрау салулары бойынша қарама-қарсы пікірлерін және жоққа шыгаруларын ұсыну үшін кездесу мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Мүндай мүмкіндік ақпараттың қүпиялылыгын сақтау қажеттілігін ескере отырып беріледі. Кездесуге барлық мүдделі түлгалар қатысуга міндетті емес және қандай да бір мүдделі түлганың болмауы оның мүдделеріне залал келтіруге әкеп соқпайды.

216. Өнім өндіруде тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды қолданатын түтынушылар, түтынушылардың қогамдық бірлестіктерінің өкілдері, мемлекеттік билік (басқару) органдары, жергілікті өзін-озі басқару органдары, сондай-ақ өзге де түлгалар тергеп-тексеруге қатысы бар мәліметтерді тергеп-тексерулер жүргізетін органга беруге қүқылы.

217. Тергеп-тексеруді жүргізу мерзімі:

1) арнайы қоргау шарасын қолдану туралы отініш негізінде тергеп-тексеру басталган күннен бастап 9 айдан аспауга тиіс. Бүл імерзімді тергеп-тексерулер жүргізетін орган оны 3 айдан аспайтын мерзімге үзарта алады;

2) демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану туралы өтініш негізінде тергеп-тексеру басталган күннен бастап 12 айдан аспауга тиіс. Бүл мерзімді тергеп-тексерулер жүргізетін орган 6 айдан аспайтын мерзімге үзарта алады.

218. Тергеп-тексеруді жургізу тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарга қатысты кедендік операциялардың жүргізілуіне кедергі келтірмеуге тиіс.

219. Комиссияның осы Хаттаманьщ 5-тармагында көрсетілген тергеп-тексеру нәтижелері бойынша баяндаманы және Комиссия актісінің жобасын қарау күні тергеп-тексеруді аяқтау күні болып табылады.

Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолдану, қайта қарау немесе одан бас тарту үшін негіздердің жоқ екені туралы түпкілікті қорытынды жасаса, тергеп-тексерулер жүргізетін органның тиісті хабарламаны жариялау күні тергеп-тексеруді аяқтау күні болып танылады.

Алдын ала арнайы баж, алдын ала демпингке қарсы баж немесе алдын ала өтемақы бажы енгізілген жагдайда тергеп-тексеру тиісті алдын ала баждың қолданыста болу мерзімі аяқталғанга дейін аяқталуга тиіс.

220. Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру барысында осы Хаттаманьщ 3-тармагының екінші және үшінші абзацтарында көзделген негіздердің жоқ екенін анықтаса, тергеп-тексеру арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын енгізбестен аяқталады.

221. Егер тергеп-тексеру басталган күннің алдындагы тікелей 2 күнтізбелік жыл ішінде осы Хаттаманьщ 186-тармагында көрсетілген өтінішті қолдаган бір өндірушіге (оның Шарттың

XIII бөлімінің түсінігіндегі тұлғалар тобына кіретінін ескере отырып) Одақтың кедендік аумағында ұқсас немесе тікелей бәсекелес тауар (арнайы қорғау шарасын қолданудың алдындағы тергеп-тексеруді жүргізген кезде) не үқсас тауар (демпингке қарсы немссе өтемақы шарасын қолданудың алдындағы тергеп-тексеруді жүргізген кезде) өндірісінің Комиссия бекітетін бәсекелестік жай-күйін бағалау әдістемесіне сэйкес аталған өндірушінің Одақтың тиісті тауар нарығындағы жағдайы (оның түлғалар тобына кіруін ескере отырып) басым деп танылуы мүмкін болатын осындай үлесі тиесілі болса, Комиссияның трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің ортақ қағидаларының сақталуын бақылау саласындағы уэкілетті болімшесі тергеп-тексерулер жүргізетін органның сүрау салуы бойынша Одақтың тиісті тауар нарыгындагы бәсекелестікке арнайы қорғау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасы әсерінің салдарын бағалауды жүргізеді.

3. Демпингке қарсы тергеп-тексеруді жүргізу ерекшеліктері

222. Демпингке қарсы тергеп-тексеру, егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингтік маржа жол берілетін ең төменгі демпингтік маржадан аз не болған немесе ықтимал демпингтік импорттың көлемі немесе осындай импорттан туындаған материалдық залалдың молшері немесе мүндай залалды келтіру қаупі немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың

айтарлықтай бэсеңдеуі болмашы болып табылады деп анықтаса, демпингке қарсы шара енгізілместен тоқтатылады.

Бұл ретте, мөлшері 2 пайыздан аспайтын демпингтік маржа жол берілетін ең төменгі демпингтік маржа деп түсініледі.

223. Егер белгілі бір экспорттаушы үшінші елден демпингтік импорттың көлемі тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың Одақтың кедендік аумагына импортының жалпы

көлеміндегі жеке үлесі 3 пайыздан аз болатын экспорттаушы үшінші елдерге жиынтығында тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың Одақтың кедендік аумагына импортының жалпы көлемінің 7 пайызынан аспайтын көлемде тиесілі болады деген шартпен тауардың Одақтың кедендік аумагына импортының жалпы көлемінің 3 пайызынан аз болса, ол болмашы болып табылады.

224. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингке қарсы тергеп-тексеру нәтижелері бойынша шешім қабылдағанға дейін қүпия ақпаратты қорғау қажеттілігін ескере отырып, мүдделі түлғаларды тергеп-тексеру нәтижелері бойынша жасалған негізгі қорытындылар туралы хабардар етеді және өз түсініктемелерін беру мүмкіндігін үсынады.

Мүдделі түлғалардың түсініктемелерін беру мерзімін тергеп-тексерулер жүргізетін орган белгілейді, бірақ ол күнтізбелік 15 күннен кем болмайды.

4. Өтемақылық тергеп-тексеруді жүргізу ерекшеліктері

225. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган өтінішті қарауга қабылдаганнан кейін және тергеп-тексеруді бастау туралы шешім қабылдағанға дейін болжалды өзіндік ерекшелікті субсидияның болуын, мөлшерін және оны беру салдарын нақтылау және өзара қолайлы шешімге қол жеткізу мақсатында соған қатысты өтемақы шарасын енгізу үсынылатын тауар экспортталатын экспорттаушы үшінші елдің уәкілетті органына консультациялар жүргізуді үсынуға тиіс.

Мүндай консультациялар тергеп-тексеру барысында да жалғасуы мүмкін.

226. Осы Хаттаманьщ 225-тармағында көрсетілген консультацияларды жүргізу тергеп-тексеруді бастау және өтемақы шарасын қолдану туралы шешім қабылдауға кедергі келтірмейді.

227. Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган экспорттаушы үшінші елдің айрықша субсидиясының мөлшері ең томен болып табылатынын не болған немесе ықтимал субсидияланатын импорттың көлемін немесе осындай импорттан туындаған мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген материалдық залалдың молшерін немесе осындай залалды келтіру қаупін немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың бәсеңдеуін болмашы деп анықтаса,

өтемақылық тергеп-тексеру өтемақы шарасы енгізілместен тоқтатылады.

228. Өзіндік ерекшелікті субсидияның мөлшері, егер ол тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар құнының 1 пайызынан аз болса, ең төмен деп танылады.

Егер субсидияланатын импорттың көлемі ұқсас тауардың Одақтың кедендік аумагына импортының жалпы көлеміндегі жеке үлесі 1 пайыздан аз болатын экспорттаушы үшінші елдерге жиынтығында үқсас тауардың Одақтың кедендік аумагына импортының жалпы көлемінің 3 пайызынан аспайтын көлемде тиесілі болады деген шартпен үқсас тауардың Одақтың кедендік аумагына импортының жалпы көлемінің 1 пайызынан аз болса, эдетте, болмашы деп танылады.

229. Егер әрқайсысының үлесіне осы тауардың Одақтың кедендік аумагына импортының жалпы көлемінің 4 пайызынан аз тиесілі болатын дамушы және аз дамыган елдерден Одақтың кедендік аумагына осы тауардың импортындагы жиынтық үлесі осы тауардың Одақтың кедендік аумагына импортының жалпы көлемінің 9 пайызынан аспайды деген шартпен тергеп-тексерулер жүргізетін орган осы тауарга қатысты экспорттаушы үшінші елдің айрықша субсидияларьтның жалпы мөлшері тауар бірлігіне есептелген оның қүнының 2 пайызынан аспайтынын немесе Одақтың кедендік аумагына осы тауар импортының жалпы көлеміндегі мұндай үшінші елден осы тауар импортының үлесі 4 пайыздан кем екенін анықтаса, субсидияланатын импорттың нысанасы болып табылатын және

Одақтың тарифтік преференциялары жүйесін пайдаланушы дамыған немесе аз дамыған елден шығатын тауарға қатысты өтемақылық тергеп-тексеру тоқтатылады.

230. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган өтемақылық тергеп-тексеру нәтижелері бойынша шешім қабылдағанға дейін қүпия ақпаратты қорғау қажеттілігін есепке ала отырып, барлық мүдделі түлғаларды тергеп-тексеру барысында да жасалған негізгі қорытындылар туралы хабардар етеді және өз түсініктемелерін беру мүмкіндігін үсынады.

Мүдделі түлгалардың түсініктемелерін беру мерзімін тергеп-тексерулер жүргізетін орган белгілейді, бірақ ол күнтізбелік 15 күннен кем болмайды.

5. Демпингтік немесе субсидияланатын импорт жағдайында мүше мемлекеттердің экономика саласын айқындау ерекшеліктері

231. Демпингке қарсы немесе өтемақылық тергеп-тексеруді жүргізген кезде мүше мемлекеттердің экономика саласы осы Хаттаманьщ 232 және 233-тармақтарында көрсетілген жағдайларды қоспаганда, Шарттың 49-бабында белгіленген мағынада түсініледі.

232. Егер мүше мемлекеттерде болжалды түрде демпингтік немесе субсидияланатын импорттың нысанасы болып табылатын үқсас тауарды өндірушілер бір мезгілде тауар импорттаушылары болып табылса немесе болжалды түрде демпингтік немесе субсидияланатын импорттың нысанасы болып табылатын тауар

экспорттаушыларымен немесе импорттаушыларымен байланысты болса, мүше мемлекеттерде ұқсас тауарлардың қалған өндірушілері ғана мүше мемлекеттердің экономика саласы деп түсінілуі мүмкін.

Мүше мемлекеттерде үқсас тауар өндірушілер егер: мүше мемлекеттерде үқсас тауардың жекелеген өндірушілері тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар экспорттаушыларын немесе импорттаушыларын тікелей немесе жанама түрде бақыласа;

тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың жекелеген экспорттаушылары немесе импорттаушылары мүше мемлекеттерде үқсас тауар өндірушілерін тікелей немесе жанама түрде бақыласа;

мүше мемлекеттерде үқсас тауардың жекелеген өндірушілерін және тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар экспорттаушыларын немесе импорттаушыларын үшінші тұлга тікелей немесе жанама түрде бақыласа;

тергеп-тексерулер жүргізетін органның байланысты емес тұлғалардан ерекшеленетін мүндай өндірушілердің мінез-қүлқы осындай байланыстан туындайды деуге негіздері бар деген шартпен мүше мемлекеттерде үқсас тауардың жекелеген өндірушілері мен шетелдік өндірушілер, тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар экспорттаушылары немесе импорттаушылары үшінші тұлғаны тікелей немесе жанама түрде бақыласа, болжалды түрде демпингтік немесе субсидияланатын импорттың нысанасы болып табылатын тауарды экспорттаушымен немесе импорттаушымен байланыстылар ретінде қарастырылады.

233. Мүше мемлекеттердің экономика саласын айқындаған кезде айрықша жағдайларда бұл мемлекеттердің аумағы 2 немесе одан да көп аумағы оқшауланған бәсекелес нарық жүмыс істейтін аумақ ретінде қаралуы мүмкін, ал аталған нарықтардың біреуінің шегінде мүше мемлекеттердегі өндірушілер, егер мүндай өндірушілер осындай нарықта түтыну немесе қайта өңдеу мақсатында өздері өндіретін үқсас тауардың кемінде 80 пайызын сатса және осындай нарықтағы үқсас тауарға деген сұранысты мүше мемлекеттердің қалған аумағындағы мүндай тауардың өндірушілері айтарлықтай деңгейде қанағаттандырмаса, мүше мемлекеттер экономикасының бөлек саласы ретінде қарастырылуы мүмкін.

Мүндай жағдайларда демпингтік немесе субсидияланатын импорттың нысанасы болып табылатын тауарды сату аталған бәсекелес нарықтардың бірінде шоғырланып әрі осындай бір нарық шегінде мүше мемлекеттерде үқсас тауар өндірушілердің бәріне немесе бәріне дерлік залал келтіреді деген шартпен, тіпті егер мүше мемлекеттер экономика саласының негізгі бөлігіне залал келтірілмесе де, демпингтік немесе субсидияланатын импорт салдарынан мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген материалдық залалдың, мүндай залалды келтіру қаупінің немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бәсеңдеуінің болуы анықталуы мүмкін.

234. Егер мүше мемлекеттердің экономика саласы осы Хаттаманың 233-тармағында белгіленген мағынада түсінілсе және тергеп-тексеру нәтижелері бойынша демпингке қарсы немесе

өтемақы шарасын қолдану туралы шешім қабылданса, мұндай шара Одақтың кедендік аумағына тауардың бүкіл импортына қатысты қолданылуы мүмкін.

Аталған жағдайда демпингке қарсы немесе өтемақы бажы тергеп-тексерулер жүргізетін орган тауар экспорттаушыларына осы аумаққа мүндай тауардың демпингтік бағалар бойынша (демпингтік импорт кезінде) немесе субсидияланатын бағалар бойынша (субсидияланатын импорт кезінде) экспортын тоқтатуға не мүндай мүмкіндікті экспорттаушылар пайдаланбады деген шартпен Одақтың кедендік аумағына экспорт шарттарына қатысты тиісті міндеттемелер қабылдауына мүмкіндік берген соң ғана енгізіледі.

6. Жария тыңдау

235. Тергеп-тексеруге қатысушылардың кез келгені жазбаша нысанда және осы Хаттамада белгіленген мерзімде үсынган қолдаухаттың негізінде тергеп-тексерулер жүргізетін орган жария тыңдау өткізуді қамтамасыз етеді.

236. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеруге қатысушыларга жария тыңдауды өткізу уақыты мен орны туралы хабарламаны, сондай-ақ жария тыңдауды жүргізу барысында қаралатын мәселелердің тізбесін жіберуге міндетті.

Жария тыңдауды өткізу күні тиісті хабарлама жіберілген күннен бастап кемінде күнтізбелік 15 күн өткен соң белгіленеді.

237. Жария тыңдауға тергеп-тексеруге қатысушылар немесе олардың өкілдері, сондай-ақ тергеп-тексеруге қатысты өздерінде бар мәліметтерді беру мақсатында олар тартқан тұлгалар қатысуға құқылы.

Жария тыңдау барысында тергеп-тексеруге қатысушылар өз пікірлерін білдіре алады және тергеп-тексеруге қатысты дәлелдемелер бере алады. Тергеп-тексерулер жүргізетін органның өкілі жария тыңдауға қатысушыларға олар хабарлаган фактілердің мэніне қатысты сұрақтар қоюга құқылы. Тергеп-тексеруге қатысушылар да бір-біріне сұрақтар қоюга құқылы және оларга жауап беруге міндетті. Жария тыңдауга қатысушылар құпия деп танылатын ақпаратты жарияламауга міндетті.

238. Жария тыңдау барысында ауызша нысанда берілген мәліметтер, егер оларды тергеп-тексеруге қатысушылар жария тыңдау өткізілген күннен кейін күнтізбелік 15 күн ішінде тергеп-тексерулер жүргізетін органга жазбаша нысанда ұсынса, тергеп-тексеру барысында назарга алынады.

7. Тергеп-тексеру барысында ақпарат жинау

239. Демпингке қарсы немесе өтемақылық тергеп-тексеруді бастау туралы шешім қабылдаганнан кейін тергеп-тексерулер жүргізетін орган өзіне мәлім экспорттаушыларга және (немесе) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды өндірушілерге олар жауап беруге тиіс сұрақтардың тізбесін жібереді.

Сүрақтар тізбесі муше мемлекеттерде ұқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды (арнайы қорғау тергеп-тексеруі жүргізілген жагдайда) немесе ұқсас тауарды (демпингке қарсы немесе өтемақылық тергеп-тексеру жүргізілген жагдайда) өндірушілеріне де жіберіледі.

Қажет болган жагдайда сүрақтар тізбесі тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың импорттаушыларына және түтынушыларына жіберілуі мүмкін.

240. Сүрақтар тізбесі жіберілген, осы Хаттаманың 239-тармагында көрсетілген түлгалар оны алган күннен бастап күнтізбелік 30 күн ішінде тергеп-тексерулер жүргізетін органга өз жауаптарын беруге міндеттІ.

Осы Хаттаманың 239-тармагында көрсетілген тұлгалардың уэжді және жазбаша нысанда баяндалган отініші бойынша осы мерзімді тергеп-тексерулер жүргізетін орган күнтізбелік 14 күннен аспайтын мерзімге ұзартуы мүмкін.

241. Сүрақтар тізбесі экспорттаушының және (немесе) өндірушінің өкіліне тікелей тапсырылган күннен бастап және (немесе) почта арқылы жіберілген күннен бастап күнтізбелік 7 күннен кейін тауар экспорттаушысы және (немесе) өндірушісі оны алды деп есептеледі.

Тізбеге енгізілген сүрақтарга жауаптарды, егер олар тергеп-тексерулер жүргізетін органга қүпия және құпия емес нүсқаларда осы Хаттаманың 240-тармагында көрсетілген күннен бастап 30 күндік мерзім аяқталган күннен бастап немесе оны үзартқан

күн аяқталған күннен бастап күнтізбелік 7 күннен кешіктірмей келіп түскен болса, тергеп-тексерулер жүргізетін орган алды деп есептеледі.

242. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру барысында мүдделі тұлғалар үсынган ақпараттың дәлдігі мен анықтыгына көз жеткізеді.

Тергеп-тексеру барысында ұсынылған ақпаратты тергеп-тексеру немесе жүргізіліп жатқан тергеп-тексеруге байланысты қосымша ақпаратты алу мақсатында тергеп-тексерулер жүргізетін орган қажет болған жагдайда:

тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың тиісті шетелдік экспорттаушыларының және (немесе) өндірушілерінің келісімін алған жагдайда және алдагы тергеп-тексеру туралы ресми түрде хабардар етілген үшінші елдің тарапынан қарсылық болмаған жагдайда үшінші елдің аумағында;

тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тиісті тауар импорттаушыларының және (немесе) үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды өндірушілердің тиісті келісімін алған жагдайда мүше мемлекеттің аумағында тергеп-тексеру жүргізе алады.

Шетелдік өндіруші немесе экспорттаушы осындай жауаптарды жібергенге дейін тергеп-тексеру жүргізуге оз еркімен келіскен жағдайларды қоспағанда және тиісті үшінші елдің тарапынан қарсылық болмаған кезде тексеріс осы Хаттаманың 239-тармағына сэйкес жіберілген сүрақтар тізбесіне жауап алынғаннан кейін жүргізіледі.

Тергеп-тексерудің тиісті қатысушыларының келісімі алынғаннан кейін және тексеріс басталғанға дейін оларға тексеріс жүргізуге жіберілген қызметкерлерге ұсынылуға тиіс құжаттар мен материалдардың тізімі жіберіледі. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган үшінші елді тексеру жоспарланған шетел экспорттаушыларының немесе өндірушілерінің мекенжайлары және атаулары туралы, сондай-ақ осындай тексерістерді жүргізу күндері туралы хабардар етеді.

Тексеріс барысында сүрақтар тізбесіндегі жауаптарда берілген ақпараттың анықтығын растау үшін қажетті басқа да қүжаттар мен материалдар сүратылуы мүмкін.

Егер тексеріс жүргізу кезінде тергеп-тексерулер жүргізетін органныц осындай тексеріс үшін аталған органның қызметкерлері болып табылмайтын сарапшыларды шақыру ниеті болса, оларға қатысты тексеру эрекеттерін жүзеге асыру көзделген тергеп-тексеруге қатысушылар тергеп-тексерулер жүргізетін органның бүл шешімі туралы алдын ала хабардар етілуге тиіс. Осындай сарапшылардьщ тексеріске байланысты алынған ақпараттың қүпиялылығын бұзғаны үшін санкция қолдануға мүмкіндік болған жагдайда ғана олардың тексеріске қатысуына жол беріледі.

243. Тергеп-тексеру барысында берілген ақпаратты тексеру немесе жүргізілетін тергеп-тексеруге байланысты қосымша ақпаратты алу мақсатында тергеп-тексерулер жүргізетін орган өз өкілдерін мүдделі түлғалардың орналасқан жеріне жіберуге, ақпарат жинауды, мүдделі түлғалармен консультациялар мен келіссөздер жүргізуге,

тауардың үлгілерімен танысуға және тергеп-тексеру жүргізу үшін қажетті өзге әрекеттерді колдануға қүқылы.

8. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының, мүше мемлекеттердің дипломатиялық және сауда өкілдіктерінің ақпарат беруі

244. Осы кіші бөлімнің мақсаттары үшін мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары деп мүше мемлекеттердің кеден ісі, статистика, салық салу, заңды түлғаларды тіркеу саласындагы және басқа салалардағы мемлекеттік билік (басқару) органдары және аумақтық (жергілікті) мемлекеттік билік (басқару) органдары түсініледі.

245. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары, мүше

мемлекеттердің үшінші елдердегі дипломатиялық және сауда

өкілдіктері тергеп-тексерулер жүргізетін органга оның сүрау салулары (оның ішінде қайта сүрау салулары) бойынша осы Хаттамада көзделген, арнайы қоргау тергеп-тексерулерін, демпингке қарсы және өтемақылық тергеп-тексерулерді бастау және жүргізу, жүргізілген тергеп-тексерулердің нэтижелері бойынша ұсыныстар дайындау, енгізілген арнайы қоргау, демпингке қарсы және отемақы шараларының тиімділігін мониторингілеу және Комиссия мақүлданган міндеттемелердің сақталуына бақылау жасау үшін қажетті ақпаратты береді.

246. Мүіне мемлекеттердің уэкілетті органдары, мүше

мемлекеттердің үшінші елдердегі дипломатиялық және сауда

өкілдіктері:

1) тергеп-тексерулер жүргізетін органның сүрау салуын алган кезден бастап күнтізбелік 30 күн ішінде өздерінің иелігіндегі мәліметтерді беруге немесе бас тарту себептерін көрсете отырып, мәліметтерді берудің мүмкін еместігі туралы ескертуге міндетті. Тергеп-тексерулер жүргізетін органның уәжді өтініші бойынша сүратылган мәліметтер негүрлым қысқа мерзімде берілуге тиіс;

2) берілетін мэліметтердің толықтыгы мен анықтыгын қамтамасыз етуге және қажет болған жагдайда тиісті толықтырулар мен өзгерістерді жедел үсынуга міндетті.

247. Мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары, мүше мемлекеттердің үшінші елдердегі дипломатиялық және сауда өкілдіктері оз қүзыреті шеңберінде тергеп-тексерулер жүргізетін органга:

1) сыртқы сауда қызметі туралы статистикалық деректерді;

2) тауарды әкелудің (экетудің) заттай және қүндық көрсеткіштерін, тауардың коммерциялық атауын, жеткізу шарттарын, оны шығарған елді (жөнелткен елді, жіберілген елді), жөнелтуші мен алушының атауы мен басқа да есепке алу деректемелерін корсете отырып, кедендік рэсімдер бойынша боліп, тауарларға арналган декларациялардан деректерді;

3) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың ішкі нарыгы және мүше мемлекеттер экономикасының тиісті саласы туралы ақпаратты (оның ішінде тауарды өндіру көлемі, ондірістік қуаттардың жүктемесі, тауарды өткізу, тауардың өзіндік қүны, мүше мемлекеттер үлттық кәсіпорындарының пайдасы мен шыгындары, мүше мемлекеттердің ішкі нарығындағы тауар багалары, өндірістің рентабельділігі, персонал саны, инвестициялар, тауар өндірушілердің тізбесі бойынша деректерді);

4) мүше мемлекеттердің тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар нарығына тиісті тергеп-тексеру нэтижелері бойынша арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын ықтимал енгізу немесе енгізбеу салдарын багалау туралы ақпаратты, сондай-ақ мүше мемлекеттер үлттық кәсіпорындарының өндірістік қызметінің болжамын қоса алғанда, сүратылатын уақыт кезеңдері бойынша ақпаратты береді.

248. Осы Хаттаманың 247-тармағында көрсетілген ақпарат тізбесі толық қамтылған болып табылмайды. Қажет болған жағдайда тергеп-тексерулер жүргізетін орган өзге де ақпаратты сүратуға қүқылы.

249. Осы кіші бөлімді іске асыру мәселелері бойынша хат-хабар алмасу және тергеп-тексерулер жүргізетін органныц сүрау салулары бойынша ақпарат беру орыс тілінде жүзеге асырылады. Шетелдік атаулары бар жекелеген деректемелер (көрсеткіштер) бойынша латын әліпбиінің әріптерін қолдана отырып ақпарат беруге жол беріледі.

250. Ақпарат беру, көбінесе, электрондық жеткізгіштерде жүзеге асырылады. Ақпаратты электронды жеткізгіште беру мүмкіндігі болмаған жагдайда ол ақпарат қағаз жеткізгіште жіберіледі. Кесте нысанында сүратылатын ақпарат (статистикалық және кедендік ақпарат) тергеп-тексерулер жүргізетін органныц сүрау салуында көрсетілген форматта беріледі. Егер ақпаратты мүндай форматта беру

мүмкін болмаса, мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары, мүше мемлекеттердің үшінші елдердегі дипломатиялық және сауда

өкілдіктері тергеп-тексерулер жүргізетін органды бүл туралы

хабардар етеді және сүратылатын ақпаратты өзге форматта береді.

251. Мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарына, мүше мемлекеттердің үшінші елдердегі дипломатиялық және сауда

өкілдіктеріне жіберілетін ақпарат беру туралы сүрау салулар жазбаша түрде тергеп-тексерулер жүргізетін органның бланкісінде ақпаратты беру мақсатын, қүқықтық негіздерін және мерзімдерін корсете отырып ресімделеді және оған тергеп-тексерулер жүргізетін органның басшысы (басшысының орынбасары) қол қояды.

252. Тергеп-тексерулер жүргізетін органның сүрау салулары бойынша ақпаратты мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары, мүше мемлекеттердің үшінші елдердегі дипломатиялық және сауда

өкілдіктері отеусіз негізде береді.

253. Ақпаратты беру алмасатын органдар арасында келісілген, беру кезінде қолжетімді және ақпараттың сақталуы мен рүқсат етілмеген қолжеткізуден қоргалуын қамтамасыз ететін қүралдарды пайдалану арқылы жүзеге асырылады. Ақпарат факсимильдік байланыс арқылы жіберілген жагдайда құжаттың түпнүсқасы да почта байланысы арқылы жіберілуге тиіс.

9. Қүпия ақпарат

254. Мемлекеттік құпияны (мемлекеттік құпияларды) қоспағанда, мүше мемлекеттің заңнамасында құпия ақпаратқа (коммерциялық, салықтық және басқа да құпия ақпаратты қоса алғанда) немесе таралуы шектелген қызметтік ақпаратқа жатқызылған ақпарат тергеп-тексерулер жүргізетін органға осындай ақпаратқа қатысты мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген талаптарды сақтай отырып беріледі.

Тергеп-тексерулер жүргізетін орган осындай ақпаратты қорғаудың қажетті деңгейін қамтамасыз етеді.

255. Мүдделі түлға тергеп-тексерулер жүргізетін органға беретін ақпарат осы түлға мүндай ақпаратты ашу, оның ішінде үшінші түлғаға бәсекелестік артықшылықты беретіні не мүндай ақпаратты берген түлға үшін немесе мұндай ақпарат алынған түлга үшін қолайсыз салдарларға экеп согатыны туралы куэландыратын негіздемелерді берген кезде қүпия ретінде қаралады.

256. Құпия ақпаратты беретін мүдделі түлғалар мүндай ақпараттың қүпия емес нұсқасын бірге беруге міндетті.

Қүпия емес нүсқа қүпия түрде берілген ақпараттың мэнін түсіну үшін жеткілікті түрде егжей-тегжейлі болуға тиіс.

Мүдделі тұлға қүпия ақпараттың қүпия смсс нүсқасын бере алмайтын айрықша жағдайларда, ол қүпия емес нұсқасын беру мүмкін болмауының себептерін егжей-тегжейлі жазып, негіздеме беруге тиіс.

257. Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүдделі түлга берген негіздемелер берілген ақпаратты қүпия ақпаратқа жатқызуга мүмкіндік бермейтінін анықтаса не құпия ақпараттың қүпия емес нүсқасын бермеген мүдделі тұлға қүпия ақпаратты қүпия емес нүсқада берудің мүмкін болмауының негіздемесін бермесе немесе осындай негіздеме болып табылмайтын мәліметтерді берсе, тергеп-тексерулер жүргізетін орган бүл ақпаратты ескермеуі мүмкін.

258. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган қүпия ақпаратты берген мүдделі түлганың немесе осы Хаттаманың 244-тармағында көрсетілген мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының және мүше мемлекеттердің үшінші елдердегі дипломатиялық және сауда өкілдіктерінің жазбаша келісімінсіз қүпия ақпаратты жария етпеуге және үшінші түлғаларға бермеуге міндетті.

Тергеп-тексерулер жүргізетін органға тергеп-тексеру жүргізу мақсатында берілген құпия ақпаратты өтініш берушілердің, тергеп-тексеруге қатысушылардың, мүдделі түлғалардың немесе осы Хаттаманың 244-тармағында көрсетілген мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының және мүше мемлекеттердің үшінші елдердегі дипломатиялық және сауда өкілдіктерінің жария еткені, жеке пайда табу мақсатында пайдаланғаны, өзге де нысаналы пайдаланбағаны үшін тергеп-тексерулер жүргізетін органның лауазымды адамдары мен қызметкерлері Одақ шеңберінде артықшылықтар мен иммунитеттер туралы халықаралық шартта көзделген артықшылықтар мен иммунитеттерден айырылуы және Комиссия бекітетін тэртіппен жауапқа тартылуы мүмкін.

Осы Хаттама тергеп-тексерулер жүргізетін органның Комиссия шешімдерін қабылдау иегізінде жатқан себептерді немесе Комиссия сүйенген дэлелдемелерді қамтитын ақпаратты Одақ Сотында осы себептерді немесе дэлелдемелерді түсіндіру үшін қажетті дәрежеде ашуына кедергі келтірмейді.

Тергеп-тексерулер жүргізетін органда қүпия ақпаратты пайдалану және қорғау тэртібін Комиссия бекітеді.

10. Мүдделі түлғалар

259. Тергеп-тексеру жүргізу кезінде:

1) мүше мемлекеттерде үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды (арнайы қорғау тергеп-тексеруі жүргізілген кезде) не үқсас тауарды (демпингке қарсы немесе өтемақылық тергеп-тексер жүргізілген кезде) өндіруші;

2) қатысушыларының көпшілігі үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды (арнайы қорғау тергеп-тексеруі жүргізілген кезде) немесе үқсас тауарды (демпингке қарсы немесе өтемақылық тергеп-тексеру жүргізілген кезде) өндіруші болып табылатын мүше мемлекеттердегі өндірушілер бірлестігі;

3) қатысушылары мүше мемлекеттерде үқсас немесе тікелей бәсекелес тауар (арнайы қорғау тергеп-тексеруі жүргізілген кезде) не үқсас тауар (демпингке қарсы немесе өтемақылық тергеп-тексеру жүргізілген кезде) өндірудің жалпы көлемінің 25 пайыздан астамын жүзеге асыратын өндірушілер бірлестігі;

4) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды экспорттаушы, шетелдік өндіруші немесе импорттаушы және қатысушыларының елеулі бөлігі аталган тауарды өндірушілер, экспорттаушылар немесе экспорттаушы үшінші елден немесе тауар шыгарылатын елден импорттаушылар болып табылатын шетелдік тауар өндірушілердің, экспорттаушылардың немесе импорттаушылардың бірлестігі;

5) экспорттаушы үшінші елдің не тауар шыгарылатын елдің уәкілетті органы;

6) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың түтынушылары (егер олар өнімді өндіру кезінде осындай тауарды пайдаланса) және мүше мемлекеттердегі осындай түтынушылардың бірлестіктері;

7) түтынушылардың қогамдық бірлестіктері (егер тауар, көбінесе, жеке түлгалар түтынатын зат болса) мүдделі түлгалар болып табылады.

260. Мүдделі түлгалар тергеп-тексеру барысында дербес немесе тиісті түрде ресімделген өкілеттіктері бар оз өкілдері арқылы әрекет етеді.

Егер мүдделі түлга тергеп-тексеру барысында уәкілетті өкіл арқылы әрекет ететін болса, тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру нысанасы туралы барлық ақпаратты мүдделі түлганың назарына осы өкіл арқылы гана жеткізеді.

11. Тергеп-тексерулерге байланысты қабылданатын шешімдер туралы хабарламалар

261. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган Интернет желісіндегі Одақтың ресми сайтында тергеп-тексерулерге байланысты қабылданатын шешімдер туралы мынадай: тергеп-тексерудің басталғаны туралы;

алдын ала арнайы, алдын ала демпингке қарсы немесе алдын ала өтемақы бажын енгізу туралы;

осы Хаттаманьщ 104-тармагына сэйкес демпингке қарсы бажды ықтимал қолдану немесе осы Хаттаманьщ 169-тармагына сэйкес өтемақы бажын ықтимал қолдану туралы;

арнайы қоргау тергеп-тексеруінің аяқталганы туралы; нәтижелері бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингке қарсы немесе өтемақы бажын енгізу үшін негіздердің болуы туралы не тиісті міндеттемелерді мақүлдаудың орындылыгы туралы қорытынды жасаған тергеп-тексерудің аяқталғаны туралы;

тиісті міндеттемелерді мақүлдауға байланысты тергеп-тексерудің аяқталғаны немесе тоқтатылганы туралы;

нэтижелері бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган арнайы қорғау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын енгізу үшін негіздердің болмауы туралы қорытынды жасаған тергеп-тексерудің аяқталғаны туралы;

тергеп-тексерулерге байланысты қабылданатын өзге де шешімдер туралы хабарламаларды жариялайды.

Мұндай хабарламалар экспорттаушы үшінші елдің уәкілетті органына және тергеп-тексерулер жүргізетін органға мэлім басқа мүдделі түлгаларга да жіберіледі.

262. Тергеп-тексерудің басталғаны туралы хабарлама тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексерудің басталганы туралы шешім қабылдаган күннен бастап 10 жүмыс күнінен аспайтын мерзімде жарияланады және мыналарды:

1) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың толық сипаттамасын;

2) экспорттаушы үшінші елдің атауын;

3) Одақтың кедендік аумагына үдемелі импорттың бар екені және мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген елеулі залалдың немесе оны келтіру қаупінің бар екені (арнайы қоргау тергеп-тексеруінің басталганы туралы шешім қабылданган кезде) туралы куэландыратын мәліметтердің қысқаша мазмүндамасын;

4) демпингтік немесе субсидияланатын импорттың бар екені және мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген материалдық залалдың немесе оны келтіру қаупінің немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бэсеңдеуінің бар екені (демпингке қарсы немесе өтемақылық тергеп-тексеруді бастау туралы шешім қабылдаган кезде) туралы куэландыратын мэліметтердің қысқаша мазмүндамасын;

5) мүдделі түлгалар өз пікірін және тергеп-тексеруге қатысты мәліметтерді жібере алатын мекенжайды;

6) күнтізбелік 25 күнді қүрайтын және тергеп-тексерулер

жүргізетін орган мүдделі түлгалардан тергеп-тексеруге қатысу ниеті туралы өтініштерді қабылдайтын мерзімді;

7) күнтізбелік 45 күнді қүрайтын және тергеп-тексерулер

жүргізетін орган тергеп-тексеруге қатысушылардан жария тыңдауды өткізу туралы өтінішхаттарды қабылдайтын мерзімді;

8) күнтізбелік 60 күнді құрайтын және тергеп-тексерулер

жүргізетін орган мүдделі түлгалардан жазбаша нысанда

түсініктемелер және тергеп-тексеруге қатысты мәліметтерді қабылдайтын мерзімді қамтуга тиіс.

263. Алдын ала арнайы, алдын ала демпингке қарсы немесе алдын ала өтемақы бажын енгізу туралы хабарлама Комиссия

осындай шешім қабылдаган күннен бастап 3 жүмыс күнінен аспайтын мерзімде жарияланады және сондай-ақ мынадай ақпаратты:

1) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар

экспорттаушысының атауын не экспорттаушы үшінші елдің атауын (егер экспорттаушының атауын келтіру мүмкін болмаса);

2) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың кедендік бақылауды жүзеге асыру үшін жеткілікті сипаттамасын;

3) демпингтік маржаның мөлшерін көрсетіп және тауардың қалыпты қүны мен оның экспорттық багасын есептеу және салыстыру әдіснамасын таңдау үшін негіздемелерді сипаттай отырып,

демпингтік импорттың болуы туралы оң қорытынды үшін негіздерді

(алдын ала демпингке қарсы бажды енгізген кезде);

4) субсидияның болу фактісін сипаттай отырып, және тауар бірлігіне есептелген субсидия мөлшерін корсете отырып, субсидияланатын импорттьщ болуы туралы оң қорытынды үшін негіздерді (алдын ала өтемақы бажын енгізген кезде);

5) мүше мемлекеттердің экономика саласына келтірілген елеулі немесе материалдық залалдың, осындай залалды келтіру қаупінің немесе мүше мемлекеттер экономика саласының құрылуын елеулі тежеудің бар екенін анықтау үшін негіздер;

6) өскен импорт, демпингтік немесе субсидияланатын импорт пен тиісінше мүше мемлекеттердің экономика саласына елеулі немесе материалдық залал, оны келтіру қаупінің немесе мүше мемлекеттердің экономика саласын қүрудың айтарлықтай бэсеңдеуі арасындагы себеп-салдарлық байланысты анықтау үшін негіздерді;

7) үдемелі импорттьщ болуы туралы оң қорытынды үшін негіздерді (алдын ала арнайы бажды енгізген кезде) қамтуға тиіс.

264. Осы Хаттаманың 104-тармагына сэйкес демпингке қарсы бажды ықтимал қолдану туралы хабарлама немесе осы Хаттаманың 169-тармағына сэйкес өтемақы бажын ықтимал қолдану туралы хабарлама мыналарды:

1) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауардың кедендік бақылауды жүзеге асыру үшін жеткілікті сипаттамасын;

2) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды экспорттаушының атауын не экспорттаушы үшінші елдің атауын (егер экспорттаушының атауын келтіру мүмкін болмаса);

3) осы Хаттаманың 104 немесе 169-тармақтарында көрсетілген шарттардың орындалғаны туралы куәландыратын мәліметтердің қысқаша мазмұндамасын қамтуға тиіс.

265. Арнайы қорғау тергеп-тексеруінің аяқталғаны туралы хабарламаны тергеп-тексерулер жүргізетін орган тергеп-тексеру аяқталған күннен бастап 3 жұмыс күнінен аспайтын мерзімде жариялайды және тергеп-тексерулер жүргізетін орган өзінің иелігіндегі ақпаратты талдау негізінде жасаған негізгі қорытындыларды қамтуға тиіс.

266. Нәтижелері бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган демпингке қарсы немесе өтемақы бажын енгізу үшін негіздердің болуы туралы не тиісті міндеттемелерді мақүлдаудың орындылығы туралы қорытынды жасаған тергеп-тексерудің аяқталғаны туралы хабарлама тергеп-тексеру аяқталған күннен бастап 3 жүмыс күнінен аспайтын мерзімде жарияланады және мыналарды:

1) тергеп-тексерулер жүргізетін органның тергеп-тексеру нәтижелері туралы түпкілікті қорытындысының түсіндірмесін;

2) мүндай қорытынды жасауға негіз болған фактілерге нүсқауды;

3) осы Хаттаманың 263-тармағында көрсетілген ақпаратты;

4) тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауарды экспорттаушылар мен импорттаушылардың дәлелдері мен талаптарын тергеп-тексеру барысында қабылдау немесе қабылдамау себептеріне нүсқауды;

5) осы Хаттаманьщ 48 - 51-тармақтарына сэйкес шешімдерді қабылдау себептеріне нұсқауды қамтуға тиіс.

267. Тиісті міндеттемелерді мақұлдауга байланысты тергеп-тексерудің аяқталғаны немесе тоқтатылғаны туралы хабарлама тергеп-тексеру аяқталған немесе тоқтатылған күннен бастап 3 жүмыс күнінен аспайтын мерзімде жарияланады және осы міндеттемелердің қүпия емес нүсқасын қамтуға тніс.

268. Нәтижелері бойынша тергеп-тексерулер жүргізетін орган арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе өтемақы бажын енгізу үшін негіздердің болмауы туралы қорытынды жасаган тергеп-тексерудің аяқталганы туралы хабарлама тергеп-тексеру аяқталганнан күннен бастап 3 жүмыс күнінен аспайтын мерзімде жарияланады және мыналарды:

2) соның негізінде осы тармақтың 1-тармақшасында көзделген қорытынды жасалган фактілерге нұсқауды қамтуга тиіс.

269. Нәтижелері бойынша осы Хаттаманьщ 272-тармагына сэйкес шара қолданбау туралы шешім қабылданган тергеп-тексерудің аяқталганы туралы хабарлама осындай шешім қабылданган күннен бастап 3 жүмыс күнінен аспайтын мерзімде жарияланады және олардың негізінде мүндай шешім қабылданган фактілер мен қорытындыларды корсете отырып, Комиссияның арнайы қорғау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолданбау туралы шешім қабылдау себептерін түсіндіруді қамтуга тиіс.

270. Тергеп-тексерулер жүргізетін орган жүргізілетін тергеп-тексерулер мен қолданылатын шаралар бөлігінде 1994 жылгы 15 сәуірдегі Дүниежүзілік сауда үйымын қүру туралы Марракеш келісімінде көзделген барлық хабарламалардыц Дүнисжүзілік сауда үйымының қүзыретті органдарына белгіленген тәртіппен жіберілуін қамтамасыз етеді.

271. Осы Хаттаманың 261 - 270-тармақтарының ережелерге тиісті өзгешеліктерді ескере отырып, қайталама тергеп-тексерулердің басталганы және аяқталганы туралы хабарламаларға қолданылады.

VII. Арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шарасын қолданбау

272. Комиссия тіпті мүндай шараны қолдану осы Хаттамада белгіленген критерийлерге сай келмесе де, тергеп-тексеру нәтижелері бойынша арнайы қоргау, демпингке қарсы немесе өтемақы шарасын қолданбау туралы шешім қабылдауы мүмкін.

Егер тергеп-тексерулер жүргізетін орган мүдделі тұлғалар берген бүкіл ақпаратты талдау нәтижелері бойынша мүндай шараны қолдану мүше мемлекеттердің мүдделеріне залал келтіруі мүмкін деген қорытынды дайындаса, Комиссия көрсетілген шешімді қабылдауы мүмкін. Мүндай шешім, егер оны қабылдауға негіз болған себептер өзгерсе, қайта қаралуы мүмкін.

273. Осы Хаттаманың 272-тармағының екінші абзацында көрсетілген қорытынды мүше мемлекеттер экономика саласының, тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар тұтынушыларының (егер олар мұндай тауарды өнім өндірген кезде пайдаланса) және мүше мемлекеттердегі мұндай тұтынушылар бірлестіктерінің, тұтынушылардың қоғамдық бірлестіктерінің (егер тауар, көбінесе, жеке тұлғалар тұтынатын зат болса) және осы тауарды импорттаушылардың мүдделерін жиынтық багалау нәтижелеріне негізделуге тиіс. Бүл ретте, мүндай қорытынды көрсетілген түлғаларға осы Хаттаманың 274-тармагына сэйкес осы мәселе бойынша өз түсініктемелерін беру мүмкіндігі үсынылган соң гана жасалуы мүмкін.

Мұндай қорытындыны дайындаган кезде үдемелі, демпингтік немесе субсидияланатын импорттьщ мүше мемлекеттердің тиісті тауар нарыгындагы сауданың әдеттегі барысы мен бәсекелестік жай-күйіне және мүше мемлекеттер экономика саласының жагдайына бүрмалап эсер етуін жою кажеттілігіне ерекше мэн берілуге тиіс.

274. Осы Хаттаманың 272-тармағының ережелерін қолдану мақсаттарында мүше мемлекеттерде үқсас немесе тікелей бәсекелес тауарды (арнайы қорғау тергеп-тексеруін жүргізген кезде) не ұқсас тауарды (демпингке қарсы немесе өтемақылық тергеп-тексеруді жүргізген кезде) өндірушілер, олардың бірлестіктері, тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар импорттаушылары мен импорттаушылар бірлестіктері, тергеп-тексеру объектісі болып табылатын тауар түтынушылары (егер олар мүндай тауарды өнім өғідірген кезде пайдаланса) және мүше мемлекеттердегі мүндай түтынушылар бірлестіктері, түтынушылардың қоғамдық бірлестіктері

126

(егер тауар, көбінеее, жеке тұлгалар түтынатын зат болса) осы Хаттаманың 262-тармағына сәйкес жарияланатын хабарламада белгіленген мерзім ішінде осы мәселе бойынша өз түсініктемелері мен ақпаратты беруге қүқыгы бар. Мүндай түсініктемелер мен ақпарат немесе олардың қүпия емес нүсқасы тиісті жағдайларда осы тармақта көрсетілген мүдделі түлғалардың танысуы үшін берілуге тиіс, олар өздерінің қарымта түсініктемелерін беруге қүқылы.

Осы тармаққа сәйкес берілетін ақпарат оның анықтыгын растайтын объективті фактілердің болуы шартымен оның алынган көзіне қарамастан, назарга алынуга тиіс.

VIII. Қорытынды ережелер

1. Арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану туралы шешімдерге сот тәртібімен шағым жасау

ерекшеліктері

275. Комиссияның арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдануга байланысты шешіміне және (немесе) эрекетіне (әрекетсіздігіне) дау айту туралы істерді қарау тэртібі мен ерекшеліктері Одақ Сотының Статутында (Шартқа № 2 қосымша) және Одақ Сотының регламентінде айқындалады.

2. Одақ Сотының шешімдерін орындау

276. Комиссия Одақ Сотының арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдануга қатысты шешімдерін орындау үшін қажетті шараларды қабылдайды. Одақ Соты Комиссияның Шартқа және (немесе) Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга сэйкес емес деп таныган шешімін Комиссия тергеп-тексерулер жүргізетін органның бастамасы бойынша Одақ Сотының шешімін орындау үшін қажет бөлігінде қайталама тергеп-тексеруді жүргізу жолымен Шартқа және (немесе) Одақтың шеңберіндегі халықаралық шарттарга сэйкес келтіреді.

Тиісті айырмашылықтарды есепке ала отырып, қайталама тергеп-тексеру жүргізілген кезде тергеп-тексеру жүргізуге қатысты ережелер қолданылады.

Осы тармақта көзделген қайталама тергеп-тексеруді жүргізу мерзімі, әдетте, 9 айдан аспайды.

3. Тергеп-тексеру рәсімдерін әкімшілендіру

277. Осы Хаттаманы іске асыру мақсатында Комиссия тергеп-тексеруді бастау, жүргізу, аяқтау және (немесе) тоқтата түру рәсімдеріне қатысты шешімдер қабылдайды. Комиссияның қабылданған шешімдері Шарт ережелерін өзгертпеуге немесе оларга қайшы келмеуге тиіс.

Үшінші елдерге қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану туралы хаттамага

қосымша

Арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын есепке жатқызу және бөлу туралы ереже

I. Жалпы ережелер

1. Осы Ереже Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бұдан әрі - Шарт) IX бөліміне сэйкес белгіленген арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарының сомаларын есепке жатқызу және мүше мемлекеттер арасында болу тәртібін айқындайды. Көрсетілген тэртіп Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексіне сэйкес көзделген жагдайларда және тәртіппен арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарының сомаларына есептелген осімпұлдар (пайыздар) сомаларына да қатысты қолданылады.

2. Осы Ережеде пайдаланылатын ұғымдар Кедендік әкелу баждарының (өзге баждардың, балама әрекеті бар салықтар мен алымдардың) сомаларын есепке жатқызу және болу, оларды мүше мемлекеттер бюджеттерінің кірісіне аудару тэртібі туралы хаттамада (Шартқа № 5 қосымша), Үшінші елдерге қатысты арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану туралы хаттамада (Шартқа № 8 қосымша) және Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексінде айқындалган мағыналарда қолданылады.

II. Арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарыньщ сомаларын есепке жатқызу және есепке алу

3. Одақтың кедендік аумагына әкелінетін тауарларға қатысты оларды төлеу бойынша міндет тиісті тараны қолдану басталган күннен пайда болган Комиссияның арнайы қоргау, демпингке қарсы, өтемақы шарасын қолдану туралы шешімі күшіне енген күннен бастап арнайы қоргау, демпингке қарсы, өтемақы баждарыньщ сомалары (алдын ала арнайы, алдын ала демпингке қарсы, алдын ала өтемақы баждарын қоспаганда) осы Ережеде белгіленген ерекшеліктерді есепке ала отырып, Кедендік экелу баждарыньщ (өзге баждардың, балама эрекеті бар салықтар мен алымдардың) сомаларын есепке жатқызу және болу, оларды мүше мемлекеттер бюджеттерінің кірісіне аудару тэртібі туралы хаттамада (Шартқа № 5 қосымша) айқындалган тәртіппен және нормативтер бойынша мүше мемлекеттердің бюджеттеріне есепке жатқызуга, бөлуге және аударуга жатады.

4. Басқа мүше мемлекеттердің бюджетіне бөлінген арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарыньщ сомаларын белгіленген мерзімде аудармаган немесе толық аудармаган және осы мүше мемлекеттің уәкілетті органынан арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждары сомаларының болмауы туралы ақпарат түспеген кезде Кедендік экелу баждарыньщ (озге баждардың, балама әрекеті бар салықтар мен алымдардың) есепке жатқызу және бөлу, оларды мүше мемлекеттер бюджеттерінің кірісіне аудару тәртібі туралы

оның ішінде осындай баждарды өндіріп алған кезде Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексіне сэйкес төленуге тиіс мүше мемлекеттің уәкілетті органының бірыңғай шотына үлттық валютада есепке жатқызылуға тиіс.

хаттаманың (Шартқа № 5 қосымша) кедендік әкелу баждарының сомаларын есепке жатқызу және мүше мемлекеттердің арасында бөлу үшін белгіленген 20 - 28-тармақтарының ережелері қолданылады.

6. Арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын төлеушілер Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексіне сэйкес толенуге тиіс уэкілетті органның бірыңғай шотына бөлек есеп айырысу (толем) қүжаттарымен (нұсқаулықтарымен) төлейді.

7. Арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарының сомаларын төлеушілердің кеден төлемдерін төлеу жөніндегі берешегін, сондай-ақ осімпүлдарды (пайыздарды) өтеу есебіне есепке жатқызудан басқа (бүдан әрі - берешекті өтеу есебіне есепке жатқызу), озге төлемдерді отеу есебіне есепке жатқызу мүмкін болмайды.

8. Арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын төлеу есебіне Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексіне сэйкес толенуге тиіс мүше мемлекеттің уәкілетті органының бірыңғай шотына түскен салықтар мен алымдар, өзге төлемдер (кедендік экелу баждарын, сондай-ақ шикі мүнайға және Одақтың кедендік аумагынан тысқары жерлерге шығарылатын мүнайдан (мүнай өнімдерінен) жасалатын

жекелеген тауар санаттарына қатысты кедендік экету баждарын қоспаганда) есепке жатқызылуы мүмкін.

Төлеушілердің арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын төлеу жөніндегі берешегін өтеу есебіне кедендік экелу баждары есепке жатқызылуы мүмкін.

9. Уәкілетті органдар:

1) уәкілетті органның бірыңгай шотындагы арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарының (берешекті өтеу есебіне қайтарулардың, есепке жатқызулардың) түскен сомаларын;

2) басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындагы шоттарына аударылган, бөлінген арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарының сомаларын;

3) мүше мемлекеттің бюджетіне есепке жатқызылган арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын осы мүше мемлекеттің бөлуінен түсетін сомаларды;

4) мүше мемлекеттің бюджетіне басқа мүше мемлекеттерден түскен арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарының сомаларын;

5) мүше мемлекеттің арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын бөлуден түскен сомаларды аудару жөніндегі міндеттемелерін орындамауына, толық және (немесе) уақтылы орындамауына әкеп соққан осы Ережені бүзганы мүше мемлекеттердің бюджеттеріне түскен сомаларды;

6) басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындагы шоттарына аударылуы тоқтатылып қойған арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарының сомаларын оқшаулап есепке алады.

10. Осы Ереженің 9-тармағында көрсетілген түсімдердің сомаларын эр мүше мемлекет бюджетті атқару туралы есептілігінде оқшаулап көрсетеді.

11. Мүше мемлекеттің күнтізбелік жылының соңғы жүмыс күні уәкілетті органның бірыңғай шотына келіп түскен арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарыньщ сомалары есепті жылдағы бюджеттің атқарылуы туралы есепте көрсетіледі.

12. Мүше мемлекеттің күнтізбелік жылының соңғы жүмыс күні ішіндегі арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарыньщ сомалары мүше мемлекеттің ағымдағы жылғы екінші жүмыс күнінен кешіктірілмей, осы мүше мемлекеттің бюджетіне және басқа мүше мемлекеттердің шетел валютасындағы шоттарына аударылады, сондай-ақ есепті жылдағы бюджеттің атқарылуы туралы есепте көрсетіледі.

13. Мүше мемлекеттің бюджетіне басқа мүше мемлекеттердің күнтізбелік жылының соңғы жүмыс күні ішінде басқа мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарынан арнайы қорғау, демпингке қарсы, өтемақы баждарын бөлуден түскен кірістер сомалары ағымдағы жылғы бюджеттің атқарылуы туралы есепте көрсетіледі.

14. Уәкілетті органның бірыңғай шотындагы ақшалай қаражатқа кедендік толемдерді, арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын, Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексіне сэйкес осімпүлдарды (пайыздарды) төлеу жөніндегі берешекті өндіріп алу жағдайларын қоспаганда, сот актілерін орындау тәртібімен немесе қандай да бір өзге тәсілмен өндіріп алуды қолдану мүмкін болмайды.

15. Алдын ала арнайы, алдын ала демпингке қарсы, алдын ала өтемақы баждары кеден органдары алдын ала арнайы, алдын ала демпингке қарсы, алдын ала өтемақы баждарын алатын мүше мемлекеттің заңнамасында айқындалган шотқа ұлттық валютада төленеді (өндіріп алынады).

16. Үшінші елдерге қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану туралы хаттамада (Шартқа № 8 қосымша) белгіленген жагдайларда төленген (өндіріп алынган) алдын ала арнайы, алдын ала демпингке қарсы, алдын ала өтемақы баждарының сомалары, сондай-ақ алдын ала баждардың тиісті түрлерін алу үшін белгіленген тәртіппен төленген демпингке қарсы, өтемақы баждарының сомалары Комиссияның арнайы қоргау, демпингке қарсы, өтемақы шарасын қолдану (үзарту, тауардың құрамдас боліктеріне және (немесе) туындыларына) туралы тиісті шешімі күшіне енген күннен бастап 30 жүмыс күнінен кешіктірілмей арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарына есептелуге және олар төленген мүше мемлекеттің бірыңгай шотына есепке жатқызылуға тиіс.

Үшінші елдерге қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану туралы хаттамада (Шартқа № 8 қосымша) белгіленген жагдайларда демпингке қарсы баждардың төленуін қамтамасыз ету сомалары Комиссияның демпингке қарсы шараны қолдану туралы тиісті шешімі күшіне енген күннен бастап 30 жүмыс күнінен кешіктірілмей, демпингке қарсы баждарға есептелуге және олар төленген мүше мемлекеттің уэкілетті органының бірыңғай шотына есепке жатқызылуға тиіс.

III. Арнайы, демпингке қарсы және өтемақы баждарының сомаларын қайтару

17. Алдын ала арнайы, алдын ала демпингке қарсы, алдын ала өтемақы баждарының, сондай-ақ алдын ала демпингке қарсы және алдын ала өтемақы баждарын алу үшін белгіленген тэртіппен өндіріп алынатын демпингке қарсы, өтемақы баждарының сомаларын төлеушіге қайтару көрсетілген баждар төленген (өндіріп алынган) мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тэртіппен Үшінші елдерге қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану туралы хаттамада (Шартқа № 8 қосымша) айқындалган жағдайларда жүзеге асырылады (егер Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексінде өзгеше белгіленбесе).

18. Арнайы, демпингке қарсы, отемақы баждарының сомаларын қайтару осы Ережені есепке ала отырып, корсетілген баждар төленген (ондіріп алынған) мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес жүзеге асырылады (Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексінде өзгеше белгіленбесе).

19. Арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарының сомаларын төлеушіге қайтару, оларды берешекті өтеу есебіне есепке жатқызу агымдағы күні уәкілетті органның бірыңғай шотынан уэкілетті органның бірыңғай шотына түскен арнайы, демпингке қарсы,

өтемақы баждарыньщ, сондай-ақ осы Ереженің 20-тармағында белгіленген жағдайларды қоспаганда, есепті күні мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі орындауға қабылдамаған арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын қайтару сомаларын есепке ала отырып, есепті күні арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын төлеу есебіне есепке жатқызылган сомалар шегінде жүзеге асырылады.

20. Арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарыньщ сомаларын төлеушіге қайтару, оларды берешекті отеу есебіне жатқызу Қазақстан Республикасы уәкілетті органының бірыңгай шотынан есепті күні қайтаруды (есепке жатқызуды) жүзеге асыру күні Қазақстан Республикасы уәкілетті органының бірыңгай шотына түскен (есепке жатқызылган) арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарыньщ сомалары шегінде жүзеге асырылады.

21. Агымдагы күні қайтаруга және (немесе) берешекті өтеу есебіне есепке жатқызуга жататын арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын қайтару сомаларын айқындау түскен арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын мүше мемлекеттер арасында бөлгенге дейін жүзеге асырылады.

22. Осы Ереженің 19 және 20-тармақтарына сэйкес арнайы, демпингке қарсы, отемакы баждарын қайтаруды және (немесе) берешекті отеу есебіне есепке жатқызуды жүзеге асыру үшін қаражат жеткіліксіз болган кезде көрсетілген қайтаруды (есепке жатқызуды) мүше мемлекет келесі жүмыс күндері жүзеге асырады.

Арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын төлеушіге уақтылы қайтармаганы үшін осімпұлдар (пайыздар) төлеушіге тиісті

мүше мемлекеттің бюджетінен төленеді және арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарының құрамына енгізілмейді.

IV. Уәкілетті органдар арасындагы ақпарат алмасу

23. Уәкілетті органдар арасындагы осы Ережені іске асыру үшін қажетті ақпарат алмасу Комиссияның осындай ақпарат алмасу тэртібін, нысаны мен мерзімдерін айқындайтын шешіміне сэйкес жүзеге асырылады.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 9 ҚОСЫМША

Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі техникалық реттеу туралы ХАТТАМА

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың X бөліміне сэйкес әзірленді және Одақ шеңберіндегі техникалық реттеу тэртібін, қағидалары мен рәсімдерін айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын ұғымдар мыналарды білдіреді:

«аккредиттеу» - аккредиттеу жөніндегі органның белгілі бір саладағы сәйкестікті бағалау жұмыстарын орындауда сэйкестікті бағалау жөніндегі органның (оның ішінде сертификаттау жөніндегі органның, сынақ зертханасының (орталығының) құзыреттілігін ресми тануы;

«қауіпсіздік» - зиян келтіру және (немесе) залал шектіру мүмкіндігіне байланысты жол берілмейтін тәуекелдің болмауы;

«өнімді айналысқа шығару» - өнімді Одақтың аумағында тарату мақсатында коммерциялық қызмет барысында өтеусіз немесе өтеулі негізде жеткізу немесе экелу (оның ішінде дайындаушының қоймасынан жөнелту немесе қоймаға салмай тиеу);

«Одақтың техникалық регламенттер талаптарының сақталуына мемлекеттік бақылау (қадағалау)» - мүше мемлекеттердің уәкілетті

органдарының заңды тұлғалардың, олардың басшылары мен өзге де лауазымды адамдарының, дара кәсіпкерлер ретінде тіркелген жеке тұлғалардың, олардың уәкілетті өкілдерінің заңды түлғаларға және дара кәсіпкерлер ретінде тіркелген жеке тұлғаларга тексерулер жүргізу және мүше мемлекеттердің заңнамасында көзделген анықталган бүзушылықтардың жолын кесу және (немесе) салдарын жою жөніндегі шараларды қабылдау арқылы Одақтың техникалық регламенттері талаптарының бүзушылықтарын алдын алуға, анықтауға және жолын кесуге бағытталған қызметі, сондай-ақ көрсетілген талаптардың орындалуын қадағалау, заңды тұлғалардың және дара кәсіпкерлер ретінде тіркелген жеке түлғалардың қызметін жүзеге асыру кезінде Одақтың техникалық регламенттері талаптарының орындалуын талдау және болжау;

«Одақтың техникалық регламенттеріне сәйкестігі туралы декларация» - ол арқылы өтініш беруші айналысқа шығарылатын өнімнің Одақтың техникалық регламенттері талаптарына сәйкестігін куэландыратын құжат;

«сэйкестікті декларациялау» - айналысқа шығарылатын өнімнің Одақтың техникалық регламенттері талаптарына сэйкестігін міндетті растау нысаны;

«Одақтың нарығында өнім айналысының бірыңғай белгісі» - сатып алушылар мен түтынушыларға айналысқа шығарылатын өнімнің Одақтың техникалық регламенттері талаптарына сәйкестігі туралы ақпарат беру үшін пайдапанылатын белгі;

«өнімді сәйкестендіру» - өнімді Одақтың техникалық

регламента қолдану саласына жатқызу және өнімнщ осы өнімге арналган техникалық құжаттамага сэйкестігін белгілеу рэсімі;

«дайындаушы» - өнімді өз атынан өндіруді немесе өнімді өндіру мен өткізуді жүзеге асыратын және оньтң Одақтың техникалық регламенттері талаптарына сәйкестігіне жауапты заңды тұлға немесе дара кэсіпкер ретінде тіркелген жеке тұлға, оның ішінде шетелдік дайындаушы;

«мемлекетаралық стандарт» - Тәуелсіз Мемлекеттер Достастыгының Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі мемлекетаралық кеңесі қабылдаган өңірлік стандарт;

«халықаралық стандарт» - халықаралық стандарттау жөніндегі ұйым қабылдаган стандарт;

«ұлттық (мемлекеттік) стандарт» - мүше мемлекеттің стандарттау жөніндегі органы қабылдаган стандарт;

«техникалық реттеу объектісі» - онім немесе өнім және өнімге қойылатын талаптарга байланысты жобалау (іздестіруді қоса алғанда), өндіру, салу, монтаждау, баптау, пайдалану, сақтау, тасымалдау, өткізу және кәдеге жарату процестері;

«сәйкестікті міндетті растау» - өнімнің және жобалау (іздестіруді қоса алғанда), өндіру, салу, монтаждау, баптау, пайдалану, сақтау, тасымалдау, өткізу және кәдеге жарату процестерінің Одақтың техникалық регламенттері талаптарына сәйкестігін қүжатты түрде куэландыру;

«міндетті сертификаттау» - сертификаттау жөніндегі органның техникалық реттеу объектілерінің Одақтың техникалық регламенттер

талаптарына сэйкестігін міндетті растау нысаны;

«аккредиттеу жөніндегі орган» - мүше мемлекеттің

заңнамасына сэйкес аккредиттеу жүргізуге уәкілеттік берілген орган немесе заңды түлға;

«сәйкестікті бағалау» - техникалық реттеу объектісіне қойылатын талаптардың сақталуын тікелей немесе жанама түрде айқындау;

«өнім» - материалдық-заттық түрде берілген және шаруашылық және өзге де мақсаттарда одан әрі пайдалануға арналған қызмет нәтижесі;

«өңірлік стандарт» - өңірлік стандарттау жөніндегі үйым қабылдаған стандарт;

«тіркеу (мемлекеттік тіркеу)» - мүше мемлекеттің уэкілетті органы жүзеге асыратын техникалық реттеу объектілерінің Одақтың техникалық регламенттері талаптарына сәйкестігін багалау нысаны;

«тэуекел» - адам өмірі немесе денсаулығына, мүлікке және қоршаған ортага, жануарлар мен өсімдіктер өмірі немесе денсаулыгына зиян келтіру ықтималдығы мен осы зиян салдарының үштасуы;

«тіркеу (мемлекеттік тіркеу) туралы куэлік» - техникалық реттеу объектісінің Одақтың техникалық регламенттері талаптарына сәйкестігін растайтын құжат;

«Одақтың техникалық регламенттеріне сэйкестік сертификаты» - ол арқылы сертификаттау жөніндегі орган айналысқа шыгарылатын онімнің Одақтың техникалық регламенті (-тері) талаптарына

сәйкестігін куэландыратын қүжат;

«стандарт» - бірнеше рет пайдалану мақсатында өнімнің сипаттамалары, жобалау (іздестіруді қоса алғанда), ондіру, салу, монтаждау, баптау, пайдалану, сақтау, тасымалдау, өткізу және кәдеге жарату, жүмыстарды орындау немесе қызмет корсету процестерін жүзеге асыру қағидалары мен сипаттамалары, зерттеулер (сынаулар) және өлшеулер қағидалары мен әдістері, үлгілерді іріктеу қағидалары, терминологияға, символикаға, орамға, таңбалауға немесе затбелгілерге және оларды басу қағидаларына қойылатын талаптар белгіленетін қүжат;

«Одақтың техникалық регламенті» - Комиссия қабылдаған және Одақ аумағында қолдану және орындау үшін техникалық реттеу объектілеріне қойылатын міндетті талаптарды белгілейтін құжат;

«техникалық реттеу» - өнімге немесе өнімге және өнімге қойылатын талаптарға байланысты жобалау (іздестіруді қоса алғанда), өндіру, салу, монтаждау, баптау, пайдалану, сақтау, тасымалдау, өткізу және кәдеге жарату процестеріне қойылатын міндетті талаптарды белгілеу, қолдану және орындау саласындағы қатынастарды қүқықтық реттеу, сондай-ақ сәйкестікті бағалау саласындағы қатынастарды қүқықтық реттеу;

«дайындаушы уәкілеттік берген түлға» - дайьтндаушымен, оның ішінде шетелдік дайындаушымен шарт негізінде сәйкестікті растау және өнімді Одақтың аумағында айналысқа шығару кезінде осы дайындаушының атынан әрекеттерді жүзеге асыратын, сондай-ақ өнімнің Одақтың техникалық регламенттер талаптарына сэйкес

келмегені үшін жауаптылықта болатын, мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тэртіппен оның аумағында тіркелген заңды тұлға немесе дара кәсіпкер ретіндегі жеке түлға.

3. Оларға қатысты Одақтың техникалық регламенттері күшіне енбеген техникалық реттеу объектілері үшін мүше мемлекеттер заңнамасының немесе Комиссия актілерінің нормалары қолданылады.

Мемлекеттік қорғаныс тапсырысы бойынша жеткізілетін қорғаныс өнімдеріне (жүмыстарға, көрсетілетін қызметтерге), мемлекеттік қүпияны қүрайтын немесе мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес қолжетімділігі шектеулі өзге қорғалатын ақпаратқа жатқызылған мәліметтерді қорғау мақсатында пайдаланылатын өнімге (жүмыстарға, көрсетілетін қызметтерге), ол туралы мәліметтер мемлекеттік қүпияны қүрайтын онімге (жұмыстарға, көрсетілетін қызметтерге), атом энергиясын пайдалану саласындағы қауіпсіздікті қамтамасыз етуге байланысты талаптар белгіленетін онімдерге (жүмыстарға, көрсетілетін қызметтерге) және объектілерге қатысты, сондай-ақ көрсетілген онімді және көрсетілген объектілерді жобалау (іздестіруді қоса алғанда), ондіру, салу, монтаждау, баптау, пайдалану, сақтау, тасымалдау, өткізу, кәдеге жарату, кому процестеріне қатысты техникалық реттеу, сәйкестікті бағалау, стандарттау және аккредиттеу ерекшеліктері мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленеді.

Одақтың техникалық регламенттерінде техникалық реттеу объектілеріне қойылатын міндетті талаптар, сондай-ақ өнімді сәйкестендіру қағидалары, сәйкестікті бағалау нысандары, схемалары

мен рәсімдері белгіленеді.

Одақтың техникалық регламенттерін эзірлеу үшін негіз ретінде тиісті қүжаттар болмаған немесе Одақтың техникалық регламенттерін қабылдау мақсаттарына, оның ішінде климаттық және географиялық факторлар немесе технологиялық және басқа да ерекшеліктер салдарынан сэйкес келмеген жағдайларды қоспағанда, тиісті халықаралық стандарттар (қағидалар, директивалар, ұсынымдар және халықаралық стандарттау жөніндегі ұйымдар қабылдаған өзге де құжаттар) қолданылады. Қажетті құжаттар болмаған жағдайда өңірлік қүжаттар (регламенттер, директивалар, шешімдер, стандарттар, қағидалар және өзге де құжаттар), ұлттық (мемлекеттік) стандарттар, ұлттық техникалық регламенттер немесе олардың жобалары қолданылады.

Одақтың техникалық регламенттерінде терминологияға, орамға, таңбалауға, затбелгілерге және оларды басу қағидаларына қойылатын талаптар, санитариялық талаптар мен рәсімдер, сондай-ақ жалпы сипатқа ие ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық талаптар да қамтылуы мүмкін.

Одақтың техникалық регламенттерінде мүше мемлекеттер үшін тэн климаттық және географиялық факторларға немесе технологиялық ерекшеліктерге байланысты ерекшеліктерді көрсететін және мүше мемлекеттердің аумагында ғана қолданылатын ерекше талаптар қамтылуы мүмкін.

Одақтың техникалық регламенттерінде зиян келтірудін, тәуекел дәрежесін есепке ала отырып, өнімге немесе өнімге және өнімге

қойылатын талаптарға байланысты жобалау (іздестіруді қоса алғанда), өндіру, салу, монтаждау, баптау, пайдалану, сақтау, тасымалдау, өткізу және кәдеге жарату процестеріне қойылатын арнайы талаптар, азаматтардың жекелеген санаттарын (кәмелетке толмағандарды, жүкті әйелдерді, бала емізетін аналарды, мүгедектерді) қорғауды қамтамасыз ететін терминологияға, орамға, таңбалауга, затбелгілерге және оларды басу қағидаларына қойылатын талаптар қамтылуы мүмкін.

Одақтың техникалық регламенті Комиссия бекітетін Одақтың техникалық регламентінің мазмүны мен үлгілік құрылымы жоніндегі үсынымдарды есепке ала отырып әзірленеді.

Одақтың техникалық регламенттерін әзірлеу, қабылдау, озгерту және жою Комиссия бекітетін тәртіппен жүзеге асырылады.

4. Одақтың техникалық регламенті талаптарын орындау мақсатында Комиссия - халықаралық және өңірлік (мемлекетаралық) стандарттардың, ал олар болмаған жағдайда үлттық (мемлекеттік) стандарттардың тізбесін бекітеді, оларды ерікті негізде қолдану нәтижесінде Одақтың техникалық регламенті талаптарының сақталуы қамтамасыз етіледі.

Көрсетілген тізбеге енгізілген тиісті стандарттарды ерікті негізде қолдану Одақтың тиісті техникалық регламентінің талаптарын сақтаудың жеткілікті шарты болып табылады.

Көрсетілген тізбеге енгізілген стандарттарды қолданбау Одақтың техникалық регламенті талаптарын сақтамау ретінде қаралмайды.

Көрсетілген тізбеге енгізілген стандарттар қолданылмаған жағдайда сэйкестікті бағалау тәуекелдерді талдау негізінде жүзеге асырылады.

Техникалық реттеу объектілерінің Одақтың техникалық регламенті талаптарына сэйкестігін бағалау кезіндегі зерттеулер (сынаулар) мен өлшеулер жүргізу мақсатында Комиссия - халықаралық және өңірлік (мемлекетаралық) стандарттардың, ал олар болмаган жагдайда зерттеулер (сынаулар) мен өлшеулер қағидалары мен әдістерін, оның ішінде Одақтың техникалық регламент талаптарын қолдану мен орындау және техникалық реттеу объектілерінің сэйкестігін бағалауды жүзеге асыру үшін қажетті үлгілерді іріктеу қагидаларын қамтитын үлттық (мемлекеттік) стандарттардың тізбесін бекітеді.

Стандарттардың көрсетілген тізбелерін әзірлеу және қабылдау Комиссия бекітетін тәртіппен жүзеге асырылады.

Тиісті мемлекетаралық стандарттар эзірленгенге дейін - халықаралық және өңірлік (мемлекетаралық) стандарттардың, ал олар болмаган жагдайда зерттеулер (сынаулар) мен өлшеулер қагидалары мен әдістерін, оның ішінде Одақтың техникалық регламенті талаптарын қолдану мен орындау және техникалық реттеу объектілерінің сәйкестігін багалауды жүзеге асыру үшін қажетті үлгілерді іріктеу қагидаларын қамтитын ұлттық (мемлекеттік) стандарттардың тізбесіне мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес аттестатталган (расталган) және бекітілген зерттеулер (сынаулар) және олшеулер әдістемелері енгізілуі мүмкін. Корсетілген зерттеулер (сынаулар) және өлшеулер әдістемелерінің тізбесін мүше мемлекеттің уэкілетті органдары Комиссияға ұсынады.

Халықаралық және өңірлік етандарттар оларды мемлекетаралық немесе үлттық (мемлекеттік) стандарттар ретінде қабылдағаннан кейін қолданылады.

5. Одақтың техникалық регламенттерінде белгіленетін техникапық реттеу объектілерінің сэйкестігін бағалау тіркеу (мемлекеттік тіркеу), сынау, сэйкестігін растау, сараптау нысандарында және (немесе) өзге нысанда жүргізіледі.

Сәйкестікті міндетті растау сәйкестікті декларацнялау және сертификаттау нысандарында жүзеге асырылады.

Сәйкестікті бағалау нысандары, схемалары мен рәсімдері Комиссия бекітетін сәйкестікті бағалаудың үлгілік схемалары негізінде Одақтың техникалық регламенттерінде белгіленеді.

Айналысқа шығарылатын өнімнің Одақтың техникалық регламенттері талаптарына сэйкестігін багалау оны айналысқа шығарғанга дейін жүзеге асырылады.

Сәйкестікті міндетті растау Одақтың тиісті техникалық регламентінде белгіленген жағдайларда ғана және Одақтың техникалық регламенттері талаптарына сәйкестікке ғана жүргізіледі.

Сэйкестікті бағалау кезінде өтініш беруші мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес оның аумағында тіркелген, дайындаушы немесе сатушы не дайындаушы уәкілеттік берген тұлға болып табылатын дара кәсіпкер ретіндегі заңды түлға немесе жеке түлға бола алады.

Өтініш берушілер шеңбері Одақтың техникалық регламентіне

сэйкес белгіленеді.

Сәйкестікті бағалау туралы құжаттардың бірыңғай нысандарын және оларды ресімдеу қағидаларын Комиссия бекітеді.

Сәйкестікті бағалау туралы берілген немесе қабылданған құжаттардың бірыңғай тізілімдері Интернет желісінде Одақтың ресми сайтында орналастырылады. Көрсетілген бірыңғай тізілімдерді қалыптастыру және жүргізу Комиссия бекітетін тәртіппен жүзеге асырылады.

Одақтың техникалық регламентінде белгіленген талаптарға сәйкестікті бағалау жоніндегі жүмыстарды жүзеге асыратын сәйкестікті бағалау жоніндегі аккредиттелген органдар (оның ішінде сертификаттау жөніндегі органдар, сынау зертханалары (орталықтары) Одақтың сәйкестікті багалау жөніндегі органдарының бірыңғай тізбесіне енгізілуі тиіс. Сэйкестікті бағалау жөніндегі органдарды осы тізілімге енгізу, сондай-ақ оны қалыптастыру мен жүргізу қағидалары Комиссия бекітетін тэртіппен жүзеге асырылады.

Техникалық реттеу объектілерін тіркеуді (мемлекеттік тіркеуді) мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес мүше мемлекеттің көрсетілген жүмыстарды жүргізуге уәкілетті органдары жүзеге асырады.

6. Осы өнімге қолданылатын Одақтың техникалық регламенттерінің талаптарына сэйкес келетін және Одақтың техникалық регламенттерінде белгіленген сәйкестікті бағалау рәсімдерінен откен онім Одақтың нарығында өнім айналысының бірыңғай белгісімен міндетті түрде таңбалануға жатады.

Одақ нарығында өнім айналысы бірыңғай белгісінің кескінін

және оны қолдану тэртібін Комиссия бекітеді.

Өнім Одақ аумағында айналыста болган кезде өнімді таңбалау орыс тілінде және мүше мемлекеттердің зацнамасында тиісті талаптар болған кезде аумағында өнім өткізілетін мүше мемлекеттің мемлекеттік тілінде (тілдерінде) басылуы тиіс.

7. Одақтың техникалық регламенті күшіне енген күнге дейін, оған қатысты мүше мемлекеттер бірдей міндетті талаптар, бірдей сәйкестікті растау нысандары мен схемаларын белгілеген, сэйкестікті міндетті түрде растауды жүргізу кезінде өнімге зерттеу (сынау) және өлшеудің бірдей немесе салыстырмалы әдістері қолданылатын сэйкестік сертификаттарын және бірыңғай нысан бойынша сәйкестік туралы декларациялар бере отырып, сэйкестікті міндетті түрде растауға жататын өнімнің бірыңғай тізбесіне енгізілген өнім, егер ол мынадай:

сертификаттауды Одақтың сэйкестікті бағалау жөніндегі орғандарының бірыңғай тізіліміне енгізілген сәйкестікті бағалау жоніндегі органның жүргізуі;

сынауларды Одақтың сәйкестікті бағалау жөніндегі органдарының бірыңғай тізіліміне енгізілген сынау зертханаларында (орталықтарында) жүргізу;

сәйкестік сертификаттарын және сәйкестігі туралы декларацияларды бірыңғай нысан бойынша ресімдеу талаптары сақталып, мүше мемлекеттің аумағында сэйкестікті растаудың белгіленген рэсімдерінен өтсе, Одақ аумағында айналысқа жіберіледі. Өнімнің көрсетілген бірыңғай тізбесін, корсетілген сэйкестік

сертификаттары мен сәйкестік туралы декларациялардың бірыңғай нысандарын және оларды ресімдеу қагидаларын Комиссия бекітеді.

8. Одақтың кедендік аумағында сэйкестігі міндетті түрде бағалануға жататын онімді экелу Комиссия бекітетін тэртіппен жүзеге асырылады.

9. Мүше мемлекет өзінің заңды мүдделерін қоргауды басшылыққа алып, қауіпті онімнің айналысқа шығарылуының алдын алу жөнінде шүгыл шаралар қабылдай алады. Бүл жагдайда мүше мемлекет қабылданған шүғыл шаралар туралы басқа мүше мемлекеттерді дереу хабардар етеді және осы мәселе бойынша консультациялар мен келіссөздер процесіне кіріседі.

10. Комиссия Одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің бір болігі болып табылатын техникалық реттеу саласында ақпараттық жүйені қалыптастырады.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 10 ҚОСЫМША

Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында келісілген саясат жүргізу туралы

ХАТТАМА

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттьщ X бөліміне сэйкес әзірленді және мүше мемлекеттердің өнімді өлшеу салыстырымдығы мен оның сэйкестігін бағалау (растау) нәтижелерінің Одақтың техникалық регламенттері талаптарына сәйкестігін және өнімнің сандық көрсеткіштерін өлшеуді қамтамасыз ету мақсатында өлшем біртүтастығын қамтамасыз ету саласында келісілген саясатты жүзеге асырудың қағндаттарын айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мынаны білдіреді: «өлшеу әдістемелерін (әдістерін) аттестаттау» - өлшеу

эдістемелерінің (әдістерінің) өлшеулерге қойылатын метрологиялық талаптарға сәйкестігін зерттеу және растау;

«шама бірлігі» - оған бірлікке тең сандық мэн шартты берілген және онымен біртекті шамапарды сандық көрсету үшін қолданылатын тіркелген өлшемдегі шама;

«өлшемнің біртүтастығы» - осы өлшеу нәтижелері мүше мемлекеттерде қолдануға рүқсат етілген бірліктерде берілген, ал

өлшеулер дэлдігінің көрсеткіштері белгіленген шектерден шықпайтын өлшеу жағдайы;

«өлшеу» - негізделіп шамаға беріле алатын шаманың бір немесе одан көп сандық мэнін эксперименттік алу процесі;

«өлшеу құралдарын калибрлеу» - өлшеу құралдарының нақты метрологиялық сипаттамаларын анықтау мақсатында өлшеу құралының көмегімен алынған шама мәні мен сол тектес шама бірлігінің эталонымен туындаған шама мэні арасындағы қатынасты белгілейтін операциялар жиынтығы;

«Халықаралық бірліктер жүйесі (БЖ)» - Шамалар мен

салмақтар бойынша бас конференция қабылдаған, Халықаралық шамалар жүйесіне негізделген және өзіне қосымдар атауы мен белгілеулерін, жинақтарын, олардың атауларын, белгілеулерін және оларды қолдану қағидаларын қамтитын бірліктер жүйесі;

«өлшеулер әдістемесі (әдісі)» - оларды орындау дэлдіктің белгіленген корсеткіштерімен өлшеулер нәтижелерін алуды қамтамасыз ететін, өлшеу кезінде нақты сипатталған операциялар жиынтығы;

«метрологиялық бақылап отыру» - оған сэйкес нәтиже салыстырып тексерулер мен калибрлеулердің қүжатталған үздіксіз тізбегі арқылы үлттық (бастапқы) эталонмен салыстырылуы мүмкін өлшеулер нэтижесінің қасиеті;

«метрологиялық сараптама» - өлшеулер бірлігімен байланысты метрологиялық талаптарды, қағидаларды және нормаларды қолдану дүрыстығы мен толықтығын талдау мен бағалау;

«ұлттық (бастапқы) эталон» - мүше мемлекет мемлекеттік немесе шаруашылық қызметте сол тектес шамалар бірлігінің басқа эталондарының шамалар мәнін беру үшін негіз ретінде пайдалану үшін таныған шамалар бірлігінің эталоны;

«өлшеу қүралдарын тексеру» - өлшеу қүралдарының міндетті метрологиялық талаптарға сәйкестігін растау мақсатында орындалатын операциялар жиынтығы;

«өлшеулердің референтті әдістемесі (эдісі)» - сол тектес шамаларды өлшеудің басқа әдістемелері (әдістері) көмегімен алынган шамалардың өлшенген мәнінің дүрыстығын бағалау үшін, сондай-ақ өлшеу қүралдарын калибрлеу үшін немесе стандартты үлгілердің сипаттамаларын айқындау үшін қолданылуы мүмкін өлшеулер нәтижелерін алу үшін пайдаланылатын өлшеулер әдістемесі (әдісі);

«эталондарды салғастыру» - дәлдіктің бір деңгейіндегі шамалар бірліктерінің эталондарымен олшеу бірліктерін туындату және беру кезінде өлшеулер нәтижелері арасында қатынасты белгілеу;

«өлшеу қүралы» - өлшеуге арналған және метрологиялық сипаттамаларға не техникалық қүрал;

«стандартты үлгі» - өлшеулер дэлдігі мен метрологиялық бақылап отырудың белгіленген корсеткіштері бар, болжалды тағайындалуына сэйкес сапалық қасиеттерді өлшеу кезінде немесе бағалау кезінде оны пайдалану үшін белгілі бір қасиеттерге қатысты жеткілікті біртекті және түрақты материал (зат);

«өлшеу қүралының типін бекіту» - мүше мемлекеттің өлшем біртүтастығын қамтамасыз ету саласындағы мемлекеттік билік

(басқару) органының бекітілген типтегі өлшеу құралын сынаудың оң нэтижелері негізінде мүше мемлекет аумагында қолдануға рұқсат беру туралы шешімі;

«стандартты үлгі типін бекіту» - мүше мемлекеттің өлшем біртұтастыгын қамтамасыз ету салаеында мемлекеттік билік (басқару) органының бекітілген түрдегі стандартты үлгіні сынаудың оң нәтижелері негізінде мүше мемлекет аумагында қолдануға рүқсат беру туралы шешімі;

«шама шэкілі» - тиісті шаманы өлшеу үшін бастапқы негіз қызметін атқаратын шама мәндерінің ретке келтірілген жиынтыгы;

«шама бірлігінің эталоны» - шама бірлігін немесе шама шәкілін туындатуга, сақтауга және беруге арналган техникалық қүрал (қүралдар кешені).

3. Мүше мемлекеттер өлшем біртүтастыгын қамтамасыз ету саласында мүше мемлекеттер заңнамасын үйлестіру және мыналарды:

1) өлшем біртүтастыгын қамтамасыз ету бойынша жүмыс нәтижелерін озара тану қагидаларын бекіту жолымен өлшем біртүтастыгын қамтамасыз ету саласында жүмыс нәтижелерін өзара тану тетіктерін қүруды;

2) олар үшін мүше мемлекеттер олардың көмегімен алынатын нәтижелердің Халықаралық бірліктер жүйесіне (БЖ), үлттық (бастапқы) эталондарга және (немесе) халықаралық шама бірліктерінің эталондарына метрологиялық бақылап отыруды қамтамасыз ететін шама бірліктері эталондарын, өлшеу қүралдарын,

стандарт^TM үлгілерді және өлшеулердің аттестатталған эдістемелерін (эдістерін) пайдалануды;

3) мүше мемлекеттердің тиісті ақпараттық қорларында

қамтылған өлшем біртүтастығын қамтамасътз ету саласында мәліметтерді өзара беруді;

4) өлшем біртұтастығын қамтамасыз ету саласында жүмыстарды орындаудың келісілген тэртіптерін қолдануды

қамтамасыз ететін келісілген әрекеттер жүргізу арқылы өлшем біртүтастығын қамтамасыз ету саласында келісілген саясатты жүргізеді.

4. Мүше мемлекеттер халықаралық және өңірлік метрология және стандарттау жөніндегі үйымдар қабылдаған қүжаттар негізінде өлшеулерге, шама бірліктеріне, шама бірліктерінің эталондары мен шамалар шәкілдеріне, өлшеу қүралдарына, стандартты үлгілерге, өлшеулер эдІстемелеріне (эдістеріне) қойылатын талаптарды

белгілеуге қатысты өлшем біртүтастығын қамтамасыз ету саласында мүше мемлекеттердің заңнамасын үндестіруге бағытталған шараларды қабылдайды.

5. Мүше мемлекеттер оз мемлекетінің заңнамасына сэйкес осы жүмыстарды жүргізудің бекітілген тэртібіне және өлшем біртұтастығын қамтамасыз ету жөніндегі жүмыстардың нэтижелерін тану қағидаларына сэйкес өлшем біртүтастығын қамтамасыз ету саласында жүмыстарды орындауға уәкілетті (нотификацияланған) мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік (басқару) органдары немесе

заңды тұлғалары орындаған өлшем біртұтастығын қамтамасыз ету саласында жүмыстардың нәтижелерін өзара тануды жүзеге асырады.

Өлшем біртұтастығын қамтамасыз ету саласында жұмыстардың нәтижелерін тану мүше мемлекеттер аумақтарында дайьтндалған өлшеу қүралдарына қатысты жүзеге асырылады.

6. Мүше мемлекеттердің өлшеу нәтижелерінің, өлшем біртүтастығы эталондарының, стандартты үлгілерінің үлттық (бастапқы) эталондарына және Халықаралық бірліктер жүйесіне (БЖ) метрологиялық бақылауды қамтамасыз ету мақсатында мүше мемлекеттер шамалар бірлігі эталондарын құру және жетілдіру, стандартты үлгілердің номенклатурасын айқындау және әзірлеу, оны үнемі салғастыру жолымен мүше мемлекеттердің шама бірліктері эталондарына баламалығын белгілеу жоніндегі жүмыстардың жүргізілуін үйымдастырады.

7. Мүше мемлекеттердің олшем біртүтастығын қамтамасыз ету саласындағы нормативтік қүқықтық актілері, нормативтік және халықаралық құжаттары, мүше мемлекеттердің халықаралық шарттары, мүше мемлекеттер реттейтін салаларда өлшеудің аттестатталған әдістемелері (эдістері), олшеу қүралдары, шама бірліктерінің эталондары мен шама шәкілдері, бекітілген стандартты үлгілердің түрлері мен олшеу қүралдардың бекітілген түрлері туралы мәліметтер мүше мемлекеттердің олшем біртүтастығын қамтамасыз ету саласындағы ақпараттық қорларын қүрайды.

Ақпараттық қорларды жүргізу мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады, ақпараттық қорларында бар

мәліметтерді өзара беруді осы Хаттаманың 5-тармағында көрсетілген мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік (басқару) органдары Комиссия белгілейтін тәртіппен ұйымдастырады.

8. Мүше мемлекеттер мүше мемлекеттердің үстанымдарын келісуге багытталган консультациялар өткізетін және өлшем біртүтастыгын қамтамасыз ету саласында жүмыстарды үйлестіруді және өткізуді жүзеге асыратын өлшем біртүтастығын қамтамасыз ету саласында мемлекеттік билік (басқару) органдарына тиісті өкілеттіктер береді.

9. Комиссия мынадай қүжаттарды бекітеді:

1) олардың Халықаралық бірліктер жүйесімен (БЖ) арақатынасын қоса алганда, Одақтың техникалық регламенттерін әзірлеу кезінде қолданылатын жүйеден тыс шамалар бірліктерінің тізбесі;

2) өлшем біртүтастыгын қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстардың нәтижелерін өзара тану қагидалары;

3) өлшем біртүтастыгын қамтамасыз ету саласында жүмыстар жүргізу тәртіптері, оның ішінде:

Одақтың техникалық регламентінің жобасына, стандарттардың тізбесінің жобасына метрологиялық сараптама жүргізу тэртібі, оларды қолдану нәтижесінде Одақтың техникалық регламентінің, зерттеу (сынау) мен өлшеу қагидалары мен эдістерін, оның ішінде Одақтың техникалық регламентінің талаптарын қолдану мен орындау және техникалық реттеу объектілерінің сэйкестігін багалауды жүзеге асыру үшін қажетті үлгілерді іріктеу қагидасын қамтитын стандарттар

тізбесінің жобасы талаптарының сақталуы ерікті негізде қамтамасыз етіледі;

зертханааралық салыстырмалы сынаулар (зертханааралық

салғастырулар) жүргізуді ұйымдастыру тәртібі;

өлшеулер эдістемесін (әдісін) метрологиялық аттестаттау

тәртібі;

өлшеулердің референтті әдістемесі (эдісі) ретінде қабылданатын өлшеулер әдістемесін (эдісін) аттестаттау тэртібі; өлшеу құралының типін бекіту тэртібі; стандартты үлгі типін бекіту тэртібі;

өлшеу қүралдарын салыстырып тексеру мен калибрлеуді ұйымдастыру тәртібі;

4) мүше мемлекеттердің ақпараттық қорларында қамтылган өлшем біртүтастығын қамтамасыз ету саласында мәліметтерді өзара беру тәртібі.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 11 ҚОСЫМША

Сәйкестікті бағалау жөніндегі органдарды аккредиттеу бойынша жүмыс нәтижелерін тану туралы

ХАТТАМА

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бүдан әрі - Шарт) X бөліміне сәйкес әзірленді және сәйкестікті бағалау жоніндегі органдарды аккредиттеу бойынша жүмыс нэтижелерін озара тану шарттарын айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мынаны білдіреді: «апелляция» - сәйкестікті бағалау жөніндегі органның

аккредиттеу жөніндегі орган осы сәйкестікті бағалау жөніндегі органга қатысты қабылдаған шешімді қайта қарау туралы аккредиттеу жөніндегі органға өтініш білдіруі;

«аккредиттеу жөніндегі сарапшыны аттестаттау» - жеке тұлғаның белгіленген талаптарға сэйкестігін растау және оның аккредиттеу бойынша жүмыстарды жүргізу құзыреттілігін тану;

«шағым» - кез келген түлға тарапынан сәйкестікті бағалау жөніндегі органның немесе аккредиттеу жөніндегі органның әрекетіне (әрекетсіздігіне) қанағаттанбауды білдіретін және жауап талап етілетін арыз;

«аккредиттеуге өтініш беруші» - мүше мемлекеттің

заңнамасына сэйкес тіркелген және сәйкестікті бағалау жөніндегі орган ретінде аккредиттелуге үміткер заңды түлга;

«аккредиттеу жөніндегі орган» - мүше мемлекеттің заңнамасьтна сэйкес аккредиттеу жүргізуге уәкілетті орган немесе заңды түлга;

«техникалық сарапшы» - аккредиттеудің белгілі бір саласында білімі бар, сэйкестікті багалау жоніндегі органды аккредиттеуге қатысуга аккредиттеу жөніндегі орган тартатын және тагайындайтын және техникалық сарапшылар тізіліміне енгізілген жеке түлга,

«аккредиттеу жөніндегі сарапшы» - мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген тэртіппен сәйкестікті багалау жөніндегі органдарга аккредиттеу жүргізу үшін аккредиттеу жөніндегі орган аттестаттаган және тагайындаган және аккредиттеу жөніндегі сарапшылар тізбесіне енгізілген жеке түлга.

3. Мүше мемлекеттер:

халықаралық және өңірлік аккредиттеу жөніндегі үйымдар қабылдаган халықаралық стандарттар мен өзге қүжаттардың негізінде аккредиттеу саласында қагидаларды қабылдау;

халықаралық стандарттар негізінде әзірленген аккредиттеу саласындагы мемлекетаралық стандарттарды қолдану;

зертханааралық салыстыру сынауларын (зертханааралық салгастырулар) жүргізуді қамтамасыз ету және ұйымдастыру;

ақпарат ашықтыгы, қайтарымсыздыгы және уақтылылыгы қагидаттары негізінде аккредиттеу саласында ақпарат алмасу арқылы аккредиттеу саласында заңнаманы үндестіруді жүзеге асырады.

Аккредиттеу жөніндегі органдар Шарттьщ 54-бабының ережелерін орындаган кезде мүше мемлекеттердің үлттық аккредиттеу жүйелерінде еәйкестікті багалау жөніндегі органдарды (оның ішінде сертификаттау жөніндегі органдар және еынау зертханалары (орталықтары)) аккредиттеуді мүше мемлекеттер өзара таниды.

4. Аккредиттеу жоніндегі органдар мынадай өкілеттіктерді жүзеге асырады:

1) мыналарды:

сәйкестікті багалау жоніндегі аккредиттелген органдардың тізілімін;

аккредиттеу жоніндегі сарапшылар тізілімін;

техникалық сарапшылар тізілімін;

Одақтың сәйкестікті багалау жоніндегі органдарының бірыңгай тізілімінің үлттық бөлігін қалыптастыруды және жүргізуді жүзеге асырады;

2) Одақтың ақпараттық жүйесіне сәйкестікті багалау жөніндегі аккредиттелген органдар, аккредиттеу жөніндегі сарапшылар мен техникалық сарапшылар тізілімдерінен мәліметтерді, сондай-ақ аккредиттеуге қатысты және Шартта көзделген өзге де мэліметтер мен құжаттарды ұсынады;

3) аккредиттеу жөніндегі органдардың өкілдеріне мүше мемлекеттерде қолданылатын рәсімдердің тең мэнділігіне қол жеткізу мақсатында өзара салыстырмалы багалауларды жүзеге асыру мүмкіндігін береді;

4) сәйкестікті бағалау жөніндегі органдар берген, аккредиттеу жөніндегі орган сәйкестікті багалау жөніндегі органга қатысты қабылдаган шешімдерді қайта қарау туралы апелляцияларды қарайды және оларга қатысты шешімдер қабылдайды;

5) мүше мемлекеттердің жеке немесе заңды тұлгаларынан келіп түсетін аккредиттеу жөніндегі органдардың қызметіне, сондай-ақ олар аккредиттеген сәйкестікті багалау жөніндегі органдардың қызметіне шагымдарды қарайды және оларга қатысты шешімдер қабылдайды.

5. Аккредиттеу жөніндегі орган туралы өзекті ақпаратты ол Интернет желісінде Одақтың ресми сайтында орналастыру үшін Комиссияга береді.

6. Аккредиттеу жөніндегі сарапшылар мен техникалық сарапшылардың қүзыреттілік деңгейін қамтамасыз ету мақсатында аккредиттеу жоніндегі органдар аккредиттеу жоніндегі сарапшылар мен техникалық сарапшылардың қүзыреттілігінің бірдей қойылатын талаптарды үндестіруді қамтамасыз етеді.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 12 ҚОСЫМША

Санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды қолдану туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. 1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың XI бөліміне сэйкес әзірленді және санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды қолдану тэртібін айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын ұғымдар мынаны білдіреді: «шетелдік ресми қадағалау жүйесінің аудиті» - шетелдік ресми

қадағалау жүйесінің кем дегенде бірыңғай ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) талаптарға барабар ветеринариялық бақылауға (қадағалауға) жататын тауарлардыц қауіпсіздігін қамтамасыз ету қабілетін айқындау рәсімі;

«ветеринариялық бақылау (қадағалау)» - ветеринария саласындағы уэкілетті органдардың жануарлардың, оның ішінде адам мен жануарларға ортақ жүқпалы аурулар қоздырғыштарының және ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) талаптарға сэйкес келмейтін тауарлардыц экелінуіне және таралуына жол бермеуге, сондай-ақ Одақтың қүқығын қүрайтын халықаралық шарттар мен

актілердщ талаптарын және мүше мемлекеттердщ ветеринария саласындағы заңнамасын бұзудың алдын алуға, анықтауға және жолын кесуге бағытталған қызметі;

«ветеринариялық-еанитариялық шаралар» - жануарлар ауруларының алдын алу және туындайтын қатерлерге байланысты, оның ішінде олар Одақтың кедендік аумағының шегінде жануарлармен, жем-шөппен, жануарлардан алынатын шикізатпен және өніммен, сондай-ақ оларды тасымалдаған көлік құралдарымен бірге келген немесе таралған жағдайда адам мен жануарларға ортақ аурулардан халықты қорғау мақсатында қолданылатын, орындау үшін міндетті талаптар мен рәсімдер;

«ветеринариялық сертификат» - ветеринария саласында уәкілетті орган орнын ауыстыруға (тасымалдауға) жататын бақылаудағы тауарларға беретін және оның ветеринариялық- санитариялық түрғыдан қауіпсіздігін және (немесе) осы тауарлар өндірілетін экімшілік аумақтардың, жануарлардың жұқпалы аурулары, оның ішінде адам мен жануарларға ортақ аурулар бойынша ветеринариялық-санитариялық саламаттылыгын растайтын қүжат;

«мемлекеттік тіркеу» - халықтың санитариялық- эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уэкілетті орган жүзеге асыратын өнімнің бірыңғай санитариялық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптарға немесе Одақтың техникалық регламенттер талаптарына сәйкестігін бағалау рэсімі;

«мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау (бақылау)» - халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындагы уәкілетті органдардың Комиссия және мүше мемлекеттердің халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылыгы саласындагы заңнамасында белгіленген міндетті талаптарды бұзудың алдын алуга, аньтқтауға және жолын кесуге багытталган қызметі;

«бірыңгай ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) талаптар» - ветеринариялық бақылауға (қадагалауға) жататын тауарларга, олардың айналымына және ветеринариялық бақылауга (қадағалауга) жататын объектілерге қойылатын Одақтың кедендік аумагында жануарлардың, оның ішінде адам мен жануарларға ортақ жұқпалы ауруларды қоздырушылардың және ветеринариялық- санитариялық жагынан қауіпті жануардан алынатын тауарлардыц пайда болуына, экелінуіне және таралуына жол бермеуге багытталган талаптар;

«бірыңгай карантиндік фитосанитариялық талаптар» - Одақтың кеден шекарасында және Одақтың кедендік аумагында карантиндік фитосанитариялық бақылауга (қадагалауга) жататын карантинге жатқызылатын өнімге (карантинге жатқызылатын жүктерге, карантинге жатқызылатын материалдарга, карантинге жатқызылатын тауарларга), оныц айналымына қойылатын және Одақтың кедендік аумагында карантиндік объектілердің пайда болуына, әкелінуіне және таралуына жол бермеуге багытталган талаптар;

«өсімдіктер карантинін қамтамасыз етудің бірыңгай қагидалары мен нормалары» - карантиндік фитосанитариялық зерттеп қараулар қагидалары, рэсімдері, нүсқаулықтары, эдістемелері, Одақтың кеден

шекарасында және Одақтың кедендік аумағында карантиндік фитосанитариялық бақылауға (қадағалауға) жататын карантинге жатқызылатын өнімді (карантинге жатқызылатын жүктер, карантинге жатқызылатын материалдар, карантинге жатқызылатын тауарлар) жіті тексеру, карантиндік объектілерді сәйкестендіру, зертханалық зерттеу және сараптама жүргізу, залалсыздандыру әдістері және өсімдіктер карантині жөніндегі уэкілетті органдар жүзеге асыратын өзге де маңызды іс-шаралар;

«санитариялық-эпидемиологиялық қадағалауға (бақылауға) жататын өнімге (тауарларға) қойылатын бірыңғай санитариялық- эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар» - адам организміне өмір сүру ортасы факторларының зиянды әсерінің алдын алуға және адамның қолайлы тыныс-тіршілік жағдайларын қамтамасыз етуге бағытталган, Комиссия сақтау үшін міндетті деп белгілеген санитариялық-эпидемиологиялық қадағалаудың (бақылаудың) бақылауындағы өнімге (тауарларға) қойылатын талаптарды қамтитын қүжат;

«жануарлар» - жануарлардың барлық түрлері, оның ішінде қүстар, аралар, су жануарлары және жабайы фауна өкілдері;

«өсімдіктер карантині» - Одақтың кедендік аумағында карантиндік объектілерден өсімдіктерді және өсімдіктен алынатын өнімдерді қорғау жөніндегі шаралар жүйесін көздейтін қүқықтық режим.

«карантиндік объектілер» - мүше мемлекеттердің аумақтарында жоқ немесе шектеулі таралған және Одақтың бірыңғай карантиндік объектілер тізбесіне енгізілген зиянды организмдер;

«карантиндік фитосанитариялық қауіпсіздік» - Одақтың кедендік аумағын карантиндік объектілердің енуі және (немесе) таралуы кезінде туындайтын тәуекелдерден қорғау жағдайын қамтамасыз ету;

«карантиндік фитосанитариялық бақылау (қадағалау)» - өсімдіктер карантині жөніндегі уәкілетті органдардың карантиндік объектілерді анықтауға, карантинге жатқызылатын өнімнің (карантинге жатқызылатын жүктер, карантинге жатқызылатын материалдар, карантинге жатқызылатын тауарлар) карантиндік фитосанитариялық жағдайын белгілеуге, халықаралық міндеттемелерді және мүше мемлекеттердің өсімдіктер карантині саласындағы заңнамаларын орындауға бағытталган қызметі;

«карантиндік фитосанитариялық шаралар» - Одақтың кедендік аумағын карантиндік объектілердің әкелінуінен және таралуынан қорғауды қамтамасыз ету және олар келтіретін шығындарды азайту, сондай-ақ карантинге жатқызылатын өніммен (карантинге жатқызылатын жүктер, карантинге жатқызылатын материалдар, карантинге жатқызылатын тауарлар) халықаралық сауда-саттықта кедергілерді жою мақсатында қолданылатын, орындалуы міндетті талаптар, қагидалар және рәсімдер;

«ветеринариялық бақылауға (қадағалауға) жататын объект» - ветеринариялық-санитариялық бақылауға (қадағалауга) жататын тауарларды дайындауға (өндіруге), қайта өңдеуге, тасымалдауға және (немесе) сақтауға қатысатын ұйым немесе тұлға;

«карантинге жатқызылатын өнімдер партиясы (карантинге жатқызылатын жүктер, карантинге жатқызылатын материалдар, карантинге жатқызылатын тауарлар)» - бір көлік құралымен бір межелі пунктке бір алушыға жеткізуге арналған карантинге жатқызылған өнім (карантинге жатқызылған жүктер, карантинге жатқызылған материалдар, карантинге жатқызылған тауарлар) саны;

«ветеринариялық бақылаудың (қадағалаудың) бақылауындағы тауарлар партиясы» - бір көлік қүралымен бір межелі пунктке бір алушыға жөнелтуге арналған және бір ветеринариялық сертификатпен ресімделген ветеринариялық-санитариялық бақылаудың (қадағалаудың) бақылауындағы тауар саны;

«карантинге жатқызылатын өнім (карантинге жатқызылатын жүктер, карантинге жатқызылатын материалдар, карантинге жатқызылатын тауарлар)» - Одақтың кедендік шекарасында және Одақтың кедендік аумагында карантиндік фитосанитариялық бақылауға (қадағалауға) жататын және Одақтың кедендік шекарасы арқылы және Одақтың кедендік аумағымен тасымалданатын, карантиндік объектілерді тасымалдаушылар болуы мүмкін және (немесе) оларды таратуға қабілетті және оларға қатысты карантиндік фитосанитариялық шара қолдануды қажет ететін карантинге жатқызылатын өнімнің (карантинге жатқызылатын жүктердің, карантинге жатқызылатын материалдардың, карантинге жатқызылатын тауарлардыц) бірыңғай тізбесіне енгізілген өсімдіктер,

өсімдіктен алынатын өнім, жүктер, құнарлы топырақ, организмдер, материалдар, ыдыс, орам;

«карантинге жататын объектілер» - Одақтың кедендік аумагына ену және (немесе) онда карантиндік объектілерді тарату көздері болуы мүмкін кез келген нысаналы мақсаттагы жерлер, ғимараттар, құрылымдар, қүрылыстар, резервуарлар, сақтау орындары, жабдықтар, көлік қүралдары, контейнерлер және өзге де объектілер;

«мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадагалаудың (бақылаудың) бақылауындагы өнім (тауарлар) - санитариялық- эпидемиологиялық қадагалауга (бақылауға) жататын тауарлардыц бірыңгай тізбесіне енгізілген, Одақтың кедендік шекарасы арқылы және Одақтың кедендік аумагымен тасымалданатын тауарлар, химиялық, биологиялық және радиоактивті заттар, оның ішінде иондаушы сәулелену көздері, қалдықтар және адам үшін қауіп төндіретін өзге де жүктер, тамақ өнімдері, материалдар және бұйымдар;

«ветеринариялық бақылаудың (қадагалаудың) бақылауындагы тауарлар» - ветеринариялық бақылауга (қадагалауга) жататын тауарлардыц бірыңғай тізбесіне енгізілген тауарлар;

«мемлекеттік тіркеуге жататын өнім» - айналымға түскен кезде адамның өмірі мен денсаулығына зиянды эсерін тигізуі мүмкін және қауіпсіздігі мемлекеттік тіркеудің болу фактісімен расталатын жекелеген өнім түрлері;

«ветеринариялық бақылаудың (қадағалаудың) бақылауындағы тауарларды әкелуге (экетуге) және олардың транзитіне рүқсат беру» - 8

мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес ветеринария саласындағы уэкілетті органның лауазымды түлғасы беретін ветеринариялық бақылаудың (қадағалаудың) бақылауындағы тауарларды экелу және олардың транзиті кезінде экспорттаушы елдердің эпизоотиялық ахуалына сүйене отырып, бақыланатын ветеринариялық бақылаудың (қадағалаудың) бақылауындағы тауарларды пайдалану тэртібін және шарттарын айқындайтын күжат;

«санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және

карантиндік фитосанитариялық шаралар» - мынадай:

адамның және жануарлардың өмірі мен денсаулығын ластаушы заттардың қоспаларынан, токсиндерден немесе тамақ өнімдеріндегі, сусындардағы, жемшөптегі және басқа өнімдердегі ауру тудыратын организмдердің пайда болуынан туындайтын тәуекелдерден қорғау;

жануарлар мен өсімдіктердің өмірі мен саулығын өсімдіктер зиянкестерінің, өсімдіктер мен жануарлардың, өсімдіктердің (арам шөптердің) ауру қоздырғыштарының және мүше мемлекеттер үшін карантиндік мэні бар, аурулардан немесе ауру тудыратын организмдердің таралуымен, жерсінуімен (бекінуімен) байланысты туындайтын тәуекелдерден қорғау;

адамның өмірі мен денсаулығын жануарлар, өсімдіктер немесе олардың өнімдері тасымалдайтын ауруларға байланысты туындайтын тәуекелдерден қорғау;

өсімдіктер зиянкестерінің, өсімдіктер мен жануарлардың, өсімдіктердің (арам шөптердің) ауру қоздырушыларының, мүше мемлекеттер үшін карантиндік мэні бар ауру тудыратын

организмдердің таралуымен, жерсінуімен (бекінуімен) келтірілетін, оның ішінде олар жануарлармен және (немесе) өсімдіктермен, өнімдермен, жүктермен, материалдармен, көлік құралдарымен тасымалданған немесе таралған жағдайда басқа шығынның алдын алу немесе шектеу мақсаттарында қолданылатын, орындалуы міндетті санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық талаптар мен рэсімдер;

«санитариялық-карантиндік бақылау» - адам денсаулыгы үшін ықтимал қауіпті өнімді (тауарларды) әкелудің, жүқпалы және жаппай жұқпалы емес ауралардың (уланулардың) әкелінуінің, пайда болуының және таралуының алдын алу мақсатында Одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу пункттерінде, мемлекетаралық жөнелту теміржол станцияларында немесе қиылысу станцияларында түлгаларға, көлік қүралдарына және мемлекеттік санитариялық- эпидемиологиялық қадағалаудың (бақылаудың) бақылауындағы өнімге (тауарларға) қатысты мемлекеттік санитариялық- эпидемиологиялық қадағалау (бақылау) түрі;

«санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар» - тіршілік ету ортасы факторларының адамға зиянды эсер ету тәуекелін бағалауға, осындай тәуекелді жоюға немесе азайтуға, жүқпалы және жаппай жүқпалы емес аурулардың (уланулардың) пайда болуының және таралуының алдын алуға және оларды жоюға бағытталған үйымдастыру, экімшілік, инженерлік-техникалық, медициналық- санитариялық, алдын алу және өзге де шаралар;

«халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы» - адамға тіршілік ету ортасы факторларының зиянды әсері жоқ және оның тыныс-тіршілігінің қолайлы жағдайлары қамтамасыз етілетін халық денсаулығының, тіршілік ету ортасының ахуалы;

«санитариялық шаралар» - орындалуы міндетті талаптар мен рәсімдер, оның ішінде түпкілікті өнімге қойылатын талаптар, өңдеу, өндіру, тасымалдау, сақтау және кәдеге жарату әдістері, сынамаларды іріктеу, тәуекелді багалауды зерттеу (сынау) эдістері, мемлекеттік тіркеу рәсімдері, адамның өмірі мен денсаулығын қорғау мақсатында өнімнің (тауарлардың) қауіпсіздігін қамтамасыз етуге тікелей бағытталған, өнімді (тауарларды) таңбалауға және орауға қойылатын талаптар;

«мемлекеттІк тіркеу туралы куэлік» - өнімнің (тауарлардыц) қауіпсіздігін растайтын, өнімнің (тауарлардыц) бірыңғай

санитариялық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптарға сәйкестігін куэландыратын және Комиссия бекітетін бірыңғай нысан бойынша және тәртіппен халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті орган беретін құжат;

«ветеринария саласындағы уэкілетті органдар» - мүше мемлекеттердің ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік органдары мен мекемелері;

«халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уэкілетті органдар» - мүше мемлекеттердің

заңнамасына және Комиссияның актілеріне сәйкес мүше

мемлекеттердің халықтың санитариялық-эпидемиологиялық

саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік органдары мен мекемелері;

«өсімдіктер карантині жөніндегі уэкілетті органдар» - өсімдіктер карантині және оларды қоргау жөніндегі ұлттық ұйымдар;

«фитосанитариялық бақылау бекеті» - Одақтың кедендік шекараеы арқылы өткізу пункттерінде және мүше мемлекеттер заңнамасына сәйкес айқындалатын өзге жерлерде қүрылатын өсімдіктер карантині жөніндегі пункт;

«фитосанитариялық сертификат» - карантинге жатқызылатын өніммен (карантинге жатқызылатын жүк, карантинге жатқызылатын материалдар, карантинге жатқызылатын тауарлар) бірге жүретін және 1951 жылгы 6 желтоқсандагы Халықаралық өсімдіктер карантині және оларды қоргау жөніндегі конвенцияда белгіленген нысан бойынша экспорттаушы (қайта экспорттаушы) елдің өсімдіктер карантині жөніндегі уәкілетті органы беретін және карантинге жатқызылатын өнім (карантинге жатқызылатын жүк, карантинге жатқызылатын материалдар, карантинге жатқызылатын тауарлар) импорттаушы елдің фитосанитариялық талаптарына сэйкес келетінін растайтын халықаралық үлгідегі құжат;

«эпизоотиялық ахуал» - белгілі бір аумақтагы, нақты көрсетілген уақыттагы жануарлардың ауруларымен, олардың таралуымен және сырқаттанушылық деңгейімен сипатталатын ветеринариялық-санитариялық жагдай.

II. Санитариялық шаралар

3. Одақтың кедендік шекарасындағы және Одақтың кедендік аумағындағы санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау (бақылау) Комиссия бекітетін тәртіппен жүргізіледі.

4. Мүше мемлекеттер Одақтың кедендік шекарасы арқылы мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалаудың (бақылаудың) бақылауындағы өнімнің (тауарлардың) орын ауыстырылуына арналған өткізу пункттерінде санитариялық- карантиндік пункттер қүрады және қажетті санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу жөніндегі шараларды қабылдайды.

Мүше мемлекеттер Комиссия бекітетін талаптарды есепке ала отырып, мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес санитариялық- эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу үшін арнайы жабдықталған және қүралдармен жарақтандырылған санитариялық-карантиндік пункттерде санитариялық-карантиндік бақылауды жүзеге асырады.

Комиссия Одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілуі мүше мемлекеттердің заңнамасына және Одақтың қүқығын құрайтын актілерге сэйкес айқындалатын арнайы жабдықталған өткізу пункттерінде жүзеге асырылатын өнімнің тізбесін анықтайды.

Комиссияның актілеріне сэйкес Одақтың аумағында мемлекеттік тіркеуге жататын өнімнің айналымы мемлекеттік тіркеу болған кезде жүзеге асырылады.

5. Мүше мемлекеттер:

1) Одақтың кедендік аумагында адамның денсаулыгы үшін қауіпті жүқпалы және жаппай жұқпалы емес аурулардың (уланулардың) енуінің, таралуының алдын алуга, төтенше

жагдайлардың, сондай-ақ биологиялық агенттерді, химиялық және

радиоактивті заттарды қолдана отырып, террористік актілердің салдарын жоюга багытталган келісілген шараларды қабылдайды;

2) Одақтың кедендік аумагына адамның өміріне, денсаулыгына және оның өмір сүру ортасына қауіпті мемлекеттік санитариялық- эпидемиологиялық қадагалаудың (бақылаудың) бақылауындағы өнімнің (тауарлардыц) әкелінуіне және айналымына жол бермеу жөніндегі санитариялық-эпидемияга қарсы іс-шараларды жүзеге асырады.

6. Мүше мемлекеттер мынадай:

мүше мемлекеттің аумагында санитариялық-эпидемиологиялық ахуал нашарлаган;

тиісті халықаралық үйымдардан, мүше мемлекеттерден немесе үшінші елдерден қабылданатын санитариялық шаралар және (немесе) санитариялық-эпидемиологиялық ахуалдың нашарлаганы туралы ақпарат алган;

егер санитариялық шараларды қабылдаудың тиісті гылыми негіздемесі жеткіліксіз немесе қажетті мерзімде үсынылуы мүмкін болмаган;

бірыңгай санитариялық талаптарга немесе Одақтың техникалық

регламенттеріне сэйкес келмейтін мемлекеттік санитариялық- эпидемиологиялық қадагалаудың (бақылаудың) бақылауындағы

тауарлар анықталған жағдайларда уақытша санитариялық шаралар енгізуге және санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды өткізуге құқығы бар.

Мүше мемлекеттер барынша қысқа мерзімде өздерінің санитариялық шараларды енгізгені, санитариялық-эпидемияга қарсы

іс-шараларды жүргізгені және олардың өзгерістері туралы бірін-бірі хабардар етеді.

Мүше мемлекет уақытша санитариялық шараларды енгізген

кезде басқа мүше мемлекеттер қажетті шараларды қабылдайды және осындай шаралар енгізу туралы шешім қабылдаған мүше мемлекетті қоргаудың тиісті деңгейін қамтамасыз ететін санитариялық- эпидемияга қарсы іс-шараларды өткізеді.

7. Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындагы уэкілетті органдар:

Одақтың кедендік шекарасы арқылы өткен кезде Одақтың кедендік шекарасында және Одақтың кедендік аумағында орналасқан мүше мемлекеттердің өткізу пункттерінде түлғаларға, көлік құралдарына, мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалаудың (бақылаудың) бақылауындағы тауарларға қатысты санитариялық-эпидемиологиялық қадағалауды (бақылауды) жүзеге асырады;

басқа мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарынан зертханалық зерттеулердің (сынаулардың) қажетті хаттамаларын сүратуға құқығы бар;

халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы

саласында өзара ғылыми-эдютемелік және техникалық көмек көрсетеді;

бірыңғай санитариялық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптарға сай келмейтін тауарлардың ықтимал түсімдері туралы,

халықаралық медициналық-санитариялық қағидаларда көрсетілген аса қауіпті жұқпалы аурулардың және адамның өмірі мен денсаулығына қауіпті өнімнің әрбір анықталған жағдайы туралы бірін-бірі хабардар етеді;

қажет болған кезде және өзара уағдаластық бойынша Одақтың санитариялық шаралар саласындағы құқығын құрайтын актілерде белгіленген талаптарды сақтау және Одақтың кедендік аумағын жұқпалы және жаппай жұқпалы емес аурулардың (уланулардың), санитариялық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптарға сэйкес келмейтін мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалаудың (бақылаудың) бақылауындағы тауарлардың әкелінуінен және таралуынан қорғау мақсатында, сондай-ақ өзге мәселелерді жедел шешу үшін мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалаудың (бақылаудың) бақылауындағы тауарларды өндіретін мүше мемлекеттердің аумақтарында бірлескен тексерулер

(инспекциялар) жүргізеді.

Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті органдар Одақтың кедендік аумағында жүқпалы және жаппай жүқпалы емес ауруларды (улануларды) және (немесе) адамның өміріне, денсаулығына және тіршілік ету ортасына

қауіпті өнімді және олардың таралуын анықтаған жағдайда олар туралы, сондай-ақ қолданған санитариялық шаралар туралы Одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесіне жібереді.

8. Бірлескен тексерулерді (инспекцияларды) жүргізуге байланысты шығыстарды қаржыландыру, егер эрбір нақты жағдайда өзге тэртіп келісілмесе, мүше мемлекеттердің тиісті бюджеттерінің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

III. Ветеринариялық-санитариялық шаралар

9. Одақтың кедендік шекарасында және Одақтың кедендік аумағында ветеринариялық-санитариялық бақылау (қадағалау) Комиссия бекітетін Одақтың кедендік шекарасында және Одақтың кедендік аумағында ветеринариялық бақылауды жүзеге асырудың бірыңғай тэртібі туралы ережеге сэйкес жүргізіледі.

10. Мүше мемлекеттер Одақтың кедендік шекарасы арқылы ветеринариялық бақылаудың (қадағалаудың) бақылауындағы тауарлардыц орын ауыстырылуына арналған өткізу пункттерінде шекаралық бақылау ветеринариялық пункттерін қүрады және қажетті ветеринариялық-санитариялық шараларды қабылдайды.

11. Ветеринария саласындағы уәкілетті органдар:

1) Одақтың кедендік аумагында жануарлардың, оның ішінде адам мен жануарларға ортақ жүқпалы аурулар қоздырушыларының және ветеринариялық-санитариялық жағынан қауіпті жануардан алынатын тауарлардыц (өнімдердің) әкелінуіне және таралуына жол бермеу жөнінде шаралар қабылдайды;

2) мүше мемлекеттің аумағында жануарлар, оның ішінде адам мен жануарларга ортақ жүқпалы ауруларды және (немесе) ветеринариялық-санитариялық жағынан қауіпті жануардан алынатын тауарларды (өнімдерді) анықтаган және олар таралған жағдайда диагноз ресми анықталганнан кейін немесе тауарлардыц (өнімдердің) қауіпсіз еместігі расталганнан кейін дереу олар туралы, сондай-ақ Одақтыц Интеграцияланган ақпараттық жүйесінде орналастыру үшін, сондай-ақ басқа мүше мемлекеттердіц уэкілетті органдарын хабардар ету үшін қабылданган ветеринариялық-санитариялық шаралар туралы ақпаратты Комиссияга жібереді;

3) Комиссияга мүше мемлекеттердіц жануарлардыц аса қауіпті және карантинді ауруларыныц тізбесіндегі өзгерістер туралы уақтылы хабарлайды;

4) ветеринария саласында өзара гылыми-әдістемелік және техникалық көмек көрсетеді;

5) Комиссия бекітетін тэртіппен шетелдік ресми жүйеніц аудитін жүзеге асырады.

12. Ветеринариялық бақылауга (қадагалауга) жататын объектілерді бірлесіп тексеру (инспекция) объектілерді бірлескен тексеруді жүргізу және ветеринариялық бақылауга (қадагалауга) жататын тауарлардыц сынамасын іріктеп алудыц бірыцгай тэртібі туралы ережеге сэйкес жүргізіледі.

Шетелдік ресми қадағалау жүйелерінің аудитін және бірлескен тексерулерді (инспекцияларды) жүргізуге байланысты шығыстарды қаржыландыру, егер эрбір нақты жағдайда өзге тэртіп келісілмесе, мүше мемлекеттердің тиісті бюджеттерінің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

13. Ветеринариялық бақылауды (қадағалауды) жүзеге асыру кезінде зертханалық зерттеулерді жүргізу қағидаларын және әдіснамасын Комиссия белғілейді.

14. Ветеринариялық дәрілік заттардың, ветеринариялық мақсаттағы диагностикалық қүралдардың, жемшөп қоспаларының, дезинфекциялық, дезинсекциялық және дезакаризациялық заттардың айналымын реттеу қағидаларын Комиссия және мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленеді.

15. Бірыңғай ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) талаптардың және халықаралық үсынымдардың, стандарттардың, нүсқаулықтардың негізінде мүше мемлекеттер Комиссияның актілеріне сэйкес бірыңғай нысандардан ерекшеленетін ветеринариялық бақылауға (қадағалауға) жататын тауарлардыц бірыңғай тізбесіне енгізілген Одақтың кедендік аумағына экелінетін ветеринариялық бақылаудың (қадағалаудың) бақылауындағы тауарларға ветеринариялық сертификаттардың үлгілерін жөнелтуші елдің (үшінші тараптың) қүзыретті органдарымен келісуі мүмкін.

16. Транзиттің кедендік рэсіміне орналасқан ветеринариялық бақылаудың (қадағалаудың) бақылауындағы тауарлар Одақтың

кедендік аумағымен Комиссия белгілейтін тәртіппен орны ауыстырылады.

Ветеринариялық бақылаудың (қадагалаудың) бақылауындағы тауарларды экелуге (экетуге) рұқсат беруді және ветеринариялық сертификаттарды ресімдеуді осы мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес ветеринария саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады.

17. Ветеринариялық сертификаттардың бірыңғай нысандарын Комиссия бекітеді.

IV. Карантиндік фитосанитариялық шаралар

18. Одақтың кедендік шекарасында және Одақтың кедендік аумағында карантиндік фитосанитариялық бақылау (қадагалау) Комиссия бекітетін тэртіппен жүзеге асырылады.

19. Өсімдіктер карантинін қамтамасыз етудің бірыңгай қағидаларын және нормаларын Комиссия бекітеді.

20. Мүше мемлекеттер Одақтың кедендік шекарасы арқылы отетін карантинге жатқызылатын өнімнің (карантинге жатқызылатын жүктер, карантинге жатқызылатын материалдар және карантинге жатқызылатын тауарлар) орын ауыстырылуына арналган өткізу пункттерінде және өзге орындарда Комиссия бекітетін олардың материалдық-техникалық жарақтандырылуына және

жайластырылуына қойылатын талаптарды есепке ала отырып, өсімдіктердің карантині жоніндегі пункттерді (фитосанитариялық бақылау бекеттері) қүрады.

21. Мүше мемлекеттер карантиндік объектілердің Одақтың кедендік аумагына әкелінуінің және таралуының алдын алу жөніндегі қажетті шараларды қабылдайды.

22. Өсімдіктер карантині жөніндегі уэкілетті органдар:

1) Одақтың кедендік шекарасы арқылы карантинге жатқызылатын өнімнің орнын ауыстыру кезінде өткізу пункттерінде және өсімдіктер карантині жөніндегі пункттер (фитосанитариялық бақылау бекеттері) жабдықталатын және жайластырылатын өзге орындарда карантиндік фитосанитариялық бақылауды (қадагалауды) жүзеге асырады;

2) бір мүше мемлекеттің аумагынан екінші мүше мемлекеттің аумагына карантинге жатқызылатын өнімнің орнын ауыстыру кезінде карантиндік фитосанитариялық бақылауды (қадағалауды) жүзеге асырады;

3) Одақтың кеден аумагында карантиндік объектілер анықталган және таралган жагдайда Одақтың Интеграцияланган ақпараттық жүйесіне олар туралы, сондай-ақ қабылданган карантиндік фитосанитариялық шаралар туралы ақпарат жібереді;

4) өз мемлекеттері аумагында карантиндік объектілердің анықталуы және таралуы жағдайлары туралы және өздерінің уақытша карантиндік фитосанитариялық шаралар енгізгені туралы бірін-бірі уақтылы хабардар етеді;

5) өсімдіктер карантинін қамтамасыз ету саласында біріне-бірі ғылыми, әдістемелік және техникалық көмек көрсетеді;

6) жыл сайын өткен жыл бойынша өз мемлекеттерінің аумақтарында карантиндік объектілердің анықталуына және таралуына қатысты статистикалық ақпарат алмасып отырады;

7) мүше мемлекеттер аумақтарындағы карантиндік фитосанитариялық ахуалға қатысты ақпаратпен және қажет болған жағдайда өзге де ақпаратпен, оның ішінде карантиндік объектілерге қарсы күрестің тиімді әдістері туралы мәліметтермен алмасып отырады;

8) зиянды организмдер туралы ақпарат негізінде реттелетін карантиндік емес зиянды организмдердің тізбееін, Одақтың бірыңғай карантиндік объектілер тізбееін қалыптастыру жөнінде үсыныстар әзірлейді;

9) карантиндік фитосанитариялық бақылау (қадағалау) саласында басқа да мәселелер бойынша өзара іс-қимыл жасайды;

10) озара уагдалаетық бойынша:

Одақтың кедендік аумагына үшінші елдерден әкелінетін карантинге жатқызылатын онімдерді өндіру (дайындау), сүрыптау, қайта өңдеу, қоймада сақтау және орау орындарын бірлесіп зерттеп қарауды жүргізу мақсатында мамандарды жібереді;

өеімдіктер карантинін қамтамаеыз етудің бірыңгай қағидаларын және нормаларын әзірлеуге қатысады.

23. Карантинге жатқызылатын өнімдер тізбесіне еэйкее карантинге жатқызылатын фитосанитариялық тәуекелі жогары өнім (карантинге жатқызылган жүктер, карантинге жатқызылган материалдар, карантинге жатқызылган тауарлар) тобына жатқызылган карантинге жатқызылатын өнімнің (карантинге жатқызылатын жүктер, карантинге жатқызылатын материалдар, карантинге жатқызылатын тауарлар) әр легі Одақтың кедендік аумагына әкелінеді және (немесе) экспорттаушы (кері экспорттаушы) фитосанитариялық сертификатпен бірге бір мүше мемлекеттің аумагынан екінші мүше мемлекеттің аумагына орны ауыстырылады.

24. Карантиндік фитосанитариялық шараларды зертханалық қамтамасыз ету Комиссия бекітетін тәртіппен жүзеге асырылады.

25. Әрбір мүше мемлекеттің мынадай:

1) оз аумагында карантиндік фитосанитариялық ахуал нашарлаган;

2) тиісті халықаралық үйымдардан, мүше мемлекеттерден және (немесе) үшінші елдерден қабылданатын карантиндік фитосанитариялық шаралар туралы ақпарат алған;

3) егер карантиндік фитосанитариялық шараларды қолданудың тиісті гылыми негіздемесі жеткіліксіз болган немесе қажет болған мерзімдерде жеткізу мүмкін болмаган;

4) үшінші елдерден әкелінетін карантинге жатқызылатын өнімде (карантинге жатқызылатын жүктер, карантинге жатқызылатын материалдар, карантинге жатқызылатын тауарлар) жүйелі түрде карантиндік объектілер анықталған жагдайда уақытша карантиндік фитосанитариялық шараларды әзірлеуге және енгізуге қүқыгы бар.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 13 ҚОСЫМША

Тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласында келісілген саясатты жүргізу туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың XII бөліміне сэйкес әзірленген және мүше мемлекеттердің тұтынушылардың құқықтарын қоргау саласында келісілген саясатты жүргізу қагидаттарын және оның негізгі багыттарын айқындайды.

2. Осы Хаттамада қолданылатын ұғымдар мыналарды білдіреді: «мүше мемлекеттің түтынушылардың қүқықтарын қорғау

туралы заңнамасы» - мүше мемлекетте қолданылатын және түтынушылардың қүқықтарын қорғау саласындағы қатынастарды реттейтін қүқықтық нормалардың жиынтығы;

«дайындаушы» - меншік нысанына (түріне) қарамастан үйым, сондай-ақ түтынушыларға өткізу үшін тауарлар шығаратын дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке түлға;

«орындаушы» - меншік нысанына (түріне) қарамастан үйым, сондай-ақ жұмыстар орындайтын немесе түтынушыларға қызмет көрсететін дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке тұлға;

«жосықсыз шаруашылық жүргізуші субъектілер» - өз қызметінде, егер бұл бұзушылықтар тұтынушыларга және (немесе) қоршаған ортаға мүліктік немесе мүліктік емес нұқсан келтіруі мүмкін болса немесе келтірсе, мүше мемлекеттердің тұтынушылардың қүқықтарын қорғау туралы заңнамасын, іскерлік айналым дәстүрлерін бүзушылықтарға жол берген сатушылар, дайындаушылар, орындаушылар;

«түтынушылардың қоғамдық бірлестіктері» - түтынушылардың заңды қүқықтары мен мүдделерін қорғау мақсатында құрылған, мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес тіркелген азаматтардың және (немесе) заңды түлгалардың коммерциялық емес бірлестіктері (үйымдары), сондай-ақ барлық немесе бірнеше мүше мемлекеттің аумақтарында әрекет ететін халықаралық үкіметтік емес үйымдар;

«тұтынушы» - кэсіпкерлік қызметті жүзеге асыруга байланысты емес, тек жеке (түрмыстық) қажеттіліктерге арналған тауарларға (жүмыстарга, көрсетілетін қызметтерге) тапсырыс беруге (сатып алуга) ниеті бар не тапсырыс беруші (сатып алушы, пайдаланушы) жеке түлға;

«сатушы» - меншік нысанына (түріне) қарамастан ұйым, сондай-ақ түтынушыларга тауарларды сату-сатып алу шарты бойьтнша өткізетін дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке түлга;

«түтынушылардың қүқықтарын қоргау саласындагы уэкілетті органдар» - мүше мемлекеттердің заңнамасына, халықаралық шарттарга және Одақ қүқыгын жасайтын актілерге сэйкес түтынушылардың құқықтарын қоргау саласында бақылау (қадагалау) қызметін және (немесе) нормативтік-құқықтық реттеуді жүзеге асыратын мүше мемлекеттердің мемлекеттік органдары.

II. Түтынушылар қүқықтарын қоргау саласындағы саясаттың негізгі багыттарын іске асыру

3. Мүше мемлекеттердің азаматтары үшін түтынушылардың қүқықтарын және заңды мүдделерін қоргаудың тең жагдайларын қалыптастыру мақсатында мүше мемлекеттер түтынушылардың құқықтарын қоргау туралы мүше мемлекеттердің заңнамасын және осы саладағы халықаралық қүқықтың жалпыға бірдей қабылданған нормаларын ескере отырып, мынадай негізгі бағыттар бойынша тұтынушылардың қүқықтарын қорғау саласында келісілген саясат жүргізуді қамтамасыз етеді:

1) тұтынушыларды, мемлекеттік органдарды және түтынушылардың қоғамдық бірлестіктерін тауарлар (жүмыстар, көрсетілетін қызметтер), дайындаушылар (сатушылар, орындаушылар) туралы жедел және анық ақпаратпен қамтамасыз ету;

2) жосықсыз шаруашылық жүргізуші субъектілер қызметінің және мүше мемлекеттердің аумақтарында сапасыз тауарлардың (көрсетілетін қызметтердің) өткізілуінің алдын алу жөнінде шаралар қабылдауы;

3) түтынушылар үшін түтынушылардың қүқықтық сауаттылығын және қүқықтық санасын дамыту, әкімшілік және сот тәртібімен түтынушылардың қүқықтарын және заңмен қорғалатын мүдделерін қорғауды жүзеге асыру тәсілдері туралы оларды хабардар ету жолымен тұтынушылар үшін тауарларды (жүмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) еркін таңдауға ықпал ететін жағдайлар жасау, сондай-ақ мүше мемлекеттер түтынушыларының заң көмегіне қол жеткізуі;

4) мүше мемлекеттердің білім беру жүйелерінде азаматтарды оқытудың ажырамае бөлігі ретінде түтынушылардың қүқықтарын қорғау саласында ағарту бағдарламаларын іске асыру;

5) түтынушылардың құқықтарын қорғау мәселелерін насихаттау мен жүйелі түрде жария етуге бүқаралық ақпарат құралдарын, оның ішінде радио мен телевизияны тарту;

6) мүше мемлекеттердің түтынушылардың қүқықтарын қорғау туралы заңнамаларын жақындату.

III. Түтынушылардың қоғамдық бірлестіктерімен өзара іс-қимыл

4. Мүше мемлекеттер түтынушылардың тәуелсіз қоғамдық бірлестіктерінің қызметі үшін жағдайлар жасауға, олардың түтынушылардың қүқықтарын қорғау саласындағы келісілген саясатты қалыптастыруға және іске асыруға, түтынушылардың қүқықтарын насихаттауға және түсіндіруге, сондай-ақ мүше мемлекеттер арасында түтынушылардың құқықтарын қорғау саласында ақпарат алмасу жүйесін қүруға қатысуына жәрдемдеседі.

IV. Тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органдардың өзара іс-қимылы

5. Тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уэкілетті органдардың өзара іс-қимылы:

1) мынадай:

мүше мемлекеттердің тұтынушылардың құқықтарын мемлекеттік және қоғамдық тұрғыда қорғау саласындағы практикасы туралы;

мүше мемлекеттердің түтынушылардың қүқықтарын қорғау туралы заңнамасының сақталуын бақылау жүйесінің қолданылуын жетілдіру және қамтамасыз ету шаралары туралы;

мүше мемлекеттердің түтынушылардың қүқықтарын қорғау туралы заңнамасындағы өзгерістер туралы ақпарат алмасу;

2) ішкі нарықта анықталған, оның ішінде түтынушылардың қүқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органдардың сұрау салуларының негізінде түтынушылар қүқықтарының бүзылғаны туралы ақпарат алмасуды қоса алғанда, мүше мемлекеттер резиденттерінің түтынушылардың қүқықтарын қорғау туралы мүше мемлекеттердің заңнамасын бүзуының алдын алу, анықтау және жолын кесу жөнінде ынтымақтасу;

3) мүше мемлекеттердің түтынушылардың қүқықтарын қорғау саласындағы өзара мүдделерін қозғайтын проблемалар бойынша бірлескен талдамалық зерттеулер жүргізу;

4) жұмыс топтарын құруды, тәжірибе алмасуды және кадрларды оқытуды қоса алғанда, ынтымақтастық процесінде туындайтын мәселелер бойынша практикалық көмек көрсету;

5) тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органдар мен тұтынушылардың қогамдық бірлестіктері қызметінің нәтижелері туралы статистикалық ақпарат алмасуды үйымдастыру;

6) тұтынушылардың құқықтарын қоргау саласындагы өзге де мәселелер бойынша ынтымақтасу арқылы жүзеге асырылады.

V. Комиссияның окілеттіктері

6. Комиссия мынадай өкілеттіктерді жүзеге асырады:

1) мүше мемлекеттер үшін түтынушылардың қүқықтарын қоргау саласындагы уәкілетті органдардың өзара іс-қимылының тиімділігін арттыруга багытталган шараларды қолдану туралы үсынымдар әзірлейді;

2) мүше мемлекеттер үшін осы Хаттамада көрсетілген ережелерді іске асыру тәртібі туралы үсынымдар әзірлейді;

3) мүше мемлекеттер түтынушыларының құқықтарын қоргау мәселелері бойынша консультациялық органдар қүрады.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 14 ҚОСЫМША

Келісілген макроэкономикалық саясатты жүргізу туралы ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бүдан әрі - Шарт) 62 және 63-баптарына сэйкес әзірленді және мүше мемлекеттердің келісілген макроэкономикалық саясатты жүргізу тэртібін айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мыналарды білдіреді:

«сыртқы болжамдар параметрлері» - мүше мемлекеттер экономикасының дамуына елеулі эсер ететін сыртқы факторларды сипаттайтын және мүше мемлекеттердің элеуметтік-экономикалық дамуының ресми болжамдарын әзірлеу кезінде пайдаланылатын көрсеткіштер;

«сыртқы болжамдар параметрлерінің аралық сандық мәндері» - сыртқы болжамдар параметрлері аралыгының жоғаргы және төменгі мэні;

«макроэкономикалық көрсеткіштер» - мүше мемлекеттер экономикасының ахуалын, оның дамуын және қолайсыз

факторлардың эсеріне орнықтылығын, сондай-ақ интеграциялық ынтымақтастық дэрежесін сипаттайтын параметрлер;

«Одақтың экономикалық дамуының негізгі бағыттары» - әрбір мүше мемлекеттің қосымша экономикалық тиімділік алу мақсатында Одақтың интеграциялық элеуеті мен мүше мемлекеттердің бәсекелестік артықшылықтарын пайдалану есебінен іске асырылуына мүше мемлекеттер ұмтылатын әлеуметтік-экономикалық дамудың перспективалық бағыттарын айқындайтын, ұсынымдық сипаттағы құжат;

«мүше мемлекеттердің макроэкономикалық еаяеатының негізгі бағдарлары» - Одақтың экономикалық дамуының негізгі бағыттарында белгіленген мақсаттарға қол жеткізуге бағытталған, мүше мемлекеттер экономикаеы үшін неғүрлым маңызды қысқа және орта мерзімді міндеттерді айқындайтын, сондай-ақ көрсетілген міндеттерді шешу бойынша ұеынымдарды қамтитын бағдарламалық қүжат.

II. Келісілген макроэкономикалық еаяеаттың негізгі бағыттарын іске асыру

3. Мүше мемлекеттер келісілген макроэкономикалық саясаттың негізгі бағыттарын іеке асыру мақсатында:

1) Одақтың интеграциялық әлеуетін және мүше мемлекеттердің экономиканың осы қажетті немесе орынды болатын салаларында

және аяларындағы бәсекелестік артықшылықтарын пайдалануға бағытталған шараларды келіседі;

2) келісілген макроэкономикалық саясатты жүргізу кезінде Одақтың экономикалық дамуының негізгі бағыттарын, мүтіте мемлекеттердің макроэкономикалық саясатының негізгі бағдарларын ескереді;

3) сыртқы болжамдар параметрлерінің белгіленген аралық сандық мэндерін ескере отырып, мүше мемлекеттердің элеуметтік- экономикалық дамуының ресми болжамдарын әзірлейді;

4) Шарттың 63-бабында көрсетілген, экономикалық даму орнықтылығын айқындайтын макроэкономикалық көрсеткіштердің сандық мәндері шеңберінде келісілген макроэкономикалық саясатты жүргізеді;

5) егер қандай да бір мүше мемлекеттің экономикалық даму орнықтылығын айқындайтын макроэкономикалық көрсеткіштер Шарттың 63-бабында белгіленген сандық мэндерге сэйкес келмеген жағдайда, Комиссияның қатысуымен, оның ішінде бірлескен шараларды эзірлейді және іске асырады, сондай-ақ қажет болған кезде Комиссия бекітетін тэртіпке сэйкес Комиссияның экономикалық ахуалды түрақтандыруға бағытталған үсынымдарын ескереді;

6) экономиканы түрақтандыруға бағытталған ұсыныстарды эзірлеу үшін мүше мемлекеттерде қалыптасқан экономикалық ахуалға қатысты мәселелер бойынша консультациялар жүргізеді.

III. Комиссияның құзыреті

4. Комиссия:

1) мыналар:

Комиссия бекітетін әдістемеге сэйкес есептелген, мүше мемлекеттердің экономикалық даму орнықтылығын және олардың Шарттың 63-бабында белгіленген сандық мәндеріне сәйкестігін айқындайтын макроэкономикалық көрсеткіштердің;

осы Хаттаманьщ IV бөлімінде айқындалган экономиканың даму деңгейі мен серпіні көрсеткіштерінің және интеграция дәрежесі көрсеткіштерінің мониторингі;

2) мүше мемлекеттермен келісу бойынша Жогары кеңес бекітетін мынадай қүжаттарды:

Одақтың экономикалық дамуының негізгі бағыттарын;

мүше мемлекеттердің макроэкономикалық саясатының негізгі багдарларын;

мүше мемлекеттер экономикалық дамудың орнықтылыгын айқындайын макроэкономикалық көрсеткіштердің Шарттың 63-бабында корсетілген сандық мәндерін асырып жіберген жагдайда экономикалық ахуалды түрақтандыруга багытталган бірлескен шараларды эзірлеу;

3) мыналарды:

Шарттың 63-бабында корсетілген мүше мемлекеттер экономикалық дамудың орнықтылыгын анықтайтын макроэкономикалық көрсеткіштердің сандық өлшемдерін асырган

жагдайда экономикалық ахуалды тұрақтандыруга багытталган ұсынымдарды;

талдамалық (анықтамалық) мақсаттарда сыртқы болжамдар параметрлерінің белгіленген аралық сандық мәндерінің негізінде Одақтың әлеуметтік-экономикалық даму болжамдарын әзірлеу;

4) экономиканы түрақтандыруга багытталган ұсыныстарды әзірлеу үшін мүше мемлекеттерде қалыптасқан экономикалық ахуалга қатысты мәселелер бойынша консультациялар өткізуге жәрдемдесу;

5) мүше мемлекеттердің элеуметтік-экономикалық дамуының ресми болжамдарын дайындау үшін Комиссия бекітетін сыртқы болжамдар параметрлерінің белгіленген аралық сандық мәндерін мүше мемлекеттермен келісу;

6) мыналарды:

қабылданатын шешімдердің мүше мемлекеттердің экономикалық қызметінің жағдайына және шаруашылық жүргізетін субъектілердің кәсіпкерлік белсенділігіне эсерін;

келісілген макроэкономикалық саясат шараларын олардың мүше мемлекеттердің макроэкономикалық саясатының негізгі багдарларына сәйкестігін талдау;

7) келісілген макроэкономикалық саясат жүргізу мақсатында мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары мен Комиссия арасында ақпарат алмасу арқылы мүше мемлекеттердің келісілген макроэкономикалық саясатты жүргізуін үйлестіреді. Мүндай алмасу тэртібін Комиссия бекітеді.

IV. Интеграция дәрежесінің, экономиканы дамыту деңгейі мен серпінініц, сыртқы болжамдар параметрлерінің көрсеткіштері

5. Интеграция дәрежесін айқындау үшін мынадай көрсеткіштер қолданылады:

1) әрбір мүше мемлекеттің экономикасына багытталған үлттық инвестициялардың, оның ішінде тікелей инвестициялардың көлемі (АҚШ долларымен);

2) әрбір мүше мемлекеттен үлттық экономикага түсетін инвестициялар, оныц ішінде тікелей инвестициялар көлемі (АҚШ долларымен);

3) мүше мемлекет экспортының жалпы көлеміндегі әрбір мүше мемлекеттің үлесі (пайызбен);

4) мүше мемлекет импортының жалпы көлеміндегі әрбір мүше мемлекеттің үлесі (пайызбен);

5) мүше мемлекеттің жалпы сыртқы сауда айналымындағы әрбір мүше мемлекеттің үлесі (пайызбен).

6. Экономиканың даму децгейі мен серпінін айқындау үшін мынадай көрсеткіштер пайдаланылады:

1) жалпы ішкі өнімнің өсу қарқындары (пайызбен);

2) сатып алу қабілетінің басымдыгы бойынша жан басына шаққапдагы жалпы ішкі өпім (АҚШ долларымен);

3) төлем тецгерімінің ағымдагы операциялар шотының сальдосы (АҚШ долларымен және жалпы ішкі өнімнің пайыздарымен);

4) тұтыну бағасының индексі негізінде есептелген ұлттық валютаның нақты тиімді айырбас багамының индексі (пайызбен).

7. Комиссия мүше мемлекеттермен келісім бойынша тиісінше осы Хаттаманың 5 және 6-тармақтарында көрсетілгендерден

ерекшеленетін интеграция дэрежесінің, мүше мемлекеттер

экономикасының даму деңгейі мен серпінінің өзге көрсеткіштерінің мониторингін жүргізу туралы шешім қабылдауы мүмкін.

8. Мүше мемлекеттер 3 жылдық кезеңге мынадай сыртқы болжам өлшемдерінің аралық сандық мәндерін келіседі:

элемдік экономиканың даму қарқындары;

Brent маркалы мүнай багасы.

Мүше мемлекеттердің элеуметтік-экономикалық дамуының ресми болжамдарын жасауга уэкілеттік берілген атқарушы билік органдары оның ішінде өзара саудада сыртқы сауда операциялары туралы ақпарат алмасады. Жекелеген мүше мемлекеттердің

әлеуметтік-экономикалық дамуының ресми болжамдарын қалыптастыру үшін Ресей Федерациясы көрсетілген уәкілетті органдарга Комиссия бекітетін тәртіппен ішкі түтыну үшін жеткізілетін табиги газга болжамды баганың шамамен өзгеру аралыгы туралы ақпарат береді.

Макроэкономикалық болжау мақсатында Ресей Федерациясы беретін көрсетілген ақпарат болжанатын кезеңде мүше мемлекеттерге табиги газды жеткізу багасы бойынша Ресей Федерациясының міндеттемесі болып табылмайды.

Мүше мемлекеттердің ұлттық (орталық) банктері жүргізіліп жатқан бағамдық саясат туралы бірін-бірі хабардар етеді.

9. Макроэкономикалық болжау мақсатында ақпарат алмасу мүше мемлекеттердің тиісті ақпараттың қүпиялығына қоятын талаптарын есепке ала отырып, жүзеге асырылады.

10. Жоғары кеңес мүше мемлекеттердің әлеуметтік- экономикалық дамуының ресми болжамдарын әзірлеу кезінде пайдаланылатын сыртқы болжамдар параметрлерін қайта қарау туралы шешім қабылдауы мүмкін.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 15 ҚОСЫМША

Келісілген валюталық саясатты жүргізуге бағытталған шаралар туралы ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттьщ 64-бабына сэйкес эзірленді және келісілген валюталық саясатты жүргізу мақсатында мүше мемлекеттер қабылдайтын шараларды айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мыналарды білдіреді:

«валюталық заңнама» - мүше мемлекеттердің валюталық реттеу және валюталық бақылау саласындагы заңнамалық актілері және оларды орындау үшін қабылданған нормативтік қүқықтық актілер;

«валюталық шектеулер» - валюталық операцияларға тікелей тыйым салудан, көлемдерін, санын және жүргізу мерзімдерін, төлем валютасын лимиттеуден, оларды жүргізуге арнайы рүқсаттарды (лицензияларды) алу, жүргізілетін валюталық операция сомасының бір бөлігін, бүкіл сомасын немесе бүкіл сомасына еселі соманы резервтеу жөніндегі талаптар белгілеуден көрінетін халықаралық шарттарда және Одақтың құқығын қүрайтын актілерде немесе мүше

мемлекеттердің валюталық зацнамасында белгіленген шектеулер, сондай-ақ мүше мемлекеттердің аумақтарында шоттар ашуға және жүргізуге байланысты шектеулер және шетел валютасын міндетті түрде сату туралы талаптар;

«интеграцияланган валюта нарыгы» - мүше мемлекеттердің жүмыс істеу мен мемлекеттік реттеудің жалпы қағидаттарымен біріктірілген ішкі валюта нарықтарының жиынтығы;

«ырықтандыру шаралары» - мүше мемлекеттердің резиденттері арасындагы валюталық операцияларға қатысты, сондай-ақ үшінші елдердің резиденттерімен операцияларга қатысты валюталық шектеулерді әлсіретуге немесе жоюга багытталган әрекеттер;

«мүше мемлекеттің резиденті» - мүше мемлекеттердің бірінің валюталық заңнамасына сэйкес осы мүше мемлекеттің резиденті болып табылатын тұлға;

«үшінші елдің резиденті» - мүше мемлекеттердің ешқайсысының резиденті болып табылмайтын тұлға;

«уәкілетті үйымдар» - мүше мемлекеттердің резиденттері болып табылатын және өзі қүрылған мемлекеттің заңнамасына сэйкес шетел валютасымен банктік операцияларды жүргізуге өкілеттіктері бар заңды тұлғалар;

«валюталық бақылаудың уәкілетті органдары» - мүше мемлекеттердің валюталық бақылауды жүзеге асыру жөніндегі өкілеттіктері бар атқарушы билік органдары, өзге де мемлекеттік органдары және мүше мемлекеттердің үлттық (орталық) банктері.

Валюталық құқықтық қатынастарды реттеу кезінде мүше мемлекеттер ұлттық валюталық заңнамаға сэйкес «резидент емес» ұғымын қолданады.

II. Келісілген валюталық саясатты жүргізуге бағытталған шаралар

3. Муше мемлекеттер келісілген валюталық саясатты жүргізу мақсатында мынадай шаралар қабылдайды:

1) мүше мемлекеттер резиденттерінің өзара есеп айырысуы үшін мүше мемлекеттердің үлттық валюталарын пайдалануды кеңейтуді қамтамасыз ету үшін үлттық вапюталардың айырбас бағамының саясатын (бүдан әрі - бағамдық саясат) үйлестіру, оның ішінде бағамдық саясат іс-шараларын тұжырымдау және үйлестіру мақсатында өзара консультациялар жүргізуді үйымдастыру;

2) мүше мемлекеттер резиденттерінің шетел валютасын мүше мемлекеттердің банктері арқылы шектеусіз сатып алу және сату мүмкіндігі үшін жағдайлар жасау арқылы төлем теңгерімінің ағымдағы және күрделі баптары бойынша үлттық валюталардың шектеусіз айырбасталуын қамтамасыз ету;

3) мүше мемлекеттердің үлттық валюталарына тікелей өзара баға белгілеуді қамтамасыз ету үшін жағдайлар жасау;

4) мүше мемлекеттер резиденттерінің арасында өзара есеп айырысуларын мүше мемлекеттердің үлттық валюталарымен жүргізуді қамтамасыз ету;

5) мүше мемлекеттердің резиденттері арасындағы өзара есеп айырысуларда ұлттық валюталарды пайдалануды кеңейту базасында мүше мемлекеттер арасындағы төлем-есеп айырысу қатынастарының тетігін жетілдіру;

6) ұлттық валюталардың мүше мемлекеттер резиденттерінің арасындағы өзара саудаға кедергі келтіретін ресми айырбастау бағамдарының көп болуына жол бермеу;

7) мүше мемлекеттердің үлттық (орталық) банктерінің мүше мемлекеттердің үлттық валюталарының ресми бағамдарын биржа нарығында қалыптасқан бағам негізінде не мүше мемлекеттердің үлттық валюталарының АҚШ долларына кросс-бағамдары негізінде белгілеуі;

8) түрақты негізде валюта нарығының жай-күйі мен даму перспективалары туралы ақпарат алмасу;

9) мүше мемлекеттердің интеграцияланган валюта нарығын қалыптастыру;

10) эрбір мүше мемлекеттің мүше мемлекеттердің резиденттері болып табылатын және өз мүше мемлекетінің заңнамасына сэйкес үлттық режим үсыну жағдайында банкаралық конверсиялық операцияларын жүргізу үшін валюталық операцияларды жүзеге асыру құқығына ие банктердің өз үлттық валюта нарығына кіруін қамтамасыз етуі;

11) мүше мемлекеттердің банктеріне мүше мемлекеттердің корреспонденттік шоттарындағы үлттық валюталарындағы өздеріне тиесілі қаражатты үшінші елдердің валюталарына еркін айырбастау қүқығын беру;

12) мүше мемлекеттердің валюталық активтерін басқа мүше мемлекеттердің ұлттық валюталарына, оның ішінде олардың мемлекеттік бағалы қағаздарына орналастыру үшін жағдайлар жасау;

13) ішкі валюта нарықтарының өтімділігін одан әрі дамыту және арттыру;

14) мүше мемлекеттердің үйымдасқан нарықтарында үлттық валюталармен сауда-саттықты дамыту және оған мүше мемлекеттердің валюта нарығына қатысушылардың қол жеткізуін қамтамасыз ету;

15) туынды қаржы қүралдарының ұйымдасқан нарығын дамыту.

4. Мүше мемлекеттердің валюталық қүқықтық қатынастарды

реттейтін заңнамасын жақындату және ырықтандыру шараларын қабылдау мақеатында мүше мемлекеттер:

1) тиімді экономикалық кооперацияға кедергі келтіретін валюталық операцияларға және мүше мемлекеттер резиденттерінің мүше мемлекеттер аумағында орналасқан банктерде шоттар ашуға немесе жүргізуге қатысты валюталық шектеулерді біртіндеп жоюды қамтамасыз етеді;

2) мүше мемлекеттердің аумақтарында орналасқан банктерде үшінші елдер резиденттерінің шоттарды, сондай-ақ мүше

мемлекеттер резиденттерінің үшінші елдерде орналасқан банктерде шоттар ашу немесе жүрғізу тэртібіне қатысты келісілген тәсілдерді айқындайды;

3) мүше мемлекеттер резиденттерінің олардың банк шоттарына міндетті түрде аударылуға тиіс ақша қаражатын репатриациялауға қойылатын талапқа қатысты тәсілдерді әзірлеу түрғысында үлттық егемендікті сақтау қағидатына сүйенедІ;

4) оларға қатысты валюталық шектеулер қолданылмайтын мүше мемлекеттер резиденттерінің арасында жүзеге асырылатын валюталық операциялардың тізбесін айқындайды;

5) мүше мемлекеттер резиденттерінің мүше мемлекеттердің аумағында орналасқан банктеріндегі банк шоттарын пайдаланбай есеп айырысуларды жүзеге асыру қүқығын қоса алғанда, валюталық операцияларды жүзеге асыру кезіндегі қүқықтары мен міндеттерінің қажетті көлемін айқындайды;

6) мүше мемлекеттер резиденттерінің олардың банк шоттарына міндетті түрде есептелуі тиіс ақша қаражатын репатриациялау жөніндегі талаптардың үйлесімділігін қамтамасыз етеді;

7) мүше мемлекеттер резиденттерінің және резидент еместерінің қолма-қол ақша қаражатын және ақшалай қүралдарды Одақтың кедендік аумағы шегінде еркін өткізуін қамтамасыз етеді;

8) валюталық операцияларды есепке алуға және бақылауға қойылатын талаптарды үйлестіруді қамтамасыз етеді;

9) мүше мемлекеттердің валюталық заңнамасын бүзғаны үшін жауаптылық туралы нормаларды үндестіруді қамтамасыз етеді.

III. Валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органдардың өзара іс-қимылы

5. Валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органдардың өзара іс- қимылы мынадай жолмен жүзеге асырылады:

1) мынадай:

мүше мемлекеттердің бақылаушы және қүқық қорғау органдарының валюталық заңнаманың сақталуын бақылау саласындағы практикасы туралы;

валюталық заңнаманың сақталуын бақылау жүйесін жетілдіру және жұмыс істеуін қамтамасыз ету шаралары туралы;

валюталық бақылауды үйымдастыру мәселелері бойынша, сондай-ақ құқықтық сипаттағы, оның ішінде мүше мемлекеттердің валюталық бақылау саласындагы заңнамасы туралы, мүше мемлекеттердің валюталық бақылау саласындагы заңнамасының озгеруі туралы ақпарат алмасу;

2) ақпарат алмасуды қоса алганда, мүше мемлекет резиденттері валюталық операциялар жүзеге асырған кезде олардың мүше мемлекеттердің заңнамасын бүзуының алдын алу, анықтау және жолын кесу жөнінде, оның ішінде валюталық бақылау органдарының валюталық заңнаманы бұза отырып жүргізген операциялар туралы сұрау салуларының негізінде ынтымақтасу;

3) мүше мемлекеттердің валюталық реттеу және валюталық бақылау саласындагы өзара мүдделерін қозгайтын проблемалар бойынша бірлескен талдамалық зерттеулер жүргізу;

4) жұмыс топтарын қүруды, тәжірибе алмасуды және кадрларды оқытуды қоса алғанда, ынтымақтастық процесінде туындайтын мәселелер бойынша практикалық көмек көрсету;

5) валюталық реттеу және валюталық бақылау мәселелері бойынша статистикалық ақпарат алмасуды ұйымдастыру, оның ішінде:

мүше мемлекеттердің резиденттері арасында валюталық операциялар бойынша төлемдер мен ақша аударымдарының көлемдері туралы;

бір мүше мемлекет резиденттерінің екінші мүше мемлекеттің уэкілетті үйымдарында ашқан шоттарының саны туралы;

6) валюталық бақылау жөніндегі уэкілетті органдар ынтымақтастыгының өзге де мәселелері бойынша бірлескен іс- қимылдарды жүзеге асыру.

6. Валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органдар түрақты негізде ақпарат беруді коса алғанда, валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органдардың арасындагы өзара іс-қимыл туралы жекелеген хаттамаларға сэйкес валюталық бақылау саласындағы нақты бағыттар бойынша озара іс-қимылды жүзеге асырады.

7. Практикалық көмек корсету:

валюталық бақылау жөніндегі уэкілетті органдар өкілдерінің жүмыс сапарларын үйымдастыру;

семинарлар мен консультациялар өткізу;

әдістемелік үсынымдар эзірлеу және олармен алмасу арқылы жүзеге асырылады.

IV. Валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органдардың сұрау салулары негізінде ақпарат алмасу

8. Ақпаратты ұсыну туралы сұрау салуды жіберу және орындау мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:

1) сұрау салу жазбаша нысанда немесе мәтінді берудің техникалық қүралдарын пайдалану арқылы беріледі.

Мәтінді берудің техникалық құралдарын пайдаланған кезде, сондай-ақ алынған сұрау салудың түпнұсқалығына немесе мазмүнына қатысты күмэн туындаған кезде сүрау салған валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті орган жазбаша нысанда растама сүрата алады;

2) әкімшілік қүқық бүзушылықтар туралы істер жөніндегі іс жүргізу шеңберінде ақпарат беру туралы сүрау салу мыналарды қамтиды:

сүрау салушы валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органның атауы;

сүрау салынған валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органның атауы;

қажет болған кезде растайтын қүжаттардың көшірмелерін қоса бере отырып, істердің нақты мән-жайларының қысқаша сипаты;

сүрау салушы валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті орган мемлекетінің заңнамасына сәйкес қүқық бүзушылықты жіктеу;

сүрау салуды орындау үшін қажетті басқа да мәліметтер;

3) сүрау салу және оның жауабы орыс тілінде жазылады.

9. Осы Хаттама шеңберінде алынған ақпаратты үшінші тарапқа беру қажеттілігі болган жағдайда, осы ақпаратты ұсынган валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органның жазбаша келісімі талап етіледі.

10. Сұрау салуды сүрау салушы валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті орган сұру салынған валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органға мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген іс жүргізу мерзімдерін сақтау мүмкіндігін ескере отырып орындайды.

Сүрау салынған валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті орган нақтылау тәртібімен, егер бүл сүрау салуды орындау үшін қажет болса, қосымша ақпаратты сүратуға қүқылы.

11. Сүрау салуды орындау мүмкін болмаған кезде сүрау салынған валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті орган бүл туралы себептерін корсете отырып сүрау салушы валюталық бақылау жөніндегі уәкІлетті органды хабардар етеді.

12. Валюталық бақылау жоніндегі уәкілетті органдар валюталық бақылау саласындагы өзара іс-қимыл шеңберінде ақпарат алмасу шығыстары н көтереді.

Валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органдар қосымша шығыстарды талап ететін сүрау салуды алған жагдайда, уәкілетті органдар оларды қаржыландыру жөніндегі мэселені өзара уагдаластық бойынша қарайды.

V. Валюталық шектеулер

13. Әрбір мүше мемлекет ерекше жағдайларда (егер жагдай экономикалық саясаттың басқа шараларымен шешілмесе) 1 жылдан аспайтын мерзімге валюталық шектеулерді енгізуге құқылы.

Бұл ретте ерекше жағдайларга:

ырықтандыру шараларын жүзеге асыру кезінде мүше

мемлекетте экономикалық және қаржылық ахуалдың нашарлауына

әкеп согуы мүмкін жагдайлардың туындауы;

оның салдарынан мүше мемлекеттің алтын-валюта резервтері жол берілетін деңгейден азаюы мүмкін төлем теңгеріміндегі ахуалдың теріс дамуы;

ырықтандыру шараларын жүзеге асыру кезінде мүше

мемлекеттің қауіпсіздік мүдделеріне зиян келтіруі және қогамдық тэртіпті қолдауга кедергі келтіруі мүмкін жагдайлардың туындауы;

мүше мемлекеттің үлттық валюта багамының күрт ауытқулары жатады.

14. Валюталық шектеулерді енгізген мүше мемлекет бүл туралы қалган мүше мемлекеттерге және Комиссияга осындай шектеулерді енгізген күннен бастап 15 күннен кешіктірмей хабарлайды.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 16 ҚОСЫМША

Көрсетілетін қызметтер саудасы, инвестициялар қүру, қызметі және инвестицияларды жүзеге асыру туралы ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттьщ (бұдан әрі - Шарт) 65 - 69-баптарына сэйкес әзірленді және мүше мемлекеттерде көрсетілетін қызметтер саудасыныц, инвестициялар қүрудыц, қызметініц және инвестицияларды жүзеге асыруды реттеудіц қүқықтық негіздерін айқындайды.

2. Осы Хаттаманыц ережелері мүше мемлекеттердіц көрсетілетін қызметтерді беруді және алуды, инвестициялар қүруды, қызметін және инвестицияларды жүзеге асыруды қозғайтын кез келген шараларына қолданылады.

Электр байланысы көрсетілетін қызметтерініц саудасына байланысты туындайтын қүқықтық қатынастардыц ерекшеліктері осы Хаттамаға № 1 қосымшаға сэйкес айқындалады.

Мүше мемлекеттер қызметтіц барлық секторларына және түрлеріне қатысты сақтайтын «көлденец» шектеулер осы Хаттамаға № 2 қосымшаға сэйкес айқындалған.

35-тармақтарында көзделген шектеулердің, алулардың, қосымша талаптардың және шарттардың жеке ұлттық тізбелерін (бұдан әрі - ұлттық тізбелер) Жоғары кеңес бекітеді.

Осы Хаттаманың 15 - 17, 23, 26, 28, 31, 33 және

3. Осы Хаттаманың ережелері Шарт күшіне енген күнге эрекет етуін жалғастырған мүше мемлекеттердің құрылған, сатып алынған, бақыланатын заңды тұлғаларына, ашылған филиалдарға, өкілдіктерге, тіркелген дара кэсіпкерлерге, сондай-ақ Шарт күшіне енгеннен кейін мүше мемлекеттердің қүрылған, сатып алынған, бақыланатын заңды түлғаларына, ашылған филиалдарға, өкілдіктерге, тіркелген дара кэсіпкерлерге қолданылады.

Осы Хаттаманың 15 - 17, 21, 24, 27, 30 және 32-тармақтарының ережелеріне қарамастан, мүше мемлекеттер жаңа, яғни осы Шарт күшіне енген күнге қолданыста жоқ көрсетілетін қызметтерге қатысты кез келген шараларды қабылдау және қолдану қүқығын сақтайды.

Жаңа көрсетілетін қызметті қозғайтын және көрсетілген тармақтардың ережелерімен сыйыспайтын шараны қабылдаған немесе қолданған жагдайда мүше мемлекет мүндай шара туралы оны қабылдау немесе қолдану күнінен бастап, қайсысы бүрын болғанына қарай, 1 айдан кешіктірмей басқа мүше мемлекеттерді және Комиссияны хабардар етеді. Осындай мүше мемлекеттің үлттық тізбесіне тиісті өзгерістер Жоғары кеңестің шешімімен бекітіледі.

4. Осы Хаттаманың 6-тармағы 22-тармақшасының екінші және үшінші абзацтарында көрсетілген қызметтерді жеткізу тэсілдеріне

қатысты осы Хаттаманьщ ережелері эуе көлігімен тасымалдау қүқықтарына және ұшақтарға жөндеу және пайдалану қызметін көрсетуді, эуе көлігінің көрсетілетін қызметтерін, сондай-ақ резервтеудің компьютерлік жүйесінің көрсетілетін қызметтерін жеткізуді және олардың маркетингін қоспағанда, тасымалдау қүқықтарына тікелей жатқызылатын көрсетілетін қызметтерге қо лданы лмайд ы.

5. Мүше мемлекеттер өздерінің заңнамасында көзделген және адамдардың өмірін және денсаулығын, қоршаған ортаны қорғауға, үлттық қауіпсіздікке қатысты талаптарды, сондай-ақ басқа мүше мемлекеттердің түлғаларын, сондай-ақ мүше мемлекеттердің аумақтарында қүру үшін үшінші мемлекеттердің түлғаларын тарту тетігі ретінде еңбек стандарттарын жүмсартуды пайдаланбайды.

II. Анықтамалар және үғымдар

6. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мыналарды білдіреді:

1) «реципиент мемлекет» - аумағында басқа мүше мемлекеттердің инвесторлары инвестицияларды жүзеге асыратын мүше мемлекет;

2) «қызмет» - осы тармақтың 24-тармақшасының екінші - алтыншы абзацтарында санамаланған заңды түлғалардың, филиалдардың, өкілдіктердің немесе дара кәсіпкерлердің кәсіпкерлік

немесе өзге қызметі (көрсетілетін қызметтер саудасын және тауарларды өндіруді қоса алғанда);

3) «инвестицияларға байланысты қызмет» - инвестицияларға иелік ету, пайдалану және (немесе) билік ету;

4) «кірістер» - инвестицияларды жүзеге асыру нәтижесінде алынатын қаражат, атап айтқанда дивидендтер, пайыздар, сондай-ақ лидензиялық, комиссиялық және басқа да сыйақылар;

5) «мүше мемлекеттің заңнамасы» - мүше мемлекеттің заңдары және өзге нормативтік құқықтық актілері;

6) «өтініш беруші» - рұқсат беру туралы өтінішпен осы немесе басқа мүше мемлекеттің құзыретті органына өтініш білдірген бір мүше мемлекеттің тұлғасы;

7) «инвестициялар» - бір мүше мемлекеттің инвесторы екінші мемлекеттің аумағындағы кэсіпкерлік қызмет объектілеріне соңғысының заңнамасына сэйкес салатын материалдық және материалдық емес құндылықтар, оның ішінде:

ақша қаражаты (ақша), бағалы қағаздар, өзге мүлік;

мүше мемлекеттердің заңнамасы негізінде немесе шарт бойынша ұсынылатын кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға құқық, қоса алғанда, атап айтқанда табиғи ресурстарды барлауға, өндіруге, оңдеуге және пайдалануға қүқық;

ақшамен бағаланатын мүліктік және озге де қүқықтар;

8) «мүше мемлекеттің инвесторы» - мүше мемлекеттің екінші мүше мемлекеттің аумагында, соңғысының заңнамасына сәйкес инвестицияларды жүзеге асыратын кез келген түлғасы;

9) «қүзыретті орган» - мүше мемлекет берген өкілеттіктер шегінде бақылау, рұқсат беру немесе осы Хаттамада қамтылатын мәселелерге қатысты өзге реттеу функциясын жузеге асыратын кез келген орган немесе кез келген ұйым, атап айтқанда әкімшілік органдар, соттар, кәсіби бірлестіктер, қауымдастықтар;

10) «мүше мемлекеттің түлгасы» - мүше мемлекеттің кез келген жеке немесе заңды тұлғасы;

11) «мүше мемлекеттің шарасы» - мүше мемлекеттің заңнамасы, сондай-ақ мемлекеттік биліктің кез келген деңгейінде жергілікті өзін-озі басқару органдары немесе осындай органдар берген өкілеттіктерді олардың жүзеге асыруы кезінде үйымдар қабылдаған немесе қолданатын осы мүше мемлекеттің лауазымды түлгасының кез келген шешімі, әрекеті немесе әрекетсіздігі.

Мүше мемлекеттің органы ұсынымдық сипаты бар ресми қүжатты қабылдаган (шығарган) жагдайда мүндай үсыным, егер іс жүзінде аталган үсынымның адресаттарының басым бөлігі (мемлекеттік, өңірлік және (немесе) муниципалдық билік органдары, үкіметтік емес органдар, сондай-ақ осы мүше мемлекеттің тұлгалары, басқа мүше мемлекеттердің түлгалары, кез келген үшінші мемлекеттің түлгалары) оны үстанатындыгы дәлелденген жагдайда осы Хаттаманың мақсаттары үшін қолданылатын мүше мемлекеттің шарасы деп танылуы мүмкін;

12) «көрсетілетін қызметті алушы» - қызмет көрсетілетін немесе көрсетілетін қызметті пайдалануга ниетті мүше мемлекеттің кез келген түлгасы;

13) «көрсетілетін қызметтерді жеткізуші» - мүше мемлекеттің көрсетілетін қызметті жеткізетін кез келген тұлгасы;

14) «өкілдік» - заңды тұлганың тұрган жерінен тыс орналасқан, заңды тұлганың мүдделерін білдіретін және оларды қоргауды жүзеге асыратын заңды тұлғаның оқшауландырылган бөлімшесі;

15) «рүқсат» - мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген, өтініш берушінің өтінішіне негізделген қүзыретті органныц осы түлганың белгілі бір қызметті немеее белгілі бір эрекеттерді, оның ішінде тізілімге енгізу, ресми қүжат (лицензия, келісім, қорытынды, аттестат, куәлік, сертификат және т.с.с.) беру арқылы жүзеге асыру қүқыгын растауы. Бүл ретте мүндай рүқсат конкурстық іріктеу қорытындысы бойынша берілуі мүмкін;

16) «рүқсат беру рәсімдері» - мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес қүзыретті органдар іске асыратын рүқсаттарды және олардың телнұсқаларын беруге және қайта ресімдеуге, рүқсаттардың қолданылу мерзімін тоқтатуга, тоқтата түруга және қалпына келтіруге не үзартуга, рүқсаттардан айыруға (күшін жоюга), рұқсаттар беруден бас тартуга, сондай-ақ осындай мәселелер бойынша шагымдарды қарауга байланысты рәсімдер жиынтыгы;

17) «рұқсат беру талаптары» - стандарттардың және (немесе) өтініш берушіге, рұқсат иесіне және (немесе) жеткізілетін қызметке, мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген реттеу мақсаттарына қол жеткізуді қамтамасыз етуге багытталган, мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес келетін, жүзеге асырылатын көрсетілетін

қызметке қойылатын талаптардың (оның ішінде лицензиялық, біліктілік) жиынтығы;

Қызметті жүзеге асыруға рұқсаттарға қатысты рүқсат беру талаптарының, оның ішінде өтініш берушінің мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес көрсетілетін қызметтер саудасын және өзге қызметті жүзеге асыру біліктілігін және қабілетін қамтамасыз ету мақсаты болуы мүмкін;

18) «режим» - мүше мемлекеттер шараларының жиынтығы;

19) «көрсетілетін қызмет секторы»:

осы Хаттамаға № 2 қосымшаға қатысты, сондай-ақ Жоғары кеңес бекітетін тізбелерге қатысты - жекелеген қызметтің бір, бірнеше немесе барлық кіші секторлары;

өзге жағдайларда - барлық кіші секторларын қоса алғанда, көрсетілетін қызметтің барлық секторы;

20) «мүше мемлекеттің аумағы» - мүше мемлекеттің аумағы, сондай-ақ халықаралық қүқыққа және өз заңнамасына сэйкес егеменді қүқықтарын және юрисдикциясын іске асыратын оның айрықша экономикалық аймағы мен континентальдық қайраңы;

21) «экономикалық орындылығына тест» - тиісті шешімдерді

беруді экономикалық қажеттіліктің немесе нарық қажеттіліктерінің болуымен, қызметтің ықтимал немесе бар экономикалық эсерін бағалаумен немесе қызметтің қүзыретті орган белгілеген экономикалық жоспарлау мақсаттарына сәйкестігін бағалаумен байланыстыру. Аталган үғым экономикалық сипаттагы емес

жоспарлауға байланысты және әлеуметтік саясат, жергілікті билік органдары өз құзыретінің шегінде бекітетін әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламаларын орындау немесе қалалық тіршілік ету ортасын қорғау, оның ішінде қала салу жоспарларын орындау сияқты қоғамдық мүдде түсініктерімен негізделген шарттарды қамтымайды;

22) «корсетілетін қызметтер саудасы» - көрсетілетін қызметтерді шығаруды, бөлуді, маркетингін, сатуды және жеткізуді қамтитын және мынадай:

бір мүше мемлекеттің аумагынан кез келген екінші мүше мемлекеттің аумагына, бір мүше мемлекеттің аумагында осы мүше мемлекеттің тұлғасының екінші мүше мемлекеттің көрсетілетін қызметтерді алушысына;

екінші мүше мемлекеттің аумағында қүру жолымен бір мүше мемлекеттің көрсетілетін қызметтерді берушісінің, екінші мүше мемлекеттің аумагында бір мүше мемлекеттің жеке тұлғаларының қатысу жолымен осы мүше мемлекеттің көрсетілетін қызметтерді берушісі тэсілдерімен жүзеге асырылатын көрсетілетін қызметтерді беру;

23) «үшінші мемлекет» - мүше мемлекет болып табылмайтын мемлекет;

24) «құру»: аумагында заңды түлға үйымдастырылатын немесе қүрылатын мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген кез келген ұйымдық- қүқықтық нысанда және меншік нысанында осындай заңды түлғаны құру және (немесе) иелену (ұйымдастырылған немесе құрылған заңды тұлғаның капиталына қатысу); тікелей немесе үшінші тұлғалар арқылы заңды тұлға қабылдайтын шешімдерді анықтау мүмкіндігін алудан көрінетін, оның ішінде дауыс беретін акцияларға (үлестерге) тура келетін дауыстарға иелік ету жолымен, директорлар кеңесінде (байқау кеңесінде) және осындай заңды түлғаның өзге де басқару органдарында қатысу жолымен мүше мемлекеттің осындай заңды түлғасын бақылауды иелену; филиал ашу; өкілдік ашу; дара кәсіпкер ретінде тіркеу.

Қүру, оның ішінде көрсетілетін қызметтер саудасы және (немесе) тауарлар өндіру мақсаттары үшін жүзеге асырылады;

25) «мүше мемлекеттің жеке түлғасы» - мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес мүше мемлекеттің азаматы;

26) «филиал» - заңды түлғаның түрған жерінен тыс орналасқан және оның барлық функцияларын немесе олардың бір бөлігін, оның ішінде өкілдік функцияларын жүзеге асыратын заңды түлғаның оқшауландырылған бөлімшесі;

27) «мүше мемлекеттің заңды түлғасы» - мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес осы мүше мемлекеттің аумағында үйымдастырылған немесе қүрылған кез келген үйымдық-қүқықтық нысандағы ұйым.

7. Осы Хаттаманың мақсаттары үшін көрсетілетін қызметтердің секторлары Біріккен Ұлттар Ұйымы Хатшылығының Статистикалық комиссиясы бекіткен Негізгі өнімдердің халықаралық сыныптауышы (Central Products Classification) негізінде айқындалады және сыныпталады.

III. Төлемдер мен аударымдар

8. Осы Хаттаманың 11 - 14 тармақтарында көзделген

жағдайларды қоспағанда, эрбір мүше мемлекет көрсетілетін қызметтер саудасына, инвестициялар қүруға, қызметіне және инвестицияларға байланысты аударымдар мен төлемдерге қатысты және атап айтқанда, мыналарға:

1) кірістерге;

2) мүше мемлекеттер инвестициялар ретінде таныған қарыздар мен кредиттерді жабуға төлейтін қаражатқа;

3) инвестор коммерциялық үйымды ішінара немесе толықтай таратумен не инвестицияларды сатумен байланысты алған қаражатқа;

4) инвестор осы Хаттаманыц 77-тармағына сэйкес залалды өтеу ретінде алған қаражатқа және осы Хаттаманыц 79 - 81-тармақтарында көзделген өтемақыға;

5) инвесторлар және реципиент мемлекеттің аумағында инвестицияларды жүзеге асыруға байланысты жұмыс істеуге рұқсат етілген басқа да мүше мемлекеттердіц азаматтары алатын жалақыға және басқа да сыйақыларға қатысты қолданыстағы шектеулердің күшін жояды және жаңа шектеулер енғізбейді.

9. Осы бөлімдегі ештеңе мүше мемлекеттің мүндай шараларының 1944 жылғы 22 шілдедегі Халықаралық валюта қоры Келісімінің баптарына сәйкес келуі шартымен және (немесе) мүше мемлекеттің осы Хаттаманың 11 - 14-тармақтарында көрсетілген жағдайларды немесе Халықаралық валюта қорының талабы бойынша шектеулер қолдану жағдайларын қоспағанда, аударымдар мен төлемдер операцияларына қатысты осы Хаттамада көзделген өзінің міндеттемелерімен сыйыспайтын аударымдар мен төлемдерге шектеулерді белгілемеуі шартымен валюталық операцияларды реттеу шараларына қатысты қүқықтар мен міндеттемелерді қоса алғанда, кез келген мүше мемлекеттің Халықаралық валюта қорына мүшелігінен туындайтын олардың құқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды.

10. Осы Хаттаманың 8-тармағында көзделген аударымдар кез келген еркін айырбасталатын валютамен жүргізіледі. Қаражатты айырбастау негізделмеген кідіріссіз мүше мемлекеттің аумағында аударым күніне ақша қаражатын аударатын және төлемдерді жүзеге асыратын күні қолданылатын айырбас бағамы бойынша жүзеге асырылады.

IV. Төлемдер мен аударымдарға қатысты шектеулер

11. Төлем теңгерімінің жай-күйі нашарлаған, алтын-валюта резервтері айтарлықтай қысқарған, үлттық валюта бағамы күрт

ауытқыған немесе осындай қауіп төнген жағдайда мүше мемлекет осы Хаттаманың 8-тармағында көзделген аударымдар мен төлемдерге қатысты шектеулер енгізе алады.

12. Осы Хаттаманың 11 -тармағында көрсетілген шектеулер:

1) мүше мемлекеттер арасында кемсітуді туындатпауға тиіс;

2) 1944 жылғы 22 шілдедегі Халықаралық валюта қоры Келісімінің баптарына сәйкес келуге тиіс;

3) кез келген басқа мүше мемлекеттің коммерциялық, экономикалық және қаржылық мүдделеріне шамадан тыс нүқсан келтірмеуге тиіс;

4) осы Хаттаманың 11-тармағында көрсетілген мән-жайларды еңсеру үшін қажетті шамадан артық ауыртпалықты болмауға тиіс;

5) уақытша болуға және осы Хаттаманың 11-тармағында көрсетілген мән-жайлардың еңсерілу шамасына қарай біртіндеп жойылуға тиіс.

13. Осы Хаттаманын 11 -тармағында көрсетілген шектеулердің қолданылу аясын айқындау кезінде мүше мемлекеттер өздерінің экономикалық бағдарламалары немесе даму бағдарламалары үшін неғүрлым маңызды болып табылатын тауарларды немесе қызметтер көрсетуді жеткізуге басымдық бере алады. А л айда мүндай шектеулер экономиканың белгілі бір секторын қорғау мақсатында белгіленбейді және сақталмайды.

14. Осы Хаттаманың 11-тармағына сэйкес мүше мемлекеттер белгілеген немесе сақтап қалған кез келген шектеулер немесе

олардагы кез келген өзгерістер басқа мүше мемлекеттерді дереу хабардар ету нысанасы болып табылады.

V. Мемлекеттің қатысуы

15. Әрбір мүше мемлекет үлттық тізбелерде және осы Хаттамага № 2 қосымшада көрсетілген шектеулерді, алып қоюды, қосымша талаптарды және шарттарды ескере отырып, өз аумагында жекешелендіруге қатысуга қатысты басқа мүше мемлекеттің түлғаларына қолайлылығы өзінің мүше мемлекетінің түлғаларына үсынылатын режимнен кем болмайтын режим ұсынады.

16. Егер мүше мемлекеттің аумагында осы мүше мемлекет капиталына қатысатын немесе осы мүше мемлекет бақылайтын заңды түлгалар жүмыс істеген жагдайда, мүндай мүше мемлекет көрсетілген түлгалардың:

1) өз қызметін коммерциялық түргыдан негізінде жүзеге асыруын және осы Хаттамамен реттелетін қатынастарга:

осы қатынастарга өзге қатысушылармен теңдік қагидаты негізінде;

осы қатынастарга өзге қатысушылардың азаматтыгына, тіркелген (қүрылган) жеріне, үйымдық-қүқықтық нысанына немесе меншік нысапына байланысты оларды кемсітпеу қагидаты негізінде түсуін;

2) капиталына осы мүше мемлекеттің қатысуына немесе оларды осы мүше мемлекеттің бақылауына байланысты ғана құқықтар, артықшылықтар немесе міндеттемелер алмауын қамтамасыз етеді.

Көрсетілген талаптар мүндай заңды түлғалардың қызметі аталған мүше мемлекеттің әлеуметтік саясатының міндеттерін шешуге бағытталған жағдайларда, сондай-ақ үлттық тізбелерде және осы Хаттамаға № 2 қосымшада көрсетілген шектеулер мен шарттарға қатысты қолданылмайды.

17. Осы Хаттаманың 16-тармағының ережелері осы Хаттаманың 30-тармағы 2 және 6-тармақшаларының негізінде үлттық тізбелеріне немесе осы Хаттамаға № 2 қосымшаға енгізілген қүқықтар және (немесе) артықшылықтар берілген заңды тұлғаларды қоспаганда, формальды түрде немесе іс жүзінде айрықша қүқықтар немесе арнайы артықшылықтар берілген заңды түлғалар мен Шарттың XIX бөліміне сэйкес қызметтері реттелетін заңды түлғаларға қолданылады.

18. Мүше мемлекеттердің әрқайсысы Шарттың 69-бабының ережелеріне нүқсан келтірмей, мемлекеттік биліктің кез келген деңгейіндегі осы мүше мемлекеттің барлық органдарының немесе оның жергілікті өзін-өзі басқару органдарының тәуелсіз, реттелуі тиісті орган қүзыретінің аясына кіретін экономика секторындағы шаруашылық қызметті жүзеге асыратын кез келген түлганың бақылауында болмауын және оган есеп бермеуін қамтамасыз етеді.

Бүл мүше мемлекеттің шаралары, оның ішінде көрсетілген органның шешімдері, ол белгілейтін және қолданатын қагидалар мен рэсімдер шаруашылық қызметті жүзеге асыратын тұлғалардың барлығына қатысты эділ әрі объективті болуға тиіс.

19. Шарттың XIX бөлімінен туындайтын міндеттемелерге сэйкес және осы Хаттаманьщ 30-тармағының ережелеріне қарамастан, мүше мемлекеттердің әрқайсысы өз аумағында табиғи монополиялар субъектілері болып табылатын заңды түлғаларды сақтап қала алады. Өз аумағында мүндай заңды түлғаларды сақтап қалатын мүше мемлекет мүндай заңды түлғаның Шарттың XIX бөлімінен туындайтығі міндеттемелермен үйлесетіндей түрде әрекет етуін қамтамасыз етеді.

20. Егер бір мүше мемлекеттің осы Хаттаманьщ 19-тармағында көрсетілген заңды түлғалары басқа мүше мемлекеттердің түлғаларымен тікелей немеее өзі бақылайтын заңды тұлғалары арқылы өзінің монополиялық қүқықтарының саласынан тыс бәсекелессе, онда бірінші мүше мемлекет өзінің осындай заңды түлғаның осы Хаттамадан туындайтын бірінші мүше мемлекеттің аумағында осындай бірінші мүше мемлекеттің міндеттемелерімен сыйыспайтындай түрде әрекет ете отырып, өзінің монополиялық жағдайын теріс пайдаланбауын қамтамасыз етеді.

VI. Қызметтер көрсету саудасы, қүру және қызмет

1. Қызметтер көрсету саудасы, құру және қызмет кезіндегі үлттық режим

21. Әрбір мүше мемлекет қызметтер көрсету саудасын қозғайтын барлық шараларга қатысты басқа мүше мемлекеттің қызметтеріне, жеткізушілеріне және қызметті алушыларына

қолайлылығы осындай (ұқсас) жағдайларда өзінің осындай (үқсас) қызметтеріне, жеткізушілеріне және қызметті алушыларына

ұсынылатын режимнен кем болмайтын режим үсынады.

22. Әрбір мүше мемлекет кез келген басқа мүше мемлекеттің қызметтеріне, жеткізушілеріне және қызметті алушыларына осы мүше мемлекет өзінің осындай (үқсас) қызметтеріне немесе жеткізушілеріне не қызметті алушыларына үсынатын режимге қатысты формальды түрде осындай немесе формальды түрде ерекшеленетін режим үсыну арқылы осы Хаттаманың 21-тармагында көрсетілген міндеттемелерді орындай алады.

Формальды түрде осындай немесе формальды түрде ерекшеленетін режим, егер кез келген басқа мүше мемлекеттің

осындай (ұқсас) қызметтерімен, жеткізушілерімен және қызметті

алушыларымен салыстырганда осы мүше мемлекет қызметтерінің, жеткізушілерінің және (немесе) қызметті алушыларының пайдасына бәсеке шартын өзгертсе, қолайлылыгы томен деп есептеледі.

23. Осы Хаттаманың 21-тармағының ережелеріне қарамастан, эрбір мүше мемлекет басқа мүше мемлекеттің қызметтеріне, жеткізушілеріне және қызметті алушыларына қатысты ұлттық тізбелерде немесе осы Хаттамаға № 2 қосымшада көрсетілген жеке шектеулер мен шарттарды қолдана алады.

24. Әрбір мүше мемлекет кез келген мүше мемлекеттің түлғаларына құруға және қызметке қатысты осындай (ұқсас) жағдайларда өзінің аумағындағы өзінің тұлғаларына ұсынылатын режимнен кем болмайтын режим үсынады.

25. Әрбір мүше мемлекет кез келген мүше мемлекеттің түлғаларына осы мүше мемлекет өзінің тұлғаларына ұсынатын режимге қатысты формальды түрде осындай немесе формальды түрде ерекшеленетін режим үсыну арқылы осы Хаттаманың 24-тармағында көрсетілген міндеттемелерді орындай алады. Бүл ретте мүндай режим, егер кез келген басқа мүше мемлекеттің түлғаларымен салыстырганда осы мүше мемлекет түлгасының пайдасына бәсеке шартын өзгертсе, қолайлылыгы томен деп есептеледі.

26. Осы Хаттаманың 24-тармагының ережелеріне қарамастан, әрбір мүше мемлекет кез келген мүше мемлекеттің түлгаларын қүруга және олардың қызметіне қатысты үлттық тізбелерде немесе осы Хаттамага № 2 қосымшада көрсетілген жеке шектеулер мен шарттарды қолдана алады.

2. Қызметтер көрсету саудасы, қүру және қызмет кезіндегі неғүрлым қолайлы жагдай жасау режимі

27. Әрбір мүше мемлекет осындай (ұқсас) жағдайларда кез кслгсн басқа мүше мемлекеттің қызметтеріне және қызметтерді жеткізушілері мен алушыларына үшінші мемлекеттердің қызметтеріне және қызметтерді жеткізушілері мен алушыларына қолайлылығы осындай (ұқсас) жағдайда берілетін режимнен кем болмайтын режимді үсынады.

28. Осы Хаттаманьщ 27-тармағының ережелеріне қарамастан, әрбір мүше мемлекет кез келген басқа мүше мемлекеттің қызметтеріне, қызметтер жеткізушілері мен алушыларына қатысты үлттық тізбеде немесе осы Хаттамага № 2 қосымшада көзделген жеке алып қоюларды қолдануы мүмкін.

29. Әрбір мүше мемлекет өзінің аумағында қүруға және қызметке қатысты осындай (ұқсас) мэн-жайларда кез келген басқа мүше мемлекеттің түлгаларына үшінші мемлекеттердің түлғаларына, сондай-ақ олар қүрған түлғаларға берілетін режимнен қолайлығы кем болмайтын режимді үсынады.

3. Сандық және инвестициялық шаралар

30. Мүше мемлекеттер қызметтер корсету саудасына, қүруға және қызметке байланысты кез келген мүше мемлекеттің түлғаларына қатысты:

1) квота, экономикалық орындылығына тест нысанындағы немесе кез келген өзге де сандық нысандагы қызметтерді берушілер санына;

2) құрылатын, сатып алынатын және (немесе) бақыланатын заңды тұлгалардың, филиалдардың немесе өкілдіктердің, тіркелетін дара кәсіпкерлердің санына;

3) квота, экономикалық орындылыгына тест нысанындагы немесе кез келген өзге сандық нысандагы кез келген қызметтерді берушінің операцияларына;

4) құрылган, сатып алынган немесе бақыланатын заңды тұлга, филиал, окілдік, тіркелген дара кэсіпкер квота, экономикалық орындылыгына тест нысанындагы немесе кез келген озге сандық нысандагы қызметті жүзеге асыру барысында олардың операцияларына;

5) құру нысанына, оның ішінде заңды түлганың ұйымдық- құқықтық нысанына;

6) заңды тұлганың капиталындагы сатып алынатын үлес көлеміне немесе заңды түлғаны бақылау дәрежесіне;

7) белгілі бір қызметтер корсету секторында жүмыс істеуі мүмкін жеке түлгалардың жалпы санын немесе қызметтерді беруші жалга алатын және сандық квота немесе экономикалық орындылыгына тест нысанындагы белгілі бір қызмет көрсетуге қажетті және тікелей қатысы бар жеке түлгалар санын шектеуге қатысты шектеулерді енгізбейді және қолданбайды.

31. Әрбір мүше мемлекет кез келген мүше мемлекеттің қызметтеріне, қызметтерді берушілері мен алушыларына қатысты осы Хаттаманың 30-тармагында көрсетілген шектеулерді, егер осындай шектеулер үлттық тізбеде немесе осы Хаттамаға № 2 қосымшада көзделген жагдайда, енгізуі және қолданылуы мүмкін.

32. Мүше мемлекеттердің ешқайсысы мүше мемлекеттердің түлгаларына, сондай-ақ олар құрган түлғаларга қатысты қүруға және (немесе) қызметке байланысты қосымша мынадай:

1) шыгарылган тауарлардыц немесе қызметтердің барлығын немесе бір бөлігін экспорттау;

2) тауарларды немесе қызметтерді импорттау;

3) мүше мемлекеті шыгарган мемлекет болып табылатын тауарларды немесе қызметтерді сатып алу немесе пайдалану;

4) осы мүше мемлекеттің аумагында тауарларды сатуды немесе қызметтерді жеткізуді, осы мүше мемлекеттің аумагына тауарлар импортын немесе осы мүше мемлекеттің аумагынан тауарлар экспортын шектейтін және өндірілетін тауарлар (жеткізілетін қызметтер) көлемдеріне, жергілікті тауарларды немесе қызметтерді пайдалануга тәуелді немесе кәсіпорынның осы тармақта көрсетілген операцияларга байланысты тиесілі шетелдік валютага қол жеткізуін шектейтін талаптарды;

5) технологияларды, ноу-хауды және коммерциялық қүндылыгы бар өзге ақпаратты мүше мемлекеттердің өзге халықаралық шарттарында белгіленген бәсекелестік саясатын жүзеге асыру қагидалары сақталган жагдайда соттың немесе бәсекелестікті қоргау саласындағы уәкілетті органның шешімі негізінде беру жағдайларын қоепағанда, оларды беру талаптарын шарт ретінде енгізбейді және қолданбайды.

33. Әрбір мүше мемлекет басқа мүше мемлекеттердің түлгаларына қатысты осы Хаттаманьщ 32-тармагында көзделген қосымша талаптарды, егер осындай шектеулер үлттық тізбеде немесе осы Хаттамага № 2 қосымшада көзделген жагдайда, енгізуі және қолданылуы мүмкін.

34. Осы Хаттаманьщ 32-тармагында көрсетілген талаптарды орындау қүруга немесе қызметке байланысты кез келген мүше мемлекет түлгасының қандай да бір преференция алуы үшін негіз болып табылмайды.

4. Жеке түлгаларды алып өту

35. Шарттың XXVI тарауының ережелерін ескере отырып, үлттық тізбеде немесе осы Хаттамага № 2 қосымшада көзделген шектеулер мен талаптарды қоспаганда, эрбір мүше мемлекет өзінің аумагында қүрылган, сатып алынган немесе бақыланатын заңды түлга, филиал, өкілдік, тіркелген дара кәсіпкер қызметіне қатысты қызметкерлерді жалдауга байланысты шектеулерді қолданбайды және енгізбейді.

36. Осы Хаттаманьщ 35-тармагының ережелері, егер оларды қолдану қызметкерлерді азаматтыгына қарай нақты кемсітуге әкеліп соқпаса, қызметкерлердің біліміне, тәжірибесіне, біліктілігіне, іскерлік қасиетіне қойылатын талаптарға қолданылмайды.

37. Шарттың XXVI тарауының ережелерін ескере отырып, эрбір мүше мемлекет осы Хаттаманың 6-тармағы 22-тармақшасының бесінші абзацында көзделген тәсілмен қызметтер саудасына қатысатын және осы мүше мемлекеттің аумағында болған жеке тұлгаларға қатысты шектеулер қолданбайды және енгізбейді.

5. Бірыңғай қызметтер нарығын қалыптастыру

38. Осы бөлімнің мақсаттары үшін бірыңғай қызметтер нарығы деп нақты сектор шеңберінде қызметтер нарыгының жағдайы түсініледі, онда эрбір мүше мемлекет кез келген басқа мүше мемлекеттің тұлгаларына:

1) осы Хаттамага № 2 қосымшада көрсетілген жагдайлар мен шектеулерді қоспаганда, осы Хаттаманың 21, 24, 27, 29, 30 және 32-тармақтарында көзделген жагдайларда, шектеулерсіз, алып қоюларсыз және қосымша талаптарсыз қызметтерді жеткізуге және алуга;

2) қосымша заңды түлга нысанында қүрусыз қызметтер беруге;

3) қызметтерді беруші өзінің мүше мемлекетінің аумагында алыпгап қызметтер беруге рүқсат негізінде қызметтер жеткізуге;

4) қызметтерді беруші қызметкерлерінің кэсіби біліктілігін мойындауга қүқық үсынады.

39. Бірыңғай қызметтер нарығы қагидалары мүше мемлекеттерге қатысты өзара жагдайда әрекет етеді.

40. Бірыңгай қызметтер нарығы Одақ шеңберінде мүше мемлекеттер мен Комиссияның келісілген үсыныстары негізінде Жоғары кеңес бекіткен қызметтер секторларында эрекет етеді.

41. Мүше мемлекеттер бірыңгай қызметтер нарыгы қағидаларын қызметтер секторларының ең көп санына, соның ішінде үлттық тізбелерде көзделген алып қоюлар мен шектеулерді кезең-кезеңімен қысқарту жолымен өзара негізде таратуға үмтылады.

42. Жекелеген секторлар бойынша бірыңғай қызметтер нарығын қалыптастыру тэртібі мен кезеңдері Жогары кеңес бекітетін мүше мемлекеттер мен Комиссияның келіеілген үсыныетары негізінде әзірленетін ырықтандыру жоспарларында (бүдан әрі - ырықтандыру жоспарлары) көзделеді.

43. Ырықтандыру жоспарлары жеке мүше мемлекеттер үшін қызметтердің жеке секторларын ырықтандырудың тым кеш мерзімдерін көздеуі мүмкін, бірақ бүл басқа мүше мемлекеттер үшін осындай қызметтер секторларында озара жагдайда бірыңгай нарық қүруға кедергі болып табылмайды.

44. Бірыңгай қызметтер нарыгы қагидалары әрекет етпейтін секторларга қатысты осы тараудың 1 - 4-кіші бөлімдерінің ережелері қолданылады.

6. Қызметтер көрсету саудасы, инвестициялар құру, қызметі және

инвестицияларды жүзеге асыру мәселелері бойынша үшінші мемлекеттермен өзара қарым-қатынастар

45. Осы Хаттамада ештеңе мүше мемлекеттерге үшінші мемлекеттермен осы Хаттаманьщ 46-тармағының талаптарына сай келетін экономикалық интеграция туралы халықаралық келісімдер жасауға кедергі келтірмейді.

Осындай экономикалық интеграция туралы халықаралық келісім жасаған эрбір мүше мемлекет осындай (ұқсас) жагдайларда осындай экономикалық интеграция туралы халықаралық келісім шеңберінде үсынатын жецілдіктерді мүше мемлекеттерге үсынады.

Осы тармақта жеңілдіктер деп мүше мемлекеттің оның үлттық тізбесінде көзделген бір немесе бірнеше шектеуді оныц алып тастауы түсініледі.

46. Осы Хаттаманьщ мақсаттары үшін мынадай өлшемдерге сай келетін:

1) қызметтер корсету секторыныц қомақты бөлігін қамтитын, сондай-ақ қызметтерді беру тәсілдерініц және қүру мен қызмет мәселелерінің бір де біреуін ешқандай жагдайда да априори көрінеу жоққа шығармайтын;

2) қолданыстагы кемсітушілік шараларын жоюга және жаңаларын енгізуге тыйым салуга багытталган;

3) қызметтер корсету саудасын ырықтандыруга, қүруга және қызметке багытталган халықаралық келісімдер мүше мемлекеттер

мен үшінші мемлекет арасындағы экономикалық интеграция туралы халықаралық келісімдер деп танылады.

Ұқсас халықаралық келісімдердің мақсаты оган қатысушылар арасындагы қызметтер көрсету саудаеын және құру мен қызмет шарттарын оңайлату болып табылады. Кез келген үшінші мемлекетке қатысты мұндай келісім ол белгілі бір секторлардағы немесе кіші секторлардағы қызметтер саудасындағы кедергілердің жалпы деңгейінің үқсас келісім жасалғанға дейін қолданылған деңгеймен салыстырғанда жоғарылауына алып келмеуге тиіс.

47. Үшінші мемлекетпен экономикалық интеграция туралы халықаралық келісім жасасқан мүше мемлекет оған қол қойылған күннен бастап 1 ай ішінде басқа мүше мемлекеттерге оның жасалғаны туралы ақпарат беруге міндетті.

48. Мүше мемлекеттер үшінші мемлекеттермен қызметтер саудасына, инвестициялар қүруға, қызметіне және инвестицияларды жүзеге асыруға қатысты өзінің сыртқы сауда саясатын өз бетінше анықтайды.

7. Қызметтер алушының қосымша құқықтары

49. Шарттың XV бөлімінің ережелерін ескере отырып, әрбір мүше мемлекет қызметтер алушыға қатысты қызметтер берушінің таңдауын немесе қүзыретті органдардың рүқсатын алу міндетін қоса алғанда, басқа мүше мемлекеттің қызметтер берушісі көрсететін (көрсеткен) қызметтерді алуға, пайдалануға немесе ақы төлеуге құқығын шектейтін талаптар немесе ерекше жағдайлар белгілемейді.

50. Шарттың XV бөлімінің ережелерін ескере отырып, әрбір мүше мемлекет қызметтер алушыға қатысты оның азаматтығына, тұрғылықты жеріне немесе құрылу немесе қызмет жеріне байланысты кемсітушілік талаптарын немесе ерекше жағдайларды қолданбауды қамтамасыз етеді.

51. Әрбір мүше мемлекет:

1) қызметтер берушілерді қызметтер алушыларға Шартқа және мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес қажетті ақпаратты үсынуды;

2) қүзыретті органдарды қызметтер алушылардың қүқықтары мен заңды мүдделерін қорғау бойынша шаралар қабылдауды міндеттейді.

52. Осы Хаттамада ештеңе мүше мемлекеттің зейнетақымен қамсыздандыру және халықты әлеуметтік қолдау мэселелерін қоса алғанда, оның элеуметтік саясатын жүзеге асыру үшін қажетті кез келген шараларды қабылдауға қүқығын қозғамайды.

Шарттың XIX, XX және XXI бөлімдерінде қамтылатын қызметтерге түтынушылардың қол жеткізу және осындай қызметтерді түтынушыларға үсынылатын режим мәселелері осы бөлімдердің ережелерінде тиісінше реттеледі.

8. Рұқсаттарды және кәсіби біліктілікті өзара мойындау

53. Ырықтандыру жоспарлары жүзеге асырылатын секторларда қызметтер беруге рұқсатты мойындау осы Хаттаманың 54 және (немесе) 55-тармақтарында көзделген шараларды қабылдаған соң қамтамасыз етіледі.т

54. Өзара консультациялар негізінде (соның ішінде ведомствоаралық сипаттағы) мүше мемлекеттер осындай секторларда реттеудің маңызды баламалығына қол жеткізуіне байланысты осындай нақты секторларда қызметтер беруге рүқсатты өзара мойындау туралы шешім қабылдауы мүмкін.

55. Ырықтандыру жоспарларымен:

1) мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру жолымен, нақты қызметтер секторлары бойынша осындай үйлестіруді аяқтау мерзімдерін белгілеумен қызметті жүзеге асыруға (соның ішінде рүқсат ету талаптары мен рәсімдері) рүқсат беру тетіктерін кезең- кезеңімен жақындату;

2) Шарттың 68-бабына сэйкес экімшілік ынтымақтасу тетіктерін

3) қызметтерді берушілер қызметкерлерінің кэсіби біліктілігін мойындау қамтамасыз етіледі.

56. Егер кәсіби қызметтерді жүзеге асыруға рүқсат алу үшін кәсіби емтихан тапсыру талап етілген жагдайда, эрбір мүше мемлекет осындай кәсіби емтихан тапсырудың кемсітпейтін тэртібін қамтамасыз етеді.

9. Қызметтер саудасы кезінде және құру мен (немесе) қызметке қатысты ішкІ реттеу

57. Әрбір мүше мемлекет осы мүше мемлекеттің қызметтер саудасына, қүруға және қызметке эсер ететін шараларының барлығы парасатты, объективті және эділ түрде қолданылуын қамтамасыз етеді.

58. Әрбір мүше мемлекет сот, төрелік немесе әкімшілік органдарды немесе мүдделері қозгалган басқа мүше мемлекет тұлғаларының сүрауы бойынша қызметтер саудасына, қүруға және қызметіне эсер ететін экімшілік шешімдерді озгерту мақсатында дереу қарауды және негізделген түрде қабылдауды қамтамасыз ететін рэсімдерді іс жүзінде мүмкіндігінше жылдам сақтайды немесе құрады. Аталған рәсімдер мүндай экімшілік шешімдерді қабылдауға уәкілеттік берілген органға тәуелсіз болмайтын жағдайларда мүше мемлекет рәсімдердің шынында да объектнвті және эділ қарауға неғіз болуын қамтамасыз етеді.

59. Осы Хаттаманьщ 58-тармағының ережелер і мүше мемлекетке оның конституциялық тәртібіне немесе оның сот жүйесінің табиғатына сыйыспайтын жағдайларда осы Хаттаманьщ 58- тармағында корсетілген органдарды немесе рәсімдерді құруға талап қоюды көздемейді.

60. Қызметтер корсету саудасына, қүруға және (немесе) қызметке рұқсат алу қажет болған жағдайда мүше мемлекеттің қүзыретті органдары мүше мемлекеттін; заңнамасы талаптарына және реттеу қағидаларына сэйкес ресімделген деп саналған өтініш ұсынылганнан кейін ақылға қонымды уақыт кезеңі ішінде өтініш берушіге өтінішті қарау және оны қарастыру нәтижесі бойынша қабылданган шешім туралы хабарлайды.

Мүше мемлекет заңнамасының талаптарына сэйкес құжаттардың барлыгы және (немесе) мәлімет алынбайынша, көрсетілген өтініш тиісінше ресімделген болып саналмайды.

Кез келген жагдайда өтініш берушіге өтінішке техникалық түзетулер енгізуге мүмкіндік беріледі.

Өтініш берушінің сүрауы бойынша мүше мемлекеттің құзыретті органдары шамадан тыс кідіртпей, өтінімді қарау барысы туралы ақпарат береді.

61. Қызметтер корсету саудасына, қүру және (немесе) қызмет кезінде рүқсат ету талаптары мен рәсімдері ақталмайтын кедергілер жасамауын қамтамасыз ету үшін Комиссия мүше мемлекеттермен келісім бойынша Жогары кеңес бекітетін қагидаларды эзірлейді. Бүл қагидалардың мақсаты осы рұқсат ету талаптары мен рәсімдері өзгелер қатарында:

1) қүзыреттілік және қызметтер корсету саудасын және қызметті жүзеге асыруга қабілеттілік сияқты объективті және жария өлшемдерге негізделуін;

2) жүзеге асырылатын қызметтің қауіпсіздігін, сондай-ақ берілетін қызметтің қауіпсіздігі мен сапасын қамтамасыз ету үшін қажетті шамадан артық ауыртпалықтың болмауын;

3) қызметтер көрсету саудасы, құру және (немесе) қызмет үшін шектеу болып табылмайтынын қамтамасыз ету болады.

62. Мүше мемлекеттер пайданы жоятын немесе қысқартатын

және:

1) осы Хаттаманьщ 61-тармағында аталған олшемдерге сэйкес келмейтін;

2) мүше мемлекеттің заңнамасымен белгіленбеген және Шартқа қол қойған күнге тиісті мүше мемлекет қолданбайтын рүқсат ету талаптары мен рәсімдерін қолданбайды.

63. Мүше мемлекеттің осы Хаттаманьщ 62-тармағында көрсетілген міндеттемелерді орындау фактісін анықтау кезінде мүшелігі барлық мүше мемлекеттер үшін ашық халықаралық үйымдардың халықаралық стандарттары назарға алынады.

64. Егер мүше мемлекет қызметтер корсету саудасына, қүруға және (немесе) қызметке қатысты рүқсат ету талаптары мен рәсімдерін қолданса, онда мүндай мүше мемлекет:

1) рүқсаттар беруге жауапты қүзыретті органдары атауларының жариялануын немесе өзгеше түрде жалпының назарына жеткізілуін;

2) барлық рүқсат ету талаптары мен рәсімдердің мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленуін және рүқсат ету рәсімдерін белгілейтін немесе қолданатын кез келген акт және талап оның күшіне енген күнге дейін жариялануын;

3) қүзыретті органдар рүқсат беру не беруден бас тарту туралы шешімді мүше мемлекеттің заңнамасының талаптарына сэйкес ресімделген деп саналған өтінім үсынылғаннан кейін, мүше мемлекеттщ заңнамасында аиқындапған ақылға қонымды уақыт кезеңі ішінде, әдетте рүқсат беруге өтініш алган күннен бастап 30 жұмыс күнінен кешіктірмей қабылдауын қамтамасыз етеді. Мүндай мерзім рүқсат беру рэсімдерін жүзеге асыру үшін қажетті барлық құжаттарды және (немесе) мәліметтерді алу және өңдеу үшін қажетті ең аз уақытқа сүйене отырып анықталады;

4) қызметті жүзеге асыруга қүқық үшін алынатын алымдарды қоспаганда, өтінішті үсынуга және қарауга байланысты алынатын кез келген алымдардың өздері қызметтер корсету саудасы, құру және қызмет үшін шектеу болып табылмауын және қүзыретті органның өтінішті қарауга және рүқсат беруге байланысты шыгындарына негізделуін;

5) осы тармақтың 3-тармақшасында көрсетілген уақыт кезеңі откен соң және өтініш берушінің талабы бойынша осы Хаттаманың 60-тармагына сэйкес мүше мемлекеттің қүзыретті органы өтініш берушіге оның өтінішін қараудың жай-күйі туралы, сондай-ақ бүл өтініш тиісінше толтырылган деп саналатыны не саналмайтыны туралы хабарлауын қамтамасыз етеді.

Кез келген жагдайда өтініш берушіге осы Хаттаманың 57, 58, 60, 62 және 64-тармақтарында көзделген қүқықтар берілуі тиіс.

6) өтінішін қабылдаудан бас тартылган өтініш берушінің жазбаша талабы бойынша өтінішті қабылдаудан бас тартқан қүзыретті органның өтініш берушіге мүндай бас тартудың себептері туралы жазбаша хабарлауын қамтамасыз етеді. Бүл ретте, осындай ереже қүзыретті органнан ашылуы заңды орындауга кедергі келтіретін немесе өзгеше түрде қоғамдық мүдделерге немесе мүше мемлекет қауіпсіздігін елеулі мүдделеріне қайшы келетін ақпаратты ашуды талап ететіндей ретінде түсіндірілмеуге тиіс;

7) өтініш қабылдаудан бас тартылған жағдайда, егер қүзыретті орган осындай өтінішті тиісті ресімделмеуі себебінен қабылдаудан бас тартса, өтініш берушінің жаңа өтініш беруін;

8) қызметтерді жеткізуге берілетін рүқсаттың мүше мемлекеттің осындай рүқсаттарда көрсетілетін бүкіл аумағында қолданылуын қамтамасыз етеді.

VII. Инвестициялар

1. Жалпы ережелер

65. Осы бөлімнің ережелері мүше мемлекеттердің инвесторлары басқа мүше мемлекеттің аумагында 1991 жылғы 16 желтоқсаннан бастап жүзеге асырған барлық инвестицияларына қатысты қолданылады.

66. Инвестицияны жүзеге асыру нысандарының бірі осы Хаттаманьщ 2-тармағының 24-тармақшасының үгымында қүру болып табылады. Мүндай инвестицияларға осы Хаттаманьщ 69 - 74-тармақтарының ережелерін қоспаганда, осы Хаттаманьщ ережелері қолданылады.

67. Инвестицияларды жүзеге асыру тэсілдерініц, сондай-ақ инвестициялар салынатын немесе қайта инвестицияланатын нысанның өзгеруі мұндай өзгерістің реципиент мемлекеттің заңнамасына қайшы келмеуі шартымен инвестиция ретінде олардың біліктілігіне эсер етпейді.

2. Құқықтық режим және инвестицияларды қорғау

68. Әрбір мүше мемлекет өз аумағында басқа мүше мемлекеттердің инвесторлары жүзеге асыратын инвестицияларға және инвестицияларға байланысты қызметке қатысты эділ және тең қүқықты режимді қамтамасыз етеді.

69. Осы Хаттаманың 68-тармағында көрсетілген режим қолайлылығы осы мүше мемлекеттің өзінің (үлттық) инвесторлары жүзеге асыратын инвестицияларына және мүндай инвестицияларға байланысты қызметке қатысты үсынатын режимінен кем болмауға тиіс.

70. Әрбір мүше мемлекет дәл осындай (ұқсас) жағдайларда кез келген басқа мүше мемлекеттіц инвесторларына, олардыц инвестицияларына және инвестицияларға байланысты қызметіне қолайлылығы кез келген үшінші мемлекеттіц инвесторларына, олардыц инвестицияларына және мүндай инвестицияларға байланысты қызметіне үсынылатын режимнен кем емес режим үсынады.

71. Осы Хаттаманың 69 және 70-тармақтарында көзделген режимдерді мүше мемлекеттер инвестордыц тацдауы бойынша

режимдердің қайсысы неғұрлым қолайлы болатындығына қарай ұсынуы тиіс.

72. Әрбір мүше мемлекет өз аумағында басқа мүше мемлекеттердің инвесторлары инвестицияларды жүзеге асыруға қолайлы жағдайлар жасайды және өзінің заңнамасына сэйкес мүндай инвестицияларға рүқсат береді.

73. Әрбір мүше мемлекет өзінің заңнамасына сэйкес басқа мүше мемлекеттердің инвесторларының қызметін шектеу, сондай-ақ осы Хаттаманың 69-тармағында көрсетілген үлттық режимнен өзге де алып қоюларды қолдану және енгізу қүқығын өзіне қалдырады.

74. Осы Хаттаманьщ 70-тармағының ережелері мүше мемлекетті инвестицияларға және бүл мүше мемлекетке қосарланған салық салуды болғызбау туралы халықаралық шарттардың немесе салық салу мәселелері бойынша басқа да уағдаластықтардың, сондай-ақ осы Хаттаманьщ 46-тармағында көрсетілген келісімдердің негізінде берілетін немесе келешекте берілуі мүмкін басқа мүше мемлекеттердің инвесторларының осындай инвестициялармен байланысты қызметке қатысты кез келген режимнің, преференцияның немесе артықшылықтың басымдығын міндеттеу ретінде түсіндірілуі тиіс емес.

75. Әрбір реципиент мемлекет басқа мүше мемлекеттердің инвесторларына олар барлық салық және реципиент мемлекеттіц заңнамасында көзделген өзге де міндеттемелерді орындағаннан кейін мыналарға:

1) инвестицияларды жүзеге асыру нәтижесінде алынған кірістерді реципиент мемлекеттің заңнамасында тыйым салынбаған кез келген мақсатта пайдалану және иелік ету құқығына;

2) инвестицияларды жүзеге асыру нәтижесінде алынған кірістерді реципиент мемлекеттіц зацнамасында тыйым салынбаған кез келген мақсатта пайдалану және иелік ету қүқығына;

3) инвестордыц қалауы бойынша кез келген елге осы Хаттаманыц 8-тармағында көрсетілген инвестицияларга байланысты ақша қаражатын (ақшаны) аударуды және төлемдерді жүзеге асыру құқығына кепілдік береді.

76. Әрбір мүше мемлекет өзініц зацнамасына сэйкес өз аумагында басқа мүше мемлекеттер инвесторларыныц инвестицияларын қорғауға кепілдік береді және оны қамтамасыз етеді.

3. Залалды өтеу және инвесторларға кепілдік беру

77. Инвесторлар мүше мемлекеттіц аумағындағы азаматтық тэртіпсіздіктер, эскери іс-қимылдар, революция, бүлік, тотенше жағдай енгізу немесе өзге де осындай мэн-жайлардыц нэтижесінде олардыц инвестицияларына келтірілген залалдыц орнын толтыруға қүқығы бар.

78. Бүл ретте, мүндай инвесторларға мүше мемлекет өзінің үлттық инвесторларына немесе үшінші мемлекеттіц инвесторларына осындай залалды өтеуге байланысты осы мүше мемлекет қолданатын

шараларға қатысты инвестор үшін қандай режим едэуір қолайлы болып табылатындығына байланысты қолайлылығы кем емес режим ұсынылады.

4. Экспроприация кезіндегі инвесторлардың құқықтарына кепілдік беру

79. Бір мүше мемлекеттің инвесторларының инвестициялары мүндай шаралар кемсітушілік болып табылмайтын және жылдам, барабар өтемақы төлеумен қамтамасыз етілетін қоғамдық мүдде үшін реципиент мемлекеттіц зацнамасында белгіленген тэртіппен қолданылатын жағдайларды қоспағанда, тікелей немесе жанама экспроприацияға (бүдан әрі - экспроприация) немесе мемлекет меншігіне алуға, сондай-ақ экспроприация немесе мемлекет меншігіне алу салдары бойынша тең күші бар өзге де шараларға үшырауы мүмкін емес.

80. Осы Хаттаманыц 79-тармағында көрсетілген өтемақы оларды нақты экспроприация күні не экспроприация туралы жалпы белгілі болған күні алдындағы күн инвесторлардыц экспроприацияланатын инвестицияларыныц нарықтық қүнына сәйкес келуге тиіс.

81. Осы Хаттаманыц 79-тармағында көрсетілген өтемақы реципиент мемлекеттің зацнамасында көзделген мерзімде кідіріссіз, бірақ экспроприация күнінен бастап үш айдан кешіктірмей еркін айырбасталатын валютамен төленеді және реципиент мемлекет аумагынан шетелге еркін аударылады.

Өтемақыны төлеу кідіртілген жагдайда экспроприация күнінен бастап өтемақы нақты төленетін күніне дейін өтемақы сомасына 6 айға дейінгі мерзімде АҚШ долларымен, бірақ LIBOR мөлшерлемесінен кем емес нақты берілген кредиттер бойынша ұлттық банкаралық нарық мөлшерлемесі бойынша есептелетін немесе инвестор мен мүше мемлекет арасындагы уагдаластық бойынша айқындалатын тәртіппен пайыздар есептеледі.

5. Инвестор қүқықтарының ауысуы

82. Реципиент мемлекеттің аумагындағы өз мемлекеті инвесторыныц инвестицияларына байланысты коммерциялық емес тэуекелдерден қорғау кепілдігініц негізінде осындай инвесторға толем жасаған мүше мемлекет немесе ол өкілеттік берген орган суброгация тәртібімен инвестордың қүқықтарын инвестордыц озі сияқты көлемде жүзеге асыра алады.

83. Осы Хаттаманыц 82-тармағында корсетілген құқықтар осы Хаттаманыц 21, 24, 27, 29, 30 және 32-тармақтарыныц ережелеріне нүқсан келтірмей реципиент мемлекеттіц зацнамасына сэйкес жүзеге асырылады.

6. Инвестициялық дауларды шешу тәртібі

84. Осы Хаттаманың 77-тармағына сэйкес залалды өтеу және осы Хаттаманың 79 - 81-тармақтарында көзделген өтемақы ретінде алынған соманы төлеудің мөлшеріне, шарттарына немесе тэртібіне немесе осы Хаттаманың 8-тармағында көзделген төлемдер мен ақша қаражатын аударуды жүзеге асырудың тэртібіне қатысты дауларды қоса алғанда, реципиент мемлекет пен басқа мүше мемлекеттің инвесторы арасындағы осы инвестордың реципиент мемлекеттің аумағындағы инвестицияларына байланысты туындаған даулар мүмкіндігінше келіссөздер жолымен шешіледі.

85. Егер дау даудың кез келген тарабы оны келіссөздер жолымен шешу туралы жазбаша хабарлаған күннен бастап 6 ай ішінде келіссөздер жолымен шешілмесе, онда ол инвестордың таңдауы бойынша мыналардың:

1) тиісті дауларды қарауға қүзыретті реципиент мемлекет сотыныц;

2) дауға қатысушылармен келісілген, кез келген мемлекеттің сауда палатасының жанындагы халықаралық коммерциялық төреліктің;

3) егер дау тараптары өзгеше келіспесе, Біріккен Үлттар Ұйымыныц Халықаралық сауда қүқыгы жөніндегі комиссиясыныц (ЮНСИТРАЛ) торелік регламентіне сәйкес қүрылуга және әрекет етуге тиіс ad hoc төрелік сотыныц;

4) 1965 жылғы 18 наурыздағы Мемлекеттер мен екінші

мемлекеттің жеке немесе заңды тұлғалары арасындагы инвестициялық дауларды реттеу туралы конвенцияга сэйкес құрылған, осы Конвенцияның ережелеріне сэйкес (дау тараптарының екі мүше мемлекеті үшін ол күшіне енген жагдайда) немесе Инвестициялық дауларды реттеу жөніндегі халықаралық орталықтың қосымша ережелеріне сэйкес дауды шешу үшін (дау тараптары мүше мемлекетінің екеуі немесе бірі үшін Конвенция күшіне енбеген жағдайда) Инвестициялық дауларды реттеу жөніндегі халықаралық орталықтың қарауына берілуі мүмкін.

86. Дауды реттеу үшін үлттық сотқа не осы Хаттаманьщ 85-тармағының 1 және 2-тармақшаларында көрсетілген төрелік соттардың біріне берген инвестордың осы дауды қандай да бір басқа сотқа немесе төрелік сотқа қарауға қайта беруге қүқығы жоқ.

Инвестордың сотқа немесе Хаттаманьщ 85-тармағында көрсетілген торелік сотқа қатысты таңдауы түпкілікті болып табылады.

87. Осы Хаттаманьщ 85-тармағының сэйкес қаралатын дау жоніндегі кез келген төрелік шешім дау тараптары үшін түпкі және міндетті болып табылады. Әрбір мүше мемлекет өз заңнамасына сэйкес мүндай шешімнің орындалуын қамтамасыз етуге міндеттенеді.

Қызметтер көрсету саудасы, құру қызмет және инвестацияларды жүзі асыру туралы хаттамага

№ 1 қосымша

Электр байланысының көрсетілетін қызметтерімен сауда

тәртібі

1. Осы Тэртіп мүше мемлекеттердің электр байланысы саласындагы қызметтің жүзеге асырылуын реттейтін шараларына қолданылады.

2. Осы Тәртіп пошта байланысы саласындагы қызметке қолданылмайд ы.

3. Осы Тәртіптегі ештеңе мүше мемлекеттердің кез келгенінен ортақ пайдаланымдагы электр байланысы желісіне қосылмаған электр байланысы желілеріне қатысты айрықша талаптар белгілеуді талап етуші (не мүше мемлекеттен оның юрисдикциясындагы қызметтер берушілерді міндеттеуді талап етуші) ретінде түсіндірілмейді.

4. Осы Тэртіпте пайдаланылатын негізгі ұғымдар мыналарды білдіреді:

«ортақ пайдаланымдагы электр байланысы желісі» - мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес мүше мемлекеттің аумагында электр байланысы қызметтерін кез келген пайдаланушыға электр байланысы қызметтерін өтеулі түрде көрсетуге арналган байланыс қүралы мен

желюін қамтитын технологиялық жүие;

«электр байланыеының әмбебап көреетілетін қызметтері» - кез келген елді мекенде электр байланыеы қызметтерін кез келген пайдаланушыга белгіленген еапамен және осы қызметтердің қолжетімділігін қамтамасыз ететін багамен қызмет көрсету эмбебап қызмет көрсету операторлары үшін міндетті болып табылатын, мүше мемлекет белгілеген электр байланысы қызметтерінің тізбесі;

«электр байланысының көрсетілетін қызметтері» - электр байланысы хабарларын қабылдау, өңдеу, сақтау, беру және жеткізу жөніндегі қызмет.

5. Әрбір мүше мемлекет ортақ пайдаланымдагы электр байланысы желілеріне және электр байланысы қызметтеріне қол жетімділік шарттары туралы ақпараттың (қызмет көрсету шарттары, оның ішінде осындай желілерге техникалық қосылу ерекшелігінің тарифтері (багалары) туралы, осындай қолжетімділік пен пайдалануды қозгайтын стандарттарды дайындауға және қабылдауга жауапты органдар, түпкілікті жабдықтарды немесе басқа да аппаратураны қосуга қатысты шарттар, сондай-ақ егер мұндайлар қажет болса, хабарламаларга, тіркеуге немесе лицензиялауга және өзге де кез келген рүқсат ету рәсімдеріне қойылатын талаптар туралы ақпаратты қоса алганда) жалпыга қолжетімді болуын қамтамасыз етеді.

6. Электр байланысы қызметтерін корсету жөніндегі қызмет мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары берген лицензиялардың негізінде олардың белгіленген аумақтық шекаралары шегінде мерзімдері сақтала және мүше мемлекеттердің заңнамасында

белгіленген тәртіппен әрбір электр байланысы операторына берілген нөмірлеу пайдаланыла отырып жүзеге асырылады.

7. Электр байланысы қызметтерін корсету жөніндегі қызметті радиожиілік спектрін пайдалана отырып жүзеге асырған кезде, мүше мемлекеттің аумағында қызметті жүзеге асыруға арналған лицензиядан басқа, мүше мемлекеттің уәкілетті органының тиісті радиожиілік белдеулерін, радиожиілік арналарын және радиоэлектрондық қүралды пайдалану үшін радиожиілікті боліп беру және тиісті радиожиіліктерді және (немесе) радиожиілік арналарын беру (тағайындау) туралы шешімін алу да қажет.

8. Радиожиілік белдеулерін, радиожиілік арналарын немесе радиожиіліктерді бөліп беру, радиожиіліктерді немесе радиожиілік арналарын беру (тағайындау), радиожиілік спектрін пайдалану қүқығына рүқсаттарды беру мүше мемлекеттердің зацнамасында белгіленген тэртіппен жүзеге асырылады.

9. Радиожиілік спектрін бөлумен және пайдаланумен байланысты төлемдер мүше мемлекеттердің зацнамасында белгіленген тәртіппен және молшерде алынады.

10. Мүше мемлекеттер электр байланысы желілері мен қызметтеріне кемсітусіз тең қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін қүқықтық және экімшілік шараларды қоса алғанда, барлық қажетті шараларды қабылдайды.

11. Электр байланысы операторының электр байланысы қызметтерін корсету нарығындағы жағдайына қарамастан, оны ортақ пайдаланымдағы электр байланысы желілеріне қосуды мүше

мемлекеттердің салыстырмалы жағдайларда жұмыс істейтін басқа электр байланыеы операторлары үшін көзделгеннен де кем емес қолайлы жағдайлардағы техникалық мүмкіндіктер болған кезде мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес жүзеге асырылады.

12. Мүше мемлекеттер электр байланысы қызметтерінің жекелеген түрлеріне тарифтерді мемлекеттік реттеуді енгізуге және қолдануға қүқылы. Электр байланысы қызметтеріне арналған тарифтерді қалыптастыру мүше мемлекеттің заңнамасының талаптарына негізделуге тиіс.

Мүше мемлекеттер мүше мемлекеттердің кез келгенінің түлғаларына болу елінің операторларымен электр байланысы қызметтерін көрсетуге шарт жасасқан жагдайда, болу елінің тарифтері бойынша қызмет көрсетуге кепілдік береді.

13. Тарифтері мемлекеттік реттеуге жатпайтын электр байланысы қызметтерінің түрлеріне қатысты мүше мемлекеттер мүше мемлекеттердің байланыс қызметтерін берушілердің, сондай-ақ алушылардың арасындағы бәсекелестіктің шарттарын бүрмалауга кедергі келтіретін бәсекелі заңнаманың болуын және тиімді қолданылуын қамтамасыз етеді.

14. Комиссия Кеңесі 2020 жылгы 1 қаңтарга қарай мүше мемлекеттердің телефон трафигін өткізу жөніндегі қызметтерге арнап бага белгілеуге бірыңгай тәсілін бекітуі тиіс.

15. Мүше мемлекеттердің электр байланысы операторларының оператораралық шарттардың негізінде, сондай-ақ желілердің техникалық мүмкіндіктерін ескере отырып, транзиттікті қоса алганда,

трафикті кедергісіз өткізуін қамтамасыз ету үшін мүше мемлекеттер барлық қажетті шараларды қабылдайды.

16. Мүше мемлекеттер өз аумағында халықаралық шақыру аяқталуы есебінен жергілікті және қалааралық электр байланыс қызметтерін субсидиялауды қолданбайтынына кепілдік береді.

17. Радиожиілік спектрінің ресурстарын, еондай-ақ нөмірлеу ресурсын бөлу және пайдалану мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

18. Мүше мемлекеттер өз аумағында осы саладағы халықаралық үйымдардың үсынымдарында көзделген бірыңғай қағидаттар мен қағидалардың негізінде электр байланысының әмбебап қызметтерін көрсетуге кепілдік береді. Әрбір мүше мемлекет әмбебап қызмет жөніндегі міндеттемелерді өзі айқындауға қүқылы. Бүл міндеттемелер олардың бәсекелестік түрғысынан ашықтық, кемсітпеушілік және бейтараптық негізде жүзеге асырылуы және осы мүше мемлекет белгілеген әмбебап қызметтің түрі үшін қажет болатындай неғүрлым ауыртпалықты болмауы шартымен бәсекеге қарсы ретінде қаралмайтын болады.

19. Мүше мемлекеттердің реттеуші органдары электр байланысы операторларына тәуелсіз және оларга есеп бермейді. Осындай органдардың шешімдері осы нарықтың барлық қатысушыларына қатысы бойынша әділ сипатқа ие болуға тиіс.

Қызметтер көрсету саудасы, құру, қызмет және инвестицияларды жүзеге асыру туралы хаттамага

№ 2 қосымша

Қызметтің барлық секторлары мен түрлеріне қатысты мүше мемлекеттер сақтайтын «көлденең» шектеулердің тізбесі

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу негіз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік құқықтық акт)

I. Беларусь Республикасы

23 және 26-тармақтар

Беларусь Республикасының Бюджет кодексі,

Беларусь Республикасының Салық кодексі Беларусь Республикасының тиісті жылға арналған республикалық бюджет туралы зандары,

Беларусь Республикасы Президентінің «Занды тұлғаларға және дара кәсіпкерлерге мемлекеттік колдау көрсетудің тэртібін құқықтық реттеуді жетілдіру туралы» 2006 жылгы 28 наурыздағы № 1 82 Жарлығы,

Беларусь Республикасының, республикалық және жергілікті мемлекеттік органдардың норматнвтік құқықтық актілері

23 және 26-тармақтар

2. Жер учаскелері шетелдік занды тұлғаларда

Беларусь Республикасы Президентінің «Жер учаскелерін

Шектеу Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) Шектеуді қолдану үшін негіз (нормативтік құқықтық акт)

және дара кәсіпкерлерде жалдау құқығында ғана болуы мүмкін алып қою және ұсыну туралы» 2007 жылгы 27 желтоқсандағы № 667 Жарлығы.

Беларусь Республикасының Жер туралы кодексі

3. Концесснонерді тандау рәсімі және концессиялық келісімнің қолданыстағы шарттарының тізбесі Беларусь Республикасының заңнамасына сәйкес белгіленеді. Концесснялық шарт негізінде концессия объектісін пелену және пайдалану қызметі немесе құқығы, оның ішінде оның шарттарын айқындау 15 -17, 23,26,31 және 33-тармақтар «Концессиялар туралы» 2013 жылғы 12 шілдедегі № 63-3 Беларусь Республикасының Заңы,

Беларусь Республикасы Президентінің «Беларусь Республикасында инвестициялық қызмет үшін қосымша жағдайлар жасау туралы» 2009 жылғы 6 тамыздағы № 10 Декреті,

«Инвестициялар туралы» 2013 жылғы 12 шілдедегі Беларусь Республикасының № 53-3 Заңы

23 және 26-тармақтар

«Жануарлар әлемі турапы» 2007 жылғы 10 шілдедегі Беларусь Республикасының № 257-3 Заңы

4. Нақты аумақта немесе акватормяда жануарлар әлемін пайдалануға ұсынуда басымдық Беларусь Республикасының занды тұлғалары мен азаматтарына беріледі

5. Жерге орналастыруды (жерді түгендеу, жерлерді пайдалануды жоспарлау, жерге орналастыру объектілерінің шекараларын белгілеу (қалпына келтіру) және бекіту, жерді пайдалану мен қорғаудың тиімділігін арттыруға бағытталған басқа жерге орналастыру іс- шараларын жүргізу жөніндегі іс-шаралар) мемлекеттік басқарудың арнайы уәкілетті органына бағынысты (жүйеге кіретін) мемлекеттік ұйымдар ғана жүзеге асырады

16, 17, 23, 26 және 31-тармақтар

«Мемлекеттің ғана меншігіндегі объектілер және жүзеге асырылуына мемлекеттің айрықша құқығы қолданылатын қызметтің түрлері туралы» Беларусь Республикасының 2010 жылғы 15 шілдедегі № 169-3 Заңы,

Беларусь Республикасы Президентінің «Жер учаскелерін алып қою және ұсыну туралы» 2007 жылғы 27 желтоқсандағы № 667 Жарлығы

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (норматнвтік кұқықтық акт)

16, 17, 23, 26 және 31-тармақтар

6. Жылжымайтын мүлікті, оған құқықтарды және олармен жасалатын мәмілелерді техникалық түгендеуді және мемлекеттік тіркеуді мемлекеттік басқарудың арнайы уәкілетті органына бағынысты (жүйеге кіретін) мемлекеттік ұйымдар ғана жүзеге асырады

«Мемлекеттің ғана меншігіндегі объектілер және жүзеге асырылуына мемлекеттің айрықша құқыгы қолданылатын қызметтің түрлері туралы» 2010 жылғы 15 шілдедегі Беларусь Республикасының № 169-3 Заңы, «Жылжымайтын мүлікті, оган құқықтарды және онымен жасалатын мэмілелерді мемлекеттік тіркеу туралы» 2002 жылғы 22 шілдедегі Беларусь Республикасының № 133-3 Заңы

16, 1 7, 23, 26 және 31-тармақтар

16, 17, 23, 26 және 31-тармақтар

7. Олармен мәмілелер және (немесе) өзге де зандық тұрғыдан алғанда маңызды әрекеттерді жасау үшін мемлекеттік мүлікті бағалауды мемлекеттік ұйымдар, жаргылық қорында мемлекеттік меншіктің үлесі 50%-дан артықты құрайтын, бағалау қызметін жүзеге асыратын ұйымдар. сондай-ақ мемлекеттік басқарудың арнайы уәкілетті органына багынысты (жүйеге кіретін) мемлекеттік ұйымдар жүзеге асырады

8. Нәтижелері жалпымемлекеттік, салааралық мәндерге ие геодезнялық және картографнялық жұмыстарды мемлекеттік басқарудың арнайы уэкілетті органына багынысты (жүйеге кіретін) мемлекеттік ұйымдар гана жүзеге асырады «Багалау қызметі туралы» Беларусь Республикасы Президентінің 2006 жылгы 13 қазандагы № 61 5 Жарлыгы

«Мемлекеттің гана меншігіндегі объектілер және жүзеге асырылуына мемлекеттің айрықша құқыгы қолданылатын қызметтің түрлері туралы» 2010 жылгы 15 шілдедегі Беларусь Республикасының № 169-3 Заңы

II. Қазақстан Республикасы 23 және 26-тармақтар

Қазақстан Республикасының Бюджет кодексі, Қазақстан Республикасының тиісті жылга арналган пиши тәртібі. осындай қолжетімділікті шектеуді қоса, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленеді және билік органдары белгілейді және Шарттың XXIV және XXV бөлімдерінің ережелеріне залал келтірместен, толық көлемде қолданылады

2. Тауарлы ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізуге және орман өсіруге арналган жер учаскелері шетелдік тұлгалардың жеке меншігінде болуы мүмкін емес. Шаруа немесе фермер қожалыгын, тауарлы ауыл шаруашылыгы өндірісін және орман өсіруді жүргізу үшін уақытша өтеулі жер пайдалану құқығы шетелдік тұлгаларга 10 жыл мерзімге беріледі

3. Қазақстан Республикасының шекаралық аймағында және шекаралық белдеуінде орналасқан жер учаскелерін шетелдіктерге, және шетелдік занды тұлғаларға жеке меншікке беруге жол берілмейді.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасының күзетілетін аймағына тікелей іргелесіп жатқан (үш шақырымдық аймақ) ауыл шаруашылыгы мақсатындағы жер учаскелері, егер Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы туралы зацнамасында өзгеше

23 және 26-тармақтар

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаныц тармақтары) (нормативтік қү:қықтық акт)

республнкалық бюджет туралы зандары, Қазақстан Республикасының, республикалық және жергілікті мемлекеттік органдардың нормативтік құқықтық актілері

Қазақстан Республикасының Жер кодексі

23 және 26-тармақтар

Қазақстан Республнкасының Жер кодексі,

«Қазақстан Республикасында колік туралы» 1994 жылғы 21 қыркүйектегі Қазақстан Республикасының № 156-ХІІІ Заңы,

«Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы» 2013 жылгы 16 қацтардағы № 70-V Қазақстан Республикасының Заңы

Шектеу Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) Шектеуді қолдану үшін негіз (нормативтік құқықтық акт)

көзделмесе, оларды делимитацняланганга және демаркацпяланганга дейін Қазақстан Республпкасының азаматтары мен занды тұлгаларына гана уақытша жер пайдалану құқыгымен беріледі

4. Тұрақты жер пайдалану құқыгы шетелдік жер 23 және 26-тармақтар Қазакстан Республикасының Жер кодексі

пайдаланушыларга тиесілі болмайды

5. Шарт күшіне енген күнге дейін «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» 2010 жылғы 24 маусымдағы № 291-IV Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жасасылған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен жер қойнауын пайдаланушы арасындағы жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарттарга қатысты осындай келісімшарттардың талаптары қолданылады1

6. Шарт күшіне енгеннен кейін «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» 2010 жылгы 24 маусымдагы № 291-IV Қазақстан Республикасының Заңына сэйкес жасасылган Қазақстан Республикасының Үкіметі мен жер

16, 17, 23,26, 31,33 және 35-тармақтар

16, 17, 23,26, 31, 33 және 35-тармақтар

«Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы»

2010 жылгы 24 маусымдагы № 291-IV Қазақстан Республикасының Заңы, «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» 1996 жылгы 27 қаңтардагы Қазақстан Республикасының Заңы, «Мүнай туралы» 1995 жылгы 28 маусымдагы Қазақстан Республикасының Заңы

«Жер койнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» 2010 жылгы 24 маусымдагы № 291-IV Қазақстан Республнкасының Заңы, «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» 1996 жылгы 27 қаңтардагы Қазақстан Республикасының Заңы, «Мүнай туралы» 1995

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік құқықтық акт)

жылғы 28 маусымдағы Қазакстан Республикасының Заңы

қоинауын паидаланушы арасындагы жер қойнауын пайдалануга арналган келісімшарттарға қатыстьг:

6.1. Қазақстан Республикасы инвестициялық келісімшартқа сэйкес Қазақстан Республикасының занды тұлгаларынан көрсетілетін қызметтсрді сатып алуды инвесторлардан талап ету құқығын сақтайды:

6.1.1. қатты пайдалы қызбапарды барлауға және өндіруге қатысты - инвестициялық келісімшартты іске асыруга байланысты осындай инвестор сатып алатын барлық көрсетілетін қызметтердің 50% аспайды

6.1.2. көмірсутегін барлауга және өндіруге қатысты:

6.1.2.1. 2016 жылгы 1 қаңтарға дейін - инвестициялық келісімшартты іске асыруға байланысты осындай инвестор сатып алатын

2 Аталған алып қоюлар Қазақстан Республикасының ДСҰ-ға косылуы туралы хаттамада көзделген тэртіппен және жағдайларда сақталады және қолданылады.

1 Қазакстан Республикасының занды тұлғасымен жасалған келісімшарттар. егер бұл тұлға Қазақстан Республикасының аумағында келісілген кызмет түрін жүзеге асырмаса, назарға алынбайтын болады. «Қазақстан Республикасының занды түлғасы» деген ұғым дара кәсіпкерлерді де қамтиды.

Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа №.16 қосымшаның тармақтары)

Шектеуді қолдану үшін негіз (нормативтік құқықтық акт)

Шектеу барлық көрсетілетін қызметтердің 70% аспайды

6.1.2.2. 201 6 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстан Республикасының ДСҰ-ға қосылган күнге дейін - инвестициялық келісімшартты іске асыруға байланысты осындай инвестор сатып алатын барлық көрсетілетін қызметтердің 60% аспайды

6.1.2.3. Қазақстан Республикасы ДСҰ-га қосылған күннен бастап - ннвестициялық келісімшартты іске асыруға байланысты осындай инвестор сатып алатын барлық көрсетілетін қызметтердің 50% аспайды

6.2. инвестор қосалқы мердігерді тартуға арналған конкурсты өткізген кезде Қазақстан Республикасы ДСҰ-ға қосылғаннан кейін 6 жыл ішінде инвестор, егер Қазақстан Республикасының занды тұлгасы конкурстық құжаттамада белгіленген стандарттар мен сапалык сипаттамаларга сэйкес келген жагдайда, осы қосалқы мердігердің білікті қызметкерлерініңтым болмаганда 75%-ы Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылса, Қазақстан Республикасының занды түлгасы ұсынган конкурстық өтінімнің багасын 20%-га шартты түрде азайтады

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік құқықтық акт)

6.3. инвестор қосалқы мердігерді тартуға арналған конкурсты өткізген кезде Қазақстан Республикасы ДСҰ-ға қосылганнан кейін 6 жыл өткеннен кейін инвестор, егер Қазақстан Республикасының занды тұлғасы конкурстык құжаттамада белгіленген стандарттар мен сапалық сипаттамаларга сэйкес келген жагдайда, осы қосалқы мердігсрдің білікті қызметкерлерінің тым болмаганда 50%-ы Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылса, Қазақстан Республикасының занды тұлгасы ұсынган конкурстық өтінімнің багасын 20%-ға шартты түрде азайтады

6.4. жер қойнауын пайдалану құқыгын беруге конкурс өткізу шарттарын белгілеу кезінде Қазақстан Республикасы мыналарды ескере отырып, кадрлардагы немесе көрсетілетін қызметтердегі 50%-дан аспайтын қазақстандық қамтымды белгілемейді:

6.4.1. жер пайдалану құқыгы берілген инвестор (бұдан әрі - инвестор) тартатын кадрлардагы қазақстандық қамтым Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын, көрсетілетін қызметтер нарыгына қолжетімділік бойынша ДСҰ шеңберінде Қазақстан Республикасының ерекше міндеттемелерінің тізбесінде корпорация ішінде ауыстыру

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік құқықтық акт)

шеңберінде ауыстырылатын адамдардың (бұдан әрі - білікті жұмыскерлердің) келуі және уақытша болуы мақсатында айқындалған осы терминдердің мэніне сәйкес басшылар, менеджерлер мен мамандар санының негізінде тең үлестердегі пропорция ретінде есептелетін болады

6.4.2. инвесторға көрсетілетін кез келген қызметтердегі қазақстандық қамтым Қазақстан Республикасының занды тұлгаларына төленген. барлық келісімшарт бойынша қызметтер көрсетілгені үшін жалпы жылдық төлем (шыгын) сомасының үлесі ретінде айқындалады/ Алайда Қазақстан Республикасының занды тұлгасы төлеген сома Қазақстан Республикасының занды түлғалары болып табылмайтын үйымдарга кез келген денгейде қосалқы мердігер шарты негізінде төленген кез келген сомаға азайтылуга тиіс

6.4.3. Жер пайдалану құқыгын беруге арналган конкурстың жеңімпазын айқындау кезінде Қазақстан Республикасы кадрлардагы және көрсетілетін қызметтердегі қазақстандық қамтымның 50%-дан астам деңгейін әлеуетті инвестор үсына алатын фактіні ескермеуі тиіс

6.5. Қазақстан Республикасы инвестициялық

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 косымшаның тармақтары) (нормативтік құқықтық акт) келісімшартқа сэйкес Шартқа № 28 қосымшаға II бөлімнің 5-тармағында көзделген жағдайларда және тәртіппен тауарларды сатып алуды инвесторлардан талап ету құқығын сақтайды

16, 17, 23, 26, 31, 33 және 35-тармақтар

«Ұлттық эл-ауқат қоры туралы» 2012 жылғы 1 ақпандағы № 550-IV Қазақстап Республикасының Заңы, «Ұлттык басқарушы холдинг, Ұлттық холдингтер, ұлттық компаниялар және акцияларының (қатысу үлестерінің) елу және одан да коп пайызы тікелей немесе жанама түрде ұлттық баскарушы холдингке, үлттық холдингке, ұлттық компанияға тиесілі ұйымдар жүзеге асыратын тауарларды, ж^мыстарды және корсетілетін кызметтерді сатып алудың үлгі ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 28 мамырдағы № 787 қаулысы

7. «Ұлттық әл-ауқат қоры туралы» Қазақстан Республикасының 2012 жылғы 1 ақпандагы № 550-IV Заңы және «Ұлттық басқарушы холдинг, Ұлттық холдингтер, ұлттық компаниялар және акцияларының (қатысу үлестерінің) елу және одан да көп пайызы тікелей немесе жанама түрде үлттық басқарушы холдингке, ұлттық холдингке, ұлттық компанияға тиесілі ұйымдар жүзеге асыратын тауарларды, жүмыстарды және корсетілетін қызметтерді сатып алудың үлгі ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 28 мамырдағы № 787 Қаулысына сэйкес «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-аукат қорының (ҰӘҚ) және дауыс беретін акцияларының (қатысу үлесінің) 50 пайызын және одан артық пайызын «Самұрық-Қазына» ҰӘҚтікелей немесе жанам иеленетін ұйымдардың, сондай-ақ тікелей немесе жанама мемлекетке тиесілі (олардағы мемлекеттің үлесі 50 пайыз және одан артық) компаниялардың сатып алуларға қатысты, жергілікті қамтымға

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік кұқықтық акт) қатысты алып қою Шартқа № 28 қосымшаға II бөлімнің 6-бөлімінде көзделген жағдайларда және тәртіппен сақталады және қолданылады4

15, 16, 23, 26, 3 1 және 33-тармақтар

«Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігі туралы» 2012 жылғы 6 қаңтардагы № 527-1V Қазақстан Республнкасының Заңы,

«Багалы қагаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі № 461 Қазақстан Республикасының Заңы

8. Қазақстан Республикасының стратегиялық ресурстарын пайдалану және (немесе) стратегиялық объектілерін пайдалану, иемдену жөніндегі мәмілслерді жасау бір елден шыққан бір тұлғада немесе тұлғалар тобында операциялар жүргізуге құқықтардың шоғырлануына әкеп соғатын болса, мемлекеттік орган отінім берушіге бұган рұқсат беруден бас та рту га құқылы

4 Аталған алып қоюлар Қазакстан Республнкасының ДСҮ-ға қосылуы туралы хаттамада көзделген жағдайларда және тәртіппен сақталады және колданылады.

Қазақстан Республнкасы Үкіметі ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының стратегиялық ресурстарына (объектілеріне) меншік құқығының ауысуына және туындауына шектеу қояды. Оның ішінде Қазақстан Республнкасы Үкіметінің тиісті шешімін(актісін) іске асыру мақсатында акцияларының бақылау пакеті тікелей немесе жанама түрде ұлттық басқарушы холдингке тнесілі эмитент акцияларын багалы қагаздардың үйымдастырылған нарыгында

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік құқықтық акт)

15 - 17, 23, 26, 3 1 және 33-тармақтар

15 - 17, 23,26,31 және 33-тармақтар

23 және 26-тармақтар орналастырылған кезде акцияларды шетелдік жеке және (немесе) занды тұлғаларга, сондай-ақ азаматтыгы жоқ адамдарға сату құқығы жоқ

9. Концессионерді таңдау рәсімі және концессиялық келісімнің қолданыстағы шарттарының тізбесі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгіленеді. Айрықша концессионерді тағайындау құқығы сақталады. Концеденттің жеке құқықтары мен міндеттемелерін уэкілетті концедент жүзеге асыруы мүмкін

10. Қазақстан Республикасының контнненттік қайраңы шегіндегі қызметке қатысты шектеу енгізілуі мүмкін

11. Нақты аумақта немесе акваторияда жануарлар дүниесін пайдалануға беруге басымдық Қазақстан Республикасының заңды тұлғалары мен азаматтарына беріледі

«Концесснялар туралы» 2006 жылғы 7 шілдедегі № 167-3 Қазақстан Республикасының Заңы

«Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» 2010 жылғы 24 маусымдағы № 291-IV Қазақстан Республикасының Заңы

«Жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану туралы» 2004 жылғы 9 шілдедегі № 593-ІІ Қазақстан Республикасының Заңы

III. Ресей Федерацнясы 23 және 26-тармақтар

Ресей Федерацнясының Бюджет кодексі, тиісті жылга арналган федералдық бюджет туралы федералдық заң, Ресей Федерациясының, Ресей Федерациясы мен муниципалдық құрылымдар субъектілерінің нормативтік қүқықтық актілері

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік құқықтық акт)

Шарттың XV бөлімінің шарттарына қарамастан толық көлемде қолданылады

2. Ауыл шаруашылығы жерлеріне және шекара маңы аумақтарындағы жерлерге шетелдік меншікке тыйым салынады және жердің басқа түрлері үшін де шектелуі мүмкін. Жер учаскелерін 49 жылға дейінгі кезеңге жалдауға рүқсат етіледі

3. Жарғылық (жинақтамалы) капмталында шетелдік тұлғалардың үлесі (не олардың жиынтық үлесі) 50%-дан артықты құрайтын ресейлік занды түлғалар ауылшаруашылық мақсаттагы жер учаскелеріне тек жалдау құқығына ғана не бола алады. Мұндай жалдау мерзімі 49 жылдан аспайды

4. Байырғы саны аз халық пен шағын этникалық топтар дэстүрлі тұратын және экономикалық қызметті жүзеге асыратын жерлермен, сондай-ақ шекара маңы аумақтарындағы және Ресей Федерациясының өзге де ерекше белгіленген аумақтарындағы жер учаскелермен жасалатын операциялар Ресей Федерациясының нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес шектелуі немесе тыйым салынуы мүмкін

Ресей Федерациясының Жер кодексі,

23 және 26-тармақтар «Ауылшаруашылық мақсаттағы жерлердің айналымы

туралы» 2002 жылғы 24 шілдедегі № 101-ФЗ Федералдық заң

23 және 26-тармақтар Ресей Федерациясының Жер кодексі,

«Ауылшаруашылық мақсаттағы жерлердің айналымы туралы» 2002 жылғы 24 шілдедегі № 101-ФЗ Федералдық заң

23 және 26-тармақтар Ресей Федерациясының Жер кодексі, «Ауылшаруашылық

мақсаттағы жерлердің айналымы туралы» 2002 жылғы 24 шілдедегі № 101-ФЗ Федералдық заң

23-тармақ

5. Шартқа № 16 қосымшаның 6-тармағы 22

«Өнім бөлу жөніндегі келісімдер туралы» 1995 жылғы 30

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу негіз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа№ 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік құқықтық акт)

желтоқсандағы № 225-ФЗ Федералдық заң тармақшасының екінші және үшінші абзацтарында көрсетілген қызметтерді жеткізу тәсілдері арқылы көрсетілетін қызметтердің саудасына қатысты Ресей Федерациясының занды тұлғаларының өнімді бөлу туралы келісімді іске асыруға мердігерлер, өнім берушілер, тасымалдаушылар ретінде немесе инвесторлармен келісімдер (келісімшарггар) бойынша басқалары ретінде қатысуға артықшылықты құқығы болады

6. Ресей Федерациясының жабық әкімшілік- аумақтық құрылым аумағында кез келген басқа мүше мемлекеттің тұлғаларының занды тұлғаларды құруы. филналдар мен өкілдіктерді кұруы, дара кәсіпкер ретінде тіркелуі, кез келген басқа мүше мемлекеттің түлгаларының экімшілік-аумақтық құрылым аумагында тіркелген занды түлғалардың капиталына қатысу үлесін сатып алуы. сондай-ақ жабық әкімшілік- аумақтық құрылым аумағында тіркелген занды тұлғалардың (соның ішінде шетелдік капиталмен) филналдар мен өкілдіктердің қызметі Ресей Федерациясының нормативтік- қүқықтық актілерімен шектелуі немесе тыйым салынуы мүмкін

7. Ресей Федерациясының континенттік қайраңы шегіндегі қызметке қатысты шектеу енгізілуі

15- 17, 23,26, 31 және 33-тармақтар

«Жабық экімшілік-аумақтық құрылым туралы» 1992 жылғы 14 шілдедегі № 3297-1 Федералдық заң

15-17, 23,26,31 және 33-тармақтар

«Ресей Федерациясының континенттік қайраңы туралы» 1995 жылғы 30 қарашадағы № 187-ФЗ Федералдық заң

Шектеу Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) Шектеуді қолдану үшін негіз (нормативтік құқықтық акт) мүмкін

8. Нақты аумақта немесе акватория да жануарлар элемін пайдалануға ұсынуда басымдық Ресей Федерациясының азаматтарына беріледі 23 және 26-тармақтар «Жануарлар элемі туралы» 1995 жылғы 24 сәуірдегі № 52- ФЗ Федералдық заң

9. 2012 жылғы 1 қаңтарға дейін жасалған Өнімді бөлу туралы келісімдер жасауға қатыстьГ: 23 және 26-тармақтар «Өнімді болу туралы келісімдер туралы» 1 995 жылғы 30 желтоқсандағы № 225-ФЗ Федералдық заң өнімді бөлу туралы келісім жасауга арналған аукционный шарттарында ресейлік занды тұлғалардың Ресей Федерациясының Үкіметі айқындаған үлестегі келісімдерді іске асыруға қатысуы көзделуі тиіс келісімде:

ресейлік занды тұлғаларға келісім бойынша жұмыстарға инвесторлармен шарттар (келісімшарттар) негізінде мердігерлер, жеткізушілер, тасымалдаушылар ретінде немесе басқалары ретінде қатысуына артықшылықты құқық беру

Бұл шектеулер 1994 жылғы 15 сәуірдегі Дүниежүзілік сауда ұйымын кұру туралы Марракеш келісіміне Ресей Федерациясының қосылуы туралы 201 1 жылғы 16 желтоқсандағы Хаттамада көзделген тэртіппен және жағдайларда сақталады және қолданылады.

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік кұқықтық акт)

саны тартылған барлық қызметкерлер құрамының кемінде 80%-ды құрауы тиіс Ресей Федерациясының азаматтарын - жұмыскерлерін тарту, шетелдік жұмысшылар мен мамандарды келісім бойынша жүмыстардың бастапқы кезендерінде ғана немесе тиісті біліктіліктегі Ресей Федерациясының азаматтары - жұмысшылары мен мамандары болмаған кезде тарту

пайдалы қазбаларды геологиялық зерттеу, өндіру, тасымалдау және өндеу үшін қажетті Ресейде жасалған технологиялық жабдықты. техникалық қүралдар мен матерналдарды келісім бойынша жүмыстарды орындау үшін эрбір күнтізбелік жылы сатып алу мен пайдалану шығындары ннвесторларға өтеу өнімімен өндірілетін сатып алынған (оның ішінде жалдау шарты, лизинг және басқа да негіздер бойынша) жабдықтың, техникалық құралдар мен материалдардың жалпы құнының кемінде 70%-ы көлемінде сатып алу бойынша инвестордың міндеттемелері көзделеді. Бүл ретте, жабдықты, техникалық қүралдар мен материалдарды Ресей Федерациясының аумағында ресейлік занды түлғалар және (немесе) Ресей Федерациясының азаматтары құндық мәнде кемінде 50% Ресей Федерациясының аумағында ресейлік занды

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу непз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік құқықтық акт) тұлгалар және (немесе) Ресей Федерациясының азаматтары шығарған тораптардан, болшектерден, конструкциялардан және жиынтықтауыштардан жасаған деген шартпен олар Ресейде шыгарылган деп танылады.

Мүше мемлекеттер келісімде келісім бойынша жұмыстарды орындау үшін инвестор пайдалы қазбаларды ондіру, оларды тасымалдау және өндеу үшін (егер бұл келісімде козделсе) сатып алатын және (немесе) пайдаланатын технологиялық жабдықтың құндық мэнде кемінде 70%-ы Ресейде шыгарылган болуы тиіс деген шартты көздеуге тиіс. Бұл жагдай құрылысы және сатып алынуы Келісімде көзделмеген магистральдық кұбыр көлігі объектілерін пайдалануга қолданылмайды

15 - 17, 23, 26, 31 және 33-тармақтар

«Концессиялық келісімдер туралы» 2005 жылгы 21 шілдедегі № 115-ФЗ Федералдық заң

«Елдің қорганысын және мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін стратегиялық маңызы бар

15, 16, 23, 26, 31 және 33-тармақтар

10. Концессионерді тандау рэсімі және концессиялық келісімнің қолданыстагы шарттарының тізбесі Ресей Федерациясының заңнамасына сэйкес белгіленеді. Айрықша концессионерді тагайындау қүқыгы сақталады Концеденттің жеке құқықтары мен міндеттемелерін уәкілетті концедент жүзеге асыруы мүмкін мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін стратегиялық маңызы бар қызмет түрлерінің тым болмағанда біреуін жүзеге асыратын ресейлік шаруашылық жүргізуші қоғамдарға бақылау орнатуға әкеп соғатын мәміле Ресей Федерациясының нормативтік құқықтық актілерінде айқындалатын тәртіппен Ресей Федерацпясының уэкілетті органының рұқсатын алуды талап етеді.

Шет мемлекеттер, халықаралық ұйымдар, сондай-ақ олардың бақылауындағы тұлғалар, оның ішінде Ресей Федерациясының аумағында құрылғандары елдің қорғанысы мен мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін стратегиялық маңызы бар қызметтүрлерінің тым болмағанда біреуін жүзеге асыратын ресейлік шаруашылық қоғамдарға бақылау орнатуға әкеп соғатын мәмілелер жасауға құқылы емес.

Шетелдік инвесторлар немесе түлғалар тобы уәкілетті органға елдің қорғанысы мен мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін стратегиялық маңызы бар қызмет түрлерінің тым болмағанда біреуін жүзеге асыратын ресейлік шаруашылық қоғамдардың жарғылық капиталдарын қүрайтын акциялардың (үлестердің) 5 немесе одан да көп пайызын сатып алу туралы ақпаратты ұсынуға міндетті

Шектеуді қолдану үшін

Шектеу негіз Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) (нормативтік құқықтық акт)

шаруашылық жүргізуші қоғамға шетелдік инвестицияларды жүзеге асыру тәртібі туралы» 2008 жылғы 29 сәуірдегі № 57-ФЗ Федералдық заң

Шектеу Шектеуді қолдану үшін негіз

(Шартқа № 16 қосымшаның тармақтары) Шектеуді қолдану үшін негіз (нормативтік құқықтық акт)

12. Теңіз порты шекараларындағы жер учаскелері шетел азаматтарының, азаматтығы жоқ адамдардың, шетелдік ұйымдардың 23 және 26-тармақтар «Ресей Федерациясындағы теңіз порты туралы және Ресей Федерациясының жекелеген заңнамалық актілеріне өзгерістер енгізу туралы» 2007 жылғы 8 қарашадағы меншігінде бола алмайды № 261-ФЗ Федералдық заң

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 17 ҚОСЫМША

Қаржылық қызметтер жөніндегі ХАТТАМА

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бұдан әрі - Шарт) 70-бабына сэйкес эзірленді және мүше мемлекеттердің қаржылық көрсетілетін қызметтер саудасын, сондай- ақ қаржылық көрсетілетін қызметтерді берушілерді құруды және (немесе) олардың қызметін қозғайтын шараларына қатысты қолданылады.

2. Осы Хаттаманың ережелері коммерциялық негізде және бәсекелестік шартында емес мемлекеттік биліктің функцияларын орындау үшін жүзеге асырылатын, сондай-ақ субсидияларды беруге қатысты берілетін қызметтер көрсету мен қызметке қолданылмайды.

3. Осы Хаттамада пайдаланылатын ұгымдар мыналарды білдіреді:

«мемлекеттік мекеме» - мүше мемлекеттің мемлекеттік билік органы немесе үлттық (орталық) банкі не осы мүше мемлекетке тиесілі немесе осы мүше мемлекеттің мемлекеттік билік органы немесе осы мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі берген өкілеттіктерді гана жүзеге асыратын, осы мүше мемлекет бақылайтын ұйым;

«қызмет» - осы Хаттаманың ұгымында қүрылган заңды тұлгалардыц, филиалдардың, өкілдіктердің қызметі;

«мүше мемлекеттің заңнамасы» - мүше мемлекеттің заңдары және өзге де нормативтік қүқықтық актілері, мүше мемлекеттің ұлттық (орталық) банкінің нормативтік актілері;

«кредиттік үйым» - мүше мемлекеттің банк қызметін реттеу жөніндегі уәкілетті органы берген лицензияныц негізінде қызметінің непзп мақсаты ретінде пайда алу үшін өзі тіркелген аумақтың мүше мемлекетінің заңнамаеына сэйкес банк операцияларын жүзеге асыруга қүқығы бар мүше мемлекеттің заңды түлгасы;

«лицензия» - мүше мемлекеттіц уәкілетті органы беретін, оныц иесіне мүше мемлекеттіц аумагында белгілі бір қызмет түрін жүзеге аеыруга қүқық беретін арнайы рүқеат (қүжат);

«мүше мемлекеттіц шараеы» - мүше мемлекеттің заңнамасы, сондай-ақ мүше мемлекет уэкілетті органыныц немесе мүше мемлекеттіц уэкілетті органы лауазымды адамыныц шешімі, әрекеті немесе әрекетсіздігі.

Мүше мемлекеттіц уэкілетті органы үсынымдық сипаты бар ресми қүжатты қабылданган (шыгарган) жагдайда мүндай үсыным, егер практикада осы үсынымды адресаттарыныц басым бөлігі оны басшылыққа алганы дәлелденсе, осы Хаттаманыц мақсаты үшін шара ретінде танылуы мүмкін.

«үлттық режим» - басқа мүше мемлекеттіц түлгаларына және қаржылық көрсетілетін қызметтеріне қаржылық көрсетілетін қызметтердің саудасы кезінде өз аумагында озініц жеке түлғаларына және қаржылық көрсетілетін қызметтеріне осындай жағдайлар кезінде берілетін режимнен қолайлылығы кем болмайтын режимді үсыну;

«ортақ қаржы нарығы» - төмендегі критерийлерге сэйкес келетін мүше мемлекеттердің қаржы нарығы:

мүше мемлекеттердің қаржы нарығы саласындағы реттеу мен қадағалауға қойылатын үйлестірілген талаптар;

бір мүше мемлекеттің уэкілетті органдары берген лицензияларды басқа мүше мемлекеттердің аумағында банк және сақтандыру секторында, сондай-ақ бағалы қағаздардың нарыгында қызмет корсету секторында өзара мойындау;

заңды түлга ретінде қосымша қүрусыз Одақтың барлық аумағында қаржылық көрсетілетін қызметтерді үсыну бойынша қызметті жүзеге асыру;

мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары арасында, оның ішінде ақпарат алмасу арқылы экімшілік ынтымақтастық;

«қаржылық көрсетілетін қызметтерді беру/сату» - төмендегі тэсілдермен жүзеге асырылатын қызметтер өндірісін, оларды болуді, олардың маркетннгін, оларды сатуды және олардың жеткізілуін қамтитын қаржылық көрсетілетін қызметтерді корсету:

бір мүше мемлекеттің аумағынан кез келген басқа мүше мемлекеттін, аумагына;

бір мүше мемлекеттің аумағында осы мүше мемлекет түлгасының басқа мүше мемлекеттің түлғасына (қызметтерді түтынушы);

бір мүше мемлекеттің қаржылық көрсетілетін қызметтерді берушісінің кез келген басқа мүше мемлекеттің аумагында құру және қызметі жолымен;

«қаржылық көрсетілетін қызметтерді беруші» - мемлекеттік

мекемелерді қоспағанда, қаржылық көрсетілетін қызметтерді беретін мүше мемлекеттің кез келген жеке немесе заңды түлгасы;

«багалы қағаздар нарыгына кәсіби қатысушы» - өзі аумағында тіркелген мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес багалы қағаздар нарыгында кәсіби қызметті жүзеге асыруға қүқығы бар мүше мемлекеттің заңды түлғасы;

«неғүрлым қолайлылық режимі» - басқа мүше мемлекеттің түлгаларына және қаржылық көрсетілетін қызметтеріне қаржылық көрсетілетін қызметтердің саудасы кезінде үшінші елдердің түлғаларына және қаржылық көрсетілетін қызметтеріне осындай жағдайлар кезінде берілетін режимнен қолайлылығы кем болмайтын режимді беру;

«қаржылық көрсетілетін қызметтер секторы» - барлық кіші секторларын қоса алғанда, қаржылық көрсетілетін қызметтердің барлық секторы, ал мүше мемлекеттің міндеттемелерінен, шектеулері мен шарттарынан алып тастауларға қатысты жеке қаржылық көрсетілетін қызметтердің бір немесе бірнеше не барлық кіші секторлары;

«сақтандыру үйымы» - өзі аумағында тіркелген мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес сақтандыру (қайта сақтандыру) қызметін жүзеге асыруға қүқығы бар заңды түлға;

«экономикалық орындылыгына тест» - қызметті беруші қызметінің нақты саланы экономикалық жоспарлау мақсаттарына сәйкестігіне экономикалық багалау жолымен нарықтың қажеттілігі мен мұқтажының болуына қарай құруға және (немесе) қызметіне не қызметтерді беруге рұқсаттар беру;

«уәкілетті орган» - осы мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес мүше мемлекеттің қаржы нарыгын, қаржы үйымдарын (қаржы нарығының жекелеген салаларын) реттеу және (немесе) қадағалау және бақылау жөніндегі өкілеттерге не органы;

«құру»:

аумагында осындай заңды түлга ашылатын немесе қүрылатын мүше мемлекеттің зацнамасында көзделген кез келген ұйымдық- қүқықтық нысандагы және меншік нысандагы заңды тұлғаны ашу және (немесе) сатып алу (ашылған немесе құрылған заңды түлғаның капиталына қатысу);

мүндай заңды түлға қабылдайтын шешімдерді тікелей немесе үшінші тұлғалар арқылы, оның ішінде дауыс беретін акцияларына (үлестеріне) тиесілі дауыстарды иелену жолымен, осындай заңды түлғаның директорлар кеңесіне (байқау кеңесіне) және өзге де басқару органдарына қатысу жолымен айқындау мүмкіндігін алудан көрінетін мүше мемлекеттің заңды түлғасы бақылауды иелену; филиалды ашу; өкілдікті ашу;

«қаржылық көрсетілетін қызметтер» - қызметтердің мына түрлерін қамтитын қаржылық сипаттағы қызметтер:

1) сақтандыру қызметтері және сақтандыруға жататын қызметтер:

а) сақтандыру (бірге сақтандыру): өмірді сақтандыру, өмірді сақтандырудан өзге сақтандыру;

б) қайта сақтандыру;

в) брокерлік және агенттік делдалдық сияқты сақтандыру делдалдығы;

г) консультациялық, актуарлық қызметтер, тәуекелді бағалау және талап-арыздарды реттеу жөніндегі қызметтер сияқты сақтандыру жөніндегі қосалқы қызметтер;

2) банк қызметтері:

а) халықтан салымдар (депозиттер) мен басқа да төленуге тиіс ақша қаражатын қабылдау;

б) тұтыну кредитін, кепіл кредитін, факторинг пен коммерциялық операцияларды қаржыландыруды қоса алганда, нееие, кредит, барлық түрдегі қарыз беру;

в) қаржы лизингі;

г) төлемдер мен ақша аударымдары жөніндегі қызметтердің барлық түрлері;

д) биржада және биржадан тыс не өзге де түрде өз есебінен және клиенттердің есебінен: шетелдік валютамен; деривативтермен, оның ішінде фьючерстермен және опциондармен; «своп» мәмілелері мен форвардтық мәмілелерді қоеа алганда, валюталық багамдар мен пайыздық мөлшерлемелерге қатыеты қүралдармен сауда-саттық жаеау;

е) кредит шарттарын талдаумен байланысты анықтамалық және талдамалық материалдарды қоса алғанда, осы тармақшада көрсетілген қызметтің барлық түрлерінде консультативтік, делдалдық және басқа да қосалқы қаржы қызметтері;

3) бағалы қағаздар нарығындағы қызметтер:

а) биржада және биржадан тыс не өзге де түрде өз есебінен және клиенттердің есебінен қаржы қүралдарымен сауда-саттық жасау;

б) агент (мемлекеттік немесе жеке меншік) ретінде кепілдік беру мен орналастыруды және осындай эмиссияларға (шығаруға) жататын қызметтер көрсетуді қоса алғанда, бағалы қағаздардың барлық түрлерінің эмиссиясына (шығаруға) қатысу;

в) қаржы нарығындағы брокерлік операциялар;

г) ақшалай қаражат немесе бағалы қагаздар сияқты активтерді басқару, үжымдық инвестицияларды басқарудың барлық түрлері, активтерді және зейнетақы қорларының инвестициялық портфельдерін басқару, қамқоршылық, сақтау жөніндегі қызметтер және трастылық қызметтер;

д) багалы қагаздарды, деривативтерді және басқа да құралдарды қоса алганда, қаржы активтері бойынша клирингілік қызметтер;

е) қаржы ақпаратын үсыну мен беру және басқа қаржы қызметтерін берушілердің қаржылық деректерді өңдеуі мен тиісті багдарламалық қамтамасыз етуді үсынуы;

ж) тікелей және портфельдік инвестициялар бойынша зерттеулер мен үсынымдарды, корпорацияларды сатып алу, қайта үйымдастыру және стратегиялары мәселелері бойынша үсынымдарды қоса алғанда, осы тармақшада аталған қызметтің барлық түріндегі консультативтік, делдалдық және басқа қосалқы қаржылық көрсетілетін қызметтері кіреді.

Осы Хаттамадағы өзге де ұғымдар қызмет көрсетулер саудасына, құру, қызмет және инвестицияларды жүзеге асыру туралы хаттамада көрсетілген мэнде қолданылады (Шартқа № 16 қосымша).

4. Әрбір мүше мемлекет қаржылық көрсетілетін қызметтерді берушілерге (басқа мүше мемлекеттердің заңды түлғаларына) осы Хаттамаға № 1 қосымшадағы мүше мемлекеттердің жеке үлттық тізбесінде көрсетілген талаптарға сәйкес өздігінен, делдал арқылы немесе делдал ретінде бір мүше мемлекеттің аумағынан басқа мүше мемлекеттің аумағына қаржылық көрсетілетін қызметтердің мынадай түрлерінің үлттық режимін және неғүрлым қолайлы жағдай жасау режимін үсынады:

1) мыналарға:

оларға қатысты осындай сақтандыру: тасымалданатын тауарларды, тауарларды тасымалдайтын көлік құралдарын және тасымалдаумен байланысты туындайтын азаматтық-қүқықтық жауапкершілікті толығымен немесе ішінара қозғайтын халықаралық теңіз тасымалдарына, коммерциялық әуе тасымалдарына, коммерциялық ғарыштық үшыруға және фрахтыға (спутниктерді қоса алғанда);

халықаралық транзит шеңберінде тасымалданатын тауарларға жататын тәуекелдерді сақтандыру;

2) қайта сақтандыру, сондай-ақ консультациялық қызметтер, актуарлық қызметтер, тәуекелді бағалау және талап-арыздарды реттеу сияқты қосалқы сақтандыру қызметтері;

3) қаржылық ақпаратты ұсыну мен беру және басқа қаржылық көрсетілетін қызметтерді берушілердің қаржылық деректері мен тиісті багдарламалық қамтамасыз етілуін өңдеу;

4) бағалы қағаздар нарығындағы қызметке және банктік қызметке қатысты анықтамалық материалдарды қоса алғанда, консультативтік және басқа қосалқы қызмет (делдалдық және кредиттік тарихтарды талдауға байланысты қызметті, тікелей және портфельдік инвестициялар бойынша зерттеулер мен ұсынымдарды, корпорацияларды сатып алу, қайта ұйымдастыру және стратегиялары мәселелері бойынша ұсынымдарды қоспағанда).

5. Әрбір мүше мемлекет басқа мүше мемлекеттің аумағында осы мүше мемлекеттің түлғаларына осы Хаттаманың 4-тармағының 1 - 4-тармақшаларында көрсетілген қаржылық көрсетілетін қызметтерді түтынуға рүқсат береді.

6. Әрбір мүше мемлекет өз аумағында қаржылық көрсетілетін қызметтерді берушілерді қүруға және (немесе) қызметіне қатысты осы Хаттаманың 3-тармағында айқындалғандай, осы Хаттамаға № 2 қосымшадағы мүше мемлекеттердің әрқайсысына арналған жеке үлттық тізбеде козделген шектеулерді ескере отырып, басқа мүше мемлекеттердің түлғаларына үлттық режимді үсынады.

7. Әрбір мүше мемлекет басқа мүше мемлекеттің түлғаларына озінің аумағындағы, осы Хаттаманың 3-тармағында айқындалғандай, қаржылық көрсетілетін қызметтерді берушілерді қүруға (және немесе) қызметіне қатысты неғұрлым қолайлылық режимін ұсынады.

8. Үшінші мемлекеттермен қаржылық көрсетілетін қызметтер саудасы, капиталына мемлекет қатысатын заңды тұлғалардың қызметі, қаржылық көрсетілетін қызметтерді тұтынушылардың құқықтары, жекешелендіруге қатысу, инвесторлардың құқықтарын қорғау, төлемдер мен аударымдар, төлемдер мен аударымдарға қатысты шектеулер, залалды өтеу, инвесторларға кепілдік беру, оның ішінде экспроприация кезінде, инвесторлардың құқықтарының өтуі және инвестициялық дауларды шешу тәртібі мәселелері Қызмет корсету саудасы, құру, қызмет және инвестицияларды жүзеге асыру туралы хаттамамен (Шартқа № 16 қосымша) реттеледі.

9. Осы Хаттаманьщ ережесі осы Шарт күшіне енген және қолданысы жалғасып отырған күні қүрылған, сондай-ақ осы Шарт күшіне енген күннен кейін қүрылған заңды түлғаларға, филиалдарға, өкілдіктерге қолданылады.

10. Осы Хаттамаға № 1 қосымшасында көзделген жағдайларды қоспағанда, осы Хаттаманьщ 4-тармағында аталған секторларда мүше мемлекеттің ешқайсысы басқа мүше мемлекеттің қаржылық көрсетілетін қызметтеріне және қаржылық көрсетілетін қызметтерді берушілеріне қатысты сауда қызметіне байланысты:

корсетілетін қызметтерді берушілердің квота, монополия, экономикалық орындылығына тест нысанындағы немесе кез келген өзге сандық нысандағы санына;

и көрсетілетін қызметтерді кез келген берушінің квота, монополия, экономикалық орындылыгына тест нысанындагы немесе кез келген өзге сандық нысандағы операцияларына қатысты шектеулерді қолданбайды және енгізбейді.

Осы Хаттамаға № 1 қосымшада көзделген жағдайларды қоспаганда, осы Хаттаманың 4-тармағында аталған секторларда мүше мемлекеттердің ешқайсысы құру талаптарын қаржылық көрсетілетін қызметтер саудасына арналған талаптар ретінде басқа мүше мемлекеттің корсетілетін қызметтерді берушісіне қатысты енгізбейді және қолданбайды.

11. Осы Хаттамага № 2 қосымшадагы мүше мемлекеттердің әрқайсысына арналган жеке үлттық тізбеде көзделген шектеулерді қоспаганда, мүше мемлекеттердің ешқайсысы өздерінің аумагында қүруга және (немесе) қызметке байланысты басқа мүше мемлекеттің қаржылық көрсетілетін қызметтерді берушілеріне қатысты:

1) қүру нысанына, оның ішінде заңды түлганың ұйымдық- қүқықтық нысанына;

2) квота, экономикалық орындылыгына тест нысанында немесе кез келген өзге де нысанда құрылатын заңды тұлгалардың, филиалдардың немесе окілдіктердің санына;

3) заңды түлганың капиталындагы сатып алынатын үлес көлеміне немесе заңды түлганы бақылау дәрежесіне;

4) құрылган заңды түлга, филиал, өкілдік квота, экономикалық орындылыгына тест нысанындагы немесе кез келген өзге сандық нысандағы қызметті жүзеге асыру барысында олардың операцияларына қатысты шектеулерді қолданбайды және енгізбейді.

12. Жеке тұлғалардың келуі, кетуі, болуы және еңбек қызметі мәселелері осы Шарттың XXVI бөлімінде осы Хаттамаға № 2 қосымшада эрбір мүше мемлекетке арналған жеке үлттық тізбеде көрсетілген шектеулерді ескере отырып, реттеледі.

13. Осы Хаттамаға № 1 қосымшада жеке үлттық тізбеде көрсетілген қаржылық көрсетілетін қызметтерге және осы Хаттамаға № 2 қосымшада жеке үлттық тізбеде көрсетілген қүруға және (немесе) қызметке байланысты шектеулерге қатысты эрбір мүше мемлекет қаржылық көрсетілетін қызметтер саудасына ықпал ететін осы мүше мемлекеттің барлық шараларының ақылға қонымды, объективті және эділ қолданылуын қамтамасыз етеді.

14. Қаржылық көрсетілетін қызметтерді беруге рұқсат алу талап етілсе, мүше мемлекеттің уәкілетті органдары ақылға қонымды уақыт ішінде мүше мемлекеттің заңнамасы талаптарына және реттеу қағидаларына сәйкес ресімделді деп саналатын өтінімді үсынғаннан кейін өтініш берушіге өтінішке қатысты шешімі туралы хабарлайды. Мүше мемлекеттің уәкілетті органдары өтініш берушінің сүрауы бойынша шамадан тыс кідіртпей өтінімнің қаралу барысы туралы ақпарат береді.

15. Біліктілік талаптары мен рәсімдеріне, техникалық стандарттар мен лицензиялау талаптарына жататын шаралар қызметтер саудасында ақталмайтын кедергілер жасамайтындай жағдайды қамтамасыз ету үшін мүше мемлекеттер өздері қүра алатын

тиісті органдар арқылы кез келген қажетті қағидаларды әзірлеуге құқылы. Бұл қагидалардың мақсаты осы талаптардың өзгелер қатарында:

1) құзыреттілік және қызметтерді беруге қабілеттілік сияқты объективті және жария өлшемдерге негізделуін;

2) қызметтердің сапасын қамтамасыз ету үшін қажетті шамадан артық ауыртпалықты болмауын;

3) лицензиялау рәсімдері жагдайында - олардың өздерінің қызметтерді беруге шектеу болмауын қамтамасыз ету болады.

16. Осы Хаттамага № 1 қосымшада жеке ұлттық тізбелерде корсетілген қаржылық корсетілетін қызметтер секторлары үшін осы Хаттаманың 15-тармагына сәйкес әзірленген қагидалар күшіне енгенге дейін мүше мемлекеттер осы Хаттамага № 1 қосымшадагы жеке ұлттық тізбелерде көрсетілген талаптарга сэйкес берілетін пайдаларды жоятын немесе қысқартатын лицензиялық немесе біліктілік талаптарды және техникалық стандарттарды қолданбайды.

Бұл ретте мүше мемлекет қолданатын лицензиялық немесе біліктілік талаптар және техникалық стандарттар осы Хаттаманың 15-тармагы 1 - 3-тармақшаларында корсетілген критерийлерге сэйкес келуі тиіс және осы Шартқа қол қою күні осы мүше мемлекеттен күтіледі.

17. Егер мүше мемлекет қаржылық көрсетілетін қызметтерді берушілерді қүруга және (немесе) қызметіне қатысты лицензиялауды қолданса, онда мүндай мүше мемлекет :

1) мүше мемлекеттің қызметті жүзеге асыруға лицензиялар беруге жауапты уәкілетті органдары атауларының жариялануын немеее өзгеше түрде жалпының назарына жеткізілуін;

2) лицензиялық рэсімдердің өздері құруга немесе қызметке шектеу болып табылмауын және қызметті жүзеге асыру қүқыгына тікелей байланысты лицензиялық талаптардың өздері қызмет үшін негізсіз кедергі болып табылмауын;

3) барлық лицензиялық рэсімдер мен талаптардың мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленуін және лицензиялық рэсімдерді немесе талаптарды белгілейтін немесе қолданатын мүше мемлекеттің заңнамасы оның күшіне енген күнге дейін жариялануын;

4) лицензияны берумен және лицензия беру туралы өтінішті қараумен байланысты кез келген алымдардың өзі қүру мен қызмет үшін шектеу болмауын және мүше мемлекеттіц лицензия беруші органныц өтінішті қараумен және лицензия беруге байланысты шыгындарына негізделгенін;

5) мүше мемлекеттіц зацнамасында лицензия беру (бас тарту) туралы шешімді қабылдауга белгіленген уақыт кезеці аяқталганнан кейін және отініш берушініц талабы бойынша мүше мемлекеттің тиісті лицензия беруші органыныц өтініш берушіге оның өтінішін қарау жагдайы туралы, сондай-ақ бүл өтініш тиісінше толтырылды деп саналатыны не саналмайтыны туралы хабарлауын қамтамасыз етеді. Кез келген жагдайда өтініш берушіге өтінішке техникалық түзетулерді енгізуге мүмкіндік беріледі. Мүше мемлекеттіц тиісті заңнамасында көрсетілген барлық ақпарат және қүжаттар алынбай, өтініш тиісінше толтырылған деп саналмайды;

6) өтініші қабылдаудан бас тартылған өтініш берушінің жазбаша талап етуі бойынша, мүше мемлекеттің өтінімді қабылдаудан бас тартудың лицензия беруге жауапты уәкілетті органы өтініш берушіге осындай бас тарту себептері туралы жазбаша хабарлайды. Ал айда бұл ереже мүше мемлекеттің лицензия беруші органынан ақпарат ашуды талап етуші ретінде түсіндірілмейді, оның мэнін ашу заңның орындалуына кедергі келтіреді немесе қогамдық мүддеге немесе қауіпсіздіктің маңызды мүддесіне қайшы келеді;

7) өтінішті қабылдаудан бас тартылган жагдайда өтініш беруші жаңа өтініш бере алады, ол осы арқылы лицензия (рүқсат) беру үшін орын алган кез келген проблемаларды жоюга тырысады;

8) берілетін лицензияның мүше мемлекеттіц барлық аумагында қолданылуын қамтамасыз етеді.

18. Мүше мемлекеттіц аумагында қаржылық көрсетілетін қызметтер нарыгында қызметті жүзеге асыруга арналган лицензияларды беру тэртібі және мерзімі аумагында осындай қызметті жүзеге асыру болжанатын мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленеді.

19. Осы Хаттамадагы еш нәрсе де мүше мемлекетке инвесторларды, салымшыларды, сақтандырушыларды, пайда алушыларды және қызметтерді корсетушілердің олардыц алдында фидуциарлық жауапкершілігі бар түлгаларды қоргауды қоса алганда, пруденциалдық шаралар, немесе қаржы жүйесінің түтастыгы мен

тұрақтылығын қамтамасыз етуге арналған шаралар қабылдауға кедерп келтірмейді. Егер мұндай шаралар осы Хаттаманың

ережелеріне сэйкес келмесе, оларды мүше мемлекет Шартқа сэйкес

осы мүше мемлекет қабылдаган міндеттемелерді орындаудан тараптың жалтару қүралы ретінде пайдаланбауы керек.

20. Еш нәрсе де жеке клиенттердің шоттарына қатысты ақпаратты, немесе басқа қандай да бір қүпия немесе мемлекеттік мекемелердің билігінде бар меншіктегі ақпаратты ашуға мүше мемлекетке қойылатын талап ретінде түсіндірілмеуге тиіс.

21. Мүше мемлекеттер халықаралық қагидаттар және стандарттар не ең жақсы халықаралық практика және мүше мемлекеттерде қолданылып жүрген ең жақсыдан томен емес стандарттар және практика негізінде мынадай қызмет корсету секторларында қаржы нарығын реттеу саласындағы үйлестірілген талаптарды пысықтауды жүзеге асырады:

банк секторы; сақтандыру секторы;

багалы қагаздар нарығындағы корсетілетін қызметтер секторы.

22. Банк секторында мүше мемлекеттер оз эрекеттерінде Банктік қадағалау жөніндегі Базель комитетінің тиімді банктік қадағалаудың негізгі қағидаттарын және ең озық халықаралық практиканы басшылыққа ала отырып, опың ішінде мыналарға:

1) «кредиттік ұйым» үғымына және оның заңды мәртебесіне;

2) кредиттік ұйымдардың, банк топтарының және олардың аффилирленген тұлғаларыныц, банктік холдингтердің ақпаратты ашу тәртібі мен шарттарына;

3) Халықаралық қаржы есептілігі стандарттары негізінде

қаржылық (бухгалтерлік) есептілікке қойылатын талаптарға;

4) кредиттік үйым құрудыц тэртібі мен шарттарына, атап

айтқанда мыналарға қатысты:

құрылтайшылық құжаттарға қойылатын талаптарға; заңды тұлғаны (филиалды) және кредиттік ұйымды мемлекеттік тіркеу тәртібіне;

кредиттік ұйым жарғылық капиталының ең аз мөлшерін айқындауға, оны қалыптастыру тэртібі мен төлеу тәсілдеріне;

кредиттік ұйымның басшы қызметкерлерінің кәсіптік біліктілігі мен іскерлік беделіне қатысты қойылатын талаптарға;

банк операцияларын жүзеге аеыруға арналған лицензияны беру тэртібі мен шарттарына, оның ішінде банк операцияларын жүзеге асыруға арналған лицензияны алу үшін қажетті құжаттарға

қойылатын талаптарға қатысты;

5) кредиттік үйымды тіркеуден және банк операцияларын

жүзеге асыруға арналған лицензияны беруден бас тарту үшін •

негіздемелерге;

6) кредиттік үйымды таратудыц немесе қайта үйымдастырудың (оның ішінде мәжбүрлеп таратудыц) тәртібіне, рәсімдеріне және

шарттарына;

7) кредиттік ұйымнан банк операцияларын жүзеге асыруға

арналған лицензияны қаитарып алу үшін негіздемелерге;

8) кредиттік ұйымдарды біріктіру, қосу және қайта құру

нысанында қайта ұйымдастырудың тэртібі мен ерекшеліктеріне;

9) кредиттік ұйымның қаржылық сенімділігін қамтамасыз етуге,

оның ішінде банк операцияларынан өзге кредиттік үйымдар үшін

рүқсат етілген қызмет түрлерін, пруденциалдық нормативтерді, міндетті резервтер мен арнайы провизияларды айқындауға;

10) мүше мемлекетгердің уэкілетті органдарының кредиттік үйымдардың, банктік холдингтердің және банк топтарының қызметін қадағалауды жүзеге асыру тәртібіне;

11) кредиттік үйымдарға және банктік холдингтерге санкциялардың мөлшеріне және тэртібіне, шарттарына;

12) банк топтары мен банктік холдингтердің қызметіне және қаржылық сенімділігіне қойылатын талаптарға;

13) халықтың салымдарын сақтандыру жүйесін қүруға және оның жүмысына (салымдар бойынша өтемақы төлеу сомасын қоса алғанда);

14) кредиттік үйымдарды қаржылық сауықтыру және банкроттығы рәсімдеріне (кредиторлардың қүқықтарын регламенттеуді, талаптарды қанағаттандыру кезектілігін қоса алғанда);

15) банктік деп танылған операциялардың тізбесіне;

16) банк операцияларының жекелеген технологиялық бөліктерін жүзеге асыруға қүқылы ұйымдардың тізбесі мен олардың мәртебесіне қатысты кредиттік ұйымдарды реттеу мен қадағалау жөніндегі талаптарды үйлестіреді.

23. Сақтандыру секторында мүше мемлекеттер өздерінің іс- әрекеттерінде ең озық халықаралық практиканы және Халықаралық сақтандыруды қадағалау қауымдастығының сақтандыруды қадағалаудың негізгі қағидаттарын басшылыққа ала отырып, сақтандыру нарығының кәсіби қатысушыларын реттеу мен қадағалау және оның ішінде:

1) «сақтандыру нарығының кәсіби қатысушысы» үғымы және сақтандыру нарығының кәсіби қатысушысының заңды мәртебесіне;

2) сақтандыру нарығының кәсіби қатысушысының қаржылық түрақтылығын қамтамасыз етуге, оның ішінде:

сақтандыру, қоса сақтандыру, қайта сақтандыру, өзара сақтандыру бойынша міндеттемелерді орындау үшін жеткілікті сақтандыру резервтеріне;

сақтандыру резервтерін өтеу үшін қабылданатын активтердің қүрамы мен қүрылымына;

жарғылық және меншікті капиталды қалыптастырудың ең төменгі деңгейі мен тәртібіне;

сақтандыру портфелін өткізудің талаптары мен тэртібіне қатысты;

3) Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының неғізінде бухгалтерлік (қаржылық) есептілікке қойылатын талаптарға;

4) сақтандыру қызметін құру және лицензиялау тэртібі мен талаптарына;

5) мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарының сақтандыру нарығының кәсіби қатысушыларының қызметін қадағалауды жүзеге асыру тәртібіне;

6) сақтандыру нарығының қатысушыларына және (немесе) кәсіби қатысушыларына қаржы нарығындағы бүзушылықтары үшін санкцияларды қолдану талаптарына, тәртібіне және мөлшеріне;

7) сақтандыру нарығының кәсіби қатысушыларының басшы қызметкерлерінің кәсіптік біліктіліғіне және іскерлік беделіне қатысты қойылатын талаптарға;

8) сақтандыру қызметін жүзеге асыруға лицензия беруден бас тартудың негіздеріне;

9) сақтандыру нарығының кәсіби қатысушысын таратудың, оның ішінде мәжбүрлеп таратудың (банкроттық) тәртібіне, рэсіміне және талаптарына;

10) сақтандыру нарығының кәсіби қатысушысынан сақтандыру қызметін жүзеге асыруға берілғен лицензияны кері қайтарып any үшін негіздерге, сондай-ақ мұндай лицензияныц қолданылуын жоюға, шектеуге немесе тоқтата түруға;

11) сақтандыру нарығыныц кәсіби қатысушысын біріктіру, қосу және қайта құру нысанында қайта ұйымдастырудыц тэртібіне және ерекшеліктеріне;

12) сақтандыру топтарыныц және сақтандыру холдингтерініц құрамына және олардыц қаржылық сенімділігіне қойылатын талаптарға қатысты талаптарды үйлестіреді.

24. Мүше мемлекеттер бағалы қағаздар нарығындағы қызметтердің секторында:

бағалы қағаздар нарығындағы брокерлік қызметтің;

бағалы қағаздар нарығындағы дилерлік қызметтің;

бағалы қағаздарды, қаржы құралдарын басқару, зейнетақы қорларының активтері мен инвестициялық портфелін және ұжымдық инвестицияларды басқару жөніндегі қызметтің;

өзара міндеттемелерді (клиринг) айқындау бойынша қызметтің;

депозитарлық қызметтің;

бағалы қағаздар иелерінің тізілімін жүргізу жөніндегі қызметтің;

бағалы қағаздар нарығында сауданы үйымдастыру жөніндегі қызметтің түрлері бойынша талаптарды үйлестіреді.

25. Мүше мемлекеттер өздерінің іс-эрекетінде үздік халықаралық практиканы және Бағалы қағаздар жөніндегі комиссиялардың халықаралық үйымының, Экономикалық ынтымақтастық және даму үйымының қағидаттарын басшылыққа ала отырып, бағалы қағаздар нарығын реттеу және қадағалау бойынша, оның ішінде:

1) жарғылық капиталды қалыптастырудың және төлеудің тэртібін, сондай-ақ меншікті капиталдың жеткіліктілігіне талаптарды айқындауға;

2) осындай лицензияны алу үшін қажетті қүжаттарға қойылатын талаптарды қоса алғанда, бағалы қагаздар нарыгында қызметті жүзеге асыруга лицензияны берудің тәртібіне және талаптарына;

3) бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушыларының басшы қызметкерлерінің кәсіптік біліктілігіне және іскерлік беделіне қойылатын талаптарға;

4) бағалы қағаздар нарығында қызметті жүзеге асыруға лицензияны беруден бас тарту үшін негіздерге, сондай-ақ осындай лицензияның қолданылуын жоюға, шектеуге немесе тоқтата тұруға;

5) Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының негізінде бухгалтерлік (қаржылық) есептіліктің талаптарына, сондай-ақ ішкі есепті және ішкі бақылауды үйымдастыруға қойылатын талаптарға;

6) бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушысын таратудың немесе қайта үйымдастырудың (оның ішінде мәжбүрлеп таратудың) рәсімдеріне, тэртібіне және талаптарына;

7) бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушысынан бағалы қағаздар нарығында қызметті жүзеге асыруға берілген лицензияны кері қайтарып алудың негіздеріне;

8) бағалы қағаздар нарығының қатысушыларына және кәсіби қатысушыларына қаржы нарығында санкцияларды қолданудың мөлшеріне, тәртібіне және талаптарына;

9) мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары бағалы қағаздар нарыгы субъектілерінің (қатысушыларының) қызметіне қадагалауды жүзеге асыру тэртібіне;

10) бағалы қагаздар нарыгының кәсіби қатысушыларының қызметіне қойылатын талаптарға;

11) эмитенттің бағалы қагаздары эмиссиясы (шыгарылу) рэсіміне қойылатын талаптарга;

12) мүше мемлекеттердің бағалы қағаздарының нарығында шетелдік эмитенттердің бағалы қағаздарын орналастыруға және олардың айналысына қойылатын талаптарға;

13) жарияланатын ақпараттың көлеміне және сондай-ақ сапасына және мерзімділігіне қоиылатын талаптарға;

14) мүше мемлекеттер эмитенттерінің бағалы қағаздарын

Одақтың барлық аумағында орналастыру және айналысы мүмкіндігін

эмитентті тіркеу мемлекетінің реттеу органының бағалы қағаздары

эмиссиясын (шығарылуын) тіркеу шартымен қамтамасыз етуге;

15) эмитенттердің ақпаратты ашу салаеындағы талаптары, инсайдерлік ақпаратты заңсыз пайдалануға және бағалы қағаздар нарығындағы айла-шарғыға қарсы іс-әрекеттерге қатысты талаптарды үйлеетіреді.

26. Мүше мемлекеттер Халықаралық аудит стандарттары негізінде аудит жүргізуге үйлесімді талаптарды әзірлеуді жүзеге асырады.

27. Мүше мемлекеттер мүше мемлекеттердің өз қаржы нарықтарындағы, оның ішінде банк секторындағы, сақтандыру секторындағы қызметті және бағалы қағаздар нарығы секторындағы қызмет көрсету секторын реттеу, бақылау және қадағалау саласындағы уәкілетті органдардың өзара іс-қимыл тетіктерін эзірлейді.

Мүше мемлекеттер Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сәйкес ақпаратпен, оның ішінде қүпия ақпаратпен алмасады.

28. Әрбір мүше мемлекет осы Хаттамада қамтылатын мәселелерді қозғайтын немесе қозғауы мүмкін осы мүше мемлекеттің заңнамасы ресми көзде, ал мүмкіндігіне қарай арнайы бөлінген интернет-сайтта құқықтары және (немесе) міндеттемелері мүше мемлекеттің осындай заңнамасымен қозғалуы мүмкін кез келген түлға олармен танысуга мүмкіндік алатындай түрде жариялануын қамтамасыз етеді.

Осындай заңнаманы жариялау осындай заңнаманы қабылдау мақсаттарының түсініктемесін қамтуга тиіс және қүқықтық айқындылықты және қүқықтары және (немесе) міндеттемелері мүше мемлекеттің мүше мемлекеттің заңнамасымен қозгалуы мүмкін тұлғалардың негізделген үміттерін қамтамасыз ететін мерзімде, бірақ кез келген жагдайда олар күшіне енген күнге дейін жариялануга тиіс.

29. Әрбір мүше мемлекет кез келген түлганың осы Хаттамада қамтылатын мэселелер бойынша қолданыстагы және (немесе) жоспарланатын заңнамалық актілерге қатысты жазбаша сұрауларына жауап беруді қамтамасыз ететін тетік қүрады. Сүрауларга жауаптар осындай мүдделі тұлгага жазбаша сүрау алган күннен бастап күнтізбелік 30 күннен кешіктірмей ұсынылуы тиіс.

30. Мүше мемлекеттер қаржы нарықтардагы жүйелі тәуекелдердің алдын алу мақсатында айқындылық, есеп берушілік және жауапкершілік қағидаттарына сэйкес рейтинг агенттіктерінің қызметін жүзеге асыруга қойылатын талаптарга қатысты өз заңнамаларын үйлестіруді жүзеге асырады.

31. Мүше мемлекет қаржылық көрсетілетін қызметтерді беруге қатысты шараларды олардың қолдануын айқындаған кезде басқа кез келген мүше мемлекеттің пруденциалдық шараларын тануы мүмкін. Мүше мемлекеттердің заңнамасының үйлесімділігі арқылы немесе басқалай түрде қол жетуі мүмкін осындай тану мүдделі мүше мемлекетпен келюімге немесе уагдаластыққа негізделуі мүмкін немесе біржақты тәртіппен үсынылуы мүмкін.

32. Басқа мүше мемлекеттің болашақтагы және қолданыстагы пруденциалдық шараларын тану туралы келісімнің немесе уағдаластықтың қатысушысы болып табылатын мүше мемлекет басқа мүше мемлекеттерге оларды осындай келісімдер мен уағдаластықтар қатысушылары арасында ақпарат алмасуға байланысты рәсімдерді, және осындай қағидаларды жүзеге асыру қағидалары, бақылау, механизм болуы мүмкін осындай келісімдерге немесе уағдаластықтарға қосу туралы келіссөздер жүргізу мүмкіндігін береді.

33. Мүше мемлекеттердің қаржы нарықтарындағы қызметті жүзеге асыруға қойылатын нақты талаптарды үйлестіру сақталып отырған айырма Одақтың ортақ қаржы нарығының шеңберінде тиімді жүмыс істеуіне кедергі келтірмеу талабымен жүзеге асырылуы тиіс.

34. Осы Хаттамадағы ештеңе мүше мемлекетке мүндай шаралардың қызметтер саудасына, қүруға және (немесе) қызметке қатысты мүше мемлекеттердің түлғалары арасында өз бетінше немесе негізсіз кемсіту қүралдарын жасайтын тәсілмен қабылданбауы шартымен томенде санамаланған шараларды, атап айтқанда:

1) қоғамдық моральды қорғау немесе қоғамдық тәртіпті қолдау үшін қажетті. Қоғамдық тәртіп ұғымдары бойынша ерекшелік қоғамның байырғы мүдделерінің біріне қатысты шынайы және мейлінше ауыр қауіп орын алған жағдайларда ғана қолданылуы мүмкін;

2) адамдардың өмірін немесе денсаулығын, жануарларды немесе өсімдіктерді қорғау үшін кажетті;

3) мыналарға:

жаңылыстыруға әкеп соғатын және жосықсыз практиканың немесе азаматтық-қүқықтық шарттарды сақтамау салдарының алдын алуға;

жеке сипаттағы мәліметтерді өңдеу мен тарату және жеке өмір мен шоттар туралы мәліметтердің құпиялылығын қорғау кезінде жекелеген тұлғалардың жеке өміріне араласудан қорғауға қатысы барларын қоса алғанда, осы Хаттаманың ережелеріне сэйкес келетін заңдарды немесе қағидаларды сақтау үшін қажетті;

4) іс жүзінде үсынылатын режимдегі өзгешелік әділ немесе тиімді салық салуды немесе басқа мүше мемлекеттің тұлғаларынан қызметтер саудасына қатысты салықтарды өндіріп алуды қамтамасыз етуге деген үмтылыстан туындауы шартымен үлттық режимді үсыну бөлігінде осы Хаттаманың 4 және 6 тармақтарымен сыйыспайтын;

5) режимге қатысты өзгешелік салық салу мәселелері жөніндегі келісімнің, оның ішінде тиісті мүше мемлекет қатысушысы болып табылатын қосарланған салық салуды болдырмау туралы келісімнің нәтижесі болуы шартымен осы Хаттаманың 4 және 7-тармақтарымен сыйыспайтын шараларды қабылдауға немесе қолдануға кедергі келтірмейді.

35. Осы Хаттамадағы ештеңе кез келген мүше мемлекетке өзінің ел қорғанысы немесе оның ұлт қауіпсіздігі саласындагы маңызды мүдделерін қоргау үшін қажетті деп санайтын кез келген шараларды қабылдауына кедергі ретінде түсіндірілмеуге тиіс.

36. Мүше мемлекеттер осы Хаттамага № 1 және

2-қосымшаларда олардың жеке үлттық тізбелерінде көрсетілген алып тастаулар мен шектеулерді кезең-кезеңімен қысқартуды қамтамасыз етеді.

37. Мүше мемлекеттер осы Хаттамага № 1 және

2- қосымшаларда олардың жеке үлттық тізбелеріндегі мүше

мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру талаптарын мүше мемлекеттер орындаган қаржылық көрсетілетін қызметтерінің секторларына және лицензияларды өзара тануга қатысты шараларды қолдануды тоқтатады.

Қаржылық қызметтер жөніндегі хаттамаға № 1 қосымша

Мүше мемлекеттер Қаржылық қызметтер жөніндегі хаттаманың (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 17 қосымша) 4-тармағына сәйкес ұлттық режим ұсынатын және көрсетілген Хаттаманың 10-тармағына сәйкес міндеттемелер қабылдайтын қаржы қызметтерінің кіші секторларының

ТІЗБЕСІ

Шектеудің

болуы Шектеуді қолдану үшін Шектеудің

Сектор (кіші сектор) Шектеудің сипаттамасы негіз (нормативтік қолданылу

құқықтық акт) мерзімі

1. Мыналарға: шектеулер жоқ I. БЕЛАРУСЬ РЕСПУБЛИКАСЫ

халықаралық теңіз тасымалдарына

халықаралық коммерциялық әуе тасымалдарына

халықаралық коммерциялық ғарыштық ұшыруға

Шектеуді қолдану үшін негіз (нормативтік құқықтық акт)

Шектеудің қолданылу

Шектеудің болуы

Сектор/кіші сектор

Шектеудің сипаттамасы

мерзімі

мыналарды:

жеке тұлғаларды

халықаралық тасымалдауды туындайтын жауапкершілікті қоса алғанда, экспорттык/импортт ық жүктерді және оларды өткізетін көлік кұралдарын халықаралық тасымалдауды

тауарларды

халықаралық көлікпен тасымалдауды

шарттар мен сақтандыру сертификаттарының халықаралық жүйесі - «Жасыл картаға» қосылғаннан кейін ғана жеке көлік құралдарын трансшекаралық

Сектор/кіші сектор Шектеудің

болуы Шектеудің сипаттамасы Шектеуді қолдану үшін негіз (нормативтік құқықтық акт) Шектеудің қолданылу мерзімі өткізу кезіндегі жауапкершілікті толық немесе ішінара жабатын сақтандыруға байланысты тәуекелдерді сақтандыру

2. Қайта сақтандыру және ретроцессия шектеулер жоқ - - -

3. Сақтандыру агенттері мен сақтандыру брокерлерінің қызметтері шектеу Беларусь Республикасының аумағында шетелдік сақтандырушылардың атынан сақтандыру келісімшарттарын жасасуға және белуге байланысты сақтандыру делдалдығына рұқсат етілмейді (осы тізбенің қаржылық қызметтер бөлімінің 1- тармағында көрсетілген секторларды қоспағанда. сондай-ақ сақтандыру брокерлерінің қайта сақтандыру бойынша делдалдық қызметті жүзеге асыруын қоспағанда) Беларусь Республикасы Президентінің «Сақтандыру қызметі туралы» 2006 жылғы 25 тамыздағы № 530 Жарлығы

4. Консультацнялық және шектеулер жоқ - - -

актуарийлік қызметтерді, тәуекелді бағалау мен наразылықтарды реттеу жөніндегі қызметтерді қоса алғанда, сақтандырудың

Сектор/кіші сектор Шектеудің болуы Шектеуді қолдану үшін Шектеудің

Шектеудің снпаттамасы негіз (нормативтік қолданылу құқықтық акт) мерзімі қосалқы қызметтері «Сақтандыру қызметі туралы» 2000 жылғы 1 8 желтоқсандағы № 126-ІІ Қазақстан Республикасының Заңы

1. Мыналарға:

Шектеу анықталмаған

халықаралық теңіз тасымалдарына

халықаралық коммерциялык әуе тасымалдарына

халықарапық коммерциялық ғарыштық ұшыруға;

мыналарды:

жеке түлғаларды

халықаралық

тасымалдауды туындайтын жауапкершілікті қоса алғанда. экспорттық (импорттық) жүктерді және оларды өткізетін

II. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

мына жағдайды қоспағанда, шектеу жоқ: занды түлғаның немесе оның оқшауланған бөлімшелерінің Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан мүліктік мүдделерін және Қазақстан Республикасының резиденті болып табылатын жеке тұлғаның мүліктік мүдделерін сақтандыруды тек Қазақстан Республикасының резиденті - сақтандыру ұйымы ғана жүзеге асыра алады.

Жеке және занды тұлғалардан - Қазақстан Республикасының резиденттерінен - Қазақстан Республикасының резиденті еместердің пайдасына сақтандыру сыйақыларын (жарналарын) төлеуге байланысты төлемдер мен ақша аударымдарын жүзеге асыруға тыйым салынады.

Міндетті сақтандыру шарттары Қазақстан Республикасының резнденттері сақтандырушылардың өз қолында болуға тиіс.

Сектор/кіші сектор Шектеудің

болуы Шектеудің сипаттамасы Шектеуді қолдану үшін негіз (нормативтік Шектеудің

колданылу

құқықтық акт) мерзімі

көлік құралдарын

халықаралық

тасымалдауды

тауарларды

халықаралық

көлікпен

тасымалдауды

шарттар мен сақтандыру сертификаттарының халықаралық жүйесі - «Жасыл картаға» қосылғаннан кейін гана жеке көлік құралдарын трансшекаралық өткізу кезіндегі жауапкершілікті

толық немесе ішінара жабатын сақтандыруға

байланысты тәуекелдерді сақтандыру

2. Қайта сақтандыру және шектеу Қазақстан Республикасының резиденті «Сақтандыру (қайта анықталмаған

ретроцессия емес қайта сақтандыру ұйымдарына қайта сақтандыру) үйымының сақтанушы (цедент) олардан алуына пруденциалдық Шектеудің болуы Шектеуді қолдану үшін Шектеудің Сектор/кіші сектор Шектеудің сипаттамасы негіз (норматнвтік қолданылу құқықтық акт) мерзімі

3. Сақтандыру агенттері мен шектеу сақтандыру брокерлерінің қызметтері есептелген комиссиялық сыйақыны шегергенде, қайта сақтандырудың қолданыстағы шарттары бойынша есептелген сақтандыру сыйақыларының жиынтық мөлшері қолданыстагы сақтандыру (қайта сақтандыру) бойынша алуына есептелген сақтандыру сыйақыларының жиынтық мөлшерінің 60%-нан (ДСҰ-га кірген сәтінен бастап 85%-ынан) аспайды. Міндетті сақтандыру шарттары сақтандырушылардың өз қолында болуга тніс не қайта сақтандыруга Қазақстан Республикасының резнденттеріне - қайта сақтандырушыларга беріледі. мына жагдайларды қоспаганда шектеулер жоқ:

егер Қазақстан Республнкасы бекіткен халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республнкасының шегінен тыс жерлерге шығатын автокөлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру шартын қоспаганда, Қазақстан Республикасының аумагында Қазақстан Республикасының резиденті емес - сақтандыру ұйымының

нормативтер есебінің нормативтік мәні мен әдістемесі, сақтандыру тобының төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативі, пруденциалдық нормативтердің орындалгандыгы жөніндегі есепті беру нысандары мен мерзімі туралы Нұсқаулықты бекіту туралы» Қазақстан Республнкасы Қаржы нарыгын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадагалау агенттігінің 2008 жылгы 22 тамыздагы № 131 Қаулысы «Сақтандыру қызметі анықталмаган

туралы» 2000 жылгы 18 желтоқсандагы № 126-11 Қазақстан Республикасының Заңы Сектор/кіші сектор Шектеудің Шектеудің сипаттамасы Шектеуді қолдану үшін Шектеудің болуы негіз (нормативтік қолданылу құқықтық акт) мерзімі атынан сақтандыру шартын жасасу жөніндегі делдалдық қызметке жол берілмейді

4. Консультациялық, актуарийлік қызметтерді, тәуекелді бағалау мен наразылықтарды реттеу жөніндегі қызметтерді қоса алғанда, сақтандырудың қосалқы қызметтері

Мыналарға:

халықаралық теңіз тасымалдарына

мыналарды:

жеке тұлғаларды халықаралық

шектеулер жоқ

III. РЕСЕИ ФЕДЕРАЦИЯСЫ

шектеулер жоқ

халықаралық коммерциялық әуе тасымалдарына

халықаралық коммерциялық ғарыштық ұшыруға

Шектеудің

болуы Шектеуді қолдану үшін Шектеудің

Сектор/кіші сектор Шектеудің сипаттамасы негіз (нормативтік қолданылу

қүқықтық акт) мерзімі

тасымалдауды туындайтын жауапкершілікті қоса алғанда, экспорттық/импортт ық жүктерді және оларды өткізетін көлік құралдарын халықаралық тасымалдауды

тауарларды

халықаралық

көлікпен тасымалдауды

шарттар мен сақтандыру сертификаттарының халықаралық жүйесі - «Жасыл картаға» қосылғаннан кейін ғана жеке көлік қүралдарын трансшекаралық өткізу кезіндегі жауапкершілікті толык немесе ішінара жабатын сақтандыруға

Сектор/кіші сектор Шектеудің

болуы Шектеудің сипаттамасы Шектеуді қолдану үшін негіз (нормативтік құқықтық акт) Шектеудің

қолданылу мерзімі байланысты тәуекелдерді сақтандыру

2. Қайта сақтандыру және ретроцессия шектеулер жоқ

3. Сақтандыру агенттері мен сактандыру брокерлерінің қызметтері шектеу Ресей Федерациясының аумагында шетелдік сақтандырушылардың атынан сақтандыру келісімшарттарын жасасуга және бөлуге байланысты сақтандыру делдалдығына рұқсат етілмейді (осы қосымшаның 1-тармагында көрсетілген секторларды қоспаганда) «Ресей Федерацнясындагы сақтандыру ісін ұйымдастыру туралы» 1992 жылгы 27 қарашадагы № 4015-1 Ресей Федерациясының Заңы

4. Консультациялық және шектеулер жоқ - - -

актуарийлік қызметтерді, тәуекелді бағалау мен наразьглықтарды реттеу жөніндегі қызметтерді қоса алганда, сақтандырудың қосалқы қызметтері

Қаржылық қызметтер жөніндегі хаттамаға № 2 қосымша

Құруға және (немесе) қызметке қатысты мүше мемлекеттер сақтайтын шектеулер

ТІЗБЕСІ

Шектеулерді қолдануга Шектеулердің

Шектеудің болуы Шектеудің сипаты арналған непз (нормативтік құқықтық акт) қолданылу мерзімі

I. БЕЛАРУСЬ РЕСПУБЛИКАСЫ

1. Қаржылық көрсетілетін қызметтер жөніндегі хаттаманың 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу (Еуразиялық эконом икал ық одақ туралы шартқа № 17 қосымша (бұдан әрі - № 17 қосымша) Анықталмаган егер Беларусь Республикасының сақтандыру ұйымдарының жарғылық қорларындағы шетелдік инвесторлардың квотасы 30%-дан асып кеткен жағдайда, Беларусь Республикасының Қаржы министрлігі шетелдік инвестициялары бар сақтандыру ұйымдарын тіркеуді және (немесе) осындай ұйымдарға сақтандыру қызметін жүзеге асыруға лицензиялар беруді тоқтатады

Беларусь Республикасы Президентінің «Сақтандыру қызметі туралы» 2006 жылғы 25 тамыздағы № 530 Жарлығы,

«Беларусь Республикасының сақтандыру ұйымдарының жарғылық қорларында шетелдік инвесторлардың квотасын белгілеу туралы» Беларусь Республикасының Шектеулерді қолдануга Шектеулердің

Шектеүдің болуы Шектеудің сипаты арналган непз қолданылу мерзімі (нормативтік құқықтық акт)

Министрлер кеңесінің 2006 жылғы 1 1 қыркүйектегі №1174 қаулысы

Беларусь Республикасы Президентінің «Сақтандыру қызметі туралы» 2006 жылгы 25 тамыздагы № 530 Жарлыгы сақтандыру ұйымы өзішң жарғылық қорының мөлшерін шетелдік инвесторлардың және (немесе) осы шетелдік инвесторларға қатысты еншілес (тәуелді) шаруашылық қоғамдары болып табылатын сақтандыру ұйымдарының қаражаты есебінен ұлғайтуға; сақтандыру ұйымыныц жарғылық қорының 5%-ын және одан көбін құрайтын оның жарғылық қорындағы үлестерді (акцияларды) иелікке беруге, өзінің жаргылық қорындагы үлестерді (акцияларды) шетелдік инвесторлардың және (немесе) осы шетелдік инвесторларга қатысты еншілес (тәуелді) шаруашылық қогамдары болып табылатын сақтандыру ұйымдарының пайдасына иелікке беруге Беларусь Республикасы Қаржы министрлігінің алдын ала рұқсатын алу га міндетті.

Беларусь Республикасы сақтандыру ұйымдарының беларусьтік қатысушылары жаргылық қорлардагы өздеріне тиесілі үлестерді (акцияларды) шетелдік инвесторлардыц және (немесе) осы шетелдік инвесторларга қатысты еншілес (тәуелді) шаруашылық когамдары болып табылатын сақтандыру ұйымдарының меншігіне (шаруашылық жүргізуіне, жедел басқаруына) иелікке беруге Қаржы министрлігініц алдын ала рұқсатын алуга міндетті.

Шектеудің болуы Шектеудің сипаты Шектеулерді қолдануга арналган негіз (нормативтік құқықтық акт) Шектеулердің қолданылу мерзімі

Алдын-ала рұқсат беруден мына жагдайда:

көрсетілген іс-қимылдарды жасау кезінде Беларусь Республнкасы сақтандыру ұйымдарының жарғылық қорларындагы шетелдік капиталдың қатысу квотасы асып кеткенде бас тартылады.

сақтандырушы, сақтандырушының қатысушысы жарғылық капиталдагы оган тиесілі үлестерді (акцияларды) иелікке беруді жүзеге асыруга ниетті занды тұлга 3 жылдан аз уақыт қызметін жүзеге асырады және соңғы 3 жылда өзінің қызметін жүзеге асыру қорытындылары бойынша пайда көрмейді

Беларусь Республикасының ұлттық қауіпсіздігін (оның ішінде экономикалық салада), ұлттық сақтандыру ұйымдарының мүдделерін қоргауды қамтамасыз ету қажеттілігі бар

Беларусь Республнкасы Президентінің «Сақтандыру қызметі туралы» 2006 жылғы 25 тамыздагы № 530 Жарлыгы шетелдік инвесторларга (негізгі ұйымдарга) қатысты еншілес қоғамдар болып табылатын не өзінің жаргылық капиталында 49%-дан астам шетелдік инвесторлар үлесі бар сақтандыру үйымдары Беларусь Республнкасының аумагында оқшауланған бөлімшелерді құра алады, сондай-ақ Беларусь Республнкасы Қаржы миннстрлігінің оган алдын ала рұқсатын алғаннан кейін басқа сақтандыру ұйымдардың құрылтайшылары (қатысушылары) бола алады. Беларусь Республнкасы сақтандыру ұйымдарының жаргылық капиталындагы шетелдік капиталдың қатысу квотасы асып

Шектеулерді қолдануға арналған негіз (нормативтік құқықтық акт)

Шектеулердің қолданылу мерзімі

Шектеудің болуы

Шектеудің сипаты кеткен жағдайда, алдын ала рұқсат беруден бас тартылады

2. № 17 косымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

Анықталмаған шетелдік инвесторларға катысты еншілес немесе тәуелді шаруашылық қоғамдары болып табылатын сақтандыру ұйымдары Беларусь Республнкасының аумагында өмірді сақтандырумен, міндетті сақтандырумен, оның ішінде мемлекеттік қажеттіліктер үшін жеткізумен, қызмет көрсетумен немесе мердігерлік жұмыстарды орындаумен байланысты міндетті мемлекеттік сақтандырумен, мүліктік сақтандырумен, сондай-ақ Беларусь Республикасынын мүліктік мүдделері мен оның экімшілік-аумақтық бірліктерін сақтандырумен айналыса алмайды.

Шетелдік инвесторлардың сақтандыру ұйымдарының және сақтандыру брокерлерінің жарғылық қорларындағы үлестерді (акцняларын) толеуі тек ақша қаражатымен жүргізіледі

беларусьтік түлғалар гана сақтандыру агенттері. сақтандыру брокерлері бола алады.

Беларусь Республикасының банк жүйесінде шетелдік капиталдың қатысуы 50%-бен шектелген Шетелдік инвестициялары бар кредиттік ұйымдарды құру Беларусь Республикасы Ұлттық банкінің алдын ала рұқсатын алуды талап етеді. Беларусь Республикасы Үлттық банкі Беларусь Республикасынын банк жүйесінде шетелдік

Беларусь Республикасы Президентінің «Сақтандыру қызметі туралы» 2006 жылғы 25 тамыздағы № 530 Жарлығы

2000 жылғы 25 қазандағы № 441-3 Беларусь Республикасынын Банктік кодексі,

«Беларусь

Шектеудің болуы

Шектеудің сипаты

Шектеулерді қолдануға арналған негіз (нормативтік құқықтық акт)

Республикасының банктік жүйесінде шетелдік капиталдың қатысу мөлшері (квотасы) туралы» Беларусь Республикасының Ұлттық банкі басқармасының 2008 жылғы 1 қыркүйектегі № 129 қаулысы капиталға қатысудың белгіленген мөлшеріне (квогаға) жеткен кезде шетелдік инвестициялары бар банктерді тіркеуді тоқтатады.

Беларусь Республнкасы Ұлттық банкінің осы шектеуді сақтау үшін кез келген шараларды қабылдауға құқығы бар. Рұқсат беру туралы мәселені қарау кезінде Беларусь Республикасының банк жүйесінде шетелдік капиталдың қатысу квотасын пайдалану деңгейі, сондай-ақ резидент емес құрылтайшылардың қаржылық жағдайы мен іскерлік беделі ескеріледі.

анықталмаған

4. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

Беларусь Республикасында қаржылық көрсетілетін қызметтері саласындағы қызметті жүзеге асыруға арналған лицензия Беларусь Республикасының заңнамасында белгіленген ұйымдық-құқықтық нысанда құрылған Беларусь Республикасының занды тұлғаларына беріледі.

2000 жылғы 25 қазандағы № 441-3 Беларусь Республикасының Банктік кодексі

анықталмаган

5. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу сақтандыру үйымы басшысының, оның орынбасарларының, бас бухгалтерінің функцияларын Беларусь Республикасының азаматтары ғана, сондай-ақ Беларусь Республикасында тұрақты түратын шетелдік азаматтар мен азаматтығы жоқ адамдар ғана және еңбек шарттары негізінде ғана орындай алады жүзеге асыруға лицензия талап етілетін қызметті тек Беларусь Республикасының занды тұлғалары, Беларусь Республикасында белгіленген тәртіппен тіркелген жеке кәсіпкерлер жүзеге асыра алады.

Лицензиялауға жататын қызметтің түрлері Белорусь

Беларусь Республнкасы Президентінің «Сақтандыру қызметі туралы» 2006 жылғы 25 тамыздағы № 530 Жарлығы

Беларусь Республнкасы Президентінің «Жекелеген қызмет түрлерін лицензиялау туралы ереже»

Шектеудің болуы Шектеудің сипаты Шектеулерді қолдануға арналған негіз (нормативтік құқықтық акт) Шектеулердің қолданылу мерзімі

Республикасының заңнамасына сэйкес анықталады.

2010 жылғы 1 қыркүйектегі № 450 Жарлығы

1. № 17 қосымшаның 6 және 1 1 тармақтары бойынша шектеу

2. №1 7 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

3. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

4. №1 7 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

анықталмаған

II. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

сауда-саттықты ү_йымдастырушының капнталындағы уәкілетті органның үлесі сауда-саттықты үйымдастырушының дауыс беретін акцияларының жалпы санының 50%-нан астамын құрайды жүзеге асыруға лицензия талап етілетін қызметті Қазақстан Республикасыныц занды тұлғалары немесе жеке кәсіпкерлері ғана жүзеге асыруы мүмкін.

Қазақстан Республикасында лицензиялауға жататын қызмет түрлері Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалады

банктер акционерлік қоғамдар нысанында қүрылады

Қазақстан Республикасында резидент емес банктердің филиалдарын ашуға тыйым салынады

«Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі №461-11 Қазақстан

Республикасының Заңы

«Лицензиялау туралы» 2007 жылғы 1 1 қаңтардағы №214-111 Қазақстан

Республикасының Заңы

«Банктер және банк қызметі туралы» 1995 жылғы 31 тамыздағы № 2444 Қазақстан Республикасының Заңы

«Банктер және банк кызметі туралы» 1995 жылғы 31 тамыздағы № 2444 Қазақстан

Республикасынын Заңы

5. №1 7 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акцнонерлік қоғам нысанында құрылуы тніс «Сақтандыру қызметі туралы» 2000 жылғы 1 8 желтоқсандағы №126-11 Қазақстан

Республикасынын Заңы анықталмаған

6. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу Қазақстан Республикасында резидент емес сақтандыру ұйымдарының филиалдарын ашуға тыйым салынады «Сақтандыру қызметі туралы» 2000 жылғы 1 8 желтоқсандағы № 126-П Қазақстан

Республикасынын Заңы анықталмаған

7. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу сақтандыру брокерінің ұйымдық-құқықтық нысаны жауапкершілігі шектеулі серіктестік не акционерлік қоғам болып табылады «Сақтандыру қызметі туралы» 2000 жылғы 1 8 желтоқсандағы №126-11 Қазақстан

Республикасынын Заңы анықталмаған

8. № 17 косымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу ерікті жннақтаушы зейнетақы қоры акционерлік қоғам нысанында құрылады «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» 2013 жылғы 21 маусымдағы №105-V Қазақстан

Республикасынын Заңы анықталмаған

Шектеулерді қолдануға арналған негіз (нормативтік құқықтық акт)

Шектеулердің қолданылу мерзімі

Шектеудің болуы

Шектеудің сипаты

анықталмаған

9. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

10. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

11. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

12. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

13. № 17 косымшаның 6 және 11 -тармақтары

Қазақстан Республикасының резиденті емес жннақтаушы зейнетақы қорларының фнлиапдары мен өкілдіктерін Қазақстан Республикасында ашуға тыйым салынады

орталық депозитарий Қазақстан Республикасының аумағында депозитарлық қызметті жүзеге асыратын бірден бір ұйым болып табылады. Орталық депозитарий акционерлік қоғам нысанында құрылады

бағалы қағаздар рыногының кәсіби қатысушысы - акционерлік қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған (трансфер-агентті қоспағанда) завды түлға

қор биржасы - акционерлік қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған занды тұлға өзі орналасқан елдің шоғырландырылған қадағалауына жататын Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» 2013 жылғы 21 маусымдағы №105-V Қазақстан

Республикасының Заңы

«Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі №461-11 Қазақстан

Республикасының Заңы

«Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі №461 -II Қазақстан

Республикасының Заңы

«Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі №461-11 Қазақстан

Республикасының Заңы

«Банктер және банк қызметі туралы» 1995

Шектеудің болуы

Шектеудің сипаты

Шектеулерді қолдануға арналған негіз (нормативтік құқықтық акт)

анықталмаған

анықталмаған бойынша шектеү

14. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

15. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу ұйымы ғана банктің орнапастырылған акцияларының (артықшылықты және банк сатып алған акциялары шегеріле отырып) 25%-ы немесе одан көп пайызын тікелей иеленетін немесе банктің дауыс беретін акцияларының 25%-ы немесе одан көп пайызымен тікелей немесе жанама дауыс беру мүмкіндігі бар Қазақстан Республикасының резиденті емес - банк холдингі бола алады

бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры Қазақстан Республикасының аумағында міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіби зейнетақы жарналарын тарту жөніндегі қызметті жүзеге асыратын жалғыз ұйым болып табылады

бірыңгай тіркеуші Қазақстан Республикасының аумағында бағалы қағаздарды ұстаушылар тізілімдерінің жүйесін жүргізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын жалғыз ұйым болып табылады

өзінің орналасқан елінде шоғырландырылған қадағалауға жататын Қазақстан Республикасының резиденті емес қаржы ұйымы ғана сақтандыру (қайта сақтандыру) үйымының орналастырылған (артықшылықты және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алғандарын шегере отырып) акцияларының 25%-ы немесе одан көп пайызын тікелей жылғы 31 тамыздағы № 2444 Қазақстан Республикасының Заңы

«Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» 2013 жылғы 21 маусымдағы № 105-V Қазақстан

Республикасының Заңы

«Багалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі №461-11 Қазақстан

Республикасының Заңы

«Сақтандыру қызметі туралы» 2000 жылғы 18 желтоқсандағы №126-11 Қазақстан

Республикасының Заңы

Шектеудің болуы Шектеудің сипаты Шектеулерді қолдануға арналган негіз (нормативтік құқықтық акт) Шектеулердің қолданылу мерзімі неленетін немесе сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретін акцияларының 25%-ы немесе одан коп пайызымен тікелей дауыс беру мүмкіндігі бар Қазақстан Республикасының резиденті емес сақтандыру холдннгі болып табылуы мүмкін

1 7. № 17 қосымшаның 6 және 1 1 -тармақтары бойынша шектеу қор міндетті сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру үйымын мәжбүрлеп тарату кезінде сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін Қазақстан Республикасының аумағындағы жалғыз үйым болып табылады «Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы»

2003 жылғы 3 маусымдагы № 423-ІІ Қазақстан

Республикасының Заңы анықталмаган

№ 17 қосымшаның 6 және 1 1 -тармақтары бойынша шектеу депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым акционерлік қоғамны4 үйымдық-қүқықтық нысанында қүрылатын коммерциялық емес ұйым болып табылады. Уәкілетті орган депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның қүрылтайшысы (ү_йымның жалгыз акционері) болып табылады «Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылган депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы» 2006 жылгы 7 шілдедегі № 169 Қазақстан Республикасының Заңы анықталмаган

19. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу акционерлік қогамның үйымдық-құқықтық нысанында қүрылған. мемлекет қатысатын кредиттік бюро бір гана мамандандырылган коммерцнялық емес ұйым болып табылады. оган берушілер кредиттік тарихты қалыптастыру «Қазақстан Республикасындагы кредитгік бюролар және кредиттік тарихты анықталмаған

Шектеулерді қолдануга Шектеулердің

Шектеудің болуы Шектеудің сипаты арналған непз қолданылу мерзімі

(нормативтік құқықтық акт) үшін міндетті түрде қажетті ақпаратты үсынады

20. №17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

анықталмаған

сақтандыру шарттары бойынша деректер қорларын қалыптастыру және жүргізуді мемлекеттік қатысу үлесімен акцнонерлік қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған коммерцнялық емес ұйым жүзеге асырады қалыптастыру туралы» 2004 жылғы 6 шілдедегі №573-11 Қазақстан Республикасынын Заңы

«Сақтандыру қызметі туралы» 2000 жылғы 1 8 желтоқсандағы №126-ІІ Қазақстан Республикасынын Заңы

анықталмаган

№17 қосымшаның 6 және 11-тармақтары бойынша шектеу

III. РЕСЕЙ ФЕДЕРАЦИЯСЫ

шетелдік инвесторларга (негізгі үйымдарға) қатысты еншілес коғамдар болып табылатын не өзінің жаргылық капиталында 49%-дан астам шетелдік инвесторлардың үлесі бар сақтандыру ұйымдары Ресей Федерациясында атқарушы биліктің федеральды органдарына (сактанушыларға) тиісті бюджеттен осы мақсатқа бөлінетін қаражат есебінен азаматтардың өмірін, денсаулығын және мүлкін сақтандыруды, мемлекеттік және муниципальдық қажеттіліктерді қамтамасыз ету үшін тауарларды, жүмыстарды, қызметтерді сатып алуды жүзеге асырумен байланысты сақтандыруды, сондай-ақ мемлекеттік .үйымдардың және муниципальдық ұйымдардың мүліктік «Ресей Федерациясында сақтандыру ісін ұйымдастыру туралы»

1992 жылғы 27 қарашадағы

№ 4015-1 Федералдық заң

Шектеулерді қолдануға арналған негіз (нормативтік құқықтық акт)

Шектеулердің қолданылу мерзімі

Шектеудің болуы

Шектеудің сипаты

мүдделерін сақтандыруды жүзеге асыра алмайды.

Шетелдік инвесторларға (негізгі ұйымдарға) қатысты еншілес қоғамдар болып табылатын не өзінің жарғылық капиталында 51%-дан астам шетелдік инвесторлардың үлесі бар сақтандыру ұйымдары, сондай-ақ Ресей Федерациясында азаматтардың белгілі бір жасқа дейін немесе мерзімге дейін өмір сүруіне не азаматтардың омірінде белгілі бір оқиғалардың басталуына, сондай-ақ өліміне байланысты сақтандыруды және көлік құралдары иелерінің азаматтық жауапкершілігін міндетті сақтандыруды жүзеге асыра алмайды.

Шетелдік инвесторға (негізгі ұйымға) қатысты еншілес қоғам 2017 жылғы 22

болып табылатын не өзінің жарғылық капиталында 49%-дан тамызға дейін

астам шетелдік инвесторлардың үлесі бар сақтандыру ұйымы

Ресей Федерациясында егер шетелдік инвестор (негізгі ұйым) тиісті мемлекеттің заңнамасына сәйкес кемінде 5 жыл сақтандыру ұйымы ретіндеөз қызметін жүзеге асырса, сақтандыру қызметін жүзеге асыруға құқығы бар.

Ресей Федерациясының заңнамасында сақтандыру ұйымдарының жарғылық капиталдарына 50%-ға тең шетелдік капиталдың қатысу шекті мөлшері (квотасы) белгіленген.

Сақтандыру ұйымдарының шетелдік капиталының қатысу мөлшері (квотасы) туралы, осы тармақтың бесінші және жетінші абзацтарында кәзделген шетелдік инвестицияларға шектеулерді енгізу немесе шектеу туралы ақпарат Ресей Федерацнясының заңнамасында белгіленген тэртіпте жариялануға жатады.

Егер сақтандыру үііымдарының жарғылық капиталындағы

Шектеулерді қолдануга Шектеулердің

Шектеудің болуы Шектеудің сипаты арналган негіз қолданылу мерзімі (нормативтік кұқықтық акт) шетелдік капиталдың қатысу мөлшері (квотасы) 50%-дан асқан жагдайда, сақтандыруды қадағалау органы шетелдік инвесторларга (негізгі ұйымдарга) қатысы бойынша еншілес қогамдар болып табылатын не өзінің жаргылық капиталында 49%-дан астам шетелдік ннвесторлардың үлесі бар сақтандыру ұйымдарына сақтандыру қызметін жүзеге асыруга лицензия беруді тоқтатады.

Сақтандыру үйымы сақтандыруды қадагалау органының шетелдік инвесторлардың және (немесе) олардың еншілес қоғамдарының қаражаты есебінен өзінің жаргылық капиталының мөлшерін ұлгайтуга, өз акцияларын (жаргылық капиталдагы үлестерін) шетелдік инвестордың пайдасына иеліктен шығаруга (оның ішінде шетелдік инвесторларга сатуга), ал Ресей акционерлері (қатысушылары) сақтандыру ұйымының өздеріне тиесілі акцияларын (жаргылық капиталдагы үлестерін) шетелдік инвестордың және (немесе) олардың еншілес қогамдарының пайдасына иеліктен шыгаруга алдын ала рүқсат алуга міндетті. Егер сақтандыру үйымдарының жаргылық капиталындагы шетелдік капиталдың қатысуы белгіленген мөлшерден (квотадан) асатын болса, сақтандыруды қадагалау органы шетелдік инвесторларга (негізгі ұйымдарга) қатысы бойынша еншілес қогамдар болып табылатын немесе өзінің жаргылық капиталдарында шетелдік инвесторлардың 49%-нан астам үлесі бар не көрсетілген мәмілелер нәтткесінде осындай болып табылатын сақтандыру ұйымдарына алдын ала рұқсат беруден бас тартады.

Шетелдік инвесторлардың сақтандыру ұйымдарындагы (жаргылық қорларындагы үлестерді) толеуі тек Ресей

Ресей Федерациясының банк жүйесінде шетелдік капнталдың қатысуы 50%-бен шектелген.

Ресей Федерацнясының банк жүйесінде шетелдік қатысу квотасын бақылау мақсаттары үшін Ұлттық банктің алдын ала рұқсаттары:

еншілес және тәуелді қоғамдарды қоса алғанда, шетелдік қатысуы бар кредит ұйымдарын құруга

резидент еместің (резидент еместердің) қаражаты есебінен кредит үйымының жарғылық капиталын ұлғайтуга кредит ұйымының акцияларын (үлестерін) резидент еместердің иайдасына иелікке беруге талап етіледі

3. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

1994 жылгы 15 сәуірдегі Дүниежүзілік сауда ұйымын кұру туралы Марракеш келісіміне Ресей Федерациясының қосылуы туралы 2011 жылгы 16 желтоқсандағы Хаттамадан туындайтын және қызметтерге қатысты Ресей Федерациясының халықаралық міндеттемелері

Шектеудің болуы Шектеудің сипаты Шектеулерді қолдануга арналган негіз (нормативтік құқыктық акт) Шектеулердіц қолданылу мерзімі

Федерациясының валютасындағы ақша қаражатымен жүргізіледі.

Осы Келісімнің ережелеріне қарамастан Ресей ДСҰ-ға қосылганға дейін сақтандыру қызметін жүзеге асыруга лицензия алган сақтандыру ұйымдары осы қызметті лицензия берілген шарттарга сәйкес жүзеге асыруды жалгастыра алады

2. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу Ресеи Федерациясының азаматтары гана сақтандыру агенттері. сақтандыру брокерлері бола алады (бүл шектеу дара кәсіпкерлер ретінде тіркелмеген сақтандыру агенттеріне - жеке түлгаларга қолданылмайды) «Ресей Федерациясында сақтандыру ісін ұйымдастыру туралы»

1992 жылгы 27 қарашадагы № 4015-1 Федералдық заң аныкталмаган

аныкталмаган

4. № 17 қосымшаның 6 Ресей Федерациясында қаржы қызметтері саласындағы «Банктер және банк анықталмаган

және 1 1 -тармақтары қызметті жүзеге асыруға лицензия Ресей Федерациясының қызметі туралы» 1990

бойынша шектеу заңнамасында белгіленген ұйымдық-құқықтық нысанда жылғы 1 желтоқсандағы

құрылған Ресей Федерациясының занды тұлғаларына беріледі № 395-1 Федералдык заң,

«Бағалы қағаздар нарығы туралы» 1996 жылгы 22 сәуірдегі № 39-Ф3

Федералдық заң,

«Ресей Федерациясындағы сақтандыру ісін ұйымдастыру туралы» 1992 жылгы 27қарашадагы 4015-1Федералдык заң, «Клиринг және клирингтік қызмет туралы» 2011 жылгы 7 ақпандагы № 7-ФЗ Федералдық заң «Үйымдастырылган сауда-саттық туралы» 2011 жылгы 21 қарашадагы № 325-ФЭ

Федералдық заң; «Мемлекеттік емес зейнетақы қорлары туралы» 1998 жылгы 7 мамырдагы № 75-ФЗ Федералдық заң,

5. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

анықталмаган

шетелдік ннвестициялары бар кредиттік ұйымдарға қатысты: Егер ресейлік кредиттік ұйымның жеке-дара атқарушы органының функцияларын жүзеге асыратын тұлга шетелдің азаматы немесе азаматтыгы жоқ тұлға болып табылса, осындай кредиттік ұйымның алкалы атқарушы органы кемінде 50%-ы Ресей Федерациясының азаматтарынан құрылуга тиіс.

Ресей Федерацнясынын азаматтары болып табылатын қызметкерлердің саны шетелдік ннвестициялары бар ресейлік кредиттік ұйымның қызметкерлерінің жалпы санының кемінде 75%-ын құрауга тиіс

«Инвестициялық қорлар туралы» 2001 жылгы 29 қарашадагы № 156-ФЗ Федералдық заң,

«Ресей Федерациясындагы жекелеген заңнамалық актілерге өзгерістер енгізу туралы» 2013 жылгы 14 наурыздагы № 29-ФЗ Федералдық заң

«Шетелдік ннвестициялары бар кредиттік ұйымдарды тіркеу ерекшеліктері туралы ережесін қолданысқа енгізу және тіркелген кредиттік ұйымның жаргылық каииталын резидент еместердің қаражаты есебінен ұлгайтуга Ресей Банкінің алдын ала рұқсатын алу тэртібі туралы» Ресей Орталық Банкінің 1997 жылгы 23 сәуірдегі № 02-195 бұйрыгы

Шектеудің болуы Шектеудің сипаты Шектеулерді қолдануға арналган негіз (нормативтік құқыктық акт) Шектеулердіц қолданылу мерзімі

6. №1 7 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу шетелдік кредит ұйымы өкілдігінің шетелдік персоналының саны әдетте 2 адамнан аспауы тиіс. Егер өкілдікке аккредиттелген қызметкерлердің коп саны талап етілсе. осы қажеттілік Ресей Банкі Төрағасының атына жазбаша өтініште негізделуі керек, осының негізінде шешім қабылданады «Ресей Федерациясында шетелдік кредиттік ұйымдардың окілдіктерін ашу және олардың қызмет тәртібі туралы» Ресей Банкінің 1997 жылгы 7 қазандагы № 02-437 бұйрыгы анықталмаган

7. №1 7 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу Ресей сақтандыру ісі субъектісінің (занды тұлганың) басшылары (оның ішінде жеке-дара атқарушы орган) және бас бухгалтері Ресей Федерациясының аумагында тұрақты тұруы тиіс «Ресей Федерациясында сақтандыру ісін ұйымдастыру туралы»

1992 жылгы 27 қарашадагы № 4015-1 Ресей Федерациясының заңы 2015 жылгы 1 қаңтарга дейін

8. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу жүзеге асыруга лицензия талап етілетін қызметті Ресей Федерациясыныц занды тұлгалары немесе Ресей Федерациясында белгіленген тэртіппен тіркелген жеке кәсіпкерлер ғана жүзеге асыра алады.

Лицензиялауга жататын қызмет түрлері Ресей Федерациясының заңнамасына сэйкес айқындалады «Жекелеген қызмет түрлерін лицензиялау туралы» 2001 жылгы 4 мамырдагы № 99-ФЗ Федералдық заң (көрсетілген Федералдық заңның 1-бабының 2- тармагында аталған қызмет түрлерін реттейтін заңнама), «Банктер және банк қызметі туралы»

1990 жылгы 1 анықталмаган

Шектеудің болуы Шектеудің сипаты Шектеулерді қолдануга арналган негіз (нормативтік құқықтық акт) Шектеулердің колданылу мерзімі

желтоқсандагы № 395-1 Федералдық заң

9. №1 7 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

аныкталмаган

10. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

11. № 17 қосымшаның 6 және 11 -тармақтары бойынша шектеу

анықталмаган

акционер (адамдар тобымен байланысқан) бір холдингілік топқа кіретін, Ресей Федерацнясы қаржы нарығының уәкілетті органы немесе инфрақұрылымдық ұйымы болып табылған жагдайларды қоспаганда, әрбір акционердің (адамдар гобымен банланысқан) сауданы ұйымдастырушылардыц жаргылық капиталындагы үлесі 10 пайыздан аспауы керек

Ресей Федерациясында сақтандыру тарнхтарын жүргізуді Ресей Федерацнясының заңнамасына сэйкес құрылган және қызметін жүзеге асыратын жалгыз ұйым жүзеге асырады

орталық депозитарий мәртебесін алган ұйым Ресей Федерациясының аумагында орталық депозитарий функциясын жүзеге асыратын жалгыз ұйым болып табылады Орталық депозитарий акционерлік қогам нысанында құрылады «Орталық депозитарий туралы» 2011 жылгы 7 желтоқсандагы № 414-ФЗ Федералдық заң

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 18 ҚОСЫМША

Тауарлар эксперты мен импорты, жүмыстарды орындау, қызметтерді көрсету кезінде жанама салықтар алу тәртібі мен олардың төленуін бақылау тетігі туралы

ХАТТАМА

I. Жаяпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы Шарттың 71 және 72-баптарына сэйкес әзірленді лоне тауарлар экспорты мен импорты, жүмыстарды орындау, қызметтерді корсету кезінде жанама салықтар алу тәртібі мен олардың толенуін бақылау тетігін айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын ұғымдар мыналарды білдіреді:

«аудиторлық қызметтер» - бухгалтерлік есепке, салық және қаржы есептілігіне аудит жүргізу жөніндегі қызметтер;

«бухгалтерлік қызметтер» - бухгалтерлік есепке қою, жүргізу, қалпына келтіру, салық, қаржы және бухгалтерлік есептілікті жасау және (немесе) тапсыру жөніндегі қызметтер;

«жылжымалы мүлік» - жылжымайтын мүлікке, көлік қүралдарына жатпайтын заттар;

«дизайнерлік қызметтер» - бұйымдардың, ғимараттардың қасбеттерінің көркемдік нысандарын, сыртқы келбетін, үй-жайлар интерьерлерін жобалау жөнінде қызметтер көрсету; көркемдік конструкциялау;

«тауарлар импорты» - салық төлеушілердің (төлеушілердің) тауарларды бір мүше мемлекеттің аумағынан басқа мүше мемлекеттің аумағына экелуі;

«инжинирингтік қызметтер» - тауарларды (жүмыстарды, қызметтерді) өндіру және өткізу процесін даярлау, онеркәсіптік, инфрақүрылымдық, ауыл шаруашылығы және басқа да объектілерді салу мен пайдалануды дайындау жөніндегі инженерлік- консультациялық қызметтер, сондай-ақ жоба алды және жобалау қызметтері (техникалық-экономикалық негіздемелерді дайындау, жобалық-конструкторлық әзірлемелер, техникалық сынақтар және олардың нәтижелерін талдау);

«қүзыретті органдар» - мүше мемлекеттердің қаржы, экономика министрліктері, салық және кеден органдары;

«консультациялық қызметтер» - басқарушылық, экономикалық, қаржылық (оның ішінде салықтық және бухгалтерлік) мәселелер бойынша, сондай-ақ кәсіпкерлік қызметті жоспарлау, үйымдастыру мен жүзеге асыру, персоналды басқару жөніндегі мэселелер бойынша түлғаның проблемаларын және (немесе) мүмкіндіктерін айқындауды және (немесе) бағалауды қоса алганда, түсіндірмелер, үсынымдар және өзге де нысандағы консультациялар беру жөніндегі қызметтер;

«жанама салықтар» - қосылған құн салығы (бұдан әрі - ҚҚС) және акциздер (акциз салығы немесе акциздік алым);

«маркетингтік қызметтер» - тауарлардыц (жұмыстардың, қызметтердің) сипаттамасын, баға стратегиясын және жарнама стратегиясын тұжырымдауды қоса алғанда, тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) өндірісі мен айналысына қажетті экономикалық жағдайлар жасау жөніндегі шараларды айқындау мақсатында тауарлар (жұмыстар, қызметтер) өндірісі мен айналысы саласындағы зерттеуге, талдауға, жоспарлауға және болжамдауға байланысты қызметтер;

«салық төлеуші (төлеуші)» - мүше мемлекеттердің салықтарды, алымдарды және баж салықтарын салық төлеуші (төлеуші) (бұдан әрі - салық төлеуші);

«ғылыми-зерттеу жұмыстары» - тапсырыс берушінің техникалық тапсырмасына негізделген ғылыми зерттеулер жүргізу;

«жылжымайтын мүлік» - жер учаскелері, жер қойнауының учаскелері, оқшауланған су объектілері және жермен тығыз байланыстының барлығы, яғни мақсатына шамадан тыс зиян келтірілмей көшірілуі мүмкін емес объектілер, оның ішінде ормандар, көп жылдық екпелер, ғимараттар, қүрылыстар, қүбыржолдар, электр беру желілері, мүліктік кешен ретіндегі кәсіпорындар және ғарыш объектілері;

«ҚҚС нөлдік мөлшерлемесі» - нөл пайыз мөлшерлеме бойынша ҚҚС салу, ҚҚС тиісті сомаларын шегеру (есепке жатқызу) қүқығын білдіреді;

«тәжірибелік-конструкторлық және тәжірибелік-технологиялық (технологиялық) жұмыстар» - жаңа бұйымдар үлгісін, оған арналған конетрукторлық құжаттаманы немеее жаңа технологияны эзірлеу;

«жүмыс» - нәтижелерінің материалдық көрінісі болатын және ұйымдардың және (немесе) жеке тұлғалардың қажеттіліктерін қанагаттандыру үшін сатылуы мүмкін қызмет;

«жарнамалық қызметтер» - белгісіз адамдар аясына арналған және кез келген қүралдардың көмегімен және кез келген нысанда жеке немесе заңды түлганың тауарларға, тауар белгілеріне, жүмыстарға, қызметтерге қызығушылыгын қалыптастыруга немесе қолдауга багытталган ақпаратты жасау, тарату және орналастыру жөніндегІ қызметтер;

«тауар» - сатылатын немесе сатуга арналган кез-келген жылжымалы және жылжымайтын мүлік, көлік құралдары, энергияның барлық түрлері;

«көлік құралдары» - теңіз және эуе кемелері, ішкі жүзу кемелері, аралас суларда жүзетін (өзен-теңіз) кемелері; жылжымалы темір жол қүрамының бірліктері; автобустар; тіркемелер мен жартылай тіркемелерді қоса алганда, автомобильдер; жүк контейнерлері;

«көрсетілетін қызмет» - нәтижелерінің материалдық көрінісі болмайтын қызмет осы қызметті жүзеге асыру процесінде сатылады және түтынылады, сондай-ақ патенттерді, лицензияларды, сауда маркаларын, авторлық қүқықтарды немесе өзге де қүқықтарды беру;

«ақпаратты өңдеу жөніндегі көрсетілетін қызметтер» - ақпаратты жинау мен қорытындылауды жүзеге асыру, ақпараттық массивтерді (деректерді) жүйелендіру және осы ақпаратты өңдеу нәтижелерін пайдаланушының иелігіне беру жөніндегі қызметтер;

«тауарлар экспорты» - салық төлеушілердің тауарларды бір мүше мемлекеттің аумағынан басқа мүше мемлекеттің аумағына әкетуі;

«заң қызметтері» - қүқықтық сипаттағы көрсетілетін қызметтер, оның ішінде консультациялар мен түсініктемелер беру, қүжаттарды дайындау және сараптау, соттарда тапсырыс берушілердің мүддесін білдіру.

II. Тауарлардың экспорты кезінде жанама салықтарды қолдану тэртібі

3. Бір мүше мемлекеттің аумағынан басқа мүше мемлекеттің аумағына тауарлардың экспорты кезінде аумағынан тауарлар әкетілген мүше мемлекеттің салық толеушісі, осы Хаттаманьщ 4-тармағында козделген қүжаттарды салық органына үсыну кезінде қосылған құн салығының (бүдан әрі - ҚҚС) нөлдік ставкасын және (немесе) акциздерді төлеуден босатуды қолданады.

Бір мүше мемлекеттің аумағынан басқа мүше мемлекеттің аумағына тауарлардың экспорты кезінде салық төлеуші Одақтың шегінен тыс жерлерге осы мүше мемлекеттің аумағынан экспортталған тауарларға қатысты қолданылатын, мүше мемлекеттің осыған ұқсас зацнамасында көзделген тәртіппен салықтық шегерімдерді (есепке жатқызуларга) жүргізуге құқылы.

Тауарларды өткізу орны, егер осы тармақпен өзгеше белгіленбесе, мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес айқындалады.

Тауарды бір мүше мемлекеттің салық төлеушісі басқа мүше мемлекеттің салық төлеушісіне өткізген жагдайда Одақтың шегінен тыс жерлерге тауарды жеткізу (тасымалдау) басталган және басқа мүше мемлекетте аяқталган жагдайда, ішкі түтыну үшін шыгарудың кедендік рәсімімен аумагына орналастырылатын мүше мемлекеттің аумагы тауарларды өткізу орны деп танылады.

4. Аумагынан тауарлар әкетілген мүше мемлекеттің салық төлеушісінің ҚҚС-тың нөлдік мөлшерлемесін қолдануының және (немесе) акциздерді төлеуден босатудың негізділігін растау үшін салық органына салық декларациясымен бір мезгілде мынадай қүжаттар (олардың көшірмелері) табыс етіледі:

1) басқа мүше мемлекеттің салық төлеушісімен немесе Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттің салық төлеушісімен олардың негізінде тауарлар экспорты жүзеге асырылатын шарттар (келісімшарттар) (бүдан әрі - шарттар (келісімшарттар); тауарлар лизингі немесе тауарлық кредит (тауарлық қарыз, зат түріндегі қарыз) жагдайында - лизинг шарттары (келісімшарттары), тауарлық кредит (тауарлық қарыз, зат түріндегі қарыз) шарттары (келісімшарттары); тауарларды дайындауга арналган шарттар (келісімшарттар); алыс- беріс шикізатын қайта өңдеуге арналган шарттар (келісімшарттар);

2) егер мүше мемлекеттің заңнамасында өзгеше көзделмесе, экспортталған тауарларды өткізуден түсетін түсімнің экспорттаушы салық төлеушінің шотына нақты түсуін растайтын банктің көшірме- үзіндісі.

Егер шартта (келісімшартта) қолма-қол ақша қаражатымен есеп айырысу көзделген жагдайда және мұндай есеп айырысу аумагынан тауарлар экспортталатын мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмесе, салық толеуші салық органына оның банктегі шотына алынған сомаларды салық төлеушінің енгізгенін растайтын банктің кошірме-үзіндісін (кошірме-үзіндісінің кошірмесін), сондай-ақ егер аумагынан тауарлар экспортталатын мүше мемлекеттің заңнамасында озгеше көзделмесе, аталган тауарларды сатып алушыдан түскен түсімнің нақты түсуін растайтын кассалық кіріс ордерлерінің кошірмелерін табыс етеді.

Егер тауарлар меншік қүқыгының лизинг алушыға өтуі көзделетін лизинг шарты (келісімшарты) бойынша экетілген жагдайда, егер мүше мемлекеттің заңнамасында озгеше көзделмесе, салық төлеуші салық органына экспорттаушы салық төлеушінің шотына лизинг төлемінің (тауардың (лизинг мәндерінің) бастапқы қүнын өтеу болігінде) нақты түсуін растайтын банктің көшірме- үзіндісін (кошірме-үзіндінің көшірмесін) табыс етеді.

Сыртқы сауда тауар алмасу (бартерлік) операциялар, тауарлық кредит (тауарлық қарыз, зат түріндегі қарыз) беру жүзеге асырылган жагдайда экспорттаушы салық төлеуші салық органына көрсетілген операциялар бойынша алған (сатып алган) тауарлардыц импортын

(жүмыстардың орындалғанын, қызметтер көрсетілгенін) растайтын құжаттарды табыс етеді.

Осы тармақта аталған құжаттар, егер оларды табыс ету Одақтың шегінен тыс жерлерге мүше мемлекеттің аумағынан экспортталған тауарларға қатысты мүше мемлекеттің заңнамасында көзделмесе, онда салық органына табыс етілмейді;

3) аумағына тауарлар импортталған мүше мемлекеттің салық органының жанама салықтардың төленгені (босатылғаны немесе салықтық міндеттемелерді орындаудың өзге тәртібі) туралы белгісі бар мүше мемлекеттердің салық органдары бекіткен нысан бойынша толтырылған тауарларды экелу және жанама салықтарды төлеу туралы өтініш (бүдан әрі - өтініш) (қағаз тасығыштағы түпнүсқада немесе мүше мемлекеттердің салық органдарының қалауы бойынша көшірмесінде) не болмаса өтініштердің тізбесі (қағаз тасығышта немесе салық төлеушінің электронды (электрондық цнфрлық) қолтаңбасымен электронды түрде;

Салық төлеуші отініштердің тізбесіне жекелеген халықаралық ведомствоаралық шартта көзделген нысанда салық органына түскен ақпарат туралы өтініштердегі деректемелер мен мәліметтерді енгізеді.

Өтініштер тізбесінің нысаны, оны толтыру тэртібі және пішімі мүше мемлекеттердің салық органдарының нормативтік қүқықтық актілерінде не мүше мемлекеттердің өзге де нормативтік қүқықтық актілерінде айқындалады.

Бір мүше мемлекеттің аумағынан екінші мүше мемлекеттің аумағына әкелінетін тауарларды өткізген және оларды осы екінші мүше мемлекеттің аумағындағы еркін кеден аймағының немесе еркін қоймасының кедендік рәсімімен орналастырылган жагдайда, өтініштің орнына бірінші мүше мемлекеттің салық органына екінші мүше мемлекеттің кеден органы растаган кедендік декларацияның көшірмесі беріледі, оган сэйкес мүндай тауарлар еркін кеден аймагының немесе еркін қойманың кедендік рэсімімен орналастырылады;

4) бір мүше мемлекеттің аумагынан екінші мүше мемлекеттің аумагына тауарлардыц өткізілгенін растайтын, мүше мемлекеттің зацнамасында көзделген көліктік (тауарларга ілеспе) және өзге де қүжаттар. Егер тауарларды өткізудің, оның ішінде тауарларды көлік қүралдарын пайдаланбай өткізудің жекелеген түрлері үшін мүше мемлекеттіц зацнамасында мүндай қүжаттарды ресімдеу көзделмеген жагдайда көрсетілген қүжаттар үсынылмайды;

5) аумагынан тауарлар экспортталган мүше мемлекеттіц зацнамасында көзделген ҚҚС-тыц нөлдік мөлшерлемесін қолданудыц және (немесе) акциздерді төлеуден босатудыц негізділігін растайтын өзге де қүжаттар.

Егер салық декларациясымен бірге ҚҚС-тың нөлдік мөлшерлемесін және (немесе) акциздерді төлеуден босатуды қолданудыц негізділігін растайтын қүжаттарды ұсынбау аумагынан тауарлар экспортталган мүше мемлекеттіц зацнамасында козделген болса, отінішті (отініштер тізбесін) қоспаганда, осы тармақта козделген құжаттар салық органына үсынылмайды.

Егер мүше мемлекеттің заңнамасында өзгеше козделмесе, егер осы тармақта көзделген құжаттар ҚҚС бойынша салық декларациясымен бірге берілген болса, олар акциздер бойынша тиісті салық декларациясымен бірге берілмейді.

Осы тармақтың 1, 2, 4, 5-тармақшаларында және

3- тармақшасының төртінші абзацында көзделген құжаттар мүше мемлекеттердің салық органының нормативтік қүқықтық актілерінде не мүше мемлекеттердің өзге де нормативтік қүқықтық актілерінде белгіленген тәртіппен электронды түрде үсынылуы мүмкін. Көрсетілген қүжаттардың пішімін мүше мемлекеттердің салық органдары айқындайды не мүше мемлекеттердің өзге де нормативтік қүқықтық актілерінде айқындалады.

5. Осы баптың 4-тармагында көзделген құжаттар тауарларды тиен-жөнелткен (берген) күннен бастап күнтізбелік 180 күн ішінде салық органына үсынылады.

Бұл қүжаттар белгіленген мерзімде үсынылмаган жагдайда жанама салықтардың сомалары аумагынан тауарлар экспортталған мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес ҚҚС-тың тиісті сомаларын шегеру (есепке жатқызу) қүқығы беріле отырып, тауарларды тиеп- жөнелту күніне тұспа-түс келетін салық (есептік) кезеңі үшін не мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген озге салық (есептік) кезеңі үшін бюджетке төленуге жатады.

Тауарларды откізу кезінде ҚҚС-ты есептеу мақсатында тауарларды сатып алушыға (бірінші тасымалдаушыға) ресімделген бастапқы бухгалтерлік (есептік) қүжаттың жасалу уақыты бойынша

b.V1 бірінші күн не ҚҚС салық төлеушісі үшін мүше мемлекеттің зацнамасында көзделген өзге міндетті қүжаттың үзінді көшірмесінің күні тиеп-жөнелту күні болып танылады.

Егер аумағында акцизделетін тауарлар өндірілген мүше мемлекеттің зацнамасында өзгеше козделмесе, өз шикізатынан өндірілген акцизделетін тауарлар бойынша акциздерді есептеу мақсатында тауарларды сатып алушыға (алушыга) ресімделген бастапқы бухгалтерлік (есептік) қүжаттың жасалу уақыты бойынша бірінші күн тауарларды тиеп-жөнелту күні болып; алыс-беріс шикізатынан ондірілген акцизделетін тауарлар бойынша акцизделетін тауарларды қабылдау-беру актісіне қол қойылған күн тиеп-жөнелту күні болып танылады.

Жанама салықтар толенбеген, толық төленбеген, осындай салықтар осы тармақта белгіленген мерзімдер бүзыла отырып төленген жагдайда, салық органы аумагынан тауарлар экспортталган мүше мемлекеттіц зацнамасында белгіленген тэртіппен және мөлшерде жанама салықтар мен осімпүлдарды өндіріп алады, сондай- ақ жанама салықтарды, өсімпұлдарды толеу бойынша міндеттемелердіц орындалуын қамтамасыз ету тэсілдерін және осы мүше мемлекеттіц зацнамасында белгіленген жауаптылыққа тарту шараларын қолданады.

Салық төлеуші осы Хаттаманыц 4-тармагында козделген қүжаттарды осы тармақта белгіленген мерзім өткеннен кейін үсынган жагдайда, толенген жанама салық сомалары аумагынан тауарлар экспортталган мүше мемлекеттіц зацнамасына сэйкес шегеруге (есепке жатқызуға), қайтаруға жатады. Жанама салықтарды төлеу мерзімдерін бұзғаны үшін төленген өсімпұлдар, айыппұлдар сомалары қайтаруға жатпайды.

6. Мүше мемлекеттерге әкетілетін акцизделетін тауарлардың көлемі, тиеп-жөнелту күніне қолданыста болған акциздер молшерлемелері, сондай-ақ акциздер сомалары акциздер бойынша тиісті салық декларациясында корсетілуге тиіс.

7. Салық органы ҚҚС-тың нөлдік мөлшерлемесін және (немесе) акциздерді толеуден босатуды, аталган салықтар бойынша салықтық шегерімдерді (есепке жатқызуларды) қолданудың негізділігін тексереді, сондай-ақ аумагынан тауарлар экспортталған мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес тиісті шешім қабылдайды (шыгарады).

Салық органына Өтініш үсынылмаган жағдайда салық органы бір мүше мемлекеттің аумағынан екінші мүше мемлекеттің аумагына экспортталған тауарларды өткізу бойынша операцияларға қатысты бір мүше мемлекеттің салық органында екінші мүше мемлекеттің салық органынан жанама салықтарды толық көлемде төлеу (жанама салықтарды толеуден босату) фактісін электронды түрде растауы болған кезде ҚҚС-тың нөлдік мөлшерлемесін және (немесе) акциздерді толеуден босатуды, аталған салықтар бойынша салықтық шегерімдерді (есепке жатқызуларды) қолданудың негізділігін растау туралы шешім қабылдауға (шығаруға) қүқылы.

8. Егер тауарларды өткізу және жанама салықтарды төлеу туралы салық төлеуші үсынған мәліметтер мүше мемлекеттердің 13 салық органдары арасында белгіленген ақпарат алмасу шеңберінде алынған деректерге сәйкес келмесе, салық органы аумагынан тауарлар экспортталған мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген тэртіппен және мөлшерде жанама салықтар мен осімпұлдарды өндіріп алады, сондай-ақ жанама салықтарды, осімпүлдарды төлеу жөніндегі міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің тәсілдерін және осы мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген жауаптылық шараларын қолданады.

9. Осы болімнің ережесі аумагында оларды дайындау бойынша жүмыстар орындалған бір мүше мемлекеттің аумагынан екінші мүше мемлекеттің аумағына әкетілетін, оларды дайындау туралы шарттар (келісімшарттар) бойынша жүмыстарды орындау нәтижесі болып табылатын тауарларга да қатысты ҚҚС болігінде қолданылады. Көрсетілген тауарларға алыс-беріс шикізатын қайта өңдеу бойынша жүмыстарды орындау нәтижесі болып табылатын тауарлар жатпайды.

10. Алыс-беріс шикізатын қайта оңдеу туралы шарт (келісімшарт) бойынша жүмыстарды орындау нәтижесі болып табылатын тауарларга акциздерді салу үшін салық базасы оларға қатысты қатал (ерекше) акциз мөлшерлемелері белгіленген табиғи мәніндегі алыс-беріс шикізатынан өндірілген акцизделетін тауарлардың колемі, саны (өзге де көрсеткіштері) ретінде не оларга қатысты адвалорлық акциздер мөлшерлемелері белгіленген алыс- беріс шикізатынан өндірілген акцизделетін тауарлардың құны ретінде айқындалады.

11. Тауарлардыц экспорты кезінде ҚҚС бойынша салық базасы, өткізілген тауарлардыц багасы өскеніне (кемігеніне) орай көбею (кему) жағына озгерген не олардың тиісінше сапада болмауы және (немесе) тиісінше жиынтықталмауы себептері бойынша қайтарылуына байланысты өткізілген тауарлардыц саны (көлемі) кеміген кезде, егер мүше мемлекеттіц зацнамасында өзгеше козделмесе, экспортталған тауарлардыц бағасын шартқа (келісімшартқа) қатысушылар өзгерткен (қайтаруды келіскен) сол салық (есептілік) кезецінде түзетіледі. Тауарларды (лизинг мәндерін) бір мемлекеттіц аумагынан екінші мүше мемлекеттіц аумагына меншік құқығыныц лизинг алушыға өтуін көздейтін лизинг шарты (келісімшарт) бойынша, тауарлық кредит (тауарлық қарыз, зат түріндегі қарыз) шарты (келісімшарты) бойынша, тауарларды дайындау туралы шарт (келісімшарт) бойынша әкетілген кезде салық органына осы Хаттаманыц 4-тармағында козделген құжаттарды үсынған жагдайда ҚҚС-тыц нолдік молшерлемесі және (немесе) акциздерді толеуден босату (егер мүндай операция мүше мемлекеттіц зацнамасына сэйкес акциздер салынуға жатса) қолданылады.

Бір мүше мемлекеттің аумағынан екінші мүше мемлекеттіц аумагына лизинг шарты (келісімшарты) бойынша тауарларды (лизинг нысанасын) экету кезінде ҚҚС бойынша салық базасы әрбір лизингтік төлемі тиесілі болатын тауардыц (лизинг нысанасыныц) бастапқы құныныц болігі мөлшерінде әрбір лизингтік төлемдерді төлеу үшін лизинг шартында (келісімшартында) козделген күнге айқындалады.

Салықтық шегерімдер (есепке жатқызулар) мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген тэртіппен әрбір лизингтік төлем бойынша тауарлардың (лизинг нысанасының) қүнына тиесілі бөлігіне жүргізіледі.

Бір мүше мемлекеттің аумағынан екінші мүше мемлекеттің аумагына тауарлық кредит (тауарлық қарыз, зат түріндегі қарыз) шарты (келісімшарты) бойынша тауарларды әкету кезінде ҚҚС бойынша салық базасы - шартта (келісімшартта) көзделген, берілген (үсынылған) тауарлардың қүны, шартта (келісімшартта) қүны болмаган жагдайда - тауарларга ілеспе қүжаттарда көрсетілген құн, шартта (келісімшартта) және тауарларга ілеспе қүжаттарда қүны болмаган жагдайда есепке алуда көрсетілген тауарлардың қүны болып табылады.

12. Жанама салықтардың толық төленуін қамтамасыз ету үшін салық салу мақсатында мүше мемлекеттің багаларды айқындау қағидаттарын реттейтін заңнамасы қолданылуы мүмкін.

III. Тауарлардың импорты кезінде жанама салықтарды алу тэртібі

13. Бір мүше мемлекеттің аумагынан екінші мүше мемлекеттің аумагына импортталатын тауарлар бойынша жанама салықтарды алуды (осы Хаттаманьщ 27-тармағында белгіленген және (немесе) еркін кеден аймағының және еркін қойманың кедендік рәсімдеріне орналастыратын импортталатын тауарларды қоспағанда) аумагына 16 тауарлар импортталған мүше мемлекеттің салық органы, арнаулы салық режимдерін қолданатын салық төлеушілерді қоса алганда, оның ішінде осы Хаттаманың 13.1 - 13.5-тармақтарында козделген ерекшеліктерді ескере отырып, салық төлеушілерді - тауар иелерін есепке қою орны бойынша жүзеге асырады.

Осы бөлімнің мақсаттары тауарларга меншік қүқығы бар немесе тауарларга меншік қүқыгының өтуі шартпен (келісімшартпен) көзделген түлга тауарлардыц иесі болып танылады.

13.1. Егер тауарлар бір мүше мемлекеттің салық төлеушісі мен екінші мүше мемлекеттің салық толеушісі арасындагы шарт (келісімшарт) негізінде сатып алынса, жанама салықтарды төлеуді аумагына тауарлар импортталган мүше мемлекеттің салық төлеушісі - тауарлардыц иесі, не егер бүл мүше мемлекеттің заңнамасында көзделсе, комиссионер, сенім білдірілген адам немесе агент жүзеге асырады.

13.2. Егер тауарлар бір мүше мемлекеттің салық төлеушісі мен екінші мүше мемлекеттің салық төлеушісі арасындагы шарт (келісімшарт) негізінде сатып алынса және бүл ретте тауарлар үшінші мүше мемлекеттің аумагынан импортталса, жанама салықтарды аумагына тауарлар импортталган мүше мемлекеттің салық төлеушісі - тауарлардыц иесі төлейді.

13.3. Егер бір мүше мемлекеттіц салық төлеушісі екінші мүше мемлекеттіц салық төлеушісіне комиссионер, сенім білдірілген адам немесе агент арқылы өткізсе және бірінші не үшінші мемлекеттіц аумагынан импорттаса, жанама салықтар толенбеген тауарларды 17 сатып алса, жанама салықтарды төлеуді аумагына тауарлар импортталған мүше мемлекеттің салық төлеушісі - тауарлардыц иесі не, егер бұл мүше мемлекеттің зацнамасында көзделген болса, комиссионер, сенім білдірілген түлга, агент жүзеге асырады.

13.4. Егер бір мүше мемлекеттің салық төлеушісі осы мүше мемлекеттің аумагына екінші мүше мемлекеттің салық төлеушісі бүрын импорттаган, ол бойынша жанама салықтар толенбеген тауарларды сатып алса, жанама салықтарды төлеуді аумагына тауарлар импортталган мүше мемлекеттіц салық төлеушісі - тауарлардыц иесі не, егер бүл мүше мемлекеттіц зацнамасында козделген болса, комиссионер, сенім білдірілген тұлга немесе агент (егер тауарларды комиссионер, сенім білдірілген түлга немесе агент арқылы екінші мүше мемлекеттіц салық толеушісі откізген жагдайда) жүзеге асырады.

Егер бір мүше мемлекеттің салық толеушісі осы мүше мемлекеттіц аумагына екінші мүше мемлекеттіц салық төлеушісімен комиссия, тапсырма шарты (келісімшарты) немесе агенттік шарты (келісімшарты) бойынша комиссионер, сенім білдірілген адам немесе агент (осы мүше мемлекеттіц салық төлеушісі) бүрын импорттаган, ол бойынша жанама салықтар толенбеген тауарларды сатып алса, онда жанама салықтарды төлеуді аумагына тауарлар импортталган мүше мемлекеттіц салық төлеушісі - тауар иесі не, егер бүл мүше мемлекеттіц зацнамасында көзделсе, комиссионер, сенім білдірілген адам немесе тауарды импорттаган агент жүзеге асырады.

13.5. Егер тауарлар бір мүше мемлекеттің салық төлеушісі мен Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттің салық төлеушісі арасындагы шарт (келісімшарт) негізінде сатып алынса және бүл ретте тауарлар екінші мүше мемлекеттің аумагынан импортталса, жанама салықтарды аумагына тауарлар импортталған мүше мемлекеттің салық төлеушісі - тауарлар иесі не, егер бұл мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген болса - комиссионер, сенім білдірілген түлга немесе агент (егер тауарлар комиссионер, сенім білдірілген тұлға немесе агент арқылы өткізілген жагдайда) төлейді.

14. ҚҚС-ты төлеу мақсаттары үшін салық базасы сатып алынган тауарлардың (оның ішінде оларды дайындау туралы шарт (келісімшарт) бойынша жүмыстарды орындау нәтижесі болып табылатын тауарлардың), сондай-ақ тауарлық кредит (тауарлық қарыз, зат түріндегі қарыз) шарты (келісімшарт) бойынша алынган тауарлардың, алыс-беріс шикізатын қайта өңдеу өнімі болып табылатын тауарлардың және акцизделетін тауарлар бойынша төленуі тиіс акциздердің қүны негізінде салық төлеушідегі импортталған тауарларды есепке алуға қабылдау күніне (бірақ аумагына тауарлар импортталатын мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген мерзімнен кешіктірмей) айқындалады.

Сатып алынған тауарлардың (оның ішінде оларды дайындау туралы шарт (келісімшарт) бойынша жүмыстарды орындау нәтижесі болып табылатын тауарлардың) қүны шарт (келісімшарт) талаптарына сэйкес тауарлар (жұмыстар, қызметтер) үшін жеткізушіге төленуге тиіс мәміле багасы болып табылады.

Тауар айырбас (бартерлік) шарты (келісімшарты) бойынша, сондай-ақ тауарлық кредит (тауарлық қарыз, зат түріндегі қарыз) шарты (келісімшарты) бойынша алынған тауарлардыц құны шартта (келісімшартта) козделген тауарлардыц қүны, шартта (келісімшартта) құны болмаган жагдайда - тауарларга ілеспе құжаттарда корсетілген қүн, шартта (келісімшартта) және тауарларга ілеспе құжаттарда құны болмаган жагдайда - есепке алуда көрсетілген тауарлардыц құны болып табылады.

Тауарлардыц (оныц ішінде оларды шыгару жоніндегі шарттар (келісімшарттар) бойынша жұмыстарды орындау нэтижесі болып табылатын тауарлардыц) шет ел валютасында көрсетілген қүныныц салық базасын айқындау мақсаттары үшін тауарларды есепке алуга қабылдау күніне мүше мемлекеттіц үлттық (орталық) банкініц багамы бойынша ұлттық валютада қайта есептеледі.

Бір мүше бір мемлекеттіц аумагына алыс-беріс шикізатын қайта өцдеу онімдері екінші мүше мемлекеттіц аумагынан импортталган кезде салық базасы алыс-беріс шикізатын қайта өцдеу бойынша жүмыстардыц және акцизделетін қайта өцдеу онімдері бойынша толеуге жататын акциздердіц қүны ретінде айқындалады. Бұл ретте шетел валютасында корсетілген алыс-беріс шикізатын қайта оцдеу жүмыстарын орындау қүны қайта өцдеу өнімдерін есепке алуга қабылдау күніне мүше мемлекеттіц үлттық (орталық) банкініц багамы бойынша үлттық валютага кайта есептеледі.

15. Бір мүше мемлекеттіц аумагына екінші мүше мемлекеттіц аумагынан меншік құқыгыныц лизинг алушыга отуін коздейтін лизинг шарты (келісімшарты) бойынша тауарларды (лизинг нысанасын) экелу кезінде салық базасы лизинг шартымен (келісімшартымен) оны толеген күнге козделген тауардың (лизинг нысанасы) құныныц бір болігі молшерінде (төлемнің нақты молшері мен жүзеге асырылған күнге қарамастан) айқындалады. Шетел валютасындагы лизингтік толем мүше мемлекеттің ұлттық (орталық) банкінің салық базасын айқындаудың тиісті кезіне (күніне) тұспа-тұс келетін күнгі багамы бойынша ұлттық валютаға қайта есептеледі.

16. Импортталған акцизделетін тауарлардыц, оның ішінде алыс- беріс шикізатын қайта өңдеу онімдері болып табылатын, оларға қатысты қатал (ерекше) акциз мөлшерлемелері белгіленген табиғи мэніндегі колемі, саны (өзге де көрсеткіштері) не оларға қатысты адвалорлық акциз мөлшерлемелері белгіленген импортталған акцизделетін тауарлардыц, оныц ішінде алыс-беріс шикізатын қайта өцдеу онімдері болып табылатын тауарлардыц қүны акциз салу үшін салық базасы болып табылады.

Акциздерді есептеу үшін салық базасы импортталған акцизделетін тауарларды, оныц ішінде алыс-беріс шикізатын қайта өцдеу өнімдері болып табылатын, тауарларды салық төлеуші есебіне қабылдаған күні (бірақ, аумағына акцизделетін тауарлар импортталған мүше мемлекеттіц зацнамасында белгіленген мерзімнен кешіктірмей) айқындалады.

17. Бір мүше мемлекеттіц аумағына екінші мүше мемлекеттіц аумагынан импортталған тауарлар бойынша төленуі тиіс жанама

салықтардың сомасын салық төлеуші аумагына тауарлар импортталган мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген салық мөлшерлемелері бойынша есептейді.

18. Жанама салықтарды төлеудің толықтығын қамтамасыз ету үшін салық салу мақсатында мүше мемлекеттің бағаларды айқындау қағидаттарын реттейтін заңнамасы қолданылуы мүмкін.

19. Таңбаланатын акцизделетін тауарлар бойынша акциздерді қоспағанда, жанама салықтар:

импортталған тауарларды есепке қабылдаған;

лизинг шартымен көзделген төлем мерзімі айынан кейінгі айдың 20-сынан кешіктірілмей төленеді.

Таңбаланатын акцизделетін тауарлар бойынша акциздерді толеу мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген мерзімдерде жүргізіледі.

20. Салық төлеуші салық органына импортталган тауарларды есепке қабылдаған айдан (лизинг шартымен (келісімшартымен) көзделген толем мерзімінен) кейінгі айдың 20-сынан кешіктірмей мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген нысан бойынша не аумагына тауарлар импортталган, оның ішінде лизинг шарты (келісімшарты) бойынша импортталган мүше мемлекеттің қүзыретті органы бекіткен нысан бойынша тиісті салық декларациясын үсынуга міндетті. Салық декларациясымен бірге салық толеуші салық органына мынадай қүжаттарды үсынады:

1) қағаз тасыгышта (торт данада) және электронды түрдегі Өтініш не электронды (электрондық-цифрлық) қолтаңбамен электронды түрдегі Өтініш;

2) егер мүше мемлекеттің зацнамасында көзделсе, импортталган тауарлар бойынша жанама салықтардың нақты төленгенін растайтын банктің кошірме-үзіндісі немесе жанама салықтарды толеу бойынша салық міндеттемелерінің орындалуын растайтын өзге қүжат. Бір мүше мемлекеттің аумагына екінші мүше мемлекеттің аумагынан тауарларды импорттау кезінде, сондай-ақ мүше мемлекеттің аумагына тауарларды (жүмыстарды, қызметтерді) өткізу кезінде салық төлеушіде қайтаруга (есепке жатқызуга) жататын артық төленген (өндіріліп алынган) салыктардың, алымдардың сомалары не жанама салықтардың сомалары болган жагдайда салық органы аумагына тауарлар импортталган мүше мемлекеттің зацнамасына сэйкес оларды импортталган тауарлар бойынша жанама салықтарды толеу есебіне есепке жатқызу туралы шешім қабылдайды (шыгарады). Бүл жагдайда импортталган тауарлар бойынша жанама салықтардың нақты толенгенін растайтын банктің көшірме-үзіндісі (оның көшірмесі) үсынылмайды. Лизинг шарты (келісімшарты) бойынша осы тармақшада көрсетілген құжаттар лизинг шартында (келісімшартымен) козделген толем мерзімі басталган кезде ұсынылады;

3) мүше мемлекеттің зацнамасында козделген бір мүше мемлекеттің аумагынан екінші мүше мемлекеттің аумагына тауарларды өткізуді растайтын көліктік (тауарларға ілеспе) қүжаттар және (немесе) өзге қүжаттар. Аталған қүжаттар, егер тауарларды өткізудің, оның ішінде көлік қүралдарын пайдаланбай өткізудің

жекелеген түрлері үшін мүше мемлекеттің заңнамасында мүндай қүжаттарды ресімдеу көзделмеген жагдайда үсынылмайды;

4) егер шот-фактураларды жазып беру (үзінді беру) мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген жагдайда тауарларды тиеп- жөнелту кезінде мүше мемлекеттің заңнамаеына еәйкес ресімделген шот-фактуралар;

Егер шот-фактураларды жазып беру (үзінді беру) мүше мемлекеттің заңнамасында көзделмесе не тауарларды Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттің салық төлеушісінен сатып алынатын болеа, онда салық органына шот-фактураның орнына импортталган тауарлардыц қүнын растайтын, сатушы жазып берген (үзінді берген) өзге қүжат (қүжаттар) үсынылады;

5) негізінде мүше мемлекеттің аумагына екінші мүше мемлекеттің аумагынан импортталган тауарлар сатып алынған шарттар (келісімшарттар); тауарлар лизингі (лизинг нысанасы) жагдайында - лизинг шарттары (келісімшарттары); тауарлық кредит (тауарлық қарыз, зат түріндегі қарыз) жагдайында - тауарлық кредит (тауарлық қарыз, зат түріндегі қарыз) шарттары (келісімшарттар); тауарларды шыгару туралы шарттар (келісімшарттар), алыс-беріс шикізатын қайта өңдеуге арналган шарттар (келісімшарттар);

6) бір мүше мемлекеттің салық төлеушісіне екінші мүше мемлекеттің салық төлсушісі (осы Хаттаманыц

13.2 - 13.5-тармақтарында козделген жағдайларда) не үшінші мүше мемлекеттщ аумагынан импортталган тауарларды өткізуші, Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттің салық толеушісі берген,

үшінші мүше мемлекеттің салық төлеушісі туралы және импортталган тауарларды сатып алу туралы осы үшінші мүше мемлекеттің салық төлеушісімен жасасқан шарт (келісімшарт) туралы мынадай мэліметтер жөніндегі ақпараттық хабарлама (басшысы дара кәсіпкер) қол қойган және үйымның мөрімен куэландырылған):

түлғаны мүше мемлекеттің салық төлеушісі ретінде сэйкестендіру нөмірі;

мүше мемлекеттің салық төлеушісінің (үйымның дара кәсіпкердің) толық атауы;

мүше мемлекеттің салық төлеушісінің орналасқан (түрғылықты)

жері;

шарт (келісімшарт) нөмірі мен күні; ерекшелік нөмірі мен күні.

Егер тауарлар сатып алынатын мүше мемлекеттің салық толеушісі откізілетін тауарлардыц иесі болып табылмаған жагдайда (комиссионер, сенім білдірілген түлға немесе агент болып табылса), онда осы тармақшаның екінші-алтыншы абзацтарында көрсетілген мәліметтер откізілетін тауардың иесіне қатысты да үсынылады.

Ақпараттық хабарлама шет тілінде үсынылған жагдайда орыс тіліндегі аудармасының болуы міндетті.

Егер осы тармақшада козделген мәліметтер осы тармақтың 5 - тармақшасында көрсетілген шартта (келісімшартта) қамтылған жағдайда ақпараттық хабарлама үсынылмайды;

7) комиссия шарттары (келісімшарттары), тапсырма немесе агенттік шарт (келісімшарт) (олар жасалған жагдайда);

8) негізінде комиссия шарттары (келісімшарттары), тапсырма немесе агенттік шарт (келісімшарт) бойынша мүше мемлекеттің аумагына екінші мүше басқа мемлекеттің аумагынан импортталган тауарлар сатып алынган шарттар (келісімшарттар) (жанама салықтарды комиссионер, сенім білдірілген адам немесе агент төлейтін жагдайларды қоспаганда, осы Хаттаманьщ

13.2 - 13.5-тармақтарында козделген жагдайларда).

Осы тармақтың 2 - 8-тармақшаларында көрсетілген қүжаттар мүше мемлекеттердің салық органының нормативтік құқықтық актілерінде не мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленген тәртіппен расталган кошірмелерде немесе мүше мемлекеттердің озге де нормативтік қүқықтық актілерінде белгіленген тәртіппен электрондық түрде үсынылуы мүмкін. Аталган қүжаттардың пішімін мүше мемлекеттердің салық органының нормативтік қүқықтық актілерімен не мүше мемлекеттердің озге де нормативтік қүқықтық актілерімен айқындалады.

Лизинг шарты (келісімшарты) бойынша ҚҚС-ты бірінші төлеген кезде салық төлеуші салық органына осы 1 - 8-тармақшаларында козделген қүжаттарды үсынады. Одан әрі салық төлеуші салық органына салық декларациясымен бірге осы тармақтың 1 және 2-тармақшаларында козделген қүжаттарды (олардың кошірмелерін) үсынады.

Өтініштер мен ақпараттық хабарламаны қоспаганда, осы тармақта көрсетілген қүжаттар, егер оларды салық декларациясымен

бір мезгілде ұсынбау аумагына тауарлар импортталган мүше мемлекеттің заңнамасынан өрбісе, салық органына ұсынылмайды.

21. Нақтыланған Өтініш (бүрын ұсынылмағанның орнына) қагаз тасыгышта (торт данада) және электронды түрде не салық толеушінің электронды (электрондық-цифрлық) қолтаңбасымен электронды түрде үсынылады. Нақтыланган Өтінішпен (бүрын үсынылганның орнына) бір мезгілде, егер олар бүрын салық органына үсынылмаган болса, осы Хаттаманың 20-тармагы 2 - 8-тармақшаларында козделген қүжаттар үсынылады.

Егер нақтыланган Өтінішті (бүрын үсынылганның орнына) ұсыну бүрын үсынылган салық декларациясына озгерістер енгізуге экеп соқпаса, онда, егер мүше мемлекеттің зацнамасында өзгеше козделмесе, салық толеуші нақтыланган (қосымша) салық декларациясын үсынбайды. Мүндай нақтыланган Өтінішті үсыну тауарлардыц импорты кезінде төленген, бүрын шегерімге жатқызуга қабылданган ҚҚС сомасын қайта қалпына келтіруге алып келмейді.

Нақтыланган Өтініш (бүрын ұсынылганның орнына) мүше мемлекеттіц зацнамасында белгіленген жагдайларда үсынылмайды.

22. Импортталган тауарлар бойынша жанама салықтарды толемеген, осындай салықтарды осы Хаттаманыц 19-тармагында белгіленген мерзіммен салыстырганда элдеқайда кеш мерзімде толеген жагдайларда, сондай-ақ салық декларацияларын үсынбау, оларды осы Хаттаманыц 20-тармагында белгіленген мерзімді бүза отырып, үсыну фактілері анықталган жагдайда, не салық декларацияларында корсетілген деректердіц мүше мемлекеттердіц

салық органдары арасындагы ақпарат алмасу шеңберінде алынган деректермен сэйкес келмеген жагдайларда салық органы аумагына тауарлар импортталган муше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тәртіппен және мөлшерде жанама салықтар мен өсімпұлдарды өндіріп алады, сондай-ақ жанама салықтарды, өсімпұлдарды толеу бойынша міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету тэсілдерін және осы мемлекеттің заңнамасында белгіленген жауаптылық шараларын қолданады.

23. Импортталган тауарларды оларды есепке қабылданган айда қайтарған кезде егер тауарлар тиісінше сапалы болмауы және (немесе) тиісінше жиынтықталмауы себептері бойынша қайтарылса, бұл тауарлар импорты бойынша операциялар салық декларациясында корсетілмейді.

Тауарларды тиісінше сапалы болмауы және (немесе) жиынтықталмауы себептері бойынша қайтару шарттьщ (келісімшарттың) қатысушылары келіскен талап қоюмен, сондай-ақ осындай тауарлармен одан әрі операциялар жасауға арналған тиісті құжаттармен расталуға тиіс. Мұндай құжаттарға тауарларды қабылдау-беру актілері (қайтарылған тауарларды тасымалдау болмаған жагдайда), көліктік (тауарлардыц ілеспе) құжаттар (қайтарылған тауарларды тасымалдаған жагдайда), жою актілері немесе өзге де қркаттар жатады. Осындай тауарлар ішінара қайтарылған жагдайда көрсетілген құжаттар (олардың кошірмелері) салық органдарына осы Хаттаманыц 20-тармағында козделген құжаттармен бірге ұсынылады.

Импортталган тауарларды олар есепке алуға қабылданған ай біткен соң көрсетілген себептер бойынша қайтарған кезде салық толеуші тиісті нақтыланған (қосымша) салық декларациясын және осы тармақтың екінші абзацында көрсетілген құжаттарды (олардың кошірмелерін) салық органына ұсынады.

Осы тармақтың екінші абзацында көрсетілген құжаттар мүше мемлекеттердің салық органдарының нормативтік құқықтық актілерімен немесе мүше мемлекеттердің озге де нормативтік қүқықтық актілерімен белгіленген тәртіпте электронды түрде үсынылуы мүмкін. Көрсетшген қүжаттардың пішімі мүше мемлекеттердщ салық органдарымен не мүше мемлекеттердің өзге де нормативтік қүқықтық актілерімен айқындалады.

Тауарлар тиісінше сапалы болмауы және (немесе) тиісінше жиынтықталмауы себептері бойынша ішінара қайтарылган жағдайда, 1 ішінара қайтарылған тауарлар туралы мәліметтерді корсетпей-ақ салық органына нақтыланған (бүрын ұсынылғанның орнына) Өтініш үсынылады. Көрсетілген Өтініш не қағаз жеткізгіште (төрт данада) және электронды түрде немесе салық толеушінщ электронды қолтаңбасы қойылған (электрондық-цифрлық) электронды түрде үсынылады.

Тиісінше сапада болмауы және (немесе) тиісінше жиынтықталмауы себептері бойынша, мәліметтері бүрын ұсынылган 1 I

Өтініште көрсетілген барлық тауарлар толығымен қайтарылған жагдайда, салық органына нақтыланған (бүрын ұсынылғанның Ш 1 орнына) Өтініш үсынылмайды. Салық төлеуші мүше мемлекеттердің салық органдарының нормативтік құқықтық актілерінде немесе мүше мемлекеттердің өзге де нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген нысан бойынша және тәртіппен толығымен қайтарылған тауарлар туралы мәліметтер корсетілген, бұрын ұсынылган Өтініштегі деректемелер туралы салық органына хабарлайды.

Тауарлар тиісінше санада болмауы және (немесе) тиісінше жиынтықталмауы себептері бойынша ішінара немесе толығымен қайтарылған жагдайда, бұл тауарларды импорттаган кезде бүрын төленген шегерімге қабылданган ҚҚС сомаларын қалпына келтіру, егер мүше мемлекеттердің зацнамасында озгеше көзделмесе, тауарларды қайтару жүргізілген салықтық кезеңде жүргізіледі.

24. Салық төлеушінің тауарларды есепке алып қабылдағаннан ай өткен соң олардың багасы көтеріліп, импортталган тауарлардыц қүны өскен жагдайда, ҚҚС-ты төлеу мақсаттары үшін салықтық база импортталган тауарлардыц өзгертілген және алдыцгы қүны арасындагы айырмага көбейтіледі. ҚҚС-ты толеу және салық декларациясын тапсыру шартқа (келісімшартқа) қатысушылар импортталган тауарлардыц багасын озгерткен айдан кейінгі айдыц 20-сы күнінен кешіктірілмей жүргізіледі.

Сатып алынган импортталган тауарлардыц озгертілген және алдыцгы құны арасындагы айырма салық толеуші салық органына бір мезгілде тапсыратын салық декларациясында:

отініш (өзгертілген және алдыцгы құн арасындагы айырма көрсетілген) қагаз жеткізгіште (торт данада) және электронды түрде немесе салық төлеушінің электронды қолтаңбасымен (электрондық- цифрлық) электронды түрде;

импортталган тауарлардыц багасы өскенін, шот-фактураның түзетілгенін (егер оны шыгару (кошіру) мүше мемлекеттің заңнамасында козделгенін) растайтын шарт (келісімшарт) немесе шарттың (келісімшарттың) қатысушыларымен козделген озге де қүжаттар үсынылады. Көрсетілген қүжаттар мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тэртіппен куэландырылган көшірмеде немесе мүше мемлекеттердің салық органдарының нормативтік қүқықтық актілерінде не мүше мемлекеттердің өзге де нормативтік қүқықтық актілерінде белгіленген тэртіппен электронды түрде үсынылады. Көрсетілген құжаттардыц пішімі мүше мемлекеттердің салық органдарының нормативтік қүқықтық актілерінде не мүше мемлекеттердің озге де нормативтік қүқықтық актілерінде айқындалады.

25. Мүше мемлекеттің аумагында импорты оның заңнамасына сэйкес жанама салықтарды төлеусіз жүзеге асырылған тауарлар босату немесе өзге төлеу тэртібі берілген мақсаттарда емес, өзге мақсаттарда пайдаланылган жагдайда мүндай тауарлардыц импортына осы бөлімде белгіленген тәртіппен жанама салықтар салынуы тиіс.

26. Бір мүше мемлекеттіц аумагына екінші мүше мемлекеттіц аумагынан импортталган тауарлар бойынша төленген (есепке жатқызылған) жанама салықтардыц сомалары аумагына тауарлар импортталган мүше мемлекеттің зацнамасында козделген тәртіппен шегерулерге (есепке жатқызуларга) жатады.

27. Акциздік маркалармен (есепке алу-бақылау маркаларымен, белгілермен) тацбалануга жататын тауарлар бойынша акциздерді алуды, егер мүше мемлекеттің зацнамасында озгеше козделмесе, мүше мемлекеттің кеден органдары жүзеге асырады.

IV. Жұмыстарды орындау, қызметтерді корсету кезінде жанама салықтар алу тәртібі

28. Жұмыстарды орындау, қызметтерді корсету кезінде жанама салықтар салу жұмыстарды, қызметтерді (осы Хаттаманыц 31-тармагында корсетілген жұмыстарды қоспаганда) откізу орны болып танылатын мүше мемлекетте жүзеге асырылады.

Жүмыстарды орындау, қызметтерді корсету кезінде салық базасы, жанама салықтардыц мөлшерлемелері, оларды салу тэртібі мен салықтық жецілдіктер (салық салудан босату), егер осы бөлімде озгеше белгіленбесе, аумағы жұмыстарды, қызметтерді откізу орны болып танылатын мүше мемлекеттіц зацнамасына сәйкес айқындалады.

29. Мүше мемлекеттің аумагы, егер:

1) жүмыстар, қызметтер осы мүше мемлекеттіц аумагындагы жылжымайтын мүлікпен тікелей байланысты болса жұмыстарды, қызметтерді откізу орны болып танылады.

Осы тармақшаның ережесі жылжымайтын мүлікті жалға алу, жалға беру және өзге де негіздерде пайдалануға беру жөніндегі қызметтерге қатысты да қолданылады;

2) жүмыстар, қызметтер осы мүше мемлекеттің аумағындағы жылжымалы мүлікпен, көлік қүралдарымен тікелей байланысты болса;

3) мәдениет, өнер, окыту (білім беру), дене шынықтыру, туризм, демалыс және спорт саласындағы қызметтер осы мүше мемлекеттің аумағында көрсетілсе;

4) осы мүше мемлекеттің салық төлеушісі:

консультациялық, заң, бухгалтерлік, аудиторлық, инжинирингтік, жарнамалық, дизайнерлік, маркетингтік қызметтерді, ақпаратты өңдеу жөніндегі қызметтерді, сондай-ақ ғылыми-зерттеу, тэжірибелік-конструкторлық және тәжірибелік-технологиялық (технологиялық) жүмыстарды;

ЭЕМ-ге арналған бағдарламаларды және дерекқорларды (есептеуіш техникасы бағдарламалық қүралдары мен ақпараттық онімдерін) әзірлеу, осындай бағдарламалар мен дерекқорларды бейімдеу және түрлендіру, сүйемелдеу жөніндегі жүмыстарды, қызметтерді;

егер персонал сатып алушының қызмет орнында жүмыс істеген жағдайда, персонал беру жоніндегі қызметтерді сатып алса жүмыстарды, қызметтерді өткізу орны болып танылады.

Осы тармақшаның ережелері сондай-ақ:

патенттерді, лицензияларды, мемлекет қорғайтын өнеркэсіптік меншік объектілеріне құқықтарды куэландыратын өзге де қүжаттарды, сауда мараларын, тауар белгілерін, фирмалық атауларды, қызмет көрсету белгілерін, авторлық, сабақтас құқықтарды немесе өзге де осыған ұқсас құқықтарды беру, ұсыну;

көлік құралдарын жалға беруді, олардың лизингін және өзге де негіздерде пайдалануға беруді қоспағанда, жылжымалы мүлікті жалға беру, оның лизингі және өзге де негіздерде пайдалануға беру;

осы тармақшада козделген жүмыстарды, қызметтерді орындау үшін шартқа (келісімшартқа) негізгі қатысушы үшін озінің атынан тартатын түлғаның не шартқа (келісімшартқа) негізгі қатысушының атынан басқа түлғаның қызмет корсетуі кезінде қолданылады;

5) егер осы тармақтың 1 - 4-тармақшаларында өзгеше

көзделмесе, осы мүше мемлекеттің салық толеушісі жұмыстарды орындаса, қызметтерді көрсетсе, жүмыстарды, қызметтерді өткізу орны болып танылады.

Осы тармақшаның ережелері көлік қүралдарын жалға беру, лизинг және өзге де негіздерде пайдалануға беру кезінде де қолданылады.

30. Жүмыстарды, қызметтерді өткізу орнын растайтын құжаттар мыналар болып табылады:

мүше мемлекеттердің салық төлеушілері жасасқан, жүмыстарды орындауға, қызметтерді корсетуге арналған шарт (келісімшарт);

жүмыстарды орындау, қызметтерді корсету фактісін растайтын қүжаттар;

мүше мемлекеттердщ заңнамасында көзделген өзге де қүжаттар.

31. Бір мүше мемлекеттің аумағына екінші мүше мемлекеттің аумағынан әкелінетін, кейіннен басқа мүше мемлекеттің аумағына қайта өңдеу өнімдері түрінде әкетілетін алыс-беріс шикізатын қайта өңдеу жөніндегі жүмыстарды өткізу кезінде ҚҚС салу тәртібі мен олардың төленуін бақылауды қамтамасыз ету, егер осы бөлімде өзгеше белгіленбесе, осы Хаттаманьщ II бөліміне сэйкес жүзеге асырылады. Бүл ретте ҚҚС бойынша салықтық база алыс-беріс шикізатын қайта өңдеу жөніндегі орындалған жүмыстардың қүны есебінде айқындалады.

32. Осы Хаттаманьщ 31-тармағында көрсетілген жүмыстарды өткізу бойынша ҚҚС-тың нөлдік мөлшерлемесін қолдану негізділігін растау үшін салық органдарына салық декларациясымен бір мезгілде мынадай қүжаттар (олардың көшірмелері) қағаз жеткізгіште:

1) мүше мемлекеттердің салық төлеушілері арасында жасалған шарт (келісімшарт);

2) жүмыстардың орындалу, қызметтердің көрсетілу фактісін растайтын қүжаттар;

3) осы Хаттаманьщ 31-тармағында көрсетілген тауарларды әкелуді (экетуді) растайтын қүжаттар;

4) өтініш (мүше мемлекеттердің салық органдарының қалауы бойынша қағаз жеткізгіштегі түпнүсқасы немесе кошірмелері) не өтініштер тізбесі (қағаз жеткізгіште немесе салық төлеушінің электронды қолтаңбасымен (электрондық-цифрлық) электронды түрде тапсырылады.

Өтініштер тізбесі осы Хаттаманың 4-тармағы 3-тармақшасында белгіленген тәртіппен ұсынылады.

Одақтың шегінен тыс жерлерге алыс-беріс шикізаттың қайта өңдеу өнімдері әкетілген жагдайда салық органына өтініш (өтініштер тізбесі) ұсынылмайды.

Бір мүше мемлекеттің аумагынан алыс-беріс шикізаттың қайта өңдеу өнімдерін екінші мүше мемлекеттің аумагына әкетілген және екінші мүше мемлекеттің аумагындагы еркін кедендік аймақта немесе бос қоймага кедендік рәсімдермен орналастырган жагдайда, осындай тауарлардың еркін кедендік аймақта немесе бос қоймага кедендік рәсімдермен орналастырылуына сэйкес бірінші мүше мемлекеттің салық органына отініштің (өтініштер тізбесінің) орнына екінші мүше мемлекеттің кеден органы куэландырган кедендік декларацияны тапсырады;

5) алыс-беріс шикізатын қайта өңдеу онімдерін Одақтан тысқары әкетуді растайтын кеден декларациясы;

6) мүше мемлекеттердің заңнамасында козделген озге де қүжаттар ұсынылады.

Осы тармақтың 4-тармақшасының 1, 2, 3, 5, 6-тармақшаларында және төртінші абзацында көзделінген қүжаттар мүше мемлекеттердің салық органдарының нормативтік қүқықтық актілерінде немесе мүше мемлекеттердің озге де нормативтік қүқықтық актілерінде белгіленген тәртіппен электронды түрде үсынылуы мүмкін. Көрсетілген құжаттардың пішімі мүше мемлекеттердің салық

органдарының немесе мүше мемлекеттердің өзге де нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

Егер салық декларациясымен бір мезгілде ҚҚС-тың нөлдік мөлшерлемелерін қолданудың негізділігін растайтын құжаттардың ұсынылмауы аумагында өңдеу жүзеге асырылатын мүше мемлекеттің заңнамасынан туындаса, осы тармақта көзделген өтінішті (өтініштер тізбесін) қоспағанда, қүжаттар салық органына үсынылмайды.

33. Егер салық төлеуші салық салу тэртібі осы бөліммен реттелетін жүмыстардың, қызметтердің бірнеше түрлерін орындаған, көрсеткен жагдайда және бір жүмыстарды, қызметтерді өткізу басқа жүмыстардың, қызметтердің өткізілуіне қатысты қосалқы сипатта болган жагдайда, онда негізгі жүмыстарды, қызметтерді өткізу орны қосалқы жүмыстарды, қызметтерді өткізу орны болып танылады.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 19 ҚОСЫМША

Бәсскслестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы Шарттың (бұдан әрі - Шарт) XVIII бөліміне сэйкес әзірленген және оның қолданылу ерекшеліктерін, екі және одан көп мүше мемлекеттердің аумағындағы трансшекаралық нарықтарда (бүдан әрі - трансшекаралық нарық), бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзғаны үшін айыппүл санкцияларын Комиссияның мүше

мемлекеттердің уэкілетті органдарымен өзара іс-қимылын қоса алғанда, трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы

қағидаларының сақталуын бақылауды жүзеге асыру тэртібін,

бәсекелестік (монополияға қарсы) заңнаманың сақталуын бақылауды жүзеге асыру кезінде мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарының өзара іс-қимылы қағидаттарын айқындайды, сондай-ақ мемлекеттік баға реттеуді енгізу және мүше мемлекеттердің оны енгізу туралы шешімдерін даулау тэртібін айқындайды.

2. Осы Шартта пайдаланылатын, сондай-ақ Шарттың XVIII бөлімінің мақсаттары үшін келесі терминдер мынаны білдіреді:

1) «сатылас келісім» - бірі тауарды сатып алатын немесе оның әлеуетті сатып алушысы болып табылатын, ал екіншісі тауарды ұсынатын немесе онын әлеуетті сатушысы болып табылатын шаруашылық жүргізуші субъектілері (нарық субъектілері) арасындағы келісім;

2) «озара алмастырылатын тауарлар» - өзінің функционалдық арналымы, қолданылуы, сапалық және техникалық сипаттамалары, бағасы және басқа да параметрлері бойынша салыстыруға болатын, осылайша сатып алушы тұтыну кезінде (оның ішінде өндірістік мақсаттарда түтыну кезінде) бір тауар екіншісімен шынымен

алмастырылатын немесе алмастыруға дайын болатын тауарлар;

3) «мемлекеттік бағалық реттеу» - мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарының және жергілікті өзін-өзі басқару органдарының багалар (тарифтер), бағаларға (тарифтерге) үстемелер,

ең жоғарғы немесе ең томенгі бағалар (тарифтер), бағаларға

(тарифтерге) ең жоғарғы немесе ең төменгі үстемелерді мүше

мемлекеттердің заңнамасында белгіленген тэртіппен белгілеуі;

4) «мемлекеттік немесе муниципалды преференция» - мүше мемлекеттердің атқарушы билік органдарының, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының көрсетілген органдардың функцияларын жүзеге асыратын озге де органдардың немесе ұйымдардың жекелеген шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне) мемлекеттік немесе муниципалдық мүлікті, азаматтық қүқықтардың өзге де объектілерін беру жолымен немесе мүліктік жеңілдіктер, мемлекеттік немесе муниципалдық кепілдіктер беру жолымен оларға қызметтщ аса тиімді жағдаиларын қамтамасыз ететін артықшылықтарды беруі;

5) «түлғалар тобы» - мынадай белгілердің біріне немесе бірнешеуіне сәйкес келетін жеке тұлғалардың және (немесе) заңды тұлғалардың жиынтығы:

егер мұндай жеке түлға немесе мұндай заңды тұлға өзінің осы шаруашылық қоғамға (серіктестікке, шаруашылық әріптестікке) қатысу күші болса немесе алынған, оның ішінде жазбаша келісім негізінде басқа тұлғалардан алынған өкілеттіктерге сэйкес осы шаруашылық қоғамның (серіктестіктің, шаруашылық әріптестіктің) жарғылық (қалыптаспа) капнталындағы дауыс беру акцияларына (үлесіне) сәйкес келетін дауыстың жалпы санының 50 пайызынан астамына не болса, шаруашылық қоғам (серіктестік, шаруашылық әріптестік) және жеке түлға немесе заңды тұлға;

егер мүндай жеке түлға немесе мүндай заңды түлға осы шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) жеке-дара атқарушы органының функциясын жүзеге асырса, шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) және жеке түлға немесе заңды түлға;

егер мүндай жеке түлға немесе мүндай заңды түлға осы шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) қүрылтай қүжаттары немесе осы шаруашылық жүргізуші субъектісімен (нарық субъектісімен) жасалған шарттар (келісімдер) негізінде осы шаруашылық жүргізуші субъектіге (нарық субъектісіне) орындау үшін міндетті тапсырмалар беруге қүқылы болса, шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) және жеке тұлға немесе заңды тұлға;

алқалық атқарушы органның және (немесе) директорлар кеңесінің (байқаушы кеңестің, қор кеңесінің) сандық құрамының 50 пайыздан астамын белгілі бір жеке тұлғалар құрайтын шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері);

жеке түлға, оның жүбайы-зайыбы, ата-аналары (оның ішінде бала асырап алушылар), балалары (оның ішінде асырап алынғандар), аға-інілері мен апа-сіңлілері;

түлғаның эрқайсысы осы тармақтың екінші - алтыншы абзацтарында көрсетілген қандай да бір негіз бойынша сол бір ғана түлғамен топқа кіретін, сондай-ақ басқа да түлғалар осындай түлғалардың кез келгенімен осы тармақтың екінші - алтыншы абзацтарында корсетілген қандай да бір негіз бойынша топқа кіретін түлғалар;

егер түлғалар өзінің осы шаруашылық қоғамға (серіктестікке) бірлесіп қатысуына орай немесе басқа тұлғалардан алынған өкілеттіктерге сэйкес осы шаруашылық қоғамның (серіктестіктің, шаруашылық әріптестіктің) жарғылық (қалыптаспа) капиталындағы дауыс беру акциясына (үлесіне) сэйкес келетін дауыстың жалпы санының 50 пайызынан астамына ие болса, осы тармақтың екінші - жетінші абзацтарында көрсетілген қандай да бір белгілер бойынша бір түлғалар тобына кіретін шаруашылық қоғам (серіктестік, шаруашылық әріптестік), жеке және (немесе) заңды түлғалар.

Тұлғалар тобы біртұтас шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) ретінде қарастырылады, ал Шарттың XVIII бөлімінің және осы хаттаманьщ шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне) қатысты ережелері, осы Хаттамада козделген жағдайларды қоспағанда, түлғалар тобына қолданылады.

Мүше мемлекеттердің заңнамасында мүше мемлекеттер аумағында бәсекелестік (монополияға қарсы) саясатты іске асыру мақсатында «түлғалар тобы» деген үғымның нақтылануы, оның ішінде бір түлғаның акцияларын (үлестерін) екінші түлғаның жарғылық (қалыптаспа) капиталында иелік ету (қатысу) мөлшерінің мэні бөлігінде нақтылануы мүмкін, мүндай кезде түлғалар тобы мүндай иелік етуді (қатысуды) таниды;

6) «кемсітушілік шарттары» - осы Шартта және/немесе барлық мүше мемлекеттердің басқа да халықаралық шарттарында козделген талаптарды, шектеулерді және ерекшеліктерді ескере отырып, шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) немесе бірнеше шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) екінші шаруашылық жүргізуші субъектімен (нарық субъектісімен) немесе басқа да шаруашылық жүргізуші субъектілермен (нарық субъектілерімен) салыстырғанда тең емес жағдайға қойылған кезде тауар нарығына кіру шарты, тауарларды өндіру, айырбастау, түтыну, сатып алу, сату, озге де беру шарттары;

7) «үстем жағдай» - тиісті тауар нарығында осындай шаруашылық жүргізуші субъектіге (нарық субъектісіне) (түлғалар тобына) не осындай шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне) (тұлғалар топтарына) тиісті тауар нарығында тауар айналысының жалпы жағдайына елеулі шешуші ықпал етуге және (немесе) осы тауар нарығынан басқа шаруашылық жүргізуші субъектілерді (нарық субъектілерін) жоюға және (немесе) басқа шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) осы тауар нарығына кіруін қиындатуға мүмкіндік беретін белгілі бір тауар нарығындағы шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) (түлғалар тобының) не шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) (тұлғалар топтарының) жағдайы;

8) «бәсекелестік» - шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) әрқайсысының дербес жасаған іс-эрекеттері тиісті тауар нарығындағы тауарлар айналымының жалпы жағдайына олардың әрқайсысының біржақты тәртіппен ықпал ету мүмкіндігі жойылатын немесе шектелетін жарыспалылығы;

9) «қүпия ақпарат» - мүше мемлекеттердің заңнамаларына сэйкес мемлекеттік қүпияға (мемлекеттік қүпияларға) жататын ақпаратты қоспағанда, мүше мемлекеттердің нормативтік қүқықтық актілерімен қорғалатын ақпараттың барлық түрі;

10) «экономикалық қызметті үйлестіру» - шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) іс-қимылдарын мүндай шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) ешбірімен бір түлғалар тобына кірмейтін және шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) келісілген іс-қимылдары жүзеге асырылатын тауар нарығында (тауар нарықтарында) қызметін жүзеге асырмайтын үшінші түлғамен келісу;

11) «жанама бақылау» - арапарында тікелей бақылау бар заңды түлға немесе бірнеше заңды түлғалар арқылы заңды түлға қабылдайтын шешімді заңды түлғаның немесе жеке түлганың айқындау мүмкіндігі;

12) «монополиялық жоғары бага» - егер осы баға осындай тауарды өндіру және өткізу үшін қажет шығыстар мен пайда сомасынан, Одақ немесе оның шегінен тыс жерлердегі аумақта мүндай нарық болған кезде тауарды сатып алушылар немесе сатушылар құрамы, тауар айналымының шарттары, тауар нарығына кіру шарттары, салық салу және кедендік-тарифтік реттеуді қоса алғанда, мемлекеттік реттеу бойынша тауар нарығындағы (бүдан әрі - салыстырмалы тауар нарығы) бәсекелестік жағдайларда қалыптасқан бағадан асып кетсе, үстем жағдайға ие шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) белғілеген баға. Мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес айқындалған осындай тауар тарифі шегінде табиғи монополия субъектісі белгілеген баға монополиялық жоғары баға болып танылмайды;

13) «монополиялық томен баға» - егер осы баға нақты немесе осындай тауарды өндіру және өткізу үшін қажет шығыстар мен пайда сомасынан томен және Одақ немесе оның шегінен тыс жерлердегі аумақта мүндай нарық болған кезде салыстырмалы тауар нарығындағы бәсекелестік жағдайда қалыптасқан бағадан томен

1 болса, үстем жағдайға ие шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) белгілеген баға;

14) «жосықсыз бәсеке» - мүше мемлекеттердің заңнамасына іскерлік айналым дәстүріне, қайырымдылық, парасаттылық және әділеттілік талаптарына қайшы келетін және басқа бәсекелес шаруашылық жүргізуші субъектілерге нүқсан келтірген немесе келтіруі мүмкін не олардың іскерлік беделіне зиян келтірген немесе келтіруі мүмкін шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) (түлғалар тобының) немесе бірнеше шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) (тұлғалар топтарының) кэсіпкерлік қызметтегі артықшылықтарды иеленуге бағытталған кез келген әрекеттері;

15) «бәсекелестікті шектеу белгілері» - тауар нарығында бір түлғалар тобына кірмейтін шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) санын қысқарту, тауар нарығында тауар айналымының өзге де жалпы жағдайларының тиісті өзгерістеріне байланысты емес тауар бағаларының өсуі немесе төмендеуі, бір түлғалар тобына кірмейтін шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) тауар нарығындағы дербес әрекеттерден бас тартуы, шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) арасындагы келісіммен немесе олардың орындауы үшін міндетті өзге түлғаның нүсқауларына сэйкес не бір түлғалар тобына кірмейтін шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) тауар нарығындағы өз әрекеттерін келісу нәтижесінде тауар нарығында тауар айналымының жалпы жағдайларын айқындау, сондай-ақ шаруашылық жүргізуші субъектіге (нарық субъектісіне) немесе бірнеше шаруашылық жүргізуші субъектіге (нарық субъектілеріне) бір жақты тәртіппен тауар нарығындағы тауар айналымының жалпы жағдайларына эсер етуге мүмкіндік беретін өзге де мэн-жайлар;

16) «тікелей бақылау» - заңды немесе жеке түлғаның мынадай бір немесе бірнеше іс-қимылдар:

оның атқарушы органының функцияларын жүзеге асыру;

заңды түлғаның кәсіпкерлік қызметін жүргізу шарттарын айқындау қүқығын any;

заңды түлғаның жарғылық (қалыптаспа) капиталын қүрайтын акциясына (үлесіне) сэйкес келетін дауыстың жалпы санының 50-ден астам пайызына иелік ету арқылы заңды түлға қабылдайтын шешімдерді айқындау мүмкіндігі;

17) «келісім» - қркатта немесе бірнеше қүжатта қамтылған жазбаша нысандағы уағдаластық, сондай-ақ ауызша нысандағы уағдаластық;

18) «тауар» - сатуға, айырбастауға және айналымға өзге де енгізуге арналған азаматтық қүқықтар объектісі (оның ішінде жүмыс, қаржы қызметін қоса алғанда, көрсетілетін қызмет);

19) «тауар нарығы» - экономикалық, техникалық немесе өзге мүмкіндіктерге не орындылықты негізге ала отырып, шекараларында (оның ішінде географиялық) сатып алушы тауар сатып ала алатын және мүндай мүмкіндік не орындылық оның шегінен тыс жерлерде 10 жоқ, басқа тауармен алмастырылмайтын немесе бірін-бірі алмастыратын тауар айналымының саласы;

20) «шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі)» - өзіне табыс әкелетін қызметті жүзеге асыратын коммерциялық ұйым, коммерциялық емес ұйым, дара кәсіпкер, сондай-ақ мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес кэсіби табыс экелетін қызметі мемлекеттік тіркелуге және (немесе) лицензиялануға жататын жеке түлға;

21) «экономикалық шоғырлану» - мэмілелер, жүзеге асырылуы бәсекелестіктің жай-күйіне эсер ететін немесе эсер етуі мүмкін өзге де әрекет.

3. Шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) үстем жағдайы мынадай мән-жайларды талдауды негізге ала отырып, белгіленеді:

1) шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) үлесі және оның бәсекелестері мен сатып алушыларының үлестерімен арақатынасы;

2) шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) біржақты тәртіппен тауар бағасының деңгейін айқындау және тиісті тауар нарығында тауар өткізудің жалпы жағдайына шешуші ықпал ету мүмкіндігі;

3) тауар нарығына кіру үшін экономикалық, технологиялық, әкімшілік немесе өзге де шектеулердің болуы;

4) жұмыс істеу кезеңіыде шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) тауар нарыгында тауар айналымының жалпы жағдайына шешуші ықпал ету мүмкіндігі.

4. Мүше мемлекеттердің заңнамасында шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) үстем жағдайын танитын өзге де (қосымша) шарттар белгіленуі мүмкін.

Трансшекаралық нарықтағы шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) үстем жағдайын Комиссия бекітетін Трансшекаралық нарықтағы бәсекелестіктің жай-күйін бағалау әдістемесіне сэйкес Комиссия белгілейді.

II. Келісімдер мен алып қоюға жол берушілік

5. Шарттың 76-бабының 4 және 5-тармақтарында көзделген келісімдер, сондай-ақ Шарттың 76-бабының 3-тармағында белгіленген салдарларға экеп соғуы мүмкін бірлескен қызмет туралы шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) келісімдері, егер олар шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне) осы келісімдердің мақсаттарына қол жеткізу үшін қажет болып табылатын шектеулер қоймаса және тиісті тауар нарығында бәсекелестікті жою үшін мүмкіндік жасамаса және егер шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) мүндай келісімдер өз нэтижесінде:

1) тауарлар өндіруді (өткізуді) жетілдіруге немесе техникалық (экономикалық) прогреске ынталандыруға не әлемдік тауар

нарығында мүше мемлекеттердің тауар өндірісінің бәсекеге қабілеттілігін арттыруга;

2) тиісті тұлгалардың мұндай іс-қимылдарды жасаудан иеленетін артықшылықтардың (пайдалардың) мөлшерлес бөлігін түтынушылардың алуына әкеп соқса немесе әкеп соғуы мүмкін деп дәлелдесе жарамды деп танылуы мүмкін.

6. Егер:

1) мүндай келісім коммерциялық концессияның шарттары болып табылса;

2) мүндай келісімнің қатысушысы болып табылатын, «сатылы» келісімнің нысанасы болып табылатын әрбір шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) үлесі тауардың тауар нарығында 20 пайыздан аспаса, «сатылы» келісімге жол беріледі.

7. Шарттың 76-бабының 3 - 6-тармақтарының ережелері, мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) бірінің оларды бір уақытта орындауына жол берілмейтін қызмет түрлерін жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші нарық субъектілері (нарық субъектілері) арасындағы келісімдерді қоспағанда, егер бір шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) екінші шаруашылық жүргізуші субъектіге (нарық субъектісіне) қатысты тікелей немесе жанама бақылау белгілеген болса не егер мұндай шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) бір түлганың тікелей немесе жанама бақылауында болса, бір түлгалар тобына кіретін шаруашылық

жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) арасындағы келісімге қо лданыл майды.

III. Бәсекелестіктің жалпы қағидаларының сақталуын бақылау

8. Мүше мемлекеттердің аумағында шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің), сондай-ақ мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) болып табылмайтын жеке түлғаларының және коммерциялық емес үйымдарының Шарттың 76-бабында белгіленген бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бүзудың жолын кесуді мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары жүзеге асырады.

9. Жолын кесу мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес жүзеге асырылатын трансшекаралық қаржы нарықтарында бәсекелестікке теріс эсер ететін бүзушылықтарды қоспағанда, егер мүндай бұзушылық трансшекаралық нарықтарда бәсекелестікке теріс эсер ететін немесе эсер етуі мүмкін болса, мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің (нарық субъектілерінің), сондай-ақ мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) болып табылмайтын жеке түлғаларының лоне коммерциялық емес үйымдарының Шарттьщ 76-бабында белгіленген бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бүзудыц жолын кесуді Комиссия жүзеге асырады.

10. Комиссия:

1) трансшекаралық нарықтарда бәсекелестікке теріс эсер ететін немесе эсер етуі мүмкін, Шарттың 76-бабында белгіленген бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылу белгілерінің болуы туралы өтініштерді (материалдарды) қарайды, сондай-ақ қажетті тергеп-тексерулерді жүргізеді;

2) мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының, мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің (нарық субъектілерінің), мүше мемлекеттердің билік органдарының, жеке түлғалардың өтініштері негізінде немесе өз бастамасы бойынша трансшекаралық нарықтарда бәсекелестікке теріс эсер ететін немесе эсер етуі мүмкін, Шарттың 76-бабында белгіленген бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бүзылуы туралы іс қозғайды және қарайды;

3) үйғарымдар шығарады, мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің (нарық субъектілерінің) орындауы үшін міндетті, оның ішінде Шарттың XVIII бөлімінде және осы Хаттамада козделген жағдайларда мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілеріне (нарық субъектілеріне) айыппүл санкцияларын қолдану туралы, бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуын тоқтатуға, олардың бүзылушылықтарының салдарын жоюға, бәсекелестікті қамтамасыз етуге бағытталған іс-қимылдар жасау туралы, бәсекелестіктің пайда болуына кедергі болып табылатын және (немесе) Шарттың XVIII болімінде және осы Хаттамада козделген жағдайларда трансшекаралық нарықта бәсекелестікті шектеуге, жоюға және бәсекелестіктің жалпы қағидаларының

бұзылуына алып келуі мүмкін іс-қимылдарға жол бермеу туралы шешімдер қабылдайды;

4) мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарынан, жергілікті өзін-өзі басқару органдарынан, олардың функцияларын жүзеге асыратын озге де органдарынан немесе ұйымдарынан, заңды және жеке түлғалардан трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қагидаларын сақтауға бақылау жөніндегі өкілеттіктерді жүзеге асыру үшін қажет ақпаратты, оның ішінде қүпия ақпаратты сүратады және алады;

5) жыл сайын, 1 маусымнан кешіктірмей Жогары кеңеске трансшекаралық тауар нарықтарындағы бәсекелестіктің жай-күйі және ондагы бәсекелестіктің жалпы қагидалары бүзылуының жолын кесу бойынша қабылданатын шаралар туралы жылдық есепті жібереді және мақүлданган есепті Одақтың Интернет желісіндегі ресми сайтына орналастырады;

6) бәсекелестіктің жалпы қагидаларының бүзылуы туралы істерді қарау жөніндегі шешімдерді Одақтың Интернет желісіндегі ресми сайтына орналастырады;

7) Шарттьщ XVIII бөлімінің және осы Хаттаманың ережелерін іске асыру үшін қажетті өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

11. Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қагидаларының бүзылуы туралы өтініштсрді (материалдарды) қарау тэртібін, трансшекаралық нарықтардагы бәсекелестіктің жалпы қагидаларының бүзылуы туралы тергеп-тексерулерді жүргізу тэртібін, сондай-ақ трансшекаралық нарықтардагы бәсекелестіктің

жалпы қағидаларының бұзылуы туралы істерді қарау тэртібін Комиссия бекітеді. Бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылғаны туралы істерді қарау мақсаттары үшін Комиссия жүргізген бәсекелестіктің жай-күйін талдау нэтижелері, қүпия ақпаратты қоспағанда, істі қарау нәтижелері бойынша қабылданатын Комиссия шешіміне қосылуға тиіс.

Сондай-ақ Шарттың XVIII болімінің ережелерін және осы

Хаттаманы юке асыру үшін қажетті, трансшекаралық нарықтардағы II бәсекелестіктің жалпы қағидаларының сақталуын бақылау жөніндегі окілеттіктерді жүзеге асыру мақсаттары үшін Комиссия: бәсекелестіктің жай-күйін бағалау әдістемесін; монополиялық жоғары (томен) бағаларды айқындау әдістемесін; айыппүлды есептеу және салу тэртібінің әдістемесін; экономиканың әртүрлі салаларында бәсекелестіктің жалпы қағидаларын қолдану ерекшеліктерін (қажет болған жағдайда);

Комиссияның және мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының озара (оның ішінде ақпараттық) іс-қимыл жасау тәртібін бекітеді.

12. Шарттың 76-бабында белгіленген трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бүзылуы туралы тергеп-тексерулердің жүргізілуін қамтамасыз ету және іс материалдарын дайындау үшін Комиссияда тиісті құрылымдық болімше (бүдан әрі - Комиссияның уэкілетті қүрылымдық бөлімшесі) жүмыс жасайды.

13. Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бүзылуы туралы өтініштерді (материалдарды) қарау, трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы тергеп-тексерулерді жүргізу, трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы істерді қарау кезінде Комиссияның уэкілетті құрылымдық бөлімшесі мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарынан, жергілікті өзін-өзі басқару органдарынан, олардың функцияларын жүзеге асыратын өзге де органдарынан немесе үйымдарынан, заңды және жеке түлгалардан өтініштерді (материалдарды) қарау, тергеп-тексеру жүргізу, істі қарау үшін қажетті ақпаратты сүратады.

Мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілері (нарық субъектілері), коммерциялық емес үйымдары, мемлекеттік билік органдары, жергілікті озін-озі басқару органдары, олардың функцияларын жүзеге асыратын озге де органдар немесе ұйымдар (олардың лауазымды адамдары), жеке түлгалар Комиссияның сүрау салуы бойынша белгіленген мерзімде өзіне жүктелген окілеттіктерге сэйкес Комиссияга қажетті ақпаратты, қүжаттарды, мэліметтерді, түсіндірмелерді Комиссияга беруге міндетті.

14. Айыппүл салу туралы Комиссия шешімі, Комиссияның бүзушыга белгілі бір әрекеттер жасауды міндеттейтін шешімдері атқару қүжаттары болып табылады және органдардың соттың мәжбүрлеп орындату актілерін, аумагында қүқық бұзушылық жасаган шаруашылық субъектісі (нарық субъектісі), шаруашылық субъектісі (нарық субъектісі) болып табылмайтын коммерциялық емес ұйым тіркелген немесе аумагында құқық бұзушы жеке тұлга тұрақты немесе уақытша тұратын мүше мемлекеттердің басқа да органдары мен лауазымды адамдарының актілерін орындауы тиіс.

Бәсекелестік саласындагы Комиссияның актілеріне, эрекеттеріне (эрекетсіздіктері) Одақ Сотының статутында (Шартқа №2 қосымша) козделген тәртіппен, осы Шарттың ережелері ескеріле отырып, Одақ Сотында айтылады.

Одақ Соты Комиссияның трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қагидаларының бұзылганы туралы іс бойынша шешіміне шагым жасау туралы арызды іс жүргізуге қабылдаган жагдайда, Комиссия шешімінің қолданысы Одақ Сотының шешімі заңды күшіне енген күнге дейін тоқтатыла тұрады.

Одақ Соты Комиссияның трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қагидаларының бүзылганы туралы іс бойынша шешіміне шагым жасау туралы арызды мәселені сотқа дейінгі тәртіппен шешу үшін арыз иесінің Комиссияга алдын ала жүгінуінсіз қарауга қабылдайды. 15. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының актілеріне, әрекеттеріне (эрекетсіздіктеріне) мүше мемлекеттердің қолданыстагы процестік заңнамасына сәйкес мүше мемлекеттердің сот органдарында айтылады.

IV. Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидапарын бүзғаны үшін Комиссия салатын айыппұл санкциялары

16. Комиссия бекіткен айыппұлды есептеу және салу тэртібі әдістемесіне сэйкес Комиссия Шарттың 76-бабында козделген трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзғаны үшін, сондай-ақ Комиссияға оның талабы бойынша мәліметтерді (ақпаратты) уақтылы бермегені үшін немесе көрінеу анық емес мэліметтерді (ақпаратты) бергені үшін мынадай молшерлерде айыппүлдар салады:

1) Шарттың 76-бабының 2-тармағына сэйкес жол берілмейтін жосықсыз бәсеке лауазымды адамдарға және дара кәсіпкерлерге 20 000-нан 110 000-ға дейін Ресей рублі; заңды түлғаларға 100 000-нан 1 000 000-ға дейін Ресей рублі молшерінде айыппүл салуға әкеп соғады.

2) шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) Шарттың 76-бабының 3-5-тармақтарына сэйкес жол берілмейтін келісімдерді жасауы, сол сияқты оған қатысуы лауазымды адамдарға және дара кэсіпкерлерге 20 000-нан 150 000-ға дейін Ресей рублі молшерінде, заңды түлғаларға нарығында қүқық бұзушылық жасалған, қүқық бүзушының тауарды (жүмысты, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түскен түсім сомасының бір жүзден он бес жүздікке дейінгі мөлшерде не нарыгында қүқық бүзушылық жасалған, қүқық бүзушының барлық тауарды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) сатып алу шыгыстары сомасының, бірақ құқық бүзушының барлық тауарларды (жұмысты, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түскен түсім сомасының бір бес ондық жиынтық мөлшерінен көп емес және 100 000 Ресей рублінен кем емес мөлшерінде, ал егер нарыгында құқық бүзушылық жасалган, қүқық бүзушының тауарды (жұмысты, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түскен түсімінің сомасы қүқық бұзушының барлық тауарларды (жүмыстарды, көрсетілетін қызметті) өткізуден түскен түсім сомасының жиынтық көлемінің 75 пайызынан асқан жагдайда - нарыгында қүқық бүзушылық жасалган, қүқық бүзушының тауарды (жүмысты, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түскен түсім сомасының үш мыңдықтан үш жүздікке дейінгі мөлшерде не нарыгында құқық бұзушылық жасалган, қүқық бұзушының тауарды (жүмысты, көрсетілетін қызметтерді) сатып алу шыгыстары сомасының мөлшерінде, бірақ 100 000 Ресей рублінен кем емес қүқық бүзушының тауар (жүмыс, көрсетілетін қызмет) өткізуден түскен түсім сомасының елуден бір жиынтық мөлшерінен аспайтын мөлшерде айыппүл салуға әкеп согады.

3) шаруашылық жүргізуші субъектілердің Шарттың 76-бабының 6-тармагына сэйкес жол берілмейтін экономикалық қызметті үйлестіруі жеке түлгаларга 20 000-нан 75 000-ға дейін Ресей рублі мөлшерінде, лауазымды адамдарға және дара кәсіпкерлерге - 20 000-нан 150 000-ға дейін Ресей рублі мөлшерінде, заңды тұлғаларға - 200 000-нан 5 000 000-ға дейін Ресей рублі мөлшерінде айыппүл салуға әкеп соғады.

4) тауар нарыгында үстем жағдайға ие шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) үстем жағдайды теріс пайдаланды деп танылатын және Шарттьщ 76-бабының l-тармағына сэйкес жол берілмейтін іс-қимылдарды жасауы лауазымды адамдарга және дара кәсіпкерлерге 20 000-нан 150 000-ға дейін Ресей рублі мөлшерінде, заңды тұлғаларга нарығында құқық бұзушылық жасалған, құқық бұзушының тауарды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түскен түсім сомасының бір жүзден он бес жүздікке дейінгі мөлшерінде не нарығында қүқық бүзушылық жасалған, қүқық бұзушының тауарды (жұмысты, көрсетілетін қызметтерді) сатып алу шығыстары сомасының, бірақ құқық бұзушының барлық тауарларды (жұмысты, көрсетілетін қызметті) өткізуден түскен түсім сомасының бір бес ондық жиынтық мөлшерінен көп емес және 100 000 Ресей рублінен кем емес мөлшерінде, ал егер нарығында қүқық бүзушылық жасалған, қүқық бүзушының тауарды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түскен түсімінің сомасы құқық бұзушының барлық тауарларды (жүмысты, көрсетілетін қызметті) өткізуден түскен түсім сомасының жиынтық көлемінің 75 пайызынан асқан жагдайда - нарығында қүқық бүзушылық жасалган, қүқық бұзушының тауарды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түскен түсім сомасының үш мыңдықтан үш жүздікке дейінгі мөлшерде не нарығында қүқық бүзушылық жасалган, қүқық бүзушының тауарды (жүмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) сатып алу шығыстары мөлшерінде, бірақ 100 000 Ресей рублінен кем емес мөлшерінде, қүқық бүзушының тауар (жүмыс, қызмет) өткізуден түскен түсім сомасының елуден бір жиынтық мөлшерінен аспайтын айыппүл салуға әкеп соғады.

5) Комиссияға Шарттың XVIII бөлімінде және осы Хаттамада козделген мәліметтерді (ақпаратты) бермеу немесе уақтылы бермеу, оның ішінде Комнссияның талабы бойынша мэліметтерді (ақпаратты) бермеу, сол сияқты Комиссияға корінеу анық емес мәліметтер (ақпарат) беру жеке тұлғаларға 10 000-нан 15 000-га дейінгі Ресей рублі молшерінде, лауазымды адамдарга және дара кәсіпкерлерге 10 000-нан 60 000-га дейінгі Ресей рублі мөлшерінде, заңды түлғаларға 150 000-нан 1 ООО 000-га дейінгі Ресей рублі молшерінде айыппұл салуга экеп соғады.

Осы Хаттамада шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) ұйымдастырушылық-окімдік немесе әкімшілік- шаруашылық функцияларды орындайтын, шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) болып табылмайтын коммерциялық емес үйымдардың басшылары мен қызметкерлерін, шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілері) жеке-дара атқарушы органдарының өкілеттіктерін жүзеге асыратын, шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) болып табылмайтын коммерциялық емес үйым басшыларын лауазымды адам деп түсіну керек. Осы Хаттаманың мақсаттары үшін трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қагидаларын бүзғаны үшін, қызметі мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес мемлекеттік тіркелуге және (немесе) лицензиялануға жататын, кәсіптік кіріс экелетін жеке түлғалар лауазымды адамдар сияқты жауаптылықта болады.

17. Осы Хаттаманың 16-тармағының 1-5-тармақшаларында көзделген айыппұлдар аумагында құқық бұзушылық жасаған заңды түлга тіркелген не аумагында құқық бұзушылық жасаган жеке тұлға түрақты немесе уақытша тұратын мүше мемлекеттің бюджетіне аударылуга тиіс.

18. Осы Хаттаманың 16-тармагында көзделген айыппұлдарды шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері), жеке түлға немесе шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) болып табылмайтын коммерциялық емес үйым осы Хаттамада көзделген бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бүзган шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) немесе жеке түлга, коммерциялық емес үйым қай мүше мемлекеттің аумагында тіркелсе, сол мүше мемлекеттің үлттық валютасында, Комиссияның айыппүл салу туралы шешім қабылдаган күніне көрсетілген мүше мемлекеттің үлттық (орталық) банкі белгілеген багамы бойынша төлейді.

19. Комиссияга Шарттьщ 76-бабына сэйкес жол берілмейтін келісімді жасаганы туралы ерікті түрде мәлімдеген түлга (түлгалар тобы) жиынтыгында мынадай талаптарды орындаган кезде:

түлга өтініш берген сәтте Комиссияда жасалган құқық бүзушылық туралы мәліметтер мен қүжаттар болмаса;

түлға Шарттьщ 76-бабына сэйкес жол берілмейтін келісімге қатысудан немесе одан әрі қатысудан бас тартса;

үсынылган мәліметтер және қүжаттар қүқық бұзушылық оқигаларын белгілеу үшін жеткілікті болып табылса, осы Хаттаманың

16-тармағының 2-тармақшасында көзделген құқық бұзушылықтар үшін жауаптылықтан босатылады.

Осы тармақта көзделген барлық шарттарды бірінші орындаған тұлға жауаптылықтан босатылуға жатады.

20. Осы Шарттың 76-бабына сәйкес жол берілмейтін келісімді жасаған бірнеше тұлға атынан бір мезгілде берілген өтініш қарауға жатпайды.

21. Осы бөлімде белгіленген, трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзғаны үшін айыппүл мөлшерлері нарығында қүқық бұзушылық жасалған, қүқық бүзушының тауарды (жүмысты, көрсетілетін қызметті) өткізу сомасынан немесе қүқық бүзушының тауарды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) сатып алу шығыстары сомасын ескере отырып, заңды түлғаларға салынатын және есептелетін айыппүлдарды қоспағанда, Жоғары кеңес шешімімен әзгеруі мүмкін.

V. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының өзара іс-қимылы

22. Мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарының өзара іс-қимылы Шарттың XVIII бөлімін және осы Хаттаманы мақсатында шеңберінде ақпарат беру туралы хабарлама, сұрау салулар, жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы сұрау салулар мен тапсырмалар жіберу, ақпарат алмасу, мүше мемлекеттердің қүқық қолдану практикасын үйлестіру, сондай-ақ мүше мемлекеттердің бірінің сүрау

салуы бойынша құқық қолдану қызметін жүзеге асыру жолымен құқық қолдану қызметі шеңберінде жүзеге асырылады.

Көрсетілген өзара іс-қимылды мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарының орталық аппараттары жүзеге асырады.

23. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары екінші мүше мемлекеттің уәкілетті органын, егер оның қүқық қолдану қызметі екінші мүше мемлекеттің бәсекелестікті қорғау саласындағы мүдделерін қозғауы мүмкін екендігі белгілі болған жағдайда, хабардар етеді.

24. Екінші мүше мемлекеттің бәсекелестікті қорғау саласындағы мүдделерін қозғауы мүмкін қүқық қолдану қызметі деп мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының:

1) екінші мүше мемлекеттің қүқық қолдану қызметіне қатысы бар;

2) бәсекелестікке қарсы әрекеттерге қатысты (бірігу немесе сатып алу жөніндегі мәмілелерді және озге де әрекеттерді жасауды қоспаганда), оның ішінде екінші мүше мемлекеттің аумагында жүзеге асырылатын;

3) мэміле тарапының біреуі немесе мәміленің бір немесе бірнеше тараптарын бақылайтын немесе олардың кәсіпкерлік қызметін жүргізу шарттарын озгеше түрде айқындайтын түлга екінші мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес тіркелген немесе құрылған түлга болып табылатын мәмілелерге (өзге де әрекеттерге) қатысты;

4) бәсекелестік (монополияға қарсы) заңнаманың сақталуын қамтамасыз ету шеңберінде жүзеге асыруды талап ететін немесе

екінші мүше мемлекеттің аумағында қандай да бір эрекеттерге тыйым салатын мәжбүрлеп ықпал ету шараларын қолданумен байланысты қызметі түсініледі.

25. Мәмілелер (өзге де әрекеттер) туралы хабарламалар:

1) хабарлаушы мүше мемлекеттің уэкілетті органы мэмілені қарау мерзімін үзарту туралы шешім қабылдаган күннен кешіктірмей;

2) мэміле бойынша шешім қарау мерзімі үзартылмай қабылданған жагдайда - оны мәміле бойынша шешім қабылдаған күннен кешіктірмей, хабарланушы мүше мемлекетке мэміле жөнінде өз пікірін білдіруге мүмкіндік беретін ақылға қонымды мерзімде жіберіледі.

26. Екінші мүше мемлекеттің пікірін назарға алу мүмкіндігін қамтамасыз ету мақсатында осы Хаттаманыц 24-тармағының 1, 2 және 4-тармақшаларында көрсетілген мәселелер бойынша хабарламалар осы мүше мемлекетке хабарланушы мүше мемлекеттің оз пікірін білдіруге мүмкіндік беретін ақылға қонымды мерзімді сақтай отырып, екінші мүше мемлекетке ол туралы хабарлау қажет мэн-жайлар анықталған кезде істі қарау сатысында, бірақ кез келген жагдайда іс бойынша шешім қабылданғанға немесе бітімгершілік келісім жасалғанға дейін жіберіледі.

27. Хабарлама жазбаша нысанда жіберіледі және хабарланушы мүше мемлекетке хабарлаушы мүше мемлекеттің мүдделерін қозғайтын, хабарлаушы мүше мемлекеттің қүқық қолдану қызметінің салдарына алдын ала талдау жүргізуге мүмкіндік беру үшін жеткілікті ақпаратты қамтуы тиіс.

28. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы ақпарат пен құжаттар, сондай- ақ тапсырмалар беру туралы сұрау салулар жіберуге қүқылы.

29. Жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы ақпарат пен құжаттар, тапсырмалар беру туралы сұрау салу мүше мемлекеттің уәкілетті органының бланкісінде жазбаша нысанда ресімделеді және мыналарды қамтуы тиіс:

1) ақпарат сүратылатын тиісті істің нөмірін (бар болған жагдайда), қүқық бүзушылықтың және өзге де оган қатысты фактілердің егжей-тегжейлі сипатталуын, қолданылатын заң мэтінін қоса бере отырып, сүратқан мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес іс-әрекетті заңдық саралауды;

2) өздеріне қатысты тиісті істер қаралатын түлгалардың, куәлардың аты, әкесінің аты және тегі, олардың тұргылықты жері немесе болатын жері, азаматтығы, туган жері және күні, заңды түлгалар үшін - олардың атауы және орналасқан жері (мүндай ақпарат болган кезде);

3) қүжатты табыс ету туралы тапсырмада - алушының нақты мекенжайы және табыс етілетін қүжаттың атауы;

4) үсынылуы не орындалуы тиіс мәліметтердің және әрекеттердің тізбесі (сауалнама жүргізу үшін қандай мән-жайлар анықталуы және нақтылануы тиіс екепі корсетілуі, сондай-ақ сүрау қойылатын түлгага қойылатын сүрақтардың реттілігі және түжырымы көрсетілуге тиіс).

30. Жекелеген процестік іс-эрекеттерді жүргізу туралы ақпарат пен құжаттар, тапсырмалар беру туралы сұрау салу мыналарды да қамтуы мүмкін:

1) талап етілетін іс-шаралардың орындалу мерзімін көрсету;

2) сүрау салуда көрсетілген іс-шараларды белгілі бір тэртіппен өткізу туралы өтінішхат;

3) сүрау салуда көрсетілген іс-шараларды орындау кезінде сүрау салатын мүше мемлекеттің уәкілетті органдары өкілдеріне қатысу, сондай-ақ, егер бүл әрбір мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін болса, оларды орындауға қатысу мүмкіндігін беру туралы өтінішхат;

4) сүрау салуды, тапсырманы орындаумен байланысты озге де отінішхаттар.

31. Жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы ақпарат және қүжаттар, тапсырмалар беру туралы сүрау салуға сүратқан мүше мемлекеттің уәкілетті органының басшысы немесе оның орынбасары қол қояды. Көрсетілген сүрау салуға немесе тапсырмаға сұрау салу немесе тапсырма мәтінінде сілтемесі бар қүжаттардың қолда бар көшірмелері, сондай-ақ сүрау салуды, тапсырманы тиісінше орындау үшін қажетті өзге де қүжаттар қоса берілуге тиіс.

32. Орындалуы орындаушы мүше мемлекет үшін қосымша шығыстарды талап ететін сараптамалар және өзге процестік әрекеттерді жүргізу туралы тапсырмалар мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының арасындагы алдын ала келісу бойынша жіберіледі.

33. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары процестік құжаттарды екінші мүше мемлекеттің аумағында болатын тиісті істерге қатысушыларға пошта арқылы тікелей жібере алады.

34. Қосымша мәліметтер алу немесе бүрынғы сүрау салуды, тапсырманы орындау шеңберінде алынған ақпаратты нақтылау қажет болган кезде, жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы ақпарат пен қүжаттар, тапсырмалар беру туралы қайта сүрау салуды жіберуге жол беріледі.

35. Жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы ақпарат пен қүжаттар, тапсырмалар беру туралы сүрау салу олар алынған күннен бастап 1 ай ішінде не мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарымен алдын ала келісілген өзге де мерзімде орындалады.

Мүше мемлекеттің өзге де мемлекеттік органына немесе сүратылатын мүше мемлекеттің шаруашылық жүргізуші субъектісіне (нарық субъектісіне) отініш беру қажет болган жагдайда, көрсетілген мерзім мүндай өтінішті орындау уақытына үзартылады.

36. Сүрау салынған мүше мемлекеттің уәкілетті органы сүрау салуда, тапсырмада көрсетілген әрекеттерді жүргізеді және қойылган сүрақтарга жауап береді. Сүрау салынган мүше мемлекеттің уәкілетті органы оз бастамасы бойынша сұрау салуда, тапсырмада көзделмеген, оларды орындаумен байланысты эрекеттерді жүргізуге қүқылы.

37. Сүрау салуды, тапсырманы орындау мүмкін болмаган не оларды осы Хаттаманыц 35-тармагында көрсетілген мерзімде орындау мүмкін болмаган жагдайда, сұрау салынган уәкілетті орган сүрау салган мүше мемлекеттің уэкілетті органына көрсетілген сүрау

салуды, тапсырманы орындаудың мүмкін еместігі не оларды орындаудың болжамды мерзімдері туралы хабарлайды.

38. Мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы ақпарат пен қүжаттар және тапсырмалар беру туралы сүрау салудың орындалу практикасын зерделейді және олардың тиісінше орындалмау фактілері турапы бір- біріне хабарлайды.

39. Мекеме дайындаган немеее куәландырған немесе осыган окілеттігі бар лауазымды адам өз қүзыретінің шегінде мүше мемлекеттердің бірінің аумагында елтаңбалық мөрмен бекемдеген қүжаттар басқа мүше мемлекеттің аумагында қандай да бір арнайы куәліксіз қабылданады.

40. Әкімшілік құқық бүзушылық туралы істер бойынша қүқықтық көмек корсетуден, егер сүрау салуды немесе тапсырманы орындау сүрау салынган мүше мемлекеттің егемендігіне, қауіпсіздігіне, қогамдық тэртібіне немесе озге де мүдделеріне нұқсан келтіруі мүмкін болса не оның заңнамасына қайшы келсе, бас тартылуы мүмкін.

41. Әрбір мүше мемлекет сүрау салулар және тапсырмаларды орындаумен байланысты туындайтын шыгыстарды өзі көтереді.

Жекелеген жагдайларда мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары шыгыстарды жүзеге асырудың өзге де тәртібімен келісуі мүмкін.

42. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары жекелеген процестік және өзге де әрекеттерді жүргізу туралы тапсырмаларды орындаган кезде мыналарды:

1) өздеріне қатысты тиісті іс жүргізілетін түлғалардан, сондай-ақ куәгерлерден жауап алуды;

2) іс бойынша іс жүргізу үшін қажетті құжаттарды талап етіп алдыруды;

3) өзіне қатысты тапсырма жіберілген түлғаның аумағын, үй- жайын, қүжаттарын және заттарын қарап тексеруді (мүндай түлғаның түрғын-жайын қоспағанда);

4) мемлекеттік органдардан және түлғалардан іс бойынша іс жүргізу немесе оны қарау үшін қажетті ақпаратты алуды;

5) тиісті іске қатысушыларға қүжаттарды немесе олардың көшірмелерін табыс етуді;

6) сараптама жасайды және өзге де іс-әрекеттерді жүргізеді.

43. Тиісті істер бойынша процестік және өзге де әрекеттер сүрау салынған мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес жүргізіледі.

44. Егер сүрау салынған мүше мемлекеттің заңнамасы жекелеген процестік әрекеттерді жүргізгені үшін уэкілетті лауазымды адамдардың арнайы қаулылар шығаруын талап етсе, онда оларды шығару тапсырманың орындалу орны бойынша жүргізіледі.

45. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының келісуі бойынша сүрау салынған мүше мемлекет аумағындағы процестік әрекеттер сүрау салынған мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес

сұрау салынған мүше мемлекеттің уәкілетті органы өкілдерінің көзінше немесе қатысуымен жүргізілуі мүмкін.

46. Мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары өз заңнамасының талаптарын ескере отырып:

1) экономиканың қүрылымдық қайта құру шеңберінде тауар нарықтарының жай-күйі, монополиядан арылтудың әдістері мен практикалық нәтижелері, монополистік қызметтің алдын алу, шектеу және жолын кесу мен бәсекелестікті дамыту жоніндегі жүмыстардың әдістемесі және тэжірибесі туралы;

2) үстем жагдайға не және мүше мемлекеттердің тауар нарықтарына онім беруді жүзеге асыратын кәсіпорындардың үлттық тізілімінде қамтылған мәліметтер туралы;

3) мүше мемлекеттердің бәсекелестік (монополияға қарсы) заңнамасының бүзылуы туралы істерді қарау практикасы туралы ақпарат алмасады.

47. Мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары ақпарат беру және әдістемелік комек корсету арқылы бәсекелестіктің (монополияға қарсы) саясат жөніндегі үлттық заңдар мен нормативтік қүжаттарды әзірлеу кезінде ынтымақтастық жасайды.

48. Мүше мемлекеттің уэкілетті органы екінші мүше мемлекеттің уэкілетті органына, егер мүндай ақпарат, жіберуші мүше мемлекеттің уәкілетті органының пікірі бойынша, екінші мүше мемлекеттің уэкілетті органының қүқық қолдану қызметіне қатысы бар немесе мүндай қызметіне негіз болуы мүмкін болса, өзінде бар бәсекелестікке қарсы әрекеттер туралы кез келген ақпаратты береді.

49. Мүше мемлекеттің уәкілетті органы екінші мүше мемлекеттің уәкілетті органына қарау үшін сұрау салынған ақпарат талап етілетін істің мән-жайын баяндай отырып, тиісті ақпаратты беру туралы сүрау салу жіберуге қүқылы.

Сүрау салуды алған мүше мемлекеттің уәкілетті органы екінші мүше мемлекеттің сұрау салған уәкілетті органына, егер мүндай ақпарат олар сүрау салган мүше мемлекеттің құқық қолдану қызметіне қатысы бар деп танылса немесе мүндай қызметіне негіз болса, қолда бар ақпаратты береді.

Сүрау салынған ақпарат мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары келіскен мерзімдерде, алайда сүрау салу келіп түскен күннен бастап күнтізбелік 60 күннен кешіктірілмей жіберіледі.

Алынған ақпарат тиісті сүрау салудың мақсаттары немесе консультация үшін пайдаланылады және аталған ақпаратты берген мүше мемлекеттің уәкілетті органының келісуінсіз жария етуге немесе үшінші түлғаларға беруге болмайды.

50. Егер мүше мемлекеттің біреуі екінші мүше мемлекеттің аумағында жүзеге асырылатын бәсекелестікке қарсы әрекеттер өзінің мүдделеріне келеңсіз түрде эсер етеді деп пайымдаса, онда ол аумағында бәсекелестікке қарсы іс-әрекеттер жүзеге асырылатын мүше мемлекетке бүл туралы хабарлауы, сондай-ақ осы мүше мемлекетке тиісті бәсекелестікке қарсы әрекеттердің жолын кесумен байланысты тиісінше қүқық қолдану әрекеттеріне бастамашылық етуді отініп, жүгінуі мүмкін. Аталған өзара іс-қимыл мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары арқылы жүзеге асырылады.

Хабарламада бәсекелестікке қарсы эрекеттердің сипаттамасы және хабарлайтын мүше мемлекеттің мүдделері үшін ықтимал салдарлар туралы ақпарат, сондай-ақ қосымша ақпарат беру туралы және хабарлаушы мүше мемлекет үсынуға өкілетті өзге де ынтымақтастық туралы үсыныс қамтылуы тиіс.

51. Осы Хаттаманьщ 50-тармағына сэйкес хабарлама алған кезде және мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары арасында келіссөздер жүргізілгеннен кейін (егер оларды жүргізу қажет болса) хабарлаушы мүше мемлекет хабарламада көрсетілген бәсекелестікке қарсы іс- эрекеттерге қатысты қүқық қолдану іс-қимылдарын бастаудың қажеттілігі туралы немесе бүрын басталған қүқық қолдану іс- қимылдарын кеңейту туралы мәселені шешеді. Хабарлаушы мүше мемлекет хабарланатын мүше мемлекетті қабылданған шешім туралы хабардар етеді. Хабарламада көрсетілген бәсекелестікке қарсы іс- қимылдарға қатысты қүқық қолдану әрекеттерін жүзеге асырған кезде хабарлаушы мүше мемлекет тиісті құқық қолдану эрекеттерінің нәтижелері туралы хабарланатын мүше мемлекетке хабарлайды.

Қүқық қолдану әрекеттеріне бастамашылық ету туралы мәселені шешкен кезде хабарлаушы мүше мемлекет өзінің бәсекелестік туралы заңнамасын басшылыққа алады.

Осы Хаттаманьщ 50 және 51-тармақтарының ережелері хабарлаушы мүше мемлекеттің заңнамасында козделген осы мүше мемлекеттің құқық қолдану әрекеттерін жүзеге асыру қүқығын шектемейді.

52. Өзара байланысты мәмілелерге (жасалатын әрекеттерге) қатысты құқық қолдану эрекеттерін жүзеге асыруда өзара мүдделілік болған жагдайда мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары қүқық қолдану әрекеттерін жүзеге асыру кезінде өзара іс-қимыл туралы уагдаласуы мүмкін. Қүқық қолдану әрекеттерін жүзеге асыру кезіндегі өзара іс-қимыл туралы мәселені шешкен кезде мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары мынадай факторларды:

1) құқық қолдану қызметіне багытталган материалдық және ақпараттық ресурстарды негүрлым тиімді пайдалану және (немесе) мүше мемлекеттердің қүқық қолдану қызметін жүзеге асыру барысындагы шыгындарын азайту мүмкіндігін;

2) қүқық қолдану қызметін жүзеге асыру үшін қажетті ақпаратты алуга қатысты мүше мемлекеттердің мүмкіндіктерін;

3) осындай өзара іс-қимылдың болжамды нәтижесі - өзара іс- қимыл жасаушы мүше мемлекеттердің қүқық қолдану қызметінің мақсатына қол жеткізу жөніндегі мүмкіндіктерін арттыруды назарга алады.

53. Мүше мемлекет екінші мүше мемлекетке тиісінше хабарлаган кезде осы Хаттаманыц шеңберінде өзара іс-қимылды шектеуі немесе тоқтатуы және өзінің заңнамасына сэйкес екінші мүше мемлекеттен тәуелсіз қүқық қолдану әрекеттерін жүзеге асыруы мүмкін.

54. Мүше мемлекеттер, егер мүндай әрекеттер мүше мемлекеттердің тауар нарықтарындагы бәсекелестіктің жай-күйіне теріс эсер етуі мүмкін болса, мүше мемлекеттер заңнамасының

нормаларын мұндай шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне) біркелкі түрде және тең жагдайда және ұйымдық- құқықтық нысандарына және тіркелген орнына қарамастан тең шамада қолдану жолымен, сондай-ақ осы бөлімде белгіленген тәртіппен өзара іс-қимыл жасау кезінде үшінші елдердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің (нарық субъектілерінің) іс- қимылдарына қатысты келісілген бәсекелестік саясатты жүргізеді.

55. Осы Хаттаманың 22 - 53-тармақтарында көрсетілген мэселелер бойынша өзара іс-қимыл шеңберінде үсынылған ақпарат және қүжаттар қүпия еипатта болады және осы Хаттамада козделген мақсатта ғана пайдаланылуы мүмкін. Басқа мақсаттар үшін ақпаратты пайдалану және үшінші түлғаларға беру оларды берген мүше мемлекеттің уәкілетті органының жазбаша келісуі бойынша ғана мүмкін болады.

56. Мүше мемлекет ақпараттың, қүжаттардың және өзге де мәліметтердің, оның ішінде екінші мүше мемлекеттің уәкілетті органы берген дербес деректердің қорғалуын қамтамасыз етеді.

VI. Комиссияның және мүше мемлекеттер уәкілетті органдарының бәсекелестіктің жалпы қағидаларын сақтауды бақылауды жүзеге асырған кездегі өзара іс-қимылы

57. Комиссияның және мүше мемлекеттер уәкілетті органдарының озара іс-кимылы мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары Комиссияның қарауына бәсекелестіктің жаппы қағидаларының бүзылуы туралы өтініштерді берген кезде, Комиссия трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы өтініштерді қараған кезде, Комиссия трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуына тергеп-тексеру жүргізген кезде, Комиссия трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы істерді қараған кезде, сондай-ақ өзге де жағдайларда жүзеге асырылады.

Қүқық қолдану практикасының, ақпарат алмасудың неғұрлым өзекті мәселелерін және мүше мемлекеттердің заңнамасын үйлестіру проблемаларын талқылауда мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының озара мүдделілігі болған кезде, Комиссия мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарымен бірлесіп мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарының басшылары мен бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу мәселелеріне жетекшілік ететін Комиссия Алқасы мүшесінің деңгейінде кеңестер өткізеді.

Комиссия мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының орталық аппараттарымен өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

58. Мүше мемлекеттің уәкілетті органы Комиссияның қарауына бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бүзылуы туралы өтініш беру туралы шешімді өтініш беруші мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген ерекшеліктері ескеріле отырып жүзеге асырылатын, оны қараудың кез келген сатысында қабылдайды.

Мүндай шешімді қабылдаған кезде мүше мемлекеттің уәкілетті органы Комиссияға тиісті жазбаша жолданым дайындайды.

Жолданымда:

өтінішті жіберген органның атауы;

эрекеттерінде (эрекетсіздікте) бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу белгілері бар шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) атауы;

бәсекелестіктің жалпы қагидаларын бұзу белгілері бар әрекеттердің (эрекетсіздіктің) сипаттамасы;

бұзушылық белгілері анықталған тауар нарығының шекаралары;

мүше мемлекеттің уәкілетті органының пікірі бойынша, Шарттың 76-бабының бұзылған ережелері корсетіледі.

Жолданымға қаралуы барысында бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бүзылу белгілері анықталған және, мүше мемлекеттің уәкілетті органының пікірі бойынша, Комиссияның жолданымды қарауы үшін қажетті қүжаттар қоса беріледі.

Мүше мемлекеттің уәкілетті органының Комиссияга жолданым жіберуі Комиссия бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуына тергеп-тексеру жүргізу не отінішті (материалдарды) мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарына ведомстволық бағыныстылығы бойынша беру туралы не отінішті кері қайтару туралы шешім қабылдағанга дейін мүше мемлекеттің уәкілетті органының отінішті қарауды тоқтата түруы үшін негіз болып табылады.

Мүше мемлекеттің уәкілетті органы отінішті Комиссияга жіберген күннен бастап 5 жүмыс күні ішінде отініш берушіге оның отінішінің Комиссияга берілгені туралы хабарлайды.

Комиссия трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы отінішті алган күннен бастап

5 жүмыс күнінен аспайтын мерзімде мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарын және өтініш берушіні өтініштің қарауға қабылдағаны туралы хабардар етеді.

59. Комиссияның трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуына тергеп-тексеру жүргізу туралы не трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қагидаларының бұзылуы туралы өтінішті (материалдарды) мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарына ведомстволық багыныстылығы бойынша беру туралы шешім қабылдауы мүше мемлекеттің уәкілетті органының өтінішті қарауды тоқтатуы үшін негіз болып табылады.

60. Егер Комиссия бәсекелестіктің жалпы қагидаларын бүзудың жолын кесу мүше мемлекеттің уәкілетті органының қүзыретіне жататынын анықтаган жагдайда, Комиссияның өтінішті (материалдарды) мүше мемлекеттің уәкілетті органының қарауына беру туралы шешімі оны қараудың кез келген сатысында қабылданады.

Мүндай шешім қабылданган жагдайда, Комиссияның уәкілетті қүрылымдық бөлімшесі мүше мемлекеттің уэкілетті органына тиісті жолданым дайындайды, оган бәсекелестік және монополияга қарсы реттеу мәселелеріне жетекшілік ететін Комиссия Алқасының мүшесі қол қояды.

Жолданымда:

әрекеттерінде (әрекетсіздігінде) бәсекелестіктің жалпы қагидаларын бүзу белгілері бар шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) атауы;

бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу белгілері бар эрекеттердің (эрекетсіздіктің) сипаттамасы;

бұзушылық белгілері анықталған тауар нарығының шекаралары көрсетіледі.

Жолданымға қаралуы барысында бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылу белгілері анықталған және, Комиссияның пікірі бойынша, жолданымды мүше мемлекеттің уэкілетті органының қарауы үшін қажетті қүжаттар қоса беріледі.

Өтініш жіберілген күннен бастап 5 жүмыс күні ішінде Комиссия отініш берушіні отініштің мүше мемлекеттің уәкілетті органына берілгені туралы хабардар етеді.

61. Комиссия бәсекелестіктің жалпы қагидаларының бұзылуына тергеп-тексеру жүргізген кезде және трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бүзылуы туралы істерді қараған кезде, егер сүрау салу бойынша алынған ақпарат шешім қабылдау үшін жеткіліксіз болған жағдайда, мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарына мынадай процестік әрекеттерді жүргізу:

оздеріне қатысты тергеп-тексерулер немесе тиісті іс жүргізілетін түлғалардан, сондай-ақ куэлардан сүрақ алу;

іс бойынша тергеп-тексеру немесе іс жүргізу үшін қажетті құжаттарды талап етіп алдыру;

өзіне қатысты тергеп-тексеру жүргізіліп жатқан немесе бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бүзылуы туралы ісі қаралып жатқан түлғаның аумақтарын, үй-жайларын, қүжаттары мен заттарын (осындай түлғаның түргынжайын қоспағанда) қарап-тексеру;

тиісті іске қатысушыларға құжаттарды немесе олардың көшірмелерін табыс ету;

сараптама жасау және өзге де әрекеттерді жүргізу туралы уэжді ұсыну жіберуге күқылы.

Комиссия оган қатысты тергеп-тексеру жүргізіліп жатқан немесе бәсекелестіктің жалпы қагидаларын бүзу туралы іс қаралып жатқан бүзушы тіркелген мүше мемлекеттік аумагында жүргізілетін процестік әрекеттер Комиссияның уэкілетті құрылымдық бөлімше қызметкерлерінің, сондай-ақ аумагында бүзушылық жасалган және (немесе) бәсекелестік үшін келеңсіз салдарлар басталган мүше мемлекеттің уәкілетті органы өкілінің көзінше және (немесе) қатысуымен жүзеге асырылады.

Бүзушылық жасалган және (немесе) бәсекелестік үшін келеңсіз салдарлар басталган мүше мемлекеттің аумагында процестік әрекеттерді жүргізу кезінде Комиссияның уэкілетті қүрылымдық бөлімшесінің қызметкерлері және аумагында бүзушы тіркелген мүше мемлекеттің уэкілетті органының өкілі қатысады.

Комиссияның уэкілетті қүрылымдық бөлімше қызметкерлерінің және (немесе) мүше мемлекеттің мүдделі уэкілетті органы өкілінің Комиссияның уэжді үсынуын орындайтын процестік эрекеттерді жүргізу кезінде қатысуы мүмкін болмаган жагдайда, мүндай әрекеттерді жүргізу кезінде қатысудың мүмкін еместігі туралы жазбаша хабарлама оларды жүргізу басталганга дейін 5 жүмыс күні бүрын алынган кезде мүше мемлекеттің уәкілетті органы процестік эрекеттерді дербес жүргізуге қүқылы.

62. Жекелеген процестік эрекеттерді жүргізу туралы уәжді ұсыну жазбаша ныеанда ресімделеді және онда:

1) ақпарат сұратылып отырган тиіеті іетің нөмірі (ол болган кезде), құқық бұзушылықтың және оған жататын өзге де фактілердің егжей-тегжейлі сипаттамасы, Шарттың 76-бабына сэйкес іс-эрекеттің заңдық саралануы;

2) өздеріне қатысты Комиссия тиісті істі қарап жатқан немесе тергеп-тексеру жүргізіліп жатқан түлғалардың аттары, әкелерінің аттары және тектері, куәлар, олардың түрғылықты немесе болатын жері, азаматтығы, туған жері және күні, заңды түлғалар үшін - олардың атауы және орналасқан жері (егер мүндай ақпарат болса);

3) алушының нақты мекенжайы және табыс етілетін қүжаттың атауы (қүжатты табыс ету қажет болган кезде);

4) ұсынылуға не орындалуға жататын мәліметтер мен эрекеттердің тізбесі (сүрақ алуды жүргізу үшін қандай мән- жайлардың анықталуга және нақтылануға тиіс екенін корсету, сондай-ақ сүрақ алынатын түлғаға қойылуга тиіс сүрақтардың дәйектілігі мен түжырымдалуын корсету қажет) қамтылады.

63. Жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы уэжді үсынуда сондай-ақ:

1) талап етілетін іс-шаралардың орындалу мерзімін корсету;

2) ұсынуда көрсетілген іс-шараларды белгілі бір тәртіппен өткізу туралы өтінішхат;

3) үсынуда көрсетілген іс-шараларды орындау кезінде болатын, сондай-ақ, егер бүл сүрау салынатын мүше мемлекеттің заңнамасына

қайшы келмейтін болса, оларды орындауға қатысатын Комиссияның уәкілетті құрылымдық бөлімшесі қызметкерлерінің аты, әкесінің аты және тегі;

4) ұсынуды орындауға байланысты өзге де өтінішхаттар қамтылуы мүмкін.

64. Жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы уэжді үсынуға бәсекелестік және монополияга қарсы реттеу мәселелеріне жетекшілік ететін Комиссия Алқасының мүшесі қол қояды. Көрсетілген уэжді үсынуга оның мэтінінде сілтемесі бар қүжаттардың көшірмелері, сондай-ақ оны тиісінше орындау үшін қажетті өзге де қүжаттар қоса берілуге тиіс.

65. Орындаушы мүше мемлекеттің уәкілетті органы Комиссияның уәжді үсынуында санамаланған процестік эрекеттерді өзінің мүше мемлекетінің заңнамасына сэйкес және түратын орны орындаушы мүше мемлекеттің аумагы болып табылатын түлгаларга гана қатысты жүргізеді.

66. Орындалуы орындаушы мүше мемлекет үшін қосымша шыгыстарды талап ететін сараптамалар мен басқа да процестік эрекеттерді жүргізу туралы уэжді үсыну Комиссия мен өзінің атына үсыну жіберілетін мүше мемлекеттің уәкілетті органы арасында шыгыстарды өтеу мэселесі келісілгеннен кейін орындалады.

67. Жекелеген процестік эрекеттерді жүргізу туралы уэжді үсыну ол алынган күннен бастап 1 ай ішінде не Комиссия мен өзінің атына ұсыну жіберілетін мүше мемлекеттің уәкілетті органы арасында күні бүрын келісілген өзге де мерзімде орындалады.

Мүше мемлекеттің өзге де мемлекеттік органына немесе орындаушы мүше мемлекеттің шаруашылық жүргізуші субъектісіне (нарық субъектісіне) өтініш жасау қажет болган жагдайда, көрсетілген мерзім мүндай өтінішті орындау уақытына үзартылады.

68. Орындаушы мүше мемлекеттің уәкілетті органы уәжді үсынуда көрсетілген эрекеттерді жүргізеді және қойылған сұрақтарға жауап береді, сондай-ақ ол уәжді үсынуда көзделмеген, оны орындауға байланысты әрекеттерді оз бастамасы бойынша жүргізуге де қүқылы.

69. Уэжді ұсынуды орындау мүмкін болмаған не оны осы Хаттаманың 67-тармағында көрсетілген мерзімде орындау мүмкін болмаған жагдайда, мүше мемлекеттің уәкілетті органы Комиссияга көрсетілген үсынуды орындаудың мүмкін еместігі не оны орындаудың болжамды мерзімдері туралы хабарлайды.

70. Жекелеген процестік эрекеттерді жүргізу туралы уэжді үсынуды орындаудан, егер оны орындау орындаушы мүше мемлекеттің егемендігіне, қауіпсіздігіне, қогамдық тәртібіне нұқсан келтіруі мүмкін болса не оның заңнамасына қайшы келетін жағдайларда, толықтай немесе ішінара бас тартылуы мүмкін, бүл туралы мүше мемлекет Комиссияга жазбаша түрде хабардар етеді. Комиссия Алқасы мүше мемлекеттің уәкілетті органының уәжді үсынуды орындаудан бас тартуының қүқыққа сыйымдылығы туралы мәселені Комиссия Кеңесінің қарауына шығаруға қүқылы.

71. Мекеме немесе осыған арнайы уәкілеттік берілген лауазымды адам өздерінің қүзыреті шегінде дайындаған немесе куэландырған және уәкілетті органына уәжді ұсыну жіберілген мүше мемлекеттің аумагында елтаңбалық мөрмен бекемделген қркаттарды Комиссия қандай да бір арнайы куәландырусыз қабылдайды.

72. Қосымша мәліметтер алу немесе алдыңғы ұсынуды орындау шеңберінде алынған ақпаратты нақтылау қажет болган кезде, жекелеген процестік эрекеттерді жүргізу туралы қайтадан уэжді үсыну жіберуге жол беріледі.

73. Егер жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы уэжді үсыну трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бүзылуы туралы бір істі қарау шеңберінде мүше мемлекеттердің екі және одан да коп уәкілетті органына жіберілетін болса, онда Комиссияның уэкілетті қүрылымдық болімшесінің қызметкерлері Комиссия мен мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарының өзара іс-қимылын үйлестіруді жүзеге асырады.

74. Комиссия бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бүзылуына тергеп-тексеру жүргізген кезде және трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қагидаларының бүзылуы туралы істерді қараған кезде мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарына олардың ақпарат пен қүжаттарды үсынуы туралы сүрау салулар жіберуге қүқылы.

75. Ақпарат пен құжаттарды үсыну туралы сүрау салу жазбаша нысанда ресімделеді және онда:

сүрау салудың мақсаты;

ақпарат сүратылып отырган тиісті істің нөмірі (ол бар болған кезде), қүқық бүзушылықтың және өзге де оған қатысты фактілердің

егжей-тегжейлі сипаттамасы, Шарттың 76-бабына және Хаттамага сэйкес іс-әрекеттің заңдық саралануы;

өзіне қатысты тиісті іс қаралып жатқан тұлға туралы мәлімет (мүндай ақпарат қолда бар болса);

жеке тұлғалар үшін - тегі, аты және әкесінің аты, тұрғылықты жері немесе болатын жері, азаматтығы, туған жері және күні; заңды түлғалар үшін - атауы және орналасқан жері; барысында, бірақ сүрау салу алынған күннен бастап кемінде 10 жүмыс күнінен аз болмайтын, ақпарат үсынылуға тиіс мерзім; үсынылуға тиіс мәліметтердің тізбесі қамтылады.

Сүрау салуға оның мэтінінде сілтемесі бар қүжаттардың қолда бар көшірмелері, сондай-ақ сүрау салуды тиісінше орындау үшін қажетті өзге де қүжаттар қоса берілуге тиіс.

76. Мүше мемлекеттің уәкілетті органы сүрау салуда белгіленген мерзімде өзінің қолында бар ақпаратты береді.

77. Сүрау салуды орындау мүмкін болмаған жагдайда (егер оны орындау мүше мемлекеттің егемендігіне, қауіпсіздігіне, қоғамдық тэртібіне нүқсан келтіруі мүмкін болса не оның заңнамасына қайшы келетін болса) мүше мемлекеттің сүрау салынатын уәкілетті органы ақпаратты беру мүмкін болмаған себептерді корсете отырып, бүл туралы Комиссияга сүрау салу алынған күннен бастап 10 жүмыс күнінен аспайтын мерзімде хабарлайды, ал егер ақпарат Комиссия белгілеген мерзімде берілмеген жағдайда ол үсынылатын уақыт мерзімі көрсетіледі.

78. Комиссия бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы тергеп-тексерулер жүргізген кезде және трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы істерді қараған кезде мүше мемлекеттердің билік органдарына, мүше мемлекеттің заңды және (немесе) жеке түлғаларына олардың ақпарат және қүжаттар үсынуы туралы сүрау салу жіберген жағдайда, Комиссия мүндай сүрау салудың көшірмесін сонымен бір мезгілде озінің аумагында сүрау салынатын билік органы өз өкілеттіктерін жүзеге асыратын, сүрау салынатын заңды түлга тіркелген, сүрау салынатын жеке түлга уақытша немесе түрақты түрып жатқан мүше мемлекеттің уәкілетті органына жібереді.

79. Қосымша мәліметтер алу немесе алдыңгы сұрау салуды орындау шеңберінде алынган ақпаратты нақтылау қажет болган кезде, мүше мемлекеттің уэкілетті органына ақпарат пен қүжаттарды үсынуы туралы қайтадан сүрау салу жіберілуі мүмкін.

80. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары Комиссияга үсынатын және қүпия ақпаратты қамтитын қүжаттармен жүмыс Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарга сэйкес жүзеге асырылады.

VII. Мүше мемлекеттердің аумагында тауарлар мен көрсетілетін қызметтерге баганы мемлекеттік реттеуді енгізу

81. Мүше мемлекеттердің табиги монополия жагдайында емес тауар нарықтарына баганы мемлекеттік реттеуді енгізуі өзіне, оның ішінде тотенше жагдайларга және дүлей зілзалага, үлттық қауіпсіздік

пайымдауларына қатысты айрықша жағдайларда, туындаған проблемаларды бәсекелестіктің жай-күйі үшін теріс салдары аз болатын тәсіл арқылы шешу мүмкін болмаған жагдайда жүзеге асырылады.

82. Мүше мемлекеттер уақытша шара ретінде мүше мемлекеттердің заңнамасында козделген тәртіппен белгілі бір мерзімге жекелеген аумақтардагы әлеуметтік маңызы бар тауарлардыц жекелеген түрлеріне баганы мемлекеттік реттеуді енгізуі мүмкін.

Осы тармақта көзделген жекелеген аумақтагы элеуметтік маңызы бар тауардың бір түрі бойынша баганы мемлекеттік реттеуді қолданудың жалпы мерзімі 1 жыл ішінде күнтізбелік 90 күннен аспауга тиіс. Осы мерзімді үзарту Комиссиямен келісу бойынша жүзеге асырылуы мүмкін.

83. Мүше мемлекет осы Хаттаманыц 81 және 82-тармақтарында козделген баганы мемлекеттік реттеуді енгізу туралы тиісті шешім қабылданган күннен бастап күнтізбелік 7 күннен аспайтын мерзімде Комиссияны және басқа мүше мемлекеттерді хабардар етеді.

84. Осы Хаттаманыц 81 - 83-тармақтарыныц ережелері табиги монополиялар субъектілерініц көрсетілетін қызметтерін қоса алганда, барлық корсетілетін қызметтерге баганы мемлекеттік реттеуге, сондай-ақ мемлекеттік сатып алу және тауар интервенциялары салаларына қолданылмайды.

85. Осы Хаттаманьщ 84-тармағында санам ал анған қызметтерді қоспаганда, осы Хаттаманьщ 81 - 83-тармақтарының ережелері мына тауарларга:

1) табиғи газға;

2) тұрмыстық мұқтаждықтарга арналған сұйытылган газға;

3) электр және жылу энергиясына;

4) араққа, күштілігі 28 пайыздан асатын ликер-арақ және басқа да алкоголь өніміне (ең төменгі баға);

5) тамақ шикізатынан алынған этил спиртіне (ең төменгі баға);

6) қатты отынга, пеш отынына;

7) ядролық-энергетикалық цикл өніміне;

8) тұрмыстық мұқтаждықтарга арналған керосинге;

9) мұнай өнімдеріне;

10) дәрілік препараттарға;

11) темекі бұйымдарына бағаны мемлекеттік реттеу жағдайларына қолданылмайды.

86. Комиссияға бір мүше мемлекеттен екінші мүше мемлекеттің осы Хаттаманьщ 81 және 82-тармақтарында козделген бағаны мемлекеттік реттеу енгізуі туралы шешіміне келіспейтіні туралы жолданым келіп түскен жагдайда, Комиссия осы Хаттаманьщ 87-тармагында козделген негіздер болған жагдайда, баганы мемлекеттік реттеудің күшін жою қажеттігі туралы шешім қабылдауга қүқылы.

87. Егер баганы мемлекеттік реттеу бәсекелестікті шектеуге, оның ішінде:

нарыққа кіруге кедергілер жасауға;

мұндай нарықта бір тұлгалар тобына кірмейтін шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) санын қысқартуга әкеп соқса немесе әкеп согуы мүмкін болса, Комиссия баганы осы мемлекеттік реттеудің күшін жою туралы шешім қабылдайды.

Бүл ретте, екінші мемлекеттің баганы мемлекеттік реттеуді енгізуі туралы шешіміне дауласушы мүше мемлекет баганы мемлекеттік реттеуді енгізудің мақсаттарына бәсекелестіктің жай-күйі үшін теріс салдары аз болатын өзге де тәсіл арқылы қол жеткізуге болатынын дэлелдеуге тиіс.

Комиссияга осы Хаттаманыц 86-тармагында козделген жолданым келіп түскен күннен бастап 2 айдан аспайтын мерзімде Комиссия баганы мемлекеттік реттеудің күшін жою қажеттігінің бар немесе жоқ екені туралы шешім қабылдайды.

88. Комиссия екінші мүше мемлекеттің баганы мемлекеттік реттеуді енгізуі туралы шешіміне дауласу туралы мүше мемлекеттің жолданымын өзі белгілеген тәртіппен қарайды.

89. Комиссияның осы Хаттаманыц 87-тармагының негізінде қабылданган баганы мемлекеттік реттеудің күшін жою қажеттігі туралы шешім ол қабылданган күннен кейінгі күннен кешіктірмей баганы мемлекеттік реттеуді енгізу туралы шешім қабылдаган мүше мемлекеттің органына жіберіледі және баганы мемлекеттік реттеуді енгізу туралы шешім қабылдаган мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес орындалады.

Егер мүше мемлекет Комиссияның бағаны мемлекеттік реттеудің күшін жою қажеттігі туралы шешімімен келіспейтін болса, мәселе Жогары кеңестің қарауына енгізіледі. Бүл жагдайда Комиссияның шешімі оны Жогары кеңес қараганга дейін орындалуга жатпайды.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 20 ҚОСЫМША

Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін

реттеудің бірыңғай қағидаттары мен қағидалары туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бүдан әрі - Шарт) 78-бабына сэйкес әзірленді және ол осы Хаттамага №1 қосымшада көрсетілген салаларда мүше мемлекеттердің табиги монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің бірыңғай қағидаттары мен жалпы қағидаларын қолдану үшін құқықтық негіздер жасауға бағытталған.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мыналарды білдіреді:

«ішкі нарық» - табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтері айналымда болатын мүше мемлекеттердің нарығы;

«табиғи монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтеріне қол жсткізу» - табиғи монополиялар субъектілері саласына жататын көрсетілетін қызметтерді бір мүше мемлекеттің табиғи монополиялар субъектілерінің екінші мүше мемлекеттің түтынушыларына техникалық мүмкіндігі болған кезде қолайлылығы

осындай көрсетілетін қызмет бірінші мүше мемлекеттің тұтынушыларына ұсынылатыннан кем болмайтын жағдайда көрсетуі;

«табиғи монополия» - корсетілетін қызметтердің белгілі бір түріне сүранысты қанағаттандыру үшін бәсекелестік жағдайларын жасау көрсетілетін қызметтердің осы түрін жүргізу мен үсынудың технологиялық ерекшеліктеріне орай мүмкін болмайтын немесе экономикалық жағынан тиімсіз болатын корсетілетін қызметтер нарығының жай-күйі;

«мүше мемлекеттердің заңнамасы» - мүше мемлекеттердің эрқайсысының табиғи монополиялар салаларына қатысты үлттық заңнамасы;

«мүше мемлекеттердің ұлттық органдары» - мүше мемлекеттің табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеуді және (немесе) бақылауды жүзеге асыратын органдары;

«қызметтер корсету» - азаматтық айналым объектісі болып табылатын көрсетілетін қызметтерді үсыну, тауарларды өндіру (откізу);

«түтынушы» - табиғи монополиялар субъектілері көрсететін қызметтерді пайдаланатын немесе пайдалануға ниеттенген азаматтық қүқық субъектісі (жеке немесе заңды түлға);

«табиғи монополия субъектісі» - мүше мемлекеттердің зацнамасында белгіленген табиги монополиялар салаларында қызметтер корсететін шаруашылық жүргізуші субъект;

«табиги монополиялар саласы» - түтынушы табиги монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтерін сатып ала

алатын, табиғи монополияға заңды түрде жатқызылған көрсетілетін қызметтер айналымының саласы.

II. Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің

жалпы қагидаттары

3. Мүше мемлекеттер осы Хаттамаға № 1 және 2 қосымшаларда көрсетілген табиги монополиялар салаларындағы табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеу және (немесе) бақылау кезінде басшылыққа алатын қағидаттар:

1) көрсетілетін қызметтердің қолжетімділігі мен түтынушылар үшін олардың сапасының тиісті деңгейін, табиги монополиялар субъектілерінің тиімді жүмыс істеуі мен дамуын қамтамасыз ететін мүше мемлекеттердің түтынушылары мен табиги монополиялар субъектілері мүдделерінің теңгерімін сақтау;

2) табиги монополиялар салаларын осы салаларда бәсекелестікті дамыту үшін жагдайлар жасау есебінен кейіннен қысқартуга багытталган реттеу тиімділігін арттыру;

3) табиги монополиялар субъектілерінің салалық ерекшеліктерін, қызмет ауқымдарын, нарықтық конъюнктураны, орта мерзімді (ұзақ мерзімді) макроэкономикалық және салалық болжамдарды ескере отырып, оларды икемді тарифтік (бағалық) реттеуді, сондай-ақ осы субъектілерді тарифтік (багалық) реттеу шараларын қолдану, оның ішінде түтынушының (түтынушылар топтарының) кез келген мүше мемлекетке тиесілілік қагидаты

бойынша белгіленбейтін, сараланған тариф белгілеу мүмкіндігін қолдану;

4) тиісті ішкі нарықты талдау негізінде, осы нарықтың табиғи монополия жағдайында тұрғандығы белгілі болған жағдайларда, реттеуді енгізу;

5) ішкі нарықтарға қол жеткізу кедергілерін, оның ішінде табиғи монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету жолымен азайту;

6) табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің қабылданатын шешімдердің тәуелсіздігін, сабақтастығын, ашықтығын, объективтілігі мен айқындығын қамтамасыз ететін рәсімдерін қолдану;

7) Егер Шарттың XX және XXI бөлімдерінің ережелерінде озгеше козделмесе, мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес айқындалған техникалық мүмкіндік болған кезде, табиғи монополиялар субъектілерінің түтынушылармен оздеріне қатысты реттеу қолданылатын қызметтер корсетуге шарттар жасасуының міндеттілігі;

8) табиғи монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтеріне қол жеткізу қағидаларын табиғи монополиялар субъектілерінің сақтауын қамтамасыз ету;

9) реттеудің нақты табиғи монополия субъектісіне бағытталуы;

10) реттеу қолданылатын табиғи монополиялар салаларындағы көрсетілетін қызметтердің еапаеына белгіленетін тарифтердің (бағалардың) сәйкестігін қамтамасыз ету;

11) тұтынушылардың мүдделерін, оның ішінде табиғи монополиялар субъектілерінің реттеліп корсетілетін қызметтері бойынша тарифтерді (багаларды) қолдануға байланысты әр түрлі бұзушылықтарынан қорғау;

12) табиги монополиялар субъектілеріне шығасыларды қысқарту, жаңа технологияларды енгізу, инвестицияларды пайдаланудың тиімділігін арттыру пайдалы болатын кезде экономикалық жағдайлар жасау болып табылады.

III. Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің түрлері мен әдістері

4. Мүше мемлекеттердің табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің түрлерін (нысандарын, тәсілдерін, әдістерін, қүралдарын) мүше мемлекеттер осы Хаттамада белгіленген табиғи монополияларды реттеудің жалпы қағидаттары мен қағидалары негізінде қолданады.

5. Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеуді жүзеге асыру кезінде реттеудің мынадай түрлері (нысандары, әдістері, тәсілдері, қүралдары):

1) тарифтік (бағалық) реттеу;

2) осы Хаттамада белгІленген реттеу түрлері;

3) мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленген реттеудің өзге де түрлері қолданылады.

6. Табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қосылу (бірігу) құнын белгілеуді қоса алганда, табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтерін тарифтік (бағалық) реттеу:

Шлк

1) ұлттық органның табиғи монополиялар субъектілері үшін реттеліп корсетілетін қызметтерге тарифтерді (бағаларды), оның ішінде олардың шекті деңгейлерін ұлттық орган бекіткен әдіснаманың (формуланың) және оны қолдану қағидаларының негізінде, сондай-ақ табиғи монополиялар субъектілерінің белгіленген тарифтерді (бағаларды) қолдануына ұлттық органның тиісті бақылауын белгілеуі (бекітуі);

2) ұлттық органныц табиги монополия субъектісі тарифтерді (бағаларды) белгілейтін және қолданатын әдіснаманы және оны қолдану қағидаларын, сондай-ақ табиғи монополиялар субъектілерінің тарифтерді (бағаларды) белгілеуі мен қолдануына ұлттық органның бақылауын белгілеуі (бекітуі) жолымен жүзеге асырылуы мүмкін.

7. Тарифтік (бағалық) реттеуді жүзеге асыру кезінде мүше мемлекеттердің үлттық органдары, оның ішінде мүше мемлекеттердің заңнамасына еәйкее тарифтік (бағалық) реттеудің мынадай әдістерін:

1) экономикалық негізделген шығындардың әдісін;

2) индекетеу эдіеін;

3) инвестициялық капитал табыстылығының эдісін;

4) табиғи монополиялар субъектілері қызметінің тиімділігін салыстырмалы талдау әдісін немесе оларды ұштастыра отырып қолдануға құқылы.

8. Тарифтерді (бағаларды) реттеу кезінде:

1) реттелетін қызметті жүзеге асыруға байланысты экономикалық негізделген шығындарды табиғи монополиялар субъектілеріне отеу;

2) экономикалық негізделген пайданы алу;

3) табиғи монополиялар субъектілерін шығыстарды томендетуге ынталандыру;

4) көрсетілетін қызметтердің сенімділігі мен сапасын ескере отырып, табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтерді (бағаларды) қалыптастыру ескеріледі.

9. Тарифтерді (бағаларды) белгілеу кезінде:

1) табиғи монополиялардың мүше мемлекеттердің аумақтарында жүмыс істеу ерекшеліктері, оның ішінде техникалық талаптардың және регламенттердің ерекшеліктері;

2) мемлекеттік дотация және мемлекеттік қолдаудың басқа да шаралары;

3) нарық конъюнктурасы, оның ішінде нарықтың реттелмейтін сегменттеріндегі бағалар деңгейі;

4) аумақтардың даму жоспарлары;

5) мемлекеттік салық, бюджет, инновациялық, экологиялық және элеуметтік саясат;

6) энергия тиімділігі және экологиялық аспектілер жөніндегі іс- шаралар ескерілуі мүмкін.

10. Табиги монополия субъектісінің корсетілетін қызметтеріне тарифтерді (бағаларды) реттеу кезінде табиги монополия субъектісінің шығындарын қалыптастыру кезінде табиғи монополиялар субъектілерінің реттеліп корсетілетін қызметтерінің түрлері бойынша шығыстарды, оньщ ішінде инвестицияларды, сондай-ақ кірістерді, қолданыстағы активтерді бөлектеп есепке алудың жүзеге асырылатыны көзделеді.

11. Табиги монополия субъектісінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтерді, (бағаларды) реттеу үзақ мерзімді реттеу параметрлерінің негізінде жүзеге асырылуы мүмкін, оларға оның ішінде реттеліп көрсетілетін қызметтердің сенімділігі мен сапасының деңгейі, тиісті корсетілетін қызметтерді жеткізуге байланысты шығыстардың өзгеру динамикасы, табыстылық нормасы, инвестицияланған капиталды қайтару мерзімдері және өзге де параметрлер жатқызылуы мүмкін.

Табиги монополия субъектісінің корсетілетін қызметтеріне тарифтерді, (бағаларды) реттеу мақсаттары үшін табиғи монополиялар субъектілері қызметінің тиімділігіне салыстырмалы талдау әдісін пайдалана отырып алынған үзақ мерзімді реттеу параметрлері де қолданылуы мүмкін.

12. Осы Хаттаманыц 4 - 11-тармақтарын табиғи монополиялардың нақты салаларында қолданудың ерекшеліктері осы Шарттың XX және XXI бөлімдерінде анықталуы мүмкін.

IV. Табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету қагидалары

13. Мүше мемлекеттер озінің заңнамасында табиғи монополия субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне осы Хаттаманың 2-тармагында анықталғандай түрде қол жеткізуді қамтамасыз ететін реттеу қағидаларын белгілейді.

Мүше мемлекеттердің үлттық органдары табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне түтынушылардың қол жеткізуін қамтамасыз ету қагидаларының және оларга қосылу (қосылу/пайдалану) талаптарының сақталуын бақылауды қамтамасыз етеді.

14. Табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне түтынушылардың қол жеткізуін қамтамасыз ету қагидалары:

1) шарттардың елеулі таггаптарын, сондай-ақ оларды жасасу және орындау тэртібін;

2) техникалық мүмкіндіктердің бар-жогын айқындау тәртібін;

3) табиги монополиялар субъектілерінің көрсететін қызметтері, олардың қүны, оларга кол жеткізу, олардың ықтимал өткізілу көлемдері, осындай қызметтерді корсетудің техникалық және технологиялық мүмкіндіктері туралы ақпаратты беру тортібін;

4) мүдделі түлгалардың табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтерінің айналымы және (немесе) оларга қол жеткізу жағдайын салыстыру мүмкіндігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін ашық ақпаратты алу жағдайларын;

5) коммерциялық қүпияны қүрай алмайтын ақпараттың тізбесін;

6) табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу мэселелері бойынша шагымдарды, арыздарды қарау мен дауларды реттеу тэртібін қамтиды.

15. Мүше мемлекеттердің табиги монополиялар субъектілерінің олардың көрсетілетін қызметтеріне мүше мемлекеттер түтынушыларының қол жеткізуіне сараланган талаптарды (осы Шарттың XX және XXI бөлімдерінде айқындалатын табиги монополияның эрбір жеке саласының ерекшелігін ескере отырып) қолдануына эрбір мүше мемлекеттің заңнамасы сақталган жагдайда, егер осындай талаптар түтынушылардың мүше мемлекеттердің кез келгеніне тиесілілігі қагидаты бойынша қолданылмаса, жол беріледі.

16. Мүше мемлекеттердің заңнамасы осы Хаттаманыц 15-тармагының ережелеріне залал келтірместен, мүше мемлекеттердің түтынушыларына қатысты мүше мемлекеттердің кез келгеніне түтынушылардың тиесілілігін негізге ала отырып, табиги монополиялардың көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізудің сараланган талаптарын белгілейтін нормаларды қамтымауга тиіс.

17. Табиги монополиялардың нақты салаларында осы Хаттаманыц 13 - 16-тармақтарын қолдану ерекшеліктері, транзит мәселесін қоса алганда, осы Шарттың XX және XXI бөлімдерінде айқындалады.

V. Мүше мемлекеттердің ұлттық органдары

18. Мүше мемлекеттерде табиги монополиялар субъектілерінің қызметін мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес реттеу және (немесе) бақылау жөнінде өкілеттік берілген мүше мемлекеттердің үлттық органдары жүмыс істейді.

Мүше мемлекеттердің ұлттық органдары өз қызметін мүше мемлекеттердің заңнамасына, осы Шартқа, сондай-ақ мүше мемлекеттердің өзге де халықаралық шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

19. Мүше мемлекеттердің үлттық органдарының функцияларына:

1) табиги монополия субъектілерінің көрсетілетін қызметтерін тарифтік (багалық) реттеу;

2) табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді реттеу, оның ішінде мүше мемлекеттердің заңнамасында козделген жагдайларда, табиги монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтеріне қосылу (бірігу) үшін төлемдер (багалар, тарифтер, алымдар) белгілеу;

3) табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтерінде түтынушылардың мүдделерін қоргау;

4) реттелетін тарифтерді (багаларды) белгілеу және қолдану, сондай-ақ табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу мәселелері бойынша шагымдарды, арыздарды қарау, дауларды реттеу;

5) табиғи монополиялар субъектілерінің инвестициялық багдарламаларын қарау, бекіту немесе келісу және олардың іске асырылуын бақылау;

6) мүше мемлекеттердің заңнамасында козделген, ақпаратты коммерциялық құпияга жатқызу жөніндегі шектеулерді табиғи монополиялар субъектілерінің сақтауын қамтамасыз ету;

7) табиги монополиялар субъектілерінің қызметін бақылауды, оның ішінде тексерулер жүргізу жолымен және өзге де нысандарда (мониторинг, талдау, сараптама) жүзеге асыру;

8) мүше мемлекеттердің заңнамасында козделген озге де функциялар жатады.

VI. Комиссияның қүзыреті

20. Комиссия мынадай өкілеттіктерді жүзеге асырады:

1) егер мүше мемлекет табиги монополиялар саласына осы Хаттаманьщ №1 және 2 қосымшаларында көрсетілмеген табиги монополиялардың озге саласын жатқызуга ниет білдірген жагдайда, осы мүше мемлекет Комиссияга тиісінше отініш жасаганнан кейін, мүше мемлекеттерде табиги монополиялар салаларын кецейту туралы шешім қабылдайды;

2) үлттық органдардың табиги монополиялар салаларына қатысты шешімдерін үйлестіру, әзірлеу және іске асыру тэсілдерін талдайды және үсынады;

3) мүше мемлекеттердегі табиги монополиялар субъектілерінің қызметін реттеу жүйесі мен практикасына тиісті жыл сайынғы есептер мен баяндамаларды дайындай отырып, салыстырмалы талдау жүргізеді;

4) табиги монополиялар салаларындағы экологиялық аспектілерге, энергия тиімділігіне қатысты реттеуді үйлестіруге жәрдемдеседі;

5) Жоғаргы кеңестің қарауына осы тармақтың 3 - 4-тармақшаларында көрсетілген, жүргізілген жүмыстардың мүше мемлекеттердің ұлттық органдарымен келісілген нэтижелерін, сондай-ақ мүше мемлекеттердің табиги монополия саласындагы жақынд аты луга жататын нормативтік қүқықтық актілерін белгілеу бойынша мүше мемлекеттермен келісілген және осы саладагы заңнаманы үйлестіру бойынша тиісті шараларды жүзеге асырудың сабақтастыгын айқындау бойынша ұсыныстарды үсынады;

6) Осы Шарттың XIX болімінің орындалуын бақылауды жүзеге асырады.

Табиғи монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтерін реттеудің бірыңғай қагидаттары мен қағидалары туралы хаттамага

№ 1 қосымша

Мүше мемлекеттердегі табиғи монополиялар салалары

Беларусь Республикасы

Ресей Федерациясы

Қазақстан Республикасы

Мұнай лоне мұнай өнімдерін магистральдық қүбыржолдар арқылы тасымалдау

Электр энергиясын беру және тарату

Мұнай және (немесе) мұнай өнімдерін магистральдық құбыржолдар арқылы тасымалдау жөніндегі көрсетілетін қызметтер

Электр энергиясын беру және (немесе) тарату жөніндегі көрсетілетін қызметтер

Мұнай және мұнай өнімдерін магистральдық құбыржолдар арқылы тасымалдау

Электр энергиясын беру жөніндегі көрсетілетін қызметтер

Электр энергиясын желіге босатуды және тұтынуды техникалық дисиетчерлеу жөніндегі көрсетілетін қызметтер;

Электр энергетикасын жедел-диспетчерлік басқару жөніндегі көрсетілетін қызметтер

электр энергиясын өндіруді - тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру жөніндегі көрсетілетін қызметтер;

электр қуатының жүктемені атқаруына дайындығын қамтамасыз ету жөніндегі көрсетілетін

№ Беларусь Республнкасы Қазақстан Республикасы Ресей Федерациясы

қызметтер (2016 жылғы 1 қаңтардан бастап)

4. Ортақ пайдаланылатын көлііс қозғалысын қамтамасыз ететін теміржол көлігі коммуникациясы көрсететін қызметтер, пойыздардың қозғалысын басқару, теміржол тасымалдары Магистралдық теміржол желілерінің көрсетілетін қызметтері Теміржол тасымалдары

Табиғи монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтерін реттеудің бірыңгай қагидаттары мен қағидалары туралы хаттамага

№ 2 қосымша

Мүше мемлекеттердегі табиғи монополия салалары

Ресей Федерациясы

Беларусь Республикасы

Қазақстан Республикасы

Газды магистралдық және таратушы құбыржолдар арқылы тасымалдау

Тауарлық газды сақтау, жалғастырушы, магистральдық газ құбыржолдары және (немесе) газ тарату жүйелері арқылы тасымалдау, топтық резервуарлық қондырғыларды пайдалану, сондай-ақ шикі газды жалғастырушы газ құбыржолдары арқылы тасымалдау қызметтері

Газды құбыржолдар арқылы тасымалдау

Көліктік терминалдардың, әуежайлардың көрсетілетін қызметтері;

Аэронавигацияның көрсетілетін қызметтері;

порттардың, әуежаилардың көрсетілетін қызметтері

Көліктік терминалдардағы, порттардагы және әуежайлардағы көрсетілетін қызметтер

аэронавигацияның көрсетілетін қызметтері

Ортақ пайдаланылатын электр байланысының және пошта байланысының көрсетілетін қызметтері

Tелекоммуникациялардың эмбебап қызметтерін қоспағанда, көрсетілетін қызметтердің осы түрлерін ұсынудың технологиялық мүмкіндігінің жоқтығы не

Жалпыға қолжетімді электр байланысының және жалпыға қолжетімді пошта байланысының көрсетілетін қызметтері

Беларусь Республнкасы

Ресей Федерацнясы

Қазақстан Республнкасы

экономнкалық тұргыдан орынсыз болуы себепті бәсекелес байланыс операторы болмаган кездегі телекоммуннкацнялардың көрсетілетін қызметтері;

кэбілдік кәрізді және телекоммуннкацнялардың желілерін ортақ пайдаланылатын телекоммуннкацнялар желілеріне қосумен технологнялық байланысты өзге де негізгі құралдарды мүліктік жалдауға (жалға) беру немесе пайдалану жөніндегі корсетілетін қызметтер;

пошта байланысының жалпыға қолжетімді көрсетілетін қызметтері

Жылу энергиясын беру және тарату

Орталықтандырылған сумей жабдықтау және суды бұру

Жылу энергиясын өндіру, беру, тарату және (немесе) жылу энергиясымен жабдықтау жоніндегі корсетілетін қызметтер

Сумен жабдықтау және (немесе) суды бұру қызметтері

Жылу энергиясын беру жөніндегі көрсетілетін қызметтер

Орталықтандырылған жүйелерді, коммуналдық инфрақұрылым жүйелерін пайдалана отырып, сумен жабдықтау және суды бұру

Ішкі су жолдарының ннфрақұрылымын пайдалану жөніндегі

р/с

№ Беларусь Республикасы Қазақстан Республикасы Ресей Федерациясы

көрсетілетін қызметтер

7. Концессия шарттары бойынша теміржол көлігінің объектілері бар теміржолдардың көрсетілетін қызметтері

8. Кіреберіс жолдары корсетілетін қызметтері

9. Солтүстік теңіз жолы акваториясында кемелерді мұз жарып өткізу

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 21 ҚОСЫМША

Баға белгілеу мен тарифтік саясат нсгіздеріи қоса алғанда, электр энергетикасы саласындағы табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету туралы

ХАТТАМА

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы Шарттьщ (бүдан әрі - Шарт) 81 және 82-баптарына сэйкес электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз етудің бірыңгай қағидаттары мен қагидаларын айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын ұгымдар мынаны білдіреді: «электр энергиясына (қуатына) ішкі қажеттілік» - электр энергиясының (қуатының) тиісті мүше мемлекеттердің аумагында түтынуы үшін қажетті көлемдері;

«электр энергетикасы саласындагы табиги монополия субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу» - мүше мемлекеттердің біреуінің ішкі нарық субъектісінің басқа мүше мемлекет аумагындагы электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялар субъектісінің көрсететін қызметтерін пайдалану мүмкіндігі;

«электр энергиясымен (қуатымен) алмасу» - мүше мемлекеттердің шекарасында (шекараларында) орналасқан түрлі

жеткізу нүктелері арқылы өзара байланыста және бір мезгілде тең көлемдегі электр энергиясын (қуатын) электр энергетикасы жүйесіне жеткізу және одан алу;

«электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру» - мүше мемлекеттердің уэкілетті ұйымдарының электр энергиясын (қуатын) ауысу және (немесе) олармен алмасу бойынша қызметтер көрсетуі. Мүше мемлекеттер заңнамасының ерекшеліктеріне қарай тиісті қарым-қатынастар беру (транзит) жөніндегі қызметтер көрсету шарттарымен немесе электр энергиясын (қуатын) сатып алу-сату шарттарын қоса алганда, өзге де азаматтық-құқықтық шарттармен ресімделеді;

«мүше мемлекеттердің ортақ электр энергетикалық нарыгы» - электр энергиясын (қуатын) және ілеспе қызметтерді сатып алу- сатумен байланысты, ортақ қагидалар мен тиісті шарттар негізінде қолданылатын, мүше мемлекеттердің ішкі электр энергиясы нарықтары субъектілерінің арасындагы қарым-қатынастар жүйесі;

«электр энергиясын (қуатын) өткізу» - бір мүше мемлекеттің аумағында өндірілген электр энергиясының қуат ағынын екінші бір мүше мемлекеттің шекарасында (шекараларында) орналасқан жеткізу нүктелері аралығындағы желілер арқылы қамтамасыз ету;

«ішкі электр энергиясы нарыгының субъектісі» - мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес сол мүше мемлекеттің электр энергиясы (қуаты) нарыгының субъектісі болып табылатын, электр энергетикасы саласындагы қызметті, оның шінде электр энергиясын (қуатын) өндіруді, электр энергиясын (қуатын) сатып алуды және сатуды, электр энергиясын таратуды, тұтынушыларды энергиямен жабдықтауды, электр энергиясын (қуатын) беру жөнінде қызметтер көрсетуді, электр энергетика саласындагы жедел-диспетчерлік басқаруды, электр энергиясын (қуатын) сатуды, электр энергиясын сатып алуды-сатуды ұйымдастыруды жүзеге асыратын тұлга;

«электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтері» - мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес табиги монополиялар саласына жатқызылган, электр энергиясын электр желілері арқылы беру, электр энергетикасындагы жедел-диспетчерлік басқару жоніндегі көрсетілетін қызметтер және озге де көрсетілетін қызметтер;

3. Мүше мемлекеттердің электр энергетикасы саласындагы өзара іс-қимылы мына қағидаттарға негізделеді:

мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерінің қатарлас жүмыстарының техникалық және экономикалық артықшылықтарын пайдалану;

қатарлас жүмыстарды жүзеге асыру кезінде экономикалық залал келтірмеу;

электр энергиясына (қуатына) деген сүранысты қанагаттандырудың түрақты жүйесін қалыптастыруда негізгі қүралдың бірі ретінде нарықтық қатынастарга және адал бәсекелестікке негізделген тетіктерді пайдалану;

мүше мемлекеттердің қатарлас жүмыс істейтін электр энергетикалық жүйелері негізінде, мүше мемлекеттердің электр энергиясы (қуаты) нарықтарының қазіргі бар модельдерінің ерекшеліктерін ескере отырып, мүше мемлекеттердің ортақ электр энергетикалық нарығын кезең-кезеңмен қалыптастыру;

мүше мемлекеттердің электр энергетикасы саласындагы заңнамаларын кезең-кезеңмен үйлестіру;

техникалық нормалар мен қагидаларды үйлестіру.

Электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің қызметін реттеу Шарттың XIX бөлімінде айқындалган бірыңғай қагидаттар, қагидалар мен әдістер негізінде жүзеге асырылады.

4. Мүше мемлекеттер электр энергетикасы саласындагы тиімді ынтымақтастықты үзақмерзімді перспективада қамтамасыз ету мақсатында өз мемлекеттерінің электр энергетикасын дамыту багдарламаларын үйлестіруге жәрдемдеседі.

5. Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығын қалыптастыру мынадай қағидаттар негізінде жүзеге асырылады:

тең қүқылық, өзара тиімділік және мүше мемлекеттердің кез келгеніне экономикалық залал келтірмеу негізіндегі ынтымақтастық;

электр энергиясын өндірушілер мен тұтынушылардың, сондай- ақ мүше мемлекеттердің ортақ электр энергетикалық нарығының басқа да субъектілерінің экономикалық мүдделер теңгерімін сақтау;

мүше мемлекеттердің электр энергетикасы саласындагы заңнамасын, оның ішінде мүше мемлекеттердің ортақ электр энергетикалық нарығы субъектілерінің ақпаратты ашуы бөлігінде кезең-кезеңмен үйлестіру;

бәсекелес қызмет түрлерінде электр энергиясына (қуатына) деген сұранысты қанағаттандырудың тұрақты жүйесін қалыптастыру үшін нарықтық қатынастарға және адал бәсекелестікке негізделген тетіктерді басымдықпен пайдалану;

электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруді жүзеге асыру кезінде электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтерін мүше мемлекеттердің ішкі қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін басымдықпен пайдаланган жагдайда, аталган корсетілетін қызметтерге қолда бар техникалық мүмкіндіктер шегінде еш кедергісіз қол жеткізуді қамтамасыз ету;

бәсекелестік және монополиялық қызмет түрлерін ажырату мақсатында электр энергетикасы саласындагы үлттық, тікелей интеграцияланған компаниялар қүрылымын кезең-кезеңмен түрлендіру;

мүше мемлекеттердің электр энергетикасы саласындагы мемлекетаралық қатынастарын мүше мемлекеттердің ортақ электр энергетикалық нарыгының келісілген моделіне сэйкес дамыту;

мүше мемлекеттердің қатарлас жүмыс істейтін электр энергетикалық жүйелері негізінде, мүше мемлекеттердің электр энергетикалық нарықтарының қазіргі бар модельдерінің ерекшеліктерін ескере отырып, мүше мемлекеттердің ортақ электр энергетикалық нарыгын кезең-кезеңмен қалыптастыру;

қатарлас жүмыстың өзара келісілген талаптарын сақтай отырып, мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерінің қатарлас жұмысының техникалық және экономикалық артықшылықтарын пайдалану;

нарықтарды интеграциялаудың тиісті кезеңінде электр энергиясын өндірушілер мен тұтынушылардың мүше мемлекеттердің электр энергиясы нарыгына қол жеткізуін ұлттық экономикалардың мүдделерін ескере отырып, қамтамасыз ету;

мүше мемлекеттердің энергетикалық қауіпсіздігін ескере отырып, мүше мемлекеттердің субъектілері арасындагы электр энергиясымен сауданы жүзеге асыру.

6. Мүше мемлекеттер электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтерін мүше мемлекеттердің электр энергиясына (қуаты) деген ішкі қажеттілігін қамтамасыз ету үшін басымдықпен пайдаланган жагдайда, аталган көрсетілетін қызметтерге қолда бар техникалық мүмкіндіктер шегінде еш кедергісіз қол жеткізуді мынадай қағидаттар:

аумагында осындай қызметтер көрсетілетін мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген электр энергиясының (қуатының) ішкі нарығы субъектілеріне қатысты талаптардың теңдігі;

электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялардың көрсетілетін қызметтерін мүше мемлекеттердің ішкі қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін басымдықпен пайдаланган жагдайда, аталган көрсетілетін қызметтерге қолжетімділік беру кезінде мүше мемлекеттердің заңнамасын есепке алу;

электр энергетикасы саласында табиги монополиялар субъектілері қызметтер көрсеткен кезде, мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерінің қатарлас жұмысы режимдеріне эсер ететін электр энергетикасы объектілерінің тиісті техникалық жай- күйін қамтамасыз ету;

мүше мемлекеттердің ішкі электр энергиясы нарықтарының субъектілері арасында туындайтын қатынастарды шарттық ресімдеу;

электр энергетикасы саласында мүше мемлекеттердің табиғи монополиялар субъектілері көрсететін қызметтердің өтемділігі негізінде қамтамасыз етеді.

7. Электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруді қамтамасыз ету мынадай қағидаттар бойынша жүзеге асырылады:

1) мүше мемлекеттер электр энергиясын (қуатын) шектес мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесі арқылы мемлекетаралық беруді, мүше мемлекеттердің электр энергиясына (қуатына) деген ішкі қажеттіліктері басымдықпен қамтамасыз етілген жагдайда, қолда бар техникалық мүмкіндіктер шегінде қамтамасыз етеді;

2) электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық берудің техникалық мүмкіндігін айқындау мынадай басымдықтар есепке алына отырып жүзеге асырылады:

электр энергетикалық жүйесі арқылы мемлекетаралық беруді жүзеге асыру жоспарланып отырган мүше мемлекеттің электр энергиясына (қуатына) деген ішкі қажеттілігін қамтамасыз ету;

электр энергиясын (қуатын) мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесінің бір бөлігінен оның басқа бөлігіне шектес мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесі арқылы мемлекетаралық беруді қамтамасыз ету;

электр энергиясын (қуатын) бір мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесінен басқа мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесіне мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесі арқылы мемлекетаралық беруді қамтамасыз ету;

үшінші мемлекеттердің электр энергетикасы субъектілеріне қатысты міндеттемелерді орындау мақсатында электр энергиясын (қуатын) мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесі арқылы мемлекетаралық беруді қамтамасыз ету;

3) электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру кезінде мүше мемлекеттердің уэкілетті үйымдары мүше мемлекет заңнамасына сүйене отырып, электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру қүнын өтеу қагидатын басшылыққа алады;

4) үшінші мемлекеттердің электр энергетикасы субъектілеріне қатысты міндеттемелерді орындау мақсатында электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру тиісті мүше мемлекеттің заңнамасын есепке ала отырып, екіжақты негізде реттеледі.

8. Мүше мемлекеттер электр энергиясын (қуатын) электр энергетикалық жүйелер арқылы еш кедергісіз мемлекетаралық беруді қамтамасыз ету мақсатында келісілген дайындық іс-шаралары кешенін жүзеге асырады, атап айтқанда:

электр энергиясын (қуатын) жеткізудің күнтізбелік жылы басталғанға дейін мүше мемлекеттер уәкілеттік берген үйымдар электр энергиясын (қуатын) өндіру мен тұтынудың ұлттық болжамды теңгерімдерінде есепке алу үшін, оның ішінде табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтерінің тарифтерін есептеген

кезде осындай жеткізілімдерді есепке алу мақсатында мемлекетаралық беруге ұйғарылған электр энергиясының (қуатының) жоспарлы көлемдері туралы мәлімдейді;

мүше мемлекеттер уәкілеттік берген ұйымдар электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық берудің жоспарлы құнын есептеу негізінде, қол жеткізілген уагдаластықты орындау үшін келісімшарттар жасасады.

Электр энергиясын (қуатын) мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелері арқылы еш кедергісіз мемлекетаралық беруді қамтамасыз ету мақсатында мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары Мүше мемлекеттер арасында электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруді жүзеге асырудың бірыңғай әдіснамасын қолданады, ол электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру көлемдері мен техникалық шарттарын анықтау тэртібін, сондай-ақ осы Хаттамаға қосымшада келтірілген, электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруге байланысты көрсетілетін қызметтерге баға белгілеудің келісілген тэсілдерін қамтиды.

Мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес айқындалатын үйымдар жоғарыда аталған Әдіснамаға сэйкес өз мемлекетінің аумағы бойынша электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруді қамтамасыз етеді.

9. Электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруді қамтамасыз ету және электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруді қамтамасыз етуге қажетті электр желілік шаруашылық объектілерін пайдалануды қамтамасыз ету электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруді қамтамасыз етуге байланысты қызметтерді ұсынатын мүше мемлекеттің нормативтік құқықтық және нормативтік техникалық кұжаттарына сэйкес жүргізіледі.

10. Электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруден бас тартқан жагдайда, мүше мемлекеттер уәкілеттік берген үйымдар бас тарту себептері туралы негіздеуші материалдарды табыс етуді қамтамасыз етеді.

11. Электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтеріне бага белгілеу (тариф белгілеу) мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес жүзеге асырылады.

Мүше мемлекеттердің ортақ электр энергетикасы нарыгында электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтер ішкі электр энергиясы нарыгының субъектілері үшін осындай ішкі тарифтерден аспауга тиіс.

12. Электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру жөніндегі қатынастарды реттеу қолданыстагы басқа да халықаралық шарттарды есепке ала отырып жүзеге асырылады.

Баға белгілеу мен тарифтік саясат негіздерін қоса алганда, электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету туралы хаттамага

қосымша

Мүше мемлекеттер арасында электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруді жүзеге асыру әдіснамасы

1. Өтінімдер беру және электр энергиясын (қуатын) өндіру мен тұтынудың болжамды теңгерімдеріне енгізілуге жататын, оның ішінде табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін

қызметтерінің тарифтерін есептеу кезінде ескерілетін электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық берудің жылдық болжамды көлемін қалыптастыру тэртібінің негізгі ережелері

1.1. Беларусь Республикасының аумагында.

1.1.1. Беларусь Республикасының үлттық электр желісі бойынша электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық берудің (бүдан әрі - МАБ) жылдық болжамды көлемдерін оны жүзеге асыруга уәкілетті үйым берілген отінім негізінде айқындайды.

1.1.2. Алдагы күнтізбелік жылга арналган өтінім алдыңгы жылдың 1 сэуірінен кешіктірілмей беріледі. Өтінімде МАБ пен ең жогары қуаттың жылдық көлемі айлар бойынша бөлініп көрсетіледі.

1.1.3. Өтінімді қарау кезінде Беларусь Республикасының уәкілетті ұйымы осы Әдіснамаға сэйкес айқындалатын қолда бар техникалық мүмкіндіктің шамасын басшылыққа алады.

Жалпы алғанда жыл бойы немесе жылдың қандай да бір айында МАБ-тың мәлімделген шамасы қолда бар техникалық мүмкіндік шамасынан асып кеткен кезде, Беларусь Республикасының уэкілетті үйымы өтінім берген үйымға дәлелді бас тарту хатын жібереді.

1.1.4. Беларусь Республикасының уэкілетті үйымымен келісілген МАБ-тың мәлімделген көлемі электр энергиясын беру шартына қосымша ретінде ресімделеді және электр энергиясын беру жөніндегі көрсетілетін қызметтердің тарифтерін есептеу кезінде ескеріледі.

1.1.5. МАБ-қа үйғарылып отырган электр энергиясының көлемі МАБ жоспарланган жылдың алдындагы жылдың 1 қарашасына дейін мүше мелекеттердің уәкілетті үйымдарының келісуі бойынша түзетілуі мүмкін.

1.2. Қазақстан Республикасының аумагында.

1.2.1. Қазақстан Республикасының үлттық электр желісі бойынша МАБ-тың жылдық болжамды көлемі МАБ-ты жүзеге асыруга уэкілетті үйымның МАБ-ты жүзеге асыру үшін Қазақстан Республикасының жүйелік операторына берген өтінімі негізінде айқындалады.

1.2.2. Алдагы күнтізбелік жылга өтінім алдыңгы жылдың 1 сәуірінен кешіктірілмей беріледі. Өтінімде МАБ-тың жылдық көлемі айлар бойынша бөлініп және Қазақстан Республикасының шекарасында электр энергиясын қабылдау нүктелері мен беру нүктелері атап өтіле отырып көрсетіледі.

1.2.3. Қазақстан Республикасының жүйелік операторы отінімді қарау кезінде осы Әдіснамаға сэйкес айқындалатын қолда бар техникалық мүмкіндіктің шамасын басшылыққа алады. Жалпы алғанда жыл бойы немесе жылдың қандай да бір айында МАБ-тың мәлімделген шамасы қолда бар техникалық мүмкіндік шамасынан асып кеткен кезде, Қазақстан Республикасының жүйелік операторы өтінім берген үйымға дәлелді бас тарту хатын жібереді.

1.2.4. Қазақстан Республикасының жүйелік операторымен келісілген МАБ-тың мәлімделген көлемі электр энергиясын беру шартына қосымша ретінде ресімделеді және электр энергиясын беру жөніндегі көрсетілетін қызметтердің тарифтерін есептеу кезінде ескеріледі.

1.2.5. Қазақстан Республикасының Біртүтас энергетикалық жүйесі (бүдан әрі - Қазақстан БЭЖ) бойынша электр энергиясы мен қуатының болжамды теңгерімін қалыптастырганнан кейін жоспарланған жылдың алдындағы жылдың 15 сәуіріне дейін екіжақты мемлекетаралық шарттар бойынша электр энергиясын жеткізу көлемі айқындалады және көтерме сауда нарығының субъектілерімен келісіледі.

1.2.6. МАБ-қа үйғарылып отырған электр энергиясының көлемі жеткізу жоспарланған жылдың алдындағы жылдың 1 қарашасына дейін МАБ-ты ұйымдастыруға және жүзеге асыруға уәкілетті субъектілердің ұсынысы бойынша түзетілуі мүмкін.

1.3. Ресей Федерациясының аумағында.

1.3.1. Ресей Федерациясының субъектілері бойынша Ресей БЭЖ шеңберінде Жиынтық болжамды теңгерімді қалыптастыру тәртібіне сэйкес уәкілетті үйым (Ресей Федерациясының біртұтас ұлттық (жалпы ресейлік) электр желісін (бұдан әрі - БҰЭЖ) басқару жөніндегі ұйым) жеткізу жоспарланған жылдың алдындағы жылдың 1 сәуіріне дейін Ресей Федерациясының Тарифтер жөніндегі федералдық қызметіне (Ресейдің ТФҚ) және Ресей БЭЖ жүйелік операторына мүше мемлекеттердің үлттық электр желісін басқаруды жүзеге асыратын уэкілетті үйымдарымен келісілген үсыныстарды жібереді.

1.3.2. Келісілген үсыныстарды Ресей ТФҚ қарайды және Ресей Федерациясының зацнамасында козделген мерзімдерде келесі күнтізбелік жылға Ресей Федерациясының субъектілері бойынша электр энергиясын (қуатын) өндіру мен түтынудың жиынтық болжамды теңгерімін қалыптастырған кезінде ескеріледі.

1.3.3. Жеткізілетін жылға Ресей Федерациясының субъектілері бойынша электр энергиясын (қуатын) өндіру мен түтынудың жиынтық болжамды теңгерімі көрсеткіштерінің қүрамында бекітілген, МАБ-қа үйғарылып отырған электр энергиясы мен қуатының көлемдері электр энергетикасындағы табиғи монополиялардың көрсетілетін қызметтеріне бағаларды (тарифтерді) есептеу кезінде ескеріледі.

1.3.4. МАБ-қа үйғарылып отырған электр энергиясы мен қуатының көлемі мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарымен (ұйымдарымен) келісілген болған жағдайда БҰЭЖ басқару жөніндегі ұйымның үсынысы бойынша жоспарланған жеткізу жылының алдындағы жылдың 1 қарашасына дейін электр энергетикасындагы табиғи монополиялардың көрсетілетін қызметтеріне белгіленген бағаларға (тарифтерге) тиісті түзету енгізе отырып, түзетілуі мүмкін.

2. Жоспарлау үйлестірушісінің функциялары мен өкілеттіктерін айқындайтын ережелерді қоса алғанда, электр энергетикалық жүйелердің жылдық, айлық, тэуліктік және тэулікішілік жұмыс режимдерін жоспарлау негізінде техникалық мүмкіндіктерді және МАБ-тың жоспарланған көлемін айқындау тэртібі

2.1. Терминология.

Осы Әдіснаманың 2-бөлімінің мақсаттары үшін мынадай үғымдар пайдаланылады:

Бақыланатын қима - мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелері жүйелік операторларының диспетчерлік орталықтары айқындайтын электр беру желілерінің (ЭБЖ) және электр желісінің басқа да элементтерінің жиынтығы, бүлар арқылы қуат ағындары электр энергетикалық жүйелердің орнықты жүмысын, сенімділігі мен беріктігін қамтамасыз ету мақсатында бақыланады.

Қуаттың ең жоғары қолжетімді ағыны - қалыпты режимдерге қойылатын барлық талаптарды қанағаттандыратын, желі қимасындағы аса коп ағын.

Мемлекетаралық қима - мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерінің жүйелік операторлары айқындайтын, көрші мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерін (жекелеген энергетикалық аудандарын) жалгап тұратын мемлекетаралық ЭБЖ-да (-ларда) орналасқан, қатарлас жұмыстың электр энергетикалық режимдерін жоспарлау және басқару міндеттерімен технологиялық тұрғыдан негізделген жеткізу нүктесі немесе жеткізу нүктелерінің тобы.

Өзге де пайдаланылатын үғымдар Баға белгілеу мен тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, электр энергетикасы саласындагы табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету туралы хаттамада (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың № 21қосымшасы) айқындалған мағынаға ие болады.

2.2. Жалпы ережелер.

2.2.1. Жоспарлау кезеңдерінде шешілетін міндеттер:

- жылдық жоспарлау: экспорт-импорт қимасын шектейтін электр желілік жабдықтарды жөндеудің жылдық жоспарланған графиктерін есепке ала отырып, электр энергиясын (қуатын) өндіру мен тұтынудың болжамды теңгерімдерінде ескерілетін, мүше мемлекеттердің арасында электр энергиясын (қуатын) жеткізудің және мүше мемлекеттер арасындагы МАБ-тың мәлімделген көлемдерін іске асырудың техникалық мүмкіндігін тексеру және қажет болган кезде оларды түзету;

- айлық жоспарлау: экспорт-импорт қимасын шектейтін электр желілік жабдықтарды жөндеудің айлық жоспарлы графиктерін есепке ала отырып, электр энергиясын (қуатын) өндіру мен түтынудың жылдық болжамды теңгерімдерінде ескерілген, мүше мемлекеттер арасындагы жеткізілімдер мен МАБ-тың мәлімделген көлемдерін іске асырудың техникалық мүмкіндігін тексеру және қажет болған кезде оларды түзету;

- режимдерді тәуліктік жоспарлау және тэулікішілік түзету: электр желілік жабдықтардың нақты схемалық-режимдік ахуалын, экспорт-импорт қимасын, мүше мемлекеттер арасындагы жеткізілімдер мен МАБ-тың колемдерін шектейтін жоспарлы, жоспардан тыс және авариялық ажыратылуын есепке ала отырып, мүше мемлекеттер арасындагы бір тэулікке ілгері мәлімделген жеткізу мен МАБ-тың сагаттық көлемдерін іске асырудың техникалық мүмкіндігін тексеру.

2.2.2. Жоспарлау (мүше мемлекеттер арасындагы МАБ-тың жоспарланган көлемдерінің іске асырыла алатынын есептеу Ресей БЭЖ бен Қазақстан БЭЖ арасында және Ресей БЭЖ бен Беларусьтің Біріккен энергетикалық жүйесі (Беларусьтің БЭЖ-і) арасында қатарлас жүмыс істейтін электр энергетикалық жүйелердің есептік моделін (бүдан әрі - есептік модель) пайдалана отырып жүргізіледі).

2.2.3. Есептік модель Ресей БЭЖ-дің, Қазақстан БЭЖ бен Беларусь БЭЖ-дің технологиялық жагынан өзара байланысты бөліктерінің жоспарлауга қажетті көлемдегі математикалық моделін білдіреді және:

- электр желісін алмастыру схемасының багандары мен параметрлерінің;

- активті және реактивті тораптық жүктемелердің;

- тораптардағы активті және реактивті генерацияның;

- генерацияның ең төмен және ең жоғары активті және реактивті қуатының;

- желілік шектеулердің сипаттамаларын өзінде қамтиды.

2.2.4. Есептік модель мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерінің жүйелік операторларымен келісілген алмастыру схемасы негізінде, әдетте, қысқы жүктеме максимумы мен минимумының және жазғы жүктеме максимумы мен минимумының келісілген сағаттарына сэйкес келетін базалық режимдер (базалық есептік схемалар) үшін қалыптастырылады. Егер олар мемлекетаралық жеткізілімдерге (алмасуларға) елеулі түрде эсер ететін болса, өзіне тән схемалық-режимдік ахуалдар үшін бақыланатын мемлекетаралық қималардағы, сондай-ақ ішкі бақыланатын қималардағы ең жоғары жол берілетін ағындар көрсетілуге тиіс.

2.2.5. Ресей БЭЖ жүйелік операторы жоспарлау үйлестірушісі болып табылады.

2.2.6. Жоспарлау сатыларының әрқайсысы үшін есептік модельдер мен жаңартып отырылатын ақпарат қүрамы, оның ішінде есептік модельге енгізілетін энергетикалық объектілер мен электр энергетикалық жүйелердің (электр энергетикалық жүйелер баламаларының) тізбелері. оларды қалыптастыру мен жаңартып отыру тэртібі және оның уақыт регламенті, электр энергетикалық жүйелердің жылдық, айлық, тэуліктік және тэулікішілік жүмыс режимдерін жоспарлауға арналған деректерді алмасу форматтары мен тәсілдері Ресей БЭЖ жүйелік операторы және Беларусь БЭЖ жүйелік операторының функциясын орындайтын үйыммен бірге БҰЭЖ-ді басқару жөніндегі үйым және Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы бекітетін құжаттарда белгіленеді.

2.3. Жоспарлау үйлестірушісінің және мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерінің қалған жүйелік операторларының функциялары мен өкілеттіктері.

2.3.1. Жоспарлау үйлестірушісі:

- негізгі есептік модельдер қалыптастыруды;

- Беларусь БЭЖ жүйелік операторы функциясын орындайтын ұйыммен, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторымен жоспарлау мақсатында ақпарат алмасуды үйымдастыруды;

- Беларусь БЭЖ жүйелік операторы функциясын орындайтын үйымнан, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторынан жоспарлау мақсатында алынған деректер негізінде электр энергетикалық режимдерге есептеу жүргізуді;

- егер есептеу кезінде электр режимдерінің іске асырыла алмайтыны немесе жеткізілімдер мен МАБ-тың мәлімделген көлемдері кезінде есептік модельдің бақыланатын қималарындағы ең жоғары жол берілетін ағындардың артып кеткені анықталған жағдайда, Баға белгілеу мен тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету туралы хаттаманыц (Еуразиялық экономикалық одақ туралы

шарттың № 21 қосымшасы) 4-тармағының 2-тармақшасында

айқындалған:

1) электр энергетикалық жүйесі арқылы МАБ-ты жүзеге асыру жоспарланып отырған мүше мемлекеттің ішкі қажеттіліктерін қамтамасыз етудің;

2) мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесінің бір бөлігінен оның баеқа бөлігіне электр энергиясының (қуатының) МАБ-ын шектес мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесі арқылы қамтамасыз етудің;

3) бір мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйееінен басқа мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесіне электр энергиясының (қуатының) МАБ-ын мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйееі арқылы қамтамасыз етудің;

4) Одаққа кірмейтін үшінші мемлекеттердің электр энергетикасы субъектілеріне қатысты міндеттемелерді орындау мақсатында мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесі арқылы электр энергиясының (қуатының) МАБ-ын қамтамасыз етудің;

- Беларусь БЭЖ жүйелік операторы функциясын орындайтын ұйымның, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторының назарына жоғарыда көрсетілген есептеулердің нәтижелерін жеткізудің басымдығы қағидаттарын қамтамасыз етуді есепке ала отырып, мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелері (электр энергетикалық жүйелерінің бөліктері) арасындағы мемлекетаралық ағындарға түзету енгізуді жүзеге асырады.

2.3.2. Егер есептеу кезінде электр режимдерінің іске асырыла алмайтыны немесе есептік модельдің бақыланатын қималарындагы ең жоғары жол берілетін агындардың артып кеткені анықталған жагдайда, жоспарлау үйлестірушісі Беларусь БЭЖ жүйелік операторының функциясын орындайтын үйымга, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторына және БҰЭЖ-ді басқару жөніндегі үйымға электр энергетикалык жүйелердің сальдо-ағындарының (теңгерімдерінің) шамаларына енгізілетін қажетті түзетулер шамасын жібереді.

Беларусь БЭЖ жүйелік операторы функциясын орындайтын үйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және БҰЭЖ-ді басқару жөніндегі үйым барлық шарттар бойынша электр энергиясы (қуаты) жеткізілімдерініц, оныц ішінде МАБ-тыц көлемдерін жоғарыда көрсетілген басымдықтар негізінде түзетеді не жоспарлау үйлестірушісі есептеу қорытындылары бойынша анықтаған, бақылау қималарындағы жол берілетін ағындардыц бүзушылықтарын жою жөнінде озге де шаралар қолданады.

Мүше мемлекеттер арасындағы барлық шарттар, оныц ішінде МАБ бойынша электр энергиясы (қуаты) жеткізілімдерініц түзетілген шарттық көлемі туралы ақпаратты Беларусь БЭЖ жүйелік операторы функциясын орындайтын ұйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және БҰЭЖ-ді басқару жөніндегі үйым жасалған шарттар бойынша мүше мемлекеттердіц ішкі электр энергиясы нарықтары субъектілерініц назарына жеткізеді.

2.3.3. Жоспарлау үйлестірушісі Беларусь БЭЖ жүйелік операторы функциясын орындайтын үйымнан, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторынан жоспарлауға арналған озекті деректерді алмаған не техникалық қателіктері бар деректерді немесе көрінеу анық емес деректерді алған жағдайда, мазмүны мен қолданылу тәртібі Беларусь БЭЖ жүйелік операторы функциясын орындайтын үйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және Ресей БЭЖ жүйелік операторы бекітетін құжаттарда белгіленген орнын алмастыратын ақпаратты пайдалануға қүқығы бар.

2.4. Жылдық жоспарлау.

2.4.1. Жылдық жоспарлау Беларусь БЭЖ жүйелік операторы функциясын орындайтын ұйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және Ресей БЭЖ жүйелік операторы айқындайтын мерзімдерде және тәртіппен орындалады.

2.4.2. Беларусь БЭЖ жүйелік операторыныц функциясын орындайтын ұйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және Ресей БЭЖ жүйелік операторы жоспарланатын күнтізбелік жылға электр желілік жабдықтарды жөндеу графиктерініц жобаларын жасайды және оларды жоспарлау үйлестірушісіне үсынады. Жоспарлау үйлестірушісі жоспарланатын күнтізбелік жылға электр желілік жабдықтарды жөндеу графигін келіседі және оны Беларусь БЭЖ жүйелік операторыныц функциясын орындайтын үйымға, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторына және БҰЭЖ-ді басқару жөніндегі үйымға жібереді. Жөнделуі жылдық (сондай-ақ айлық) жөндеу графигі шецберінде келісілуге жататын электр желілік объектілердің тізбесін

және оны жасаудың уақыт регламентін Беларусь БЭЖ жүйелік операторының функциясын орындайтын ұйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және Ресей БЭЖ жүйелік операторы белгілейді.

2.4.3. Беларусь БЭЖ жүйелік операторының функциясын орындайтын үйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы жоспарлау үйлестірушісіне өздері жүмыс күніне тэн максимумның бір сағатына арналған электр энергиясының, қуатының болжамды теңгерімдеріне негізделе отырып қалыптастырған тиісті үлттық электр энергетикалық жүйе (түтыну, генерация, ағындар сальдосы, желілік жабдықтарды жондеу) бойынша жылдық жоспарлау үшін ақпарат береді.

2.4.4. Ресей БЭЖ - Қазақстан БЭЖ және Ресей БЭЖ - Беларусь БЭЖ ағындары сальдосының нақтыланған болжамды мәні жоспарлау нәтижесі болып табылады.

2.4.5. Жоспарлау үйлестірушісі режимдерге есептеу жүргізіп, есептеу нэтижелерін Беларусь БЭЖ жүйелік операторының функциясын орындайтын ұйымға, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторына жібереді.

2.5. Айлық жоспарлау.

2.5.1. Айлық жоспарлау Беларусь БЭЖ жүйелік операторының функциясын орындайтын үйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және Ресей БЭЖ жүйелік операторы белгілейтін мерзімдерде және тәртіппен жылдық жоспарлау бойынша секілді схемада, ай бөлінісінде деректер мен нәтижелерді алмаса отырып, орындалады.

2.6. Тәуліктік және тэулікішілік жоспарлау.

2.6.1. Тәуліктік және тэулікішілік жоспарлау Беларусь БЭЖ жүйелік операторыныц функциясын орындайтын ұйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және Ресей БЭЖ жүйелік операторы белгілейтін мерзімдерде және тэртіппен орындалады.

2.6.2. Тэулік сайын Беларусь БЭЖ жүйелік операторыныц функциясын орындайтын ұйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы жоспарлау үйлестірушісіне 24 сағаттық (сағат 00:00 бастап 24:00 дейін) жацартылып отыратын деректер жинағы түрінде жоспарланған тэулікке (бүдан әрі - X тэулік) есептік модельді жацартып отыруға арналған деректер береді, онда мыналар қамтылады:

- электр энергетикалық жүйеніц 220 кВ және одан да жоғары электр желілік жабдығы элементтерініц жоспарлы жөнделуі;

- электр энергетикалық жүйе бойынша жинақтап алғанда түтыну мен генерациялаудыц сағаттық графиктері (оның ішінде есептік модельдіц қүрамын қалыптастырған кезде Беларусь БЭЖ жүйелік операторыныц функциясын орындайтын үйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және Ресей БЭЖ жүйелік операторы белгілеген жекелеген энергетикалық аудандар бойынша);

ағындар сальдосыныц сағаттық графиктері (электр энергетикалық жүйе ағындарыныц оц сальдосы үшін оныц тапшылығы алынады).

БҮЭЖ-ді басқару жөніндегі үйым жоспарлау үйлестірушісіне шарттардыц барлық түрлері бойынша Ресей БЭЖ-і, Қазақстан БЭЖ-і мен Беларусь БЭЖ-і арасында электр энергиясын жеткізу, оныц ішінде мүше мемлекеттердің арасындагы МАБ көлемдерінің сағаттық графиктерінің Беларусь БЭЖ жүйелік операторының функциясын орындайтын ұйыммен, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторымен келісілген жиынтық мэнін береді.

2.6.3. Егер Беларусь БЭЖ жүйелік операторының функциясын орындайтын үйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы жоспарлау үйлестірушісіне есептік модельді жаңартып отыруға арналган деректер берілмеген болса, онда соңғысы Беларусь БЭЖ жүйелік операторының функциясын орындайтын үйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және Ресей БЭЖ жүйелік операторы есептік модель қүрамын қалыптастырған кезде өзара келісу бойынша белгіленген орнын алмастыратын ақпаратты пайдаланады.

2.6.4. Жоспарлау үйлестірушісі есептік модельді жаңартып отыру мен электр режимдерін есептеуді жүзеге асырады.

2.6.5. Жоспарлау үйлестірушісі режимдерге есептеу жүргізеді және есептеу нэтижелерін Беларусь БЭЖ жүйелік операторының функциясын орындайтын ұйымға, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторына келісілген форматта береді.

2.6.6. Егер мүше мемлекеттер арасындағы жеткізу және МАБ көлемдерінің мәлімделген мэндері іске асырыла алмайтындай болса, Беларусь БЭЖ жүйелік операторыныц функциясын орындайтын үйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы және БҮЭЖ-ді басқару жөніндегі үйым осы Әдіснаманыц 2.3.1-тармағында айқындалған басымдықты есепке ала отырып, жеткізілімдер мен МАБ колемін түзету бойынша шаралар қолданады.

2.6.7. Егер электр түтынудың және/немесе схемалық-режимдік шарттардың болжанбаған өзгеруі нэтижесінде және/немесе жеткізу шарттарының талаптары өзгерген кезде мүше мемлекеттер арасындагы жоспарлы жеткізу және МАБ көлемдеріне жедел тәулік ішінде түзету енгізу талап етілген жагдайда, Беларусь БЭЖ жүйелік операторыныц функциясын орындайтын үйым, Қазақстан БЭЖ жүйелік операторы жоспарлау үйлестірушісіне:

- жоспарлау мақсатында бір тэулікке ілгері берілетін ақпаратқа сәйкес келетін көлемде X тәуліктің қалган сагаттарына сагаттық жаңартылып отыратын деректер жинагы түрінде ағымдагы тәуліктерге есептік модельді жаңартып отыруга арналған деректерді;

- мүше мемлекеттер арасындагы жеткізудің және МАБ-тың жоспарлы көлемдерін өзгерту көлемдері ұсынылган өтінім береді.

2.6.8. Тэулік ішінде эр уақыттық кезең үшін деректер берудің («қақпаларды жабу уақыты») және есептеу нәтижелерін жеткізудің шектеулі уақыты белгіленеді. Деректерді «қақпаларды жабу уақытынан» кейін беруге рүқсат берілмейді. Жоспарлау үйлестірушісі есептік модельді жаңартып отырады және X тэуліктің қалган сагаттарына электр режимдерін есептеуді орындайды.

2.6.9. X тэуліктің қалган сагаттарына мүше мемлекеттер арасындагы жеткізу және МАБ көлемдерінің нақтыланған жоспарлы сагаттық графигі жоспарлау нәтижесі болып табылады. Режимдерді тәулікішілік түзету уақытынан кейін схемалық-режимдік шарттардың өзгеруі себепті нақтыланган жоспарлы сагаттық графиктерді орындау мүмкін болмаган жагдайда, мүше мемлекеттер арасындагы жеткізу және МАБ көлемін өзгертуге мүше мемлекеттердің уэкілетті шаруашылық жүргізуші субъектілері арасында электр энергиясын жеткізуге арналған тиісті арнайы шарттарга сэйкес авариялық көмек

3.1. Беларусь Республикасының аумагында.

3.1.1. Беларусь Республикасының аумагында МАБ-ты үйымдастыру және жүзеге асыру Беларусь БЭЖ-ін басқару функциясын жүзеге асыратын үйымга және Беларусь БЭЖ-і жүйелік операторының функциясын орындайтын үйымга, бүл ретте оларга мына функцияларды орындай отырып жүктеледі:

- жеткізетін электр желісі бойынша электр энергиясын беру жөніндегі қызметтерді корсету (Беларусь БЭЖ-ін басқару функциясын жүзеге асыратын үйым жалпы үйлестірген кезде Беларусь БЭЖ-ін басқару функциясын жүзеге асыратын үйымга багынысты үйымдар);

- МАБ-ты техникалық диспетчерлендіру жөнінде қызметтер корсету (Беларусь БЭЖ-і жүйелік операторыныц функциясын орындайтын үйым);

шектес мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерімен қатарлас жүмысты басқару және орнықтылықты қамтамасыз ету бойынша өзара іс-қимыл жасау (Беларусь БЭЖ-і жүйелік операторының функциясын орындайтын үйым). 3.2. Қазақстан Республикасының аумагында.

үйымдастыру және жүзеге асыру жүйелік операторға, оған мына

3.2.1. Қазақстан Республикасының аумағында МАБ-ты

функцияларды орындай отырып жүктеледі:

- Ұлттық электр желісі бойынша электр энергиясын беру жонінде қызметтер корсету;

- электр энергиясын желіге жіберу мен түтынуды техникалық диспетчерлеу жөнінде қызметтер корсету;

электр энергиясын өндіруді-тұтынуды теңгерімдеуді үйымдастыру жөнінде қызметтер корсету;

- шектес мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерімен қатарлас жүмыстың режимдерін басқару және олардың орнықтылыгын қамтамасыз ету бойынша озара іс-қимыл жасау.

3.3. Ресей Федерациясының аумагында.

3.3.1. Ресей Федерациясының заңнамасына сэйкес Ресей БЭЖ-і арқылы мүше мемлекеттер арасындагы МАБ-ты қамтамасыз ету мыналарга:

3.3.1.1. Электр энергетикасында жедел-диспетчерлік басқару бойынша, оның ішінде Ресей БЭЖ-і мен басқа мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерінің қатарлас жүмыс режимдерін

3.3.1.2. Бірыңғай ұлттық (жалпыресейлік) электр желісі бойынша, оның ішінде мүше мемлекеттер арасындағы МАБ-ты қамтамасыз ету үшін электр энергиясын беру (өткізу) жөнінде қызметтер көрсетуге;

басқару, электр энергиясын (қуатын) ауыстыруды және үйлестірілген жоспарлауды қамтамасыз ету бойынша қызметтер корсетуге;

3.3.1.3. Ресей Федерациясы электр энергиясы мен қуатының көтерме сауда нарығындағы, оның ішінде электр энергиясының тең көлемдерін Ресей Федерациясының мүше мемлекеттермен шекарасында (шекараларында) орналасқан әртүрлі жеткізу нүктелері арқылы Ресей БЭЖ-ге өзара байланысты және бір мезгілде жеткізілуін және одан берілуін қамтамасыз ету қажеттігі жагдайында электр энергиясы мен қуаты айналымының ерекшеліктеріне байланысты іс-қимылдар кешенін жүзеге асыруды білдіреді.

3.3.2. Мүше мемлекеттер арасындағы МАБ-ты мына уәкілетті үйымдар:

3.3.2.1. Ресей БЭЖ-і жүйелік операторы - Ресей БЭЖ-нің Қазақстан БЭЖ-імен және Беларусь БЭЖ-імен қатарлас жүмыс режимдерін үйымдастыру мен басқару бөлігінде;

3.3.2.2. БҰЭЖ-ді басқару жөніндегі үйым - Ресей БЭЖ-і арқылы мүше мемлекеттер арасындағы МАБ және Ресей БЭЖ-інің Қазақстан БЭЖ-імен жоне Беларусь БЭЖ-імен қатарлас жұмысты үйымдастыру кезінде электр энергиясын өткізуге (ауыстыру қағидатын пайдалана отырып) байланысты қызметтер корсету, оның ішінде МАБ-ты жоспарлау (жылдық, айлық, сағаттық) жөніндегі шетелдік уәкілетті

ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау, Ресей Федерациясы мен мүше мемлекеттердің мемлекеттік шекарасы арқылы өткізілген электр энергиясының нақты сағаттық көлемдерін коммерциялық келісімшарттар бойынша түзетілген жоспарлы көлемді есепке ала отырып тарату; Ресей Федерациясы мен мүше мемлекеттер арасында мемлекеттік шекара арқылы өткізілген нақты көлемнің жоспардағыдан сағаттық ауытқуларын анықтау; мүше мемлекеттердің ортақ шекараларында орналасқан жеткізу нүктелерінде электр энергиясын коммерциялық есепке алуды жүзеге асыру бөлігінде;

3.3.2.3. Коммерциялық оператор - электр энергиясының, қуатының және көтерме сауда нарыгына айналымга жіберілген озге де тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің котерме саудасын үйымдастыру жөніндегі функцияны жүзеге асыратын үйым;

3.3.2.4. Көтерме сауда нарығына қатысушылардың талаптары мен міндеттемелерін есептеу бойынша қызметтер корсету жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын үйым;

3.3.2.5. Коммерциялық агент - электр энергиясы мен қуатының котерме сауда нарыгындагы қарым-қатынастарда мүше мемлекеттер арасында МАБ-ты қамтамасыз ету үшін мәлімделген электр энергиясы (қуаты) көлемінің қатысуына және ағымның нақты сальдосының жоспарланған сальдодан ауытқуына байланысты қатынастарды реттеуге қол жеткізуді үйымдастыру бөлігінде экспорт- импорт операцияларын жүзеге асыратын, электр энергиясы мен қуатының котерме сауда нарығының қатысушысы.

4. МАБ-ты жүзеге асыру кезінде табиғи монополиялар субъектілерінің тарифтеріне енгізілетін құрауыштар тізбесі

4.1. Беларусь Республикасының аумагында.

4.1.1. Мүше мемлекеттер арасындагы МАБ-ты жүзеге асыру кезінде табиги монополиялар субъектілерінің тарифтеріне енгізілетін, Беларусь Республикасының жеткізетін желі (бүдан әрі - ЖЖ) бойынша МАБ жөніндегі көрсетілетін қызметтерге арналган Шжелі шыгындар мына формула бойынша есептеледі:

ШЖСЛІ = Ш (1+ИҚ) (1+РП) (1+С), мүнда:

Ш - уэкілетті мемлекеттік орган белгілеген тэртіппен айқындалатын, мүше мемлекеттер арасындагы МАБ-га жатқызылатын ЖЖ-ны күтіп-үстауга және пайдалануга арналган жалпы шыгындар;

ИҚ - инновациялық қорга аударымдар үлесі;

РП - Беларусь Республикасының заңнамасында белгіленген тэртіппен айқындалатын пайдага аударымдар үлесі;

С - салыққа аударымдар үлесі;

Ш жалпы шыгындарга: пайдалану-жөндеу қызметін көрсетуге; жалақыга; амортизациялауга арналган шыгындар; басқа да ақшалай шыгыстар (қосалқы материалдар, сырттан жеткізілетін энергия, әлеуметтік сақтандыру аударымдары және т.б.); электр энергиясының ысырабын өтеуге арналган шыгындар кіреді.

4.1.2. Беларусь БЭЖ-і желілері арқылы МАБ бойынша

корсетілетін қызметтерге арналған тариф мына формула бойынша есептеледі:

Т = Шжелі /Эт, мүнда:

Т - Беларусь БЭЖ-і желілері арқылы МАБ бойынша

корсетілетін қызметтерге арналған тариф;

Эт - Беларусь БЭЖ-і желілері арқылы мүше мемлекеттер арасындағы МАБ-тың жиынтық көлемі.

4.2. Қазақстан Республикасының аумағында.

4.2.1. Қазақстан Республикасының заңнамасына сэйкес электр энергиясын жеткізу, оның ішінде электр энергиясын жеткізуді жүзеге асыратын, түтынушылар үшін қолданылатын мүше мемлекеттер арасындагы МАБ, оның ішінде үлттық электр желісінің (бүдан әрі - ҮЭЖ) желілері арқылы жеткізу жөніндегі көрсетілетін қызметтерге арналған тариф мына формула бойынша есептеледі:

T = Z+P/W жиынт (теңге/кВт.с), мүнда:

Т - электр энергиясын жеткізу, оның ішінде электр энергиясын жеткізуді жүзеге асыратын, түтынушылар үшін қолданылатын мүше мемлекеттер арасындагы МАБ, оның ішінде ҰЭЖ желілері арқылы жеткізу жөніндегі көрсетілетін қызметтерге арналган тариф (теңге/кВт.с);

Z - Қазақстан Республикасы ҰЭЖ-дың электр энергиясын жеткізу, оның ішінде МАБ жөніндегі корсетілетін қызметтерге жүмсалатын, заңнамада белгіленген тэртіппен айқындалатын жалпы шыгындары (млн. теңге);

Р - электр энергиясын жеткізу, оның ішінде МАБ жөніндегі қызметтерді көрсету кезінде ҰЭЖ-ның тиімді жүмыс істеуі үшін қажетті, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен айқындалатын пайда деңгейі (млн. теңге);

W»HbiHT - шарттар мен келісімшарттар бойынша мәлімделген ҰЭЖ-дың электр энергиясын жеткізудің жиынтық көлемі (млн. кВт.с).

4.2.2. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ҰЭЖ арқылы электр энергиясын жеткізу жөніндегі көрсетілетін қызметтерге арналган тарифті есептеу кезінде тарифтік кіріске ҰЭЖ арқылы электр энергиясын жеткізу жөніндегі көрсетілетін қызметтерге жұмсалатын жалпы шығындар мен электр энергиясын жеткізу жөніндегі қызметтерді корсету кезінде тиімді жұмыс істеуі үшін қажетті пайда деңгейі кіреді (қатыстырылган активтер негізге алына отырып айқындалады).

Электр энергиясын жеткізу жөніндегі көрсетілетін қызметтерге арналган тарифке енгізілетін шыгындар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалады.

4.3. Ресей Федерациясының аумагында.

4.3.1. Жалпы ережелер.

Ресей Федерациясының заңнамасына сэйкес БҰЭЖ арқылы электр энергиясын жеткізу жөніндегі қызметтерді корсетуге арналган тариф 2 мөлшерлеме түрінде белгіленеді: электр желілерін күтіп- үстауга арналган молшерлеме және БҰЭЖ-дегі электр энергиясының ысырабын отеуге арналган молшерлеме.

Осыған ұқсас мүше мемлекеттер арасындагы МАБ бойынша Ресей БЭЖ-і арқылы қызметтер көрсетуге арналған тарифке енгізілетін құраушылар шыгыстарды мүше мемлекеттер арасындагы МАБ бойынша көрсетілетін қызметтер тарифінің БҮЭЖ объектілерін күтіп-үстауға арналган шыгыстарын қүрауыш және мүше

мемлекеттер арасындагы МАБ бойынша көрсетілетін қызметтер тарифінің БҰЭЖ-дегі электр энергиясы мен қуатының ысырабын отеуге арналган шыгыстарды қүрауыш болып бөлінеді.

4.3.2. Мүше мемлекеттер арасындагы МАБ-ты жүзеге асыру кезінде табиги монополиялар субъектілерінің тарифіне енгізілетін шыгыстарды айқындау.

4.3.2.1. Мүше мемлекеттер арасындагы МАБ бойынша көрсетілетін қызметтер тарифінің БҰЭЖ объектілерін күтіп-үстауга арналган шыгыстарды қүрауыштар тізбесі.

Мүше мемлекеттер арасындагы МАБ-қа мәлімделген, электр желілері арқылы мүше мемлекеттер арасындагы МАБ жүзеге асырылатын, мемлекеттің электр энергетикалық жүйесінен электр энергиясы агынының «шыгу нүктесінде» айқындалатын қуатқа БҰЭЖ объектілерін күтіп-үстауга арналган молшерлеме бойынша ақы төленеді.

БҰЭЖ объектілерін күтіп-үстауга арналган мөлшерлемені есептеу ксзінде үлттық реттеуші орган тиісті есептік кезеңге белгілеген мынадай экономикалық түргыдан негізделген шыгыстар есепке алынады:

- операциялық шыгыстар;

- бақыланбайтын шығыстар;

- инвестицияға арналған инвестицияланған капиталды қайтару (амортизациялау аударымдары);

- инвестицияланған капиталға арналған кіріс.

4.3.2.2. Мүше мемлекеттер арасындағы МАБ бойынша көрсетілетін қызметтер тарнфінің БҮЭЖ-дегі электр энергиясы мен қуатының ысырабын өтеуге арналған шығыстарды қүрауыштар тізбесі.

БҮЭЖ-дегі электр энергиясы мен қуатының ысырабын өтеуге арналган шыгыстар электр энергиясының тепе-тең багаларында ескерілген электр энергиясы ысырабының көлеміне азайтылган БҰЭЖ-дегі электр энергиясының нормативтік ысырабына және тиісті ұлттық нарықтың инфрақүрылымдық ұйымдары көрсететін қызметтерінің құны есепке алына отырып, электр желілері арқылы мүше мемлекеттер арасындагы МАБ жүзеге асырылатын, мемлекеттің электр энергетикалық жүйесінен электр энергиясы агынының «шыгу нүктесіне» сәйкес келетін МТС жөніндегі эрбір есеп айырысу кезеңінің қорытындылары бойынша көтерме сауда нарыгында қалыптасқан электр энергиясы мен қуатын сатып алу багасына негізделе отырып айқындалады.

5. Табиги монополиялар субъектілерінің тарифтеріне енгізілмейтін, МАБ-ты жүзеге асыруга байланысты құрауыштар тізбесі

5.1. Беларусь Республикасының аумагында.

Беларусь Республикасындағы Шжүйе жүйелік шыгындарга уэкілетті мемлекеттік орган бекітетін, мүше мемлекеттер арасындагы МАБ-ты қамтамасыз ету үшін генерациялаушы қуаттардың резервін үстауга арналган, Беларусь БЭЖ-і желілері арқылы берілетін жалпы қуат шамасындагы МАБ-тың қуат үлесі есепке алына отырып айқындалатын, сондай-ақ мүше мемлекеттер арасындагы МАБ-ты техникалық диспетчерлендіру жөніндегі корсетілетін қызметтерге арналган шыгындар кіреді.

5.2. Қазақстан Республикасының аумагында.

Мүше мемлекеттер арасындагы МАБ жөніндегі көрсетілетін қызметтерге арналган тарифті қалыптастыру кезінде шыгыстар Қазақстан Республикасының заңнамасына сэйкес есепке алынбайды.

5.3. Ресей Федерациясының аумагында.

Электр энергиясының (қуатының) алмасуын қамтамасыз ету мақсатында мүше мемлекеттер арасындагы МАБ-қа жататын электр энергиясының көлемі көтерме сауда нарыгында бага өтінімдерін беру, бір тэулік бүрын бага өтінімдеріне бәсекелестік іріктеу жүргізу, Ресей БЭЖ-і шекарасында (шекараларында) жеткізудің әртүрлі нүктелерінде нарықтық багаларды және электр энергиясының (қуатының) тең көлемдерін озара байланысты және бір мезгілде жеткізуге байланысты жүйелік шыгындар үлесін айқындау кезінде ескерілуге тиіс. Жүйелік шыгындар мына қүрауыштардан қалыптасады:

5.3.1. Мүше мемлекеттер арасында МАБ-ты Ресей БЭЖ-і арқылы жүзеге асыру кезінде электр энергиясының жүктемелік ысырабының және жүйелік шектеулердің қүнын өтеуге байланысты қүрауыш (түйіндік бага айырмашылыгы):

Si, = 2 (max [(?£" - ??р); o] х VhMAB), Мұнда: т '

Ь=ш

шыг

һ - МАБ шеңберінде Ресей БЭЖ-інен электр энергиясы ағынының «шығу нүктесіне» сәйкес келетін экспорт-импорт

қимасында m айының һ сагатында бір тәулік бүрын бага

өтінімдерін бәсекелестік іріктеу нәтижесінде қалыптасқан баға;

^кір

- МАБ шеңберінде Ресей БЭЖ-іне электр энергиясы агынының «кіру нүктесіне» сэйкес келетін экспорт-импорт

қимасында m айының һ сагатында бір тэулік бүрын бага өтінімдерін бәсекелестік іріктеу нәтижесінде қалыптасқан бага;

^TM - Ресей БЭЖ-і арқылы m айының һ сагатында МАБ көлемі.

5.3.2. МАБ-ты қамтамасыз ететін Ресей БЭЖ-і жүмыс

режимдерін іске асыру үшін генерациялаушы қуаттар резервінің болу қажеттігіне байланысты қүрауыш:

Шы^ - m айында МАБ-тың мәлімделген барынша көп сағаттық көлеміне сэйкес келетін ең жоғары қуат;

- тиісті жыл үшін қуаттарға оэсекелестік іріктеу жүргізу кезінде жүйелік оператор есепке алатын, ЕААі-дегі жоспарлы резервтеу коэффициенті;

КОМ_алдын ала

- тиісті жылға ЬААі-дегі түтынушылар үшін бәсекелестік іріктеудің алдын ала бағасы (электр энергиясы мен қуатының котерме сауда нарығының қағидаларына сэйкес жүйелік оператор айқындайды);

ЕААі - МАБ-ты жүзеге асыру кезінде Ресей БЭЖ-інен электр энергиясының «шығу нүктесіне» сэйкес келетін жеткізу нүктелері жатқызылған еркін ағын аймағы.

МАБ-тың қүнын анықтау кезінде МАБ-тың «кіру» және «шығу» нүктелеріне сэйкес келетін еркін ағын аймақтарында (еркін ағын аймақтары түйіндерінде) қуатты бәсекелестік іріктеу нәтижелері бойынша айқындалған, түтынушылар үшін жоспарлы бағалар арасындағы айырма да ескеріледі.

6. Мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес МАБ-ты шарттық ресімдеуге қойылатын талаптар

6.1. Беларусь Республикасының аумағында.

Мүше мемлекеттер арасындагы Беларусь Республикасының электр энергетикалық жүйесі арқылы МАБ осы Әдіснаманың

1-бөліміне және 2-бөлімінің 2.4, 2.5, 2.6-тармақтарына және Беларусь Республикасынын уәкілетті ұйымымен МАБ-қа арналган шарттарға сэйкес МАБ-қа ұйгарылып отырган электр энергиясы мен қуатының көлемі келісілген жагдайда жүзеге асырылады.

Әрбір шарт бойынша МАБ жөніндегі көрсетілетін қызметтердің құны мына формула бойынша айқындалады:

СмБ = Шж елі"Ь Шжүйе.

6.2. Қазақстан Республикасының аумагында.

Қазақстан Республикасынын; аумагында мүше мемлекеттер арасындагы МАБ Қазақстан Республикасынын Үкіметі бекітетін үлгі нысан бойынша жасалатын электр энергиясын беру жөніндегі қызметтер корсетуге арналган шарттар негізінде жүзеге асырылады. Бүл ретте МАБ-ты жүзеге асыруга арналган шарттарда осындай берудің ерекшеліктері ескерілуі мүмкін.

6.3. Ресей Федерациясының аумагында.

Ресей БЭЖ-і арқылы мүше мемлекеттер арасындагы МАБ мынадай шарттар болган жагдайда жүзеге асырылады:

6.3.1. Табиги монополиялардың көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету және Ресей БЭЖ-і шекарасында (шекараларында) әртүрлі жеткізу нүктелерінде МАБ-ты жүзеге асыру үшін мәлімделген электр энергиясының (қуатының) тең көлемін озара байланысты және бір мезгілде жеткізу мақсатында коммерциялық агенттің Беларусь Республикасынын немесе Қазақстан Республикасынын; уәкілетті үйымымен шарттары.

Ресей БЭЖ-і арқылы мүше мемлекеттер арасындагы МАБ құны m айында осындай шарттарда мына формула бойынша айқындалады:

- Ресей заңнамасына сэйкес төленетін, БҰЭЖ-ді басқару жоніндегі ұйым корсетілетін қызметтерінің құны;

Уп - Ресей заңнамасына сәйкес төленетін жүйелік оператор көрсетілетін қызметтерінің қүны;

-МАБ-ты Ресей БЭЖ-і арқылы сүйемелдейтін электр энергиясының (қуатының) көтерме сауда нарыгындагы іс-қимылдарға байланысты көрсетілетін қызметтердің m айындагы қүны.

Qm = + ;-'m + Qm _ + OS " + Qm ", мүнда:

АТС_МАБ

U" -электр энергиясының, қуатының және котерме сауда нарығына жіберілген озге де тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің котерме сауда нарығын үйымдастыру жоніндегі коммерцнялық оператор корсетілетін қызметтердің m айындагы қүны;

У" -Котерме сауда нарығының сауда жүйесіне қосылу

туралы шартта айқындалган талаптар мен міндеттемелерді есептеу жөніндегі кешенді қызмет корсетудің m айындагы қүны;

У" - коммерцнялық агент жасасатын шарттарда

екіжақты тәртіппен айқындалатын коммерциялық агенттің шыгындары.

6.3.2. Электр энергетикасында жедел-диспетчерлік басқару жоніндегі және үлттық электр желісі арқылы электр энергиясын беру (өткізу) жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын мүше мемлекеттердің үйымдары арасындағы электр энергетикалық жүйелердің қатарлас жүмысы туралы шарттар (техникалық келісімдер);

6.3.3. Мүше мемлекеттердің уэкілетті шаруашылық жүргізуші субъектілері арасында мүше мемлекеттердің шекаралары арқылы электр энергиясын өткізу кезінде туындайтын, МАБ қималары бойынша нақты агындардың жоспардагыдан ауытқу шамаларын өтеу мақсатында электр энергиясын сатып алу-сату шарттары.

7. Мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілері арасында мемлекетаралық электр энергиясы агындарының сагаттық нақты көлемі туралы коммерциялық есепке any деректерін алмасуды үйымдастыру тәртібі

7.1. Осы Тәртіп коммерциялық есепке алудың сагаттық деректерін алу бөлігінде екіжақты өзара іс-қимылдың негізгі багыттарын; коммерциялық есепке алудың сагаттық деректерін және коммерциялық есепке алудың көрсетілген деректерін жеткізу нүктелеріндегі мәндерге дейін толықтыра есептеудің келісілген эдістемелерін пайдалану ескеріле отырып, Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасында мемлекетаралық электр беру желілері арқылы (бүдан әрі - МАЭБЖ) электр энергиясының жедел сағаттық ағынын айқындау тэртібін; коммерциялық есепке алу деректерін алмасу және жеткізу нүктелеріндегі мэндерге келтірілген коммерциялық есепке алу деректерін келісу рәсімдерін айқындайтын тэртіпті белгілейді.

МАЭБЖ бойынша электр энергиясын коммерциялық есепке алудың сагаттық деректерін қалыптастыру және алмасу талаптары мен тәртібі МАЭБЖ-де есепке алу нүктелері бойынша электр энергиясы ағындарының сағаттық шамаларының деректерін алмасу туралы екіжақты келісімдерге сэйкес айқындалады.

7.2 Жедел ақпарат алмасу.

Мүше мемлекеттердің тиісті шаруашылық жүргізуші субъектілері тэулік сайын (немесе мүше мемлекеттердің келісуі бойынша өзге уақыт аралығында) МАЭБЖ бойынша электр энергиясының сағаттық агындарының шамасын қалыптастырады, алынған деректермен алмасады, тиісті есептеулерді орындайды, деректердің сэйкестігіне бага береді.

МАЭБЖ бойынша берілетін электр энергиясының сагаттық ағындарының мэндерін қамтитын ақпаратты жедел алмасу үшін деректерді берудің келісілген форматтары пайдаланылады.

7.3. Жеткізу нүктесіндегі сагаттық мэндерді есептеу.

Жеткізу нүктесіндегі сагаттық мэндерді есептеу екіжақты келісімдерде келісілген, берілген және алынган электр энергиясының нақты көлемдерін есептеу эдістемелеріне сэйкес жүргізіледі.

8. Мүше мемлекеттердің мемлекетаралық электр беру желілері бойынша электр энергиясы ағынының нақты еальдосын айқындау тәртібі

Күнтізбелік айдағы мемлекетаралық қималар арқылы өткізілетін электр энергиясының нақты көлемін айқындайтын осы тэртіп мүше мемлекеттердің уәкілетті үйымдарының пайдалануына арналган.

Мүше мемлекеттердің мемлекетаралық қималары арқылы өткізілетін электр энергиясы агынының нақты сальдосы әрбір күнтізбелік айда эрбір жеткізу нүктесіне (\ҰСальдо_шекара) қабылданган (\ҮП1_шекара) және/немесе одан берілген электр энергиясы (W01_meKapa) мөлшерінің алгебралық сомасы ретінде айқындалады.

«Қабылдау», «Беру» режимдерінде барлық МАЭБЖ-да жүмысына қосылган кедендік шекарага (жеткізу нүктесіне) сәйкестендірілген электр энергиясының күнтізбелік айдагы мәні және сальдо мына формулалар бойынша есептеледі:

\уқ і_ ИЕКіра= Т V1/ ГНІІТГЫ Қ 1 )і

W Б 2_ шнкара = W(h^th б 1)і ?

W Сальдо_швярЬ,= V/ Қ 1 _ui*rap'i + № Б 1 мүнда*

w(KOTib:;i)i _ 5jp күнтізбелік айда і-ші МАЭБЖ бойынша эрбір

жеткізу нүктесінде қабылданган электр энергиясының нақты мөлшері. Сальдо-агын есебін формулага салу үшін мэн белгіні (агын бағытын) ескере отырып алынады;

w(Ha*mEi)i _ 5|p күнтізбелік айда і-ші МАЭБЖ бойынша эрбір жеткізу нүктесінде берілген электр энергиясының нақты мөлшері. Сальдо-ағын есебін формулага салу үшін мэн белгіні (агын бағытын) ескере отырып алынады;

R - бір күнтізбелік ай ішінде жұмысқа қосылған мемлекетаралық қимадағы МАЭБЖ мөлшері.

9. Одақ шеңберінде МАБ-ты жүзеге асыру кезінде мемлекетаралық қималар бойынша нақты ағындардың жоспардағыдан ауытқу көлемі мен қүнын есептеу тэртібі

Мемлекетаралық қималар бойынша нақты жеткізілімдерге мынадай қүрауыштар: МАБ көлемі, мүше мемлекеттердің

шаруашылық жүргізуші субъектілері жасасқан коммерциялық шарттардың көлемі, авариялық көмек колемі мен сальдо-ағындардың нақты мәндерінің жоспардағыдан ауытқуына байланысты көлемі кіреді.

Нақты сальдо-ағынның жоспардағыдан сағаттық ауытқуының шамаларын есептеуді және ауытқулар көлемін олардың бастамасына байланысты анықтауды БҰЭЖ-ді басқару жөніндегі ұйым, Ресей БЭЖ-і жүйелік операторы, Беларусь БЭЖ-і жүйелік операторыныц функциясын орындайтын ұйым, Қазақстан БЭЖ-і жүйелік операторы мынадай қағидаттар негізінде жүзеге асырады:

- МАБ-ты Ресей БЭЖ-і арқылы жүзеге асыру кезінде МАБ көлемдерінің сағаттық шамасы тэуліктік диспетчерлік графикте ескерілген тиісті жоспарлы мэндерге теңдей етіп қабылданады;

- есепті кезеңнің әрбір сағатында коммерциялық шарттар бойынша электр энергиясын жеткізудің нақты сағаттық көлемі белгіленген тәртіппен келісілген түзетулерді ескере отырып, тәуліктік диспетчерлік графикте ескерілген тиісті жоспарлы мэндерге теңдей етіп қабылданады.

- үшінші мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелерімен қатынастар шеңберінде реттелетін сағаттық ауытқулар колемі (сыртқы теңгерімдеу) Одақ шеңберіндегі ауытқулар көлемінде ескеріледі. Сыртқы теңгерімдеу колемін айқындау тэртібі мүше мемлекеттердің аралас электр энергетикалық жүйелерінің жүйелік операторларымен (БҰЭЖ басқару жоніндегі үйымның қатысуымен) келісіледі;

- авариялық комек корсету көлемі ішкі үлттық нарықтардың субъектілері арасында жасалатын авариялық комек корсету кезінде электр энергиясын сатып алу/сату шарттарының талаптарымен айқындалады.

Сағаттық ауытқулар көлемі МАБ-ты қамтамасыз ету үшін жасалуы Әдіснаманың 6-болімінде мүше мемлекеттердің әрқайсысы үшін козделген шарттарға сэйкес мүше мемлекеттердің уэкілетті шаруашылық жүргізуші субъектілері арасында қаржылық реттелуге жатады.

Электр энергетикалық жүйелердің қатарлас жұмысы туралы шарттардың (техникалық келісімдердің) талаптарын сақтау, оның ішінде мүше мемлекеттердің электр энергетикалық жүйелеріндегі жиілікті реттеу және мемлекетаралық қималар бойынша келісілген еальдо-ағындарды үетап түру бөлігінде сақтау қажеттігін негізге ала отырып, ауытқулар қүны электр энергиясының (қуатының) ішкі ұлттық нарықтарының субъектілеріне олардың электр энергиясының (қуатының) үлттық нарығындағы жүйені теңгерімдеу жөніндегі қатынаетарға қатыеу нәтижесінде шеккен негізделген шығындарын өтеуге тиіс.

Ауытқулар қүнын есептеу электр энергетикалық жүйелердің қатарлас жүмысы туралы шарттарда (техникалық келісімдерде) немесе мүше мемлекеттер арасында электр энергетикасы саласындагы озара қатынастарды реттейтін озге де шарттарда белгіленген мэндерден аспайтын колемдерде электр энергетикалық жүйелердің қатарлас жүмысын технологиялық жағынан қамтамасыз ету мақсатында электр энергиясын (қуатын) сатып алу/сату көлемдерін есепке алудың айрықша тэртібі ескеріле отырып жүргізілуге тиіс.

Ауытқуларды өтеу мақсатында есепте пайдаланылатын сатып алынған және сатылған электр энергиясы мен қуатының сандық және баға параметрлері Ресей Федерациясының коммерциялық инфрақүрылымы үйымдарының есепті қүжаттарымен расталады.

Шарттар бойынша жеткізілімдер құнын есептеу кезінде электр энергиясының (қуатының) көлемін қайтадан есепке алуға жол берілмейді.

ннпмнппнпннппн^нпппппппвппппппи

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 22 ҚОСЫМША

Баға белгілеу мен тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, газ тасымалы жүйелері арқылы газ тасымалдау саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне

қол жеткізу қагидалары туралы

ХАТТАМА

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 79, 80 және 83-баптарына сэйкес газ саласындагы ынтымақтастық негіздерін, мүше мемлекеттердің қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін бага белгілеу мен тарифтік саясат негіздерін қоса алганда, газ тасымалы жүйелері арқылы газ тасымалдау саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету қагидаттары мен талаптарын айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үгымдар мыналарды білдіреді:

«газға ішкі қажеттіліктер» - мүше мемлекеттердің әрқайсысының аумагында түтыну үшін қажетті газ көлемі;

«газ» - негізінен метаннан тұратыи, газ тасымалы жүйелері арқылы сыгылган газ тәріздес күйде тасымалданатын, мүше мемлекеттердің аумагында өндірілетін және (немесе) шыгарылган газ тәріздес көмірсутектердің және басқа газдардың жангыш қоспасы;

«газ өндіретін мүше мемлекеттер» - аумагында газ өндіру мен шығаруға қараганда аз түтынылатын мүше мемлекеттер;

«газ тұтынатын мүше мемлекеттер» - аумагында газ өндіру мен шыгаруға қараганда көп түтынылатын мүше мемлекеттер.

«газ тасымалы жүйелері» - магиетральдық газ қүбырларын қамтитын газ тасымалдауға арналган қүрылыстар мен газ тарату желілерінен басқа, олармен бірыңғай технологиялық процеспен байланысты объектілер;

«газ тасымалдау саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтеріне қол жеткізу» - газ тасымалдау үшін мүше мемлекеттердің табиги монополиялар субъектілері басқаратын газ тасымалы жүйелерін пайдапану қүқыгын беру;

«газга тең кірісті бағалар» - газдың ішкі қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін, оның ішінде мынадай қағидаттарға негізделе отырып қалыптастырылған котерме бағасы:

газ өндіретін мүше мемлекеттер үшін нарықтық котерме баганы қалыптастыру осы мемлекеттерде алынатын баждардың, алымдардың, салықтардың, өзге де төлемдердің шамасын сыртқы нарықтағы газды сату бағасынан және газ жеткізушінін: сыртқы және ішкі нарықтағы газ тасымалдау қүнының айырмасын ескере отырып, газ өндіретін мүше мемлекеттерден тысқары жерлердегі газ тасымалдау қүнынан шегеру жолымен жүзеге асырылады;

газ түтынатын мүше мемлекеттер үшін - газ өндіретін мемлекеттің шығарушысы сыртқы нарықта газ сату бағасынан

баждарды, алымдарды, салықтарды, өзге де төлемдерді, сондай-ақ газ өндіретін мүше мемлекеттен тысқары жерлерде газ тасымалдау құнынан шегеру арқылы қалыптастыратын нарықтық көтерме бага;

«газ тасымалдау жөніндегі көрсетілетін қызметтер» - газ тасымалы жүйелері арқылы газды өткізу жөніндегі көрсетілетін қызметтер;

«уэкілетті органдар» - осы Хаттаманы іске асыруды бақылау үшін мүше мемлекеттер уәкілеттік берген мемлекеттік органдар.

3. Мүше мемлекеттер мына негізгі қагидаттарды:

1) озара саудада кедендік әкелу және әкету баждарын (баламалы қолданылатын озге де баждарды, салықтар мен алымдарды) қолданбау;

2) бірінші кезекте мүше мемлекеттердің газға ішкі қажеттіліктерін қамтамасыз ету;

3) мүше мемлекеттердің ішкі қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін газ тасымалдау жөніндегі көрсетілетін қызметтердің бағасы мен тарифтерін мүше мемлекеттердің үлттық заңнамасына сэйкес белгілеу;

4) мүше мемлекеттердің газға арналган нормалары мен стандарттарын біріздендіру;

5) экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;

6) газды ішкі түтыну туралы мәліметтерді қамтитын ақпарат негізінде ақпарат алмасу қагидаттарын негізге ала отырып, Одақтың ортақ газ нарығын кезең-кезеңмен қалыптастыруды жүзеге асырады, сондай-ақ мүше мемлекеттердің газ тасымалы жүйелері бойынша газ тасымалдау саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз етеді.

Хаттаманыц талаптарына сэйкес мүше мемлекеттердің аумагынан

көрсетілетін қызметтеріне үшінші мемлекеттердің аумагынан

шығатын газ тұрғысынан қол жеткізу қатынастарына және Одақтың

аумагынан және аумагына газ тасымалдау саласындагы қатынастарға қо лд аныл май д ы.

5. Мүше мемлекеттердің мынадай іс-шараларды: газды ішкі түтыну туралы мәліметтерді қамтитын ақпарат негізінде ақпарат алмасу жүйесін қүруды;

осы Хаттамага сэйкес индикативті (болжамды) баланстарды дайындау үшін тетіктер қүруды;

мүше мемлекеттердің газға арналған нормалары мен стандарттарын біріздендіруді;

мүше мемлекеттердің аумақтарында газ сатудың коммерциялық рентабельділігін қамтамасыз ететін нарықтық бағаларды үстап түруды қамтитын іс-шаралар кешенін іске асыруы осы Хаттамада козделген, мүше мемлекеттердің газ тасымалы жүйелері бойынша газ

тасымалдау саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне кол жеткізуді қамтамасыз ету шарты болып табылады.

Мүше мемлекеттердщ осы тармақта көрсетілген шаралар кешенін орындауды аяқтауы тиісті хаттамада ресімделеді.

6. Мүше мемлекеттер барлық мүше мемлекеттердің аумағында газға тең кірісті бағалар болуына қол жеткізуге үмтылады.

7. Мүше мемлекеттердің барлығы осы Хаттаманыц 5-тармағында жазылған іс-шаралар кешенін орындағаннан кейін мүше мемлекеттер газ тасымалы жүйелерінің қолда бар техникалық мүмкіндіктері, бос қуаттары шегінде, Одақ газының келісілген индикативті (болжамды) балансын ескере отырып және шаруашылық жүргізуші субъектілердің азаматтық-қүқықтық шарттары негізінде басқа мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің мүше мемлекеттердің ішкі қажеттіліктерін қанағаттандыруға арналган мүше мемлекеттердің аумақтарында орналасқан газ тасымалы жүйелеріне қол жеткізуін мына қағидалар бойынша қамтамасыз етеді:

мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілеріне, тарифті қоса алғанда, аумағы арқылы тасымалдау жүзеге асырылатын мүше мемлекеттің газ тасымалы жүйесінің меншік иесі болып табылмайтын газ өндірушілермен бірдей жағдайларда басқа мүше мемлекеттің газ тасымалы жүйесіне қолжетімділік үсынылады;

газ тасымалы жүйелері арқылы газ тасымалдаудың көлемі, багасы және тарифтері, сондай-ақ газ тасымалдаудың коммерциялық және өзге де талаптары мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілері арасындағы азаматтық-қүқықтық шарттарда айқындалады.

Мүше мемлекеттер өз мемлекеттерінің аумагында қызметті жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектілер арасында магистральдық газ қүбырлары арқылы газ тасымалдауға арналган қолданыстағы шарттардың тиісінше орындалуына жәрдемдеседі.

8. Мүше мемлекеттердің уэкілетті органдары Газдың, мұнайдың және мұнай өнімдерінің индикативті (болжамды) баланстарын қалыптастыру әдіснамасына сәйкес Комиссияның қатысуымен Одақ газының индикативті (болжамды) балансын (шығару, түтыну және ішкі қажеттіліктерді қанагаттандыру үшін жеткізу, оның ішінде өзара жеткізу) әзірлейді және келіседі, ол 5 жылга жасалады және жыл сайын 1 қазанға дейін нақтыланады.

Мүше мемлекеттер келісілген газ балансын есепке ала отырып, мүше мемлекеттердің ішкі нарықтарында газ тасымалы саласындағы табиғи монополиялар субъектілерінің корсетілетін қызметтеріне қол жеткізілуін қамтамасыз етеді.

9. Мүше мемлекеттер мынадай:

1) мүше мемлекеттердің аумақтары арқылы газ тасымалдау;

2) газ қүбырларын, жерасты газ қоймаларын және газ кешені инфрақүрылымының басқа да объектілерін салу, реконструкциялау және пайдалану;

3) мүше мемлекеттердің газға ішкі қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қажетті сервистік қызметтер корсету салаларында үзақ мерзімді өзара тиімді ынтымақтастықты дамытуға үмтылады.

жүйелерінің жүмыс істеуін регламенттейтін нормативтік-техникалық

қүқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды.

11. Осы Хаттама мүше мемлекеттердің өздері қатысушысы болып табылатын басқа халықаралық шарттардан туындайтын

реттелмеген қатынастарына мүше мемлекеттердің заңнамасы

Мүше мемлекеттер.дің газ тасымалы саласында Шартта

қолданылады.

12. Шарттың XVIII бөлімінің ережелері газ тасымалын жүзеге асыратын табиги монополиялар субъектілеріне осы Хаттамада козделген ерекшеліктер ескеріле отырып қолданылады.

13. Шарттың 83-бабында козделген Одақтың ортақ газ нарығын қалыптастыру туралы халықаралық шарт күшіне енгенге дейінгі кезеңде, егер тиісті мүше мемлекеттер озгеше туралы уағдаласпаса, мүше мемлекеттер арасында газ жеткізу саласында жасалган екіжақты келісімдер қолданылады.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 23 ҚОСЫМША

Мүнай және мұнай өнімдеріиің ортақ нарықтарын үйымдастыру,

басқару, олардың жүмыс істеу және даму тәртібі туралы

ХАТТАМА

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттьщ 79, 80 және 84-баптарына сэйкес мұнай саласындагы ынтымақтастық негіздерін, Одақтың мұнай және мұнай өнімдерінің ортақ нарығын қалыптастыру қағидаттарын, сондай-ақ мұнай және мұнай өнімдерін тасымалдау саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету қагидаттарын айқындайды.

Осы Хаттама 2008 жылгы 12 желтоқсандағы Еуразиялық экономикалық қогамдастыққа мүше мемлекеттердің ортақ энергетикалық нарыгын қалыптастыру тұжырымдамасының ережелерін ескере отырып және мүше мемлекеттердің отын- энергетика элеуетін тиімді пайдалану, сондай-ақ үлттық экономикаларды мүнаймен және мүнай өнімдерімен қамтамасыз ету мақсатында әзірленді.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үгымдар мыналарды білдіреді:

«мұнай және мұнай өнімдерін тасымалдау саласындағы табиғи монополиялар субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу» - мұнай және мұнай онімдерін тасымалдау үшін мүше мемлекеттердің табиғи монополиялар субъектілері басқаратын мүнай және мүнай өнімдері тасымалы жүйелерін пайдалану қүқығын беру;

«мүнай және мүнай өнімдері» - Еуразиялық экономикалық одақтың сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай Тауар номенклатурасына және Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кеден тарифіне сэйкес айқындалған тауарлар;

«мүше мемлекеттердің мүнай және мүнай өнімдерінің ортақ нарығы» - мүше мемлекеттердің мүнай және мүнай өнімдерін ондіру, тасымалдау, жеткізу, қайта оңдеу және өткізу саласындағы шаруашылық жүргізуші субъектілерінің мүше мемлекеттер аумақтарында мүше мемлекеттердің мүнай және мүнай өнімдеріне деген қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қажетті сауда- экономикалық қатынастарының жиынтығы;

«Одақтың мүнай және мүнай өнімдерінің индикативті (болжамды) балансы» - газдың, мұнайдың және мүнай өнімдерінің индикативті (болжамды) баланстарын қалыптастыру әдіснамасында айқындалған болжамдық көрсеткіштердің жүйесі;

«мүнай және мүнай өнімдерін тасымалдау» - мүнай және мүнай онімдерін кез келген тэсілмен, оның ішінде оны жөнелтушіден қабылдап алу пунктінен алушыға тапсыру пунктіне дейін қүбыр көлігін пайдалана отырып жылжытуға, оған қоса ағызуға, қүюға,

басқа көлік түріне аударып құюға, сақтауға, араластыруға бағытталған әрекеттерді жасау.

3. Одақтың мүнай және мұнай өнімдерінің ортақ нарығын қалыптастыру кезінде мүше мемлекеттер мынадай негізгі қағидаттарды негізге алады:

1) өзара саудада сандық шектеулерді және кедендік әкету баждарын (баламалы қолданылатын өзге де баждарды, салықтар мен алымдарды) қолданбау. Мүнай және мүнай өнімдерін Одақтың кедендік аумағынан тыс жерлерге әкету кезінде оларға кедендік кету баждарын төлеу тәртібі мүше мемлекеттердің жекелеген, оның ішінде екіжақты келісімдерінде айқындалады.

2) мүше мемлекеттердің мүнай және мүнай өнімдеріне деген қажеттіліктерін басымдықпен қамтамасыз ету;

3) мүше мемлекеттердің мүнай және мүнай өнімдеріне арналған нормалары мен стандарттарын біріздендіру;

4) экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;

5) Одақтың мүнай және мүнай өнімдерінің ортақ нарықтарын ақпараттық қамтамасыз ету.

4. Мүше мемлекеттер Одақтың мүнай және мүнай өнімдерінің ортақ нарықтарын қалыптастыру бойынша мынадай шаралардың кешенін, оның ішінде:

1) көліктің барлық түрлерімен мүнай және мүнай өнімдерінің жеткізілімдері, экспорты және импорты туралы мәліметтерді қамтитын кедендік ақпарат негізінде ақпарат алмасу жүйесін қүруды;

2) осы Хаттаманыц талаптарын бұзуды болдырмайтын бақылау тетіктерін жасауды;

3) мүше мемлекеттердің мұнай және мүнай өнімдеріне арналған нормалары мен стандарттарын біріздендіруді жүзеге асырады.

5. Осы Хаттаманыц 4-тармағында көрсетілген шаралар мүше мемлекеттердің немесе олар уэкілеттік берген органдардың тиісті халықаралық шарттар шеңберінде әдістемелерге немесе қагидаларга қол қоюы жолымен іске асырылады.

6. Мүше мемлекеттердің арасындагы халықаралық шарттарға сэйкес, мүше мемлекеттер қолда бар техникалық мүмкіндіктер шегінде:

1) өндірілген мүнайды және одан шыгарылған мүнай өнімдерін мүше мемлекеттердің аумақтарында жүмыс істеп тұрган тасымал жүйесі бойынша, оның ішінде магистральдық мүнай қүбырлары және мүнай өнімдері қүбырлары жүйелері бойынша үзақ мерзімді тасымалдауды жүзеге асыру мүмкіндігінің кепілдік берілген;

2) мүше мемлекеттердің аумақтарында тіркелген шаруашылық жүргізуші субъектілері үшін аумақтары арқылы мүнай және мүнай өнімдерін тасымалдау жүзеге асырылатын мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілеріне арналган дэл сондай жагдайларда эрбір мүше мемлекеттің аумагында орналасқан мүнай және мұнай онімдерін тасымалдау жүйелеріне қол жеткізу жагдайларын қамтамасыз етеді.

7. Мүнай және мұнай өнімдерін тасымалдау жүйелері бойынша мүнай және мүнай өнімдерін тасымалдау жоніндегі көрсетілетін

қызметтерге тарифтер әрбір мүше мемлекеттің ұлттық заңнамасына сәйкес белгіленеді.

Мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілері үшін мүнай және мүнай өнімдерін тасымалдау жөніндегі көрсетілетін қызметтерге тарифтер аумағы арқылы мүнай және мүнай өнімдерін тасымалдау жүзеге асырылатын мүше мемлекеттің шаруашылық жүргізуші субъектілері үшін белгіленген тарифтерден аспайтын деңгейде белгіленеді.

Мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілері үшін мүнай және мүнай өнімдерін тасымалдау жөніндегі көрсетілетін қызметтерге тарифтер аумағы арқылы мүнай және мүнай өнімдерін тасымалдау жүзеге асырылатын мүше мемлекеттің шаруашылық жүргізуші субъектілері үшін белгіленген тарифтерден төмен белгілеу мүше мемлекеттер үшін міндеттеме болып табылмайды.

8. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары газдың, мүнайдың және мүнай өнімдерінің индикативті (болжамды) баланстарын қалыптастыру эдіснамасына сэйкес Комиссияның қатысуымен:

жыл сайын 1 қазанға дейін Одақтың мүнай және мүнай өнімдерінің келесі күнтізбелік жылға арналған индикативті (болжамды) баланстарын;

қажет болған кезде мүше мемлекеттердің мұнай ондіруінің, мүнай онімдерін шығару мен түтынуының нақты озгеруін ескере отырып, түзетіле алатын Одақтың мүнай және мүнай өнімдерінің үзақ мерзімді индикативті (болжамды) баланстарын әзірлейді және келіседі.

Бір мүше мемлекеттің аумағында өндірілген мұнайды басқа мүше мемлекеттің аумағы арқылы тасымалдаудың көлемі мен багыттары жыл сайын мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарының арасындагы хаттамалармен айқындалады.

9. Мүше мемлекеттердің ішкі мүнай және мүнай өнімдері нарықтарын реттеуді мүше мемлекеттердің үлттық органдары жүзеге асырады. Мүше мемлекеттер мүнай және мүнай өнімдерінің нарықтарын ырықтандыру жөніндегі іс-шараларды әрбір мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес жүзеге асырады.

10. Осы Хаттама мүше мемлекеттердің өздері қатысушысы болып табылатын басқа да халықаралық шарттар бойынша қүқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды.

11. Шарттың XVIII бөлімінің ережелері мүнай және мүнай өнімдерінің тасымалын жүзеге асыратын табиги монополиялар субъектілеріне осы Хаттамада козделген ерекшеліктер ескеріле отырып қолданылады.

12. Шарттың 84-бабының 3-тармагында козделген Одақтың мүнай және мүнай өнімдерінің ортақ нарығын қалыптастыру туралы халықаралық шарт күшіне енгенге дейінгі кезеңде, егер тиісті мүше мемлекеттер озгеше туралы уагдаласпаса, мүше мемлекеттер арасында мүнай және мұнай онімдерін жеткізу саласында жасалган екіжақты келісімдер, кедендік экету баждарыньщ (баламалы қолданылатын өзге де баждардың, салықтар мен алымдардың) анықтамасы және оларды төлеу тэртібі қолданылады.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 24 ҚОСЫМША

Үйлестірілген (келісілген) көлік саясаты туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ереже л ер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттьщ 86 және 87-баптарына сэйкес үйлестірілген (келісілген) көлік саясатын жүзеге асыру мақсатында әзірленді.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мыналарды білдіреді:

«азаматтық авиация» - халықтың және экономиканың қажеттіліктерін қамтамасыз ету мақсатында пайдаланылатын авиация;

«бірыңгай көліктік кеңістік» - мүше мемлекеттердің көлік жүйелерінің жиынтығы, оның шеңберінде мүше мемлекеттердің көлік саласындагы үйлестірілген заңнамасына негізделген жолаушылардың кедергісіз қозгалысы, жүктерді және көлік қүралдарын өткізу, олардың техникалық және технологиялық үйлесімділігі қамтамасыз етіледі;

«мүше мемлекеттердің заңнамасы» - мүше мемлекеттердің әрқайсысының үлттық заңнамасы;

«көліктік көрсетілетін қызметтердің ортақ нарығы» - өзінде көліктік қызметтер көрсетудің тең және паритетті жағдайлары жасалатын, олардың көлік түрлері бойынша нарықтың жұмыс істеу ерекшеліктері осы Хаттамада, сондай-ақ Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда айқындалатын экономикалық қатынастар нысаны.

3. Осы Хаттаманы іске асыру мүше мемлекеттердің әрқайсысы Дүниежүзілік сауда үйымына кіру кезінде, сондай-ақ өзге де халықаралық шарттар шеңберінде қабылдаған өз міндеттемелері ескеріле отырып жүзеге асырылады.

II. Автомобиль көлігі

4. Мүше мемлекеттердің бірінің аумагында тіркелген тасымалдаушылар орындайтын халықаралық автомобиль жүк тасымалдары:

1) аумагында тасымалдаушылар тіркелген мүше мемлекет пен басқа мүше мемлекет арасында;

2) басқа мүше мемлекеттердің аумагы арқылы транзитпен;

3) басқа мүше мемлекеттер арасында рұқсатсыз негізде жүзеге асырылады.

5. Мүше мемлекеттер 2015 жылгы 1 шілдеден бастап мүше мемлекеттердің бірінің аумагында тіркелген тасымалдаушылардың басқа мүше мемлекеттің аумагында орналасқан пункттер арасында халықаралық автомобиль жүк тасымалдарын орындаудың 2016-2025 жылдар аралыгындагы мерзімге кезең-кезеңмен

ырықтандыру бағдарламасын бүл ырықтандырудың дәрежесі мен шарттарын айқындай отырып қабылдайды.

Мүше мемлекеттерде осы тармақтың бірінші абзацында көрсетілген автомобиль жук тасымалдары ырықтандыруын жүргізудің әртүрлі деңгейлері мен жылдамдығына рүқсат беріледі.

6. Осы Хаттаманыц 5-тармағында көрсетілген кезең-кезеңмен ырықтандыру бағдарламасын Жоғары Кеңес бекітеді.

7. Одақ шеңберінде жүк автомобиль колігі көрсетілетін қызметтерін реттеу мәселелері бойынша үйлестірілген (келісілген) көлік саясатын жүргізу ерекшеліктері халықаралық шарттармен айқындалады.

8. Мүше мемлекеттер Одақ шеңберінде халықаралық автомобиль қатынастарын дамытуға және автомобиль көлігі көрсетілетін қызметтерін қалыптастыруға ықпал ететін кедергілерді (тосқауылдарды) жою жөнінде келісілген шараларды қолданады.

9. Көліктік (автомобильдік) бақылау осы Хаттамаға № 1 қосымшаға сәйкес тәртіппен жүзеге асырылады.

III. Әуе көлігі

10. Одақта әуе көлігін дамыту әуе көлігі көрсетілетін қызметтерінің ортақ нарығын кезең-кезеңмен қалыптастыру арқылы жүргізілетін үйлестірілген (келісілген) көлік саясаты шеңберінде жүзеге асырылады.

Мүше мемлекеттер Халықаралық азаматтық авиация ұйымының

(ИКАО) стандарттары мен ұсынылатын практикасын қолдануға

бірыңгай тәсіл бойынша күш-жігерін үйлестіреді.

11. Әуе көлігі көрсетілетін қызметтерінің ортақ нарығын

үйлестіру мынадай:

1) Одақтың қүқығын қүрайтын халықаралық шарттар мен fM

актілердің азаматтық авиация саласындагы халықаралық қүқық

нормалары мен қағидаттарына сәйкестігін қамтамасыз ету;

2) мүше мемлекеттердіц зацнамасын азаматтық авиация

саласындагы халықаралық қүқық нормалары мен қағидаттарына

сэйкес үйлестіру;

3) эділ және адал бәсекелестікті қамтамасыз ету;

4) Халықаралық азаматтық авиация үйымыныц (ИКАО)

талаптарына және үсынылатын практикасына сэйкес әуе кемелері

паркін жацартуға, эуежайлардыц жерүсті инфрақүрылымы

объектілерін жаңғыртуға және дамытуға жагдайлар жасау;

5) үшу қауіпсіздігі мен авиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз

ету;

6) мүше мемлекеттердіц авиациялық компанияларының

авиациялық инфрақүрылымга кемсітушіліксіз қол жеткізуін

қамтамасыз ету;

7) мүше мемлекеттер арасындагы эуе қатынастарын кецейту

1 қагидаттарына негізделеді.

12. Мүше мемлекеттер эрбір мүше мемлекет өз аумағының үстіндегі әуе кеңістігіне толық және айрықша егемендікке ие екенін таниды.

13. Одақ шеңберінде мүше мемлекеттердің эуе кемелерінің үшуы мүше мемлекеттердің халықаралық шарттары және (немесе) мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленген тэртіппен берілетін рүқсаттар негізінде орындалады.

14. Осы бөлімнің ережелері азаматтық авиацияға қатысты ғана қолданылады.

IV. Су көлігі

15. Одақта су көлігін дамыту жүргізіліп жатқан үйлестірілген (келісілген) көлік саясаты шеңберінде жүзеге асырылады.

16. Мүше мемлекеттің туын көтеріп жүзетін кемелердің порттар арасындағы тасымалдау мен тіркеп сүйретуді және басқа мүше мемлекеттің порттарына/нан тасымалдауды және үшінші елдердің тасымалдауын қоспағанда, жүктерді, жолаушыларды және олардың багажын тасымалдауды, аралас ішкі су жолдарында кеме туы мемлекеті мен басқа мүше мемлекет арасында тіркеп сүйретуді, басқа мүше мемлекеттің ішкі су жолдары бойынша транзиттік өтуді осы Хаттаманы орындау үшін мүше мемлекеттермен жасасқан мүше мемлекеттердің кеме қатынасы туралы халықаралық шартқа сэйкес жүзеге асыруға қүқығы бар.

17. Муше мемлекеттің ішкі су жолдары бойынша жүзуді жүзеге асыратын кемелер мүше мемлекеттің кемелер тізілімінде тіркелуге тиіс және кемені өзінің кемелер тізілімінде тіркеген мүше мемлекет резидентінің иелігінде болуға тиіс.

IV. Теміржол көлігі

18. Мүше мемлекеттер өзара тиімді экономикалық қатынастардың одан әрі дамуына жәрдемдесе отырып, мүше мемлекеттердің теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді және осы көрсетілетін қызметтерге тарифтерді мемлекеттік реттеуге келісілген тәсілдерді қамтамасыз ету қажеттігін ескере отырып, егер мүндай реттеу мүше мемлекеттердің заңнамасында козделген болса, мынадай мақсаттарды айқындайды:

1) теміржол көлігі саласында көліктік көрсетілетін қызметтердің ортақ нарыгын кезең-кезеңмен қалыптастыру;

2) әрбір мүше мемлекеттің аумагы бойынша тасымалдарды жүзеге асыру кезінде мүше мемлекеттер түтынушыларының теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне осы әрбір мүше мемлекеттің түтынушылары үшін жасалган жагдайлардан қолайлыгы кем емес жағдайларда қол жеткізуін қамтамасыз ету;

3) мүше мемлекеттердің теміржол көлігі көрсетілетін қызметтерінің түтынушылары мен теміржол көлігі үйымдары арасында экономикалық мүдделер теңгерімін сақтау;

4) бір муше мемлекеттің теміржол көлігі ұйымдарының басқа мүше мемлекеттің теміржол көлігі көрсетілетін қызметтерінің ішкі нарығына қол жеткізуі үшін жағдайларды қамтамасыз ету;

5) Тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді реттеу тәртібіне (осы Хаттамаға № 2 қосымша) № 1 және 2-қосымшаларға сәйкес мүше мемлекеттер инфрақүрылымының көрсетілетін қызметтеріне тасымалдаушылардың қол жеткізу жағдайларын қамтамасыз ету.

19. Тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді реттеу осы Хаттамаға № 2 қосымшада, сондай-ақ халықаралық шарттарда козделген тәртіппен жүзеге асырылады.

Үйлестірілген (келісілген) көлік саясаты туралы хаттамаға

№ 1 қосымша

Еуразиялық экономикалық одақтың сыртқы шекарасында көліктік (автомобильдік) бақылауды жүзеге асыру тәртібі

1. Осы Тэртіп Үйлестірілген (келісілген) көлік саясаты туралы хаттаманыц (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 24 қосымша) 9-тармағына сэйкес әзірленген және Одақтың сыртқы шекарасында көліктік (автомобильдік) бақылауды жүзеге асыру тэртібін айқындайды.

2. Осы Тэртіпте пайдаланылатын үғымдар мыналарды білдіреді: «көлік қүралының салмақтық және габариттік параметрлері» -

көлік күралының жүкпен немесе жүксіз массасының, білікке түсетін жүктемесінің және габариттерінің (ені, биіктігі және ұзындыгы бойынша) мәндері;

«Одақтың сыртқы шекарасы» - мүше мемлекеттердің аумақтары мен Одақтың мүшелері болып табылмайтын мемлекеттердің аумақтарын межелейтін Одақтың кедендік аумағының шегі;

«бақылау пункті» - мүше мемлекет заңнамасының талаптарына сэйкес жабдықталган стационарлык немесе жылжымалы пункт

(бекет), сондай-ақ коліктік (автомобильдік) бақылау жүзеге асырылатын мемлекеттік шекара арқылы откізу пункті;

«көліктік (автомобильдік) бақылау органдары» - мүше мемлекет аумагында көліктік (автомобильдік) бақылауды жүзеге асыруга мүше мемлекет уәкілеттік берген қүзыретті органдар;

«тасымалдаушы» - меншік қүқыгында немесе өзге де заңды негізде көлік кұралын пайдаланатын заңды немесе жеке түлга;

«көлік құралы»:

жүктерді тасымалдау кезінде - жүк автомобилі, тіркемесі бар жүк автомобилі, автомобильдік (ершікті) тартқыш немесе жартылай тіркемесі бар автомобильдік (ершікті) тартқыш, шасси;

жолаушыларды тасымалдау кезінде - жүргізушінің орнын қоса алганда, 9-дан астам отыратын орны бар, жолаушылар мен багажды тасымалдауға арналган, оның ішінде багажды тасымалдауға арналган тіркемесі бар автомобильдік көлік қүралы;

«коліктік (автомобильдік) бақылау» - халықаралық автомобиль тасымалдарын жүзеге асыруды бақылау.

Осы Тәртіпте арнайы айқындалмаған өзге де үғымдар халықаралық шарттарда, оның ішінде Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда белгіленген мәндерінде пайдаланылады.

3. Осы Тэртіп Одақтың сыртқы шекарасында көліктік (автомобильдік) бақылау органдарының мүше-мемлекеттердің аумағына келетін (кететін, транзитпен өтетін) көлік қүралдарына көліктік (автомобильдік) бақылауды жүзеге асыруына бірыңғай тәсілдерді айқындайды.

4. Бір мүше мемлекеттің аумагына басқа мүше мемлекеттің аумағы арқылы жүретін көлік қүралдары аумағы арқылы көрсетілген

көлік құралдары жүретін мүше мемлекеттің заңнамасына және осы Тәртіптің 7 және 8-тармақтарына сәйкес Одақтың сыртқы шекарасында орналасқан бақылау пункттерінде көліктік (автомобильдік) бақылауға жатады.

5. Көліктік (автомобильдік) бақылаудың мақсаты үшін Көлік қүралдарын қажетті қүжаттарды тексеру және оның нәтижелерін ресімдеу Одақтың сыртқы шекарасында олар аумағын кесіп өтетін мүше мемлекеттің заңнамасына және осы Тэртіпке сәйкес жүргізіледі.

6. Көліктік (автомобильдік) бақылау органдары көліктік (автомобильдік) бақылау нәтижелері бойынша өздері ресімдеген қүжаттарды озара таниды.

7. Мемлекеттік шекарасы арқылы Одақтың кедендік аумагына келу жүзеге асырылатын мүше мемлекеттің көліктік (автомобильдік) бақылау органы бақылау пункттерінде көрсетілген мүше мемлекеттің заңнамасында козделген көліктік (автомобильдік) бақылау жөніндегі іс-қимылдардан басқа мыналарды:

1) көлік қүралының салмақтық және габаритті параметрлерінің аумақтары арқылы жүріп өту жүзеге асырылатын басқа мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленгенге үқсас нормаларға, сондай-ақ басқа мүше мемлекеттердің аумақтары арқылы ірі габаритті және (немесе) ауыр салмақты жүкті тасымалдауға не ірі габаритті және (немесе) ауыр салмақты көлік қүралының жүріп өтуіне арналган арнайы рүқсаттарда көрсетілген деректерге сәйкестігін тексеруді;

3) тасымалдаушыда аумақтары арқылы тасымалдау немесе жүріп өту жүзеге асырылатын басқа мүше мемлекеттердің аумақтары бойынша ірі габаритті және (немесе) ауыр салмақты жүктерді тасымалдауға, ірі габаритті және (немесе) ауыр салмақты көлік қүралының жүріп өтуіне арналган арнайы рұқсаттардың, сондай-ақ қауіпті жүктерді тасымалдауга арналган арнайы рүқсаттардың болуын тексеруді;

2) тасымалдаушыда аумақтары арқылы жүріп өту жүзеге

рүқсаттарда козделген талаптарга сәйкестігін тексеруді;

4) тасымалдаушыда аумақтары арқылы тасымалдау жүзеге асырылатын басқа мүше мемлекеттердің аумагында үшінші елдерге (үшінші елдерден) тасымалдауга арналган рүқсаттардың (арнайы рүқсаттардың) болуын тексеруді;

5) егер басқа мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес тасымалдауды жүзеге асыруга басқа мүше мемлекеттердің аумагы бойынша жүріп өтуге арналган рұқсатсыз жол берілетін болса, сондай-ақ егер тасымалдау көпжақты рүқсатқа сәйкес жүзеге асырылатын болса, көліктік (автомобильдік) бақылау органдарымен келісілген нысанда тасымалдаушыга есепке алу талонын беруді жүзеге асырады.

8. Көліктік (автомобильдік) бақылау органдары Одақтың сыртқы шекарасы арқылы көлік қүралының шыгуы кезінде бақылау

пункттерінде осы Тэртіптің 7-тармағында көрсетілген іс-қимылдардан басқа, мыналарды:

1) тасымалдаушыда аумақтары арқылы жүріп өту жүзеге асырылатын мүше мемлекеттердің автомобиль жолдары бойынша көлік қүралдарының жүріп өтуіне алымдар төлеу туралы түбіртектің болуын, егер осындай алымды төлеу мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес міндетті болса;

2) егер мүше мемлекеттің біреуінің аумағы бойынша жүріп өтуге арналған рүқсатта немесе есепке any талонында көліктік (автомобильдік) бақылау органының тасымалдаушыға (жүргізушіге) осындай айыппүл салғаны туралы белгісі болса, тасымалдаушыда (жүргізушіде) мүше мемлекеттің аумағында халықаралық автомобиль тасымалдарын орындау тәртібін бүзғаны үшін айыппүл төлегенін растайтын түбіртектің немесе тасымалдаушыға (жүргізушіге) тиісті әкімшілік жаза қолдану туралы қаулыға шағымды қанағаттандыру туралы сот органдары шешімінің болуын;

3) мүше мемлекеттердің тасымалдаушылары көлік қүралдарының халықаралық автомобиль тасымалдарына рүқсаты болуын;

4) басқа мүше мемлекеттің көліктік (автомобильдік) бақылау органынан осы Тэртіптің 9-тармағында көрсетілген хабарламаны алған жағдайда, тасымалдаушыда қажетті қүжаттардың болуын тексеруді жүзеге асырады.

9. Осы Тэртіптің 7-тармағында козделген бақылау іс-қимылдары барысында көлік қүралының бақыланатын параметрлерінің

сәйкессіздігі, мүше мемлекеттердің зацнамасында көзделген құжаттардың болмауы немесе сэйкессіздігі анықталған кезде бір мүше мемлекеттің көліктік (автомобильдік) бақылау органы жүргізушіге мүше мемлекеттердің көліктік (автомобильдік) бақылау органдарымен келісілген нысан бойынша мынадай:

анықталган сәйкессіздіктер туралы;

басқа мүше мемлекеттің аумагына келгенге дейін жетіспейтін қүжаттарды алу қажеттігі туралы;

көлік қүралының жүру маршрутын ескере отырып, басқа мүше мемлекеттің көліктік (автомобильдік) бақылау органының жақын арадағы бақылау пункті туралы ақпаратты қамтитын хабарлама береді, онда тасымалдаушы көлік қүралының бақыланатын параметрлерінің сәйкессіздігін жою дәлелдемелерін және (немесе) хабарламада көрсетілген құжаттарды үсынуга тиіс.

10. Хабарлама беру туралы ақпарат басқа мүше мемлекеттің көліктік (автомобильдік) бақылау органына жолданады және сәйкессіздікті анықтаган көліктік (автомобильдік) бақылау органының ақпараттық базасына енгізіледі.

11. Егер бір мүше мемлекеттің коліктік (автомобильдік) бақылау органы тасымалдаушыга осы Тэртіптің 9-тармагына сэйкес хабарлама берген болса, басқа мүше мемлекеттің көліктік (автомобильдік) бақылау органы бақылау пунктінде осы хабарламаның орындалуын тексеруді жүзеге асыруга және негіздемелер болган кезде, осы басқа мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес тасымалдаушыга (жүргізушіге) шаралар қолдануга қүқылы.

12. Одақ аумағынан көлік құралын шығару - болуы осы Тэртіптің 7 және 8-тармақтарында көзделген құжаттарды тасымалдаушы ұсынганга дейін жүзеге асырылмайды.

13. Көлік құралының бақыланатын параметрлерінің сәйкессіздігі, мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген қүжаттардың болмауын немесе сәйкессіздігі анықталғаны туралы бір мүше мемлекеттің көліктік (автомобильдік) бақылау органы көлік қүралының осы мемлекеттің аумагынан басқа мүше мемлекеттің аумагына Одақтың сыртқы шекарасы арқылы шығуы кезінде осы басқа мүше мемлекеттің көліктік (автомобильдік) бақылау органына хабар береді.

14. Мүше мемлекеттер өзара келісім негізінде өз заңнамасын, Одақтың сыртқы шекарасында көліктік (автомобильдік) бақылауды жүзеге асыру әдістері мен технологияларын үйлестіру жөнінде мынадай:

1) халықаралық көлік дәліздерінің қүрамына кіретін ортақ пайдаланылатын автомобиль жолдары бойынша қозгалыс кезінде көлік қүралдарының салмақтық параметрлеріне қойылатын талаптар;

2) басқа мүше мемлекеттің ортақ пайдаланылатын автомобиль жолдары бойынша көлік қүралдарының жүріп өтуіне алымдардың толық төленуіне бақылау жүйесін жасау;

3) үшінші елдердің тасымалдаушыларымен даулы ахуалдар туындаган кезде, оларды реттеу тетігін әзірлеу;

4) Одақ аумагы бойынша халықаралық автомобиль тасымалдары шарттарын орындау жөніндегі белгіленген талаптарды 9 бұзған жағдайда көлік құралдарын қайтару (ұстау) тетігін эзірлеу бөлігінде шаралар қабылдайды.

15. Рұқсаттар (арнайы рұқсаттар) мынадай жагдайларда:

1) мүндай рұқсаттар оларды құзыретті органдары берген мүше мемлекеттің заңнамасын бұза отырып ресімделсе немесе пайдаланылса;

2) көлік қүралының арнайы рұқсатта көрсетілген салмақтық және (немесе) габаритті параметрлері колік құралының салмагын және габариттерін өлшеу нәтижелеріне сәйкес келмесе;

3) көлік құралының сипаттамасы мүше мемлекеттердің аумагы бойынша жүріп өтуге арналган рұқсатпен козделген көлік қүралы сипаттамасына сэйкес келмесе, жарамсыз болып табылады.

16. Бақылау іс-қимылдары барысында көлік қүралы параметрлерінің (сипаттамаларының) рүқсатта корсетілген параметрлерге (сипаттамаларға) сэйкес келмейтіні анықталған жагдайда, бір мүше мемлекеттің коліктік (автомобильдік) бақылау органының басқа мүше мемлекеттің көліктік бақылау органынан жедел тэртіппен рүқсаттың жарамдылығын растауды сұратуға қүқығы бар.

17. Осы Тэртіпті іске асыру мақсатында мүше мемлекеттердің көліктік (автомобильдік) бақылау органдары:

1) жекелеген хаттамалар жасасады, басқа мүше мемлекеттің көліктік (автомобильдік) бақылау органдарына өз мемлекеттерінің көліктік (автомобильдік) бақылауды жүзеге асыруға қойылатын талаптарды регламенттейтін нормативтік қүқықтық актілерінің

ережелерін назарына жеткізеді, көрсетілген актілерге енгізілетін кез келген өзгерістер туралы бір-біріне хабар береді, сондай-ақ осы Тәртіпке сэйкес көліктік (автомобильдік) бақылауды жүзеге асыру үшін қажетті қүжаттардың үлгілерімен алмасады;

2) көліктік (автомобильдік) бақылау нәтижесінде алынган

ақпаратпен өзара және түрақты түрде алмасады. Көрсетілген ақпарат алмасудың нысаны мен тэртібін, сондай-ақ оның қүрамын мүше мемлекеттердің көліктік (автомобильдік) бақылау органдары айқындайды;

3) бір мүше мемлекеттің аумагы арқылы басқа мүше мемлекет аумагына транзитпен жүретін көлік қүралдары туралы дерекқор жүргізуді үйымдастырады және осы қорда қамтылған ақпаратпен өзара алмасады.

18. Көліктік (автомобильдік) бақылау нәтижесінде алынған

ақпарат алмасу электрондық түрде жүзеге асырылады.

19. Коліктік (автомобильдік) бақылау органдары көліктік (автомобильдік) бақылау нәтижесінде алынган тауарды өткізетін халықаралық тасымалдаудың көлік қүралдары туралы озге де ақпаратты беруі мүмкін.

20. Көліктік (автомобильдік) бақылау нәтижелерін және көлік қүралдарын ресімдеу және есепке алу мақсатында көліктік (автомобильдік) бақылау органдары осы Тэртіптің 7-9-тармақтарына сэйкес жүзеге асырылатын көліктік (автомобильдік) бақылау бойынша қосымша әрекеттердің нәтижелері туралы мәліметтерді қамтитын ақпараттық ресурстарды пайдаланады, сондай-ақ осы ақпараттық ресурстарды өзара пайдалануды қамтамасыз етеді.

21. Мүше мемлекеттер Одақтың мүшелері болып табылмайтын мемлекеттердің қүзыретті органдарына Одақтың сыртқы шекарасында көліктік (автомобильдік) бақылауды жүзеге асыру тэртібінің өзгеруі туралы белгіленген тәртіппен хабар береді.

Үйлестірілген (келісілген) көлік саясаты туралы хаттамага

№ 2 қосымша

Тарифтік саясат негіздерін коса алғанда, теміржол көлігінің

көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді реттеу

тәртібі

1. Осы Тәртіп Үйлестірілген (келісілген) көлік саясаты туралы хаттамага (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа (бұдан әрі - Шарт) № 24 қосымша) сәйкес әзірленген, тарифтік саясат негіздерін қоса алганда, теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді реттеу тәртібін айқындайды және теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтері саласындагы теміржол көлігі ұйымдары, түтынушылар, мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары арасындагы қатынастарга қолданылады.

2. Осы Тэртіпте пайдаланылатын ұгымдар мыналарды білдіреді: «теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу» -

бір мүше мемлекеттің теміржол көлігі үйымдарының басқа мүше мемлекеттің түтынушыларына осыган ұқсас көрсетілетін қызметтер бірінші мүше мемлекеттің түтынушыларына көрсетілетін жагдайлардан қолайлыгы кем емес жагдайларда қызмет корсетуі;

«инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге қол жеткізу» - тасымалдаушылардың осы Тәртіпке № 1 және 2 қосымшаларга сэйкес қагидаларга орай тасымалдарды жүзеге асыру үшін инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерді алу мүмкіндігі;

«инфрақұрылым» - магистральдық және станциялық жолдарды, электрмен жабдықтау, сигнализация, байланыс объектілерін, құрылғыларды, жабдықты, үйлерді, ғимараттарды, құрылыстарды және оның жұмыс істеуі үшін технологиялық қажетті өзге де объектілерді қоса алгандагы теміржол көлігінің инфрақұрылымы;

«теміржол көлігі үйымы» - түтынушыларга теміржол көлігі қызметтерін көрсетуші мүше мемлекеттің жеке немесе заңды түлгасы;

«тасымалдау процесі» - теміржол көлігімен жолаушылар, жүк, багаж, жүк-багажы және пошта жөнелтілімдері тасымалдарын дайындау, жүзеге асыру және аяқтау кезінде орындалатын үйымдастырушылық және технологиялық түргыдан өзара байланысты операциялар жиынтыгы;

«тасымалдаушы» - жүкті, жолаушыларды, багажды, жүк- багажын және пошта жөнелтілімдерін тасымалдау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын, тиісті лицензиясы бар, меншік қүқыгында не өзге де заңды негізде тартқыш көлік қүралдарын қоса алганда, жылжымалы составты иеленуші теміржол көлігінің үйымы;

«түтынушы» - теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтерін пайдаланатын немесе пайдалануга ниеттенген мүше мемлекеттің жеке немесе заңды түлгасы;

«теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне тариф» - теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтері құнының ақшалай мэні;

«теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтері» - теміржол көлігі үйымдарының түтынушыларга көрсететін (орындайтын) қызметтері (жүмыстары), атап айтқанда:

жүктерді тасымалдауды және жүктерді тасымалдауды (соның ішінде бос жылжымалы составты) үйымдастыруға және жүзеге асыруға байланысты қосымша көрсетілетін қызметтер (жұмыстар);

жолаушыларды, багажды, жүк-багажын, пошта жөнелтілімдерін тасымалдау және осындай тасымалға байланысты қосымша көрсетілетін қызметтер (жүмыстар);

инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтер;

«инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтер» - тасымалдарды жүзеге асыру үшін инфрақұрылымды пайдалануга байланысты көрсетілетін қызметтер және осы Тэртіпке №2 қосымшада көрсетілген басқа да корсетілетін қызметтер.

3. Теміржол көлігі үйымдары сол немесе өзге мүше мемлекет түтынушысының тиесілігіне, оның үйымдық-қүқықтық нысанына қарамастан, осы Тэртіптің және мүше мемлекеттердің заңнамасын ескере отырып, оның теміржол көлігі көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуін қамтамасыз етеді.

4. Мүше мемлекеттер осы Тэртіпке №1 және 2 қосымшаларда көрсетілген қагидаттар мен талаптарды сақтай отырып, инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге мүше мемлекеттер тасымалдаушыларының қол жеткізуін қамтамасыз етеді.

Осы Тэртіпке №1 және 2 қосымшалардың ережелері мүше мемлсксттердің тасымалдаушылары арасындагы мүше мемлекеттердің инфрақұрылым учаскелерінде мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес осындай тасымалдаушылар арасында жасалатын шарттар (келісімшарттар) негізінде берілетін локомотивтер мен

локомотив бригадаларын пайдалану жоніндегі қызметтерді корсету бойынша қатынастарға қолданылмайды.

5. Көліктік көрсетілетін қызметтердің ортақ нарығын қалыптастыру шеңберінде теміржол көлігінің өзге де көрсетілетін қызметтерінің тәртібі мен шарттары қажет болған кезде Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттармен айқындалады.

6. Теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтер және (немесе) олардың шекті деңгейі (багалық шегі) мүше мемлекеттердің заңнамасына және өз мүше мемлекетінің заңнамасына сәйкес тарифтерді саралау мүмкіндігі қамтамасыз етіле отырып, халықаралық шарттарга сэйкес мына қағидаттар сақтала отырып белгіленеді (өзгертіледі):

1) теміржол колігі корсетілетін қызметтеріне тікелей қатысты экономикалық негізделген шыгындарды өтеу;

2) мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес теміржол көлігінің дамуын қамтамасыз ету;

3) теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтердің ашықтыгын, сондай-ақ экономикалық жагдайлар күрт озгерген кезде мүше мемлекеттерге алдын ала хабар бере отырып, мүндай тарифтерді және (немесе) олардың шекті деңгейін (бағалық шегін) қосымша қайта қарау мүмкіндігін қамтамасыз ету;

4) теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтерді белгілеу туралы шешімдерді қабылдаудың жариялыгын қамтамасыз

5) жүктер номенклатурасын және табиғи монополиялар жағдайларында көрсетілетін теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтер белгілеу қағидаларын айқындауға үйлесімді тәсілді қолдану;

6) өз мүше мемлекетінің заңнамасына сәйкес әр мүше мемлекетте теміржол колігінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтер валютасын айқындау.

7. Теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтер немесе олардың шекті деңгейлерін (багалық шегін) белгілеу (өзгерту) оз мүше мемлекетінің заңнамасына сэйкес осы Тәртіптің ережелері ескеріле отырып жүргізіледі.

8. Жүктерді теміржол көлігімен мүше мемлекеттер аумақтары бойынша тасымалдаған кезде қатынастар түрлері бойынша біріздендірілген тарифтер (экспорттық, импорттық және мемлекетішілік тарифтер) қолданылады.

9. Мүше мемлекеттердің теміржол көлігінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру, жүктерді теміржол көлігімен тасымалдауды жүзеге асыру үшін қолайлы жагдайлар жасау, бүрын теміржол көлігімен жүзеге асырылмаған жаңа жүк ағындарын тарту, теміржолдар бойынша жүктерді тасымалдаудың тартылмаған немесе аз тартылған маршруттарын пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз ету, мүше мемлекеттердің теміржолдар бойынша жүктерді тасымалдау көлемінің өсуін ынталандыру, теміржол көлігі ұйымдарының жаңа техника мен технологияларды енгізуін ынталандыру мақсатында экономикалық түрғыдан орындылыгына негізделе отырып, мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары белгілеген немесе олар келіскен шекті деңгейлер (бағалық шегі) шеңберінде жүктерді тасымалдау бойынша теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтер деңгейін өзгерту туралы шешімдерді қабылдау қүқыгы беріледі.

10. Теміржол колігі үйымдары өздеріне берілген жүктерді тасымалдау бойынша теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтердің деңгейін озгерту қүқыгын мүше мемлекеттердің нақты тауар өндірушілері үшін артықшылық жасауға жол бермеу негізгі қагидатын сақтай отырып, мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары бекітетін (айқындайтын) әдіснамага (эдістеме, тэртіп, қагидалар, нүсқаулықтар немесе озге де нормативтік актілер) сай шекті деңгейлер (багалық шегі) шеңберінде іске асырады.

11. Жүктерді тасымалдау бойынша теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтер деңгейін өзгерту туралы шешімдер, олар күшіне енген күнге дейін 10 жүмыс күнінен кешіктірмей, мүше мемлекеттер заңнамасына сэйкес ресми жариялануга, мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарына және Комиссияга міндетті түрде жіберілуге жатады.

12. Теміржол көлігі үйымдарының жүктерді тасымалдау бойынша теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне тарифтер деңгейін өзгерту жөніндегі эрекеттерімен түтынушылардың құқықтары мен мүдделері бүзылатын болса, түтынушылар өздері аумагында орналасқан немесе түратын мүше мемлекеттің үлттық монополияға қарсы органына өздерінің бұзылган құқықтары мен Шшиявш мүдделерін қоргау туралы өтінішпен жүгінуге құқылы.

Егер әрекеттеріне түтынушы шагым жасаган теміржол көлігі ұиымы түтынушының орналасқан немесе түратын жері бойынша

орналасқан болса, мүше мемлекеттің үлттық монополияга қарсы

органы түтынушының өтінішін оз мемлекетінің заңнамасына сәйкес

қараиды.

Егер түтынушы өтінішті түтынушының орналасқан немесе түратын жерінде орналаспаган теміржол көлігі үйымының әрекеттеріне берген болса, мүше мемлекеттің үлттық монополияга қарсы органы түтынушының өтінішінде көрсетілген талаптардың негізділігін анықтаганнан және мойындағаннан кейін 10 жүмыс күнінен кешіктірмей Комиссияга тергеп-тексеру жүргізу туралы өтініш жібереді, бүл туралы Комиссияга өтініш жіберілген күннен бастап 3 жүмыс күні ішінде түтынушыга және шекті деңгейлер (багалық шегі) шеңберінде жүктерді тасымалдау жөніндегі теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне арналган тарифтер деңгейін озгерту кезінде бүзушылыққа жол берген теміржол көлігі үйымы аумагында орналасқан мүше мемлекеттің үлттық монополияга қарсы органына хабарлайды.

Комиссия көрсетілген жолданым негізінде түтынушының өтінішін қарайды және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда белгіленген қагидаларга сэйкес шешімдер қабылдайды.

13. Мүше мемлекеттер арасында теміржол көлігімен жүктерді басқа мүше мемлекеттің аумагы арқылы тасымалдаган және мүше

мемлекеттердің аумақтары арасында басқа мүше мемлекеттің теміржолдарын қатыстыра отырып тасымалдаған кезде, сондай-ақ жүктерді бір мүше мемлекеттің аумағынан басқа мүше мемлекеттің аумағы арқылы үшінші елдерге мүше мемлекеттердің теңіз порттары арқылы және кері багытта тасымалдаған кезде мүше мемлекеттердің әрқайсысы эрбір мүше мемлекеттің біріздендірілген тарифін қолданады.

14. Жүктерді бір мүше мемлекеттің аумагынан басқа мүше мемлекеттің аумагы арқылы транзитпен үшінші елдерге және кері багытта тасымалдаган кезде (жүктерді мүше мемлекеттердің теңіз порттары арқылы тасымалдауды қоспаганда), сондай-ақ жүктерді үшінші елдерден үшінші елдерге мүше мемлекеттердің аумагы арқылы транзитпен тасымалдаган кезде 1996 жылгы 18 қазандагы Тәуелсіз Мемлекеттер Достастыгына қатысушы мемлекеттердің Теміржол көлігінде келісілген тарифтік саясатты белгілеу түжырымдамасына сэйкес үйлестірілген (келісілген) тарифтік саясат жүргізіледі.

15. Мүше мемлекеттер осы ТэртІпті іске асыру үшін жауапты уәкілетті органдарды тагайындайды.

16. Мүше мемлекеттер бір-біріне және Комиссияга Шарт күшіне енген күннен бастап 30 күннен кешіктірмей өздерінің уәкілетті органдарының тагайындалганы және ресми атаулары туралы хабар береді.

Тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді реттеу тәртібіне

№ 1 қосымша

Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде теміржол көлігінің инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу

қағидалары

I. Жалпы ережелер

1. Осы Қағидалар Одақ шеңберіндегі инфрақұрылым учаскелерінде теміржол көлігінің инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтеріне қолжетімділікті беру саласында тасымалдаушылар мен инфрақұрылым операторларының қатынастарын реттейді.

2. Осы Қағидалардың 1-тармағында көзделген қатынастарды қоспағанда, бір мүше мемлекеттің аумағы шекарасында инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтерге қолжетімділікті беру саласында тасымалдаушылар мен инфрақұрылым операторларының қатынастарын реттеу осы мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

II. Анықтамалар

3. Осы Қағидаларда пайдаланылатын ұгымдар мыналарды білдіреді:

«пойыздардьтң қозғалыс графигі» - инфрақүрылым операторыныц инфрақұрылым учаскелерінде барлық санаттағы пойыздар қозгалысын ұйымдастыруды белгілейтін, шартты тәуліктердегі масштабты торда пойыздардың жүруін график түрінде көрсететін, нормативтік (жоспарлы жылга), нүсқалық (уақыттың жекелеген кезеңдерінде) және жедел (агымдагы жоспарлы тэулікке) болып болінетін нормативтік-техникалық қүжаты;

«инфрақүрылым қызметтерін көрсетуге арналган үзақ мерзімді шарт» - инфрақүрылым операторы мен тасымалдаушы арасында кемінде 5 жыл кезеңге жасалган инфрақұрылым қызметтерін корсетуге арналган шарт;

«қосымша өтінім» - пойыздар қозгалысының нормативтік графигінің қолданысы кезеңінде қосымша тасымалдауларды жүзеге асыру үшін тасымалдаушыдан келіп түскен инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге қолжетімділікті беруге арналган өтінім;

«инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге қол жеткізу» - тасымалдарды жүзеге асыру үшін инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтерді тасымалдаушылардың алу мүмкіндігі;

«үлттық (жалпыжелілік) тасымалдаушы» - жүктерді, жолаушыларды, багажды, жүк-багажды, пошта жөнелтілімдерін тасымалдау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын және мүше мемлекеттің бүкіл инфрақұрылымында пойыздарды құрастыру жоспарының іске асырылуын, оның ішінде арнаулы және әскери тасымалдар бойынша іске асырылуын қамтамасыз ететін тасымалдаушы. Ұлттық (жалпыжелілік) тасымалдаушы мәртебесі мүше мемлекеттің заңнамасымен айқындалады;

«график тармагы» - пойыздардың қозғалыс графигінде пойыздың жөнелту, межелі және баратын пункттері, жөнелту, келу, технологиялық түрақтар уақыты, орташа жүріс уақыты, сондай-ақ пойыздың басқа да техникалық және технологиялық параметрлері көрсетілген жүру маршрутының графикалық бейнеленуі;

«инфрақүрылым операторы» - инфрақүрылымы бар және инфрақүрылымды заңды негіздерде пайдаланатын және (немесе) аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес инфрақүрылым қызметтерін корсететін теміржол колігі үйымы;

«пойыздарды қүрастыру жоспары» - тасымалдаушылардың пойыздарды күрастыру жоспарлары жобаларының негізінде инфрақүрылым операторы бекіткен және инфрақүрылым учаскелерінің өткізу қабілеті мен станциялардың оңдеу қабілетін ескере отырып, теміржол станцияларында құрастырылатын пойыздардың санаттары мен тагайындалымын белгілейтін нормативтік-техникалық қүжат;

«инфрақүрылым учаскесінің откізу қабілеті» инфрақүрылымның техникалық және технологиялық мүмкіндіктеріне, жылжымалы составқа және түрлі санаттагы пойыздардың өткізілуін ескере отырып, пойыздардың қозғалысын ұйымдастыру тәсілдеріне қарай есепті уақыт кезеңі (тэулік) ішінде инфрақұрылым учаскесі бойынша өткізілуі мүмкін пойыздардың және пойыздар жұптарының ең коп саны;

«пойыздардың қозғалыс кестесі» - пойыздардың қозғалыс графигінің негізінде белгілі күнтізбелік күндер бойынша пойыздар қозғалысы туралы ақпарат қамтылған қүжат;

«қауіпсіздік сертификаты» - тасымалдау процесіне қатысушының қауіпсіздікті басқару жүйесінің теміржол көлігіндегі қауіпсіздік қағидаларына сәйкестігін куәландыратын, мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тәртіппен берілген қүжат;

«уәкілетті орган» - қүзыретіне теміржол көлігі саласындағы мемлекеттік реттеу және (немесе) басқару мәселелері кіретін, мүше мемлекеттердің эрқайсысының заңнамасына сэйкес айқындалған мүше мемлекеттің атқарушы билік (мемлекеттік басқару) органы;

«инфрақүрылым учаскесі» - мүше мемлекеттердің шектес екі инфрақүрылымының түйіскен жеріне іргелес жатқан, локомотив айналатын учаскенің инфрақүрылым операторы белгілеген шектегі теміржол көлігі инфрақүрылымының бір бөлігі.

4. Осы Қағидаларда пайдаланылатын басқа үғымдар Үйлестірілген (келісілген) колік саясаты туралы хаттамада, Тарифтік саясат негіздерін қоса алганда, теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді реттеу тәртібінде, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде теміржол көлігінің инфрақұрылымдық қызметтерін көрсету қағидаларында (бүдан әрі -

Қызмет корсету қагидалары) айқындалган магыналарында түсініледі.

III. Инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге қол жеткізудің жалпы қагидаттары

5. Инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтерге қолжетімділік инфрақұрылым учаскелерінде беріледі және:

1) инфрақүрылым учаскелерінің өткізу қабілеті шегінде техникалық және технологиялық мүмкіндіктер ескеріле отырып, аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген, тасымалдаушыларга қойылатын талаптардың теңдігі;

2) аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес, инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтер саласында тасымалдаушыларга қатысты бірыңгай бага (тариф) саясатын қолдану;

3) инфрақүрылымның техникалық және техно логиялық мүмкіндіктерін негізге ала отырып, инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтердің тізбесі, оларды корсету тэртібі, осы көрсетілетін қызметтердің тарифтері, толемақысы мен алымдары туралы ақпараттың қолжетімділігі;

4) инфрақүрылымның өткізу қабілетін тиімді пайдалану және тасымалдау процесінің үздіксіз жүргізілуін, технологиялық процестердің түтастыгы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсаттарында инфрақұрылымды жөндеу, күтіп-ұстау және оған қызмет көрсету бойынша жұмыстардың үтымды жоспарлануы;

5) тасымалдау қызметін жоспарлау, ұйымдастыру және инфрақүрылым қызметтерін корсету процесінде белгілі болған, коммерциялық немесе мемлекеттік құпияны құрайтын мәліметтердің қорғалуы;

6) пойыздар қозғалысының нормативтік графигіне сәйкес инфрақұрылымның откізу қабілеті шектеулі болған жағдайларда, тасымалдаушыларға инфрақұрылымдық корсетілетін қызметтерге қолжетімділік берудегі басымдық (кезектілік);

7) тасымалдаушылар пайдаланатын теміржол жылжымалы составының техникалық жай-күйінің тиісінше болуын олардың қамтамасыз етуі қағидаттарына негізделеді.

6. Тасымалдау шыларға инфрақүрылымдық корсетілетін қызметтерге қолжетімділік берудегі басымдық (кезектілік) қағидаты мынадай іріктеу деңгейлері арқылы іске асырылады:

1) басымдығы (кезектілігі) аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес немесе аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін инфрақүрылым операторының актілерімен айқындалатын пойыздың санатын айқындау;

2) пойыздардың санаты бірдей болған жағдайда:

тасымалдау колемдері бойынша шарттық міндеттемелердің

орындалуы ескеріле отырып, инфрақүрылым қызметтерін корсетуге арналған үзақ мерзімді шарттардың болуына;

тасымалдаушының инфрақүрылым учаскелерінің өткізу

қабілетін пайдалану қарқынына;

инфрақұрылым қызметтерін көрсетуге арналган қолданыстағы шарттың болуына қарай;

3) осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көрсетілген критерийлер бірдей болган жагдайда, аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес конкурстық рәсімдерді жүзеге асыру.

IV. Инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге қолжетімділік беру шарттары

7. Инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге қолжетімділікті инфрақүрылым операторы тасымалдаушыларда:

1) аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес мүше мемлекеттің уәкілетті органы берген тасымалдау қызметін жүзеге асыруға лицензиялар;

2) аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген тәртіппен мүше мемлекеттің уэкілетті органы берген қауіпсіздік сертификаттары;

3) аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес оздерінің біліктілігі мен кәсіптік даярлыгын растайтын қүжаттары бар, тасымалдау процесін үйымдастыруга, басқаруга және жүзеге асыруга тартылған білікті қызметкерлер штаты болған кезде береді.

8. Инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтерге қолжетімділік:

1) инфрақұрылым учаскесі шегінде пойыздардың жүрісі мен маневрлік қозғалыстарды ұйымдастыру үшін инфрақүрылымның техникалық және технологиялық мүмкіндіктері;

2) жүк пойыздарын қүрастыру жоспары және пойыздардың қозғалыс графигі;

3) инфрақүрылымның қолда бар өткізу қабілеті және тасымалдаушылардың инфрақүрылым учаскелерін пайдалану жөніндегі ұсыныстары және инфрақүрылым операторының инфрақүрылым учаскелерінің өткізу қабілетін осы Қағидалардың III бөлімінде айқындалған инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге қол жеткізу қағидаттары негізінде бөлуі;

4) аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес теміржол тасымалын жүзеге асыруға кедергі келтіретін тыйым салулар мен шектеулердің болмауы;

5) аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген жағдайларда, тасымалдаушыда басқа органдармен және үйымдармен келісулердің болуы негізге алына отырып беріледі.

9. Графиктің белгілі бір тармақтары бойынша инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге қол жеткізу қүқығы тасымалдаушыларға, үзақ мерзімді шарттардан туындайтын қүқықтарды қоспағанда, пойыздардың қозғалыс кестесінің қолданылу мерзімінен аспайтын кезеңге берілуі мүмкін.

V. Инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтерге қолжетімділік беру

10. Инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтерге қолжетімділік беру аумағында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекет заңнамасының талаптары ескеріле отырып жүзеге асырылады және мынадай кезеңдерді қамтиды:

1) инфрақүрылым операторыныц инфрақүрылым учаскелерінің техникалық ерекшеліктерін әзірлеуі және жариялауы;

2) тасымалдаушының Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде теміржол көлігінің инфрақүрылымдық корсетілетін қызметтеріне қолжетімділік алу үшін қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтінім (бүдан әрі - өтінім) беруі;

3) инфрақүрылым операторыныц өтінімді қарауы;

4) пойыздардың қозғалыс графигін және пойыздардың қозғалыс кестесін бекіту;

5) аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекетің заңнамасына сэйкес инфрақүрылым қызметтерін көрсетуге арналған шарт жасасу.

Егер тасымалдаушы бір мезгілде пайдалану үшін жоспарланып отырған инфрақұрылым операторы болып табылса, өтінім беру және шарт жасасу талап етілмейді.

11. Пойыздар қозғалысының нормативтік графигінде көзделмеген қосымша тасымалдар бойынша инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге қолжетімділік беру осы Қағидаларда белгіленген тәртіппен қосымша өтінімдер негізінде жүзеге асырылады.

VI. Инфрақұрылым учаскелерінің техникалық ерекшеліктері

12. Инфрақұрылым операторы жыл сайын, өтінімдерді қабылдау басталған күнге дейін 3 айдан кешіктірмей аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін инфрақүрылым операторының актілерінде белгіленген тәртіппен, инфрақүрылым учаскелерінің техникалық ерекшеліктерін жасайды, бекітеді және жариялайды.

13. Инфрақүрылым учаскелерінің техникалық

ерекшеліктерінде:

1) пойыздардың жүрісін және маневрлік қозғалыстарды үйымдастыру үшін қажетті, инфрақүрылым учаскелерінің үзақтыгы мен тартқыш түрі, пойыздар составтарының салмагы мен үзындығының нормалары, түрлі санаттагы пойыздардың жүріс жылдамдықтары көрсетілген инфрақүрылым учаскелері мен станциялардың техникалық сипаттамалары;

2) халықаралық жолаушылар қатынасы үшін пойыздардың қозгалыс графигі тармақтарының жобалары;

3) Тәуелсіз Мемлекеттер Достастыгына қатысушы мемлекеттердің Теміржол көлігі жөніндегі кеңесінің шешімімен айқындалган эрбір мемлекетаралық түйісу пункті бойынша жүк пойыздарын қабылдау-тапсырудың (алмасудың) болжамды уақыты;

4) аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекет заңнамаеының талаптарына сәйкес, ұлттық (жалпыжелілік) таеымалдаушыга тасымалдауды орындау үшін қажетті инфрақүрылым участкелерінің өткізу қабілетін қоспағанда, инфрақүрылым учаскелерінің өткізу қабілеті көрсетілуге тиіс.

14. Инфрақүрылым операторы инфрақүрылым учаскелерінің техникалық ерекшеліктерінде өзге де мәліметтерді және инфрақүрылым учаскелерінде тасымалдауды жоспарлауға және пойыздар қозғалысын үйымдастыруға арналган шарттарды көрсетуі мүмкін.

VII. Өтінімді беру және қарау

15. Тасымалдаушы инфрақұрылым операторына өтінім береді.

16. Өтінімдерді қабылдауды бастау және аяқтау, оларды қарау, пойыздар қозғалысының нормативтік графигінің бастапқы жобасын қалыптастыру мерзімдері, сондай-ақ осы Қағидалардың 24 және 26-тармақтарында козделген ақпаратты беру мерзімдері аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында және (немесе) аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін инфрақүрылым операторының актілерінде белгіленеді.

17. Өтінімге:

1) жоспарланып отырган график тармақтарының жобасы;

2) тасымалдаулардың жоспарланып отырған жылдық көлемдері туралы ақпарат (тоқсандар мен айлар бойынша, сондай-ақ жүк түрлері бойынша боліп корсете отырып);

3) тасымалдауға жоспарланган пойыздар саны туралы ақпарат;

4) тасымалдауды қамтамасыз ету үшін тасымалдаушы көздеген локомотивтердің үлгілері мен сипаттамалары туралы ақпарат;

5) тасымалдау шының осы Қагидалардың 7-тармағында белгіленген талаптарға сәйкестігін растайтын қүжаттар қоса беріледі.

18. Тасымалдаушы инфрақүрылым операторына қагаз жеткізгіштерде беретін отінім және оған қоса берілетін қүжаттар:

тігілуге, нөмірленуге және тасымалдаушының морімен, сондай- ақ оның басшысының не ол уәкілеттік берген түлганың қолымен куәландырылуға тиіс;

орыс тілінде не инфрақұрылым операторының заңды тіркелген жеріндегі мемлекеттің тілінде ұсынылады және оларда түзетулер немесе толықтырулар болмауга, ал олар өзге тілде ұсынылган жагдайда, белгіленген тәртіппен куэландырылган орыс тіліне аудармасымен қоса беріледі.

Өтінімге қоса берілетін қүжаттар түпнұсқа немесе олардың көшірмелері болуга тиіс. Қүжаттардың көшірмелері ұсынылган жагдайда, өтінімге қол қоятын басшы не ол уәкілеттік берген түлга олардың анықтыгын және толықтыгын жазбаша түрде растауга тиіс.

19. Электронды түрде берілетін отінім осы Қагидалардың 17-тармагына сэйкес электрондық құжат айналымының талаптары ескеріле отырып үсынылады және оған электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қойылуға тиіс.

20. Өтінімді инфрақұрылым операторы өтінімнің реттік тіркеу нөмірі, қабылдау күні және қабылданған құжаттар тізбесі көрсетілетін қүжатты тасымалдаушыға бере отырып тіркеуге тиіс.

21. Инфрақүрылым операторы келіп түскен өтінімдердің осы Қағидалардың 17 - 19-тармақтарында белгіленген талаптарға сәйкестігін тексереді.

22. Өтінім осы Қағидаларда белгіленген талаптарға сэйкес болмаған жағдайда, инфрақүрылым операторы отінім келіп түскен күннен бастап 5 жүмыс күні ішінде тасымалдаушыны бас тарту себебін корсетіп, отінімді қарауға қабылдаудан бас тарту туралы жазбаша нысанда хабардар етеді.

23. Өтінімдерді қарау кезеңінде (бірақ өтінімдерді қарауды аяқтау мерзімі біткенге дейін 1 айдан кешіктірмей) инфрақүрылым операторының қажет болған жағдайда тасымалдаушыдан пойыздар қозғалысының нормативтік графигін қалыптастыру үшін қажетті қосымша мәліметтерді (деректерді) сүратуға қүқығы бар.

Инфрақүрылым операторы сүратқан қосымша мәліметтерді (деректерді) тасымалдаушы инфрақүрылым операторынан сүрау салу келіп түскен күннен бастап 5 жүмыс күні ішінде өтінімді беруге қойылатын талаптарды сақтай отырып, үсынуға тиіс.

24. Инфрақүрылым операторы тасымалдаушылардың қарауға қабылданған өтінімдерін және инфрақүрылым учаскелерінің өткізу қабілетін барынша пайдалануды ескере отырып, пойыздар қозғалысының нормативтік графигінің бастапқы жобасын жасайды.

Инфрақұрылым операторы тасымалдаушының өтінімін қараудың нәтижелері туралы оны инфрақұрылым операторы айқындаған мерзімдерде хабардар етеді.

25. Тасымалдаушылар отінімді қараудың бастапқы

нәтижелерімен келіспеген жағдайда, инфрақұрылым операторы келіссоздер жүргізу арқылы мүдделі тасымалдаушылар арасындагы келіспеушіліктерді (қақтыгыстарды) шешуге бағытталган келісудің үйлестіру рәсімдерін үйымдастыра алады, соның барысында инфрақүрылым операторы тасымалдаушыга графиктің өтінім берілгендерден ерекшеленетін басқа тармақтарын үсынуға қүқылы.

26. Инфрақүрылым операторы осы бөлімде козделген барлық рәсімдер өткізілгеннен кейін түзетулерді (болган жагдайда) ескере отырып, өтінімнің келісілгені (келісілмегені) туралы тасымалдаушыга хабар береді.

VIII. Пойыздар қозгалысының нормативтік графигін және пойыздардың қозгалыс кестесін қалыптастыру, әзірлеу және бекіту

27. Инфрақүрылым операторы пойыздар қозгалысының нормативтік графигін және пойыздардың қозгалыс кестесін тасымалдаушылардан қабылданган өтінімдерді және келісудің жүргізілген үйлестіру рәсімдерін ескере отырып, аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тәртіппен бір жылдық кезеңге эзірлейді және бекітеді.

28. Инфрақұрылым операторы:

1) пойыздардың қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз етуді;

2) инфрақұрылым учаскелерінің өткізу және тасу қабілеті мен теміржол станцияларының қайта өңдеу қабілетін неғүрлым тиімді пайдалануды;

3) инфрақұрылым учаскелерін күтіп-ұстау және жөндеу жөніндегі жүмыстарды жүргізу мүмкіндігін ескере отырып, пойыздар қозғалысының нормативтік графигін қалыптастырады.

29. Пойыздар қозғалысының нормативтік графигін әзірлеу басымдылық (кезектілік) қағидаты ескеріле отырып, жүзеге асырылады.

30. Пойыздар қозғалысының нормативтік графигі күнтізбелік жылғы мамыр айының соңғы жексенбісінің 00 сағат 00 минутынан бастап қолданысқа енгізіледі және келесі күнтізбелік жылғы мамыр айының соңғы сенбісінің 24 сағат 00 минутында қолданысын тоқтатады.

31. Пойыздар қозғалысының нормативтік графигі мен пойыздардың қозғалыс кестесі жүк пойыздары үшін инфрақүрылым операторы белгілеген тәртіппен түзетілуі мүмкін.

IX. Инфрақұрылым қызметтерін көрсетуге арналган шартты жасасу

32. Инфрақұрылым қызметтерін көрсетуге арналган шарт инфрақұрылым операторы отінімді келіскеннен кейін, бірақ пойыздар қозғалысының нормативтік графигі қолданысқа енгізілетін күнге дейін күнтізбелік 10 күннен кешіктірілмей жасалады.

33. Инфрақүрылым қызметтерін көрсетуге арналган шарт Қызмет корсету қагидаларында козделген ережелер ескеріле отырып жасалады.

Қосымша отінімдер бойынша инфрақүрылым қызметтерін корсетуге арналган шарт тасымалдар жүзеге асырылатын күнтізбелік ай басталганга дейін 1 айдан кешіктірілмей жасалуга тиіс.

34. Инфрақүрылым операторы тасымалдаушының инфрақүрылым операторының алдында инфрақүрылымдық көрсетілген қызметтер үшін берешегі болган кезде, сондай-ақ аумагында ннфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында козделген озге де жагдайларда, тасымалдаушыга шарт жасасудан бас тартуга құқылы.

X. Қосымша өтінімдер

35. Қосымша өтінім осы Қағидалардың 17 - 19-тармақтарының талаптарына сәйкес ресімделеді.

36. Қосымша өтінім инфрақүрылым операторының тасымалдаушыға қосымша өтінімнің реттік тіркеу нөмірі, қабылданған күні және қабылданған құжаттардың тізбесі көрсетілген қүжатты бере отырып, тіркеуіне жатады.

37. Қосымша өтінім тасымалдар жүзеге асырылатын күнтізбелік ай басталганга дейін 2 айдан кешіктірілмей беріледі.

38. Қосымша өтінімдер келіп түскен кезден бастап бір ай ішінде осы Қағидаларда белгіленген талаптарға сэйкестігі түрғысынан қаралады. Қосымша өтінімдерді қарау қорытындылары бойынша шарт жасалуы не жасалған шарттарға қосымша келісімдер жасалуы мүмкін.

39. Тасымалдаушылардың қосымша отінімдері бойынша инфрақүрылым операторы графиктің қосымша тармақтарын бөлу мүмкіндігі туралы мәселені қарастыруы мүмкін.

40. Осы Қағидалардың 16-тармағында белгіленген мерзімнен кешігіп түскен өтінімдер пойыздар қозғалысының нормативтік графигін қалыптастыру кезінде ескерілмейді және қосымша өтінімдер ретінде қаралады.

41. Қосымша өтінімдер бойынша график тармақтарын болу аумағында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында козделген тәртіппен жүзеге асырылады.

42. Қосымша өтінімдерді ішінара қанағаттандыру немесе қабылдамау тәуекелдерін тасымалдаушылар көтереді.

XI. Ақпарат ұсыну тэртібі

43. Инфрақұрылым операторы Интернет желісіндегі өзінің ресми сайтында инфрақұрылым учаскелерінің техникалық ерекшеліктерін, нормативтік құқықтық актілердің тізбесін, сондай-ақ инфрақұрылым операторыныц аумағында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекет заңнамасының талаптарын ескере отырып, инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу тэртібін регламенттейтін актілерін орналастырады.

44. Инфрақұрылым операторы мен тасымалдаушылар аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекет заңнамасының талаптарын, оның ішінде мемлекеттік қүпияға (мемлекеттік сырға) жататын немесе таратылуы шектелген мәліметтерді қамтитын ақпаратты таратуға қойылатын шектеулерді ескере отырып, үлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету талаптарын сақтауға тиіс.

XII. Дауларды шешу тәртібі

45. Осы Қағидаларды іске асыру кезінде тасымалдаушы мен инфрақүрылым операторы арасында туындайтын барлық даулар мен келіспеушіліктер келіссөздер жүргізу арқылы шешіледі.

46. Егер тасымалдау шы мен инфрақұрылым операторы келіссөздер барысында келісімге қол жеткізе алмаса, барлық даулар мен келіспеушіліктер аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тәртіппен шешіледі.

Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде Теміржол көлігі инфрақұрылымының көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу қағидаларына

Қосымша Нысаны

Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде теміржол көлігінің инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтеріне

№

қол жеткізуге арналған өтінім

ЖЫЛҒЬІ «

жыл мен жыл аралыгындагы кезенге.

Инфрақүрылым операторы

(атауы. заңды. пошталык мекенжайы)

Тасымалдау шы

(атауьи занды. пошталык мекенжайы)

Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде_теміржол көлігінің инфрақұрылымдық қызметтерін көрсетуге арналган шарттың нөмірі мен күні (болган жагдайда)

Осы арқылы өтінімге қоса беріліп отырган парақтагы данадағы мынадай

құжаттардың (ақпараттың) толықтығы мен анықтығын растаймын:

Тасымалдаушының қолы Мөрге арналган орын

Тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді реттеу тэртібіне

№ 2 қосымша

Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде теміржол көлігі инфрақұрылымы қызметтерін көрсету қағидалары

I. Жалпы ережелер

1. Осы Қағидалар тасымалдау қызметін жоспарлау және ұйымдастыру шеңберінде мүше мемлекеттердің теміржол көлігі инфрақұрылымы учаскелерінің шекарасында қызметтер көрсету тәртібі мен шарттарын, осындай көрсетілетін қызметтердің тізбесін, диспетчерлендірудің және инфрақүрылымның өткізу қабілетін бөлудің бірыңғай қағидаттарын, инфрақүрылым қызметтерін корсетуге арналған шарттардың маңызды талаптарын, инфрақұрылым операторы мен тасымалдаушылардың құқықтарын, міндеттері мен жауаптылығын айқындайды.

II. Анықтамалар

2. Осы Қағидаларда пайдаланылатын ұғымдар мыналарды білдіреді:

«кезектен тыс пойыздар» - пойыздардың қозғалыс графигінде көзделмеген (қалпына келтіру және өрт сөндіру пойыздары, қар тазартқыштар, вагондары жоқ локомотивтер, өздігінен жүретін арнайы жылжымалы состав), пойыздардың қозғалысына кедергілерді жоюға, күтілмеген жүмыстарды орындауга және көлік қүралдарының тиісті орнын ауыстыруына арналган пойыздар (олардың жүру тәртібі аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында немесе аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін инфрақүрылым операторының актілерінде айқындалады);

«тасымалдау процесін диспетчерлендіру» - жедел жагдайларда пойыздар қозғалысын және маневрлік жұмысты бақылау, басқару процесі;

«маневрлік қозгалыстар» - пойыздың составын өзгерту жоніндегі операциялар (жылжымалы составты тіркеу (агыту), составтарды қүрастыру (тарату), составтарды парктен паркке ауыстыру, локомотивтің қозгалуы және оны пойыздың составына қою немесе локомотивті осы составтан алып тастау, вагондарды кірме жолдарға беру немесе осындай жолдардан алу және басқа да операциялар;

«штаттан тыс жагдай» - инфрақүрылым объектілерінің ақауы болуы салдарынан пойыздардың қозгалыс қауіпсіздігіне қатер төндіретін не пойыздарды өткізу үшін кедергі келтіретін мэн-жай;

«инфрақүрылым операторы» - инфрақүрылымы бар және инфрақүрылымды заңды негіздерде пайдаланатын және (немесе)

аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес инфрақұрылым қызметтерін көрсететін теміржол көлігі үйымы;

«тасымалдауды жоспарлау» - қызметтер көрсетуге жасалган шарттарға сәйкес белгіленген уақыт кезеңіне (жыл, ай, тэулік) инфрақұрылым объектілерінде (учаскелерде және станцияларда) тасымалдау жоспарын әзірлеу;

«пойыздар қозгалысының тәуліктік жоспары» - жоспарланып отырган тэулікте тасымалдау процесін диспетчерлендіру және пойыздар қозгалысын үйымдастыру үшін инфрақүрылым операторы жасаған қүжат;

«техникалық жоспар» - тасымалдаушылардың жиынтық тасымалдау жоспары, техникалық жоспарлары және Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің Теміржол көлігі жөніндегі кеңесі ақпаратының негізінде инфрақүрылым операторы жасаған қүжат.

3. Осы Қағидаларда пайдаланылатын басқа үғымдар Үйлестірілген (келісілген) колік саясаты туралы хаттамада және Тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, теміржол көлігінің көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізуді реттеу тәртібінде, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде теміржол көлігінің инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтеріне қол жеткізу қағидаларында (бүдан әрі - Қол жеткізу қағидалары) айқындалған мағыналарда түсініледі.

III. Инфрақұрылым операторы көрсететін қызметтер

4. Инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтердің тізбесінде (бүдан әрі - көрсетілетін қызметтер тізбесі) осы Қағидаларға қосымшаға сэйкес тасымалдауды жүзеге асыру үшін инфрақүрылымды пайдалануға байланысты негізгі көрсетілетін қызметтер қамтылады.

5. Инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтердің қүрамына кіретін операциялардың (жүмыстардың) тізбесі тасымалдау процесінің технологиялық ерекшеліктері және аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекет заңнамасының талаптары ескеріле отырып айқындалады.

6. Осы Қағидаларға қосымшада көрсетілген инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтер аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекет заңнамасының. оның ішінде үлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бөлігіндегі талаптары сақтала отырып үсынылады.

7. Инфрақүрылым операторы, аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес, тасымалдаушымен келісу бойынша осы Қағидаларға қосымшада көрсетілмеген озге де қызметтерді көрсетуге қүқылы.

IV. Инфрақүрылымдық қызметтерді корсету тэртібі

8. Инфрақүрылымдық қызметтерді корсету тасымалдауды үйымдастыру мен жүзеге асырудың мынадай процестері:

1) тасымалдауды технологиялық жоспарлау және нормалау;

2) тасымалдауды айлық және жедел жоспарлау;

3) теміржол көлігінің инфрақұрылымдық қызметтерін корсету шарты (бұдан әрі - шарт) шеңберінде тасымалдауды жүзеге асыру;

4) инфрақұрылым операторы мен тасымалдаушы арасында деректер алмасу шеңберінде инфрақұрылым операторы мен тасымалдаушының озара іс-қимыл жасауын көздейді.

9. Тасымалдауды жоспарлау мен нормалау, тасымалдау көлемін және пойыздардың қозғалыс графигін түзету осы Қагидаларға, Қол жеткізу қагидаларына, аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына, сондай-ақ аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін инфрақүрылым операторыныц актілеріне сэйкес айқындалган тәртіппен жүзеге асырылады.

10. Жедел жоспарлау кезінде инфрақүрылым операторы мен тасымалдаушылар пойыздар қозгалысының бекітілген тэуліктік жоспарын (пойыздардың қозгалыс графигін және келісілген техникалық жоспарды, оның ішінде Тәуелсіз Мемлекеттер Достастыгына қатысушы мемлекеттердің Теміржол көлігі жөніндегі кеңесінің шешімімен айқындалган мемлекетаралық түйісу пункттері бойынша пойыздар, вагондар алмасу жоспарын) орындайды.

11. Тасымалдауды жүзеге асыру инфрақүрылым операторы мен тасымалдаушылардың үйымдастырушылық және технологиялық түргыдан озара байланысты операциялар жиынтыгын білдіреді және осы Қагидаларга, аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына және аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін инфрақұрылым операторының актілеріне сэйкес жүзеге асырылады.

12. Инфрақүрылымды пайдалану - аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында, оның ішінде қозгалыс қауіпсіздігі жөніндегі талаптарга, сондай-ақ аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің инфрақүрылым операторының актілерінде белгіленген нормалар сақтала отырып, осы Қағидаларга сэйкес жүзеге асырылады.

13. Инфрақүрылымды күтіп-үстау аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес жүзеге асырылады.

14. Тасымалдау процесін диспетчерлендірудің және өткізу қабілетін бөлудің бірыңгай қагидаттары:

1) инфрақүрылымның қызмет корсетілетін учаскелерінде пойыздар қозгалысын бір диспетчердің басқаруы;

2) пойыздардың қозгалыс графигіндегі технологиялық нормалар мен нормативтерді, пайдалану жүмысының технологиялық процестері мен техникалық нормаларын орындау;

3) пойыздардың қозгалыс қауіпсіздігін және қызметкерлердің еңбегін қоргауды қамтамасыз ету;

4) диспетчердің қозгалыс басымдыгын беруі болып табылады.

15. Инфрақүрылымда пойыздардың қауіпсіз өткізілуін қамтамасыз ету мақсатында тасымалдау процесін диспетчерлендіруді инфрақұрылым операторы не ол уәкілеттік берген түлга жүзеге асырады.

Тасымалдау процесін диспетчерлендіру пойыздар қозғалысының тэуліктік жоспарымен бекітілген пойыздар қозгалысының графигіне сэйкес және аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында және (немесе) аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін инфрақүрылым операторының актілерінде бекітілген техникалық пайдалану қагидаларында, пойыздар қозгалысы және станциялардагы маневрлік жұмыс жөніндегі, сигнализация және байланыс жөніндегі нүсқаулықтарда белгіленген тэртіппен жүзеге асырылады.

16. Пойыздарды қабылдау, жөнелту және өткізу, инфрақүрылым учаскесінде пайдаланылатын кез келген көлік қүралының (жылжымалы составтың) немесе өздігінен жүретін техниканың маневрлік қозгалыстары процестерін инфрақүрылым операторы реттейді.

Инфрақүрылым операторының көрсетілген процестерге, оның ішінде пойыздардың қозгалыс қауіпсіздігі талаптарын, пойыздардың қозгалыс графигінің нормативтерін, инфрақүрылымның желілік болімшелері жүмысының технологиялық процестерін қамтамасыз етуге қатысты өкімдері (нүсқаулары) тасымалдау процесіне барлық қатысушылар үшін міндетті.

17. Тасымалдау процесін жүзеге асыру мақсатында инфрақүрылым операторы мен тасымалдаушылар - аумагында ш инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің зацнамасында көзделген көлемде ақпарат (деректер) алмасу үшін инфрақүрылым операторыныц ақпараттық жүйелерін пайдаланады.

18. Инфрақүрылым операторы тасымалдаушыға негізгі ақпаратқа қатысты қосымша ақпаратты жекелеген шарттар негізінде береді.

19. Инфрақүрылым операторы жасалган шарт болган кезде тасымалдаушыга инфрақұрылымдық қызметтерді көрсетуден:

1) аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекет

заңнамасының талаптарына сэйкес жүктерді, багажды және жүк- багажды тасымалдау тоқтатылган немесе оган шектеу енгізілген, оның ішінде оларды экелу және (немесе) экету шектелген;

2) штаттан тыс жагдайлардыц туындауы салдарынан инфрақұрылым қызметтерін корсету мүмкін болмаган;

3) тасымалдауларды кезектен тыс пойыздармен жүзеге асырган;

4) үлттық қауіпсіздікке қатер тонгенде немесе тотенше

жагдайлар, еңсерілмейтін күш мэн-жайлары, эскери іс-қимылдар, қоршаулар, эпидемиялар немесе шарт бойынша міндеттемелерді орындауга кедергі келтіретін, инфрақүрылым операторы мен

тасымалдаушыларга тәуелді емес озге де мэн-жайлар туындаган;

5) аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекет

үкіметінің шешімі бойынша уәкілетті орган инфрақұрылымдық қызметтерді корсетудің озгеше тэртібін белгілеген;

6) аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекет

зацнамасында козделген озге де жагдайларда бас тарта алады.

20. Осы Қағидалардың 19-тармағында көзделген жағдайларда тасымалдаушыға инфрақұрылымдық қызметтерді көрсетуден бас тартылған кезде инфрақұрылым операторы тасымалдаушыны шартта козделген тәртіппен, міндеттемелерді орындаудың мүмкін еместігі туралы хабардар етеді.

21. Инфрақұрылым операторы пойыздардың қозғалыс графигінен ауытқып келе жатқан не осы графикте көзделмеген пойыздардың өткізілуін үйымдастыру бойынша қажетті шараларды қолданады.

22. Инфрақұрылым операторының инфрақұрылымдық қызметтерді корсету фактісі және көрсетілетін қызметтердің тізбесіне сэйкес корсетілетін қызметтердің эрбір түрі бойынша олардың нақты көлемі қүжаттармен расталады, олардың нысаны аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына және (немесе) аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін инфрақүрылым операторы актілеріне сәйкес бекітіледі.

V. Инфрақүрылымдық қызметтерді көрсетуге арналган шарт және оның маңызды талаптары

23. Инфрақүрылымдық қызметтер инфрақүрылым операторы мен тасымалдаушы арасында қарапайым жазбаша нысанда жасалатын шарт негізінде көрсетіледі.

24. Шартта Қол жеткізу қағидаларында және осы Қагидаларда белгіленген қағидаттар мен талаптарға және аумағында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келетін нормалар қамтылмауға тиіс.

25. Егер Шарттың қолданылу кезеңінде тасымалдаушы үсынган, Қол жеткізу қагидаларының 17-тармагында көрсетілген және Шартта

көзделген ақпараттың (болжамды көрсеткіштерді қоспаганда) анық еместігі анықталса, инфрақүрылым операторы шартты аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген тэртіппен бүзуға құқылы.

26. Осы Қағидалардың 27-тармагында козделген жагдайларды қоспаганда, тасымалдаушының шарттан туындайтын талап ету құқыгын басқага беруге тыйым салынады.

27. Шарттан туындайтын қүқықтарды пайдалану мүмкін болмаган кезде, тасымалдаушы инфрақүрылым операторыныц келісімі бойынша бүл қүқықты басқа тасымалдаушыда жасалган шарт болган жагдайда, оган шартта козделген талаптармен бере алады.

28. Шартта мынадай мацызды талаптар:

1) шарттыц нысанасы (корсетілетін қызметтер көлемі, инфрақүрылымның өткізу қабілетінің үлесі (график тармақтарының саны), инфрақүрылым учаскелері);

2) инфрақүрылымдық қызметтерді корсету талаптары мен мерзімдері;

3) корсетілетін қызметтер қүны (тарифтер, багалар, алымдардың мөлшерлемелері) немесе оны айқындау тәртібі;

4) көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу тэртібі мен талаптары (есеп айырысу тәртібі, ақы төлеу тәсілдері, төлем валютасы);

5) шарт бойынша тараптардың залал келтіргені, шарт бойынша міндеттемелерді орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін жауаптылығы (түрақсыздық айыбы, айыппұлдар, шығындарды өтеу);

6) форс-мажорлық мэн-жайлар (еңсерілмейтін күш мән- жайлары);

7) шарттың қолданысын тоқтату (бүзу) талаптарын қоса алғанда, шарттың қолданыс мерзімі, оның қолданысын тоқтату (бүзу) негіздері мен тэртібі қамтылуға тиіс.

29. Жасалған шарт (не шартқа қосымша келісім) болған кезде қосымша тасымалдауға қосымша өтінім берғен жағдайда, инфрақүрылым операторы мен тасымалдаушының арасында біржолғы шарт жасалуы мүмкін.

VI. Инфрақүрылым операторы мен тасымалдаушының қүқықтары мен міндеттері

30. Тасымалдаушының:

1) инфрақүрылым операторына тасымалдауларды үйымдастыру бойынша ұсыныстар жіберуге;

2) аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекет заңнамасының талаптарын, оның ішінде мемлекеттік қүпияға (мемлекеттік сырларға) жататын немесе таралуы шектелген мәліметтерді қамтитын ақпаратты таратуға шектеулерді ескере отырып, ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету талаптарын міндетті түрде сақтай отырып, осы Қағидаларға және Қол жеткізу қағидаларына сәйкес тасымалдауларды ұйымдастыру үшін қажетті көлемде ақпарат алуға;

3) шарт талаптарына сэйкес тасымалдау қызметін жүзеге асыру үшін, оның ішінде пойыздың жүретін жолында, инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге қолжетімділік және инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерді алуға;

4) аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген және (немесе) жасалған шарттарға сәйкес озге де қүқықтарды іске асыруға қүқығы бар.

31. Тасымалдаушы:

1) инфрақүрылымдық қызметтерді корсету үшін қажетті мәліметтер мен қүжаттарды инфрақүрылым операторына үсынуға;

2) аумағында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында және аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін инфрақүрылым операторының актілерінде белгіленген теміржол көлігіндегі қауіпсіздік талаптарына жылжымалы составтың сәйкестігін қамтамасыз етуге;

3) аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген теміржол колігі саласындағы қауіпсіздік жөніндегі талаптарды бүзуға экеп соғатын (экеп соғуы мүмкін) оқыс оқиғалар мен мән-жайлар туралы инфрақүрылым операторына

хабарлауға, сондай-ақ оларды жою (болғызбау) бойынша шаралар қабылдауға;

4) аумағында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің зацнамасында және аумағында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін инфрақүрылым операторыныц актілерінде белгіленген теміржол колігіндегі қозғалыс қауіпсіздігі және пайдалану жөніндегі талаптардың сақталуын қамтамасыз етуге;

5) инфрақүрылым операторыныц коммерциялық (қызметтік) қүпиясын құрайтын, тасымалдаушыға белгілі болған мэліметтердіц қорғалуын қамтамасыз етуге;

6) инфрақүрылымдық көрсетілетін қызметтерге аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттіц зацнамасына сэйкес белгіленген тарифтер бойынша ақы төлеуге, сондай-ақ инфрақүрылым операторына тиесілі озге де төлемдерді шартта козделген көлемде, мерзімдерде және жағдайларда жүргізуге;

7) вагондардыц (пойыздардыц) көшірілуіне (орын ауыстыруына) және (немесе) тасымалдаушылардыц жылжымалы составыныц станцияларда тоқтатып қойылуына байланысты инфрақүрылым операторы шеккен, жекелеген шарттарда көзделмеген шығындар сомасын өтеуге;

8) инфрақүрылым операторын шартта козделген көрсетілетін қызметтерді алудан бас тарту туралы аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттіц зацнамасында белгіленген мерзімдерде жазбаша нысанда хабардар етуге;

9) жүктерді ерекше жағдайларда, габаритті емес жүктерді теміржолмен тасымалдау шарттарын аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің зацнамасында көзделген тәртіппен келісуді және сақтауды қамтамасыз етуге;

10) тасымалдаулардың келісілген көлемде болуын және теміржолмен тасымалдаудың өзге де параметрлерінің (шарттарының) теміржол көлігі инфрақүрылымы учаскелерінің тасу қабілетіне және (немесе) жүк өтетін маршрут бойынша теміржол станцияларының өңдеу қабілетіне сэйкес болуын қамтамасыз етуге;

11) инфрақүрылым операторына және (немесе) үшінші түлгаларга келтірілген залапды өтеуге;

12) шартта және аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

32. Инфрақүрылым операторыныц:

1) қозгалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдауға, оныц ішінде:

инфрақүрылым учаскелерінде пойыздар қозгалысы жылдамдығына уақытша және түрақты шектеулер белгілеуге;

автоматты түрде және көзбен шолып бақылау қүралдары арқылы техникалық бұзылулар табылган және пойыз жүріп келе жатқанда қозгалыс қауіпсіздігіне қатер төндіретін жылжымалы составтыц коммерциялық ақаулары анықталган жагдайда, станцияда, аралықта пойыздыц қозгалысын тоқтатуга;

инфрақұрылымның жүмысын қалпына келтіру үшін пойыздар қозғалысына кедергі келтіретін жағдайлар туындаган кезде тасымалдаушының ресурстарын (жылжымалы составын, персоналын) пайдалануға;

тасымалдаушыға пойыздардың қозғалыс қауіпсіздігі талаптарын, пойыздардың қозғалыс графигінің нормативтерін, пойыздарды құрастыру жоспары мен тәртібін, инфрақұрылым станциялары (желілік бөлімшелері) жұмысының технологиялық процестерін қамтамасыз етуге қатысты өкімдер (бұйрықтар, нұсқамалар, нұсқаулар, ескертулер және басқасын) беруге;

2) шарт жасасу сатысында тасымалдаушыдан теміржол көлігіндегі қауіпсіздік сертификатын, тасымалдауларды жүзеге асыру кезінде лицензиялауга жататын барлық қызмет түрлерін жүзеге асыруга арналган лицензияларды талап етуге;

3) шартты орындау сатысында тасымалдаушыдан теміржол көлігінің қауіпсіздік жүйесінің талаптарына сәйкестігін растайтын қүжаттарды талап етуге;

4) тасымалдаушы инфрақұрылым учаскесінің откізу қабілетінің бөлінген үлесін пойыздардың қозгалыс графигінде белгіленген көлемге қараганда толық емес колемде пайдаланган жагдайда, өткізу қабілетінің бөлінген үлесін (график тармақтарын) түзету бөлігінде шартқа өзгерістер мен толықтыруларды біржақты тәртіппен енгізуге;

5) тасымалдаушы инфрақүрылымды шарттьщ талаптарын бүза отырып пайдаланган жагдайда, тасымалдаушылардың жылжымалы составын оны тоқтатып қою үшін бос жол мүмкіндігі бар станцияга

немесе оқшау инфрақұрылымға көшіру (орнын ауыстыру) және тоқтатып қою туралы шешімдер қабылдауға;

6) мұндай фактілерді шарт талаптарын бұзу деп танымай, инфрақүрылым операторына байланысты емес себептер бойынша (көршілес (шекаралас) теміржол экімшіліктерін және (немесе) оқшау инфрақүрылым иелерін қоса алғанда, үшінші тұлғалардың кінэсінан) тасымалдаушының инфрақұрылымға қол жеткізуінен бас тартуға;

7) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туындаған жағдайда, сондай-ақ тотенше жағдай енгізілғен кезде және тасымалдауға кедергі келтіретін өзге де мән-жайлар кезінде теміржол қатынасының белгілі бір бағыттарында тасымалдауға байланысты қызметтер көрсетуді уақытша тоқтату немесе қызметтерді толық емес көлемде корсету туралы шешімді біржақты тәртіппен қабылдауға;

8) штаттан тыс жағдайлар туындаған кезде графиктің бөлінген тармақтарының күшін инфрақүрылымды қалпына келтіру үшін қажетті мерзімге жою арқылы инфрақүрылымға қол жеткізуді шектеуғе;

9) аумағында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында және (немесе) жасалған шарттарда белгіленген өзге де қүқықтарды іске асыруға қүқығы бар.

33. Инфрақүрылым операторы:

1) тасымалдаушылардың тасымалдауларды үйымдастыру бойынша ұсыныстарын, сондай-ақ инфрақүрылым қызметтерін көрсету үшін қажетті мәліметтер мен қүжаттарды қабылдауға және қарауға;

2) аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекет заңнамасының талаптарын, оның ішінде мемлекеттік құпияга (мемлекеттік сырларга) немесе таралуы шектелген мәліметтерге жататын мэліметтерді қамтитын ақпаратты таратуга белгіленген шектеулерді ескеріп, ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету талаптарын міндетті түрде сақтай отырып, осы Қагидаларға және Қол жеткізу қагидаларына сәйкес тасымалдарды үйымдастыру үшін қажетті көлемдегі ақпаратты тасымалдаушыларга уақтылы үсынуга;

3) Қол жеткізу қагидаларына сэйкес инфрақүрылымның техникалық және технологиялық қабілеті шеңберінде инфрақүрылымның өткізу қабілеттілігін бөлуге;

4) тасымалдаушыға келісілген қызметтер корсету мерзімдері мен талаптарының өзгеруіне экеп соғатын пойыздардың қозғалыс графигіндегі озгерістер туралы шартта козделген мерзімдерде және тэртіппен хабар беруге;

5) шартта айқындалган жагдайларда тасымалдаушыны инфрақүрылымдагы авариялар, зақымданулар және инфрақүрылымды пайдаланган кезде оз қызметін жүзеге асыру үшін тасымалдаушыга кедергі келтіруі мүмкін озге де мэн-жайлар туралы қүлақтандыруга;

6) тасымалдаушылардың коммерциялық (қызметтік) қүпиясын қүрайтын, инфрақүрылым қызметтерін корсету барысында инфрақүрылым операторына белгілі болган мәліметтердің қоргалуын қамтамасыз етуге;

7) қажетті техникалық қүралдарды жарамды жагдайда күтіп- үстауга және пойыздар қозгалысында табиги немесе техногендік аварияларға байланысты туындаган үзілістердің алдын алу және оларды жою бойынша шаралар қабылдауга;

8) шартта және аумагында инфрақұрылым орналасқан мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген озге де міндеттерді орындауға міндетті.

VII. Дауларды шешу тэртібі

34. Осы Қагидаларды қолдану барысында немесе қызметтер корсету барысында тасымалдаушы мен инфрақүрылым операторы арасында туындаган барлық даулар мен келіспеушіліктер келіссөздер жүргізу арқылы шешіледі.

35. Егер тасымалдаушы мен инфрақүрылым операторы келіссөздер барысында озара келісімге қол жеткізе алмаса, барлық даулар мен келіспеушіліктер аумагында инфрақүрылым орналасқан мүше мемлекетің заңнамасында белгіленген тэртіппен шешіледі.

Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде теміржол көлігінің инфрақұрылымдық қызметтерін көрсету қағидаларына

қосымша Теміржол көлігінің инфрақұрылымдық көрсетілетін қызметтерінің тізбесі

Р/с Беларусь Қазақстан Ресей

№ Республнкасы Республнкасы* Федерациясы* *

Инфрақұрылымды беру және тасымалдаушының тартқыш жылжымалы составын электрмен жабдықтауды қоса алғанда, пойыздардың қозғалысын (жүріп өтуін) жүзеге асыру үшін қажетті жұмыстарды орындау

Инфрақұрылымды беру және тасымалдаушының тартқыш жылжымалы составын электрмен жабдықтауды коса алганда, маневрлік қозғалыстар үшін қажетті жұмыстарды орындау

Пойыздардың қозғалыс қауіпсіздігін жәпе тасымалданатын жүктердің, багаждың және жүк-багаждың сақталуын қамтамасыз етуге бағыгталған техникалық және коммерцнялық

Инфрақұрылымды беру және пойыздардың қозғалысын (жүріп өтуін) жүзеге асыру үшін қажетті жұмыстарды орындау

Инфрақұрылымды беру және маневрлік қозғалыстар үшін қажетті жүмыстарды орындау

Инфрақүрылымды беру және тасымалдаушының тартқыш жылжымалы составын электрмен жабдықтауды коса алғанда, пойыздардың қозғалысын (жүріп өтуін) жүзеге асыру үшін қажетті жұмыстарды орындау

Инфрақұрылымды беру және тасымалдаушының тарткыш жылжымалы составын электрмен жабдықтауды коса алғанда, маневрлік қозғалыстар үшін қажетті жұмыстарды орындау

Пойыздардың қозғалыс қауіпсіздііін қамтамасыз етуге багытталған техннкалык және коммерциялық бақылау жөніндегі корсетілетін қызметтер

бақылау жөніндегі көрсетілетін қызметтер

* Оның ішінде Ресей Федерациясының аумағындағы Қазақстан Республикасына тиесілі инфрақұрылым учаскелері үшін;

** Оның ішінде Қазақстан Республикасының аумағындағы Ресей Федерациясына тиесілі инфрақұрылым учаскелері үшін.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 25 ҚОСЫМША

Сатып алуды реттеу тәртібі туралы ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бұдан әрі - Шарт) XXII бөліміне сэйкес эзірленген және сатып алуды реттеу тәртібін айқындайды.

2. Шарттың XXII бөлімінде және осы Хаттамада пайдаланылатын ұғымдар мынаны білдіреді:

«веб-портал» - сатып алу туралы ақпаратқа қол жеткізудің бірыңғай орнын беретін Интернет желісіндегі мүше мемлекеттің бірыңғай ресми сайты;

«тапсырыс беруші» - мемлекеттік орган, жергілікті өзін-өзі басқару органы, бюджеттік ұйым (оның ішінде мемлекеттік (муниципалдық) мекемелер), сондай-ақ мүше мемлекеттің сатып алу туралы үлттық зацнамасында айқындалган жагдайларда, осы заңнамага сэйкес сатып алуды жүзеге асыратын өзге де түлгалар. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы зацнамасында қызметі осы заңнамага сэйкес жүзеге асырылатын сатып алуды үйымдастырушыны құру (жүмыс істеуі) көзделуі мүмкін. Бүл ретте, сатып алуды үйымдастырушыга тапсырыс берушінің сатып алу туралы шартты (келісімшартты) жасасу жөніндегі функцияларын беруге жол берілмейді;

«сатып алу» - мемлекеттік (муниципалдық) сатып алу, бұл арқылы тапсырыс берушілердің тауарларды, жүмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алуы және мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында козделген жагдайларда, бюджет қаражаты, сондай-ақ озге қаражат есебінен озге де сатып алу, сондай-ақ сатып алу туралы шарттарды (келісімшарттарды) орындауга байланысты қатынастар түсініледі;

«сатып алу туралы ақпарат» - сатып алуды жүргізу туралы хабарлама, сатып алу туралы құжаттама (оның ішінде сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жобасы), осындай хабарламаларга, қүжаттамага енгізілетін озгерістер, сатып алу туралы қүжаттаманы түсіндіру, сатып алу процесінде жасалған хаттамалар, сатып алу рәсімінің нәтижесі туралы мэліметтер, сатып алу туралы шарттар (келісімшарттар) және осындай шарттарга жасалган қосымша келісімдер туралы мәліметтер, сатып алу туралы шарттьщ (келісімшарттың) орындалу нэтижесі туралы мэліметтер, мүше мемлекеттің сатып алу саласындагы уәкілетті, реттейтін және (немесе) бақылайтын билік органдарына шагымдардың түсуі туралы, олардың мазмүны және осындай шағымдарды қарау нәтижелері бойынша қабылданган шешімдер туралы, осындай органдар берген нүсқамалар туралы мәліметтер. Сатып алу туралы ақпарат веб- порталга міндетті түрде орналастыруга жатады;

«ұлттық режим» - эрбір мүше мемлекет сатып алу мақсаттары үшін мүше мемлекеттердің аумақтарынан шығарылатын тауарларга, жүмыстарга және көрсетілетін қызметтерге, осындай тауарларды үсынатын, жүмыстарды орындайтын және қызметтерді көрсететін мүше мемлекеттердің әлеуетті өнім берушілеріне және мүше мемлекеттердің өнім берушілеріне өз мемлекетінің аумагынан шыгарылатын тауарларга, жүмыстарга және көрсетілетін қызметтерге, сондай-ақ осындай тауарларды үсынатын, жүмыстарды орындайтын және қызметтерді көрсететін өз мемлекетінің элеуетті онім берушілері мен өнім берушілеріне үсынылатын режимнен кем емес қолайлы режимді қамтамасыз ететінін коздейтін режим. Тауардың шыгарылган елі Одақтың кедендік аумагында қолданылатын, тауарлардыц шыгарылган елін айқындау ережелеріне сэйкес айқындалады;

«электрондық сауда апаңының (электрондық алаң) операторы» - мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес электрондық сауда алаңына (электрондық алаңга), оның жүмыс істеуі үшін қажет бағдарламалық- аппараттық қүралдарга иелік ететін және (немесе) оның жүмыс істеуін қамтамасыз ететін, заңды түлга немесе кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын жеке түлға;

«өнім беруші» - өнім беруші, орындаушы не мердігер болып табылатын және сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасалган түлға;

«элеуетті онім беруші» - кез келген заңды түлға немесе кез келген жеке тұлға (оныц ішінде дара кәсіпкер);

«электрондық сауда алаңы (электрондық алаң)» - электрондық форматта сатып алу жүргізу үшін мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында белгіленген тэртіппен айқындалған Интернет желісіндегі сайт. Бүл ретте, мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында электрондық сауда алаңы (электрондық алаң) веб-портал болып табылады деп белгіленуі мүмкін, сондай-ақ электрондық сауда алаңдарының (электрондық алаңдардың) шектеулі саны айқындалуға тиіс;

«электрондық сатып алу форматы» - Интернет желісін, веб- порталды және (немесе) электрондық сауда алаңын (электрондық алаңды), сондай-ақ багдарламалық-аппараттық құралдарды пайдалана отырып жүзеге асырылатын сатып алуды үйымдастыру және өткізу рәсімі.

3. Осы Хаттаманы қолдану кезінде, егер мүше мемлекет заңнамасының ережелерінен осы Хаттамада белгіленгеннен озге магына болмаса, мүше мемлекеттің заңнамасын осы Хаттамага сэйкес келтіру талап етілмейді.

II. Сатып алу саласына қойылатын талаптар

4. Мүше мемлекеттерде сатып алу мынадай тәсілдермен жүргізіледі:

ашық конкурс, ол оның ішінде екі кезеңді рәсімдерді және алдын ала біліктілік іріктеуді (бүдан әрі - конкурс) көздеуі мүмкін; баға ұсыныстарын сүрату (баға белгіленімдерін сүрату);

ұсыныстарды сүрату (егер бүл мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында көзделсе);

ашық электрондық аукцион (бүдан әрі - аукцион); биржалық сауда-саттық (егер бүл мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында көзделсе);

бір көзден не жалгыз өнім берушіден (орындаушыдан, мердігерден) сатып алу.

Мүше мемлекеттер конкурсты және аукционды электрондық форматта ғана өткізуді қамтамасыз етеді және сатып алудың басқа тәсілдерін жүзеге асыру кезінде электрондық форматқа көшуге үмтылады.

5. Конкурс өткізу арқылы сатып алу осы Хаттамаға №1 қосымшаның 1-4-тармақтарында козделген талаптар ескеріле отырып жүзеге асырылады.

6. Бага ұсыныстарын сүратуды (бага белгіленімдерін сүратуды) жүргізу арқылы сатып алу осы Хаттамаға №1 қосымшаның 5-тармағында козделген талаптар ескеріле отырып жүзеге асырылады.

7. Үсыныстар сүратуды жүргізу арқылы сатып алу осы Хаттамага №1 қосымшаның 6-тармағында козделген талаптар ескеріле отырып, осы Хаттамага №2 қосымшада козделген жағдайларда, сондай-ақ егер бүл мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында белгіленсе, осы Хаттамаға № 3 қосымшаның

10, 42, 44, 47, 59 және 63-тармақтарында козделген жагдайларда жүзеге асырылады.

8. Аукцион жургізу арқылы сатып алу осы Хаттамага №4 қосымшаға сэйкес, осы Хаттамага №1 қосымшаның 7 және 8-тармақтарында козделген талаптар ескеріле отырып жүзеге асырылады.

Мүше мемлекет сатып алу туралы оз зацнамасында аукцион өткізу арқылы сатып алу жүзеге асырылатын тауарлардыц, жүмыстардыц және көрсетілетін қызметтердіц негүрлым ауқымды тізбесін белгілеуге қүқылы.

9. Тауар биржасында биржа тауарларын (оныц ішінде, осы Хаттамага № 4 қосымшада козделген тауарларды) сатып алу жүзеге асырылуы мүмкін.

Мүше мемлекет оз зацнамасында сатып алу жүзеге асырылуы мүмкін тауар биржаларын айқындауга қүқылы.

10. Бір козден не жалгыз өнім берушіден (орындаушыдан, мердігерден) сатып алу осы Хаттамага № 3 қосымшада козделген жагдайларда, осы Хаттамага №1 қосымшаныц 10-тармагында корсетілген талаптар ескеріле отырып жүзеге асырылады.

Мүше мемлекет сатып алу туралы оз зацнамасында осы Хаттамага №3 қосымшада козделген тауарлардыц, жүмыстардыц және көрсетілетін қызметтердіц тізбесін қысқартуга қүқылы.

11. Мүше мемлекет сатып алу туралы оз зацнамасында сатып алуды жүзеге асыру аяқталганга дейін әлеуетті онім берушілер туралы ақпараттыц қүпиялылыгын сақтау қажеттілігіне байланысты сатып алуды жүзеге асыру ерекшеліктерін, сондай-ақ айрықша жагдайларда 2 жылдан аспайтын мерзімге - тауарлардыц, жұмыстардың және көрсетшетін қызметтердщ жекелеген түрлерін сатып алуды жүзеге асыру ерекшеліктерін біржақты тэртіппен белгілеуге қүқылы.

Осындай ерекшеліктерді белгілеуге қатысты шешімдер мен әрекеттер осы Хаттаманыц 32-33-тармақтарында көзделген тэртіппен қабылданады.

12. Тапсырыс беруші сатып алуды дербес не сатып алуды үйымдастырушының қатысуымен жүзеге асырады (егер мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында сатып алуды үйымдастырушының жүмыс істеуі көзделген болса).

13. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында жосықсыз өнім берушілердің тізілімін қалыптастыру және жүргізу көзделуге тиіс, оган:

сатып алу туралы шарттар (келісімшарттар) жасасудан жалтарған элеуетті өнім берушілер туралы;

олармен жасасқан сатып алу туралы шарттар (келісімшарттар) бойынша оз міндеттемелерін орындамаган не тиісінше орындамаған онім берушілер туралы;

орындау барысында өнім беруші сатып алу туралы қүжаттамада белгіленген әлеуетті өнім берушілерге, онім берушілерге қойылатын талаптарға сэйкес келмейтіні немесе оның нәтижесінде осындай шарт жасалған сатып алу рәсімініц жеңімпазы болуына мүмкіндік берген, өзінің осындай талаптарға сэйкес келетіні туралы анық емес ақпарат бергені анықталса, тапсырыс берушілер сатып алу туралы шарттарды

(келісімшарттарды) біржақты тәртіппен бұзган өнім берушілер туралы мәліметтер енгізіледі.

Мүше мемлекеттің сатып алу туралы зацнамасында мүше мемлекеттің жосықсыз өнім берушілері тізіліміне осындай тізілімге енгізілген түлганың қүрылтайшылары, алқалы атқарушы органдардың мүшелері, жалғыз атқарушы органының функцияларын орындайтын түлгалары туралы мәліметтерді енгізу көзделуі мүмкін.

Жосықсыз өнім берушілер тізіліміне енгізу осы тармақтың екінші - тортінші абзацтарында козделген мәліметтер расталған (фактілер анықталган) кезде, мүше мемлекет сотының және (немесе) сатып алу саласындагы уәкілетті реттейтін және (немесе) бақылайтын билік органының шешімі негізінде 2 жыл мерзімге жүзеге асырылады.

Өзі туралы мәліметтер жосықсыз онім берушілер тізіліміне енгізілген түлга осы тізілімге енгізілгеніне сот тэртібімен шагымдануға қүқылы.

Мүше мемлекеттіц сатып алу туралы зацнамасында осы Хаттамага № 3 Қосымшаныц 1 және 6-тармақтарына сэйкес айқындалган элеуетті онім берушілер мен өнім берушілерді жосықсыз онім берушілер тізіліміне енгізу болігінде ерекшелік көзделуі мүмкін.

14. Мүше мемлекеттіц сатып алу туралы зацнамасында осы мүше мемлекеттіц жосықсыз онім берушілері тізілімінде және (немесе) басқа мүше мемлекеттердіц жосықсыз онім берушілері тізілімдерінде қамтылган мэліметтерді негізге ала отырып, тапсырыс берушініц сатып алуга қатысуга жіберуді жүзеге асыру қүқыгы немесе міндеті көзделуі мүмкін.

15. Мүше мемлекеттер сатып алуға қатысуды:

1) сатып алу туралы өз заңнамасына сэйкес, тауарлардың, жұмыстардың және көрсетілетін қызметтердің жекелеген түрлерін сатып алу кезінде әлеуетті өнім берушілерге және өнім берушілерге қойылатын қосымша талаптар белгілеу арқылы;

2) осы Хаттамада белгіленген өзге де жагдайларда шектейді.

16. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында:

1) сатып алу шарттарына әлеуетті өнім берушілерге және өнім берушілерге қойылатын кез келген өлшенбейтін сандық және (немесе) әкімшілендірілмейтін талаптарды енгізуге;

2) сатып алу туралы қүжаттама талаптарына сэйкес келмейтін әлеуетті өнім берушілерді сатып алуга қатысуга жіберуге;

3) сатып алуды жүргізу хабарламасында және (немесе) сатып алу туралы қүжаттамада көзделмеген негіздемелер бойынша әлеуетті өнім берушілерді сатып алуга қатысуға жіберуден бас тартуға тыйым салу белгіленеді.

17. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында козделген жагдайларды қоспаганда, әлеуетті өнім берушілерден және өнім берушілерден сатып алуга қатысқаны үшін төлемақы алуга жол берілмейді.

18. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында әлеуетті өнім берушілерге және өнім берушілерге қойылатын, сатып алуга қатысуга өтінімді қамтамасыз ету, сондай-ақ сатып алу туралы шарттың (келісімшарттын) орындалуын қамтамасыз ету туралы талаптар белгіленуі мүмкін.

Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында сатып алуға қатысуға өтінімді қамтамасыз ету, сондай-ақ сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) орындалуын қамтамасыз ету мөлшері мен нысаны белгіленеді. Бүл ретте, сатып алу туралы шартта (келісімшартта) аванс төлемі көзделген жағдайды қоспаганда, сатып алуға қатысуға өтінімді қамтамасыз ету мөлшері - сатып алу туралы шарттьщ (келісімшарттың) бастапқы (ең жоғарғы) бағасының 5 пайызынан (сатып алудың бағдарланатын құнынан), ал сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) орындалуын қамтамасыз ету - сатып алу туралы шарттьщ (келісімшарттың) бастапқы (ең жоғарғы) бағасының 30 пайызынан (сатып алудың багдарланатын құнынан) аспауға тиіс. Мұндай жагдайда, сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) орындалуын қамтамасыз ету мөлшері - аванс мөлшерінің кемінде 50 пайызын құрауға тиіс.

Егер сатып алу туралы шарт (келісімшарт) өнім берушіге аванс беру туралы талапты қамтыған жагдайда, өнім беруші одан бас тартуға құқылы.

Мүше мемлекеттің сатып any туралы заңнамасында сатып алуга қатысуға өтінімді қамтамасыз етудің және сатып алу туралы шарттьщ (келісімшарттың) орындалуын қамтамасыз етудің кемінде 2 тәсілі (түрі) белгіленуге тиіс.

Бүл ретте, сатып алуға қатысуға өтінімді қамтамасыз ету және сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) орындалуын қамтамасыз ету ретінде, оның ішінде мыналар:

тапсырыс берушінің не, егер бұл мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында белгіленген болса, сатып алуды ұйымдастырушының, электрондық сауда алаңы (электрондық алаң) операторының банктік шотына енгізілетін кепілдік ақшалай жарна; банк кепілдігі қабылданады.

Сатып алу мақсаты үшін банктік кепілдіктерге қойылатын талаптар мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленеді.

Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасы осындай заңнамада козделген жағдайларда, әлеуетті өнім берушілерге және өнім берушілерге олардың сатып алуга қатысуга өтінімді қамтамасыз етуін және сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) орындалуын қамтамасыз етуін уақтылы қайтаруды қамтамасыз етуге тиіс.

19. Сатып алу туралы қүжаттамаға және өзге қүжаттарға сатып алуды жүргізу кезінде - сатып алу объектісінің сипаттамаларын бейнелеудің барынша дәл басқа тәсілі болмаган (мұндай жағдайларда сатып алушы сатып алу туралы қүжаттамага «немесе баламасы (сол тектес)» деген сияқты сөздерді қосады) жагдайларды қоспаганда, тауар белгілеріне, қызмет корсету белгілеріне, фирмалық атауларына, патенттерге, пайдалы модельдерге, онеркэсіптік үлгілерге, тауардың шыгарылган жерінің атауына, өндірушіге немесе өнім берушіге талаптар немесе нүсқамалар қосылмауга тиіс. Сатып алынатын тауардың осындай тауарлардың үйлесімділігін қамтамасыз ету қажет болган кезде (оның ішінде, негізгі (белгіленген) жабдықты толық жабдықтау, жаңгырту және толық жарақтандыру) тапсырыс беруші пайдаланатын тауармен үйлеспейтіні - ерекшелік болып табылады.

Тапсырыс беруші хапықаралық шарттарда және Одақ құқығын қүрайтын актілерде және (немесе) мүше мемлекеттің зацнамасында көзделген техникалық регламенттерге, стандарттарға және өзге де талаптарға сэйкес айқындалған, сатып алу объектісінің техникалық және сапалық сипаттамаларына қатысты стандарттық көрсеткіштерді, талапты, шарттық белгілеулерді және терминологияны белгілеуге құқылы.

20. Сатып алудың нәтижелеріне өздері мүдделі жеке түлғалар (оның ішінде конкурсқа, аукционға, баға үсыныстарын сүратуға (баға белгіленімдерін сүратуға) немесе үсыныстарды сүратуға қатысуға өтінімдер берген жеке түлғалар), конкурсқа, аукционға, баға ұсыныстарын сүратуға (баға белгіленімдерін сүратуға) немесе ұсыныстар сүратуға қатысуға өтінімдер берген әлеуетті өнім берушілер қызметкерлері не әлеуетті өнім берушілер (оның ішінде әлеуетті өнім берушілердің қатысушылары (акционерлері), олардың басқару органдарының қызметкерлері және әлеуетті өнім берушілердің кредиторлары болып табылатын жеке тұлғалар) өздеріне ықпал етуге қабілетті жеке тұлғалар, сондай-ақ сатып алу саласында бақылауды тікелей жүзеге асыратын сатып алу саласындагы мүше мемлекеттің уәкілетті реттейтін және (немесе) бақылайтын билік органдарының лауазымды түлғалары комиссия (оның ішінде конкурстық, аукцондық және белгіленімдік) мүшелері бола алмайды.

21. Сатып алу туралы шарт (келісімшарт) мынадай міндетті талапты:

1) сатып алу туралы осындай шартта (келісімшартта) козделген міндеттемелерді орындамаганы немесе тиісінше орындамағаны үшін тараптардың жауаптылығын;

2) ақы төлеу тәртібін, сондай-ақ тапсырыс берушінің сатып алу нәтижесінің сатып алу туралы шартта (келісімшартта) белгіленген талаптарға сәйкестігіне (оның ішінде, саны (көлемі), жиынтығы, сапасы бойынша қабылдап алуды жүзеге асыру тәртібі туралы қамтуға тиіс.

22. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында мыналарға:

1) мүше мемлекеттің заңнамасында көзделмеген жағдайларда, элеуетті өнім берушілердің және өнім берушілердің санын шектеуге әкеп соғатын, сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) талаптарын белгілеуге;

2) сатып алу туралы шарт (келісімшарт) бойынша міндеттемелерді басқа тарап тиісінше орындамаған және осындай заңнамада көзделмеген жағдайларда, тапсырыс берушілердің және өнім берушілердің шарттық міндеттемелерді орындаудан біржақты бас тартуына;

3) осындай заңнамада козделген жағдайларды қоспағанда, шарттық міндеттемелердің орындалу талаптарының өзгеруіне, оның ішінде сатып алу туралы шарт (келісімшарт) бағасының өзгеруіне тыйым салу көзделуге тиіс. Сатып алу туралы шарттьщ (келісімшарттың) бағасын пропорционалды төмендетпейінше рмиішшиі-1 тауарлардың санын, жүмыстар колемін, көрсетілетін қызметтерді азайтуға жол берілмейді.

23. Мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген жағдайларда, бірнеше өнім берушілермен сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасасуға жол беріледі.

24. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында тауарды немесе жүмысты сатып алуды, кейіннен қызмет көрсетуді, қызмет мерзімі ішінде пайдалануды, жеткізілген тауарды немесе жүмысты орындау нәтижесінде қүрылған объектіні (өмірлік цикл шарты (келісімшарты)) жөндеуді және кәдеге жаратуды көздейтін сатып алу туралы шартты (келісімшартты) жасасу туралы талап белғіленуі мүмкін.

25. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында нақты сатып алуға қатысты сатып алу туралы қүжаттың ажырамас бөлігі болып табылатын сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жобасына оны орындаудың (оның ішінде, сатып алу объектісіне байланысты емес) қосымша талаптарын енгізу қажеттігі көзделуі мүмкін.

26. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында әлеуетті өнім берушінің және (немесе) өнім берушінің сатып алу туралы шарт (келісімшарт) бойынша тапсырыс берушіге барлық бірлесіп орындаушылар және қосалқы мердігерлер туралы ақпаратты беру міндеті көзделуі мүмкін.

27. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында сатып алу туралы шартты (келісімшартты) банктік сүйемелдеу көзделуі мүмкін.

28. Мүше мемлекеттер сатып алу туралы шарттарды (келісімшарттарды) электрондық форматта жасауға 2016 жылға дейін көшуге ұмтылады.

29. Мүше мемлекеттер ақпараттық ашықтықты және сатып алу айқындығын қамтамасыз етеді, оның ішінде мыналар арқылы:

1) әрбір мүше мемлекеттің веб-портал қүруы;

2) сатып алу туралы ақпаратты, жосықсыз өнім берушілер тізілімін (оның ішінде, орыс тілінде) веб-порталда жариялау (орналастыру);

3) мүше мемлекеттің сатып алу саласындағы нормативтік қүқықтық актілерін (оның ішінде, орыс тілінде) веб-порталда жариялау (орналастыру);

4) электрондық сауда алаңдарының (электрондық алаңдарды) шектелген санын және (немесе) веб-порталды - электрондық форматта сатып алу туралы ақпаратқа және егер мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында бүл козделген болса, осындай сатып алуга байланысты электрондық көрсетілетін қызметтерге рүқсат берудің бірыңғай орны ретінде анықтау;

5) веб-порталда жарияланатын (орналастырылатын) сатып алу туралы ақпаратқа, жосықсыз өнім берушілердің тізілімі мен мүше мемлекеттің сатып алу саласындағы нормативтік қүқықтық актілеріне кедергісіз және тегін қол жеткізуді ұйымдастыру, сондай-ақ осындай ақпарат, тізілім мен акті бойынша мәліметтерді барынша кеңінен іздеуді қамтамасыз ету арқылы қамтамасыз етеді.

III. Үлттық режим және оны қамтамасыз ету ерекшеліктері

30. Мүше мемлекеттердің эрқайсысы басқа мүше мемлекеттердің аумақтарынан шығатын тауарларға, жүмыстарға және көрсетілетін қызметтерге қатысты, сондай-ақ осындай тауарларды, жүмыстарды және көрсетілетін қызметтерді үсынатын басқа мүше мемлекеттердің әлеуетті өнім берушілері мен өнім берушілеріне қатысты сатып алу саласындағы үлттық режимді қамтамасыз етеді.

31. Мүше мемлекет сатып алу туралы оз зацнамасында белгіленген біржақты тәртіппен ерекше жағдайларда ұлттық режимнен кемінде 2 жыл мерзімге алып тастауларды белгілеуге қүқылы.

32. Мүше мемлекеттің сатып алу саласындағы уәкілетті реттейтін және (немесе) бақылайтын билік органы күні бүрын, бірақ осы Хаттаманыц 31-тармағына сэйкес, алып қоюды белгілеу туралы актіні қабылдаған күнге дейін 15 күнтізбелік күннен кешіктірмей жазбаша нысанда Комиссияны және эрбір мүше мемлекетті оны қабылдау қажеттігін негіздей отырып, осындай актіні қабылдағаны туралы хабардар етеді.

Осындай хабарламаны алган мүше мемлекет тиісті консультациялар жүргізу туралы үсыныспен, оны жіберген органға жүгіне алады.

Корсетілген хабарламаны жіберген мүше мемлекет консультациялар жүргізуден бас тарта алмайды.

33. Комиссия осы Хаттаманыц 31-тармагына сэйкес муше мемлекет қабылдаған, алып қоюды белгілеу туралы актінің күшін жою жою қажеттігі туралы шешімді - оны қабылдаған күнінен бастап

1 жыл ішінде қабылдауға құқылы.

Комиссия көрсетілген актінің күшін жою қажеттігі туралы шешім қабылдаған жағдайда, шешім қабылдаған мүше мемлекет

2 айлық мерзімде осындай актіге тиісті өзгерістер енгізуді (күші жойылды деп тануды) қамтамасыз етеді.

Комиссияның осы Хаттаманыц 31-тармағына сэйкес актілерді қабылдау туралы хабарламаларды және олардың күшін жою мәселелері бойынша мүше мемлекеттердің өтініштерін қарауы, сондай-ақ Комиссияның осындай актілердің күшін жою қажеттігі туралы шешім қабылдауы Комиссия айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

Осы Хаттаманыц 31-тармағына сэйкес қабылданған актініц күшін жою қажеттігі туралы Комиссия шешімі күшіне енген күннен бастап 2 ай өткеннен кейін, өзіне қатысты көрсетілген шешім шығарылған мүше мемлекет оны орындамаған жағдайда, мүше мемлекеттердіц әрқайсысы біржақты тәртіппен осындай мүше мемлекетке үлттық режимді қолданбауға қүқылы. Бүл туралы хабарлама Комиссияға және мүше мемлекеттердіц эрқайсысына дереу жіберіледі.

34. Егер мүше мемлекет Шарттыц XXII бөлімінде және осы Хаттамада козделген міндеттемелерді орындамаса, басқа мүше мемлекеттер Комиссияга жүгінуге құқылы. Комиссия қарау нәтижелері бойынша мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

бұзушылық фактісінің болмауы;

бұзушылық фактісін және мүше мемлекеттің анықталған бүзушылықты жою қажеттігін тану.

Егер анықталган бүзушылықты жою қажеттігі туралы шешім қабылданган күннен бастап 2 ай өткеннен кейін, өзіне қатысты осындай шешім шыгарылған мүше мемлекет оны орындамаса, басқа мүше мемлекеттердің әрқайсысы біржақты тэртіпте осындай мүше мемлекетке үлттық режимді қолданбауға қүқылы.

Бүл туралы хабарлама Комиссияга және мүше мемлекеттердің әрқайсысына дереу жіберіледі.

IV. Сатып алуга қатысу кезінде түлгалардың қүқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету

35. Мүше мемлекеттердің әрқайсысы сатып алу туралы өз заңнамасын бүзушылықтардың алдын алу, анықтау және жолын кесу бойынша шаралар қабылдайды.

36. Сатып алу саласында түлгалардың қүқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету көлемі Шарттың XXII бөлімінде, осы Хаттамада және мүше мемлекеттің сатып алу туралы өз заңнамасында анықталады.

37. Сатып алу саласында түлгалардың қүқықтарын және заңды мүдделерін қамтамасыз ету, сондай-ақ сатып алу туралы мүше мемлекет өз заңнамасының сақталуын бақылауды жүзеге асыру мақсатында, мүше мемлекеттердің әрқайсысы өз заңнамасына сэйкес, сатып алу саласында уәкілетті реттейтін және (немесе) бақылайтын билік органдарының болуын қамтамасыз етеді. Бүл ретте, осы функцияларды бір органның орындауына рүқсат беріледі, оның құзыретіне, атап айтқанда, мыналар:

1) сатып алу саласында бақылауды (оның ішінде, тексеру жүргізу арқылы) жүзеге асыру;

2) сатып алу туралы мүше мемлекеттің заңнамасын бұзатын сатып алуды жүзеге асыру кезінде, тапсырыс берушілердің, сатып алуды үйымдастырушылардың, электрондық сауда алаңдары (электрондық алаңдар) операторларының, веб-порталдар, тауар биржалары операторларының, комиссиялардың және өзге де түлғалардың шешімдері мен әрекеттеріне (әрекетсіздіктеріне) қатысты шағымдар мен өтініштерді қарау жатады. Бүл ретте, сатып алуға қатысуға өтінімдер беру мерзімі аяқталғанға дейін қабылданған (жасалған), сатып алуларды жүзеге асыру кезінде, тапсырыс берушілердің, сатып алуды үйымдастырушылардың, электрондық сауда алаңдары (электрондық алаңдар) операторларының, веб- порталдар, тауар биржалары операторларының, комиссиялардың және өзге де түлғалардың шешімдері мен әрекеттеріне (әрекетсіздіктеріне) кез келген әлеуетті өнім беруші ғана емес, өзге де түлға сатып алу туралы мүше мемлекеттің заңнамасымен белгіленген тэртіпте шағымдануға қүқылы;

3) мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасын бүзушылықтардың алдын алу және анықтау, сондай-ақ көрсетілген бұзушылықтарды болғызбау бойынша (оның ішінде, орындау үшін міндетті осындай бүзушылықтарды жою туралы нүсқама беру және осындай бүзушылықтар үшін кінэлі түлгаларды жауапқа тарту) шаралар қабылдау;

4) жосықсыз өнім берушілер тізілімін қалыптастыру және жүргізу жатады.

V. Сатып алу тиімділігін арттыратын және әлеуметтік функцияларды іске асыруға багытталган шараларды қамтамасыз ету

38. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы үлттық заңнамасымен сатып алуды жоспарлау туралы талап белгіленеді.

39. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы үлттық зацнамасында сатып алу тиімділігін арттыратын мынадай нормалар:

1) сатып алынатын тауарларга, жүмыстарга және көрсетілетін қызметтерге (оның ішінде тауарлардыц, жүмыстардың және көрсетілетін қызметтердің шекті багасына) және (немесе) тапсырыс берушілердің функцияларын қамтамасыз етуге нормативтік шығындарына қойылатын талаптарды белгілеу жолымен сатып алуды нормалау;

2) сатып алуға қогамдық бақылауды және оны қогамдық талқылауды жүзеге асыру;

3) демпингке қарсы шаралар қолдану;

4) сарапшыларды, сараптамалық ұйымдарды тарту көзделуі мүмкін.

40. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында көзделген жағдайларда және тәртіппен қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелері мен кәсіпорындарына, мүгедектер үйымдарына, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне, сондай-ақ элеуметтік бағдарланған коммерциялық емес үйымдарға сатып алуды жүзеге асыру кезінде артықшылық белгіленуі мүмкін.

Осындай артықшылық туралы ақпаратты тапсырыс беруші сатып алуды жүргізу туралы хабарламада және сатып алу туралы құжаттамада көрсетеді.

41. Сатып алу саласындағы құқық қолдану практикасының, ақпарат алмасудың, заңнаманы жетілдіру мен үйлестірудің, әдістемелік материалдарды бірлесіп әзірлеудің неғүрлым өзекті мәселелерін талқылау үшін Комиссия мүше мемлекеттердің сатып алу саласындағы уэкілетті реттейтін және (немесе) бақылайтын билік органдарымен бірлесіп, жылына кемінде 3 рет басшылар және сарапшылар деңгейінде кеңес өткізеді.

Сатып алуды реттеу тәртібі туралы хаттамаға

№ 1 қосымша

Конкурсты, баға үсыныстарын сұратуды (баға белгіленімдерін сұратуды), ұсыныстарды сұратуды, акционды және бір көзден не жалғыз өнім берушіден (орындаушыдан, мердігерден) сатып алуды үйымдастыруға және өткізуге қойылатын

талаптар

1. Конкурс, оның ішінде электрондық құжат нысанында конкурсқа қатысуға өтінімдер беруді көздейтін электрондық форматта жүргізіледі.

Сатып алу туралы шартты (келісімшартты) орындаудың ең үздік талаптарын үсынған әлеуетті онім беруші конкурс жеңімпазы деп танылады.

Багалау критерийлерін, сондай-ақ өнім берушіні объективті емес және (немесе) әкімшілендірілмейтін айқындауга экеп соқтыратын, мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасына сәйкес келмейтін конкурсқа қатысуга өтінімдерді багалау және салыстыру тэртібін белгілеуге жол берілмейді.

2. Конкурс мынадай талаптар ескеріле отырып өткізіледі:

1) конкурстық қүжаттаманы бекіту;

2) конкурстық комиссия қүрамын бекіту;

3) конкурс өткізу туралы хабарламаны және конкурстық қүжаттаманы мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында

көзделген мерзімдерде, бірақ конкурсқа қатысуға арналған өтінімдерді беру аяқталатын күнге дейін кемінде күнтізбелік 15 күн бүрын веб-порталда жариялау (орналастыру). Конкурс өткізу туралы хабарламаға және (немесе) конкурстық қүжаттамага өзгерістер енгізген жағдайда, конкурсқа қатысуға өтінімдерді беру мерзімі - енгізілген өзгерістер веб-порталда жарияланған (орналастырылған) күннен бастап конкурсқа қатысуға арналған өтінімдерді беру аяқталатын күнге дейін мүндай мерзім кемінде күнтізбелік 10 күнді құрайтындай етіп ұзартылуға тиіс. Бүл ретте, сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) нысанасын өзгертуге жол берілмейді;

4) конкурстық құжаттаманың ережелерін түсіндіруі және мүндай түсіндірулерді конкурсқа қатысуға өтінімдерді беру аяқталатын күнге дейін кемінде күнтізбелік 3 күн бүрын веб-порталда жариялау (орналастыру). Сүрау салу бойынша конкурстық қүжаттаманың ережелерін түсіндіру оны алған жағдайда, конкурсқа қатысуға өтінімдерді беру аяқталатын күнге дейін күнтізбелік 5 күннен кешіктірілмей жүзеге асырылады;

5) конкурсқа қатысуға өтінімдерді электрондық сауда алаңына (электрондық алаңда) және (немесе) веб-порталға электрондық қүжат нысанында беру;

6) әлеуетті өнім берушілерді конкурсқа қатысуға жіберу мақсатында, конкурстық қүжаттаманың талаптарына сэйкес келетін өтінімдерді айқындау үшін конкурсқа қатысуға өтінімдерді конкурстық комиссияның ашуы, қарауы;

7) конкурсқа қатысуға өтінімдерді ашудың және әлеуетті өнім берушілерді конкурсқа қатысуға жіберудің хаттамаларын веб- порталда жариялау (орналастыру) және эрбір әлеуетті өнім берушіге осындай өтінімдерді ашу, қарау және жіберу нәтижелері туралы конкурстық комиссия тиісті шешімдерді қабылдаған күннен кейінгі күннен кешіктірмей хабар беру;

8) конкурсқа қатысуға жіберілген әлеуетті онім берушілер үсынган, конкурсқа қатысуға өтінімдерді багалау, салыстыру, сондай- ақ конкурс жеңімпазын айқындау және тиісті хаттаманы веб-порталда жариялау (орналастыру), эрбір әлеуетті өнім берушіге осындай багалау, салыстыру және конкурс жеңімпазын айқындау нәтижелері туралы конкурстық комиссия тиісті шешімдер қабылдаган күннен кейінгі күннен кешіктірмей хабар беру;

9) конкурс жеңімпазы деп айқындалган әлеуетті өнім берушінің конкурсқа қатысуга өтінімінде және конкурстық қүжаттамада көрсетілген талаптарда, конкурс жеңімпазын айқындау туралы шешім қабылданған күннен бастап күнтізбелік 10 күннен немесе 10 жүмыс күнінен кейін және күнтізбелік 30 күннен кешіктірмей сатып алу туралы шартты (келісімшартты) жасасу немесе мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында айқындалған жағдайларда конкурсты өтпеді деп тану. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында сатып алу туралы шартты (келісімшартты) орындаудың ең үздік талаптарын үсынган әлеуетті өнім берушімен сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасасу қажеттігін негізге ала отырып, тапсырыс беруші мен әлеуетті өнім берушінің арасындагы сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасасу тэртібі мен кезектілігі, сондай-ақ конкурс өтпеді деп танылған жагдайда, тапсырыс берушінің іс-қимылдар тәртібі белгіленеді.

10) конкурс нәтижелері туралы мәліметтерді электрондық сауда алаңында (электрондық алаңда) және (немесе) веб-порталда жариялау (орналастыру) және әрбір әлеуетті онім берушіге конкурс қорытындылары туралы конкурстық комиссия тиісті шешімдер қабылдаған күннен кейінгі күннен кешіктірмей хабар беру.

3. Алдын ала біліктілік іріктеуді көздейтін конкурсты жүргізу кезінде мынадай ерекшеліктер ескеріле отырып, осы Қосымшаның 1 және 2-тармақтарында көрсетілген талаптар қолданылады:

1) конкурс жеңімпазы алдын ала біліктілік іріктеуден өткен әлеуетті өнім берушілер арасынан айқындалады;

2) қосымша талаптар алдын ала біліктілік іріктеуді жүзеге асыру үшін әлеуетті өнім берушілерге және өнім берушілерге қолданылады және конкурсқа қатысуға өтінімдерді багалау және салыстыру критерийі ретінде пайдаланыла алмайды.

4. Мүше мемлекеттің заңнамасында айқындалган жағдайларда және тәртіппен конкурс екі кезеңдік рәсімдер пайдаланыла отырып өткізілуі мүмкін.

Екі кезеңдік рәсімдер пайдаланылган конкурстың бірінші кезсңіндс тапсырыс берушінің техникалық тапсырмаларына сәйкес эзірленген, элеуетті өнім берушілердің техникалық үсыныстары негізінде сатып алынатын тауарлардыц, жұмыстардың және көрсетілетін қызметтердің техникалық ерекшеліктерін сарапшының (сарапшы комиссияның) қалыптастыруы жөніндегі іс-шаралар жүргізіледі.

Екі кезеңдік рэсімдер пайдаланылған конкурстың екінші кезеңінде осы Қосымшаның 1 және 2-тармақтарында көрсетілген талаптар ескеріле отырып, конкурсты жүргізу үшін козделген іс- шаралар өткізіледі.

5. Баға ұсыныстарын сүрату (бага белгіленімдерін сүрату) тәсілін қолдану үшін, оның ішінде Сатып алуды реттеу тәртібі туралы хаттамаға (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 25 қосымша) № 2 және 4 қосымшаларга сэйкес тізбелер бойынша тауарларды, жүмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу кезінде, мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) шекті бастапқы (ең жогары) багасы (сатып алудың багдарлы қүны) айқындалады.

Бага ұсыныстарын сүрату (бага белгіленімдерін сүрату) жеңімпазы деп сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) ең томен багасын ұсынган элеуетті онім беруші танылады.

Мүше мемлекеттердің кез келгені бага ұсыныстарын сұратудан (баға белгіленімдерін сүратудан) аукциондарды артықшылықпен өткізуге көшуге үмтылады.

Бага ұсыныстарын сүрату (бага белгіленімдерін сүрату) тэсілімен сатып алуды өткізу кезінде веб-порталда, оның мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында белгіленген мерзімде, бірақ бага үсыныстарын сүратуға (бага белгіленімдерін сүратуга) қатысуға өтінімдер беру аяқталатын күнге дейін кемінде 4 жүмыс күні бұрын оның өткізілетіні туралы хабарлама жарияланады (орналастырылады).

Баға ұсыныстарын сұратуды (баға белгіленімдерін сүратуды) жүргізу барысында жасалган комиссия хаттамалары электрондық сауда алаңында (электрондық алаңда) және (немесе) веб-порталда жарияланады (орналастырылады) және Бага белгілеу комиссиясы қабылдаган шешімдер туралы хабарламалар эрбір элеуетті өнім берушіге шешімдерді қабылдаған күннен кейінгі күннен кешіктірілмей жіберіледі.

6. Үсыныстар сүратуды жүргізу арқылы сатып алу Сатып алуды реттеу тәртібі туралы хаттамага № 2 қосымшада козделген тауарларга, жүмыстарга және көрсетілетін қызметтерге қатысты жүзеге асырылуы мүмкін (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 25 қосымша).

Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасына сэйкес сатып алу туралы шартты (келісімшартты) орындаудың ең үздік талаптарын үсынган элеуетті өнім беруші ұсыныстар сүратудың жеңімпазы деп танылады.

Ұсыныстар сүратуды жүргізу арқылы сатып алуды өткізу кезінде веб-порталда, мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында белгіленген мерзімдерде, бірақ үсыныстарды сүратуға қатысуға өтінімдер беру аяқталатын күнге дейін кемінде 5 жүмыс күнінен бұрын оның өткізілетіні туралы хабарлама жарияланады (орналастырылады).

Үсыныстар сұратуды жүргізу барысында сатып алуды өткізу барысында жасалған комиссия хаттамалары электрондық сауда алаңында (электрондық алаңда) және (немесе) веб-порталда жарияланады (орналастырылады) және комиссия қабылдаған шешімдер туралы хабарламалар әрбір әлеуетті онім берушіге шешімдерді қабылданған күннен кейінгі күннен кешіктірілмей жіберіледі.

7. Аукциондарға қатысу мақсатында әлеуетті онім берушілер, егер бүл мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында козделген болса, кем дегенде 3 жыл мерзімге веб-порталда және (немесе) электрондық сауда алаңында (электрондық алаңда) міндетті түрде аккредиттелуге жатады.

Сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) ең аз бағасын үсынған және аукцион туралы қүжаттама талаптарына сэйкес келетін әлеуетті өнім беруші аукцион жеңімпазы деп танылады.

8. Аукцион мынадай талаптар ескеріле отырып өткізіледі:

1) аукцион туралы қүжаттаманы бекіту;

2) аукциондық комиссия қүрамын бекіту;

3) электрондық сауда алаңында (электрондық алаңда) және (немесе) веб-порталда аукцион өткізу туралы хабарламаны және аукцион туралы құжаттаманы мүше мемлекеттіц сатып алу туралы заңнамасында козделген мерзімде, бірақ аукционға қатысуға арналган өтінімдерді беру аяқталатын күнге дейін кемінде күнтізбелік 15 күн бүрын жариялау (орналастыру). Аукцион өткізу туралы хабарламаға және (немесе) аукцион туралы қүжаттамаға өзгерістер енгізілген жагдайда, аукционға қатысуга өтінімдерді беру мерзімі, енгізілген өзгерістер электрондық сауда алаңында (электрондық алаңда) және (немесе) веб-порталда жарияланған (орналастырылган) күннен бастап, аукционга қатысуға өтінімдерді беру аяқталатын күнге дейін осы мерзім кемінде күнтізбелік 7 күнді қүрайтындай мерзімге үзартылады. Бүл ретте, сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) нысанасын өзгертуге жол берілмейді. Егер мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында аукционды қысқа мерзім ішінде өткізуге мүмкіндік беретін сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) бастапқы (ең жогары) багасы (сатып алудың багдарлы құны) козделген болса, мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасымен аукционга қатысуга отінімдерді беру үшін осы тармақшада козделгенге қараганда негүрлым қысқа мерзім, бірақ аукционга қатысуга өтінімдерді беру аяқталатын күнге дейін кемінде күнтізбелік 7 күн, ал аукцион туралы қүжаттамага өзгерістер енгізілген жагдайда - осындай өзгерістер электрондық сауда алаңында (электрондық алацда) және (немесе) веб-порталда жарияланган (орналастырылган) күннен бастап, аукционга қатысуга арналган өтінімдерді беру аяқталатын күнге дейін кемінде күнтізбелік 3 күн етіп белгіленген болуы мүмкін.

4) аукционга қатысуга өтінімдер беру аяқталатын күнге дейін ксмінде күнтізбелік 3 күннен кешіктірмей аукцион туралы қүжаттаманыц ережелерін түсіндіру және мүндай түсіндірулерді электрондық сауда алаңында (электрондық алацда) және (немесе) веб- порталда жариялау (орналастыру). Сүрау салу бойынша аукцион туралы құжаттаманың ережелерін түсіндіру, оны аукционга қатысуға өтінімдер беру аяқталатын күнге дейін кемінде күнтізбелік 5 күннен кешіктірмей алган жагдайда жүзеге асырылады;

5) электрондық сауда алаңына (электрондық алаңға) немесе веб- норгалга электронды қркат нысанында аукционга қатысуга отінімдер беру;

6) аукциондық комиссияныц аукцион туралы қүжаттаманыц талаптарына сэйкес келетін отінімдерді айқындау үшін аукционга қатысуга отінімдер, оларды үсынган әлеуетті онім берушілерді осы тармақтың 8-тармақшасында корсетілген рэсімдерге жіберу болігінде ашу және қарау;

7) электрондық сауда алацында (электрондық алаңда) және (немесе) веб-порталда аукционга қатысуга отінімдерді ашу, қарау және әлеуетті онім берушілерді осы тармақтыц 8-тармақшасында корсетілген рәсімдерге жіберу хаттамаларын жариялау (орналастыру) және мүндай ашу, қарау және жіберу нәтижелері туралы эрбір әлеуетті өнім берушіге аукциондық комиссия тиісті шешімдерді қабылдаган күннен кейінгі күннен кешіктірмей хабар беру;

8) багасын төмендету жагына қарай аукцион откізу жолымен сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) бастапқы (ең жогары) багасын (сатып алудьщ багдарлы құнын) томендету рәсімін откізу. Бүл реттс, мүше мемлекеттіц сатып алу туралы зацнамасында сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) багасы сатып алу туралы шарттыц (келісімшарттыц) бастапқы (ец жогары) багасыныц (сатып алудьщ багдарлы құнының) 0,5 пайызына дейін және одан да томен төмендетілген жагдайда, аукцион сатып алу туралы шарттыц (келісімшарттың) бағасын көтеру арқылы жалгасады, мүндай жагдайда тапсырыс берушіге өнім беруші төлейді;

9) осы тармақтың 8-тармақшасында көрсетілген рәсімнің нәтижелері туралы хаттаманы электрондық сауда алаңында (электрондық алаңда) және (немесе) веб-порталда жариялау (орналастыру) және мүндай рәсімнің нэтижелері туралы, ол аяқталған күні эрбір әлеуетті онім берушіге хабар беру;

10) аукциондық комиссияның аукцион туралы қүжаттамада козделген талаптарга сэйкес келетін элеуетті онім берушілерді айқындау және аукцион жецімпазын айқындау үшін, осы тармақтыц 8-тармақшасында көрсетілген рэсімге қатысқан элеуетті онім берушілердіц аукционга қатысуга отінімдерін қарауы, сондай-ақ электрондық сауда алацында (электрондық алацда) және (немесе) веб- порталда бүл туралы хаттаманы жариялау (орналастыру) және әрбір әлеуетті онім берушіге аукциондық комиссия тиісті шешімдерді қабылдаган күннен кейінгі күннен кешіктірмей мүндай қарау мен аукцион жецімпазын айқындау нәтижелері туралы хабар беру;

11) жецімпаз деп айқындалган әлеуетті онім берушініц аукционга қатысуга өтінімінде және аукцион туралы құжаттамада көрсетілген талаптармен, осы тармақтыц 8-тармақшасында көрсетілген рэсімніц нәтижелері туралы хаттамага сэйкес, осындай элеуетті онім берушініц сатып алу туралы шартыныц (келісімшартыныц) багасы бойынша, аукцион жецімпазын айқындау туралы шешім қабылданган күннен бастап күнтізбелік 10 күннен немесе 10 жүмыс күнінен кейін және күнтізбелік 30 күннен кешіктірмей сатып алу туралы шартты (келісімшартты) жасасу немесе мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында айқындалған жағдайларда аукционды өтпеді деп тану. Мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) ең төмен бағасын үсынған әлеуетті өнім берушімен сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасасу қажеттігін негізге ала отырып, тапсырыс беруші мен әлеуетті өнім берушінің арасындагы сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасасу тэртібі мен кезектілігі, сондай-ақ конкурс өтпеді деп танылган жагдайда, тапсырыс берушінің іс-қимылдар тэртібі белгіленеді.

12) аукцион нәтижелері туралы мэліметтерді электрондық сауда алаңында (электрондық алацда) және (немесе) веб-порталда жариялау (орналастыру) және эрбір әлеуетті өнім берушіге аукцион қорытындылары туралы аукциондық комиссия тиісті шешімдерді қабылдаган күннен кейінгі күннен кешіктірмей хабар беру.

9. Егер бүл мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында козделген болса, өнім берушіні таңдауды регламенттейтін нормаларды қолданбай сатып алуды жүзеге асыруга және онымен сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасасуга жол беріледі. Бүл ретте, мүндай сатып алу Сатып алуды реттеу тәртібі туралы хаттамага № 3 қосымшада козделген жағдайларда, мүше мемлекеттің азаматтық заңнамасына сэйкес жүзеге асырылады (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 25 қосымша).

10. Бір көзден не жалғыз өнім берушіден (мердігерден, орындаушыдан) сатып шту сатып алу туралы шарт (келісімшарт) бағасының есеп айырысулары мен негіздемелері болған кезде жүзеге асырылады.

Бір көзден не жалғыз өнім берушіден (мердігерден, орындаушыдан) сатып алу туралы ақпаратты орналастыруға қойылатын талаптар мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасымен айқындалады.

Сатып алуды реттеу тэртібі туралы хаттамаға

№ 2 қосымша

Ұсыныстарды сүратуды жүргізу арқылы сатып алуды жүзеге асыру жағдайларының тізбесі

1. Тапсырыс беруші Сатып алуды реттеу тэртібі туралы хаттаманыц 22-тармағының талаптарын ескере отырып бүзылуын жүзеге асырған, сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) нысанасы болып табылатын тауарларды, жүмыстарды немесе көрсетілетін қызметтерді сатып алуды жүзеге асыру (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 25 қосымша). Бүл ретте, егер сатып алу туралы шарт (келісімшарт) бүзылғанға дейін өнім беруші сатып алу туралы шартта (келісімшартта) козделген міндеттемелерді ішінара орындаған жагдайда, осы тармақтың негізінде сатып алу туралы жаңа шартты (келісімшартты) жасаған кезде, сатып алу туралы бүзылған шарт (келісімшарт) бойынша жеткізілетін тауардың саны, орындалатын жүмыстың немесе көрсетілетін қызметтің көлемі ескеріліп, жеткізілетін тауардың санын, орындалатын жүмыстың немесе көрсетілетін қызметтің көлемі азайтылуы тніс, ал сатып алу туралы шарттың (келісімшарттың) бағасы жеткізілетін тауардың санына, орындалатын жүмыстың немесе көрсетілетін қызметтің колеміне пропорционалды азайтылуға тиіс.

2. Пациенттің медициналық құжатында және дәрігерлер комиссиясы журналында тіркелетін, дәрігерлер комиссиясының шешімі бойынша медициналық көрсетімдер болған кезде (жеке көтере алмаушылық, өмірлік көрееткіштері бойынша) пациентке тағайындау үшін қажетті дәрілік препараттарды сатып алуды жүзеге асыру. Бүл ретте, сатып алынатын дәрілік препараттар көлемі пациенттің емделу мерзімі ішінде қажетті дәрілік препараттар көлемінен аспауға тиіс. Бүдан баеқа, осы тармаққа сәйкес сатып алуды жүзеге асыру кезінде екі және одан коп пациентке тагайындау үшін қажетті дәрілік препараттар бір шарттың (келісімшарттың) нысанасы бола алмайды.

Сатып алуды реттеу тәртібі туралы хаттамага

№ 3 қосымша

Бір көзден не жалғыз өнім берушіден (орындаушыдан, мердігерден) сатып алуды жүзеге асыру жағдайларының тізбесі

1. Сұйытылған газды өткізу бойынша корсетілетін қызметтерді, сондай-ақ мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес реттелетін бағалар (тарифтер) бойынша инженерлік-техникалық қамтамасыз ету желілеріне қосылуды (жалғау) энергиямен жабдықтаудың немесе электр энергиясын кепілдендірілген онім берушімен электр энергиясын сатып алу-сатудың корсетілетін қызметтерін қоспаганда, табиги монополиялар қызметінің саласына жататын қызметтерді сатып алу.

2. Есірткі қүралдары мен психотроптық заттарды сақтау және әкелу (әкету) жоніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

3. Мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген багалар (тарифтер) бойынша тауарларды, жүмыстарды және корсетілетін қызметтерді сатып any

4. Мемлекеттік мүражай, кітапхана, мүрагат қорларын, кино-, фотоқорларды және озге де осыган үқсас қорларды толықтыруга арналган мәдени қүндылықтарды (оның ішінде, мүражай заттары мен

мұражайлық коллекцияларды, сондай-ақ сирек кездесетін және бағалы басылымдарды, көшірмелерін қоса алғанда, тарихи немесе өзге мәдени маңызы бар қолжазбаларды, мұрағаттық қүжаттарды) жеткізу;

5. Жүмылдыру даярлығы жөніндегі жұмыстарды орындау.

6. Тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді мүше мемлекеттің заңнамалық актілерінде айқындалган нақты тұлгадан сатып алу, сондай-ақ өкілеттіктеріне сэйкес тек қана атқарушы билік органдары немесе оларга ведомстволық бағынысты мемлекеттік мекемелер, мемлекеттік (біртұтас) кәсіпорындар, дауыс беруші акдияларының (қатысу үлестерінің) 100 пайызы мемлекетке тиесілі, тиісті окілеттіктері мүше мемлекеттің заңнамалық актілерінде, мүше мемлекеттің актілерінде белгіленетін заңды тұлғалар жеткізуді, орындауды немесе қызмет көрсетуді жүзеге асыратын, тауарларды, жүмыстарды немесе көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

7. Еңсерілмейтін күш жагдайларының туындауы нәтижесінде, оның ішінде тотенше жағдай (тотенше жагдайлар салдарын оқшаулау және (немесе) жою) авария, шүгыл медициналық араласу қажеттігі туындауы салдарынан уақыт шыгынын талап ететін өзге де тәсілдермен сатып алуды жүзеге асыру орынсыз.

8. Қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелері мен кәсіпорындарынан, емдеу-өндірістік (еңбек) профилакторийлері мен емдеу-ондірістік (еңбек) шеберханаларынан, сондай-ақ мүгедектер саны қызметкерлердің тізімдік санының кемінде 50 пайызын құрайтын мүгедектердің қоғамдық бірлестіктері құратын үйымдардан тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

9. Жазаларды орындайтын мекеменің тауарларды өндіру, жүмыстарды орындау, қызметтерді көрсету үшін, заңды түлғалармен жасалған шарттар негізінде сотталғандарды жүмысқа орналастыру мақсатында, шикізатты, материалдарды және жиынтықтаушы бүйымдарды - көрсетілген мекеменің мүндай шикізатты, материалдарды, жиынтықтаушы бүйымдарды сатып алуы осы шарттарда козделген қаражат есебінен жүзеге асырылу шартымен сатып алуы.

10. Сатып алу рәсімдерінің нәтижелері бойынша өткізілмеген деп танылған сатып алу (мүше мемлекеттердің сатып алу туралы заңнамасында козделген жағдайларда).

11. Ұлттық қорғаныс, үлттық қауіпсіздік қажеттіліктері, сондайақ қүқықтық тәртіпті қамтамасыз ету үшін байланыс қызметтерін корсету.

12. Мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленуі мүмкін және бір көзден не жалғыз онім берушіден (орындаушыдан, мердігерден) сатып алуды жүзеге асыруға рүқсат етілетін мэмілелердің шекті сомасы (не шекті тоқсандық немесе жылдық көлемі), бүл ретте, көрсетілген мөлшер жеке сипатта болмауы тиіс (мүше мемлекеттер сатып алуга әлеустті өнім берушілердің қолжетімділігін барынша кеңейту мақсатында көрсетілген шекті барынша азайтуға үмтылады).

13. Мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес жалғыз өнім берушіден қару-жарақ пен әскери техниканы жеткізуге тапсырысты

орналастыру, сондай-ақ қару-жарақты, әскери және арнаулы техниканы жөндеу (жаңғырту) бойынша жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

14. Мүше мемлекет басшысының белгілі бір жарлығымен немесе окімімен, мүше мемлекет басшысының шешімі немесе тапсырмасы бойынша мүше мемлекеттің жоғары атқарушы билік органының өкімімен айқындалған әлеуетті өнім берушіден нақты сатып алу. Мүндай актілерді қабылдауға қатысты шешімдер мен әрекеттер Сатып алуды реттеу тәртібі туралы хаттаманыц 32 және 33-тармақтарында козделген тәртіппен жүзеге асырылады (Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 25 қосымша).

15. Белгілі бір авторлардың әдебиет және өнер туындыларын (киножобаларды прокаттау мақсатында сатып алуды қоспағанда), нақты орындаушылардың орындауларын, егер жалғыз түлғаға осындай шығармаларға, орындауларға және фонограммаларға айрықша қүқық тиесілі болса, нақты даярлаушылардан фонограммаларды сатып алу.

16. Белгілі бір мерзімді баспасөздер мен электрондық басылымдарға жазылу, сондай-ақ белгілі бір авторлардың баспасөз және электрондық басылымдарын сатып алу; осындай баспасөз және электрондық басылымдар баспагерлерінен, егер аталған баспагерлерге осындай басылымдарды пайдалануға айрықша құқық тиесілі болса, мемлекеттік және муниципалдық білім беру мекемелерінің, мемлекеттік және муниципалдық кітапханалардың, мемлекеттік ғылыми үйымдардың қызметін қамтамасыз ету үшін электрондық басылымдарға қолжетімділік беру жөніндегі қызметтерді көрсету.

17. Хайуанаттар паркіне, театрға, кинотеатрға, концертке, циркке, мұражайга, көрмеге, спорттық іс-шараға баруға арналған тапсырысты орналастыру, сондай-ақ театр-ойын-сауық, мәдени- ағартушылық және ойын-сауық-көңіл-көтеру іс-шараларына баруға кіру билеттері мен абонементтерін, экскурсия билеттері мен экскурсия жолдамаларын өткізу жөніндегі қызметтерді көрсетуге арналған сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасасу.

18. Кормелердің, семинарлардың, конференциялардың, кеңестердің, форумдардың, симпозиумдардың, тренингтердің материалдарын сатып алу және көрсетілген іс-шараларға қатысу үшін ақы төлеу, сондай-ақ бірнеше тапсырыс берушінің қажеттіліктері үшін жүргізілетін іс-шараларға қатысу бойынша, мүше мемлекеттің заңнамасында айқындалған тәртіппен осындай іс-шаралардың ұйымдастырушысы болып табылатын, тапсырыс беруші болып айқындалған онім берушімен (мердігермен, орындаушымен) қызметтер корсетуге арналған сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасасу.

19. Жеке түлғалардан оқытушылық корсетілетін қызметтерді, экскурсия жетекшісі (гид) қызметтерін көрсетуді сатып алу.

20. Театр-ойын-сауық үйымдарының, мүражай, клуб мекемелерінің, кинематография үйымдарының, өзге де мәдениет үйымының, мәдениет саласындагы білім беру мекемесінің, телерадио хабарларын тарату үйымының нақты жеке түлғадан немесе нақты

жеке түлга - сценарий авторынан, орындаушы эртютен, балетмейстерден, теле немесе радиобағдарламаны жүргізушіден, дизайнерден, дирижерден, драматургтен, жануарларды үйретушіден, композитордан, концертмейстерден, либретто авторынан, кино-, бейне-, дыбысжазба операторынан, жазушыдан, ақыннан, режиссерден, репетитордан, мүсіншіден, хореографтан, хормейстерден, суретшіден және озге де шыгармашылық қызметкерінен эдебиет немесе онер туындыларын жасауга немесе орындауға тапсырысты орналастыру, сондай-ақ нақты жеке тұлғадан, оның ішінде дара кәсіпкерден не заңды түлгадан декорацияларды, сахналық жиһазды, сахналық костюмдерді (оның ішінде бас киімдер мен аяқ киімдерді) және декорациялар мен костюмдерді жасау үшін қажетті материалдарды, сондай-ақ осы тармақта көрсетілген үйым шыгармаларын қүру және (немесе) орындау үшін қажетті театр деректемелерін, бутафория, грим, постижер бұйымдарын, театр қуыршақтарына тапсырысты орналастыру.

21. Күрделі қүрылыс объектілерінің жобалау қүжаттамаларын әзірлеуді авторлық бақылау, тиісті авторлардың күрделі қүрылыс объектілерінің қүрылысын, оларды реконструкциялауды, күрделі жондеуді авторлық қадагалауы бойынша қызметтерді сатып алу.

22. Мүше мемлекеттер халықтарының мәдени мүра объектісін (тарих және мэдениет ескерткіші) сақтау бойынша жұмысты жүргізуді техникалық және авторлық қадагалауды жүргізуге тапсырысты орналастыру.

23. lc-шаралар өткізілетін жерге бару және қайту жолын, тұргын үй-жай жалдауды, коліктік қызмет көрсетуді, тамақпен қамтамасыз етуді қоса алғанда, қызметкерді - қызметтік іссапарға, оқушыларды, студенттерді, аспиранттарды шығармашылық жарыстарға

(конкурстарга, олимпиадаларга, фестивальдарға, ойындарға),

көрмелерге, пленэрлерге, конференцияларға, форумдарға, шеберлік- сыныптарына, тағлымдамаларға, оқу практикалық тапсырмаларды орындауға қатысу үшін жі беруге байланысты көрсетілетін қызметтерді, сондай-ақ өкілдік ету шығыстарымен байланысты тауарларды, жүмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

24. Шет мемлекеттер басшыларының, шет мемлекеттердің үкімет басшыларының, халықаралық үйымдар, парламенттік делегациялар, үкіметтік делегациялар, шет мемлекеттер

делегациялары басшыларының сапарларын қамтамасыз етуге

байланысты қызметтерді көрсетуге тапсырысты (қонақ үй, көліктік қызмет корсету, компьютерлік жабдықты пайдалану, тамақпен қамтамасыз ету) орналастыру.

25. Мүше мемлекеттің басшысын, өзге де қорғалатын түлғаларды және қорғалатын түлғалардың келуіне арналган объектілерді күзетуді және олардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қажетті тауарларды, жүмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу (түрмыстық, қонақүй, көліктік қызмет көрсету, компьютерлік жабдықты пайдалану, санитариялық-

эпидемиологиялық салауаттылыгын қамтамасыз ету, қауіпсіз тамақ беру), сондай-ақ мүше мемлекет басшысының қызметіне бейнемұрағат қапыптастыру және ақпараттық қызмет көрсету жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

26. Мемлекеттік және жұмылдыру материалдық резервтерінен іске асырылатын материалдық құндылықтарды сатып алу.

27. Белгілі бір өнім берушіден сатып алуды жүзеге асыратын тапсырыс берушіде тиісті тауарлардыц қосымша санына қажеттіліктің туындауы, бұл ретте, қосымша сатып алынатын тауар саны сатып алу туралы шартта (келісімшартта) көзделген тауарлар саныныц 10 пайызынан аспауға тиіс (қосымша жеткізілетін тауар бірлігінің бағасы келісімшартта көзделген осындай тауар санына келісімшарттың бастапқы бағасын бөлуден жеке меншік ретінде айқындалуға тиіс).

28. Егер көппәтерлі үйдегі үй-жайлар жеке меншікте, мемлекеттік меншікте немесе муниципалдық меншікте болса, басқарушы үйымның тұрғын үй заңнамасына сэйкес, көппәтерлі үйде үй-жайлардың меншік иелерінің немесе жергілікті өзін-өзі басқару органының таңдауы негізінде көппәтерлі үйді басқару жөнінде көрсетшетін қызметтерді сатып алуды жүзеге асыру.

29. Нысанасы - мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес айқындалған актілермен түруға арналмаған үйді, құрылысты, ғимаратты, үй-жайды сатып алу болып табылатын сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасасу, сондай-ақ егер осы қызметтер басқа түлғаға немесе өтеусіз пайдалануға және (немесе) жедел басқаруға берілген үй-жайлар орналасқан ғимараттағы түруға арналмаған үй- жайларды пайдаланатын түлғаларға көрсетілетін болса, түруға Р арналмаған ғимаратты, құрылысты, үй-жайды жалдау, жалга берілген үй-жайды техникалық күтіп-үстау, күзету және қызмет көрсету жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу, мемлекетке немесе муниципалдық тапсырыс берушіге өтеусіз пайдалануға берілген бір немесе бірнеше түруға арналмаған үй-жайды техникалық күтіп-үстау, күзету және қызмет көрсету жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алуды жүзеге асыру.

30. Егер мүндай сатып алу мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тізбе бойынша жылдың бірінші айы ішінде жүзеге асырылған жағдайда, сатып алу қорытындыларын жасағанға және сатып алу туралы шарт (келісімшарт) күшіне енгенге дейінгі кезеңге күн сайынғы және (немесе) апта сайынғы мүқтаждықты сатып алуды жүзеге асыруға қажеттілік. Бүл жағдайда, сатып алу көлемі сатып алуды өткізу мерзімі ішінде, бірақ 2 айдан аспайтын мерзімде тапсырыс берушінің мүқтаждығын қамтамасыз ету үшін қажетті тауарлар санынан, жүмыстар мен көрсетілетін қызметтер көлемінен аспауға тиіс.

31. Жедел-іздестіру қызметін, осы әрекеттерді жүзеге асыруға уәкілеттік берілген органдардың тексеру әрекеттерін жүзеге асыру үшін, мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес мемлекеттік қорғауға жататын тұлғалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін тауарларды, жүмыстарды, көрсетілетін қызметтерді, сондай-ақ қажетті ғылыми- техникалық немесе озге де арнайы оқу білімі бар лауазымды тұлғалар мен мамандардың көрсетілетін қызметтерін сатып алу.

32. Табиғат пайдалану қүқығын алу.

33. Шетелдерде қызметкерлерді даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыру жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

34. Рейтингтік агенттіктердің көрсетілетін қызметтерін, қаржылық көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

35. Зағип және нашар көретін азаматтар үшін мамандандырылған кітапханалардың көрсетілетін қызметтерін сатып

36. Багалы қагаздарды және заңды тұлгалардың жаргылық капиталындагы (жаргылық қорындагы) үлестерін сатып алу.

37. Мүше мемлекетте сайлау және референдум өткізу үшін қажетті тауарларды, жүмыстарды және көрсетілетін қызметтерді мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында көзделген тізбе бойынша сатып алу.

38. Мүше мемлекеттің жогары атқарушы билік органы бекіткен тізбе бойынша мүше мемлекеттің халықаралық шарттарына сэйкес, сондай-ақ мүше мемлекет мүшесі болып табылатын халықаралық ұйымдар қаржыландыратын инвестициялық жобаларды іске асыру шеңберінде жүзеге асырылатын тауарларды, жүмыстарды және корсетілетін қызметтерді сатып алу.

39. Мемлекеттік шекара сызыгының отуін делимитациялауды, демаркациялауды және тексеруді, сондай-ақ мүше мемлекеттің халықаралық міндеттемелерін орындау мақсатында теңіз кеңістігін делимитациялауды геодезиялық, картографиялық, топографиялық және гидрографиялық қамтамасыз етуді сатып алу туралы шарт (келісімшарт) жасасу.

40. Мемлекеттер, мемлекеттердің үкіметтері, халықаралық және мемлекеттік ұйымдар, қызметі қайырымдылық және халықаралық сипаттағы шетелдік үкіметтік емес қоғамдық үйымдар мен қорлар өтеусіз негізде мүше мемлекеттің жоғары атқарушы билік органына беретін гранттардың ақшалай қаражаттарын, сондай-ақ оларды үсыну туралы келісімдерде тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді еатып алудың озге рәсімдері козделген жағдайларда, осы гранттарды қоса қаржыландыруға бөлінетін ақшалай қаражатты пайдалануға байланысты тауарларды, жүмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

41. Жеке түлғалар үшін (егер жеке түлға білім беру үйымын өз бетінше таңдаған жагдайда) мемлекеттік білім беру тапсырысына байланысты көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

42. Мүше мемлекеттердің азаматтарын шетелде емдеу бойынша корсетілетін қызметтерді, сондай-ақ оларды тасымалдау және ілесіп жүру жөніндегІ көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

43. Сатып алынатын тауарларга және көрсетілетін қызметтерге қатысты айрықша қүқықтары бар түлгадан зияткерлік меншік объектілері болып табылатын тауарларды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

44. Мүше мемлекеттің шетелдегі мекемелерінің, олардың атынан жүмыс істейтін тапсырыс берушілердің оқшауланган болімшелерінің шет мемлекеттің аумагында өз қызметін қамтамасыз ету үшін, сондай-ақ бітімгершілік операциялар мақсаттары үшін тауарларды, жүмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

45. Халықаралық ақпараттық үйымдардың ақпарат беру жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алуы.

46. Монетарлық қызметті, сондай-ақ мүше мемлекеттің ұлттық қорын және зейнетақы активтерін басқару жөнінде қызметті жүзеге асыру ұшін қажетті тауарларды, жүмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

47. Халықаралық төрелікте, халықаралық коммерциялық төрелікте және шетелдік сот органдарында мемлекеттің не тапсырыс берушілердің мүдделерін қорғау және мүдделерін білдіру жөніндегі консультациялық және заңдық көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

48. Мүше мемлекеттердің заңнамасында айқындалған түлғадан мүлікті сенімгерлік басқару жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

49. Статистикалық бақылау деректерін өңдеу жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

50. Мүше мемлекеттің банкроттық туралы заңнамасына, жер заңнамасына сэйкес және мемлекеттік мүлікті жекешелендіру кезінде жүргізілетін, атқарушылық іс жүргізу туралы мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес сот орындаушылары сауда- саттықта (аукциондарда) өткізетін мүлікті (активтерді) сатып алу.

51. Адвокаттардың мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес оған ақы төлсудсн босатылған тұлғаларға көрсететін қызметтерін сатып алу.

52. Мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген жагдайда, нарыққа реттеушілік ықпал ету үшін мемлекеттік материалдық резервке тауарлар сатып алу.

53. Мемлекеттік материалдық резервке материалдық құндылықтарды сақтау жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

54. Мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген жагдайда, гарышкерлерді даярлау және ғарышкерлердің гарышқа үшуын үйымдастыру жөніндегі көрсетілетін қызметтерді, сондай-ақ гарыш аппараттарын жобалау, жинау және сынау жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

55. Мамандандырылган авиажөндеу кэсіпорындарында авиациялық техниканы жөндеу жөніндегі көрсетілетін қызметті сатып алу.

56. Мемлекеттік және ведомстволық наградаларды және олардың қүжаттарын, мүше мемлекеттің заң шыгару органы депутатының омырау белгісін және оның қүжатын, мемлекеттік сенім таңбаларын, мүше мемлекет азаматтарының паспорттары (оның ішінде қызметтік және дипломатиялық) мен жеке куәліктерін, шетелдіктің мүше мемлекетте түруга арналган ықтиярхатын, азаматтығы жоқ түлганың куэлігін, азаматтық хал актілерін тіркеу туралы куәліктерді дайындау жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу, сондай-ақ мүше мемлекеттің жогары атқарушы билік органы айқындаган өнім берушілерден мүше мемлекеттің жогары атқарушы билік органы бекіткен тізбе бойынша арнайы қорганыс дәрежесін талап ететін баспа өнімдерін сатып алу.

57. Мемлекеттік бағалы металдар мен бағалы тастар қорын толықтыру үшін бағалы металдар мен бағалы тастарды сатып алу.

58. Ауыр жұмыстарда, зиянды (аса зиянды) және (немесе) қауіпті еңбек жағдайларындағы жұмыстарда, сондай-ақ қауіптілігі жоғары, машиналарға және механизмдерге байланысты жұмыстарда істейтін жүмыскерлері міндетті медициналық қарап-тексеру жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

59. Мүше мемлекеттің спорттық үлттық және қүрама командаларына қатысу және (немесе) дайындау үшін, сондай-ақ мүше мемлекеттің спорттық үлттық және қүрама командаларының олимпиадалық, паралимпиадалық, дефлимпиадалық және басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысуы үшін осы салады реттеуді жүзеғе асыратын мемлекеттік басқару органы бекіткен күнтізбелік жоспар негізінде қажетті спорт мүкэммалын және жабдықтарды (жарақтарды), спорт керек-жарақтарын сатып алу.

60. Мүше мемлекеттің саяси, экономикалық немесе элеуметтік түрақтылығына немесе оның экімшілік-аумақтық бірлігіне қауіп төндіретін ахуал туындаган жагдайларда, мүше мемлекет басшысының немесе мүше мемлекет үкіметінің кезек күттірмейтін шығындарына арналган резервінен бөлінген қаражат есебінен тауарларды, жүмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

61. Қүқық қорғау және жарылғыш заттарды және жарылғыш қүралдарды табуға және залалсыздандыруға, терроризмге қарсы операцияларды, сондай-ақ кепілге алынған адамдарды босату, қарулы қылмыскерлерді, экстремистерді, террористерді, үйымдасқан қылмыстық топтардың мүшелерін, ауыр және аса ауыр қылмыс жасаған адамдарды ұстау және залалсыздандыру жөніндегі арнайы операцияларды жүргізуге байланысты арнайы мемлекеттік органдардың арнайы мақсаттағы бөлімшелерінің қызметін қамтамасыз ету үшін қажетті тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу.

62. Дене және (немесе) ақыл-ой мүмкіндіктеріне байланысты организмінің функциялары біржола бүзылған адамдарға (бірнеше адамнан түратын отбасыларға) және (немесе) белгілі түрғылықты жері жоқ адамдарға, сондай-ақ жасының үлғаюына байланысты өзіне- өзі күтім жасауға қабілетсіз адамдарға (бірнеше адамнан түратын отбасыларға) үсынылатын арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтердің кепілдік берілген көлемінде көзделген арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтерді, сондай-ақ арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтерге қажеттілікті бағалау және айқындау жөніндегі көрсетілетін қызметті сатып алу.

63. Мүше мемлекеттің заңнамасында айқындалған жағдайларда, халық көркемөнер кэсіпшілігі бүйымдарын сатып алу.

№ 4 қосымша

Сатып алуды реттеу тәртібі туралы хаттамага

Сатып алу аукцион арқылы жүзеге асырылатын

тауарлардыц, жүмыстардың және көрсетілетін қызметтердің тізбесі

1. Ауыл шаруашылығы өнімі, аңшылық кэсіпшілік өнімі, аңшылыққа, жабайы құс кэсіпшілігі мен оны өсіруге байланысты тірі жануарлардан, өнімдерден және көрсетілетін қызметтерден, сондай- ақ аңшылық өнімі мен жабайы қүс кәсіпшілігінен басқа, ауыл шаруашылығы мен аңшылықтагы көрсетілетін қызметтер.*

2. Орман шаруашылыгы және агаш дайындау өнімдері, орман өсіру және ағаш дайындау үшін көрсетілетін қызметтер.

3. Балық аулау, балық питомниктері мен балық фермаларының өнімдері, балық аулауга байланысты көрсетілетін қызметтер.*

4. Таскөмір және лигнит, торф.

5. Шикі мүнай және табиги газ, іздестіру жұмыстарынан басқа, оларды өндіру жөнінде көрсетілетін қызметтер.

6. Металл кендері.

7. Тас, саз, қүм және минералды шикізаттың басқа да түрлері.

8. Тамақ өнімдері және сусындар.*

9. Тоқыма және тоқыма бұйымдары.

10. Бала киімдерін қоспағанда, киім, тері және теріден жасалған бұйымдар.

11. Былғары және былғарыдан жасалған бүйымдар, қайыс-ер бұйымдары, аяқ киім.

12. Жиһаздан баска, сүрек, сүректен жасалған бүйымдар, тығындар, шығыр және өрімдер.

13. Целлюлоза, қағаз, картон және олардан жасалатын бүйымдар.

14. Жарнама материалдарынан, суреттерден, сызбалардан, басып шығарылған фотосуреттерден, кәдесый және сыйлық жиындарынан (қойын дәптер және жазба кітапшалары), сайлаулар мен референдумдарда дауыс беруге арналган бюллетеньдерден басқа полиграфиялық және баспа өнімдері.

15. Кокс пештерінің өнімдері.

16. Органикалық және бейорганикалық синтез өнімдері.

17. Резеңке және полимер бүйымдары.

18. Шыны шаруашылық-түрмыстық бүйымдары мен интерьерге арналган бүйымдардан, сондай-ақ керамикалық қүрылыстық емес отқа тозімсіз бүйымдардан басқа, металл емес минералдық өнімдер.

19. Металлургия онеркэсібінің онімі.

20. Машиналардан, жабдықтардан, ядролық реакторлар мен ядролық реакторлардың бөліктерінен, зарядталган бөлшектерді жеделдеткіштерден басқа, металды қайта өңдеу онімдері.

21. Қару-жарақтан, оқ-дәрі мен олардың детальдарынан, халықтық-шаруашылық мақсаттагы жарылгыш құрылғылар мен

жарылғыш заттардан басқа, өзге топтамаларға енгізілмеген машиналар мен жабдықтар.

22. Офистік және есептеу техникасы.

23. Басқа топтамаларға енгізілмеген электр қозғалтқыштары мен электртехникалық аппаратура (оның ішінде, электр жабдықтар).

24. Радио, теледидар және байланыс үшін жабдық және аппаратура.

25. Медициналық жабдық және аппаратура, өлшеу құралдары, фото- және киноаппаратура (мүше мемлекеттің сатып алу туралы заңнамасында айқындалған медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бүйымдарды қоспағанда).

26. Автомобильдер, тіркемелер мен жартылай тіркемелер, автомобильдерге арналған шанақтар, автомобильдерге арналган детальдар мен керек-жарақтар, гараж жабдығы.

27. Сауда және жолаушылар кемелерінен, әскери корабльдерден, әуе және гарыштық үшу аппараттарынан, үшу аппараттарының жабдықтары мен детальдарынан басқа, өзге көлік қүралдары.

28. Зергерлік бүйымдар мен олармен аралас тауарлардан, музыкалық аспаптардан, ойындар мен ойыншықтардан, еңбек процесін оқытуга арналган жабдықтан, мектеп оқу қүралдары мен жабдықтарынан, көркем кәсіпшілік бүйымдарынан, өнер туындылары мен коллекциялау заттарынан, экспозицияланган кинопленкалардан, адам шашынан, жануарлар қылынан, синтетикалық материалдардан жасалған шаштардан және одан жасалатын бұйымдардан басқа, дайын бұйымдар.

29. Жаңа шикізат ретінде пайдалану үшін жарамды нысандағы қалдықтар мен сынықтар.

30. Автомобильдер мен мотоциклдер саудасы, оларға техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөнінде көрсетілетін көрсетілетін қызметтер.

31. Автомобильдер мен мотоциклдер еаудаеы жөнінде көрсетілетін қызметтерден басқа, котерме және комиссиялық сауда қызметтері.

32. Теміржол колігінің корсетілетін қызметтерінен, метрополитеннің корсетілетін қызметтерінен, құбыржолдар арқылы тасымалдаудың көрсетілетін қызметтерінен басқа, құрлықтағы коліктің корсетілетін қызметтері.

33. Су көлігінің көрсетілетін қызметтері.

34. Коліктік комекші және қосымша корсетілетін қызметтер, саяхат бюросы мен туристік агенттіктердің көрсетілетін қызметтерінен, туристерге комек корсету жөніндегі басқа да корсетілетін қызметтерден басқа, туризм және экскурсия саласындағы көрсетілетін қызметтер.

35. Ұлттық поштаның көрсетілетін қызметтерін, электр байланысының корсетілетін қызметтерін қоспағанда, курьерлік корсетілетін қызметтерден басқа байланыс.

36. Сақтандыру және зейнетақымен қамсыздандырудан, облигациялық қарыздар шығаруды ұйымдастыру жонінде көрсетілетін қызметтерден басқа, қаржы делдалдығы бойынша көрсетілетін қызметтер.

37. Бағалау қызметтерін қоспаганда, қаржы делдалдығына қатысты қосалқы болып табылатын көрсетілетін қызметтер.

38. Офистерге арналған ұйымдастыру техникасына, электрондық есептеу машиналарына және олармен бірлесіп пайдаланылатын перифериялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөнінде көрсетілетін қызметтер.

39. Ғимаратты жинау жөнінде көрсетілетін қызметтер.

40. Орау жөнінде көрсетілетін қызметтер.

41. Қоқыстарды жою, санитариялық өңдеу жөнінде көрсетілетін қызметтер және осыған ұқсас қызметтер.

* Балалар үшін тэрбиелік, білім беру процестерін жүзеге асыратын ұйымдарда, медициналық ұйымдарда, элеумеггік қызмет көрсету мекемелері мен балапардың демалыс ұйымдарында, көрсетілген мекемелер мен ұйымдар үшін қоғамдық тамақтану қызметтерін сатыгі алудан басқа.

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттьщ XXIII бөліміне сэйкес эзірленген және зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды сақтау мен қорғау саласындагы қатынастарды реттейді.

Зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды сақтау мен қорғау туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

2. Зияткерлік меншік объектілері деп гылым, әдебиет және өнер туындылары, электрондық есептегіш машиналарга арналган багдарламалар (компьютерлік багдарламалар), фонограммалар, орындаулар, тауар белгілері және қызмет көрсету белгілері, географиялық нұсқаулықтар, тауарлар шыгарылатын жерлердің атаулары, өнертабыстар, пайдалы модельдер, өнеркәсіптік үлгілер, селекциялық жетістіктер, интегралды микросхемалар топологиясы, өндірістің құпиялары (ноу-хау), сондай-ақ халықаралық шарттарга, Одақтың құқыгын құрайтын халықаралық шарттар мен актілерге және мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес қүқықтық қорғау берілетін басқа да зияткерлік меншік объектілері түсініледі.

II. Авторлық құқық пен сабақтас құқықтар

3. Авторлық құқық ғылым, эдебиет және өнер туындыларына қолданылады. Туынды авторына, атап айтқанда, мынадай құқықтар тиесілі:

1) туындыға айрықша құқық;

2) авторлық құқық;

3) есім құқығы;

4) туындыға қолеұғылмаушылық құқығы;

5) туындыны жариялау қүқығы;

6) мүше мемлекеттердің заңнамасымен белгіленгеннен өзге де құқықтар.

4. Мүше мемлекеттер автор туындыеының айрықша қүқық қорғау мерзімдерін, серіктес авторлықта жасалған туындыға айрықша қүқықты, автор қайтыс болғаннан кейін жарияланған туындыға айрықша қүқықты қамтамасыз етуге міндетті, оның мерзімі 1886 жылғы 9 қыркүйектегі Әдеби және көркем туындыларды қорғау жөніндегі Берн конвенциясында (1971 жылғы редакция), 1994 жылғы 15 сәуірдегі Дүниежүзілік сауда үйымының Зияткерлік меншік қүқықтарының еауда аепектілері жөніндегі келіеімінде белгіленген мерзімдерден томен болмайды. Мүше мемлекеттердің заңнамасында көрсетілген қүқықтарды қорғаудың үзақ мсрзімдері бекітілуі мүмкін.

Бастапқы мәтін мен объектілік кодты қоса алғанда, электронды есептеуіш машиналарға арналған бағдарламалар (компьютерлік бағдарламалар) 1886 жылғы 9 қыркүйектегі Әдеби және көркем туындыларды қорғау жөніндегі Берн конвенциясына сәйкес (1971 жылгы редакция) эдеби туындылар ретінде қорғалады.

Материалдардың іріктелуі мен орналасуына қарай шығармашылық нәтижесі болып табылатын құрамдас туындылар (энциклопедиялар, жинақтар және өзге де туындылар) құрамдас туындының бір бөлігін күрайтын туындылардың эрбір авторының құқықтарына нұқсан келтірілместен қорғалады. Құрамдас туындының авторына құрастырушылыққа авторлық құқық (материалды таңдау және орналастыру) беріледі. Бұл ретте, қүрамдас туындылар, олар негізделген немесе олар қамтитын туындының авторлық құқық объектісі болуына не болмауына қарамастан, авторлық құқықпен қорғалады.

Туынды шығармалар (аудармалар, бейімдеулер, музыкалық өңдеулер және басқа да әдеби немесе коркем шығарманың қайта түзетіліп озгеруі) түпнұсқалық туынды авторының қүқықтарына нүқсан келтірілместен, түпнүсқалық туындылармен тең қорғалады. Туынды шығарма авторы жасалған аударманың және басқа (түпнүсқалық) шығарманың өзге де өңделуіне авторлық қүқығына ие.

5. Мүше мемлекеттер қүқық иелеріне кинематографиялық туындыларға қатысты авторлық қүқықпен қорғалған туындыларының түпнүсқаларын немесе олардың көшірмелерін басқа мүше мемлекеттердің аумағында коммерциялық түрде копшілікке прокаттауға рүқсат беру немесе тыйым салу қүқығын береді.

6. Мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленген орындаушылық қызметтің (орындаушылықтың) нәтижесінде, фонограммаларға және өзге де құқықтарға мүліктік және жеке мүліктік емес қүқықтар авторлық қүқықпен сабақтас (сабақтас құқықтар) болып табылады.

Шығармашылық еңбегі мен туындыны орындаған жеке түлға орындаушы деп танылады, орындаушы эртіс (актер, энші, музыкант, биші немесе рөл сомдайтын, оқитын, көркемдеп оқитын, эн айтатын, музыкалық аспапта ойнайтын немесе эдебиет, өнер немесе халық шығармашылығы туындыларын, соның ішінде эстрадалық, цирк немесе қуыршақ нөмірін орындауға қатысатын басқа түлға), сондай- ақ қойылымның қоюшы режиссері (театр, цирк, қуыршақ, эстрада қойылымын немесе басқа театр-ойын-сауық көрінісін қойған адам) және дирижер.

Мүше мемлекеттер өзара келісім негізінде мүше мемлекеттердің орындаушыларына мынадай қүқықтарды береді: орындауға айрықша қүқық;

есім қүқығы - фонограмма даналарында өз есімін немесе бүркеншік атын корсету қүқығы және орындауды пайдаланудың өзге де жағдайларында, туындыны пайдалану сипаты орындаушының есімін немесе орындаушылар үжымының атауын көрсетуге мүмкіндікті болғызбаған жағдайды қоспағанда, орындаушылар үжымының атауын корсету қүқығы;

мүше мемлекеттердің заңнамасымен белгіленген өзге де қүқықтар.

7. Орындаушылар өз қүқықтарын орындалатын туындылар авторларының құқықтарын сақтай отырып жүзеге асырады.

Орындаушының құқықтары орындалатын туындыға авторлық құқықтардың болуына не болмауына қарамастан, танылады және қолданылады.

8. Фонограмманы жасаушы (ондіруші) деп орындау дыбыстарының немесе басқа дыбыстардың не осы дыбыстар кейпінің алғаш жазбасы үшін бастаманы және жауапкершілікті өз мойнына алған адам танылады. Дәлелдер болмаған кезде, фонограмманың өзге жасаушысы (өндірушісі) деп есімі немесе атауы қарапайым түрде фонограмманың данасында және (немесе) оның қаптамасында көрсетілген адам танылады.

Мүше мемлекеттердің фонограммалар жасаушыларына (өндірушілеріне) мүше мемлекеттер мынадай қүқықтар береді:

фонограммаларға айрықша қүқық;

мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленген өзге де қүқықтар.

9. Мүше мемлекеттер орындауға айрықша құқықты, фонограммаға айрықша қүқықты қорғау мерзімдерінің сақталуын қамтамасыз етеді, олар 1994 жылғы 15 сәуірдегі Дүниежүзілік сауда үйымының Зияткерлік меншік қүқықтарының сауда аспектілері жөніндегі келісіміне және 1961 жылғы 26 қазандағы Орындаушылардың, фонограммаларды жасаушылар мен хабар таратушы үйымдардың қүқықтарын қорғау туралы халықаралық конвенцияға белгіленген мерзімдерден томен болмайды. Мүше мемлекеттердің заңнамасында көрсетілген қүқықтарды қорғаудың үзақ мерзімдері бекітілуі мүмкін.

10. Құқықтарды үжымдық басқару ұйымы, егер мүше мемлекеттердің зацнамасында өзгеше көзделмеген болса, авторлардан, орындаушылардан, фонограммаларды нив дайындаушылардан (өндірушілерден) және авторлық құқық пен сабақтас құқықтардың басқа да иеленушілерінен алынған өкілеттіктер, сондай-ақ авторлық құқық пен сабақтас құқықтар объектілерін пайдаланғаны үшін авторлардың және өзге де құқық иеленушілердің сыйақы алуын қамтамасыз ету мақсатында, үжымдық негізде, тиісті қүқықтарды басқару саласында қүқықтарды ұжымдық басқару бойынша басқа да үйымдардан алынған өкілеттіктер негізінде жүмыс істейтін үйым болып табылады.

Авторлық және сабақтас қүқықтар объектілерін қүқыққа сыйымды пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз ету мақсатында қүқықтарды үжымдық басқару үйымдарының қызметімен байланысты қатынастар Одақ шеңберінде халықаралық шартпен реттеледі.

III. Тауар белгілері мен қызмет корсету белгілері

11. Тауар белгісі мен қызмет корсету белгісі (бүдан әрі - тауар белгісі) - мүше мемлекеттің заңнамасына және мүше мемлекеттер қатысушылары болып табылагын халықаралық шарттарға сәйкес қорғалатын және бір азаматтық айналым қатысушыларының тауарларын және (немесе) көрсетілетін қызметтерін басқа бір азаматтық айналым қатысушыларының тауарларынан және (немесе) көрсетілетін қызметтерінен жеке-дара ету үшін қызмет ететін белгілеу болып табылады.

Мүше мемлекеттердің заңнамалық актілеріне сэйкес тауар белгісі ретінде сөзбен корсетілетін, бейнелі, көлемдік және басқа да белгілеулер мен олардың комбинациялары тіркелуі мүмкін. Тауар белгісі кез келген түсте немесе түс үйлесімінде тіркелуі мүмкін.

12. Тауар белгісінің қүқық иеленушісі мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес тауар белгісін қолданудың айрықша қүқығына және осы айрықша қүқыққа иелік ету қүқығына ие, сондай-ақ басқа тұлгаларга тауар белгісін немесе біртектес тауарларга және (немесе) көрсетілетін қызметтерге қатысты айыргысыз үқсас белгілеуді пайдалануга тыйым салу құқыгына ие.

13. Тауар белгісін бастапқы тіркеудің қолданылу мерзімі 10 жылды қүрайды. Көрсетілген мерзім тауар белгісінің қүқық иеленушісінің өтініш жасауы бойынша кемінде 10 жыл мерзімге шексіз рет үзартыла алады.

Қүқық иеленушіге байланысты емес мэн-жайлар бойынша тауар белгісі пайдаланылмаган жагдайларды қоспағанда, осы мүше мемлекеттің заңнамасында козделген тәртіппен тауар белгісі тіркелгеннен кейін кез келген үш жыл ішінде үзіліссіз пайдаланылмауы салдарынан осы мүше мемлекеттің аумагында, жеке-дара ету үшін тауар белгісі тіркелген барлық тауарларга және (немесе) көрсетілетін қызметтерге немесе тауарлардыц және (немесе) көрсетілетін қызметтердің бір болігіне қатысты мүше мемлекеттің

аумагында тауар белгісін құқықтық қоргау мерзімінен бұрын тоқтатылуы мүмкін.

Аумагында осы тауар белгісі тіркелген мүше мемлекеттің зацнамасында козделген тәртіппен және негіздер бойынша тауар белгісіне қүқықтық қоргауды беруге қарсы дауласуга және оны жарамсыз деп тануга болады.

IV. Еуразиялық экономикалық одақтың тауар белгілері және Еуразиялық экономикалық одақтың қызмет корсету белгілері

14. Мүше мемлекеттер Еуразиялық экономикалық одақтың тауар белгісін және Еуразиялық экономикалық одақтың қызмет корсету белгісін (бүдан әрі - Одақтың тауар белгісі) тіркейді. Одақтың тауар белгісіне барлық мүше мемлекеттердің аумагында қүқықтық қорғау беріледі.

Одақтың тауар белгісі ретінде графикалық түрде үсынылган белгілеулер тіркелуі мүмкін.

Одақтың тауар белгісінің қүқық иеленушісі мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес Одақтың тауар белгісін пайдалануга айрықша қүқыққа және осы айрықша қүқыққа иелік ету қүқыгына ие, сондай-ақ басқа түлғаларға Одақтың тауар белгісін немесе біртектес тауарларга және (немесе) көрсетілетін қызметтерге қатысты айырғысыз үқсас белгілеуді пайдалануга тыйым салуға қүқығына ие.

15. Мүше мемлекеттер аумағында Одақтың тауар белгісін тіркеуге, құқықтық қорғауға және пайдалануға байланысты туындайтын қатынастар Одақ шеңберінде халықаралық шартпен реттеледі.

V. Тауар белгісіне, Одақтың тауар белгісіне айрықша құқықтың тоқтатылу қағидаты

16. Мүше мемлекеттердің аумақтарында тауар белгісіне, Одақтың тауар белгісіне айрықша қүқықтың мынадай тоқтатылу қағидаты қолданылады, оған сэйкес тауар белгісінің және (немесе) Одақтың тауар белгісінің тікелей қүқық иеленушісі немесе оның келісімімен басқа да адамдар кез келген мүше мемлекеттің аумагына азаматтық айналымға қүқыққа сай енгізген адамдарға қатысты осы тауар белгісін, Одақтың тауар белгісін пайдалану тауар белгісіне, Одақтың тауар белгісіне айрықша қүқықты бүзу болып табылмайды.

VI. Географиялық нүсқаулар

17. Егер тауар сапасы, беделі немесе басқа да сипаттамасы айтарлықтай дәрежеде оның географиялық шығу тегіне байланысты болса, географиялық нүсқау деп - мүше мемлекеттің аумагынан, өңірінен немесе осы аумақ жерінен шыққан тауар сәйкестендіріледі.

18. Егер қүқықтық қорғау осы бір мүше мемлекеттің заңнамасында немесе өзі қатысушысы болып табылатын халықаралық

шарттарда көзделсе, мүше мемлекет аумагында географиялық нұсқауга құқықтық қоргау берілуі мүмкін.

VII. Тауардың шығарылған жерінің атауы

19. Қүқықтық қоргау берілген тауардың шығарылған жерінің атауы - қазіргі заманғы немесе тарихи, ресми немесе бейресми, елдің, қалалық немесе ауылдық қоныстың, жергілікті жердің немесе басқа географиялық объектінің толық немесе қысқартылған атауын білдіретін не қамтитын белгілеу, сондай-ақ осындай атаудан туындаған және оны ерекше қасиеттері айрықша немесе басты түрде осы географиялық объектіге тән табиғи шарттармен және (немесе) адами факторлармен айқындалатын тауарларга қатысты пайдалану нәтижесінде танымал болған белгілеу болып табылады.

Көрсетілген ережелер белгілі бір географиялық объектінің аумагынан шыгарылатын тауарды сәйкестендіруге мүмкіндік беретін және дегенмен, осы объектінің атауы жазылмаса да, тауарга қатысты осы белгілеуді пайдалану нәтижесінде белгілі болган, ерекше қасиеттері осы тармақтың бірінші абзацында көрсетілген талаптарға сай келетін белгілеуге қолданылады.

20. Географиялық объект атауын білдіретін немесе қамтитын, бірақ жалпы қолданысқа оның өндірілген жеріне байланысы жоқ белгілі бір тауар түрін белгілеу ретінде енген белгілеу тауардың шыгарылған жерінің атауы деп танылмайды.

Тауардың шығарылған жерлердің атауларына құқықтық қорғауды беру мүше мемлекеттердің зацнамасында көзделген тэртіппен және негіздемелер бойынша дау болуы және жарамсыз деп танылуы мүмкін.

21. Тауардың шыгарылган жерлердщ атауларына қатысты мүше мемлекеттер мүдделі тараптарга мыналардың:

1) осы тауардың шын мэнінде шыгарылган жерінен болек географиялық ауданда шыгарылды деп корсететін немесе ассоциация тугызатын, осылайша тауардыц шыгарылган жері мен ерекше қасиеттеріне байланысты тұтынушыны шатастыратын, тауарды белгілеу немесе таныстыру кезінде кез келген құралдарды пайдаланудыц;

2) 1883 жылгы 20 наурыздагы Өнеркэсіптік меншікті қоргау жөніндегі Париж конвенциясыныц 10-bis бабыныц мағынасы бойынша жосықсыз бәсекелестік актісін білдіретін кез келген пайдаланудыц алдын алуга мүмкіндік беретін қүқықтық шараларды көздейді.

VIII. Еуразиялық экономикалық одақтыц тауары шыгарылатын жердіц атауы

22. Мүше мемлекеттер Еуразиялық экономикалық одақтыц тауары шыгарылган жерлердіц атауларын (бүдан әрі - Одақ тауарыныц шыгарылган жерініц атауы) тіркеуді жүзеге асырады.

Одақ тауарының шығарылган жерінщ атауына құқықтық қорғау барлық мүше мемлекеттердің аумағында бір мезгілде ұсынылады.

23. Тіркеуге, құқықтық қорғауға және мүше мемлекет

аумагында Одақ тауарының шыгарылган жерінің атауын пайдалануға

байланысты туындайтын қатынастар Одақ шеңберіндегі халықаралық шартпен реттеледі.

IX. Патенттік қүқықтар

24. Өнертабысқа, пайдалы модельге және өнеркәсіптік үлгіге құқық, мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленген тәртіппен қоргалады және ол онертабысқа, пайдалы модельге және өнеркәсіптік үлгіге басымдықты, авторлықты және айрықша қүқықты куэландырады.

25. Өнертабыстың, пайдалы модельдің, өнеркәсіптік үлгінің авторына мынадай қүқықтар тиесілі:

1) өнертабысқа, пайдалы модельге және өнеркәсіптік үлгіге айрықша құқық;

2) авторлық қүқық.

26. Мүше мемлекеттердің заңнамасында козделген жагдайларда, онертабыс, пайдалы модель, өнеркәсіптік үлгі авторына басқа да қүқықтар, оның ішінде патент алу қүқыгы, қызметтік өнертабысты, пайдалы модельді немесе өнеркәсіптік үлгіні пайдаланганы үшін сыйақы алу қүқыгы тиесілі.

27. Өнертабысқа, пайдалы модельге, өнеркәсіптік үлгіге айрықша құқықты қолдану мерзімі:

1) өнертабыстар үшін - кемінде 20 жылды;

2) пайдалы модельдер үтттін - кемінде 5 жылды;

3) өнеркәсіптік үлгілер үшін - кемінде 5 жылды қүрайды.

28. Өнертабыс, пайдалы модель немесе өнеркәсіптік үлгіге патент - патент иесіне мүше мемлекеттің заңнамасына қайшы келмейтін кез келген тәсілмен өнертабысты, пайдалы модельді немесе өнеркәсіптік үлгіні пайдалануга айрықша құқық береді, сондай-ақ басқа адамдардың көрсетілген объектілерді пайдалануына тыйым салу қүқығын береді.

29. Мүше мемлекеттер патентпен берілетін қүқықтық шектеулерді көздеуге қүқылы, бұл ретте, мүндай шектеулер өнертабысты, пайдалы модельді немесе өнеркәсіптік үлгіні қалыпты пайдалануга ақталмайтын залал келтірмеуі және үшінші түлгалардың заңды мүдделерін ескере отырып, патент иесінің заңды мүдделеріне негізсіз түрде нүқсан келтірмеуі тиіс.

X. Селекциялық жетістіктер

30. Өсімдік сорттарына және жануарлар түқымдарына (селекциялық жетістіктерге) қүқықтарды қорғау мүше мемлекеттердің заңнамасында белгіленген жагдайларда және тәртіппен жүзеге асырылады.

тиесілі:

31. Селекциялық жетістіктердің авторына мынадай құқықтар

1) селекциялық жетістіктерге айрықша құқық;

2) авторльтқ қүқьтқ.

32. Мүше мемлекеттердің заңнамасында көзделген жағдайларда селекциялық жетістіктердің авторына басқа да қүқықтар, оның ішінде

патент алу қүқыгы, селекциялық жетістікті атау қүқығы, қызметтік селекциялық жетістікті пайдаланғаны үшін сыйақы алу қүқығы тиесілі.

33. Селекциялық жетістікке айрықша қүқықтың қолданылу мерзімі өеімдіктер еорттары, жануарлар түқымы үшін 25 жылдан кем емес мерзімді қүрайды.

XI. Интегралды микросхемалар топологиясы

34. Интегралды микросхемалар топологиясы материалды жеткізгіште тіркелген интегралды микросхема элементтерінің және олардың арасындагы байланыстар жиынтығының кеңістік-

геометриялық орналастырылуы болып табылады.

35. Интегралды микросхема топологиясына зияткерлік меншік қүқығы мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес қорғалады.

36. Интегралды микросхема топологиясының авторына мынадай қүқықтар тиесілі;

1) интегралды микросхема топологиясына айрықша қүқық;

2) авторлық құқық.

37. Мүше мемлекеттердің заңнамасында көзделген жағдайларда, интегралды микросхема топологиясының авторына басқа да құқықтар, оның ішінде қызметтік топологияны пайдаланганы үшін сыйақы алу құқыгы тиесілі.

38. Интегралды микросхема топологиясының айрықша қүқыгының қолдану мерзімі 10 жылды қүрайды.

XII. Өндірістік қүпия (ноу-хау)

39. Өндірістік қүпия (ноу-хау) деп кез келген сипаттагы (ондірістік, техникалық, экономикаггық, үйымдастырушылық және басқа да) мәліметтер, оның ішінде гылыми-техникалық саладагы зияткерлік қызмет нэтижелері туралы мәліметтер, сондай-ақ үшінші түлгалар заңды негізде еркін қол жеткізе алмайтын мәліметтердің үшінші түлгаларга белгісіз болуына байланысты шынайы және әлеуетті коммерциялық қүндылыгы бар және оларды білетіндерге қатысты коммерциялық қүпия режимі енгізілген кәсіптік қызметті жүзеге асыру тэсілдері туралы мәліметтер танылады.

40. Өндірістік қүпияны (ноу-хау) қүқықтық қоргау мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес үсынылады.

XIII. Зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды қоргау жөніндегі қүқық қолдану шаралары

41. Одақ шеңберінде зияткерлік меншік объектілеріне қүқықтарды қоргау жоніндегі мүше мемлекеттердің іс-қимылын үйлестіру Одақ шеңберіндегі халықаралық шартқа сәйкес жүзеге асырылады. шаннні^н^ав

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 27 ҚОСЫМША

Өнеркәсіптік ынтымақтастық туралы ХАТТАМА

1. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мынапарды білдіреді:

«экономикалық қызметтің басым түрлері» - өнеркәсіптік ынтымақтастықтың негізгі бағыттарын іске асыруға арналған басымдықтар ретінде барлық мүше мемлекеттер айқындайтын қызмет түрлері;

«өнеркәсіптік кооперация» - мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің өнеркәсіп саласындагы өзара тиімді орнықты ынтымақтастығы;

«Одақ шеңберіндегі өнеркәсіптік саясат» - мүше мемлекеттердің дербес және Комиссияның консультациялық қолдауымен және үйлестіруімен жүзеге асыратын, өнеркәсіптік ынтымақтастықтың негізгі бағыттары бойынша мүше мемлекеттердің қызметі;

«өнеркэсіп» - экономикалық қызмет түрлерінің үлттық сыныптауыштарына сэйкес тағамды қайта оңдеуді қоспағанда, ондірілетін және өңделетін онеркэсіпке жататын қызметтің экономикалық түрлерінің жиынтығы. Өнеркэсіптік қызметтің басқа түрлері Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың тиісті бөліктеріне сэйкес реттеледі;

«өнеркэсіптік кластер» - өзара байланысты өнеркәсіптік және бірін-бірі өзара толықтыратын және соның есебінен өздерінің бәсекелестік артықшылықтарын нығайтатын онымен байланысты үйымдардың тобы;

«технологиялық тұғырнама» - тиімді коммуникацияны қамтамасыз етуге және барлық мүдделі тараптардың (бизнес, ғылым, мемлекет, қоғамдық үйымдар) қатысуы негізінде перспективалық коммерциялық технологияларды, жоғары технологиялық, инновациялық және бәсекеге қабілетті өнім жасауға мүмкіндік беретін инновациялық инфрақүрылым объектісі.

2. Одақ шеңберіндегі өнеркэсіптік ынтымақтастықтың негізгі бағыттары бойынша мүше мемлекеттердің қызметін консультациялық қолдау және үйлестіру шеңберіндегі Комиссияның өкілеттіктері:

1) мыналарға:

ақпарат алмасуға, консультациялар жүргізуге, өнеркэсіптік ынтымақтастықтың негізгі бағыттарын, оның ішінде инновациялық қызметтің перспективалық бағыттарын эзірлеуге қатысты мәселелерді талқылау үшін бірлескен алаңдар қалыптастыруға;

Одақ шеңберіндегі өнеркәсіптік саясатты іске асыруда мүше мемлекеттердің өзара іс-қимылын тереңдетуге бағытталған ұсыныстар эзірлеуге;

өнеркәсіптегі реформаларды және құрылымдық қайта құруды жүргізуге, инновациялық қызметті ынталандыруға, өнеркәсіпті дамытуға байланысты мэселелер бойынша тәжірибе алмасуға;

бірлескен бағдарламалар мен жобаларды эзірлеу мен іске асыруға;

мүше мемлекеттердің өнеркэсіптік кешендері үшін тәжірибе алмасу бағдарламаларын эзірлеуге;

мүше мемлекеттердің шағын және орта кэсіпкерлік субъектілерін өнеркэсіптік кооперацияға тартуға; ақпараттық өзара іс-кимыл жасауға;

мүше мемлекеттердің өнеркәсіп саласындағы жаһандық экономикалық дағдарыстардың салдарына қарсы іс-қимыл жөніндегі бірлескен шараларын әзірлеуге және іске асыруға;

еуразиялық технологиялық түғырнамаларды қалыптастыру жөніндегі үсынымдарды әзірлеуге жэрдемдесу;

2) мыналарды:

мүше мемлекеттердің оған қатысушылардың эрқайсысының мүдделерін ескере отырып, өнеркэсіптік ынтымақтастықты одан әрі дамыту жөніндегі үсынымдарын қарауға енгізуді;

Одақ шеңберінде өнеркэсіптік ынтымақтастықтың негізгі бағыттарын іске асыруға мониторинг жүргізуді және талдауды;

мүше мемлекеттер үшін өзекті өнеркәсіпті дамыту әдістерін айқындау мақсатында өнеркәсіптік дамытудың элемдік тэжірибесін зерделеуді жүзеге асыруды;

3) Үкіметаралық кеңестің шешімі бойынша мыналарды:

бірлескен багдарламалар мен жобаларды әзірлеу, қаржыландыру және іске асыру туралы ережелердің жобаларын дайындауды;

Одақ шеңберінде өнеркәсіптік ынтымақтастықты дамыту жолындағы әкімшілік және өзге де тосқауылдарды анықтауды және оларды кейіннен жою бойынша үсыныстар әзірлеуді;

бірлескен өнім өндірудің кооперациялық тізбегін қалыптастыру жөнінде ұсыныстар дайындауды;

Одақ шеңберінде өнеркэсіп өнімінің нарығына, сондай-ақ үшінші елдердің экспорттық нарықтарына мониторинг жүргізуді; мүше мемлекеттердің өнеркәсібін дамытуды талдауды; мүше мемлекеттермен бірлесіп, Одақ шеңберіндегі онеркэсіптік саясатты іске асырудың қагидалары, тэртібі мен тетіктері сияқты онеркәсіптік ынтымақтастықтың негізгі багыттары бойынша озге де (қосымша) қүжаттарды, сондай-ақ ынтымақтастық жөніндегі негіздемелік келісімдер эзірлеуді жүргізу болып табылады.

Көрсетілген функциялар тізбесі толық болып табылмайды және ол Үкіметаралық кеңестің шешімі бойынша кеңейтілуі мүмкін.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 28 ҚОСЫМША

Өнеркәсіптік субсидиялар берудің бірыңғай қағидалары туралы

ХАТТАМА

I. Жалпы ережелер

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бұдан әрі - Шарт) 93-бабына сэйкес әзірленді және өнеркәсіптік тауарларга қатысты субсидиялар беруді реттейтін, оның ішінде өнеркэсіптк тауарларды өндірумен, өткізумен (сақтауды, мүше мемлекеттің аумагынан экетуді және тасымалдауды қоса алганда) және (немесе) тұтынумен тікелей байланысты көрсетілетін қызметтерді ұсыну немесе алу кезіндегі бірыңгай қагидаларды белгілейді.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын ұгымдар мыналарды білдіреді:

«экімшілік-аумақтық бірліктер» - Ресей Федерациясының субъектілері (өзін-өзі басқару органдарын қоса алганда) және Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының облыстары (Минск, Астана және Алматы қалаларын қоса алганда);

«ұқсас тауар» - тауарды өндіру, мүше мемлекеттің аумагынан әкету немесе тасымалдау кезінде өзіндік ерекшелікті субсидия пайдаланылатын тауарға толыгымен сэйкес келетін тауар не мұндай тауар болмаганда тауарды ондіру, мүше мемлекеттің аумағынан әкету немесе тасымалдау кезінде өзіндік ерекшелікті субсидия пайдаланылатын тауардың сипаттамасына жақын сипаттамасы бар басқа тауар;

«өтемақы шарасы» - осы шараны енгізуге өтініш берген мүше мемлекеттің экономика саласына субсидиялаушы мүше мемлекеттің өзіндік ерекшелікті субсидияларының теріс әсерін бейтараптандыру жөніндегі шара;

«қүзыретті орган» - мүше мемлекеттің тергеп-тексеру жүргізуге жауапты мемлекеттік билік органы;

«үлттық экономика саласына материалдық залал» - тауарды өндіру, тасымалдау, сақтау кезінде субсидия үсынган мүше мемлекеттің аумагынан өнеркәсіптік тауарды экелу салдарынан болган және мүше мемлекеттік аумагында үқсас тауарды өндіру мен өткізу көлемінің қысқаруынан, осындай тауарды өндіру рентабельділігінің төмендеуінен, тауар қорларына, жүмыспен қамтуга, жалақы деңгейіне және осы салага салынатын инвестициялардың деңгейіне теріс эсер етуден корінетін үлттық экономика саласы жагдайының дэлелдермен расталган нашарлауы;

«үқсас тауарды ұлттық өндірушілер» тергсп-тексеру жүргізетін мүше мемлекеттегі үқсас тауарды өндірушілер;

«үлттық экономика саласы» - мүше мемлекеттегі ұқсас тауар ондірушілердің барлыгы не олардың мүше мемлекеттегі үқсас тауар өндірудің жалпы көлемінде үлесі кемінде 25 пайызды қүрайтындары;

«субсидия алушы» - субсидиядан пайда табушы болып табылатын өнеркәсіптік тауарды өндіруші;

«субсидияланатын тауарды өндірушілер» - өзіндік ерекшелікті субсидияны берген мүше мемлекеттің субсидияланатын тауарын өндірушілер;

«өнеркэсіптік тауарлар» - 25 - 97 ЕАЭО СЭҚ ТН топтарында сыныпталатын тауарлар, сондай-ақ 2905 43 ООО 0, 2905 44 қосымша позицияларында, 3301, 3501 - 3505 позицияларында, 3809 10 және 3824 60 қосымша позицияларында, 4101 - 4103, 4301, 5001 00 000 0 - 5003 00 000 0, 5101 - 5103, 5201 00 - 5203 00 000 0, 5301, 5302 позицияларында (2905 43 000 0 қосымша позициясы - маннит, 2905 44 қосымша позициясы - сорбит, 3301 позициясы - эфир майлары, 3501 - 3505 позициялары - альбуминоидтық заттар, түрлендірілген крахмалдар, желімдер, 3809 10 қосымша позициясы - сыртқы қабатын оцдеуге арналган заттар, 3824 60 қосымша позициясы - сорбитол, басқа да өнімдер, 4101 - 4103 позициялары - терілер мен былғары шикізаты, 4301 позициясы - оцделмеген аң терісі, 5001 00 000 0 - 5003 00 000 0 позициялары - жібек-тазартылмаған жібек және жібек қалдықтары, 5101 - 5103 позициялары - жүн және жануарлар қылы, 5201 00 - 5203 00 000 0 қосымша позициялары - шитті мақта, мақта қалдықтары, түтілген мақта талшықтары, 5301 позициясы - аршылмаган зыгыр, 5302 позициясы - аршылмаган кендір) ЕАЭО СЭҚ ТН-ге сэйкес сыныпталатын тауарларды қоспаганда, балық және балық өнімдері. Тауарлардыц келтірілген си паттам асының толық болуы міндетті емес.

ЕАЭО СЭҚ ТН көрсетілген кодтарының тізбесіне өзгерісті Комиссия Кеңесі енгізеді;

«субсидияланатын тауар» - өндіру, тасымалдау, сақтау немесе субсидиялаушы мүше мемлсксттің аумагынан әкету кезінде өзіндік ерекшелікті субсидия пайдаланылган өнеркәсіптік тауар;

«субсидиялаушы мүше мемлекет» - субсидиялаушы орган субсидиялар беретін мүше мемлекет;

«субсидиялаушы орган» - мүше мемлекеттердің субсидия беру саласында шешімдер қабылдайтын бір немесе бірнеше органы не жергілікті өзін-өзі басқару органдары.

«субсидия»:

а) нәтижесінде артықшылық берілетін (қамтамасыз етілетін)

және:

ақша қаражаттарын тікелей аудару (мысалы, қайтарылмайтын несие, кредиттер түрінде) немесе жаргылық капиталдагы үлесті сатып алу немесе оны ұлғайту немесе осындай қаражаттарды аудару жөніндегі міндеттеме (мысалы, кредиттер бойынша кепілдік);

мүше мемлекеттің кірісіне түсуі тиіс болган төлемдерді алудан толық немесе ішінара бас тарту (мысалы, салықтық жеңілдіктер, борышты есептен шыгару) арқылы жүзеге асырылатын, субсидиялаушы органдарга көрсетілетін (немесе мүше мемлекет уэкілеттік берген қүрылымга) қаржылық жәрдемдесу. Бүл ретте, ішкі түтынуга арналган үқсас тауардан алынатын баждар мен салықтардан экспортталатын онеркэсіптік тауарды босату не осындай баждар мен салықтарды азайту не іс жүзінде есепке жазылган сомадан аспайтын

т -_ - j мөлшерде осындай баждар мен салықтарды қайтару субсидия ретінде қарастырылмайды;

тауарларды немесе көрсетілетін қызметтерді үсыну (жалпы инфрақүрылымды қолдау және дамыту үшін арналған өнеркәсіптік тауарларды немесе көрсетілетін қызметтерді қоспаганда);

өнеркәсіптік тауарларды сатып any арқылы жүзеге асырылатын, субсидиялаушы органдарға көрсетілетін (немесе мүше мемлекет уәкілеттік берген қүрылымга) қаржылық жэрдемдесу;

б) кез келген мүше мемлекеттің аумагынан өнеркәсіптік тауардың әкелінуін қысқартуга немесе кез келген мүше мемлекеттің аумагына өнеркәсіптік тауардың әкетілуін үлгайтуга қолданылатын (тікелей немесе жанама), соның нәтижесінде артықшылық берілетін, кірістер мен багаларды қолдаудың кез келген басқа нысаны;

«үлттық экономика саласына материалдық залал келтіру қатері» - үлттық экономика саласына материалдық залал келтірудің дәлелдемелермен расталган болмай қоймайтындыгы;

«үлттық экономика саласына залал» - үлттық экономика саласына материалдық залал, үлттық экономика саласына материалдық залал келтіру қатері немесе үлттық экономика саггасын қүруды едәуір баяулату.

II. Өзіндік ерекшелікті субсидиялар

3. Субсидиялаушы органның өкілеттілігі қолданылатын аумақтың шегінде субсидия өнеркәсіп кэсіпорны немесе өнеркәсіп саласы немесе өнеркәсіптік кәсіпорындар топтары немесе өнеркәсіп салалары (бүдан әрі - белгілі бір кэсіпорындар) үшін ерекше болып табылатынын айқындау үшін мынадай қағидаттар қолданылады:

1) егер субсидиялаушы орган немесе оған сэйкес субсидиялаушы орган эрекет ететін құқықтық акт белгілі бір кэсіпорындар үшін ғана субсидияларга қол жеткізуді айқын шектесе, мүндай субсидия - онеркэсіптік кәсіпорындар тобына немесе онеркэсіп салаларының тобына субсидиялаушы мүше мемлекеттің аумағындагы барлық өнеркәсіптік кэсіпорындар немесе онеркэсіп салалары кірмейтін жагдайда, ерекше ретінде қаралады;

2) егер субсидиялаушы орган немесе оган сэйкес субсидиялаушы орган эрекет ететін құқықтық акт субсидияны алуга және оның молшеріне қүқықты айқындайтын объективті критерий немесе шарттар (бейтарап болып табылатын, кейбір кэсіпорындар үшін басқа кәсіпорындармен салыстырганда артықшылықтар бермейтін, сипаты жагынан экономикалық және қолдану тәсіліне қарай деңгейлес болып табылатын критерийлер, мысалы, жүмыспен қамтылгандар саны немесе кәсіпорындардың молшері сияқты) белгілесе, мүндай субсидия - оны алу қүқыгы автоматты болған кезде және осындай критерийлер мен шарттар қатаң түрде орындалган кезде ерекше ретінде қаралмайды. Критерийлер мен шарттар заңда, нүсқаулықта, қүқықтық актіде немесе басқа да ресми құжаттарда оларды тексеруге болатындай анықталуы тиіс;

3) егер, осы тармақтың 1 және 2-тармақшаларында корсетілген қагидаттарды қолданудан туындайтын ерекшелік болмаудың көрінуіне қарамастан, субсидия шын мәнінде ерекше болуы мүмкін деп пайымдауға негіз болса, онда мынадай факторлар назарга алынуы мүмкін (бүл ретте, субсидиялаушы органныц өкілеттігі қолданылатын аумақ шегіндегі экономикалық қызметті әртараптандыру дәрежесі, сондай-ақ осындай субсидия қолданылатын уақыт үзақтығы ескерілгені жон):

белгілі бір кәсіпорындардың шектеулі санының субсидияны пайдалануы;

белгілі бір кәсіпорындардың субсидияны артықшылықпен пайдалануы;

кейбір кәсіпорындарға субсидиялардың қомақты сомасының пропорционалды емес болінуі;

субсидия беру туралы шешім қабылдау кезінде субсидиялаушы орган ие дискреттілікті пайдалану тәсілі (осы түрғыдан, көбінесе, субсидиялауға отінімдерден бас тарту немесе оны мақұлдау жиілігі туралы ақпарат және тиісті шешімдердің уәжі назарға алынады).

4. Субсидиялаушы органныц өкілеттілігі қолданылатын аумақтың бір бөлігі болып табылатын, белгіленген географиялық оңірде орналасқан белгілі бір кәсіпорындардың пайдалануы шектелген субсидия ерекше болып табылады. Мүше мемлекеттің мемлекеттік органының озінің өкілеттігі қолданылатын бүкіл аумақ шегінде қолданылатын салықтық мөлшерлемелерді енгізуі немесе өзгертуі өзіндік ерекшелікті субсидия ретінде қаралмайды.

5. Осы хаттаманыц III болімініц ережесіне сәйкес келетін кез келген субсидия ерекше ретінде қаралады.

Осы бөлімге сэйкес субсидияның өзіндік ерекшелікті болып табылу фактісін анықтау субсидия ерекшелігі болуының дәлелдемелеріне негізделеді.

6. Мүше мемлекет өзіндік ерекшелікті субсидия беруін келісу мақсатында Комиссияга отініш білдіруге құқылы.

Мүше мемлекеттер Комиссиямен келісілген мерзімде, шарттарда және колемдерде берілетін субсидияларга отемақы шараларын қолданбайды.

Мүше мемлекеттер осы Хаттаманьщ 7-тармағында козделген,

Одақ шеңберіндегі халықаралық шартта белгіленген мерзімде міндетті хабар беру тәртібімен озіндік ерекшелікті субсидияларды беруді коздейтін нормативтік қүқықтық актілерді Комиссияга жолдайды.

Егер озіндік ерекшелікті субсидияны басқа мүше мемлекеттің беруі мүше мемлекеттердің біреуінің үлттық экономика саласына залал келтіруі мүмкін деп пайымдауга негіз болса, онда мүндай мүше мемлекет Комиссияның тиісті талқылау жүргізуіне бастамашылық етуге қүқылы.

Талқылау қорытындылары бойынша үлттық экономика саласына залал келтірілгені расталган жагдайда, онда Комиссия мұндай озіндік ерекшелікті субсидия берген мүше мемлекет, егер талқылауға тартылган мүше мемлекеттер осы Хаттаманьщ 7-тармагында козделген, Одақ шеңберінде халықаралық шартта белгіленген мерзім ішінде озгеше уагдаласпаса, залалга экеп соқтырган жагдайларды жоюга міндетті деп шешім қабылдайды.

Комиссия осындай шешімді орындау үшін ақылға қонымды мерзім белгілейді.

Егер озіне қатысты корсетілген шешім қабылданған мүше мемлекет Комиссияның осы птешімін белгіленген мерзімде орындамаса, басқа мүше мемлекеттер Одақ Сотына жүгіне алады.

Осы тармақтың ережелерін қолдану Шарттың 105-бабының 1-тармағында козделген отпелі ережелер ескеріле отырып жүзеге асырылады.

7. Мүше мемлекеттер Одақ шеңберінде халықаралық шартпен мыналарды:

өзіндік ерекшелікті субсидияны Комиссиямен ерікті келісу және Комиссияның тиісті шешімдер қабылдау тэртібін;

Комиссияның талқылауды (оның ішінде, осы Хаттамада белгіленген озіндік ерекшелікті субсидияларды беру және пайдаланудың шарттарын, тәртібін бүзу фактілері бойынша) жүргізу тэртібін;

Комиссия соның негізінде өзіндік ерекшелікті субсидияларға жол берілетіні немесе жол берілмейтіні туралы шешім қабылдайтын критерийлер (оның ішінде, мүше мемлекеттердің ондірушілері арасындағы қалыптасқан және жаңа кооперациялық байланыстарды дамыту ескеріле отырып);

Комиссияның берілетін субсидиялар туралы ақпаратты сүрату тәртібі мен шарттарын айқындайды.

Көрсетілген халықаралық шарттың күшіне ену мерзімі Шарттың 105-бабының 1-тармағында козделген.

8. Егер өзіндік ерекшелікті субсидиялар алу үшін мүше мемлекет субсидияны алушыга (өндірушіге) қатысты белгілі бір тауарды өндіру кезінде технологиялық операцияларды жүзеге асыру қажеттігі туралы талап бслгілесе, онда басқа мүше мемлекет өндірушісінің басқа мүше мемлекеттерде мүндай операцияларды жүзеге асыруы Жоғары кеңес айқындаған тэртіпке сэйкес осындай талапты тиісінше орындау деп танылады.

III. Тыйым салынган субсидиялар

9. Субсидиялардың мынадай түрлеріне тыйым салынган: экетілетін субсидиялар - берілуі осы субсидияны беретін мүше мемлекеттің аумагынан басқа мүше мемлекеттің аумагына онеркэсіптік тауарды әкету нэтижелерімен жалгыз немесе бірнеше шарттардың бірі ретінде байланысқан субсидиялар;

алмастырушы субсидиялар - субсидияны беретін мүше мемлекеттің аумагынан шыгарылатын онеркэсіптік тауарларды пайдалана отырып, берілуі жалгыз немесе бірнеше шарттардың бірі ретінде байланысқан субсидиялар.

Байланысқан деп субсидиялаушы мүше мемлекеттің аумагынан өнеркәсіптік тауарды әкету нәтижелерімен немесе осындай мүше мемлекеттің аумагынан шыгарылатын онеркэсіптік тауарды пайдаланумен заңдық тұрғыдан байланысты емес, шын мэнінде іс жүзіндегі немесе күтілетін экспортпен (әкетумен) немесе экспорттық түсіммен (экету кезіндегі түсіммен) немесе субсидиялаушы мүше мемлекеттің аумағынан шыгарылатын өнеркәсіптік тауарларды пайдалану жөніндегі талаптармен байланысты, субсидияларды беру туралы куәландыратын фактілердің болуы түсініледі.

Субсидияның әкетілуді жүзеге асыратын шаруашылық жүргізу субъектілеріне берілетіні туралы факт өз-өзінен оны әкетілетін субсидия деп есептеуге негіз болмайды.

10. Егер бір мүше мемлекеттің өзіндік ерекшелікті субсидияны беру нәтижесі басқа мүше мемлекеттің үлттық экономика саласына залал келтіру болып табылса, онда мүндай субсидия тыйым салынған субсидия болып табылады.

Ұлттық экономика саласына залал келтіру осы Хаттаманьщ V бөліміне сэйкес дэлелденуге тиіс.

11. Мүше мемлекеттер сақталуы озіндік ерекшелікті субсидиялар алуга қажетті, субсидиялаушы органының нормативтік қүқықтық актісінің немесе қүқықтық актісінің негізінде қолданылатын және мынадай талаптардың біріне сәйкес келетін шараларды сақтамайды және енгізбейді:

1) мынадай:

шаруашылық жүргізу субъектілерінің шараны енгізетін мүше мемлекеттің аумагынан немесе (нақты тауарлар, олардың көлемі немесе қүны не олардың жергілікті өндіріс көлемінің немесе құнының үлесін айқындайтынына қарамастан) кез-келген корсетілген субсидиялаушы органның жергілікті өндіру көзінен шыгарылатын онеркэсіптік тауарларды сатып алу немесе пайдалану;

шараны енгізген мүше мемлекеттің аумагынан шығарылатын өнеркәсіптік тауарлардыц осы шаруашылық жүргізуші субъекті экететін көлемімен немесе құнымен байланысты мөлшерде шаруашылық жүргізуші субъектінің кез келген мүше мемлекеттің аумагынан әкелінетін өнеркэсіптік тауарларды сатып алуын немесе пайдалану ын шектеу тал абы қамтылатын;

2) мыналарды:

шаруашылық жүргізуші субъектінің кез келген мүше мемлекеттің аумагынан жергілікті өндірісте пайдаланылатын немесе осындай ондіріске қатысы бар өнеркәсіптік тауарларды экелуін (оныц ішінде, шараны енгізетін мүше мемлекеттің аумагынан шыгарылатын және басқа мүше мемлекеттің аумагына осы шаруашылық жүргізуші субъект әкететін тауарлардыц көлеміне немесе қүнына байланысты);

шаруашылық жүргізуші субъектініц кэсіпорынга тиесілі осы валютаныц түсім колемінде кез келген мүше мемлекеттіц валютасына қолжетімділікті шектеу арқылы жергілікті өндірісте пайдаланылатын немесе осыған қатысы бар өнеркәсіптік тауарларды кез келген мүше мемлекеттіц аумагынан шаруашылық жүргізуші субъектініц экелуін;

шаруашылық жүргізуші субъектініц кез келген мүше мемлекеттіц аумагына өнеркэсіптік тауарларды әкетуін немесе шаруашылық жүргізушІ субъектініц (тауардыц нақтылыгына, олардыц колеміне немесе қүнына не осы шаруашылық жүргізу субъектісі жүзеге асыратын олардыц жергілікті өндіріс көлемініц немесе қүныныц үлесіне байланысты) кез келген мүше мемлекеттіц аумагында өнеркәсіптік тауарларды сатуын шектейтін.

12. Берілуі кез келген мүше мемлекеттің мүдделеріне елеулі нүқсан келтіруге әкеп согатын өзіндік ерекшелікті субсидияларга тыйым салынады. Мүше мемлекеттің мүдделеріне елеулі нүқсан келтіру өзіндік ерекшелікті субсидия беру нәтижелері төмендегіше болғанда туындайды:

1) үқсас тауарды субсидиялаушы мүше мемлекеттің нарығынан ығыстыру немесе кез келген мүше мемлекеттің аумагынан шыгарылатын үқсас тауардың субсидиялаушы мүше мемлекеттің нарыгына экелінуінің өсуін тежеу;

2) үшінші мүше мемлекеттің нарыгынан кез келген мүше мемлекеттің аумагынан шыгарылатын үқсас тауарды ығыстыру немесе осындай үқсас тауардың үшінші мүше мемлекеттің аумагына әкетілуінің өсуін тежеу;

3) өндіру, тасымалдау немесе өзіндік ерекшелікті субсидия пайдаланган субсидиялаушы мүше мемлекеттің аумагынан экету кезінде өнеркэсіптік тауардың бағасын басқа мүше мемлекеттің аумагынан шыгарылатын үқсас тауардың кез келген мүше мемлекеттің нарығындағы бағасына қатысты едәуір төмендету не бағалардың өсуін немесе багалардың құлдырауын елеулі тежеу немесе сол бір нарықтағы жіберіп алынған сатулар.

13. Осы Хаттаманыц 12-тармағында көрсетілген мүдделерге елеулі нүқсан келтіру осы бөлімге сәйкес айқындалады, осы Хаттаманыц V бөліміне сәйкес дэлелденеді.

14. Мүше мемлекеттердіц аумақтарында осы Хаттаманыц 11 -тармағында көрсетілген шаралар, сондай-ақ тыйым салынган субсидиялар, оның ішінде мыналар сақталмайды және берілмейді (бұл ретте тауарлар экспорты деп субсидиялаушы мүше мемлекеттің аумағынан екінші мүше мемлекеттің аумагына тауарларды әкету үғынылады):

1) экспорттаушыны мүше мемлекетке валюталық түсімнің бір бөлігін міндетті сатудан босататын немесе үлттық валютаның ішінара қүнсыздануы арқылы валютаның көптеген багамын қолдануға жол беретін багдарламалар, осыган байланысты, экспорттаушы багамдық айырмашылық есебінен басымдыққа ие болады;

2) ішкі нарықтағы тасымалдармен салыстырганда анагұрлым жеңілдікті жагдайларда мүше мемлекет белгілейтін немесе алатын экспорттық тиелімдер үшін ішкі көлік немесе кеме тарифтері;

3) экспортталатын тауарлар өндірісінде пайдаланылатын тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді ішкі нарықта өткізілетін үқсас тауарлар өндірісінде пайдаланылатын тауарларга қарағанда анагүрлым жеңілдікті жагдайларда үсыну;

4) экспорт нәтижелерімен немесе көрсетілген жеңілдіктерді үсынатын мүше мемлекет аумагындагы тауарларды пайдаланумен байланысты шаруашылық субъектілері толейтін немесе толеуге тиіс салықтарды немесе кез келген басқа аударымдарды толеуден толық немесе ішінара босату, төлеуді кейінге қалдыруды немесе азайтуды үсыну. Бүл ретте салықтарды төлемегені үшін төленуі тиіс өсімпұл алынса, кейінге қалдыру міндетті түрде тыйым салынган субсидия болып табылмайды. Экспортталатын тауардан нөлдік мөлшерлеме бойынша қосылған қүн салығын алу тыйым салынған субсидия белгісі болып табылмайды;

5) ішкі нарықта өткізілетін ұқсас тауарлармен салыстырғанда үлкен көлемде тауарларга салық салу базасын қысқартатын экспорттың нэтижелерімен байланысты арнайы шегерулер;

6) ішкі нарықта өткізілетін үқсас тауарлар өндірісінде пайдаланылатын тауарлар мен көрсетілетін қызметтерге салық салу базасын есептеу үшін қолданылатын салықтарды немесе арнайы шегерулерді төлеуден босатуга, азайтуга, кейінге қалдыруга қараганда экспорттық тауарлар өндірісінде пайдаланылатын тауарлар мен көрсетілетін қызметтерге салық салу базасын есептеу үшін қолданылатын салықтарды немесе арнайы шегерулерді үлкен көлемде төлеуден босату, азайту, кейінге қалдыру;

7) ішкі нарықта түтынуга арналган үқсас өнім өндірісінде пайдаланылатын дэл осындай шикізат пен материалдарга қараганда экспорттық өнім өндірісінде пайдаланылатын шикізат пен материалдарга анагүрлым томен мөлшерлеме бойынша кедендік толемдерді алу не ішкі нарықта өткізілетін үқсас онім ондірісінде пайдаланылатын дэл осындай шикізат пен материалдарга қараганда үлкен көлемде экспорттық өнім өндірісінде пайдаланылатын шикізат пен материалдарга арналган кедендік толемдерді қайтару;

8) өндірілген онім қүрамында отандық материалдардың немесе шикізаттың болуы міндетті болып табылса, өнім өндірісінде пайдаланылган импорттық шикізат пен материалдардан алынатын импорт баждарын азайту немесе қайтару (нақты тауарлар, олардың көлемі немесе құны не үлесі олардың жергілікті өндіріс көлеміне немесе құнына байланысты айқындалатынына қарамастан);

9) экспорттық кредиттерді кепілдендіру немесе сақтандыру, экспорттық тауарлар құнының өсуінен немесе валюталық тэуекелдерден сақтандыру немесе кепілдендіру бағдарламалары бойынша ұзақ мерзімді операциялық шыгыстарды немесе залалдарды өтеу үшін жеткіліксіз сыйақыларды алып қою;

10) нарықтық жагдайларда мүндай кредиттерді алушылар салыстырмалы кредитті пайдаланганы үшін ақы төлеуге тиіс (кредитті өтеу мерзімі бірдей, кредит валютасы және т.б.) молшерлемелерден томен молшерлемелер бойынша экспорттық кредиттерді беру не экспорттаушылар немесе қаржы мекемелері кредитті алумен байланысты жүмсаган шығыстардың барлыгын немесе бір бөлігін төлеу. Экономикалық ынтымақтастық және даму үйымына Ресми экспорггық кредиттер бойынша уагдаластықтардың пайыздық молшерлемелері туралы ережелерге сай келетін экспорттық кредиттеу практикасы тыйым салынган субсидия ретінде қаралмайды;

11) мүндай субсидиялау экспорт нәтижелерімен немесе импорггық тауарлардыц орнына отандық тауарларды пайдаланумен байланысты болган жагдайда кәсіпорынга босатылатын электр энергиясына немесе электр жеткізгіштерге арналган тарифтерді томендету.

15. Комиссия осы Хаттаманы басшылыққа ала отырып, тыйым салынган субсидияларды жол берілгендер ретінде келіспейді.

Осы тармақтың ережелерін қолдану Шарттың 105-бабының 1-тармағында көзделген өтпелі ережелер ескеріле отырып жүзеге асырылады.

16. Егер бір мүше мемлекетте екінші мүше мемлекеттің субсидиялаушы органы тыйым салынган субсидияларды берген және (немесе) сақталуы осы Хаттамага сэйкес өзіндік ерекшелікті субсидиялар алу үшін қажетті шараларды енгізген деп есептеуге негіз болган жагдайда, бірінші мүше мемлекеттің екінші мүше мемлекетке осындай тыйым салынган субсидияларды немесе шараларды алып тастау туралы консультациялар өткізу жоніндегі отінішпен жүгінуге құқығы бар.

17. Ресми дипломатиялық арналар арқылы осы Хаттаманыц 16-тармағында көрсетілген консультациялар өткізу туралы хабарламаны алган күннен бастап 2 айдыц ішінде мүше мемлекеттер озара келісімге қол жеткізбесе, онда орын алып отырган келіспеушіліктер Шарттьщ 93-бабына сэйкес шешіледі.

Егер дауларды шешу рэсімініц нәтижелері бойынша мүше мемлекеттердіц бірі осы Хаттаманыц 9 және 12-тармақтарында көрсетілген тыйым салынган субсидияларды бергендігі және (немесе) осы Хаттаманыц 11-тармагында көрсетілген шараларды қолданатыны туралы шешім қабылданса. онда осы мүше мемлекет осындай тыйым салынган субсидиялар мен шаралар нәтижесі басқа да мүше мемлекеттердіц үлттық экономикасына залал келтіру болганына- болмаганына қарамастан, осындай тыйым салынган субсидияларды немесе шараларды дереу тоқтатады және осы Хаттаманыц 89 - 94-тармақтарына сэйкес осындай тыйым салынған субсидияларға қатысты өтемақы шарасын енгізеді.

18. Субсидиялаушы органдар осы Хаттамага қосымшаға сэйкес шараларды қолдану арқылы субсидияларды белгіленген отпелі кезең ішінде беруге құқылы.

IV. Рүқсат етілетін субсидиялар

19. Осы Хаттамага сэйкес тыйым салынган және ерекше болып табылмайтын субсидиялар, берілуі мүше мемлекеттердің өзара саудасын бұрмаламайтын рұқсат етілетін субсидиялар ретінде танылады.

Мүше мемлекеттер осындай субсидияларды шектеусіз беруге қүқылы және осындай субсидияларга қатысты осы Хаттаманьщ отеу және қарсы шараларын қолдануга немесе субсидияларды беруге тыйым салуга қатысты ережелері қолданылмайды.

20. Мүше мемлекеттер осы бөлімде козделген рүқсат етілген субсидияларды Комиссиямен келіспей беруге қүқылы.

Осы тармақтың ережелерін қолдану Шарттың 105-бабының 1-тармагында козделген өтпелі ережелер ескеріле отырып жүзеге асырылады.

21. Осы Хаттаманьщ VII бөлімінде көрсетілген, осы Хаттаманьщ II бөліміне сэйкес ерекше болып табылатын, бірақ мүше мемлекеттер озара сауданы бұрмаламайды деп таныган субсидиялар осы Хаттаманыц VIII бөліміне сэйкес өтемақы шараларын қабылдауға негіз болмайды.

V. Тексерулерді жүргізу тэртібі

22. Мүше мемлекеттің аумағында берілетін субсидиялардың осы Хаттаманыц ережелеріне сэйкес келуін талдау, сондай-ақ өзіндік ерекшелікті субсидия үсынған мүше мемлекеттің аумагынан субсидияланатын тауарды экелу не субсидиялаушы мүше мемлекет нарыгынан үқсас тауарды ыгыстыруы салдарынан ұлттық экономика саласына келетін залалдың бар-жогын анықтау мақсатындағы тексеруді осы мүше мемлекеттің аумагында тіркелген үлттық үқсас тауар ондірушілердің осы Хаттамага сэйкес жазбаша нысанда берген отініші (бұдан әрі - отініш) негізінде мүше мемлекеттің қүзыретті органы жүргізеді не қүзыретті органның оз бастамасы бойынша жүргізіледі.

23. Өтінішті үлттық үқсас тауар ондіруші немесе қатысушыларының қатарына үлттық экономика саласын қүраушы ондірушілер кіретін осындай ондірушілер бірлестігі, сондай-ақ, аумагында осы окілдер тіркелген мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес тиісті дәрежеде ресімделген окілеттіктері бар осы түлгалардың окілдері (бүдан әрі - отініш беруші) береді.

24. Өтініште мыналар қамтылуы тиіс:

1) отініш беруші туралы мәліметтер;

көрсетілген);

2) тауар сипаттамасы (өндіруші ел және ЕАЭО СЭҚ ТН коды

3) өзіндік ерекшелікті субеидияның болуы, сипаты мен көлемі

туралы мәліметтер;

4) субсидияланатын тауар өндірушілер туралы мэліметтер;

5) ұқсас тауарды ұлттық өндірушілер туралы мэліметтер;

6) қүзыретті органға өтініш беру алдында 3 күнтізбелік жыл

бұрын өтініш берілетін мүше мемлекеттің аумагына субсидияланатын тауарды экелу көлемінің өзгеруі туралы мәліметтер;

7) қүзыретті органына өтініш берілетін мүше мемлекеттің аумағынан үқсас тауарды басқа мүше мемлекеттер аумагына әкету колемінің озгеруі туралы мәліметтер;

8) субсидияланатын тауарды экелудің не субсидиялаушы мүше мемлекеттің нарығынан ұқсас тауарды ығыстырудың салдарынан үлттық экономика саласына келтірілетін залалдың бар екендігінің дәлелдемелері. Субсидияланатын тауарды экелу салдарынан үлттық экономика саласына материалдық залалдың болуы және материалдық залал келтіру қатерлерінің болу дэлелдемелері объективті факторларға негізделеді, олар үлттық экономика саласының экономикалық ахуалын сипаттайды және сандық көрсеткіштерде (оның ішінде тауар өндірісінің колемі және оны сату көлемі, мүше мемлекет нарыгындагы тауар үлесі, тауар ондірудің озіндік қүны, тауар бағасы, өндіріс қуаттарының жүктемесі, еңбек онімділігі, пайда колемдері, ондіріс пен тауарлар сату рентабельділігі туралы, үлттық экономика саласындагы инвестициялар көлемі туралы деректер) көрсетілуі мүмкін;

9) өтініш берудің алдындагы 3 күнтізбелік жылда Одақтың бірыңгай кедендік аумагына ұқсас тауар импорты көлемінің (сандық және қүндық мәнде) өзгеруі туралы мәліметтер;

10) өтініш берудің алдындағы 3 күнтізбелік жылда Одақтың кедендік аумагынан үқсас тауар экспорты көлемінің (сандық және қүндық мәнде) өзгеруі туралы мәліметтер;

11) талданатын кезеңде үлттық экономика саласына эсер етуі мүмкін басқа да факторларды талдау.

25. Өтініште бар қүндық көрсеткіштерді корсету кезінде салыстыру мақсатында сыртқы сауда статистикасын жүргізу үшін Комиссия белгілейтін ақша бірлігі пайдаланылады.

26. Өтініш, оның құпия емес нұсқадагы қосымшасымен қоса (егер отініште қүпия ақпарат болса) құзыретті органга үсынылады және осы органға өтініш түскен күннен бастап тіркелуге жатады.

27. Өтініш мынадай негіздер бойынша қабылданбайды:

өтініш берушінің осы Хаттаманыц 23-тармағында белгіленген

талаптарға сэйкес келмеуі;

осы Хаттаманың 24-тармағында корсетілген мэліметтердің үсынылмауы;

өтініш беруші берген мәліметтердің анық болмауы.

Басқа негіздер бойынша өтініштерді қабылдамауға жол берілмейді.

28. Тексерудің басталуы туралы шешім қабылдағанға дейін құзыретті орган жазбаша нысанда, қарастырылып отырған өзіндік ерекшелікті субсидия аумагында берілген мүше мемлекеттің уәкілетті органына өтініш түскені туралы хабарлайды.

29. Құзыретті орган тексеруді бастау туралы шешім қабылдау мақсатында осы өтініш тіркелген күннен бастап күнтізбелік 30 күн ішінде, осы Хаттаманың 24-тармағына сэйкес осы отініште қамтылған мэліметтер мен дәлелдемелердің анықтығын және жеткіліктілігін зерделейді. Көрсетілген мерзім қүзыретті орган отініш берушіден қосымша мәліметтер алуы қажет болған жағдайда үзартылуы мүмкін, бірақ өтініш тіркелген күннен бастап күнтізбелік 40 күннен аспауға тиіс.

30. Өтінішті оны тексеру барысында немесе басталғанға дейін өтініш беруші қайтарып ала алады.

Егер өтініш тексеру басталғанға дейін қайтарып алынған жагдайда, мүндай өтініш берілмеген болып есептеледі.

Егер өтініш тексеру жүргізу барысында қайтарылып алынған жағдайда, құзыретті органның шешімі бойынша ол не тоқтатылады не жалғаса береді.

31. Өтінішті қарауға қабылдағаннан кейін және тексеруді бастау туралы шешім қабылдағанға дейін қүзыретті орган өзіндік ерекшелікті субсидия берген мүше мемлекеттің уәкілетті органына өзіндік ерекшелікті субсидиялардың болуына, мөлшері және пайдаланылуына, сондай-ақ оны берудің салдарын және өзара қолайлы шешімге қол жеткізуге қатысты жағдайды нақтылау мақсатында консультациялар жүргізуді ұсынады. Мүндай консультациялар тексеру барысында да жүргізілуі мүмкін.

32. Өзіндік ерекшелікті субсидиялардың болуы, мөлшері және қолданылуына, сондай-ақ өзіндік ерекшелікті субсидия беру салдарына қатысты консультациялар жүргізу қүзыретті органныц тексеруді бастау туралы шешім қабылдауына, сондай-ақ осындай тексерулер қорытындылары бойынша басқа мүше мемлекет аумагында берілген өзіндік ерекшелікті субсидияныц осы Хаттаманьщ ережелеріне сәйкестігі және (немесе) озіндік ерекшелікті субсидия берген мүше мемлекет аумағынан субсидияланған тауарды экелу салдарынан немесе өзіндік ерекшелікті субсидия берген мүше мемлекет нарыгынан немесе үшінші мүше мемлекет нарыгынан үқсас тауарды ыгыстыруы салдарынан және аумагында өзіндік ерекшелікті субсидиялауды қарау үсынылып отырган мүше мемлекетке отемақы шарасын енгізу туралы өтініш беру салдарынан зиян келтірілгені туралы қорытынды дайындауына кедергі жасамайды.

33. Қүзыретті орган осы Хаттаманьщ 29-тармагында корсетілген мерзім өткенге дейін тексеруді бастау немесе оны жүргізуден бас тарту туралы шешім қабылдайды.

Тексеруді жүргізуден бас тарту туралы шешім қабылдаган кезде қүзыретті орган осындай шешім қабылданган күннен бастап күнтізбелік 10 күннен аспайтын мерзімде өтініш берушіні тексеруді жүргізуден бас тартудыц себебі туралы жазбаша түрде хабардар етеді.

Тексеруді бастау туралы шешім қабылданган кезде қүзыретті орган ерекше онеркэсіптік субсидия берген мүше мемлекеттіц құзыретті органын, сондай-ақ оған белгілі мүдделі түлгаларды қабылданған шешім туралы жазбаша түрде хабардар етеді және тексеруді бастау туралы шешім қабылданғаннан бастап 5 жүмыс күнінен аспайтын мерзімде тексеруді бастау туралы хабарландыруды жариялауды қамтамасыз етеді. Тексеруді бастау туралы хабарландыру жарияланған күн тексеру басталған күн болып танылады.

34. Қүзыретті орган, егер осы органда осы Хаттама бөлімдері ережелерінің бүзылу фактісі және (немесе) осы мүше мемлекеттің аумагынан субсидияланган тауарды экелу салдарынан немесе өзіндік ерекшелікті субсидия берген мүше мемлекеттің нарыгынан немесе үшінші мүше мемлекеттің нарыгынан үқсас тауарды субсидияланган тауардың ыгыстыруы салдарынан үлттық экономика саласына зиян келуі дэлелдері болган жагдайда, тексеруді бастау. туралы шешімді оз бастамасымен де қабылдай алады.

Тексеруді бастау үшін осындай дэлелдер жеткіліксіз болган жагдайда, мүндай тексеруді бастауга болмайды.

35. Тексеруді бастау туралы шешім қабылданганнан кейін қүзыретті орган оган белгілі үқсас тауардың үлттық өндірушілеріне және тексеру объектісі болып табылатын субсидияланатын тауарды өндірушілерге осы тексеруді жүргізу мақсатында жауап қайтарулары тиіс сүрақтар тізбесін оларга жолдайды.

Сүрақтар тізбесі оны поштамен жіберген күннен бастап күнтізбелік 7 күннен кейін немесе оны үқсас тауарды үлттық өндірушінің немесе субсидияланатын тауарды өндірушінің өкіліне тікелей берілген күннен бастап алынған болып есептеледі.

Ұқсас тауардың ұлттық өндірушілері мен сұрақтар тізбесі жолданған тексеру объектісі болып табылатын субсидияланатын тауарды өндірушілер өздері осындай тізбені алган күннен бастап күнтізбелік 30 күн ішінде уәкілетті органға өздерінің жауаптарын береді. Ұқсас тауардың үлттық өндірушілері мен сұрақтар тізбесі жолданған тексеру объектісі болып табылатын субсидияланатын тауарды өндірушілердің дәлелді және жазбаша нысанда жазылған отініші бойынша корсетілген мерзімді қүзыретті орган күнтізбелік 10 күннен аспайтын мерзімге үзартуы мүмкін.

36. Жүргізіліп жатқан тексеруге байланысты қосымша мәліметтер алу немесе тексеру барысында үсынылған мәліметтерді тексеру мақсатында қүзыретті орган тексеру объектісі болып табылатын субсидияланатын тауардың тиісті өндірушісінің осыган келісімі болган жагдайда, сондай-ақ тиісті мемлекет үкіметінің өкілдері алдын ала хабардар етілген және осы мемлекет тарапынан тексеруді оның аумагында жүргізуге қатысты қарсылықтары болмаган жагдайда, тексеруді өзіндік ерекшелікті субсидия берген мүше мемлекеттің аумагында жүргізуі мүмкін.

Жүргізіліп жатқан тексеруге байланысты, қосымша мәліметтер алу немесе тексеру барысында үсынылган мәліметтерді тексеру мақсатында қүзыретті орган өз өкілдерін үқсас тауардың үлттық өндірушілері орналасқан жерге жіберуге, мүдделі түлгалармен консультациялар мен келіссоздер жүргізуге, тексеру объектісі болып табылатын субсидияланатын тауардың үлгілерімен танысуға және басқа да тексеру жүргізіліп жатқан мүше мемлекетінің заңнамасына қайшы келмейтін, тексеруге қажетті басқа да іс-қимылдар жасауға құқылы.

37. Қүзыретті орган тексеру жүргізу барысында өнеркэсіптік субсидия берген немесе беруші қаралып жатқан өнеркәсіптік субсидияны үсынушы мүше мемлекеттерінің уәкілетті органдарына, сондай-ақ мүдделі тұлгаларга жүргізіліп отырган тексеруге қатысы бар ақпарат беру туралы cay ал жолдай алады.

38. Мүдделі түлгалар тексерудің басталуы туралы хабарламада көрсетілген күннен кешіктірмей тексеру жүргізу мақсаты үшін қажетті мәліметтерді, осындай мэліметтер алу коздерін корсете отырып, (оның ішінде құпия ақпаратты) үсынуга қүқылы. Құзыретті орган мүдделі түлгалардан қосымша мәліметтер сүратуга қүқылы.

39. Тексеруге қатысы бар дәлелдер және мэліметтер, қүзыретті органга тексеру жүргізіліп жатқан мүше мемлекетте мемлекеттік болып табылатын тілде үсынылуы, ал шетел тілінде жасалган қүжаттардың түпнүсқасы белгіленген тэртіппен куэландырылган аудармамен қоса берілуге тиіс.

40. Қүпия ақпаратты қоргау қажеттілігін ескере отырып қүзыретті орган осы Хаттамага сэйкес тексеру барысында мүдделі түлгаларга олардың жазбаша өтініштері бойынша, тексеру мәніне қатысты, дэлелдер ретінде кез келген мүдделі түлга жазбаша нысанда үсынган мәліметтермен танысуга мүмкіндік береді. Қүзыретті орган барлық тексеруге қатысушыларга тексеруге қатысы бар және тексеру барысында өздері пайдаланатын, алайда осы Хаттамага сэйкес құпия ақпарат болып табылмайтын басқа да мэліметтермен танысуга мүмкіндік береді.

41. Кеден ісі, мемлекеттік статистиканы жүргізу саласындағы уэкілетті мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік (басқару) органдары, мүше мемлекеттердің басқа да мемлекеттік билік (басқару) органдары мен аумақтық (жергілікті) мемлекеттік билік (басқару) органдары тексеру жүргізуге көмек корсетуі және мәліметтерді (оның ішінде құпия ақпаратты қамтитын) тексеру жүргізу мақсатында қажетті қүзыретті органның сүрау салуы бойынша үсынуы тиіс.

42. Тексеру жүргізу мерзімі тексеру басталған күннен бастап 6 айдан аспауы тиіс.

Тексеру, қүзыретті орган тексеру нәтижелерін өз мемлекеті үкіметінің қарауына жіберген күні аяқталды деп есептеледі.

43. Тексеру нәтижелері бойынша қүзыретті орган басқа мүше мемлекеттің аумагында үсынылған субсидиялардың осы Хаттаманьщ ережелеріне сэйкестігі туралы қорытынды әзірлейді.

44. Егер тексеру нәтижелері бойынша осы Хаттаманьщ бүзылғаны және (немесе) мүше мемлекеттің үлттық экономика саласына залал келтірілгені дэлелденген жагдайда, тексеру жүргізген қүзыретті орган аумағында өзіндік ерекшелікті субсидия қаралып жатқан мүше мемлекетке отем шарасы туралы өтініш беріледі.

45. Тексеру жүргізетін қүзыретті орган үлттық экономика саласын анықтаған кезде, мүше мемлекеттің аумагы екі немесе одан да көп бәсекелес нарық жүмыс істейтін аумақ ретінде қаралуы мүмкін, ал ұлттық ондірушілер, егер, мұндай өндірушілер осындай нарықта өздері шығаратын ұқсас тауардың кемінде 80 пайызын сатса және осындай нарықта ұқсас тауарға сұраныс тексеру жүргізетін мүше мемлекеттің қалған аумағында орналасқан аталған өнімнің ұлттық өндірушілерін айтарлықтай қанағаттандырмаса, ұқсас тауардың үлттық ондірушілері осындай нарықтың бірінің шегінде ұлттық экономиканың жеке саласы ретінде қаралуы мүмкін. Мүндай жағдайларда, зиянның болуы, үлттық экономика саласының негізгі болігіне залал келтірілмесе де, субсидияланатын тауарды сату көрсетілген бәсекелес нарықтардың біріне бағытталған жағдай кезінде зиян келтірілмесе де және субсидияланатын тауарды экелу үқсас тауарлардыц үлттық өндірушілеріне осындай бір нарықтың шегінде кемінде 80 пайыз зиян келтірсе де белгіленуі мүмкін.

46. Өзіндік ерекшелікті субсидия мөлшері осындай субсидия алушы алатын пайда көлемінің негізінде айқындалады. Өзіндік ерекшелікті субсидияның пайдасын есептеу кезінде қүзыретті орган:

1) субсидиялаушы органның үйым капиталына қатысуы, егер мүндай қатысу тиісті мүше мемлекеттің аумагында қарапайым инвестициялық жобаға сәйкес келмейтін (қауіп капиталын үсынуды қоса алғанда) ретінде бағаланбаса өзіндік ерекшелікті субсидияны үсыну ретінде қаралмайды;

2) субсидиялаушы органдарға үсынылған кредит, егер кредитті алушы үйым мемлекеттік кредит үшін төлейтін соманың және аталған үйым тиісті мүше мемлекеттің кредит нарыгында алуы мүмкін салыстырмалы коммерциялық кредит үшін төлеуі мүмкін соманың арасында айырмашылық болмаса өзіндік ерекшелікті субсидияны үсыну ретінде қаралмайды. Олай болмаган жагдайда осы сомалардың арасындағы айырмашылық пайда болып есептеледі;

3) субсидиялаушы органның кредитке кепілдік беруі егер, кепілдік алған ұйым субсидиялаушы орган кепілдік берген кредит үшін төлейтін соманың және ол мемлекеттік кепілдіксіз салыстырмалы коммерциялық кредит үшін төлеуі мүмкін соманың арасында айырмашылық болмаса өзіндік ерекшелікті субсидияны үсыну ретінде қаралмайды. Олай болмаган жагдайда комиссиялық айырмашылыққа түзетуі бар осы сомалардың арасындагы айырмашылық пайда болып есептеледі;

4) субсидиялаушы органның тауарларды немесе қызметтерді жеткізуі не тауарларды сатып алуы егер, тауарлар немесе қызметтер дүрыс ақы төлеуден кемге жеткізілсе не сатып алу дүрыс ақы төлеуден артыққа жүзеге асырылмаса өзіндік ерекшелікті субсидияны үсыну ретінде қаралмайды. Ақы төлеудің дүрыстыгы тиісті мүше мемлекеттердің нарыгында мынадай тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу мен сатудың қолданыстагы нарықтық шартына байланысты айқындалады (бағасын, сапасын, қолжетімділігін, таратылуын, тасымалдануын және тауарларды сатып алудың немесе сатудың басқа да шарттарын қоса алганда).

47. Субсидия мөлшерін есептеу қүзыретті орган тексеру жүргізетін мүше мемлекеттің аумагына әкелінген не аумагына өзіндік ерекшелікті субсидия үсынылатын мүше мемлекеттің нарыгында NjsP немесе басқа мүше мемлекеттің нарыгында сатылатын тауардың бірлігіне (тоннасына, текше метріне, данасына және басқаларына) есептеледі.

48. Субсидия мөлшерін есептеу кезінде егер, инфляция қарқыны алынган нәтижелерді бұрмалайтындай жогары болган жагдайда тиісті мүше мемлекеттің инфляция көрсеткіштері ескерілуі тиіс.

49. Тауар бірлігіне субсидия мөлшері осы мақсаттарга өзіндік ерекшелікті субсидияларын үсынган тиісті мүше мемлекеттер шыгыстарының мөлшеріне байланысты белгіленеді.

50. Тауар бірлігіне субсидия мөлшерін есептеу кезінде мүндай тауардың қүны мүның алдында субсидия алынган және қажетті деректері бар субсидия алушының 12 айдагы жалпы сату қүны ретінде айқындалады.

51. Субсидия мөлшерін есептеу кезінде субсидияның жалпы сомасынан кез келген тіркеу алымының сомасын немесе субсидия алу үшін жүмсалган басқа да шыгыстарды алып тастау қажет.

52. Егер субсидия ондірілген, экетілген немесе тасымалданган тауардың белгілі бір санына қатысты берілмесе, онда тауар бірлігіне арналган субсидия мөлшерін есептеу субсидияның жалпы сомасын қажеттілігіне қарай субсидияланатын әкелінетін тауардың үлесін тауарды ондірудің, сатудың немесе әкетудің жалпы колемінде ескере отырып субсидия берілген кезеңге осындай тауарды өндірудің, сатудың немесе әкетудің көлеміне болу арқылы жүзеге асырылады.

53. Егер субсидия негізгі қорларды дамытуга немесе сатып алуга байланысты берілсе, онда субсидия мөлшерінің есебі субсидияларды өзіндік ерекшелікті субсидияны ұсынған тиісті мүше мемлекеттердің қаралатын экономика саласындагы осындай негізгі қорлар амортизациясының орташа мерзіміне болу жолымен жүзеге асырылады. Тауар бірлігіне субсидия мөлшерін есептеу тексерумен қамтылған кезең басталганға дейін негізгі қорларды сатып алу үшін ұсынылған, бірақ амортизация мерзімі элі күнге дейін аяқталмаган субсидияларды да қамтиды.

54. Субсидия мөлшерін есептеу кезінде, егер уақыттың әртүрлі кезеңдеріне немесе бір сол тауар үшін әртүрлі мақсаттарға үсынылған субсидиялардың ауқымы әртүрлі болса, тауар өндірісінің, сатылуының немесе әкетілуінің көлеміне қарай субсидия көлемінің орташа олшемді корсеткіштері қолданылады.

55. Егер субсидия салық жеңілдіктері нысанында берілсе, тауардың қүны салық женілдіктері қолданылған соңғы 12 ай ішінде оны сатудың жалпы құны есебінен айқындалады.

56. Әртүрлі субсидиялаушы органдар күнтізбелік жыл ішінде және (немесе) әртүрлі бағдарламаларды орындау үшін берген субсидиялар жинақталуы тиіс.

57. Егер субсидиялаушы мүше мемлекеттің нарығында не басқа мүше мемлекеттің нарыгында субсидияланатын тауарға қатысты үқсас тауардың үлесінің қолайсыз озгеруі орын алғаны дәлелденген жагдайда, субсидиялаушы мүше мемлекеттің нарығынан не басқа мүше мемлекеттің нарығынан үқсас тауарды ығыстыру немесе субсидиялаушы мүше мемлекеттің аумағына үқсас тауарды әкелудің өсуін кідірту не басқа мүше мемлекеттің аумагына тауарды әкелудің өсуін кідірту фактісі белгіленеді. Аталған факт қалыпты жағдайларда кемінде 1 жылды құрауға тиіс осы тауардың нарығын дамытудағы нақты үрдістерді дәлелдеу үшін жеткілікті кезеңде белгіленеді.

58. Субсидиялаушы мүше мемлекеттің нарыгында не басқа мүше мемлекеттің нарыгында үлестің қолайсыз өзгеруі мына жағдайлардың біреуін қамтиды:

1) субсидияланатын тауардың нарықтық үлесі артады;

2) субсидияланатын тауардың нарықтық үлесі өзіндік ерекшелікті субсидия болмаган кезде ол азаюы тиіс жағдайларда өзгеріссіз қалады;

3) субсидияланатын тауардың нарықтық үлесі төмендейді, бірақ өзіндік ерекшелікті субсидия болмаган жагдайда орын алатынға қарағанда неғүрлым баяу қарқынмен төмендейді.

59. Баганы төмендету тиісті нарықтағы- субсидияланатын тауардың бағасын өзіндік ерекшелікті субсидия пайдаланылмаған мүше мемлекеттердің ішінде кез келгенінің аумагында ондіру, тасымалдау немесе әкету кезінде тауардың бағасымен салғастыру негізінде белгіленеді. Салыстыру сауданың бір сол деңгейінде және уақыттың салыстыру кезеңінде жүргізіледі. Салыстыру барысында баганы салыстыруға эсер ететін кез келген фактор қолданылады. Егер аталған салыстыруды жүргізу мүмкін болмаған жагдайда, баганы томендету орташа экспорттық баганың негізІнде белгіленуі мүмкін.

60. Егер екі мүше мемлекет Шарттың 93-бабына сәйкес үшінші мүше мемлекеттің нарыгында осы Хаттаманьщ 12, 57-59, 61 және 62-тармақтарына сэйкес мүдделеріне елеулі қысым корсетушіліктің болуы туралы даулар жүргізген жагдайда осындай мүше мемлекет дауласушы тараптар болып отырган мүше мемлекеттерге осындай басқа мүше мемлекеттің нарыгындагы дау жүргізетін мүше мемлекеттердің аумагында болатын тауарлардыц үлесін өзгертуге қатысты озінде бар статистикалық ақпаратты, сондай-ақ тиісті тауарлардыц бағалары бойынша статистикалық ақпаратты үсынады. Бүл ретте, осындай мүше мемлекет нарықтың немесе баганың арнайы талдауын жүргізбеуге, сондай-ақ ол коммерциялық немесе мемлекеттік қүпия деп санайтын ақпаратты үсынбауға қүқылы.

61. Мүдделерге елеулі қысым корсетушіліктің болу фактісі уақыттың тиісті кезеңінде мына жагдайлардың бірі болған кезде белгілене алмайды:

1) мүддеге елеулі қысым көрсетушілік фактісін белгілейтін мүше мемлекеттің аумагынан тауарды әкетуге тыйым салудың немесе шектеудің не басқа мүше мемлекеттің нарыгына осындай мүше мемлекеттің аумагынан тауарды әкелуге тыйым салудың немесе шектеудің болуы;

2) үқсас тауарды әкелетін және осы тауарлардыц монополиясын немесе мемлекеттік саудасын қолданатын мүше мемлекеттіц уәкілетті органыныц коммерциялық емес себептер бойынша, мүдделерге елеулі қысым көрсетушілік фактісін белгілейтін мүше мемлекеттен экелуді басқа мүше мемлекеттен әкелуге қайта багыттау туралы шешім қабылдайды;

3) мүдделерге елеулі қысым корсетушілік фактісін белгілейтін мүше мемлекеттен экетуге арналган тауарды өндіруге, сапасына, санына немесе багасына елеулі кері эсер ететін табиги апаттар, ереуілдер, көліктегі бөгелістер немесе басқа да форс-мажорлық жағдайлар;

4) мүдделерге елеулі қысым көрсетушілік фактісін белгілейтін мүше мемлекеттен әкетуді шектейтін уагдаластықтардың болуы;

5) мүдделерге елеулі қысым көрсетушілік фактісін белгілейтін мүше мемлекеттен осы тауарды әкету мүмкіндігін өз еркімен қысқарту (осы мүше мемлекеттің шаруашылық жүргізетін субъектілері осы үқсас тауардың экспортын жаңа нарыққа дербес қайта багыттаган жагдайды қоса алганда);

6) аумагына тауар әкелетін мүше мемлекетте стандарттарга және (немесе) басқа экімшілік талаптарга сәйкес болмау.

62. Осы Хаттаманың 61-тармагында көрсетілген жагдайлар болмаган кезде, мүдделерге елеулі қысым көрсетушіліктің болуы Одақтың Сотына үсынылган ақпараттың немесе Одақтың Соты өздігінен алган ақпараттың негізінде айқындалады.

63. Субсидияланатын тауарды экелу салдарынан үлттық экономика саласына келтірілген залал субсидияланатын тауарды экелу көлемін, тексеру жүргізетін құзыретті орган мүше мемлекеттің нарыгына үқсас тауардың багасына және үқсас тауардың үлттық өндірушілеріне осындай тауардың эсерін талдау нэтижелерінің негізіне белгіленеді.

64. Субсидияланатын тауарды экелу көлемін талдау кезінде қүзыретті орган субсидияланатын тауарды экелу арттырылганын не арттырылмаганын айқындайды (абсолютті көрсеткіштерде не тексеру

жүргізетін құзыретті орган мүше мемлекетте үқсас тауарды өндіруге немесе түтынуға қатысты).

65. Тексеру жүргізетін қүзыретті орган мүше мемлекеттің нарыгына үқсас тауардың багасына әкелінген субсидияланатын тауардың әсерін талдау кезінде қүзыретті орган мыналарды:

1) субсидияланатын тауардың бағасы осы мүше мемлекеттің нарығына үқсас тауардың бағасынан томен болганын не болмағанын;

2) субсидияланатын тауарды экелу осы мүше мемлекеттің нарыгына үқсас тауардың бағасын төмендетуге әкелгенін не әкелмегенін;

3) субсидияланатын тауарды экелу осындай тауар болмаган жагдайда, осы мүше мемлекеттің нарыгына ұқсас тауардың бағасының өсуіне кедергі келтіргенін не келтірмегенін белгілейді.

66. Үлттық экономика саласына субсидияланатын тауарды экелу әсерін талдау ұлттық экономика саласының жағдайына, оның ішінде:

1) болган немесе болашақта болуы мүмкін өндірістің қысқартуларына, үқсас тауарды сатуға, қүзыретті органы еңбектің кірісіне, өнімділігіне, тартылған инвестициялардан немесе өндірістік күшті пайдаланудан болган кірістерге тексеру жүргізетін мүше мемлекеттің нарықтағы үлесіне;

2) құзыретті органы тексеру жүргізетін мүше мемлекеттің нарықтағы ұқсас тауарлардыц багасына эсер ететін факторларға;

3) ақша ағындарының қозғалысына, үқсас тауарлардың қорларына, жұмыспен қамтылу деңгейіне, еңбекақыға, ондірістің осу қарқынына, инвестицияларды тарту мүмкіндігіне болган немесе

болашақта болуы мүмкін теріс әсерге қатысы бар экономикалық факторларды багалау болып табылады.

67. Ұлттық экономика саласына субсидияланатын тауарды экелу әсері, егер қолда бар деректер ұқсас тауардың онідірісін ондірістік процесс, тауарды оныц өндірушілерінің сатуы және кіріс сияқты критерийлердің негізінде белуге мүмкіндік беретін болса, тексеру жүргізетін мүше мемлекетте үқсас тауарды өндіруге сэйкес бағаланады. Егер қолда бар деректер үқсас тауардың өндірісін болуге мүмкіндік бермейтін болған жагдайда, субсидияланатын тауарды үлттық экономика саласына экелу әсері барынша аз топты ондіруге немесе ұқсас тауарды қамтитын және олар туралы қажетті деректер бар тауарлардыц номенклатурасына сэйкес багаланады.

68. Субсидияланатын тауарды экелу салдарынан үлттық экономика саласына келтірілетін залалды анықтау барлық іске қатысты және қүзыретті органныц қарамағындағы дәлелдемелер мен мәліметтерді талдауға негізделуі тиіс. Оныц ішінде қүзыретті орган үқсас тауардыц Одақтыц аумагына жеткізілу, басқа мүше мемлекеттерден жеткізілу динамикасын және ықпалын талдайды. Бүл ретте субсидияланатын тауарды экелу көлемін және осындай экелудіц үлттық экономика саласына ықпалын талдау нәтижесінде белгіленген факторлардыц ішінде бір не бірнеше фактор субсидияланатын тауардыц әкеліну салдарынан үлттық экономика саласына келтірілетін залалды анықтау мақсатында шешуші мэнге ие болмайды. Қүзыретті орган субсидияланатын тауарды экелудіц басқа, салдарынан сол кезецде үлттық экономика саласына залал келтірілетін басқа да белгілі факторларды талдайды. Көрсетілген ұлттық экономика саласына келтірілетін залалды құзыретті орган субсидияланатын тауарды экелу салдарынан болатын ұлттық экономика саласына келтірілетін залалға жатқызбауы тиіс.

69. Субсидияланатын тауарды экелу салдарынан ұлттық экономика саласына материалдық залал келтіру қаупін белгілеген кезде құзыретті орган барлық қолда бар факторларды, оның ішінде мынадай факторларды:

1) субсидияның немесе субсидиялардың сипатын, колемін және олардың саудаға мүмкін болатын әсерін;

2) осындай әкелудің одан әрі ұлгаюының нақты мүмкіндіктерін көрсететін субсидияланатын тауарды экелудің осу қарқынын;

3) субсидия берген мүше мемлекеттегі субсидияланатын тауарды өндірушілерде субсидияланатын тауарды әкелуді үлгайтудың жеткілікті мүмкіндіктерінің болуы немесе олардың өсуінің нақты мүмкіндіктерінің айқын болмай қалмайтындыгын;

4) егер баганың осындай деңгейі қүзыретті орган субсидияланатын тауарга тексеру жүргізетін мүше мемлекет нарыгында үқсас тауар бағасының төмендеуіне немесе тежелуіне және субсидияланатын тауарга сұраныстың одан әрі осуіне де экеп согуы мүмкін болса, субсидияланатын тауар багасының деңгейін;

5) субсидияланатын тауар өндірушісіндегі қорларды ескереді.

70. Бүл ретте осы Хаттаманыц 69-тармагында корсетілген факторлардың ішінде бір не бірнеше фактор субсидияланатын тауардың әкеліну салдарынан үлттық экономика саласына материалдық залал келтірілу қаупін анықтау мақсатында шешуші мәнге ие болмайды.

71. Егер осы Хаттаманьщ 69-тармағында көрсетілген факторларды талдау нәтижелері бойынша тексеру барысында құзыретті орган субсидияланатын тауарды әкелуді жалгастырудың және осындай экелумен отем шаралары қабылданбаган жагдайда үлттық экономика саласына материалдық залал келтірудің болмай қалмайтындығы туралы қорытындыга келсе, ұлттық экономика саласына материалдық залал келтіру қаупінің болуы туралы шешім қабылданады.

72. Тексеру жүргізу кезінде:

1) ұқсас тауардың үлттық өндірушісі, қатысушыларының кобі ұқсас тауарды ондірушілер болып табылатын үлттық ондірушілер бірлестігі;

2) тексеру объектісі болып табылатын субсидияланатын тауардың өндірушісі, қатысушыларының кобі ұқсас тауарды өндірушілер болып табылатын, осындай субсидияланатын тауарды өндірушілер бірлестігі;

3) субсидия беретін мүше мемлекет және (немесе) субсидия беретін мүше мемлекеттің уэкілетті органы;

4) тексеру объектісі болатын, субсидияланатын тауарды көбінесе жеке түлгалар түтынатын болса, түтынушылардың қогамдық бірлестіктері;

5) тексеру объектісі болатын, субсидияланатын тауарды түтынушылар және осындай түтынушылардың бірлестіктері (егер олар өнім өндіру кезінде осы тауарда пайдаланган жагдайда) мүдделі тұлғалар болады.

73. Осы Хаттаманыц 72-тармагында көрсетілген мүдделі түлгалар тексеру барысында дербес немесе құзыретті органы тексеру жүргізетін мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес тиісті үлгіде ресімделген окілеттіктері бар өздерінің өкілдері арқылы эрекет етеді.

Егер мүдделі түлга тексеру барысында уәкілетті окіл арқылы эрекет еткен жагдайда, қүзыретті орган мүдделі түлғаға тек осы өкіл арқылы ғана тексеру нысанасы туралы барлық мәліметтерді жеткізеді.

74. Мүдделі түлга ақпараттың ашылуы бәсекелестік жағдайларында үшінші тұлғаға басымдық беретінін немесе мүндай ақпаратты үсынған түлға үшін немесе осы түлға мүндай ақпаратты алған түлға үшін қолайсыз салдарға әкелетінін куэландыратын негіздемелерді үсынған кезде осы түлғаның құзыретті органға үсынатын ақпараты қүпия ақпарат ретінде қаралады. Қүпия ақгіарат мүше мемлекеттердің заңнамасында козделген жағдайларды қоспағанда, оны үсынған мүдделі түлғаның рұқсатынсыз жарияланбауы тиіс.

Қүзыретті орган қүпия ақпаратты үсынатын мүдделі тұлғадан оның қүпия емес нүсқасын үсынуды талап етуге қүқылы. Құпия емес нүсқада үсынылған қүпия ақпараттың мэнін түсіну үшін жеткілікті мәліметтер қамтылуы тиіс. Мүдделі түлға қүзыретті органныц қүпия ақпараттың қүпия емес нұсқасын үсыну туралы талабына жауап ретінде қүпия ақпарат мүндай түрде үсынылуы мүмкін емес деген

деп белгілесе немесе қүпия ақпараттың қүпия емес нүсқасын үсынбаған мүдделі түлға қүпия ақпаратты мүндай түрде үсынудың мүмкін еместігінің негіздемесін де үсынбаса немесе қүпия ақпаратты үсынудың мүмкін еместігінің негіздемесі болып табылмайтын мәліметтерді ұсынса, қүзыретті орган бүл ақпаратты ескермеуі

жагдайларда бүл тұлға құпия ақпараттың мұндай түрде үсынылуы мүмкін еместігі туралы дәлелдемелер үсынуы тиіс.

мүмкін.

75. Қүзыретті орган қүпия ақпаратты таратқаны үшін өзінің мүше мемлекетінің зацнамасында козделген жауаптылықта болады.

VI. Жалпы ерекшеліктер

76. Осы Хаттамада ешқайсысы:

1) қандай да бір мүше мемлекетке ол ашылуы оның қауіпсіздігінің маңызды мүдделеріне қарама-қайшы келеді деп санайтын ақпаратты үсыну талабы ретінде,

2) кез келген мүше мемлекетке ол оның қауіпсіздігінің маңызды мүдделерін қорғау үшін қажет деп санайтын мынадай іс-қимылды:

жарылғыш материалдарға немесе олар өндірілетін материалдарга қатысты іс-кимылды;

қару-жарақтарды, оқ-дәрілерді және әскери материалдарды, сондай-ақ қарулы күштерді жарақтандыру мақсатында тікелей немесе жанама жүзеге асырылатын өзге де тауарлар мен материалдарды әзірлеуге, өндіруге және саудасына қатысты іс-қимылды;

соғыс уақытында немесе халықаралық қатынастарда басқа да төтенше жағдайларда қабылданатын іс-қимылды қабылдауға кедергі ретінде;

3) кез келген мүше мемлекетке элемде бейбіт өмірді сақтау және халықаралық қауіпсіздік үшін Біріккен Ұлттар Ұйымының Жарғысы бойынша оның міндеттемелерін орындау үшін кез келген әрекеттерді қабылдауға кедергі ретінде үғынылмауы тиіс.

77. Егер мүндай субсидиялар ерекше жағдайларда енгізілсе және егер олардың енгізілуі:

1) қоғамдық моральды, қоғамдық тэртіпті және қоғамдық қауіпсіздікті;

2) адамдардың өмірін немесе денсаулығын, жануарларды және өсімдіктерді;

3) көркем, тарихи немесе археологиялық қүндылық қазынасын;

4) зияткерлік меншік қүқығын;

5) осы шаралардың мақсаты тауарларды басқа мүше мемлекеттер аумагынан әкелуді шектеу болып табылмаған және мүндай шаралар (егер мүндай шаралар ішкі өндіруді немесе түтынуды шектеумен бір мезгілде жүргізілсе), кемсітушілік сипатқа ие болмаған жагдайда қорғау қажеттілігімен түсіндірілсе, осы Хаттаманың ережелері мүше мемлекеттерге сауданы бүрмалайтын арнайы субсидияларды пайдалануга кедергі келтірмейді.

VII. Үсынылуы өтем шараларын қабылдау үшін негіз болып табылмайтын өзіндік ерекшелікті субсидиялар

78. Шаруашылық субъектілері, сондай-ақ шаруашылық субъектілерімен келісімшарт негізінде жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдар жүзеге асыратын зерттеу қызметіне арналған көмек, мүндай көмек өнеркэсіптік зерттеулер қүнының 75 пайызынан аспайтын немесе бәсекеге дейінгі кезеңдегі әзірлемелер қүнының 50 пайызынан аспайтын көлемін өтейтін жагдайда және ол тек:

1) персоналга (зерттеушілер, техниктер және тек қана зерттеу қызметімен айналысатын басқа көмекші персонал) арналган шыгыстарды;

2) тек қана және түрақты түрде зерттеу қызметі үшін пайдаланылатын (коммерциялық негізде сатуды қоспаганда) аспаптарга, жабдыққа, жерге және қүрылгыларга арналган шыгыстарды;

3) тек қана зерттеу қызметі үшін пайдаланылатын консультациялық және балама қызметтерге арналган шыгыстарды (гылыми зерттеу нәтижелерін, техникалық білімді, патенттерді және т.б. сатып алуды қосқанда);

4) тікелей зерттеу қызметі нэтижесінде жүмсалган қосымша үстеме шыгыстарды;

5) тікелей зерттеу қызметі нэтижесінде жүмсалган өзге де агымдық шыгыстарды (материалдарга, камтамасыз етуге және т.б.) отеу үшін үсынылган жагдайда гана, осындай комек ретінде өзіндік

ерекшелікті субсидияларды беру өтемақы шараларын қабылдау үшін негіз болып табылмайды.

79. Осы бөлім мақсаттары үшін өнеркәсіптік зерттеулер жаңа тауарларды, процестерді немесе көрсетілетін қызметтерді эзірлеуде, сондай-ақ қолданыстағы тауарларды, процестерді немесе көрсетілетін қызметтерді едәуір жақсарту үшін пайдалы болуы мүмкін деген есеппен жаңа білімдерді ашуга багытталған жоспарланған зерттеулерді немесе маңызды зерттеулерді білдіреді.

Бәсекеге дейінгі кезеңдегі эзірлемелер өнеркэсіптік зерттеу нэтижелерін коммерциялық пайдалану үшін жарамсыз бірінші прототип жасауды қосқанда, сатуға немесе пайдалануға арналған жаңа, түрлендірілген немесе жақсартылған тауарлардың, технологиялық процестердің немесе көрсетілетін қызметтердің жоспарына, сызбасына немесе макетіне ауыстыруды білдіреді. Ол сондай-ақ түжырымдаманың анықтамасын және балама тауарлардың, тәсілдердің немесе корсетілетін қызметтердің дизайнын, сондай-ақ олар өнеркәсіптік қолдануға немесе коммерциялық пайдалануға арналмаған немесе сол үшін пайдаланылмаған жағдайда алғашқы демонстрациялық немесе пилоттық жобаларды қамтуы мүмкін. Ол қолданыстағы тауарлардағы, өндірістік желілердегі, оңдеу процестеріндегі, корсетілетін қызметтердегі және озге қарапайым операциялардағы ағымдық және мерзімдік өзгерістерге, мүндай өзгерістер жақсартуға экелетін болса да, қолданылмайды.

80. Өтем шараларын қабылдау үшін негіздер бермейтін осы Хаттаманьщ 78-тармағында корсетілген комектің жол берілетін деңгейі белгілі бір жобаны жүзеге асыру кезеңінде шеккен тиісті шығыстардың жалпы сомасына қатысты белгіленеді.

Өнеркәсіптік зерттеулерді біріктіретін бағдарламалар іске асырылған бәсекелестік сатысында әзірленген жағдайда шаралар қабылдау үшін негіз болмайтын көмектің рүқсат берілген деңгейі осы екі санат үшін рүқсат етілген деңгейдің осы Хаттаманыц 78-тармағында көрсетілген барлық шығыстар ескеріле отырып есептелген орташа арифметикалық мәнінен жоғары болмауға тиіс.

81. Осы Хаттаманыц ережелері жоғары оқу орындары немесе ғылыми мекемелер тәуелсіз жүргізетін іргелі ғылыми зерттеулерге қатысты қолданылмайды. Іргелі зерттеулер өнеркәсіптік немесе коммерциялық мақсаттармен байланысты емес жалпы ғылыми және техникалық білімді кеңейтуді білдіреді.

82. Мүше мемлекеттің аумағындағы қолайсыз өңірлерге жалпы өңірлік даму шеңберінде үсынылатын комек ерекше емес болып табылады (осы Хаттаманың I бөлімінің мағынасында) және:

1) эрбір қолайсыз оңір нақты белгіленген түтас экімшілік және экономикалық аймақ болып табылса;

2) мүндай өңір оның қиындықтары тек уақытша жағдайларға ғана байланысты туындамайтынын көрсететін бейтарап және объективті критерийлердің негізінде қолайсыз өңір ретінде қаралса (мүндай критерийлер оларды тексеру мүмкін болу үшін заңдарда, қағидаларда немесе озге ресми қүжаттарда нақты айқындалуы тиіс);

3) критерийлер үш жылдық кезеңде өлшенген мынадай көрсеткіштердің кемінде біреуіне:

халықтың жан басына шаққандағы табыс немесе үй шаруашылығына шаққандағы табыс немесе осы аумақ үшін орташа көрсеткіштің 85 пайызынан аспауы тиіс халықтың жан басына шаққандағы жалпы ішкі өнім көлеміне;

осы аумақ үшін орташа көрсеткіштің кемінде 110 пайызын қүрауы тиіс жүмыссыздық деңгейіне негізделген экономикалық даму өлшемін қамтиды (мүндай өлшем кешенді болуы және басқа да көрсеткіштерді қамтуы мүмкін).

83. Осы бөлім түсінігінде өңірлік дамудың жалпы шеңберлері өңірлік субсидиялау бағдарламалары ішкі реттік және әмбебап қолданылатын өңірлік даму саясатының бөлігі болып табылатынын және өңірлік дамуға арналған субсидиялар өңірдің дамуына эсер етпейтін немесе коп эсер етпейтін жекелеген географиялық пункттерге берілмейтінін білдіреді.

Бейтарап және объективті критерийлер белгілі бір өңірлерге өңірлік даму саясаты шеңберінде өңірлер арасындагы айырмашылықтарды жою немесе қысқарту үшін қажетті жеңілдіктерден басқа жеңілдіктер бермейтін критерийлерді білдіреді. Осы тұрғыда өңірлік субсидиялау бағдарламалары эрбір субсидияланатын жоба бойынша үсынылуы мүмкін көмектің ең жоғары сомаларын қамтуы тиіс. Мүндай ең жогары сомалар көмек корсетілетін оңірлердің даму деңгейіне байланысты сараланған болуы және инвестицияларға арналган шығыстар немесе жүмыс орындарын қүруға арналган шығыстар түрінде көрсетілуі тиіс. Осы сомалардың шеңберінде комек осы Хаттаманьщ II бөлімінде көзделгендей субсидиялардың басым қолданылуына немесе белгілі бір кәсіпорындарға үлкен сомалардың тең көлемде үсынылмауына жол бермеу үшін кеңінен таратылады.

2) бейімделу бойынша шығыстардың 20 пайызынан аспайтын

3) кәсіпорынға жүктелуі тиіс субсидияланатын жабдықты ауыстыруға және пайдалануға арналған шығыстарды отемесе;

4) фирманың пропорционалды жоспарланған ластауды қысқартуымен тікелей байланысты болса және қол жеткізілуі мүмкін ондірістік шығыстарға арналған үнемдеуді отемесе;

5) жаңа жабдыққа және (немесе) ондірістік процестерге ауысуы мүмкін барлық фирмалар үшін қолжетімді болса, қолданыстағы ондірістік қуаттылықтардың қосымша шектеулерге және фирмалар үшін қаржылық ауыртпалықтарды күшейтуге экелетін заңнамамен және (немесе) нормативтік актілермен қойылатын қоршаған ортаны қорғауға қатысты жаңа талаптарға бейімделуіне жәрдемдесу қолданыстағы ондірістік куаттылықтарды (қоршаған ортаны қорғау жоніндегі жаңа талаптар енгізілгенге дейін кемінде екі жыл пайдаланылған ондірістік қуаттылықтарды) білдіреді.

VIII. Өтем шараларын және қарымта шараларды енгізу және

қолдану

85. Бір мүше мемлекеттің құзыретті органы өзге мүше мемлекеттердің аумагында үсынылатын субсидиялардың осы Хаттаманыц ережелеріне сәйкестігі туралы зерттеуді немесе озге мүше мемлекеттердің осы Хаттаманыц 11-тармағында корсетілген шараларды қолдануын айқындау үшін осы Хаттаманыц V бөлімінде белгіленген тәртіппен зерттеу жүргізуге қүқылы. Зерттеуге бастама жасаган қүзыретті орган мүше мемлекеттерге зерттеудіц басталатыны туралы хабарлайды. Қүзыретті органдар зерттеудіц жүргізілу барысы туралы қажетті ақпаратты сүратуга қүқылы.

86. Бір мүше мемлекеттіц қүзыретті органы жүргізілген тексеру нәтижесінде өзге мүше мемлекеттіц субсидиялаушы органы арнайы субсидия ұсынатынын және осы арнайы субсидия құзыретті органы тексеру жүргізетін мүше мемлекеттіц үлттық экономика саласына залал келтіретінін анықтаган жагдайда мүндай қүзыретті орган осы мүше мемлекетке отем шараларын енгізу туралы өтініш беруі мүмкін. Көрсетілген өтініште субсидиялардыц осы Хаттама ережелеріне сәйкес келмеуі туралы дэлелдемелер келтірілуі тиіс.

87. Осы Хаттаманың 6-тармағына сэйкес жүргізілген тексеру қорытындылары бойынша Комиссия мүше мемлекеттердіц біреуініц үлттық экономика саласына залал келтірілгенін растаған жагдайда мүндай мүше мемлекеттің қүзыретті органы субсидиялаушы мүше мемлекетке отем шараларын енгізу туралы өтініш беруі мүмкін. Өтем шараларын енгізу туралы өтініште Шарттыц 96-бабы 6-тармағыныц 3-тармақшасына сэйкес субсидияларға жол бермеу туралы дэлелдемелер келтірілуі тиіс.

Мүше мемлекеттер осы Хаттаманыц 7-тармағына сэйкес Комиссиямен келісілген субсидияларға отем шараларын қолданбайды.

Осы тармақтың ережелерін қолдану осы Шарттың 105-бабының 1-тармағында козделген отпелі ережелер ескеріле отырып жүзеге асырылады.

88. Өтем шараларын қолдану туралы өтінішті оны алған мүше мемлекет 2 айдан аспайтын мерзімде не дауларды шешу нәтижелері бойынша ерікті түрде қанағаттандыруы мүмкін.

89. Заңдылығын мүндай мүше мемлекет ерікті түрде немесе дауларды шешу нәтижелері бойынша таныған отем шараларын қолдану туралы өтінішті алған мүше мемлекет немесе Шарттьщ 93- бабына сэйкес дауларды шешу нәтижесі бойынша отем шарасын өтінішке сэйкес күнтізбелік 30 күн ішінде енгізеді.

90. Осы Хаттаманыц 89-тармагына сэйкес енгізілген отем шарасы үсынылған субсидияга отем шарасын қолдану туралы өтініште көрсетілген сомадан және осы ақшалай қаражатты (мүлікті) пайдаланудың барлық кезеңі ішіндегі осы сомаға есептелген пайыздан қүралады.

Субсидия сомасы осы Қосымшаға сэйкес есептеледі.

Пайыз мөлшерлемесі субсидия үсынылған сәтте қолданыста болған және субсидиялаушы орган субсидия берген мүше мемлекеттің Ұлттық (Орталық) банкі белгілеген қайта қаржыландыру мөлшерлемесінің бір жарым мөлшеріне тең. Бүл ретте пайыздық мөлшерлеме субсидия үсынылған күннен бастап өтем шарасы орындалған күнге дейінгі барлық кезеңге қатысты күрделі пайызды қолдану арқылы есептеледі.

Күрделі пайыз алдыңғы жылы есептелген пайыздары бар сомаға жыл сайын есептелетін пайызды білдіреді.

91. Өтем шарасы тиісті пайызы есепке алынған субсидия сомасы субсидияны алушыдан алынғаннан кейін және субсидиялаушы органы субсидия үсынған мүше мемлекеттің бюджетіне аударылғаннан кейін орындалған болып табылады.

92. Өтем шарасы ол осы Хаттаманьщ 91-тармагында көрсетілген көздерден басқа кез келген көздерден алынса, орындалган болып табылмайды.

Өтем шарасының алу көздері субсидияны алушының өтем шарасын қүрайтын қаражатты толеуден жалтаруға жол бермеу үшін ғана талапкер мемлекеттің және жауапкер мемлекеттің озара келісімі бойынша өзгеруі мүмкін.

93. Өтем шарасының орындалуы өтем шарасын қолдану туралы қанағаттандырылған өтініш орындалған болып табылуы үшін жеткілікті негіз болып табылады. Бүл ретте, мүше мемлекет өтем шарасын қолдану туралы қанағаттандырылған өтінішті мүндай өтініш қанағаттандырылған күннен бастап күнтізбелік 1 жылдан аспайтын мерзімде орындайды.

94. Егер мүше мемлекет өтем шарасын қолдану туралы қанағаттандырылған өтінішті белгіленген мерзімде орындамаған жагдайда өтініш берген мүше мемлекет өтем шарасы көлеміне шамамен тең келуі тиіс қарымта шараларды қолдану мақсатында дауларды шешу жөніндегі шараға бастама жасауға құқылы.

Осы Хаттама мақсаттары үшін қарымта шаралар ретінде қарымта шараны енгізетін мүше мемлекеттің қарымта шарасы енгізілетін мүше мемлекетке қатысты (мүнай және газ салаларына қатысты шараларды қоспағанда) олардың арасында жасалған сауда- экономикалық сипаттағы қолданыстағы шарттардан туындайтын өз міндеттемелерін орындауын уақытша тоқтата тұру үғынылады.

Қарымта шаралар уақытша сипатқа не және оларды талапкер мүше мемлекет осы Шарттың ережелерін бүзатын шара жойылғанға дейін немесе Шарттың ережелеріне сэйкес келетіндей етіп өзгертілгенге дейін немесе мүше мемлекеттер озгеше келісімге қол жеткізгенге дейін ғана қолданады.

IX. Хабарламалар

95. Мүше мемлекеттер (мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары) жыл сайын 1 желтоқсаннан кешіктірмей біріне-бірі және Комиссияға кезекті жылы федералдық (республикалық) және өңірлік (муниципалдық, жергілікті) деңгейлерде үсыну жоспарланып отырған барлық субсидиялар туралы хабарлайды.

Мүше мемлекеттер осы Хаттаманыц 76-тармағында козделген жағдайларды қоспағанда, үсынылатын субсидиялар туралы ақпаратты қүпия ақпаратқа жатқызбайды.

96. Осы Хаттаманыц 95-тармагына сэйкес хабарламаларға арналган ақпарат көзі федералды/республикалық бюджет, сондай-ақ экімшілік-аумақтық бірліктер бюджеттері жобаларының шығыс бөлігі болып табылады.

97. Мүше мемлекеттер (мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары) тоқсан сайын, есепті тоқсаннан кейінгі айдың 30-күнінен кешіктірмей біріне-бірі және Комиссияга федералдық (республикалық) және өңірлік (муниципалдық, жергілікті) деңгейде есепті тоқсан ішінде үсынылған субсидиялар туралы белгіленген нысан бойынша хабарлама жібереді.

Осы тармақтың ережелерін қолдану осы Шарттың 105-бабының 1-тармағында козделген өтпелі ережелер ескеріле отырып жүзеге асырылады.

98. Мүше мемлекеттер (мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары) біріне-бірі және Комиссияга федералдық (республикалық) және оңірлік (муниципалдық, жергілікті) деңгейде мүше мемлекеттің аумагында есепті жыл ішінде үсынылған субсидиялар туралы белгіленген нысан бойынша хабарламаны есепті жылдан кейінгі жылдың 1 шілдесінен кешіктірмей жібереді. Хабарламада өзге мүше мемлекеттің уэкілетті органы және Комиссия үсынылған субсидиялардың сомасын және олардың осы Хаттаманыц ережелеріне сәйкестігін бағалай алуы үшін жеткілікті ақпарат қамтылуы тиіс.

99. Осы бөлімде козделген мүше мемлекеттердің (мүше мемлекеттердің уэкілетті органдарының) субсидиялар туралы хабарламаларының нысаны, сондай-ақ оларды толтыру тэртібін мүше мемлекеттермен келісу бойынша Комиссия бекітеді.

100. Хабарламаларда мынадай ақпарат корсетіледі:

1) субсидиялау бағдарламасының атауы (ол болған жагдайда), субсидияның қысқаша сипатталуы немесе белгіленуі (мысалы, «Шағын кәсіпкерлікті дамыту»);

2) хабарлама ұсынылатын есепті кезең;

3) субсидияның негізгі нысанасы және (немесе) мақсаты (субсидияны ұсыну мақсаттары бойынша деректерді әдетте субсидия ұсынылатын нормативтік құқықтық актіден табуға болады);

4) субсидияны ұсыну үшін негіз (оған сэйкес субсидия үсынылатын нормативтік қүқықтық актінің атауы, сондай-ақ осы актінің қысқаша сипаттамасы);

5) субсидия нысаны (грант, қарыз, салық жеңілдігі және т.б.).

6) субъект (өндіруші, экспорттаушы немесе басқа түлға) және субсидия беру тәсілі (субсидия кімге және қалай үсынылады (тауар бірлігіне белгіленген немесе ауыспалы сомамен) (екінші нүсқада соманы айқындау тетігі көрсетіледі), сондай-ақ субсидияны үсыну тетігі және оны беру шарттары;

7) субсидия мөлшері (субсидияға қаржыландырылған жылдық немесе жалпы сома, мүмкіндігінше, өнім бірлігіне арналған субсидия);

8) субсидия қолданысының мерзімі және (немесе) субсидияға қатысты қолданылатын кез келген басқа уақытша шектеу (субсидияның ашылу (жабылу) күнін қоса алғанда);

9) саудаға әсері жөніндегі деректер (субсидиялардың саудалық эсерін бағалауға мүмкіндік беретін статистикалық деректер).

101. Осы Хаттаманыц 100-тармағында көрсетілген ақпарат, мүмкіндігінше, субсидияланатын тауарларды немесе секторларды өндіру, түтыну, олардың импорты мен экспорты бойынша:

1) статистикалық мәліметтер бар соңғы үш жылдағы;

2) алдыңғы жылдағы - субсидияны енгізу алдындағы немесе субсидияның соңғы маңызды өзгерісінің алдындағы соңғы жыл ішіндегі статистикалық мәліметтерді қамтуы тиіс.

Өнеркәсіптік субсидиялар берудің бірыңғай қағидалары туралы хаттамага

қосымша Өнеркәсіптік субсидиялар берудің бірыңғай қағидалары туралы хаттаманыц ережелері қолданылмайтын шаралар Шараның сипаттамасы тізбесі

Шарага қатысты өтпелі кезең

I. Беларусь Республикасы

Беларусь Республикасы Президентінің «Жеңіл автомобильдерді дамыту жөніндегі шаралар туралы» 2009 жылғы 4 сәуірдегі № 175 Жарлығына және «Беларусь Республикасы, Қазақстан Республикасы және Ресей Федерациясы кедендік одағын бірыңгай кедендік-тарифтік реттеу туралы» Кеден одагы комиссиясының 2009 жылгы 27 қарашадагы № 130 шешіміне:;: сэйкес жасалган инвестициялық келісімдерге қатысты шаралар егер Беларусь Республикасының Дүниежүзілік сауда үйымына қосылуы туралы хаттамада өзгеше көзделмесе, 2020 жылғы 31 желтоқсанга дейін

II. Қазақстан Республикасы

2017жылғы 1 қаңтарга дейін

2. 2008 жылғы 10 желтоқсандагы «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» № 99-IV Қазақстан

1. Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Бизнестің жол картасы - 2020» багдарламасын бекіту туралы» 2010 жылгы 13 сәуірдегі № 301 қаулысына сәйкес экспортқа багдарланған өндірістердің банктер кредиттері бойынша пайыздық мөлшерлемесін субсидиялау 2011 жылгы 1 шілдеге дейін кредиттік үйымдар берген кредиттер бойынша 2016 жылгы 1 шілдеге дейін

Республикасының Кодексіне (Салық кодексі), Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Тауар шығарылған елді анықтау, тауардың шығу тегі туралы сараптама актісін жасау және беру әрі тауардың шыту тегі туралы сертификатты ресімдеу, куэландыру және беру жөніндегі ережені бекіту туралы» 2009 жылғы 22 қазандағы № 1647 қаулысына және 2010 жылғы 18 маусымдагы Еркін қоймалар және еркін қойманың кедендік рәсімі туралы келісімге сэйкес Кеден одагының кедендік аумағының қалган бәлігіне еркін қойма аумагынан әкету кезінде кеден баждары мен салықтардан жеткілікті қайта өңдеу критерийлеріне сэйкес қазақстандық деп танылған тауарларды босату

3. 2010 жылғы 18 маусымдагы Кеден одагының кедендік аумагындагы еркін (арнайы, ерекше) экономикалық аймақтар және еркін кедендік аймақтың кедендік рэсімі мэселелері жоніндегі келісімге, «Қазақстан Республикасындагы арнайы экономикалық аймақтар туралы» 2011 жылгы 21 шілдедегі № 469-IV Қазақстан Республикасының Заңына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Тауар шыгарылган елді анықтау, тауардың шыгу тегі туралы сараптама актісін жасау және беру әрі тауардың шыгу тегі туралы сертификатты ресімдеу, куэландыру және беру жөніндегі ережені бекіту туралы» 2009 жылгы 22 қазандагы № 1647 қаулысына сэйкес Кеден одагының кедендік аумагының қалган бөлігіне еркін қойма аумагынан әкету кезінде кеден баждары мен салықтардан жеткілікті қайта өңдеу критерийлеріне сэйкес қазақстандық деп танылган тауарларды босату

4. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің «Қазақстан Республикасының занды тұлгалары - резиденттерімен моторлы колік құралдарын онеркэсіптік құрастыру туралы келісімді жасасудың, оның талаптары мен үлгі нысанының кейбір мәселелері туралы» 2010 2017 жылгы 1 қаңтарга дейін

егер Қазақотан Республикасының Дүниежүзілік сауда үйымына қосылуы туралы хаттамада озгеше козделмесе, 2020 жылгы 31 желтоқсанга дейін

жылғы 11 маусымдағы № 113 бұйрыгына және Кеден одагы комиссиясының «Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының кеден одагын бірыңғай кедендік-тарифтік реттеу туралы» 2009 жылгы 27 қарашадагы № 130 шешіміне* сэйкес жасалган инвестициялық келісімдерге қатысты шаралар

5. «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» 2010 жылгы 24 маусымдагы № 291 - IV Қазақстан Республикасының Заңына сэйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі мен жер қойнауын пайдалаыушы арасында 2015 жылгы 1 қаңтарга дейін жасалган келісімшарттардагы жергілікті қамтым

6. «Ұлттық әл-ауқат қоры туралы» 2012 жылгы 1 ақпандагы № 550-IV Қазақстан Республикасының Заңына және «Ұлттық басқарушы холдинг, Үлттық холдннгтер, үлттық компаннялар және акцняларының (қатысу үлестерінің) елу және одан да көп пайызы тікелей немесе жанама түрде ұлттық басқарушы холдннгке, ұлттық холдингке, ұлттық компанняга тнесілі ұйымдар жүзеге асыратын тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алудың үлгі ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республнкасы Үкіметінің 2009 жылгы 28 мамырдагы № 787 қаулысына сэйкес «Самұрық-Қазына» ұлттық эл-ауқат қоры (ҮӘҚ) және дауыс беру акцияларының 50 %- ын және одан көбін (қатысу үлесін) «Самұрық-Қазына» ҮӘҚтікелей және жанама иеленетін ұйымдарда, сондай-ақ мемлекетке тікелей және жанама тиесілі компанняларда сатып алудагы жергілікті қамтым мемлекеттің үлесі 50 %-ын және одан көбін құрайтын) егер Қазақстан Республнкасының Дүннежүзілік сауда ұйымына қосылуы туралы хаттамада өзгеше көзделмесе, 2023 жылгы 1 қаңтарга дейін егер Қазақстан Республнкасының Дүниежүзілік сауда ұйымына қосылуы туралы хаттамада өзгеше көзделмесе, 2016 жылгы 1 қаңтарга дейін

1. Ресей Федерациясы Президентінің «Отандық автомобиль өнеркәсібін дамыту үшін инвестициялар тарту жөніндегі қосымша шаралар туралы» 1998 жылгы 5 ақпандагы № 135 Жарлыгының, Ресей Федерациясы Үкімстінің «Ресей Федерациясыныц Кеден тарифіне өнеркәсіптік алымдар үшін алынатын автокомпоненттерге қатысты өзгерістер енгізу туралы» 2005 жылгы 29 наурыздагы № отпелі кезең оларга қол қою кезінде белгіленген келісімдердің қолданылу мерзіміне сэйкес келеді және 1994 жылгы 15 сәуірдегі Дүниежүзілік сауда ұйымын құру туралы Ресей Федерациясы мен Марракеш келісіміне қосылу туралы 2011 жылгы 16 желтоқсандагы Хаттамада козделген күнтізбелік 2 жылдан аспайтын мерзімге ұзартылуы мүмкін 166 қаулысының және Кеден Одагы комиссиясының «Беларусь Республикасы, Қазақстан Республикасы және Ресей Федерациясы кеден одагын бірыңгай кедендік-тарифтік реттеу туралы» 2009 жылгы 29 қарашадагы № 130 шешімінің ережелерін қамтитын 2011 жылгы 28 ақпанга дейін жасалган инвестициялық келісімдерге қатысты шаралар

2. «Калининград облысындагы ерекше 2016 жылгы 1 сәуірге дейін экономикалық аймақ туралы және Ресей Федерациясының кейбір заңнамалық актілеріне өзгерістер енгізу туралы» 2006 жылгы 10 қаңтардагы№ 16-ФЗ Федералдық Заңга сэйкес қолданылатын шаралар Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 29 ҚОСЫМША

Ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау шаралары туралы

ХАТТАМА

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 94 және 95-баптарына сэйкес әзірленген және осы Хаттаманыц II бөлімінде көрсетілген тауарларға қатысты (бүдан әрі - ауыл шаруашылығы тауарлары) қолданылады.

2. Осы Хаттамада қолданылатын ұғымдар мыналарды білдіреді: «экімшілік-аумақтық бірліктер» - Беларусь Республикасы мен

Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық бірліктері (Минск, Астана және Алматы қалаларын қоса алғанда), Ресей Федерациясының субъектілері, муниципалдық құрылымдары;

«ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау» - ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілердің мүддесінде тікелей немесе олардың өкілетті агенті арқылы мүше мемлекеттің үкіметі немесе өзге мемлекеттік немесе жергілікті өзін-өзі басқару органдары көрсететін қаржылай көмек;

«субсидиялаушы орган» - ауыл шаруашылыгыпа мемлекеттік қолдауды корсету саласында шешімдер қабылдауды іске асыратын мүше мемлекеттердің бір немесе бірнеше мемлекеттік немесе жергілікті озін-озі басқару органдары. Субсидиялаушы орган мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес уәкілетті агентке (кез келген үйымга) ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдаудың шараларын ұсынуга жататын, өзіне жүктелген бір немесе бірнеше қызметті орындауга жазбаша нұсқама беруі немесе тапсыруы мүмкін. Өкілетті агенттің (кез келген үйымның) мүндай іс-қимылы субсидияланатын органның іс-қимылы ретінде қаралады.

Ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау шараларын ұсынуға багытталған мүше мемлекет басшысының іс-қимылы субсидиялаушы органның іс-қимылы ретінде қаралады.

I. Ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау шаралары

3. Ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау шаралары мыналарға бөлінеді:

1) мүше мемлекеттердің ауыл шаруашылыгы тауарларымен өзара саудасына бүрмалаушы әсерін тигізбейтін шаралар (бүдан әрі - саудага бұрмалаушы эсерін тигізбейтін шаралар);

2) мүше мемлекеттердің ауыл шаруашылыгы тауарларымен өзара саудасына үлкен дәрежеде бүрмалаушы әсерін тигізетін шаралар (бүдан әрі - саудага үлкен дэрежеде бүрмалаушы әсерін тигізетін шаралар);

3) мүше мемлекеттердің ауыл шаруашылыгы тауарымен өзара саудасына бүрмалаушы әсерін тигізетін шаралар (бүдан әрі - саудага бұрмалаушы әсерін тигізетін шаралар).

4. Осы Хаттаманыц III бөлімінде көрсетілген шаралар саудаға бұрмалаушы әсерін тигізбейтін шараларға жатады. Саудаға бұрмалаушы әсерін тигізбейтін шараларды мүше мемлекеттер шектеусіз қолдануы мүмкін.

5. Саудага үлкен дәрежеде бүрмалаушы эсерін тигізетін шараларға мыналар жатады:

берілуі осы ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау шараларын көрсететін мүше мемлекеттің аумагынан кез келген басқа мүше мемлекеттің аумагына ауыл шаруашылыгы тауарын шыгару нәтижелерімен жалгыз немесе бірнеше шарттардың бірі ретінде байланысқан, іске асырылган немесе келешекте іске асырылатын ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау шаралары;

нақты тауарлар, олардың көлемі, құны, отандық тауарларды өндіру немесе пайдалану құнының немесе көлемі үлесінің, отандық тауарларды пайдаланатын өндірісті оқшаулау деңгейінің айқындалуына қарамастан, берілуі бүл мүше мемлекеттің аумагында ауыл шаруашылыгы тауарларын өндіру кезінде мүндай ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдауды көрсететін мүше мемлекет аумагында шыгарылатын ауыл шаруашылыгы тауарларын пайдаланумен бірнеше шарттардың ішінен бір немесе жеке шарт ретіне байланысты ұсынылатын ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау шаралары;

Үлкен дәрежеде сауданы бүрмалайтын мемлекеттік қолдау шараларының тізбесі осы Хаттаманыц IV бөлімінде көрсетілген.

6. Мүше мемлекеттер саудаға үлкен дәрежеде бүрмалаушы әсерін тигізетін шараларды қолданбайды.

7. Саудаға бүрмалаушы әсерін тигізетін шараларға осы Хаттаманыц 4 және 5-тармақтарында көрсетілген саудаға үлкен дәрежеде бүрмалаушы эсерін тигізетін шараларға қатысы болмайтын шаралар жатқызылады.

8. Рүқсат етілген көлем секілді айқындалатын, ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау көлемінің жалпы өндірілген ауыл шаруашылығы тауарларының жалпы қүнына пайыздық қатынасы ретінде есептелетін, саудаға бүрмалаушы әсерін тигізетін шаралардың деңгейі осы тармақтың үшінші абзацына сэйкес міндеттемелер күшіне енгенге дейін 10 пайыздан артық болмауға тиіс.

Саудаға бүрмалаушы әсерін тигізетін шаралардың рүқсат етілген деңгейін есептеу эдіснамасын мүше мемлекеттер халықаралық тэжірибені ескере отырып эзірлейді және оны Комиссия Кеңесі бекітеді.

Мүше мемлекеттердің саудаға бүрмалаушы эсерін тигізетін шаралар бойынша міндеттемелері корсетілген әдіснамаға сэйкес белгіленеді және оны Жоғары кеңес бекітеді.

Осы тармақтың ережелерін қолдану Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттьщ 106-бабында козделген отпелі ережелер ескеріле отырып жүзеге асырылады.

9. Дүниежүзілік сауда үйымына мүше мемлекет кіргеннен кейін аталған мүше мемлекеттің ДСҰ-ға қосылу шарты ретінде қабылдаған саудаға бұрмалаушы әсерін тигізетін шаралар бойынша міндеттемелері оның Одақ шеңберіндегі міндеттемелері болады.

10. Ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау көлемдерін есептеу осы Хаттаманьщ 8-тармагында козделген, саудага бұрмалаушы әсерін тигізетін шаралардың рұқсат етілген деңгейін есептеу эдіснамасы ескеріле отырып, осы Хаттаманьщ V бөліміне сэйкес жүзеге асырылады.

II. Ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдаудың бірыңгай қагидалары қолданылатын тауарлар

11. Ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдаудың бірыңгай қағидалары мынадай ЕАЭО СЭҚ ТН тауарларын қамтиды:

1) 01 топ - ЕАЭО СЭҚ ТН 24, 03 тобын қоспаганда (балық пен шаян тәрізділер, ұлулар және басқа да теңіз омыртқасыздары) 1604 тауар позицияларын (дайындалган немесе консервіленген балықтар; бекіре уылдырыгы мен оларды алмастырушылар, балық уылдырығынан дайындалган өнімдер) және 1605 (дайындалган немесе консервіленген шаян тәрізділер, ұлулар және басқа да теңіз омыртқасыздары);

2) 2905 43 000 0 (маннит) СЭҚ ТН қосалқы позициялары;

3) 2905 44 (D-глюцит (сорбит) СЭҚ ТН қосалқы позициялары;

4) нақтылары мен абсолюттерді қоса 3301 СЭҚ ТН тауар позициясы (эфир майы (құрамында терпендері болатын немесе болмайтын); резиноидтар; экстрагирацияланган эфир майы; анфлераж немесе матераций эдісімен алынатын ұқсас өнімдер немесе балауыз, ұшқыр майлардағы эфир майының концентраттары; эфир майының детерпенизациясындағы терпендік жанама өнімдер; эфир майының су дистилляттары мен су ерітінділері);

5) 3501 - 3505 СЭҚ ТН тауар позициясы (казеин, казеинаттар мен казеиннен өндірілетін басқа да өнімдер; казеиндік желімдер; альбуминдер (құрамында 80 % артық майы болатын екі немесе одан да көп іркіт ақуыздарының, құрғақ заттарға түгендейтін іркіт ақуыздарының концентраттарын қоса), альбуминаттар және басқа да альбуминнен өндірілген өнімдер; желатин (оның ішінде тікбұрышты (шаршы пішінділерді қоса) парақтарда, өңделген немесе өңделмеген бетімен, боялған немесе боялмаған) және желатиннен өңдірілгендер; балық желімдері; басқа да жануарлардан алынған желімдер (3501 тауар позициясындағы казеиннен басқа); пептондар және олардан өндірілгендер; басқа орындарда аталмаған немесе енгізілмеген ақуыз өнімдері мен олардан өндірілгендер; теріден немесе гольден жасалған ұнтақ, хромдалған немесе хромдалмаған; декстриндер және басқа да түрлендірілген крахмалдар (мысалы, алдын ала желатинделген немесе күрделі эфирге айналған крахмалдар); крахмал немесе декстриндер негізіндегі желімдер, немесе басқа да түрлендірілген крахмалдар негізіндегі желімдер; 3503 00 800 1 (қүрғақ балық желімі) және 3503 00 800 2 (сүйық балық желімі) қосалқы позициялардан басқа;

6) 3809 10 СЭҚ ТН қосалқы позициясы (крахмалдық өнімдер негізіндегі басқа орында аталмаған немесе енгізілмеген тоқыма, қағаз шығару, былғары өнеркәсіптері немесе ұқсас салаларда қолданылатын дайын препараттар, басқа өнімдер, бояғыштарды фиксациялау немесе бояуды жеделдетуге арналған қүралдар, әрлеу құралдары);

7) 3824 60 СЭҚ ТН қосалқы позициялары (сорбит, 2905 44 қосалқы позициясындағы сорбиттен басқа);

8) 4101 - 4103 СЭҚ ТН қосалқы позициясы (қабатталған немесе қабатталмаған, түкті жамылғысымен немесе түкті жамылғысыз ірі қара мал (буйволдарды қоса) немесе жылқы түқымдас жануарлардың (әрі қарай өңдеуге жатқызылмайтын немесе жарғақ көмегімен жасалған, бірақ тондалмаған, басқа әдіспен пикеленген немесе консервіленген, күлденген, қүрғатылған, жүпты немесе түздалған) өңделмеген терілері; көрсетілген топта 1в ескертуімен алып тасталғаннан басқа қабатталған немесе қабатталмаған, жүнді жамылғымен немесе жүнді жамылғысыз, қой мен қозылардың (одан әрі өңдеуге жатқызылмайтын немесе жарғақ көмегімен жасалған, бірақ тондалмаған, басқа әдіспен пикеленген немесе консервіленген, күлденген, қүрғатылған, жүпты немесе түздалған) өңделмеген терілері; аталған топқа 16 немесе 1в ескертулерімен алып тасталғаннан басқа қабатталған немесе қабатталған, түкті жамылғысымен немесе түкті жамылғысыз басқа да өңделмеген терілер (одан әрі өңдеуге жатқызылмайтын немесе жарғақ көмегімен жасалган, бірақ тондалмаган, басқа әдіспен пикеленген немесе консервіленген, күлденген, қүрғатылган, жүпты немесе түздалған);

9) 4301 СЭҚ ТН тауар позициясы (4101, 4102 немесе 4103 тауар позициясындағы өңделмеген терілерден басқа мамық жүнді-үлбір шикізат (үлбір өнімдерді әзірлеу үшін жарамды бас, қүйрық, табан және мүшелердің басқа да бөліктері мен қиықтарын қосқанда);

10) 5001 00 000 0 - 5003 00 000 0 СЭҚ ТН тауар позициясы (тарқатуға жарамды жібек қүртының пілләсі; тазартылмаган жібек (ширатылмаған); жібек қалдықтары (тарқатуға жарамсыз піллэ жіптері мен ыдыратылған шикізатты қоса алғанда);

11) 5101 - 5103 СЭҚ ТН тауар позициясы (тарқатылмайтын жүн, жануарлардың тарқатылмайтын жүқа немесе қалың жүндері; жүні өңделмеген шикізатты алып тастай отырып, иіру қалдықтарын қоса, жануарлардың жүқа немесе қалың жүндерініц қалдықтары);

12) 5201 00 - 5203 00 000 0 СЭҚ ТН тауар позициясы (тарқатылмайтын мақта талшықтары; мақта талшықтарының қалдықтары (жүні қүртылған шикізат пен иіру қалдықтарын қоса); тарқатылатын мақта талшықтары);

13) 5301 СЭҚ ТН тауар позициясы (шикізатты зығыр немесе өңделген, бірақ иірілмеген зығыр; зығырдыц қыл-қыбырлары мен қалдықтары; иіру қалдықтары мен жүлынған шикізатты қосқанда);

14) 5302 СЭҚ ТН тауар позициясы (cannabis sativa L.) кендірі), иірілмейтін өцделген шикізат; кендірдің қыл-қыбырлары мен қалдықтары (жүлынған шикізат пен иіру қалдықтарын қосқанда).

III. Саудаға бүрмалаушы әсерін тигізбейтін шаралар

12. Саудаға бұрмалаушы әсерін тигізбейтін ауыл шаруашылыгы тауарларын өңдірушілердің (бұдан әрі - өндірушілердің) мүддесінде іске асырылатын шаралар мынадай негізгі критерийлерге сәйкес келуі тиіс:

1) қолдауды бюджет қаражаты есебінен (талап етілмеген түсімдер), оның ішінде түтынушылардың қаражаты есебінен гана емес, мемлекеттік багдарламалар шеңберінде көрсету; Талап етілмейтін түсімдер деп мүше мемлекеттің бюджетке тиісті міндетті төлемді алудан түпкілікті немеее уақытша бас тартуы үгынылады;

2) қолдаудың салдары өндірушілердің багасын қолдау болып табылмауы тиіс.

13. Осы Хаттаманьщ 12-тармағында көрсетілген критерийлерге қосымша ретіндегі саудага бүрмалаушы эсерін тигізбейтін шаралар осы Хаттаманьщ 14-26-тармақтарында жазылган озіндік ерекше критерийлермен және шарттармен қанагаттандыруы тиіс.

14. Жалпы сипаттагы корсетілетін қызметтерді ұсынудың мемлекеттік багдарламалары ауыл шаруашылыгы тауарларын ондірушілер мен қайта оңдеушілерге тікелей толенетін төлемдерді алып тастаганда, ауыл шаруашылыгына немесе ауыл тұргындарына жеңілдіктер беру немесе қызмет корсетуге арналган қаражатты болуді (талап етілмейтін түсімдерді пайдалануды) коздейді.

15. Жалпы сипаттагы корсетілетін қызметтерді ұсынудың мемлекеттік багдарламалары мынадай багыттар бойынша іске асырылуы мүмкін:

I ш 1

1) ғылыми зерттеулер, оның ішіндегі жалпы сипаттағы зерттеулер, қоршаған ортаны қорғау бағдарламасымен байланысты зерттеулер және нақты өнімдер бойынша зерттеу бағдарламалары;

2) зиянкестер және ауруларға қарсы күрестің жалпы шараларын, сондай-ақ нақты тауарларға, мысалы, ерте ескерту жүйесі, карантин және жою секілді тауарларға қатысты шараларды қоса алғанда, зиянкестерге және ауруларға қарсы күрес;

3) кадрларды жалпы және арнайы даярлау;

4) ақпаратты жолдауды және өндірушілер мен түтынушыларға зерттеу нәтижелерін жеңілдету үшін қүралдарды ұсынумен қоса, консультациялық қызметтерді, ақпаратты тарату;

5) сапа бойынша сорттау мен стандарттау, қауіпсіздік, денсаулық сақтау мақсаты үшін жалпы инспекциялық қызметтер мен жеке ауыл шаруашылығы тауарларын тексеруді қосқандағы инспекциялық қызметтер;

6) маркетингтік ақпаратты, консультациялар мен нақты ауыл шаруашылығы тауарларының қозғалысын қоса алғанда, маркетинг және ауыл шаруашылыгы тауарларының қозғалысы бойынша қызметтер (ауыл шаруашылыгы тауарларының өткізілу бағасын томендету немесе сатып алушыларга тікелей экономикалық жеңілдіктер үсыну үшін сатушылармен қолданыла алатын нақты емес мақсаттарга пайдаланылатын шығындарды алып тастағанда);

7) электрмен қамтамасыз ету, жол және хабар таратудың басқа жолдары, нарықтық және порттық қүрал-жабдықтар, сумен қамтамасыз ету, бөгет және кәріздік жүйелердің инфрақүрылымы бойынша көрсетілетін қызметтер, қоршаған ортаны қоргау жөніндегі бағдарламамен байланысы бар инфрақұрылымды құру жөніндегі жүмыстар. Барлық жағдайларда қаражат жеңілдіктері бар түтынушыларға қызмет көрсетуден толық алынбаған пайда немесе пайдалану шығындарын жабуға бағытталған қаражатты қоспағанда, жалпы қолданыстағы инфрақұрылымның күрделі құрылыстары мен жалпы қолжетімді объектілерді жабдықтауға және салуға жұмсалады.

16. Азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік резервтерді қүру азық-түлік запастарын сақтау мен жинақтау және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша мүше мемлекеттің үлттық заңнамасында айқындалған шеңберде бөлінетін мақсаттары үшін берілетін қаражат есебінен (талап етілмеген түсімдер) іске асырылады және міндетті түрде мынадай талаптар мен критерийлерге сэйкес болуы керек:

1) азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін мемлекеттік резервтерді жинақтау және көлемі нақты азық-түлік тауарларына қатысты алдын ала мақсаттарға міндетті түрде сэйкес болуы қажет;

2) резервтерді бөлу мен қалыптастырудың үрдістері міндетті түрде қаржылық транспарентті болуы қажет;

3) мемлекеттік биліктің уәкілетті органдарының азық-түлікті сатып алуы ағымдағы нарықтық бағалар бойынша, азық-түлік резервтерінен сатылымдар - тиісті сапаның нақты өнімдеріне ағымдық ішкі нарықтағы бағаларға қарағанда томен емес бағалар бойынша іске асырылады.

17. Ішкі азық-түліктік көмек - халықтың мұқтаж бөлігіне ішкі азық-түліктік көмекті үсынуға бағытталатын қаражат (талап етілмейтін түсімдер).

Ішкі азық-түліктік көмек көрсету мынадай талаптар мен

критерийлерге сэйкес болуы қажет:

ішкі азық-түліктік көмекті алу қүқығы мүше мемлекеттің ұлттық заңнамасында белгіленеді.

ішкі азық-түліктік көмек нарықтық немесе субсидияланатын бағалар бойынша олардың азық-түлікпен қамтылуы үшін мүдделі түлғаларға азық-түлікті тікелей жеткізу немесе қаражат беру нысанында көрсетіледі;

ішкі азық-түліктік көмекті көрсету шеңберінде мемлекеттік биліктің уәкілетті органдарының азық-түлікті сатып алуы ағымдағы нарықтық бағалар бойынша іске асырылады, ал қаржыландыру мен бол in беру транспарентті болып табылады.

18. Өндірушілерге тікелей толем түрінде (заттық мәндегі төлемдерді қосқандағы талап етілмейтін табыстар мен түсімдерді пайдалану) іске асырылатын мемлекеттік қолдау шаралары осы Хаттаманьщ 12-тармағында корсетілген критерийлерге, сондай-ақ осы Хаттаманьщ 19-26-тармақтарында көрсетілген тікелей толемдердің жеке түрлеріне қолданылатын озге де критерийлерге сэйкес болуы қажет. Осы Хаттаманьщ 19-26-тармақтарында көрсетілгеннен басқа тікелей төлемдер осы Хаттаманьщ 12-тармағында көрсетілген жалпы критерийлерге толықтыру ретінде осы Хаттаманыц 19-тармағының 2 және 3-тармақшаларында көрсетілген талаптарға сэйкес болуы қажет.

19. Кірістерді «байланыссыз» қолдау міндетті түрде мынадай талаптар мен критерийлерге сэйкес келуі тиіс:

1) төлемге құқық анықталған және тіркелген базалық кезеңдегі өндірістің факторын немесе өндірістің деңгейін қолдануға, өндірушінің мәртебесіне, табыстың деңгейіне қарай мүше мемлекеттің үлттық заңнамасында белгіленеді;

2) төлем сомасы өнімнің түрі мен көлеміне (мал басын қосқанда), өндіруші өндірген өнімдерге, өндірілген өнімдердің ішкі немесе әлемдік бағасына, өндірістің факторына тәуелді емес;

3) төлемді алу үшін өнім өндіруді жүзеге асыру талап етілмейді.

20. Түсімдерді сақтандыру мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету бағдарламаларында мемлекеттік билік органдарының қаржылық қатысуы мынадай талаптарға сэйкес болуы қажет:

1) төлемге қүқық ең жоғары немесе ең томен жылдық көрсеткіштері алып тасталған, алдыңғы бесжылдық кезеңге есептелген алдыңғы үшжылдық кезең немесе үш жылдың орташа көрсеткіштерінен таза түсімдердің нысанында (осындай немесе үқсас багдарламалар бойынша алынған кез келген төлемдерді қоспағанда) орташа жалпы пайдадан немесе эквиваленттен 30 пайыздан артық болатын кірістегі шығындармен (дегенмен тек ауыл шаруашылығынан алынатын кірістер ғана ескеріледі) айқындалады. Бүл талапқа жауап беретін кез келген өндірушінің төлемді алуға қүқығы бар;

2) өтем сомасы өндірушіге көмекті алуға құқық берілетін сол жылдардағы кірістерде өндірушінің шығыны көлемінің 70 пайызынан артық болмауы тиіс;

3) толем сомасы өнімнің түрі мен көлеміне (мал басын қосқанда), өндіруші өндірген өнімдерге, өндірілген онімдердің ішкі немесе әлемдік бағасына, өндірістің факторын қолдануына тәуелді емес;

4) күнтізбелік 1 жыл ішінде ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілердің мемлекеттік қолдау алуы кезінде осы Хаттаманьщ 21-тармағына және осы тармаққа сэйкес жалпы отем сомасы өндірушінің жалпы шығынының 100 пайызынан артық болмауы тиіс.

21. Ауыл шаруашылыгы дақылдарының түсімі мен жануарларды сақтандыратын багдарламаларда мемлекеттік билік органдарының (олар өкілеттік берген үйымдар) тікелей немесе қаржылық қатысу жолымен іске асырылатын табиги және өзге де апаттар кезінде көмек корсету ретіндегі төлемдер міндетті түрде мынадай талаптарга сэйкес болуы қажет:

1) төлемге қүқық дүлей зілзала және зілзала (оның ішінде мүше мемлекеттердің аумагында аурулардың туындауы, зиянкестерді жүқтыру, шегірткелердің қаптап кетуі, табиги өрт, құргақшылық, су тасқыны және басқа да қауіпті гидрометеорологиялық қүбылыстар, техногендік сипаттагы оқигалар, мүше мемлекеттер аумагындагы ядролық апаттар және согыс қимылдары және т.б.) болганын немесе, орын алганын мемлекеттік билік органдары ресми таныганнан кейін туындайды;

2) төлем сомасы ең жоғары немесе ең төмен жылдық

корсеткіштер алып тасталған алдыңғы 5 жылдық кезеңге есептелген

алдыңғы 3 жылдық кезеңдегі өндірістің орташа деңгейінің 30 пайызынан артық болмайтын өндірістік шығын көлемінің негізінде немесе 3 жылдағы өндіріс көлемінің орташа көрсеткіштеріне негізделе отырып айқындалады;

3) төлемдер кірістің, табиғи апаттардың себебінен өндірістің басқа факторлары мен ауыл шаруашылығы жерлерінің айналымынан шығып қалған мал басының шығынына (жануарларға ветеринариялық қызмет көрсетуге байланысты толемдерді қоса алғанда) қатысты қолданылады;

4) толем сомасы болашақ өнімдердің саны немесе түрлеріне қарамастан, табиғи апаттарға ұшыраған ауыл шаруашылығы тауарларын ондірушілер шығынының жалпы көлемінен аспауы тиіс;

5) табиғи апаттар кезінде комек корсету ретіндегі толемдер осы тармақтың 3-тармақшасында айқындалған келешектегі шығындарды азайту немесе алдын ала сақтандыруға арналған қажетті деңгейден аспауы тиіс;

6) осы Хаттаманыц 20-тармағы мен осы тармаққа сэйкес күнтізбелік 1 жыл ішінде ауыл шаруашылыгы тауарларын өндірушілердің мемлекеттік қолдау алған кезіндегі отемнің жалпы сомасы өндірушілердің жалпы шығындарының 100 пайызынан аспауы тию.

22. Өндірушілердің оз қызметін тоқтатуға итермелейтін бағдарламалар арқылы құрылымдық өзгерістерге жэрдемдесу:

1) төлемге құқық тауарлық ауыл шаруашылыгы өнімдерін өндірумен қамтылған адамдардың қызметін тоқтатуды жеңілдету немесе оларды экономиканың басқа да секторларына орнықтыруға арналган бағдарламалар шеңберіндегі нақты айқындалған критерийлермен негізделеді;

2) төлемдер көмек алушылардың тауарлық ауыл шаруашылыгы өнімдерін өндіруді толық және ұдайы тоқтатуына тәуелді.

23. Ресурстарды пайдалануды тоқтату жөніндегі бағдарламалар арқылы құрылымдық өзгерістерге жәрдемдесу:

1) төлемдерге құқық ауыл шаруашылыгы тауарларын өндіру мақсаты үшін үй жануарларын қоса алганда, жерді немесе басқа ресурстарды пайдалануды тоқтатуға бағытталған бағдарламалар шеңберінде дәл айқындалған критерийлерге негізделеді;

2) төлемдер жерді тауарлық ауыл шаруашылыгы өнімін өндіру саласынан ең аз дегенде үш жылға шығаруға, ал үй малы жағдайында - кейіннен оны одан әрі өсіруден бас тартып, оны союға байланысты болады;

3) төлемдерді іске асыру үшін тауарлық ауыл шаруашылыгы өнімін өндіру саласынан шыгарылған жерлерді және басқа ресурстарды баламалы пайдалану талап етілмейді және нақтыланбайды;

4) төлемдер өнімнің түрі мен көлеміне, өндіріс үшін қалатын жерді немесе басқа да ресурстарды пайдалана отырып өндірілген өнімнің ішкі немесе әлемдік бағасына тәуелді емес.

24. Инвестицияларды ынталандыру арқылы құрылымдық өзгерістерге жәрдемдесу:

1) төлемдерге құқық объективті дэлелденген құрылымдық шығасылардың салдарынан өндірушінің қызметін қаржылық немесе физикалық қайта құрылымдауға жәрдемдесуге арналған мемлекеттік бағдарламалар шеңберінде нақты айқындалған критерийлерге негізделеді. Мүндай төлемдерге құқық ауыл шаруашылығы алқаптарын мемлекет иелігінен шығару жөнінде нақты айқындалған үкіметтік бағдарламаға да негізделуі мүмкін;

2) төлем сомасы негіздемеде айқындалмайды және осы тармақтың 5-тармақшасында көзделген талаптарды қоспағанда, өндірілген өнімнің (мал басын қосқанда) түріне немесе көлеміне тәуелді емес;

3) төлем сомасы негіздемеде айқындалмайды және нақты тауарлардыц ішкі және әлемдік қүнына тэуелді емес;

4) төлемдер тек қана осы төлемдер арналған инвестицияларды іске асыру үшін қажетті уақыт кезеціне беріледі;

5) қолдау алушылармен төлем іске асырылған кезінде қандай да бір нақты өнімдерді өндірмеу талаптарын қоспағанда, оларға қандай ауыл шаруашылығы тауарларын өндірудіц керектігі ешқандай нүсқада көрсетілмейді және жазылмайды;

6) төлемдер қүрылымдық шығындардыц орнын толтыру үшін талап етілетін сомамен шектеледі.

25. Қоршаған ортаны қорғау бағдарламалары бойынша төлемдер:

1) төлемдерге құқық қоршаған ортаны сақтау мен қорғаудың мемлекеттік бағдарламасына қатысумен негізделеді және өндірістің әдістемесі немесе қажетті материалдарға қатысты шарттарды қоса, аталған мемлекеттік бағдарламада көзделген нақты шарттарды орындауына тэуелді;

2) төлем сомасы мемлекеттік бағдарламаның орындалуына байланысты қосымша шығыстардың немесе кірістегі шығасылардың мөлшерімен шектеледі.

26. Өңірлік комек корсету бағдарламасы бойынша толемдер:

1) мұндай толемдерге құқық қолайсыз өңірлердегі ондірушілерге беріледі. Қолайсыз өңірлерге мүше мемлекеттің ұлттық зацнамасында айқындалған әкімшілік және (немесе) экономикалық аумақтар жатқызылады;

2) төлемдердің сомасы ауыл шаруашылығы тауарларының (мал басын қоса алғанда) түрі немесе көлемі негізінде айқындалмайды және оларға тәуелді емес, бірақ бүл тауар өндірісінің қысқаруына байланысты болады;

3) мүндай төлемдердің сомасы нақты тауарлардың ішкі және әлемдік бағасы негізінде айқындалмайды және оларға тәуелді емес;

4) толемдер тек комек алуға қүқығы бар өңірлердегі өндірушілерге ғана беріледі және мүндай өңірлердегі барлық ондірушілер үшін қолжетімді болып табылады;

5) өндіріс факторларына байланысты толемдер өндірістің осы факторы бойынша бастапқы деңгейден жоғары регрессивті шэкіл бойынша жүзеге асырылады;

6) төлемдер сомасы белгіленген аумақтағы ауыл шаруашылыгы тауарларының өндірісіне байланысты қосымша шыгыстардың немесе кірістегі шыгасылардың мөлшерімен шектеледі.

IV. Сауданы үлкен дәрежеде бұрмалайтын шаралар

27. Үлкен дәрежеде сауданы бұрмалайтын шаралар болып мы нал ар танылады:

1) мұндай тауарларды шығарудың нәтижелеріне байланысты нақты өндірушілерге, ауыл шаруашылыгы тауарларын өндірушілердің бірлестігіне немесе тобына тікелей төлемдерді (заттай мәндегі төлемдерді қоса алганда) жүзеге асыру;

2) мүше мемлекеттің ішкі нарыгында сатып алушыларга үсынылатын үқсас тауар багасынан томен багалармен ауыл шаруашылыгы тауарларының коммерциялық емес қорларын сату немесе басқа мүше мемлекеттің аумагына әкетуді үсыну;

3) басқа мүше мемлекеттің аумагына әкетілетін өнім мемлекеттік қаражаттар есебінен болсын немесе өндірілген ауыл шаруашылыгы онімдеріне немесе ауыл шаруашылыгы өнімдерінің жиналган алымдары есебінен қаржыландырылатын толемдерді қоса алганда, өзге де қаражаттар есебінен болсын, үкіметтің қолдауымен қаржыландырылатын ауыл шаруашылыгы тауарларын басқа мүше мемлекеттің аумагына әкету кезіндегі толемдерді жүзеге асыру;

4) жүкті тиеу-түсіру жүмыстарының шыгындарын, қайта өңдеу бойынша онімнің сапасын арттыру және басқа да шығыстар, сондай-ақ халықаралық тасымалдауға байланысты шығыстарды қоса алғанда, басқа мүше мемлекеттің аумагына әкету үшін ауыл шаруашылыгы тауарларының қозгалысы мен маркетингіне шыгындарды төмендету үшін (экспортты дамытуга көмек корсету және консультациялық қызметтер бойынша кең таратылган қызмет көрсетулерді қоспаганда) мемлекеттік қолдауды үсыну;

5) ішкі түтынуга арналган ауыл шаруашылыгы тауарларын тасымалдаган кездегіден горі қолайлы шарттарда басқа мүше мемлекеттің аумагына әкетуге арналган ауыл шаруашылыгы тауарларын тасымалдау үшін ішкі тарифтерді белгілеу;

6) ауыл шаруашылыгы тауарларын мүше мемлекеттің аумагына әкетуге арналган онімдерге қосуга байланысты ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдауды үсыну.

V. Ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау көлемдерінің есебі

28. Ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау көлемдерін есептеу кезінде мыналар ескеріледі:

1) ақша қаражатын тікелей аудару;

2) міндеттемені орындауга кепілдеме беру (мысалы, несие және қарыз бойынша кепілдемелер).

3) үкіметтің тауарды, көрсетілетін қызметті, багалы қагаздарды, кэсіпорынды (мүліктік кешенді) не оның бір бөлігін, үйымның жаргылық қорындагы үлесті (акциялар сатып алуды қоса алганда),

басқа да мүлікті, зияткерлік меншік объектілеріне құқықты және т.б. нарықтық бағадан жоғары бағалар бойынша сатып алуы;

4) мемлекеттің және экімшілік-аумақтық бірліктердің бюджетіне тнесілі төлемдерді өндіріп алудан толық немесе ішінара бас тарту (мысалы, бюджетке төлемдер бойынша қарызды есептен шығару және т.б.);

5) тауарларды немесе қызметтерді жеңілдікпен немесе өтеусіз үсыну;

6) нарықтық баға деңгейін қолдауға бағытталған шараларды біріктіретін бағалық қолдау.

29. Ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау көлемі ақша қаражатын тікелей аударған кезде, өтеусіз берілетін алынған қаражат сомасына сэйкес келеді (мысалы, дотациялар, өтемақылар және т.б. түрінде). Егер қаражат қолжетімді нарықта (банктік кредит, облигациялар және т.б. нарықта) қалыптасқан шарттарға қарағанда анағүрлым қолайлы шарттарда қайтарымды негізде берілетін болса, қолдау көлемі оларды нарықта алған жағдайда аталған қаражатты пайдаланғаны үшін төлеу талап етілетін сома мен нақты төленген сома арасындағы айырма ретінде айқындалады.

30. Міндеттемелерді орындауға кепілдеме беру бойынша ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау көлемі сақтандыру қызметінің қолжетімді нарығында тиісті міндеттеменің орындалмау қаупін сақтандыру жоніндегі тарифті негізге ала отырып, толем төлеу талап етілетін сома мен субсидиялаушы органнан кепілдемені ұсынғаны үшін талап етілетін сома арасындағы айырма ретінде айқындалады.

Кепілдіктерді орындау бойынша бюджеттік шығыстар осы тармақтың бірінші абзацына сэйкес есептелген олардың деңгейден жоғары сомамен қолдау көлеміне қосылады.

Мүше мемлекеттер міндеттемелерді орындаудың мемлекеттік кепілдіктерін ұсыну бойынша мемлекеттік қолдаудың деңгейін бағалауға мүмкіндік беретін ақпаратты осы Хаттаманьщ VI бөлімінде козделген хабарламалардың қатарына қосады.

31. Мемлекеттің тауарды, көрсетілетін қызметтерді, бағалы қағаздарды, кәсіпорынды (мүліктік кешенді) не оның оның бөлігін, үйымның жарғылық қорындағы үлесті (акциялар сатып алуды қоса алғанда), басқа да мүліктер, зияткерлік меншік объектілеріне қүқыққа және т.б. нарықтық бағадан жоғары бағалар бойынша сатып алуы кезінде ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау көлемі сатып алынған объектілер үшін нақты төленген сома мен осы объектілер үшін нарықта қалыптасқан бага бойынша төлеу талап етілетін сома арасындагы айырма ретінде есептеледі.

Мемлекеттің акциялар сатып алуға, кәсіпорынның жаргылық капиталындагы озінің үлесін ұлғайтуға және т.б. жүмсалған, қарапайым инвестициялық практика шарттарына сай келетін шығыстары мемлекеттік қолдау шараларына жатпайды.

32. Мемлекеттің және экімшілік-аумақтық бірліктің бюджетіне тиесілі төлемді алудан толық немесе ішінара бас тарту кезінде ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау көлемі өндірушінің бюджет алдындағы орындалмаған қаржылық міндеттемелерінің, оның ішінде қолдау қолданылмаған жағдайда туындауы мүмкін міндеттемелердің сомасына сэйкес келеді. Міндеттемелерді орындауды кейінге қалдыру кезінде ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау көлемі қолжетімді кредит нарыгында алынган қарыз қаражаты санына тең кейінге қалдырылган міндеттемені пайдаланғаны үшін пайыз түрінде төленуі қажет сома ретінде айқындалады.

33. Тауарларды немесе көрсетілетін қызметтерді жеңілдікпен немесе өтеусіз үсыну кезінде ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау көлемі тауарлармен немесе көрсетілетін қызметтерді сатып алудың (үсынудың) нарықтық қүны мен нақты төленген сомасы арасындагы айырма ретінде есептеледі.

34. Нарықтық бага деңгейін қолдануға багытталган шараларды біріктіретін бағалық қолдау көлемі оған қатысты ретелетін бағалар не бағаларды реттеу жөніндегі шаралар қолданылатын ауыл шаруашылыгы тауарларының санын тауарларды қайта өңдеудің сапасы мен дәрежесіне (мысалы, сүттің базисті майлылығы) байланысты ақпаратты түзете отырып, реттелетін ішкі баға мен анықтамалық әлемдік бағаның бөліндісіне кобейтінді ретінде есептеледі. Бағаны қолдауға багытталган бюджеттік шыгыстар (мысалы, сатып алу және сақтау жөніндегі шыгыстар) қолдау колемінің есебіне кірмейді.

VI. Ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау туралы хабарламалар

35. Мүше мемлекеттер федералды немесе республикалық деңгейде, сондай-ақ ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдауды ұсынудың тәртібі мен көлемі туралы ақпаратты қоса алғанда, әкімшілік-аумақтық бірлік деңгейінде ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдауды ұсынудың агымдагы жылда жоспарланатын барлық багдарламалары туралы жазбаша нысанда бірін-бірі және Еуразиялық экономикалық комиссияны (бұдан әрі - Комиссия) хабардар етеді. Хабарламада эр мүше мемлекеттің және Комиссияның уәкілетті органдары мүше мемлекеттер ұсынатын ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдаудың критерийін және оның осы Хаттамага сәйкестігін багалай алатындай жеткілікті ақпарат қамтылуға тиіс. Мүше мемлекеттер ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау туралы барлық ақпаратты қол жеткізу шектелген ақпарат бөліміне аудармайды. Мүше мемлекеттер жыл сайын агымдагы жылдың 1 мамырынан кешіктірмей хабарламаны біріне-бірі және Комиссияга жеткізеді.

36. Мүше мемлекеттер біріне-бірі және Комиссияга функционалдық және ведомстволық шыгыстар жіктемесінің түрлері мен бөлімшелері, бөлімдері бойынша үсынылатын федералды және республикалық бюджеттің шыгыс бөліктерін қамтитын осы Хаттаманыц 35-тармагында корсетілген хабарламаларды, сондай-ақ ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдауды үсынудың тэртібі мен көлемі туралы нормаларды жолдайды. Мүше мемлекеттердің әкімшілік-аумақтық бірліктері бюджеттерінің шығыстары хабарламаларда кез келген басқа әдістермен сипатталады.

37. Федералдық және республикалық деңгейде, сондай-ақ әкімшілік-аумақтық бірліктер деңгейінде ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдаудың бағыттары мен көлемі туралы ақпарат көздерінің тізбееін баеқа мүше мемлекеттің немеее Комиссияның сүрау салуы бойынша мүше мемлекет немесе олардың уәкілетті мемлекеттік органдары үсынуы қажет.

38. Мүше мемлекеттің уэкілетті органдары есепті жылдың 1 желтоқсанына дейін оз мемлекеттері аумагында үсынылган ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау туралы хабарламаларды біріне- бірі және Комиссияга жолдайды.

39. Агымдагы жылда ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдаудың жоспарланатын багдарламалары және үсынылган ауыл шаруашылыгын мемлекеттік қолдау туралы хабарламалардың нысанын мүше мемлекеттермен бірлесіп Комиссия әзірлейді және Комиссия бекітеді.

VII. Мүше мемлекеттердің жауапкершілігі

40. Мүше мемлекет осы Хаттаманьщ 6 мен 8-тармақтарының ережелерін бүзган жагдайда мүндай мүше мемлекет ақылга қонымды мерзімдерде үлкен дэрежеде саудага бүрмалаушы әсерін тигізетін шараларды немесе саудага рүқсат етілген колемнен жогары бұрмалаушы әсерін тигізетін шараларды үсынуды тоқтатады әрі басқа мемлекеттерге саудаға мейлінше жоғары дәрежеде бұрмалаушы эсерін тигізетін қолдау шаралары көлемі немесе рұқсат етілген көлемнен жоғары мөлшерінде өтемақы төлейді. Өтемақы төлеудің тәртібін Комиссия Кеңесі белгілейді. Мүше мемлекет аталған өтемақыны төлемеген жағдайда басқа мүше мемлекеттердің қарсы шаралар енгізуге қүқығы бар.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 30 ҚОСЫМША

Мүше мемлекеттердің еңбекшілері мен олардың отбасы мүшелеріне медициналық комек корсету туралы

ХАТТАМА

1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың XXVI бөліміне сэйкес әзірленді және мүше мемлекеттердің еңбекшілері мен олардың отбасы мүшелеріне медициналық көмек көрсету мәселелерін реттейді.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын үғымдар мыналарды білдіреді:

«түрақты түру мемлекеті» - пациент азаматы болып табылатын мемлекет;

«медициналық үйым (денсаулық сақтау мекемесі)» - үйымдық- қүқықтық нысанына қарамастан, мүше мемлекеттердің зацнамасында белгіленген тэртіппен берілген лицензияның негізінде медициналық қызметті негізгі (жаргылық) қызмет түрі ретінде жүзеге асыратын заңды тұлға, ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, қызметтің негізгі (жарғылық) түрімен қатар медициналық қызметті жүзеге асыратын өзге де заңды түлға немесе мүше мемлекеттердің заңнамасына сэйкес медициналық қызметті жүзеге асыратын дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке түлға;

«медициналық көшіру» - адам өмірін құтқару және денсаулығын сақтау мақсатында мүше мемлекеттердің еңбекшілерін, сондай-ақ отбасы мүшелерін (оның ішінде, өмірге қауіп төндіретін жағдайларда, олар орналасқан медицина үйымдарында (денсаулық сақтау мекемелерінде) медициналық көмек корсету мүмкін емес пациенттерді және төтенше жағдайлар мен дүлей зілзалалардың салдарынан зардап шеккен адамдарды, сондай-ақ қоршаған ортаға қауіп төндіретін аурулардан зардап шегетіндерді тасымалдау.

«пациент» - ауруының бар-жоғына және жағдайына қарамастан, медициналық көмек көрсетілетін немесе медициналық көмек көрсету үшін жүгінген мүше мемлекеттің еңбекшісі немесе отбасы мүшесі;

«жедел медициналық жэрдем (кезек күттірмейтін нысандағы)» - пациенттің оміріне қауіптің айқын белгілері жоқ, кенеттен болған қатты аурулар, жай-күйлер, созылмалы аурулардың асқынуы кезінде көрсетілетін медициналық қызметтер кешені;

«жедел медициналық жәрдем (шүғыл нысандағы)» -жедел медициналық араласуды талап ететін аурулар, жазатайым оқиғалар, жарақаттар, уланулар кезінде және пациенттің өміріне қауіп төндіретін басқа да жағдайларда көрсетілетін медициналық қызметтер кешені.

3. Жүмысқа орналасу мемлекеті мүше мемлекеттердің еңбекшілеріне және олардың отбасы мүшелеріне жүмысқа орналасу мемлекеті заңнамасында және халықаралық шарттарда айқындалған тәртіппен және жағдайларда медициналық комек көрсетуді қамтамасыз етеді.

4. Мүше мемлекеттер өздерінің аумақтарында мүше мемлекеттердің еңбекшілеріне және олардың отбасы мүшелеріне өз мемлекетінің азаматтарына берілетін жағдайларда және тэртіппен тегін жедел медициналық көмек (шүғыл және кейінге қалдырылмайтын нысандарда) алуға қүқық береді.

Жүмысқа орналасу мемлекетінің мемлекеттік және муниципалдық денсаулық сақтау жүйесінің медициналық үйымдары (денсаулық сақтау мекемелері) мүше мемлекеттердің еңбекшілеріне және олардың отбасы мүшелеріне жедел медициналық көмекті (шүғыл және кейінге қалдырылмайтын нысандарда) медициналық сақтандыру полисінің бар-жоғына қарамастан, тегін көрсетеді.

Медициналық үйымның (денсаулық сақтау мекемесінің) мүше мемлекеттердің еңбекшілеріне және олардың отбасы мүшелеріне жедел медициналық көмек (шүғыл және кейінге қалдырылмайтын нысандарда) корсету шығындарын өтеу жүмысқа орналасу мемлекетінің бюджеттік жүйесіне сай келетін бюджет есебінен, денсаулық сақтауды қаржыландырудың қолданыстағы жүйесіне сэйкес жүзеге асырылады.

5. Пациенттің өміріне немесе айналасындағылардың денсаулығына тонген тікелей қауіп жойылғаннан кейін оны емдеу жүмысқа орналасу мемлекетінің медицина үйымдарында (денсаулық сақтау мекемелерінде) жалғасқан жағдайда, көрсетілген қызметтердің нақты қүнын толеуді тарифтер немесе келісілген бағалар бойынша пациент тікелей озі жүзеге асырады немесе ол жүмысқа орналасқан мемлекеттің зацнамасында тыйым салынбаған өзге де көздерден жүзеге асырылады.

6. Пациентті тұрақты тұратын мемлекетке медициналық көшіруді жүзеге асыру қажет болған жагдайда, медициналық үйым (денсаулық сақтау мекемесі) оның денсаулыгының жай-күйі туралы ақпаратты елшілікке және (немесе) ол түрақты түратын мемлекеттің уәкілетті органына (үйымына) жібереді.

Пациентті медициналық көшіру мүмкіндігі, сондай-ақ осындай көшірудің тэртібі мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес айқындалады. Медициналық көшіруді тасымалдау кезінде медициналық көмекті, оның ішінде медициналық жабдықтарды қолдана отырып корсету жөніндегі іс-шараларды жүргізе отырып, көшпелі жедел медициналық жәрдем бригадалары жүзеге асырады.

Пациентті медициналық көшірумен байланысты шыгыстарды отеу түрақты тұру мемлекетінің денсаулық сақтауды қаржыландырудың қолданыстагы жүйесіне сэйкес оның бюджеттік жүйесіне сай келетін бюджет немесе түрақты түратын мемлекеттің зацнамасында тыйым салынбаган озге де көздердің есебінен жүзеге асырылады.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 31 ҚОСЫМША

Еуразиялық экономикалық одақтың көпжақты сауда жүйесі шеңберінде жүмыс істеуі туралы

ХАТТАМА

Одақ шеңберінде тиісті қатынастарға 2011 жылғы 19 мамырдағы Кеден одағының көпжақты сауда жүйесі шеңберінде жүмыс істеуі туралы шарт қолданылады.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 32 ҚОСЫМША

Еуразиялық экономикалық одақтағы әлеуметтік кепілдіктер, артықшылықтар мен иммунитеттер туралы

ЕРЕЖЕ

1. Жалпы ережелер

Осы Хаттамада пайдаланылатын ұгымдар мыналарды білдіреді: «болу мемлекеті» - аумагына Одақтың органы орналасқан мүше мемлекет;

«Одақ органдарының үй-жайлары» - ресми мақсаттар үшін, сондай-ақ Комиссия Алқасы мүшелерінің, лауазымды адамдар мен қызметкерлердің түруы үшін пайдаланылатын ғимараттар немесе ғимараттардың бөліктері;

«мүше мемлекеттердің өкілдері» - мүше мемлекеттер Одақ органдарының отырыстарына және Одақ шеңберінде өткізілетін іс- шараларга жіберетін делегациялардың басшылары мен мүшелері;

«әлеуметтік қамсыздандыру (әлеуметтік сақтандыру)» - еңбекке уақытша жарамсыздық жагдайына және ана болуга байланысты міндетті сақтандыру, өндірістегі жазатайым оқигалардан және кәсіптік аурулардан міндетті сақтандыру, міндетті медициналық сақтандыру;

«Комиссия Алқасы мүшелерінің, Одақ Соты судьяларының, лауазымды адамдардың отбасы мүшелері» - Комиссия Алқасы мүшелерімен, Одақ Соты судьяларымен, лауазымды адамдармен бірге түрақты тұратын ері (зайыбы), кәмелетке толмағаи балалар және олардың асырауындағы адамдар;

«қызметкерлердің отбасы мүшелері» - қызметкерлермен бірге түрақты түратын ері (зайыбы) және кәмелетке толмаған балалары.

2. Комиссия Алқасы мүшелері, Одақ Соты судьялары, лауазымды адамдар мен қызметкерлер халықаралық қызметшілер болып табылады. Өздерінің окілеттіктерін орындау (лауазымдық (қызметтік) міндеттерін атқару) кезінде олар мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдары мен ресми түлғаларынан, сондай-ақ Одақтың мүшелері болып табылмайтын мемлекеттердің биліктерінен нүсқаулар сүратуға немесе алуға тиіс емес. Олар өздерінің халықаралық қызметші мәртебесімен үйлеспейтін түрлі әркекеттерден аулақ болуға тиіс.

3. Әрбір мүше мемлекет Комиссия Алқасы мүшелерінің, Одақ Соты судьяларының, лауазымды адамдардың және қызметкерлер өкілеттіктерінің халықаралық сипатын мүлтіксіз қүрметтеуге және өздерінің қызметтік міндеттерін орындауы кезінде оларға әсерін тигізбеуге міндеттенеді.

II. Одақтың артықшылықтары мен иммунитеттері

4. Одақ органдарының мүлкі мен активтері Одақ иммунитеттерден бае тартқан жағдайларды қоспағанда, әкімшілік немесе сот араласуының кез келген нысанындағы иммунитетті пайдаланады.

5. Одақ органдарының үй-жайлары, сондай-ақ олардың мүрағаттары мен қүжаттары, оның ішінде қызметтік хат-хабарлар орналасқан жеріне қарамастан, тінтуге, реквизицияға, тәркілеуге немесе осы органдардың қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтіретін әрекеттердің кез келген басқа да нысандарына жатпайды.

6. Болу мемлекетінің тиісті мемлекеттік билік және басқару органдарының окілдері Одақ органдарының үй-жайларына Комиссия Алқасы Төрағасының, Одақ Соты төрағасының немесе оларды алмастыратын түлғалардың келісуінсіз және өрт жағдайларын немесе шүғыл қорғану шараларын қажет ететін басқа да мэн-жайларды қоспағанда, олар мақүлдаган жагдайлардан басқа кездерде кіре алмайды.

7. Болу мемлекетінің тиісті мемлекеттік билік және басқару органдарының шешімімен кез келген эрекеттерді орындау Комиссия Алқасы торагасының, Одақ Соты торагасының немесе оларды алмастыратын түлгалардың келісуімен Одақ органдарының үй- жайларында орын алуы мүмкін.

8. Одақ органдарының үй-жайлары кез келген мүше мемлекеттің заңдары бойынша қудаланатын немесе мүше мемлекетке немесе Одақ

мүшесі болып табылмайтын мемлекетке берілуге жататын адамдар үшін пана болмайды.

9. Одақ органдарының үй-жайларына қол сүқпаушылық оларды одақтың функцияларымен немесе міндеттерімен үйлеспейтін немесе мүше мемлекеттердің жеке немесе заңды түлғаларының қауіпсіздігіне, мүдделеріне нүқсан келтіретін мақсаттарда пайдалануға қүқық бермейді.

10. Болу мемлекеті Одақ үй-жайларын түрлі басып кіруден немесе нүқсан келтіруден қорғау үшін тиісті шаралар қабылдайды.

11. Одақ органдары осы Ереженің 44 және 45-тармақтарына сэйкес төленетін қызмет көрсетудің (көрсетілетін қызметтердің) және толемдердің (аударымдар мен жарналардың) нақты түрлері үшін төлеуді білдіретін төлемдерді қоспағанда, болу мемлекетінде алынатын салықтардан, алымдардан және басқа да төлемдерден босатылады.

12. Одақ органдарының ресми пайдалануына арналған заттар мен өзге де мүліктер мүше мемлекеттердің аумақтарында кеден баждарынан, салықтар мен кеден алымдарынан босатылады.

13. Одақ органдары өздерінің ресми байланыс қүралдарына қатысты болу мемлекеті дипломатиялық өкілдіктерге корсететін қолайлы шарттардан кем емес жағдайларды пайдаланады.

14. Одақ органдары өздері түратын үй-жайларда және өздеріне тиесілі автоколік қүралдарында Одақтың туын, эмблемасын немесе басқа да рэмізін орналастыра алады.

17. Одақ сот төрелігін тиісінше жонелтуді және қүқық қоргау органдарының нүсқамаларын орындауды қамтамасыз ету, сондай-ақ осы Ережеде козделген артықшылықтар мен иммунитеттерге байланысты кез келген теріс әрекеттердің алдын алу мақсатында мүше мемлекеттердің тиісті мемлекеттік билік және басқару органдарымен ынтымақтастықты жүзеге асырады. жәрдемдеседі.

15. Одақ органдары мүше мемлекеттердің заңнамасын сақтау кезінде өздерінің мақсаттары мен функцияларына сэйкес баспа өнімін шығара алады және тарата алады, оларды жариялау Одақтың қүқығын құрайтын халықаралық шарттарда козделген.

16. Болу мемлекеті Одақ органдарының оз функцияларын жүзеге асыруы үшін қажетті үй-жайларды алуына немесе иеленуіне

III. Комиссия Алқасы мүшелерінІң,

Одақ Соты судьяларының, лауазымды адамдардың және қызметкерлердің артықшылықтары мен иммунитеттері

18. Комиссия Алқасының мүшелері, Одақ Сотының судьялары, егер олар болу мемлекетінің азаматтары болып табылмаса, дипломатиялық агент үшін 1961 жылгы 18 сәуірдегі Дипломатиялық қатынастар туралы Вена конвенциясында козделген колемде артықшылықтар мен иммунитеттерді пайдаланады.

Мүндай иммунитеттер мынадай жағдайларга: болу мемлекетінің аумагындагы жекеменшік жылжымайтын мүлікке қатысты заттық қуынымга;

Комиссия Алқасының мүшесі, Одақ Сотының судьясы немесе отбасы мүшесі Одақ органының атынан емес, осиетті орындаушы, мүлік мүрагерінің қамқоршысы, мүрагері немесе жеке түлға ретінде бас тартуды алушы ретінде болатын мүрагерлікке қатысты қуынымға;

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартта (бүдан әрі - Шарт) козделген өкілеттіктер шегінен тыс кәсіптік қызметтерге қатысты қуынымдарга қолданылмайды.

Болу мемлекетінің азаматтары болып табылатын Комиссия Алқасы мүшелеріне және Одақ Соты судьяларына осы Ереженің 19тармагы 1-тармақшасының ережелері қолданылады.

Комиссия Алқасы мүшелерінің және Одақ Соты судьяларының, олармен бірге түратын отбасы мүшелеріне, егер осы отбасы мүшелері болу мемлекетінің азаматтары болып табылмаса, осы Ереженің 19- тармагы 3 - 5-тармақшаларының ережелері қолданылады.

Комиссия Алқасы мүшелерінің және Одақ Соты судьяларының отбасы мүшелеріне, егер олар болу мемлекетінің азаматтары болып табылса және (немесе) оның аумагында түрақты түрса, осы отбасы мүшесіне тиесілі көлік қүралынан болган жол-көлік оқигасына байланысты осы отбасы мүшесіне не оны жүргізушіге келтірілген залалды өтеу туралы қуынымға қатысты болу мемлекетінің азаматтық юрисдикциясынан иммунитет қолданылмайды.

19. Лауазымды адамдар:

1) лауазымды адамдар ретінде олар айтқан немесе жазган және олар жасаган барлық эрекеттер үшін қылмыстық, азаматтық және экімшілік жауаптылыққа тартылмайды;

2) Одақ органдары төлейтін жалақыга және өзге де сыйақыларға салық салудан босатылады;

3) мемлекеттік айыптаудан босатылады;

4) Болу мемлекетіне келу және одан кету бойынша

шектеулерден, шетелдік ретінде және уақытша түруга рұқсат алуга тіркеуден босатылады;

5) халықаралық дагдарыстар кезінде дипломатиялық өкілдер пайдаланатын репатриация бойынша жеңілдіктерді пайдаланады.

20. Лауазымды адамдарга, егер олар болу мемлекетінің азаматтары болып табылеа және (немесе) оның аумагында тұрақты тұрса, осы Ереженің 19-тармагының 2 - 5-тармақшаларының ережелері қолданылмайды.

21. Лауазымды адамдардың өздерімен бірге түратын отбасы мүшелеріне, егер бүл отбасы мүшелері болу мемлекетінің азаматтары болып табылмаса және (немесе) оның аумагында түрақты түрмаса, осы Ереженің 19-тармагы 3 - 5-тармақшаларының ережелері қолданылады.

22. Комиссия Алқасы мүшелерін, Одақ Соты судьяларын, лауазымды адамдарды және қызметкерлерді аккредиттеу мэселелері болу мемлекетінің аумагына Одақ органдарының болу шарттары туралы халықаралық шарттарда реттеледі.

23. Комиссия Алқасының мүшелері, Одақ Сотының судьялары, лауазымды адамдар және қызметкерлер гылыми, шыгармашылық және оқытушылық қызметті қоспаганда, жеке пайданың немесе озге адамдар пайдасының мүдделері үшін кәсіпкерлікпен және басқа да қызметпен айналысуға қүқылы емес.

Ғылыми, шығармашылық және оқытушылық қызметтен алынған табыстар халықаралық шарттарға және болу мемлекетінің заңнамасына сэйкес салық салынуға жатады.

24. Комиссия Алқасының мүшелері, Одақ Соты судьялары, лауазымды адамдар және олардың отбасы мүшелері болу мемлекетінің кез келген көлік қүралын пайдалануға байланысты үшінші түлғаларға келтірілуі мүмкін залалдан сақтандыруға қатысты заңнамасының талаптарын сақтауға тиіс.

25. Қызметкерлер мынадай:

1) қызметкерге тиесілі не өзі басқарған көлік қүралынан болған жол-көлік оқиғасына байланысты келтірілген залалды өтеу туралы қуынымдарға;

2) қайтыс болуына немесе қызметкерлердің әрекеттерінен болған дене жарақатына байланысты қуынымдарға қатысты жағдайлардан басқа өздерінің қызметтік міндеттерін тікелей атқаруы кезінде жасаған әрекеттерге қатысты болу мемлекетінің сот немесе экімшілік органдарының юрисдикциясына жатқызылмайды.

26. Қызметкерлер болу мемлекетіне келу және одан кету бойынша шектеулерден, шетелдік ретінде және уақытша түруға рүқсат алуға тіркеуден босатылады.

27. Осы Ереженің 25 және 26-тармақтарының ережелері олар азаматтары болып табылатын мүше мемлекеттің мемлекеттік билік және басқару органдарының және қызметкерлерінің арасындагы өзара қарым-қатынастарға қолданылмайды.

28. Комиссия Алқасының мүшелері, Одақ Соты судьясы,

лауазымды адамдар, қызметкерлер пайдаланатын артықшылықтар мен иммунитеттер оларға жеке пайдасы үшін берілмейді, олардың өз өкілеттіктерін Одақ мүддесіне орай тиімді және тәуелсіз орындауы (лауазымдық (қызметтік) міндеттерін атқаруы) үшін беріледі.

29. Комиссия Алқасының мүшелері, Одақ Соты судьясы, лауазымды адамдар, қызметкерлер және олардың отбасы мүшелері межелі жерге жол жүру кезінде болу мемлекетінің аумагына олар келген кезден бастап немесе егер Комиссия Алқасының мүшелері, Одақ Сотының судьясы, лауазымды адамдар, қызметкерлер өздерінің окілеттіктеріне (лауазымдық (қызметтік) міндеттеріне) кіріскен кезде олар осы аумақта болса осы Ережеде козделген артықшылықтар мен иммунитеттерді пайдаланады.

30. Комиссия Алқасының мүшесі, Одақ Сотының судьясы, лауазымды адам немесе қызметкер өкілеттігін (лауазымдық (қызметтік) міндеттерін) тоқтатқан кезде олардың артықшылықтары мен иммунитеттері, сондай-ақ олардың өздерімен бірге түратын отбасылары мүшелерінің артықшылықтары мен иммунитеттері әдетте осы адамның болу мемлекетінен кеткен кезінде немесе болу мемлекетінен кету үшін ақылга қонымды мерзім өткеннен кейін осы көрсетілген екі кездің қайсысының бүрын болуына қарай тоқтатылады. Отбасы мүшелерінің артықшылықтары мен иммунитеттері, Комиссия Алқасы мүшесінің, Одақ Соты судьясының, лауазымды адамның немесе қызметкердің отбасы мүшелері болу тоқтатылған кезде тоқтатылады. Бұл ретте, мұндай адамдар ақылға қонымды мерзім ішінде болу мемлекетінен кетуге ниет білдірсе, онда артықшылықтар мен иммунитеттер олар кеткен кезге дейін сақталады.

31. Комиссия Алқасының мүшесі, Одақ Соты судьясы, лауазымды адам немесе қызметкер қайтыс болған жағдайда олармен бірге түратын отбасы мүшелері өздеріне берілген артықшылықтар мен иммунитеттерді болу мемлекетінен олардың кету кезіне дейін немесе болу мемлекетінен олардың кету үшін ақылға қонымды мерзім откенге дейін осы көрсетілген екі кездің қайсысының бүрын болуына қарай пайдалануды жалғастырады.

32. Комиссия Алқасының мүшесінің, Одақ Соты судьясының, лауазымды адамның олар Комиссия Алқасының мүшесі, Одақ Сотының судьясы, лауазымды адам ретінде өздерінің функцияларын іске асыру шеңберінде барлық айтқан немесе жазған және жасаған бүкіл әрекеттеріне қатысты әкімшілік, азаматтық және қылмыстық юрисдикциядан иммунитеттері олардың өкілеттіктері тоқтатылғаннан кейін де сақталады. Осы тармақ Комиссия Алқасы мүшелерінің, Одақ Соты судьяларының немесе лауазымды адамдардың Шартта немесе Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда козделген жауаптылығы туындау жағдайлары үшін нүқсан келтірілместен қолданылады.

33. Осы Ережеге сәйкес артықшылықтар мен иммунитеттерді пайдаланатын барлық адамдар олардың артықшылықтары мен иммунитеттеріне нүқсан келтірмей, болу мемлекетінің заңнамасын құрметтеуге міндетті. Олар сондай-ақ осы мемлекеттің ішкі істеріне араласпауға да міндетті.

34. Комиссия Алқасының мүшесі, Одақ Соты судьясы, лауазымды адам, қызметкер, егер иммунитет сот төрелігін жүзеге асыруга кедергі келтірген жагдайда иммунитеттен айырылуы мүмкін және иммунитетті алу соган байланысты иммунитет берілген мақсаттарға нүқсан келтірмейді.

35. Иммунитеттерді алуды:

1) Комиссия Алқасының мүшесіне және Одақ Соты судьясына қатысты - Жогары кеңес;

2) Комиссияның лауазымды адамы мен қызметкеріне қатысты - Комиссия Кеңесі;

3) Одақ Сотының лауазымды адамы мен қызметкеріне қатысты - Одақ Сотының торагасы жүзеге асырады.

36. Иммунитеттен бас тарту жазбаша нысанда жүзеге асырылады және айқын жазылуга тиіс.

IV. Мүше мемлекеттер окілдерінің артықшылықтары мен иммунитеттері

37. Мүше мемлекеттердің окілдері ресми функцияларын атқару кезінде жәнс мүше мемлекеттердің аумақтарында Одақ органдары үйымдастыратын іс-шараларды өткізетін жерге бару кезінде мынадай артықшылықтар мен иммунитеттерді пайдаланады:

1) жеке тұтқындау немесе ұстаудан, сондай-ақ осы ретте олар жасауы мүмкін барлық эрекеттерге қатысты сот және әкімшілік биліктер юрисдикциясынан иммунитет;

2) тұрғын үйге қолсүғылмаушылық;

3) бірге болатын багажды және қол жүгін егер оларда ресми немесе жеке қолдануға арналмаған заттар мен озге де мүлік немесе әкелінуіне немесе әкетілуіне аумагында іс-шара өткізілетін мүше мемлекеттің заңнамасымен тыйым салынган немесе шектелген заттар мен озге де мүлік бар деп пайымдауға байыпты негіз болмаса кедендік тексеріп қараудан босату;

4) Болу мемлекетіне келу және одан кету бойынша шектеулерден, шетелдіктер ретінде және уақытша түруга рүқсат алуга тіркеуден босату.

38. Осы Ереженің 37-тармагының ережелері мүше мемлекеттің окілі мен өзі азаматы немесе өкілі болып табылатын не болган мүше мемлекеттің биліктері арасындагы озара қарым-қатынастарға қолданыл майды.

39. Мүше мемлекеттердің өкілдері пайдаланатын артықшылықтар мен иммунитеттер оларға жеке пайдасы үшін берілмейді, олардың өздерінің ресми функцияларын оз мүше мемлекетінің мүддесіне қарай тиімді және тәуелсіз орындауы үшін беріледі.

40. Мүше мемлекеттердің окілдері түратын үй-жайлар, қажетті заттар және басқа да мүлік, сондай-ақ қызметтік қажеттілік үшін пайдаланылатын көлік құралдары тінтуден, реквизициядан, тыйым салудан және атқарушылық әрекеттерден иммунитетті пайдаланады.

41. Мүше мемлекеттердің өкілдерінің мұрағаттары мен құжаттарына кез келген уақытта және ақпаратты жеткізгіштерге және олардың орналасқан жеріне қарамастан, қолсұғылмайды.

42. Егер ол кіруге тыйым салынатын немесе мемлекеттік қауіпсіздік ұғымы бойынша реттелетін аймақтар туралы заңга және қағидаларға қайшы келмеген жагдайда болу мемлекеті мүше мемлекеттердің барлық өкілдеріне оның аумағымен өздерінің ресми функцияларын атқаруы үшін қажетті шамада жүріп өтуді және жүруді қамтамасыз етеді.

V. Одақ органдарындағы еңбек қатынастары мен әлеуметтік кепілдіктер

43. Комиссия Алқасы мүшелерінің, Одақ Соты судьяларының, лауазымды адамдардың және қызметкерлердің еңбек қатынастары осы Ереженің нормалары ескеріле отырып болу мемлекетінің заңнамасымен реттеледі.

44. Комиссия Алқасы мүшелерінің, Одақ Соты судьяларының, лауазымды адамдардың және қызметкерлердің зейнетақымен қамтамасыз етілуі олар азаматтары болып табылатын мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

Комиссия Алқасы мүшелерінің, Одақ Соты судьяларының, лауазымды адамдардың және қызметкерлердің зейнетақымен қамтамасыз етілуіне міндетті аударымдарды аталған түлгалар азаматтары болып табылатын мүше мемлекеттердің зейнетақы қорларына Одақ бюдеті қаражаты есебінен жалақыдан ұстамай тиісті мүше мемлекеттің зацнамасында белгіленген тэртіппен және мөлшерлерде Одақтың органдары жүргізеді. Комиссия Алқасының мүшелеріне, Одақ Сотының судьяларына, лауазымды адамдар мен қызметкерлерге зейнетақы толеу жоніндегі шыгыстарды олар азаматтары болып табылатын мүше мемлекет көтереді.

45. Комиссия Алқасы мүшелерінің, Одақ Соты судьяларының, лауазымды адамдардың және қызметкерлердің зейнетақылық сақтандырудан басқа, әлеуметтік сақтандырылуы бойынша жәрдемақымен қамтамасыз етілуі әлеуметтік қамсыздандыру (элеуметтік сақтандыру) болу мемлекетінің заңнамасына сэйкес болу мемлекетінің азаматтарына қатысты шарттарда және тәртіппен жүзеге асырылады.

Комиссия Алқасы мүшелерінің, Одақ Соты судьяларының, лауазымды адамдардың және қызметкерлердің пайдасына зейнетақылық сақтандырудан басқа, толемдерден элеуметтік қамсыздандыруға (әлеуметтік сақтандыруға) сақтандыру жарналарын толеу болу мемлекетінің заңнамасына сэйкес Одақ бюджеті қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Әлеуметтік қамсыздандыру (элеуметтік сақтандыру) бойынша жәрдемақыларды толеу шыгыстарын басқа мүше мемлекеттермен озара есеп айырыспай болу мемлекеті жүзеге асырады.

46. Зейнетақы немесе әлеуметтік қамсыздандыру бойынша

жэрдемақыларды тағайындау кезінде сақтандыру немесе еңбек өтіліне олар азаматтары болып табылатын мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес Комиссия Алқасы мүшесі, Одақ Сотының судьясы, лауазымды адам және қызметкер ретінде жүмыс істеген кезең есептеледі.

Комиссия Алқасы мүшесі, Одақ Соты судьясы, лауазымды адам және қызметкер ретінде жүмыс істеген кезең зейнетақы тағайындау кезінде олар азаматтары болып табылатын мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес сақтандыру немесе еңбек отіліне, ал әлеуметтік қамсыздандыру (элеуметтік сақтандыру) бойынша жәрдемақыларды тағайындау кезінде болу мемлекетінің заңнамасына сэйкес есептеледі.

47. Комиссия Алқасы мүшелерінің, Одақ Соты судьяларының, лауазымды адамдардың және қызметкерлердің өз өкілеттіктерін орындау кезінде алған еңбекақысы зейнетақы молшерін айқындау кезінде олар азаматтары болып табылатын мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес, ал элеуметтік қамсыздандыру (әлеуметтік сақтандыру) бойынша жэрдемақылардың мөлшерін айқындау кезінде болу мемлекетінің заңнамасына сэйкес есептеледі.

48. Комиссия Алқасының мүшелеріне, Одақ Сотының судьяларына өз өкілеттіктерін орындау кезеңінде мынадай элеуметтік кепілдіктер беріледі:

1) үзақтығы күнтізбелік 45 күнге жыл сайынғы ақы төленетін демалыс;

2) медициналық қызмет корсету, оның ішінде олардың отбасы мүшелеріне, сондай-ақ Одақ бюджеті қаражаты есебінен жүзеге асырылатын көліктік қызмет корсету;

3) Одақ бюджеті қаражаты есебінен Одақтың тиісті органы орналасқан қала аумагында түрғын үй алаңы жоқ Комиссия Алқасының мүшелеріне, Одақ Сотының судьяларына (олардың отбасы мүшелерін ескере отырып) қызметтік түргын үй-жай беру;

4) Комиссия Алқасы мүшесінің өкілеттіктерді орындау кезеңін ол азаматы болып табылатын мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес мемлекеттік қызметшілер (федералдық мемлекеттік азаматтық қызметшілер) үшін козделген әлеуметтік кепілдіктерді беру кезінде мемлекеттік (мемлекеттік азаматтық) отіліне, сондай-ақ Комиссия Алқасының мүшесі азаматы болып табылатын мүше мемлекеттің заңнамасына сэйкес министр (федералдық министр) үшін козделген зейнетақымен (элеуметтік) қамсыздандыру (зейнетақыга ай сайынгы үстемеақы) молшерін (қүқыгын) айқындау кезінде министр (федералдық министр) окілеттіктерін атқарудың үзақтыгына қосу;

5) Одақ Сотының судьясы азаматы болып табылатын мүше мемлекетте судьялық өтіліне Одақ Соты судьясының өкілеттіктерін атқару кезеңін қосу.

49. Комиссия Алқасының мүшелеріне және Одақ Сотының судьяларына берілетін әлеуметтік кепілдіктердің қамтамасыз етілуіне (оның ішінде медициналық және коліктік қызмет көрсетуге) байланысты мэселелерді болу мемлекетінің қүзыретті органы шешеді.

50. Ресей Федерациясының азаматтары болып табылатын, оз окілеттіктерін атқарып жүрген Комиссия Алқасының мүшелері (Еуразиялық экономикалық комиссия туралы ережеде козделген окілеттіктердің мерзімінен бүрын тоқтатылу жағдайларын қоспаганда (Шартқа № 1 қосымша) қартаюы (мүгедектігі) бойынша сақтандыру зейнетақысына ай сайынғы үстемеақы белгілетуге қүқыгы бар. Зейнетақыга ай сайынгы үстемеақы Ресей Федерациясының зацнамасында федералдық министр үшін козделген мөлшерде, тәртіппен және шарттарда белгіленеді. Зейнетақыға ай сайынгы үстемеақы белгілеу туралы шешімді зейнетақымен қамсыздандыру саласындагы мемлекеттік саясатты әзірлеу мен іске асыру және нормативтік қүқықтық реттеу жөніндегі функциядарды жүзеге асыратын атқарушы биліктің федералдық органының басшысы қабылдайды. Зейнетақыга ай сайынгы үстемеақы федералдық бюджет қаражаты есебінен белгіленеді.

Одақ Сотының судьясына оның өкілеттігі тоқтатылган кезде кепілдіктер қолданылады және оган мүше мемлекеттің зацнамасында одан Одақ Сотының судьясы тагайындалган мүше мемлекеттің жогаргы сотының торагасы үшін козделген ақшалай толемдер төленеді. Осы кепілдіктер мен ақшалай толемдер Одақ Сотының судьясына одан Одақ Сотының судьясы тагайындалган мүше мемлекеттің зацнамасында айқындалган тәртіпен белгіленеді.

51. Лауазымды адамдарга, қызметкерлерге және олардың отбасы мүшелеріне өз лауазымдық (қызметтік) міндеттерін орындауы кезінде Одақтың бюджеті қаражаты есебінен медициналық қызметтер көрсетіледі, Комиссия департаменттерінің директорларына және Одақ Сотының Хатшылығының жетекшісіне де Одақ бюджеті қаражаты есебінен көліктік қызмет көрсетіледі.

52. Одақ бюджеті қаражаты есебінен Одақтың тиісті органы орналасқан қала аумагында тұрғын үй алаңы жоқ лауазымды адамдарға және қызметкерлерге өз лауазымдық (қызметтік) міндеттерін орындауы кезінде қызметтік тұрғын үй-жай беріледі (олардың отбасы мүшелерін ескере отырып).

53. Ресей Федерациясының азаматтары болып табылатын, Комиссияда және Одақ Сотында жүмыс істегенге дейін федералдық мемлекеттік (мемлекеттік азаматтық) қызмет лауазымын атқарған, Комиссияда және Одақ Сотында атқаратын лауазымынан босатылған (кінэлі әрекеттеріне байланысты босатылған жағдайларды қоспағанда) және 15 жылдан кем емес мемлекеттік азаматтық қызмет өтілі бар Комиссияның және Одақ Сотының лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің, егер олар Комиссиядан және Одақ Сотынан босатылудың алдында кемінде 12 ай сол лауазымды атқарса, Ресей Федерациясының заңнамасында козделген тәртіппен федералдық мемлекеттік азаматтық қызметшілер үшін тағайындалатын еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы алуға қүқығы бар. Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы белгілеу туралы үсынуды (шешімді) Комиссия Алқасы Төрағасының және Одақ Соты Төрағасының үсынуы бойынша зейнетақымен қамсыздандыру саласындагы мемлекеттік саясатты эзірлеу мен іске асыру және нормативтік- құқықтық реттеу жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын атқарушы биліктің федералдық органының басшысы қабылдайды.

Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы мөлшері лауазымды адамның немесе қызметкердің орташа жапақысы негізінде есептеледі, оның шекті мөлшері Комиссияның және Одақ Сотының лауазымды адамдары мен қызметкерлері лауазымдарының Ресей Федерациясының Үкіметі бекітетін Ресей Федерациясының Үкіметі Аппаратындағы және Ресей Федерациясы Жоғарғы Соты аппаратындағы федералдық мемлекеттік азаматтық лауазымдарға сәйкестігі тізбесіне сәйкес мемлекеттік азаматтық қызмет лауазымдарына теңестіру бойынша белгіленген лауазымдық жалақыға (ақшалай сыйақыға) қарай айқындалады.

Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы Ресей Федерациясының заңнамасы бойынша федералдық бюджет қаражаты есебінен тағайындалады.

54. Комиссияның және Одақ Сотының лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің жүмыс істеген кезеңдері мемлекеттік (мемлекеттік азаматтық) қызметті өткеру кезеңінде элеуметтік кепілдіктерді белгілеу үшін және мемлекеттік қызметшілердің (федералдық мемлекеттік азаматтық қызметшілердің) еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы тағайындау үшін олар азаматтары болып табылатын мүше мемлекеттің мемлекеттік (мемлекеттік азаматтық) қызметі өтіліне қосылады.

55. Комиссия Алқасы мүшелеріне, Одақ Соты судьяларына, лауазымды адамдарға және қызметкерлерге, сондай-ақ олардың отбасы мүшелеріне медициналық және көліктік қызмет корсету тэртібін Үкіметаралық кеңес айқындайды.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа

№ 33 ҚОСЫМША

Еуразнялық экономикалық одақ туралы шарттың күшіне енуіне байланысты Кеден одағы мен Бірыңғай экономикалық кеңістікті қалыптастыру шеңберінде жасалған халықаралық шарттардың қолданылуын тоқтату туралы

ХАТТАМА

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бұдан әрі - Шарт) күшіне енуіне байланысты Кеден одағы мен Бірыңғай экономикалық кеңістікті қалыптастыру шеңберінде жасалған мынадай халықаралық шарттардың қолданылуы тоқтатылады.

I. Шарт күшіне енген күнінен бастап қолданылуы тоқтатылатын халықаралық шарттар

1. 2007 жылғы 6 қазандағы Бірыңғай кедендік аумағын қүру және кеден одағын қалыптастыру туралы шарт.

2. 2007 жылғы 6 қазандағы Кеден одағының шарттық-қүқықтық базасын қалыптастыруға бағытталған халықаралық шарттардың күшіне ену, олардан шығу және оларға қосылу тэртібі туралы хаттама.

3. 2008 жылғы 25 қаңтардағы Кеден одағының тауарларымен сыртқы және өзара сауданың кедендік статистикасын жүргізу туралы келісім.

4. 2008 жылғы 25 қаңтардағы Бірыңғай кедендік-тарифтік реттеу туралы келісім.

5. 2008 жылғы 25 қаңтардағы Үшінші елдерге қатысты тарифтік емес реттеудің бірыңғай шаралары туралы келісім.

6. 2008 жылғы 25 қаңтардағы Үшінші мемлекеттерге қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану туралы келісім.

7. 2008 жылғы 25 қаңтардағы Кеден одағында тауарлардыц экспорты мен импорты, жұмыстар орындау, қызметтер корсету кезінде жанама салықтар алу принциптері туралы келісім.

8. 2008 жылгы 12 желтоқсандагы Тарифтік жеңілдіктер беру туралы хаттама.

9. 2008 жылгы 12 желтоқсандагы Кеден одагының кедендік шекарасы арқылы откізілетін тауарлардыц кедендік құнын айқындаудың ережесін біркелкі қолдануды қамтамасыз ету туралы хаттама.

10. 2008 жылгы 12 желтоқсандагы Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының кеден органдары арасында тауарлардыц кедендік құнын айқындау мен бақылау үшін қажетті ақпарат алмасу туралы хаттама.

11. 2008 жылгы 12 желтоқсандагы Айрықша жагдайларда Бірыңгай кедендік тарифтің ставкаларынан ерекшеленетін кедендік экелу баждарыньщ ставкаларын қолдану шарттары мен тәртібі туралы хаттама.

12. 2008 жылгы 12 желтоқсандагы Кедендік рәсімдер мен кедендік режимдердің түрлері туралы келісім.

13. 2008 жылғы 12 желтоқсандағы Кеден одағының кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлардың кедендік құнын декларациялау тэртібі туралы келісім.

14. 2008 жылғы 12 желтоқсандағы Тауарларды декларациялау тэртібі туралы келісім.

15. 2008 жылғы 12 желтоқеандағы Кеден одағына қатысушы мемлекеттерде кедендік төлемдерді есептеу және төлеу тэртібі туралы келісім.

16. 2008 жылғы 12 желтоқсандағы Кеден одағының кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлардың кедендік құнын айқындаудың дұрыстығын бақылауды жүзеге асыру тэртібі туралы келісім.

17. 2008 жылғы 12 желтоқсандағы Кеден одағына қатысушы мемлекеттерде кедендік ресімдеу мен кедендік бақылау тэртібі туралы келісім.

18. 2008 жылғы 12 желтоқсандағы Кеден одағы Комиссиясының Хатшылығы туралы келісім.

19. 2008 жылғы 12 желтоқсандағы Тарифтік квоталарды қолданудың шарттары мен тетігі туралы келісім.

20. 2009 жылғы 9 маусымдағы Үшінші елдерге қатысты бірыңғай кедендік аумақта тауарлардың сыртқы саудасын қозғайтын шараларды енгізу және қолдану тәртібі туралы келісім.

21. 2009 жылғы 9 маусымдагы Сыртқы сауда саласындагы тауарларды лицензиялау ережесі туралы келісім.

22. 2009 жылгы 11 желтоқсандагы Кеден одагында тауарлардыц экспорта мен импорты кезінде жанама салықтар алу тэртібі мен олардың төленуін бақылау тетігі туралы хаттама.

23. 2009 жылгы 11 желтоқсандағы Кеден одагында жұмыстар орындау, қызметтер корсету кезінде жанама салықтар алу тәртібі туралы хаттама.

24. 2009 жылгы И желтоқсандағы Сыртқы сауда статистикасы мен озара сауда статистикасының деректерін беру тэртібі туралы хаттама.

25. 2009 жылгы 11 желтоқсандағы Кеден одагы комиссиясы Кедендік статистика орталығының мәртебесі туралы хаттама.

26. 2009 жылгы 11 желтоқсандағы Сертификаттау (сәйкестікті бағалау (растау) жөніндегі органдарды және сэйкестікті багалау (растау) жоніндегі жұмыстарды орындайтын сынақ зертханаларын (орталықтарын) аккредиттеуді озара тану туралы келісім.

27. 2009 жылгы 11 желтоқсандағы Сәйкестігі міндетті багалануға (расталуга) жататын өнімнің Кеден одагының кедендік аумагындагы айналысы туралы келісім.

28. 2009 жылгы 11 желтоқсандағы Кеден одагының ветеринариялық-санитариялық шаралар жоніндегі келісім.

29. 2009 жылгы 11 желтоқсандағы Кеден одағының өсімдіктер карантині туралы келісім.

31. 25 қаңтардағы 2008 жылғы Кеден одағында тауарлардың экспорты мен импорты, жұмыстар орындау, қызметтер корсету кезінде жанама салықтар any принциптері туралы келісімге озгерістер енгізу туралы 2009 жылгы 11 желтоқсандағы хаттама.

30. 2009 жылғы 11 желтоқсандагы Кеден одағының санитариялық шаралар жөніндегі келісімі.

32. 2010 жылгы 20 мамырдагы Кеден одагында кедендік экелу баждарын (баламалы қолданылатын озге де баждарды, салықтар мен алымдарды) есепке жатқызу мен болудің тэртібін белгілеу және қолдану туралы келісім.

33. 2009 жылгы 11 желтоқсандагы Кеден одагының өсімдіктер карантині туралы келісіміне озгерістер мен толықтырулар енгізу туралы 2010 жылгы 21 мамырдагы хаттама.

34. 2009 жылгы 11 желтоқсандагы Кеден одагының ветеринариялық-санитариялық шаралар жөніндегі келісіміне озгерістер енгізу туралы 2010 жылгы 21 мамырдагы хаттама.

35. 2009 жылгы 11 желтоқсандагы Кеден одагының ветеринариялық-санитариялық шаралар жоніндегі келісіміне озгерістер енгізу туралы 2010 жылгы 21 мамырдагы хаттама.

36. 2010 жылгы 5 шілдедегі Кеден одагы бірыңгай кедендік аумагының жұмыс істеу режимінен жекелеген уақытша алулар туралы хаттама.

37. 2010 жылгы 21 қыркүйектегі Кеден одагының бірыңгай кедендік аумагында сыртқы және озара саудада электрондық

құжаттар алмасу кезінде ақпараттық технологияларды қолдану туралы келісім.

38. 2010 жылғы 21 қыркүйектегі Кеден одағының сыртқы және өзара саудасының интеграцияланган ақпараттық жүйесін қүру, оның жүмыс істеуі және оны дамыту туралы келісім.

39. 2010 жылғы 18 қарашадагы Беларусь Республикасындагы, Қазақстан Республикасындагы және Ресей Федерациясындагы техникалық реттеудің бірыңгай қагидаттары мен қагидалары туралы келісім.

40. 2010 жылгы 19 қарашадагы Үшінші елдерге қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын енгізу алдындагы тергеулер мақсаттары үшін тергеу жүргізетін органга мэліметтерді, оның ішінде қүпия ақпаратты қамтитын мәліметтерді беру тэртібі туралы хаттама.

41. 2010 жылгы 19 қарашадагы Өтпелі кезең ішінде арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану тәртібі туралы келісім.

42. 2010 жылгы 19 қарашадагы Көшіп-қонушы еңбекшілер мен олардың отбасы мүшелерінің қүқықтық мәртебесі туралы келісім.

43. 2010 жылгы 19 қарашадагы Бага белгілеу мен тарифтік саясат негіздерін қоса алганда, электр энергетикасы саласындагы табиги монополиялардың қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету туралы келісім.

44. 2010 жылгы 9 желтоқсандагы Мемлекеттік (муниципалдық) сатып алу туралы келісім.

45. 2010 жылғы 9 желтоқсандағы Ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдаудың бірыңғай қағидалары туралы келісім.

46. 2010 жылғы 9 желтоқсандағы Өнеркэсіптік субсидияларды берудің бірыңғай қағидалары туралы келісім.

47. 2010 жылғы 9 желтоқсандағы Бәсекелестіктің бірыңғай қағидаттары мен қағидалары туралы келісім.

48. 2010 жылғы 9 желтоқсандағы Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің бірыңғай қағидаттары мен қағидалары туралы келісім.

49. 2010 жылғы 9 желтоқсандағы Зияткерлік меншік құқықтарын сақтау және қорғау саласындағы бірыңғай реттеу қағидаттары туралы келісім.

50. 2010 жылғы 9 желтоқсандағы Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясының мұнай мен мұнай өнімдерінің ортақ нарықтарын үйымдастыру, басқару, олардың жүмыс істеу және даму тэртібі туралы келісім.

51. 2010 жылғы 9 желтоқсандағы Баға белгілеу мен тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, газ тасымалы жүйелері арқылы газ тасымалдау саласындагы табиги монополиялар субъектілерінің қызметтеріне қол жеткізу қағидалары туралы келісім.

52. 2010 жылғы 9 желтоқсандағы Тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, темір жол көлігінің кызметтеріне қол жеткізуді реттеу туралы келісім.

53. 2010 жылгы 9 желто қсандағы Келісілген

макроэкономикалық саясат туралы келісім.

54. 2010 жылғы 9 желтоқсандағы Валюталық саясаттың келісілген қагидаттары туралы келісім.

55. 2010 жылғы 9 желтоқсандагы Қаржы нарықтарында

капиталдың еркін қозгалысын қамтамасыз ету үшін жағдай жасау

туралы келісім.

56. 2010 жылғы 9 желтоқсандағы Бірыңғай экономикалық кеңістікке қатысушы мемлекеттердегі қызметтер көрсету саудасы және инвестициялар туралы келісім.

57. 2011 жылгы 22 маусымдагы Кеден одагының сыртқы

шекарасында көліктік (автомобильдік) бақылауды жүзеге асыру туралы келісім.

58. 2008 жылғы 25 қаңтардагы Үшінші елдерге қатысты арнайы қоргау, демпингке қарсы және өтемақы шараларын қолдану туралы келісімге өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы 2011 жылгы 18 қазандагы хаттама.

59. 2011 жылгы 19 қазандағы Кедендік экелу баждарын төлеуге байланысты ақпарат алмасу тэртібі туралы хаттама.

60. 2011 жылгы 18 қарашадагы Еуразиялық экономикалық комиссия туралы шарт.

61. 2010 жылгы 9 желтоқсандағы Валюталық саясаттың келісілген қагидаттары туралы келісімге қатысушы мемлекеттердің валюталық бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті органдарының өзара іс-қимылы туралы 2011 жылгы 15 желтоқсандагы шарт.

62. 2013 жылгы 29 мамырдагы Статистика саласындагы ақпараттық өзара іс-қимыл туралы келісім.

1. Субсидияларға және мемлекеттік қолдаудың өзге де шараларына колжетімділік шарттары мен тәртібі, осындай қолжетімділікті шектеуді қоса, Беларусь Республикасының зацнамасында белгіленеді және Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бұдан әрі - Шарт) XXIV және XXV бөлімдерінің ережелеріне нұқсан келтірместен, толық көлемде қолданылады

1. Субсидияларга және мемлекеттік қолдаудың өзге де шараларына қолжетімділік шарттары мен

1. Субсндняларга және мемлекеттік қолдаудың өзге де шараларына қолжетімділік шарттары мен тәртібін, осындай қолжетімділікті шектеуді қоса, мемлекеттік бмліктің федералдық, өңірлік және муниципалдық органдары белгілейді және

1 1. Кез келген мүше мемлекеттің тұлгасы жасайтын және елдің қорганысы мен

Тегтер:

Еуразиялық экономикалық одақ

Соңғы жаңалықтар