Еуропа «голландиялық ауру» символымен қоштасты

АСТАНА. KAZINFORM – Еуропадағы ең ірі газ кен орны Гронингенді игеру «қайта бастау мүмкіндігінсіз» тоқтатылды. Нидерланд бұрғылауды ресми түрде тоқтатты. Бұрғылау жұмыстарының салдарынан мұнда жер сілкінісі тұрақты түрде орын алып, үйлерге зақым тиген, жергілікті тұрғындар зардап шекті, деп хабарлайды Euronews. 

Символикалық рәсім жұма күні кен орны 1959 жылы ашылған жерде өтті.

Гронинген газы корольдік байлықтың негізгі көздерінің біріне айналды. Бірақ елге валюта ағыны құйылған ресурстық серпілістің кері жағы да болды. Елдегі барлық ақша газ өнеркәсібіне салынды, экономиканың басқа салалары дамымай, өнеркәсіп жеткіліксіз қаржыландырылды, бұл 1970 жылдардың екінші жартысында деиндустриализацияға, жұмыс орындарының қысқаруына және инфляцияның өсуіне әкелді. 
«Голландиялық ауру» немесе Гронинген әсері – көмірсутектерге бай көптеген елдерге тән ресурстық қарғыстың бір түрі.

Нидерланд осы қате стратегияның экономикалық салдарын еңсергенімен, экологиялық проблемалар әлі де сақталады. 

Жылдар ішінде бұрғылау жұмыстары аймақта көптеген жер сілкіністерін тудырғаны белгілі болды, бұл мәселе 2010-шы жылдары қиындай түсті. 2012 жылы Гронингенде 3,6 балдық жер сілкінісі болды, бұл аймақ тарихындағы ең күшті зілзала еді. 

1986 жылдан бері барлығы 1600-ге жуық жер сілкінісі тіркелген – ондаған мың ғимарат зақымданды, жүз мыңға жуық адам зардап шекті.

2018 жылы кен орнын игеруден біртіндеп бас тарту туралы түпкілікті шешім қабылданды. Бұрғылау жұмыстары 2023 жылдың қазан айында тоқтатылды, алайда 11 ұңғыма «қысқы ауа райының қиын жағдайларына» және «халықаралық жағдайдың белгісіздігіне байланысты» ашық қалды. 

Дегенмен, жаңа жер асты дүмпулерінің алдын алу үшін бұрғылауды тоқтату жеткілікті ме, бұл түсініксіз, өйткені жер астында қуыстар қалып отыр. 

Гронинген кен орнын басқаратын Shell және ExxonMobil концерндері арбитраждық сотқа жүгінді, ол Нидерланд үкіметі қазір «жерленген» орасан газ қоры үшін оларға өтемақы төлеу керек пе, жоқ па деген мәселені шешеді.