Еуропалық сарапшылар қазақстандықтармен ювенальдық жүйе саласында тәжірибе бөлісті - Өскемендегі семинар
Семинар Еуроодақтың «Қазақстан Республикасында сот және құқықтық реформасын қолдау» жобасының сарапшысы, париждік прокурор Элизабет Каттаның, ЮНИСЕФ өкілдері сарапшыларының басшылығымен және Халықаралық құқықтық ынтымақтастық жөніндегі француз агенттігі бастаған Еуропалық консорциумның қолдауымен өтті.
Семинарға мамандандырылған соттардың қазақстандық судьялары, құқық қорғау органдарының, адвокатураның өкілдері, байқап көру қызметінің қызметкерлері, пссихологтар және ҚР ювенальдық әділет саласындағы жұмысқа тартылған әлеуметтік қызметкерлер қатысты.
ҚР Жоғарғы сотының қылмыстық істер жөніндегі қадағалаушы сот алқасының судьясы Дәулен Нұралин диалогтың модераторы болды. Ол өткізіліп жатқан семинардың өзектілігін атап өтті, ең алдымен ол үлкен диалог алаңына айналды, мұнда оған қатысушылар Қазақстандағы ювенальдық әділет жүйесінің қалыптасу мәселелерін талқылап, шетелдік әріптестерінің аузынан осы саладағы жұмысқа пайдалы көп жайттарға қанықты.
Шетелдік әріптестерімен тәжірибе алмасу соңында аймақтағы қазақстандық ювенальдық жүйе өкілдері сертификаттар алды.
Бұдан бұрын хабарланғандай, Қазақстан 1994 жылы БҰҰ-ның балалар құқығы туралы конвенциясына қосылып, өзіне балалардың құқықтарын және заңды мүдделерін қорғау саласында жауапкершілік алды, бұл еліміздің ұлттық саясатының басты басымдықтарының бірі болды. Қазақстанда кәмелетке толмағандар ісі бойынша мамандандырылған жүйе - ювенальдық әділеттің құрылуы - біздің республика өз мойнына алған халықаралық құқық нормаларын орындау жөніндегі міндеттемелерден туындаған болатын.
2007 жылы елде ілкі жоба ауқымында балалардың құқықтарын қорғау бойынша мамандандырылған (ювенальдық) соттар құрылды, 2012 жфлғы ақпанда ювенальдық соттар бүкіл республикада жұмыс істей бастады. Бүгінде қазақстандық ювенальдық жүйе өз тәжірибесін жинақтап, шетелдік әріптестерімен бір кәсіби тілде сөйлесе алатын құрылымға айналды.
Өз кезегінде, шетелдік әріптестер республиканың ювенальдық әділет жүйесінде әлеуметтік алдын алу инфрақұрылымдарын, оңалту кеңістігін дамытуға, кәмелетке толмағандарға қатысты жазаларды орындау шараларын қарастыруға кеңес берді. Соттардың нақты тәрбиелік санкцияларды қолдану мүмкіндіктерінің шектелуі көп жағдайда мұндай шараларды атқаратын оңалту-тәрбие мекемелері желісінің болмауымен түсіндіріледі.
Элизабет Катта Еуропалық Одақтың басты мақсаттарының бірі - балалар құқығын қорғау және нығайту екенін атап өтті. Мемлекеттік органдар мен жеке ұйымдар үшін бірінші кезекте балалар мүдделері тұруы тиіс.
«Қазақстанда кәмелетке толмағандардың құқықтарын қорғау саласында біраз жұмыстар жасалды, алайда одан да көп жұмыстар алда тұр. Реформаның негізгі мақсаты - халықаралық стандарттарға сәйкес келетін кәмелетке толмағандардың құқықтарын қорғайтын толыққанды ювенальдық жүйе құру болуы тиіс», - деді халықаралық эксперт.