Қаржы нарығындағы апта қорытындысы: санкциялар, мұнай және теңге бағамы

АСТАНА. KAZINFORM – Украинадағы соғыстың әлі де жалғасып жатуына байланысты Еуропалық Одақ Ресейге қарсы 18-ші санкциялық пакетті қабылдады. ЕО ресейлік мұнайға қатысты «ағымдағы» бағалық шектеуді енгізбек – ол нарықтық орташа бағадан 15%-ға төмен деңгейде белгіленеді. Бұл туралы Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы мәлім етті. 

Валюта нарығы

Жұма күнгі сауда сессиясының қорытындысы бойынша USD/KZT бағамы 533,33 теңгеге дейін көтерілді (+0,26 теңге). Бұл — шетел валютасына деген сұраныстың артуына байланысты өсімнің жалғасуы. Негізгі себеп — 2026 жылға арналған макроэкономикалық параметрлерді қайта қарау аясында бюджетке арналған орташа жылдық валюта бағамының өзгеруі болды. Жаңа бағдар алдыңғысынан 13,7%-ға жоғары болды және бұл нарық тарапынан теңгенің девальвациясын қабылдауға боларлық деңгей ретінде бағаланды. Бұл импорттаушылардың, корпоративтік сектор мен халықтың кейінге қалдырылған сұранысын арттырды. Қосымша қысым сыртқы факторлардан: мұнай бағасының төмендеуі, рубльдің әлсіреуі және аймақтағы геосаяси тұрақсыздықтың күшеюінен туындады.

Бүгін назарда — индустриялық-инновациялық даму көрсеткіштері, ресурстар мен жекелеген тауарлар мен шикізат түрлерінің қолданылуы туралы деректер.

Ақша нарығы

Жүйедегі өтімділік профицитінің жоғары деңгейі аясында ақша құралдарының кірістілігі төмендеді. TONIA мөлшерлемесі 15,70%-дан 15,68%-ға дейін азайды, ал SWAP-1D кірістілігі 10,51%-дан 9,87%-ға дейін төмендеді. Сауда көлемі 420,3 млрд теңгені құрады (+61,6 млрд). Ұлттық банктің депозиттік аукционында сұраныс 1,6 трлн теңгеден 1,1 трлн теңгеге дейін қысқарды және ол 16,5% жылдық мөлшерлеме бойынша толық қанағаттандырылды. Сонымен қатар, ҰБ операциялары бойынша ашық позиция 7,9 трлн теңгеге дейін төмендеді.

Қор нарығы

Жұма күні KASE индексі «көгілдір фишкалар» акцияларының әртүрлі қозғалысы аясында 0,3%-ға өсіп, 6 261,8 тармақты құрады. Индекстің өсуіне ең көп үлес қосқан Kaspi (+2,4%) мен Air Astana (+1,6%) акциялары болды, олар Kazatomprom (-0,8%) акцияларының төмендеуін өтеді. Басқа эмитенттердің акциялары күнді шамалы өзгерістермен немесе өзгеріссіз аяқтады — бұл нарық жаңа қозғаушы факторларды күтіп отырғанын көрсетеді.

Мұнай

Жұма күні мұнай фьючерстері 0,4%-ға төмендеп, барреліне 69,3 доллар деңгейінде саудаланды. АҚШ-тан келген түрлі макроэкономикалық мәліметтер Еуроодақтың Ресейге қарсы жаңа санкциялар аясында мұнай ұсынысының азаюы мүмкін деген қауіптерді теңестірді. Соңғы мәліметтерге сәйкес, маусым айында АҚШ-та бір отбасылық үйлердің құрылысы 11 айдағы ең төменгі деңгейге дейін қысқарды — бұл жоғары ипотекалық мөлшерлемелер мен экономикалық белгісіздіктің жалғасуына байланысты. Бұл тұрғын үй секторындағы инвестициялардың 2-тоқсанда одан әрі қысқаруын болжайды. Сонымен қатар, Мичиган университетінің шолуы шілде айында тұтынушылар көңіл-күйінің жақсарғанын және инфляциялық күтулердің төмендегенін көрсетті, бұл жалпы экономикалық жағдайды жұмсақ қабылдауға ықпал етті.

Айта кетейік, Еуроодақ Ресейге қарсы 18-ші санкциялық пакетті мақұлдады. Еуропалық дипломаттардың мәлімдеуінше, ЕО ресейлік мұнайға нарықтық орташа бағадан 15%-ға төмен «ағымдағы» бағалық шектеу енгізеді. Бұл шара бұрын белгіленген 60 долларлық тұрақты шектен тиімдірек болады деп күтіледі. 

Тәуекел активтері

АҚШ биржа индекстері қарама-қайшы макроэкономикалық деректер аясында -0,6%-дан +0,1%-ға дейін аралықта әртүрлі қозғалыс көрсетті. Бір отбасылық үй құрылысының төмендеуі тұрғын үй секторына инвестициялардың азаюына қатысты алаңдаушылық тудырды (жоғарыдан қараңыз). Мичиган университетінің алдын ала деректеріне сәйкес, шілде айында тұтынушылар көңіл-күйі ақпан айынан бергі ең жоғары деңгейге жетті, ал инфляциялық күтулер тарифтер енгізілгенге дейінгі деңгейге дейін төмендеді. Көңіл-күй индексі маусымдағы 60,7 тармақтан 61,8-ге дейін көтеріліп, сарапшылардың 61,4 тармақтық болжамынан асты. Алдағы 12 айда күтілетін баға өсімі 4,4% болды, бұл өткен айдағы 5%-дан төмен. Алайда бұл көрсеткіш қаңтардағы деңгейден (3,3%) жоғары қалып отыр.

Осы аптада инвесторлар назары АҚШ-тың өнеркәсіптегі іскерлік белсенділігі, еңбек нарығы, тұрғын үй құрылысы мен рұқсаттар, 20 жылдық қазына облигацияларын орналастыру аукционы, ЕОБ, Қытай Халық банкі және Ресей Банкінің отырыстары, сондай-ақ корпоративтік есеп беру маусымы сияқты маңызды оқиғаларға бағытталады.

Қорғаныс активтері

АҚШ-тың 10 жылдық қазына облигацияларының кірістілігі алдыңғы күнгі 4,46%-дан 4,42%-ға дейін төмендеді — бұл қорғаныс активтеріне сұраныстың артқанын көрсетеді. АҚШ доллары индексі 0,3%-ға төмендеп, 98,5 тармақты құрады, бұл ақша-несие саясатының қатаюы күтілімдерінің әлсіреуінен туындады. Алтын фьючерстері 0,3%-ға өсіп, унциясы 3 355 долларға жетті — бұл да инвесторлардың дәстүрлі қауіпсіз активтерге қызығушылығының сақталып отырғанын білдіреді.

Бұған дейін біз АҚШ-тың баж салығы Қазақстан қор биржасына қалай әсер ететінін жазған едік.