Костенко шахтасындағы апат: прокурорлар айыпталушыларға ең қатаң жаза сұрады
ҚАРАҒАНДЫ. KAZINFORM — Қарағандыда Костенко атындағы шахтадағы жарылысқа қатысты сот процесі шешуші кезеңге жетті. Бұл соңғы жылдардағы көмір саласындағы ең ірі апат саналады: 2023 жылғы күзде жер асты жұмыстарында 46 шахтер қаза тауып, 20-ға жуық адам мүгедек болып қалды.
Сот процесі мәресіне жетіп қалды — екіжақтық пікірталас
Сот процессі ерекше жағдайда — тергеу изоляторының спорт залында өтіп жатыр. Айыпталушылар қатарында он адам бар: шахтаның басшылары мен мамандары. Олардың тоғызы екі жылдан астам уақыт изоляторда отыр, біреуі — үй қамағында. Оларға тау-кен жұмыстарын жүргізу кезінде қауіпсіздік ережелерін бұзғаны, екі немесе одан көп адамның өліміне себеп болғаны үшін айып тағылып отыр (ҚК РК 277-бабы, 3-бөлімі). Жаза мерзімі — үш жылдан сегіз жылға дейін бас бостандығынан айыру.
Прокуратура ұсынған жаза
Мемлекеттік айыптаушылар Әділ Садықов пен Бекзат Әшірбеков әрбір айыпталушының кінәсі куәгерлердің түсіндірмесі, сараптама қорытындылары, үкіметтік комиссия актілері және диспетчерлік сөйлесулер жазбаларымен расталатынын айтты.
— Жер асты жұмыстарында шаю мен күлдену жұмыстары формальды жүргізілген, жабдықтар істен шығып тұрған, метан концентрациясы нормадан жоғары болды. 2023 жылғы қыркүйекте өндіру учаскелерінде өрт шыққанымен, техниканы жөндемей, көмір алуды жалғастырған. Жарылыс болғаннан кейін тақтатас қақпақтары жұмыс істемеген. Он басшы мұны қалай білмей қалды, — деді прокурор Садықов.
Ол соттан айыпталушыларға ең жоғарғы мерзімді тағайындауды сұрады:
8 жыл — өндіріс жөніндегі орынбасар Вадим Ерёминге, бас инженер Николай Грозновқа, 6-учаске бастығы Виктор Коптенковқа;
7 жыл — өту бойынша бас инженердің орынбасары Владимир Гонноченкоға, қауіпсіздік техникасы бойынша бас инженердің орынбасары Дмитрий Федоренкоға, бас механик Дмитрий Коцарға, шаң жарылысқа қарсы қызмет көмекшісі Виталий Пестрятакқа және конвейер көлігі учаске бастығы Төлеген Ғабдушевке;
6 жыл — желдету және қауіпсіздік техникасы учаске бастығы Владимир Шишкановқа.
Прокурорлар қамауда өткізген уақытты мерзімге қосып есептеуді ұсынды — көпшілігі үшін бұл 1 жыл 8 айға тең.
Қорғаушылар нұсқасы
Қауіпсіздік техникасы бойынша бас инженердің бұрынғы орынбасары Дмитрий Федоренко өзіне тағылған айыптарды негізсіз деп атап, оның лауазымдық міндеттері тергеудің айтуынша бұзылған нормаларға қатысы жоқ екенін айтты. Сондай-ақ сенсор деректері газ концентрациясының жоғарылағанын растамайтынын, жарылыс себебін үйінді бөліктен анықтау мүмкін болмағанын ерекше атап өтті.
Вадим Ерёминнің жұбайы сотта апатқа адами фактор себеп болуы мүмкін екенін, мысалы, жолдамамен келген жұмысшылардың ережелерді бұзуы ықтималдығын айтып, шахта басшылығына барлық кінәні арту әділетсіз екенін атап өтті.
Қайғылы оқиғаның хронологиясы
Костенко атындағы шахтадағы жарылыс 2023 жылғы 28 қазанда таңертең болды.
Ресми мәлімет бойынша, метан газының детонациясы көмір шаңының жарылыс тізбегін шақырған, оның концентрациясы рұқсат етілген нормадан едәуір жоғары болды.
Апат кезінде жер астыда 252 адам болған. 205 шахтер жер бетіне шығарылды. Жеті адам денесі бірден табылды, бірақ бір сағат ішінде құрбан саны онға жетті. 31 қазанда 46-шы шахтердің денесі табылды.
Қайғылы оқиға орнына Қарағандыға Президент Қасым-Жомарт Тоқаев келіп, қаза болғандардың отбасыларына көңіл айтты және «АрселорМиттал Теміртау» компаниясымен ынтымақтастықты тоқтатуды тапсырды.
