Шопанға арналған тұңғыш ескерткiш - ОҚО

АСТАНА. ҚазАқпарат - «Егемен Қазақстан» газетiнiң биылғы жылғы 10 тамызда жарық көрген №152 санында «Атакәсiпке алғаш рет ескерткiш қойылды» атты мақала жарияланды. Тiлшi Думан Анаш бұл мақалада Шығыс Қазақстан облысының Бесқарағай ауданында шопандарға арналған ескерткiш тұрғызылғанын және бұл белгi елiмiзде қойшы қауымға арналған алғашқы тұғыр екенiн айтады. Дұрыс-ақ. Дегенмен, автор шардаралықтардың мұндай ескерткiштi сонау Кеңес заманының өзiнде-ақ орнатып қойғанын бiлмейтiн болып тұр ғой...

Шардараның ең биiк тұсынан орын алып, марқа қозыны иығына салып тұрған Шопан ата ескерткiшi Шардараға келген қонақтарды бiрiншi болып қарсы алады, деп жазады «Оңтүстiк Қазақстан» облыстық газеті.

 Бұл туралы ауданның құрметтi азаматы, «Ауыл» халықтық-демократиялық патриоттар партиясы аудандық филиалының төрағасы Қыстау Iлесов былай дейдi:

- Сексенiншi жылдардың басында аудандық партия комитетiнiң сол кездегi бiрiншi хатшысы Лесбек Бекжановтың ұсынысымен Шопан атаға ескерткiш қойылды. Мен ол кезде аудандық партия комитетiнiң үгiт-насихат бөлiмiне басшылық жасағандықтан, осы iстiң басы-қасында жүрдiм. Шардарада Шопан атаға ескерткiш қойылуының себебi бар. Ауданға қарасты «Шардара», «Көксу», «Сүткент», «Байырқұм» кеңшарларында қаракөл қойы өсiрiлетiн. Сүткент асыл тұқымды қой зауыты тiкелей Мәскеуге қарап, күлгiн түстi елтiрiсiмен күллi Одаққа аты дүркiреп тұрған едi. Коммунистiк партияның шешiмiмен Қазақстанда қой басын 50 миллионға жеткiземiз деген мiндеттеме қабылданып, соны орындау үшiн басшылар жатпай-тұрмай жұмыс iстеген жылдар едi, ол кез...

Иә, Шардара ауданының әлеуметтiк-экономикалық дамуына қаракөл қойын өсiрумен шұғылданатын кеңшарлар да зор үлес қосты. Сол жылдары Оңтүстiктен шыққан Халық Қаһарманы Мәулен Қалмырзаев басқарған «Көксу» кеңшарында ұсақ мал 53860-қа, Рахымжан Кенбаев, Жаппар Кәрiмов басшылық жасаған «Сүткент» кеңшарында 50000-ға, аудан бойынша барлығы 240 мың басқа жеткiзiлiп, тасы өрге домалаған едi. Сондықтан да Шопан атаға қойылған ескерткiш қаракөл қойын өсiрумен шұғылданған шопандарға лайықты құрмет болып саналды.

Айта кетейiк, мұндай ерекше ескерткiштер кез келген өңiрде кездесе бермейдi. Тәуелсiздiк алғаннан кейiнгi жылдары тарихи тұлғаларға қойылған ескерткiштер саны ауданда бұрынғыдан да молая түстi. Қазiргi таңда «Абай» мәдениет үйiнiң алдындағы биiктiгi үш метрден асатын Абай ескерткiшi, «Шежiре» саябағындағы Төле, Қазыбек, Әйтеке билерге қойылған ескерткiш, Кеңес Одағының Батырлары Сейiтқасым Әшiров пен Абылай Әлiмбетовке, Халық Қаһарманы Мәулен Қалмырзаевқа, қоғам қайраткерлерi Төлеген Тәжiбаев, Нұртас Оңдасынов, Асабай Мамытовқа қойылған мүсiндер, Тәуелсiздiк монументi, ауған соғысы ардагерлерiне арналған ескерткiш-мүсiндер Шардараның шырайын арттырып, өскелең ұрпақ тағзым ететiн орынға айналып отыр. Ал, бiз өзге облыста жаңадан бой көтерген Шопан ата ескерткiшi өңiрiмiзде отыз жылдан астам уақыттан берi еңсе тiктеп тұрғанына қуанамыз. Мұндай белгiлер келер ұрпақты еңбекқорлық пен атакәсiпке адалдыққа баулиды деген сенiмдемiз.