ҮКІМЕТ ҚАЙДА ҚАРАП ОТЫР: Алматы облысындағы отандық қант өндірісі тоқырау үстінде
Әкімдер мен сала министрлерінің әрекетсіздігінен көп ұзамай қазақстандық сөрелерді басқа елдерден әкелінген қант құрағынан жасалған қант толтырады деген қауіп бар. Бұл мәселемен айналысуға ҚР министрліктерінің бірі де құлық танытпайды.
Биылғы жылы Алматы облысында қант қызылшасын егу 5 есе қысқартылды. Егер бір жыл бұрын 14 мың гектар жерге егілсе, биылғы жылы небәрі 3 мың гектар жерге егілді. Шаруалардың айтуынша, дақылдарды өңдеу тиімсіз болып барады. Егер өткен жылы бір тонна тәтті тамырлы жемістің бағасы 12 мың теңге болса, биыл бұл баға екі есе төмендеген.
2006 жылы Алматы облысы елдің 3/2 бөлігін қантпен қамтамасыз етіп тұрған. Сол кезде жиылған түсім көлемі 250 мың тоннаға жетті. Алайда бүгіндері қант зауыттары жабыла бастады, егіс алаңдары да күрт қысқарды. Тәтті тамырлы жеміс өсірілген жерлерде одан гөрі табысты мол әкелетін дақылдар егіле бастады.
«Биылғы жылғы баға - алты мың теңге. Өткен жылы Үкіметпен үш жақты меморандум бекітілді. Оның негізінде 6100 теңгені қант корпорациясы және 5900 теңгені мемлекет төлейді. Өткен жылы міндеттемелер орындалмағаннан кейін, біз мемлекеттің қандай да бір қолдауынан тыс қалдық, яғни шаруаларға төленетін 5900 теңгені қант корпорациясы өз мойнына алып, тиын-тебеніне дейін бәрімен өздері есеп айырысты. Өткен жылы біз көп шығынға баттық», - деді қант зауытының директоры Арман Жумин.
Бұрын өңірде 5 қант зауыты болды. Қазір соларың біреуі ғана қалды. Бір кездері өңірде қант өңдеуден Ақсу қант зауыты көш бастап тұрған. Соңғы он жылдар шамасында ол да тұралап қалды. Кәсіпорынның қарқын алып кетуіне несилендіретін инвесторлар жоқтың қасы. Әр көктем сайын шаруалар қызылшаны егеміз бе, жоқ па деп мың ойланады. Өткен жылғы қызылша егісіне қарайтын болсақ, осы саланы кәсіп қылғандар бірлі-жарым ғана қалған. Сол қалған шаруалар да бұл істі тастаса, Алматы облысындағы отандық қант өндірісі біржолата тоқтайды.