Жаңа заң: әйелдер мен балаларға қатысты қылмыс азайды ма
АСТАНА. KAZINFORM – Өткен жылдың сәуір айында Мемлекет басшысы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» және «Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» екі заңға қол қойды.

Енді кәмелетке толмағандарға қатысты зорлық-зомбылық әрекеттері үшін тек өмір бойына бас бостандығынан айыру тағайындалады. Бұрын бұл қылмыс үшін жеңілірек жаза тағайындалуы мүмкін еді. Кәмелетке толмағандарды қудалау және өз-өзіне қол жұмсауды насихаттағаны үшін қылмыстық баптар да енгізілді. Полиция мен сот жүйесіне отбасылық қатынастар саласындағы қылмыстармен белсенді күресуге мүмкіндік беретін жағдай жасалған.
Сондай-ақ тұрақты жұмыс істейтін жедел-тергеу топтары құрылды, олардың құрамына 261 әйел-тергеуші енгізілді. Дағдарыс орталықтарымен өзара іс-қимыл күшейтілді (бүгінде 74 дағдарыс орталығы жұмыс істейді, оның 61-інде баспана бар).
Заңнамалық шаралар тұрмыстық құқық бұзушылықтардың анықталуын 199-дан 840-қа дейін арттыруға ықпал етті, бұл жалпы тұрмыстық қылмыстың алдын алудың тиімді құралына айналды.
Нәтижелер:
- 27 мыңнан астам қорғаныс ұйғарымдары берілді;
- мінез-құлыққа 6437 ерекше талап қойылды, оның ішінде 5300 алкогольге тыйым салынды;
- талаптарды бұзғаны үшін 6 766 адам тартылды (2024 жылы - 4 357), бұл заңнаманы бақылау мен қолдануды күшейтудің нәтижесі болып саналады;
- дағдарыс орталықтарына 1 355 адам жүгінді (2024 жылы – 1 268), 278 әйел орналастырылды (2024 жылы – 258).
Барлық шара кешені отбасылық-тұрмыстық қатынастар саласындағы қылмыстар санын азайтуға қол жеткізуге мүмкіндік берді.
- Күнделікті өмірде кісі өлтіру саны 6,4%-ға (125-тен 117-ге дейін), ауыр дене жарақаттары-25,5%-ға (337-ден 251-ге дейін), дене жарақаттарының орташа ауырлығы-11,9%-ға (336-дан 296-ға дейін) қысқарды. Кісі өлтіруден зардап шеккендердің саны 10,3%-ға (97-ден 87-ге дейін), оның ішінде әйелдер 20,8%-ға (53-тен 42-ге дейін), ал кәмелетке толмағандар 28,6%-ға (7-ден 5-ке дейін) төмендеді.
Сонымен қатар Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша ІІМ мүдделі мемлекеттік органдармен және қоғамдық институттармен бірлесіп «Құқық бұзушылықтың алдын алу туралы» тұжырымдамалық жаңа бірыңғай заң әзірленіп жатыр. Аталған заң жобасында алдын алу субъектілерінің өзара іс-қимылының жаңа форматы көзделген.