Голан жотасындағы қазақстандық әскери қызметші ару: Қақтығыс аймағындағы әр сәт - сынақ
АСТАНА. KAZINFORM - Таяу Шығыстың аптап ыстығына қақталып, туған жерден жырақта, сонау Голан жотасында қазақстандық әйел-бітімгерлер БҰҰ миссиясы құрамында қызмет атқарып жүр. 8 наурыз қарсаңында Казинформ агенттігі кей ер адамның өзі тәуекел ете бермейтін ауыр жолды таңдаған арулар жайлы сыр шертеді.
Бітімгерлік миссиясына бастаған жол
Сания Тіленшинова – қазіргі уақытта Голан биігінде БҰҰ бітімгерлік миссиясында қызмет атқарып жүрген Қазақстан Қарулы күштерінің әскери қызметшісі.
— Ең қиын сәт - дайындық кезеңі болды. Іріктеуге 500-ге жуық үміткер қатыстық. Алматы шетінде орналасқан «Бітімгер» оқу орталығына келгенімде, маған бәрі бейтаныс, жат еді: орта, ұжым, командир, оқу пәндері. Талап өте жоғары болды, алғашында шыдай аламын ба деп күмәндандым. Мен өзім ауылда өскен қарапайым қызбын, ешқашан үйден алыс шығып көрмегенмін, – дейді ол.
Отбасы Санияның талабын қолдап, батасын берген. Қазіргі кезде ол үй ішімен күн сайын хабарласып тұрады.
«Бітімгер» оқу орталығында бітімгерлер халықаралық құқық негіздерін, психологиялық дайындық пен экстремалды жағдайлардағы тактикалық әрекеттерді үйренеді.
— Бізге шайқас тактикасынан бастап, алғашқы медициналық көмек көрсетуге дейін барлығын үйретті. Сондай-ақ жергілікті халықпен келіссөздер жүргізуді меңгердік. Командирлер талапшыл, қатал, бірақ әділ болды, – дейді Сания.
Жіті дайындықтан кейін ҚР Қорғаныс министрлігінің офицерлері үміткерлерден емтихан қабылдады. Қорытынды кезеңде бітімгершілік миссиясының шынайы жағдайларына барынша жақындатылған кешенді оқу-жаттығулар өткізілді.
Қақтығыс аймағындағы өмір
Голан жотасы – Таяу Шығыстағы стратегиялық әрі саяси маңызы бар даулы аумақ. Қазақстандық бітімгерлер оның Сирия жақ бетінде қызмет атқарып жатыр.
— Біздің күніміз таңда дене жаттығуларынан басталады. Таңғы астан кейін жеке құрам сапқа тұрып, контингент командирі міндеттерді белгілейді: патрульдеу, гуманитарлық жүктер мен БҰҰ қызметлерін алып жүру және басқа тапсырмалар. Бос уақытта өз бетімізше дайындаламыз немесе спортпен айналысамыз, –— дейді Сания.
Санияның айтуынша, алғашқыда оған аптап ыстық, құрғақ климатқа бейімделу оңай болмаған. Бірақ ең үрей туғызатын жай – базаның сыртында үнемі болып жататын атыс, жарылыс екен.
— Өткен жылы ракеталар біздің базамыздың үстінен ұшып өткен кездер болды. Мұндайға үйрену мүмкін емес. Команда берілгенде, жеке құрамның жартысы бункерлерге түссе, қалғандары базаның қорғанысын қамтамасыз етті. Бірақ қазір бәрі тыныш, - дейді бітімгер.
Сания үшін ең қиын сәттер алғашқы патрульдеу жүргізу сәті болған.
— Бұл күн менің есімде мәңгі қалады. Біздің көлігімізге жалаңаяқ кішкентай балалар жүгіріп келді. Олар аш болды, су мен тамақ сұрады. Кейін жергілікті әйелдермен кездестім. Олар бастан кешкен қиындықтарын айтып берді. Олардың қайсарлығы, төзімділігі, өмірге деген шексіз құлшынысы – мені таңғалдырды, – дейді Сания.
Мұндай сәттерде, оның айтуынша, әр бітімгер бұл жердегі қызметінің маңыздылығын терең түсіне бастайды.
— Егер мен қақтығыс аймағында тұратын адамдарға үндеу жасай алсам, «Сіздерге түскен ауыртпалықты, күрестеріңіз бен төзімділіктеріңізді көріп отырмыз. Біз сіздердің қандай жағдайға тап болғандарыңызды түсінеміз. Біздің миссиямыз – келісімдерді қадағалау ғана емес, сіздердің жалғыз еместіктеріңізді әлемге жеткізу» дер едім. Мен қақтығыс жағдайындағы өмірдің әр сәті сынақ екенін түсіндім. Біз бейбітшілік орнату мүмкін екеніне сенеміз, – дейді әскери қызметші.
Қайғылы оқиға куәгерлері
2024 жылғы 27 шілдеде бітімгерлер қайғылы оқиғаға куә болады.
— БАҚ-тар мәлімдегендей, «Хезболла» атқан жарылғыш снаряд Голан жоталарының солтүстік жағындағы друздардың Мадждал Шамс қаласына түседі. Ол футбол алаңында жарылып, 12 жасөспірім қаза тапты https://kaz.inform.kz/news/frantsmyada-zhumistamiz-eldosti-koldauga-suranip-keldk-kazakstandik-azamattar-382247/, - дейді қазақстандық бітімгершілік контингентінің штаб офицері, майор Нұржан Мұсайыпов.
Оның айтуынша, қазақстандық контингент Сирия жағында жұмыс істейтіндіктен, жеке құрамға қауіп төнбеген. Алайда бұл оқиға өңірдегі жағдайдың қаншалықты тұрақсыз екенін көрсетті.
Қазақстандық бітімгерлер қандай міндеттер атқарады?
Қазақстандық бітімгерлер Голан жотасында кең ауқымды міндеттерді орындайды:
— жедел ден қоюды және шұғыл медициналық эвакуацияны қамтамасыз ету;
— бақылау бекеттерін және басқа миссия позицияларын нығайту;
— өздері жауапты аймақты патрульдеу,
— жарылмаған оқ-дәрілер мен жарылғыш заттардан тазалау,
— БҰҰ қызметкерлері мен құрметті қонақтарын алып жүру.
— Біз әртүрлі контингент өкілдерімен, халықаралық штаб қызметкерлерімен және миссияда жұмыс істейтін жергілікті әйелдермен тығыз қарым-қатынастамыз. Әркімнің қызметке деген көзқарасы әртүрлі, бірақ барлығымызды ортақ сезім – Отанға деген сүйіспеншілік пен өз ісімізге адалдық біріктіреді. Миссияға 12 елден өкілдер қатысуда. Біздің бітімгерлер өз ісіне жоғары жауапкершілікпен қарайды және практикалық дағдыларды да, теориялық білімдерін де үнемі жетілдіріп отырады. Олар әріптестері арасында үлкен құрметке ие, – дейді Сания.
БҰҰ гендерлік теңдік саясатын ұстанып, бітімгерлік операцияларға қатысатын әйелдер санын арттыруға тырысады. Алайда міндеттерді орындау талабы барлық қызметкерлер үшін бірдей.
— Осы миссиядан алған ең маңызды сабағым – бейбіт өмірдің құндылығы. Жақындарың жаныңда болып, көк аспан астында тыныш өмір сүру – біз көбіне қадірін білмейтін бақытымыз, – дейді ол.
Қазір Голан биіктігінде Қазақстан Қарулы күштерінің төрт әйел әскери қызметшісі бар.
— Осы ерекше күні мен Қазақстанның барлық әйелдерін көктем мен сұлулық мерекесімен құттықтағым келеді! Сіздер – күн сайын күш-жігерімен, даналығымен және мейірімімен шабыт сыйлайтын нағыз батырсыздар. Отбасының тірегі болып, бала өсіріп, қызметте жетістікке жетіп және жақындарына жанашыр бола білетін ерекше жансыздар! – дейді Сания.
Еске салсақ, осыдан тура бір жыл бұрын Қазақстандық бітімгерлер Голан биіктігінде дербес миссияға кірісті.
