Иордания королі Трамптың Газаға қатысты жоспарын қабылдамады
АСТАНА. KAZINFORM – Амман Трамптың газа секторын «бақылауға алу» және палестиналықтарды ығыстыру жоспарына қатысты мәлімдесінен кейін дипломатиялық күш-жігерін күшейтті, деп хабарлайды Kazinform тілшісі.
Иордания королі Абдалла ІІ Газа секторын аннексиялауға және одан палестиналықтарды ығыстыруға бағытталған кез келген әрекетке қарсы екенін мәлімдеді.
Мәлімдеме сәрсенбі, АҚШ президенті Дональд Трамп АҚШ-тың Газа секторын бақылауына алуы мүмкін екенін айтқаннан кейін жарияланды. Трамп жоспарына сәйкес, палестиналықтар басқа жерге қоныс аударылатынын мәлім етті. Бұл идея халықаралық қоғамдастық тарапынан жан-жақты сынға ұшырап тұр.
— Аса Мәртебесі король Абдалла ІІ жерді аннекциялау мен палестиналықтарды ығыстыруға бағытталған кез келген ұмтылысты қабылдамайтынын білдірді, - делінген Иордания королі сарайының Х сайтында жарияланған хабарламасында.
Сейсенбі күні король Абдалла ІІ Палестина Президенті Махмуд Аббасты Аммандағы Әл-Хусейния сарайында қабылдады. Кездесу барысында иорданиялық монарх Иордания палестиналықтарға өздерінің заңды құқықтарын алуға мүлтіксіз қолдау білдіретінін айтты.
Абдалла ІІ 1967 жылғы шекарада астанасы Шығыс Иерусалим болатын тәуелсіз Палестина мемлекетін құруға жетелейтін екі мемлекет туралы шешім негізінде әділ және жан-жақты қамтылған бейбітшілікке қол жеткізу қажеттігін баса айтты.
— Король Газа секторы мен Батыс жағалаудан палестиналықтарды ығыстыру және аннексиялауға бағытталған кез келген ұмытылысты қабылдамайтынын білдіріп, қоныс аударту әрекеттерін доғару қажеттігін баса айтты және палестиналықтарды өз жерлерін алып қалу үшін табандылық танытуға шақырды, - делінген король сарайының хабарламасында.
Сонымен қатар мәлімдемеде Аса Мәртебелі корольдің халықаралық қоғамдастықты Батыс жағалаудағы ахуалды деэскалациялауда барынша рөл атқаруға және Иерусалимдегі мұсылмандар мен христиандардың қасиетті жәдігерлерін қорлауды тоқтатуға шақырды.
Ұзақ уақыттан бері Иордания Таяу Шығыстағы АҚШ-тан шетелдік көмек алушылардың ең ірілерінің бірі саналады. Бұл көмек елдегі экономикалық тұрақтылық пен қауіпсіздікті қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады.
Амман сыртқы байланысын жандандырып жатыр
АҚШ президентінің Газа секторының болашағына қатысты мәлімдемесі аясында Амман дипломатиялық белсенділігін күшейтті. Иордания королі Абдалла ІІ әлемдік көшбасшылармен бірқатар кездесу өткізіп, телефон арқылы тілдесті. Онда соғыс отын тоқтату режимін сақтау қажеттігін, палестиналықтарды күштеп қоныс аудартуға жол бермеу керектігін және Израильдің қонысын кеңейтуін тыю керектігін баса айтты.
— Сейсенбі күні король Абдалла ІІ Аммандағы Әл-Хусейния сарайында Германия президенті Франк-Вальтер Штайнмайнермен кездесу өткізді. Ол «Германияның екі мемлекет туралы шешім негізіндегі бейбіт күш-жігерді қолдауын және Газаға көмек жіберуін» жоғары бағалады, - делінген Иордания королі сарайының мәлімдемесінде.
Сондай-ақ ол «Батыс жағалауда жағдайдың ушығуына жол бермей, Газа секторында соғысты тоқтату режимін сақтау қажеттігін» баса атап өтті. Мұнан бөлек, олар талқылау барысында «екі елдің арасындағы мығым серіктестікті нығайту тәсілдеріне» де жіті назар аударды.
Король «Германия тарапының корольдікке үнемі қолдау көрсететіндігі үшін өзінің және иорданиялықтардың ризашылығын» білдірді.
Король Абдолла ІІ Сауда Арабиясының тақ мұрагері Мұхаммед бин Салманмен телефон арқылы сөйлесуі барысында «өңірдегі кейінгі оқиғаларды, әсіресе Газа секторындағы қауіпті ахуалды» талқыға салды.
Ол қоныс аудару әрекетін доғару қажеттігін атап өтіп, Газа секторынан және Батыс жағалаудан палестиналықтарды ығыстыруға немесе жерлерін аннекциялауға бағытталған кез келген әрекетті қабылдамайтынын баса айтты.
Мұнан бөлек иорданиялық көшбасшы палестиналықтардың заңды құқықтарын алуына, өз жерлеріндегі тұрақтылығын нығайтуына қолдау білдіру үшін араб және халықаралық күш-жігерді жандандыруға, сонымен қатар Газа секторындағы соғыс отын тоқтату режимін қолдауға шақырды.
Король Абдалла ІІ Қатар әмірі шейх Тамим бин Хамад әл Танимен де телефон арқылы сөйлесті. Әңгімелесу барысында ол «күштеп қоныс аударуға тыйым салу қажеттігін атап өтіп, Газа секторынан және Батыс жағалаудан палестиналықтарды ығыстыруға немесе жерлерін аннекциялауға бағытталған кез келген әрекетті қабыл алмайтынына» назар аудартты.
Ал Біріккен Араб Әмірліктерінің президенті Мұхаммед бен Заид ал Нахайянмен телефон арқылы әңгімелесу барысында король Абдолла ІІ «өңірлік, әсіресе Газа мен Батыс жағалаудағы проблемаларды тиімді шешу үшін араб үйлесімділігін қолдау қажеттілігін» айрықша атап өтті.
Ол Батыс жағалау мен Газа секторынан палестиналықтарды ығыстыруға тырысу қаупін ескертіп, кез келген шешім Иордания мен өңірдің қауіпсіздігі мен тұрақтылығы есебіне жүзеге асырылмайтынын жеткізді.
Сондай-ақ король Абдалла ІІ БҰҰ Бас хатшысы Антониу Гутерришпен де телефон арқылы тілдесті. Әңгімелесу барысында ол «халықаралық қоғамдықтастық палестиналықтарға өздерінің заңды құқықтарын толықтай көлемде алуы үшін жәрдемесуі қажеттін» атап өтті.
Бейсенбі күні корольдік Хашимит сарайы Абдалла ІІ жұмыс сапарымен Лондонға, одан кейін Құрама Штаттарға баратынын жария етті.
Өткен аптада Дональд Трамп президент ұшағының бортында журналистер алдында сөйлеген сөзінде Газаны «жаппай сүру алаңы» деп сипаттап, оны қалпына келтіру үшін тұрғындарды Иордания немесе Мысырға көшіру қажет екенін айтты. Сыншылар АҚШ президентінің бұл ұсынысын этникалық тазартумен пара-пар деп бағалады.
Айта кетейік, Сауд Арабиясы Газадан палестиналықтарды ығыстыру әрекетінен бас тартатынын мәлімдеді.
— Сыртқы істер министрлігі Сауд Арабиясының Палестина мемлекетін құруға қатысты ұстанымы нық әрі мызғымас екенін растайды. Аса мәртебелі тақ мұрагері және премьер-министр Мұхаммед бен Салман бен Әбделазиз әл-Сауд бұл ұстанымды қуаттады, - делінген Сауд Арабиясының Сыртқы істер министрлігі таратқан мәлімдемесінде.
Мысырлықтар палестиналықтарды көшіруге қарсы. Тіпті еуропалық көшбасшылар да Трамптың палестиналықтарды көшіру жоспарын сынға алды.
Бұған дейін оқырман назарына шығыстанушы Жанат Момынқұловтың Трамптың Газа секторына қатысты мәлімдемесіне орай берген сұхбатын ұсынған едік.
