Қазақстандықтар арасында этносаралық некелер саны артып келеді
АСТАНА. KAZINFORM — 2024 жылдың қорытындысы бойынша тіркелген некелердің жалпы санының 18,2%-ы — яғни 123,6 мың некенің 22,4 мыңы — аралас неке болды. Бұл туралы DataHub хабарлады.
Бұл өткен жылмен салыстырғанда 0,5 пайыздық тармаққа артық.
Қазақстанда аралас некелердің үлесі қатарынан төртінші жыл өсіп келеді. Бұл туралы ҚР Ұлттық статистика бюросының «Қазақстанның демографиялық жылнамасы» деректері дәлел бола алады.
Жарияланған мәліметке сәйкес, 2024 жылы этносаралық некелердің үлесі соңғы жиырма жылдағы ең жоғары деңгейлердің біріне жеткен. Мұндай көрсеткіш соңғы рет 2007 жылы тіркелген болатын. Ал 21 жыл ішіндегі абсолюттік максимум 2005 жылы байқалды — сол жылы аралас некелердің үлесі 18,8%-ға жеткен.
2004 жылдан бастап 2020 жылға дейін этносаралық некелердің үлесі тұрақты түрде төмендеп отырған. Осы уақыт аралығында көрсеткіш 4,5 пайыздық тармаққа азайып, 14,2%-ға дейін түскен — бұл қолжетімді статистикадағы ең төменгі деңгей. Алайда 2021 жылдан бастап бұл үрдіс өзгеріп, соңғы төрт жылда көрсеткіш 4 пайыздық тармаққа өсті. Нәтижесінде аралас некелердің деңгейі қайтадан 2000-жылдардағы көрсеткішке жетті.
Жаңа некеге тұрғандардың этностық құрамын талдау көрсеткендей, ең ірі этностық топ — қазақтар — этносаралық некеге ең сирек түсетіндер қатарында. 2024 жылы қазақ жігіттерінің тек 6,9%-ы (85,8 мыңның ішінен 5,9 мыңы) өзге ұлт өкілінен жар таңдаған. Қазақ қыздары арасында бұл көрсеткіш одан да төмен — 5,7% (84,7 мыңның ішінен 4,8 мыңы).
Этносаралық некеге ең ашық көзқарас орыстар арасында байқалады. 2024 жылы орыс ұлтынан шыққан күйеужігіттердің 30,7%-ы (18,6 мыңның ішінен 5,7 мыңы), ал қалыңдықтардың 35,6%-ы (20 мыңның ішінен 7,1 мыңы) басқа ұлт өкілдерімен некеге тұрған.
Өзбектер арасында аралас неке жасаған ерлердің үлесі — 15,7% (4,9 мыңның ішінен 0,8 мыңы), әйелдер арасында — 17,2% (5 мыңның ішінен 0,9 мыңы).
Сарапшылардың айтуынша, мұндай статистика тек мәдени артықшылықтарды ғана емес, сонымен қатар демографиялық жағдайды да көрсетеді. Яғни, этнос неғұрлым үлкен болса, оның өкілдерінің өз ұлтынан жар таңдау ықтималдығы соғұрлым жоғары болады.
Бұған дейін Әділет министрлігі 2025 жылдың 16 қыркүйегінен бастап некені бір тараптың өтініші бойынша қалай бұзуға болатынын түсіндірген болатын.
