Мектепке біреу қару алып кірсе, полиция оны қалай біледі
АҚТӨБЕ. KAZINFORM — Қаладағы саяжай аумақтарына камера керек, ал тұрғын үй аулаларындағы бейнебақылау камерасы таяуда орталыққа қосылады. Қазір мектептердегі камералар үлкен суық қаруды бірден анықтап, жедел басқару орталығына сигнал береді. Kazinform тілшісі Президент үлгі еткен орталықтың жарты жылдық жұмысын көріп келді.
Ақтөбе қалалық полиция басқармасының жедел басқару орталығы полиция бөлімінің ауласында орналасқан. Мұнда тек осы орталықта жұмыс істейтін қызметкерлер бет-әлпетін сканерден өткізіп кіре алады.
Орталықта 102 қызметі бөлек, ал қаладағы 9 мың камераны бақылайтын мамандар ортақ залда бөлек отырады. Алып камера еліміз бойынша іздеуде жүрген адамдардың фотосына, қаланың негізгі және қосалқы жолдарына қойылған камера бейнежазбаларына толы.
Мұнда қала тірлігін көріп, заңбұзушылық болса жедел жасаққа хабар беруге, қылмыстың алдын алуға жағдай жасалған.
— Ақтөбе қаласы төртке бөлінген. Алматы, Астана аудандары және № 1 және № 2 қалалық полиция бөлімі. Түскен хабарламаларды орталық операторы тіркеп, аумаққа жауапты кезекші бөлімге хабарлама жібереді. Қылмыстық іс болса жасақ 7 минутта жетіп үлгереді. Патрульдеу кезінде жүрген ең жақын топ шұғыл барады. Қылмыс болса жедел-тергеу тобы шығады. Олар қарап, хаттама толтырады. Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің бірыңғай тізіліміне тіркейді. Күніне 700-800 хабарлама түссе, оның 300-ден астамына жасақ барады, — деді Ақтөбе қалалық полиция басқармасының Жедел басқару орталығының бастығы Ерсайын Әбілғазиев.
Орталықтағы әр бейнебақылау инспекторларының өз міндеті бар. Алғашқы қатардағы камера мен компьютер арқылы қаладағы қылмыс, оның ішінде велосипед, көлік ұрлығы анықталады.
Яғни инспекторлар сигнал түскенін күтіп отырмай бейнебақылау жазбасын қарап, құқықбұзушылық болса сол мекенжайды бейнеайғақпен бірге жауапты бөлімге тапсырады.
Әрі қарай іздеп табу, заң аясында жауапқа тарту міндеті тұр.
— Бұрын бізде 208 камера болса, қазір 9 мың камера бар. Мұнда мектеп, колледждің де камералары қосылған. Оның 100-ден астамы интеллектуалды камера. Бұл дегеніміз егер елімізде іздеу жарияланған күдіктілер сауда үйлеріне кіретін болса сингал түседі. Жедел жасақ жіберіп, анықтау жұмысын жүргізеді. Алимент төлемей жүр ме, іздеу жарияланған адам ба әлде қылмыскер ме? Анықтаған соң сол аумақта орналасқан полиция бөліміне жеткізіледі. Ал жол ережесінің сақталуын 200-ге жуық камерамен қараймыз. Әсіресе қиылыстарға 100 бейнебақылау камерасы қойылған. Оның 66-да сараптама жүргізіледі. Яғни көліктердің нөмірін бірден анықтайды. Сонымен бірге сол жолда бір сағатта қанша көлік жүргенін санап береді. Сонымен бірге Қарғалы, Темір, Қандыағаш, Хромтау, Шалқар, Мәртөктегі камералар да орталыққа қосылған. Бірақ олардағы заңсыздықты аудандағы орталықтардың өздері анықтап, шара қолданады. Қала шетіндегі камераларды да қарауға болады. Бұл камераларды көлік ұрлау фактісі тіркелгенде қараймыз. Тек көліктің нөмірі мен маркасын дәл анықтап алса жеткілікті. Жүйеге салған кезде қай уақытта қай көше арқылы жүргені анық көрінеді, — деді жедел басқару орталығының бастығы.
Бір инспектор 45 камераны қарауы тиіс
Ақтөбеде «КАСКАД», «Рубеж» бейнебақылау камералары да қондырылған. Жолдағы қауіпсіздікті бақылауға мүмкіндік беретін бұл жүйе автоматтандырылған.
Сонымен бірге соңғы кезде қондырылған камералардың мүмкіндігі жоғары. Адамдардың бет-әлпетін анық көрсетеді. Тіпті 500 метрге дейін жақындатып қарауға болады.
— «Қазақтелеком» АҚ қызмет көрсететін камералар да орталыққа қосылған. Алдағы уақытта өзге де қызмет көрсету компанияларының жүйесін орталыққа қосу жоспарланып отыр. Қазір қалада 57 мың камера бар екен. Алдағы уақытта жартысын интеграциялайды. Ақтөбе облыстық цифрландыру басқармасы осы бағытта жұмыс істеп жатыр. Оның көп көмегі бар. Пәтер ұрлығы, велосипед ұрлығын тез ашуға болады. Подьезге кірген адамдардың кім екенін анықтау үшін қазір сұраныс жазып, кейін ғана қарауға рұқсат алып жүрміз. Ал орталыққа қосылғанда бір-ақ минут жеткілікті болады, — деді Ерсайын Әбілғазиев.
Жедел басқару орталығындағы жұмыс ережесіне сай бір инспектор 45 камераны қарауы тиіс.
Әзірге Ақтөбедегі орталық 2006 жылғы жүктемемен жұмыс істеп тұр. Мұнда бар болғаны 15 оператор болса, олар бір тәулік жұмыс істеп, екі тәулік тынығады.
Жұмыс уақытында күндізгі ауысымда жұмыс істейтін полиция қызметкерлері мен облыс әкімдігі жанындағы Ахуалдық орталық мамандары жұмылдырылады.
— Алдағы уақытта сараптама жасайтын камералар көбейеді. Бұл іздеу жұмыстарын жүргізуге, қандай да бір затты, соның ішінде қоқысты лақтырып кеткен адамды анықтауға мүмкіндік береді. Сонымен бірге қазір мектепке қарумен кірсе де бірден сигнал түседі. Орталыққа 141 мектеп камерасы қосулы. Қала ғана емес, аудан, ауылдарда да бар. Бірде алғашқы әскери дайындық сабағына арналған муляжға да сигнал ойнады, — деді орталық бастығы.
Ақтөбе қаласы бойынша қазір бау-бақша ұжымдарының аумағын бақылау қиын болып тұр.
Сонымен бірге ойын-сауық орталықтары, түнгі клубтар мен мейрамханалар жеке камераларын интеграциялауға әлі келіспеді. Себебі кәсіпкерлер оны қондыру, қызмет көрсету шығынын өз есебінен төлеп отыр.
— Жиі қылмыс тіркелетін дәмхана, түнгі клубтар маңында орталық камерасы бар. Бұл белгілі бір деңгейде бақылау жасауға мүмкіндік береді, — деді ол.
Қаладағы камераларға бақылау орталыққа жүктелгенімен, оларды сүрту, тазарту өзге қызмет көрсету мекемелерінің міндеті. Орталық жауаптыларға сұраныс беріп, қажет кезде техникалық қызмет көрсетуді тапсырады.
Сонымен бірге шетелден әкелген көлік тіркелмесе де жолдағы бұзушылық камераларына тіркеледі. Патрульдік полиция тоқтатып, құжат тексерген кезде көлік иесіне бірден айыппұл салынады. Кейде бір жүргізушіге ондаған хаттама да толтырылады.
Сонымен бірге қазір қаладағы бірнеше мектеп жанындағы жүргіншілер жолына камера қойылды. Егер көлік жүргізушісі жолды кесіп өтпек болған адамға жол бермесе, бірден көлік нөмірі анықталып, иесіне хаттама толтырылады. Мұнда бейнебақылау камерасы әзірге санаулы ғана.
«102» қосымшасының қызметі
Сонымен бірге кез келген тұрғын «102» қосымшасын жүктеп алса болады. Шағымды электронды түрде жіберіп, жауап ала алады.
Мұнда көршісі түн ішінде тазалағандар, көшеде мүгедектігі бар адамдардың көлігіне арналған тұрақты заңсыз пайдаланғандар туралы ақпаратты тұрғындардың өзі жіберіп отыр.
Кеңес сұрайтындар да бар. Жыл басынан бері 1400-ден астам шағым мен өтініш түсті. Мұнда да бірнеше полиция қызметкері кезекшілікке шығады.
— Үйде отырып, көшеде жүріп шағым береді. Қазір алаяқтық туралы да дерек көп. Міндетті түрде жауап береді. Арнайы қосымшамен қатар екінші деңгейлі банк қосымшасында да өтініш қабылданады, — деді Ақтөбе қалалық полиция басқармасының Жедел басқару орталығының бастығы Ерсайын Әбілғазиев.
Еске салсақ, Президент Ақтөбе сапары кезінде орталық қызметінің жұмысымен танысты. Кейін барлық өңірге осы орталық жұмысын енгізуді тапсырған еді.
