Норвегия мен Испания Палестинаны мемлекет ретінде мойындады

АСТАНА. KAZINFORM – Норвегияның өткен аптада жарияланған Палестинаны мойындау туралы шешімі күшіне енді. Испания Шығыс Иерусалимді Палестинаның астанасы деп мойындады. Ирландия да Палестина мемлекетін мойындағысы келеді, деп жазады DW.

Норвегия мен Испания Палестинаны тәуелсіз мемлекет ретінде мойындады. Шешім сейсенбі, 28 мамырда күшіне енді. Мұны Ослодағы сыртқы істер министрлігі растады. Екі күн бұрын Норвегияның Сыртқы істер министрі Эспен Барт Эйде растау құжатын Брюссельдегі кездесуде Палестина ұлттық билігінің премьер-министрі Мұхаммед Мұстафаға табыс етті.

«Осы мойындау арқылы біз Осло келісімдері (Израиль мен Палестина арасындағы) бастаған процеске жаңа бағдарлама енгіземіз», – деді Эйде.

Оның пікірінше, егер басқа елдер Норвегиядан үлгі алса, бұл шешім Таяу Шығыстағы жанжалды «бейбіт жолмен шешуге үлкен серпін бере алады».

Мадрид Шығыс Иерусалимді Палестинаның астанасы деп таныды

Испания премьер-министрі Педро Санчес сейсенбі, 28 мамырда оның елі 1967 жылғы шекараға негізделген тәуелсіз Палестина мемлекетін және оның астанасы ретінде Шығыс Иерусалимді мойындайтынын мәлімдеді. Саясаткер мұны тарихи шешім деп атап, оның «ешкімге қарсы бағытталмағанын» атап өтті.

Ирландия да Палестинаны мойындауға ниетті

Осыдан бірнеше күн бұрын Норвегия және Испаниямен бірге Ирландия Палестинаны мойындау ниетін жариялады. Ал 28 мамырда Палестина тәуелсіз мемлекетін мойындау туралы мәлімдеме жасайды деп жоспарланған. Бұған дейін Норвегия премьер-министрі Йонас Гар Стёре Палестинаны тану «израильдіктер мен палестиналықтар үшін саяси шешім ұсынатын жалғыз балама» деп атады.

«Палестина халқының өз тағдырын шешуге құқығы бар. Ал израильдіктер де, палестиналықтар да өз елдерінде бейбіт өмір сүруге құқылы», – деді Стёр.

Израиль Осло мен Дублин ұстанымдарына қарсы

Израиль Палестинаны мойындауға мүлдем қарсы. Жақында Израильдің БҰҰ-дағы тұрақты өкілі Гилад Эрдан Палестина билігі егеменді мемлекет болу критерийлеріне сай емес деп мәлімдеді.

22 мамырда Израиль Сыртқы істер министрі Исраэл Кац өз елінің Ирландия мен Норвегиядағы елшілерін шұғыл кеңесу үшін шақырды. 

«Мен Ирландия мен Норвегияға айқын және біржақты сигнал жіберемін: Израиль оның егемендігіне нұқсан келтіріп, оның қауіпсіздігіне нұқсан келтіретіндердің алдында үнсіз қалмайды», – деді ол.

Германия қазіргі уақытта Палестина мемлекетін мойындағысы келмейтінін мәлімдеді. АҚШ президенті Джо Байден де Палестинаны біржақты мойындаудан бас тартты.

Израиль-Палестина қақтығысы

7 қазан күні таңертең ХАМАС-тың әскери қанаты Израильге қарай мыңдаған зымыран атылды, қарулы топтар Израиль елді мекендеріне кірді.

ХАМАС бұл операцияның басып алынған Шығыс Иерусалимдегі әл-Ақса мешітін басып алуына және израильдік қоныстанушылардың палестиналықтарға қарсы зорлық-зомбылықтың күшеюіне жауап ретінде жасалғанын айтты. Бұған жауап ретінде Израиль әскерилері Газа секторындағы ХАМАС-қа қарсы «Темір қылыштар» операциясын бастағанын хабарлады.

Израиль-Палестина қақтығысы басталғаннан бері 36 мыңға жуық палестиналық қаза тапты. Израильде құрбан болғандар саны 1400-ден асты. Газа секторының 2,3 миллион тұрғыны Израильдің жаппай әуеден бомбалауы мен эксклавты толық қоршауының салдарынан азық-түлік, су және дәрі-дәрмек тапшылығынан зардап шегіп отыр.