Самарқандағы саммитті Еуропа басылымдары қалай тәпсірлеп жатыр

АСТАНА. KAZINFORM – Агенттіктің арнайы тілшісі Самарқанда өткен Еуропалық Одақ – Орталық Азия бірінші саммиті туралы Еуропа баспасөзі не жазғанын шолып көрді.

Еуроодақтың жетекші басылымы «Euractiv» форумға жеке материал арнады. Авторлар Еуропалық Одақ Орталық Азиядағы позициясын нығайту үшін 12 миллиард еуро бөлуге уәде бергенін жазады. Сонымен бірге, Еурокомиссия президенті У. Лейен Еуроодақтың аймақпен жұмыс тәсілі Ресей мен Қытай саясатынан өзгеше екенін атап өткен.

- Инвестициялық пакеттің ішінде өңірдегі аса маңызды шикізатқа 2,5 млрд еуро, Орталық Азия елдері арқылы Қытайды Еуропамен байланыстыратын сауда жолын дамытуға 3 млрд еуро, экологиялық жобаларға 6,4 млрд еуро және цифрлық байланысқа 100 млн еуро бағытталмақ, - делінген мақалада.

Euronews телеарнасы Самарқандтағы саммиттің кадрларын көрсетті. Репортер Элис Тайди Еуроодақ Қазақстандағы және аймақтың басқа да мемлекеттеріндегі аса маңызды шикізат ресурстарына асқан қызығушылық танытып отырғанын мәлім етті.

- Самарқанда (Өзбекстан) өткен ЕО-Орталық Азия бірінші саммиті АҚШ президенті Дональд Трамптың ЕО және Ұлыбритания сияқты одақтастарды ондаған елге баж салығын енгізгеннен кейін екі күн өтіп, әлемдегі көшбасшылар жаңа баж саясатын сынап жатқан кезде басталды. Жаңа жаһандық кедергілер пайда болып, инвестициялардың бағыты өзгереді немесе азаяды. Дүние жүзіндегі державалар арасындағы ықпал теңгерімі өзгеріп жатыр», — деді Еуропалық комиссияның төрағасы Урсула фон дер Лейен.

- Бұл сөздердің АҚШ, Ресей, Қытай үштігіне қарата айтылғанын бәрі болжап отыр, - деп хабарлады Euronews.

Туризм саласына маманданған «Travel tomorrow» басылымы саммит аясында визалық режимді жеңілдетуде ілгерілеу болғанын жазды.

- Екі тарап Қазақстан мен Еуропалық комиссия арасында виза беру процесін жеңілдетуге бағытталған келіссөздердің ілгерілегенін растап отыр. Бұл бастама туристік және іскерлік алыс-берісті, барыс келісті ынталандыруға, сол арқылы Қазақстан мен ЕО-ға мүше мемлекеттер арасындағы байланысты нығайтуға бағытталған. Қазақстан азаматтары Еуропа бағытында осындай оңтайлы байланыс орнағанын көп күтті.

Қазақстан іскерлік ынтымақтастықты, туризмді және адами байланыстарды дамытуға ұмтыла отырып, 2017 жылы ЕО-ның барлық елдерінің азаматтары үшін визасыз режимді енгізді. Енді Қазақстан азаматтары ЕО-ға бару үшін визалық талаптарды жеңілдетуді асыға күтуде.

Осыған байланысты Қазақстан білікті мамандар мен цифрлық көшпенділерді тарту үшін виза алу мүмкіндіктерін кеңейтті. Үкімет елге таланттар мен инновациялардың келуін ынталандыруға арналған визалардың үш жаңа санатын енгізді, - деп жазады басылым.

EU Reporter газеті ҚР Президенті Қ.Тоқаев пен ЕК басшысы У. Лейеннің жеке кездескенін атап өтеді.

- Самарқанда өткен алғашқы тарихи «Орталық Азия — Еуропалық Одақ» саммитінде Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Еуропалық комиссияның төрағасы Урсула фон дер Лейенмен маңызды екіжақты кездесу өткізіп, ЕО мен Қазақстан арасындағы қарым-қатынастың серпінді және жан-жақты дамып жатқанын атап өтті, - делінген газетте.

EU Reporter Еуропалық Одақтың ресурстарға бай және стратегиялық аймақта орналасқан, сенімді серіктес іздеуі Қазақстанның құбылмалы әлемде экономикалық және геосаяси байланыстарды әртараптандыруға деген ұмтылысымен сәйкес келгенін жазады.

Президент Қ.Тоқаев кеңейтілген әріптестік пен ынтымақтастық туралы келісім ЕО мен Қазақстан қатынастарының заңды және дипломатиялық негізі болып қала беретінін атап өтті. 2015 жылы қол қойылған және 2020 жылы күшіне енген құжат ынтымақтастықтың 29 саласын қамтиды.

Қ.Тоқаев Қазақстан ЕО-мен ынтымақтастықты дамытуға дайын төрт стратегиялық басым бағытты ұсынды.

Олар:

- Энергетика, оның ішінде дәстүрлі көмірсутектер мен аса маңызды шикізат, сонымен қатар жасыл энергия мен сутегі. Инфрақұрылымдық және өнеркәсіптік жобалар. Бұл бағыт Еуропаның инвестициясымен Қазақстан өнеркәсібін жаңғыртатын технологияларды қамтиды.

- Көлік және логистика. Қазақстанның Транскаспий халықаралық көлік дәлізінің бойында орналасуы басты фактор.

- Цифрлық инновациялар, озық технологиялар және жасанды интеллект. Бұл салаларда Қазақстан бірлескен зерттеулер мен цифрлық трансформация жөніндегі бастамаларды ғана алға шығарып қоймай, Еуропаның инновациялық экожүйелеріне интеграциялануға ұмтылады.

- Визалық режимді оңайлату. Қ.Тоқаев пен У.Фон дер Лейен Қазақстан мен ЕО арасындағы визалық режимді оңайлату туралы келісім рәсімдерінің басталғанын шекаралар мен бюрократияны еңсеруді қос тарап та құптап отырған маңызды оқиға ретінде атады. Бұл Еуропа блогының Қазақстанға деген сенімі мен өзара ынтымақтастық өсіп келе жатқанын көрсетеді.

Бұған дейін Самарқанд қаласында ресми бастау алған жаңа саяси интеграция Қазақстанға қандай мүмкіндік сыйлайтынын сараптаған едік.